2017
|
|
Utzi zuen bakarra hauxe: oinetakoak, jantzi zarpail
|
batzuk
eta ona izateagatik irabazitako hiru medailak."
|
|
Herrialde indigenetako gizon emakumeek presentzia nabarmena dute (%45); horregatik edo klimak eraginda, beste eskualdeetakoek baino izaera berekoi edo serioagoa dute. Banaketa horrek baditu eragin politikoak ere, horretatik sortzen baitira idazleak oso modu grafikoan islatzen dituen herrialde
|
batzuen
eta besteen arteko lehia eta sestrak.
|
|
Bruce Springsteenen kontzertuak baino askozaz oihartzun mediatiko txikiagoaz, normala denez, Literaturia jardunaldiek parada eman digute literatura eta oro har sorkuntzaren hainbat emaitza dastatu eta gozatzeko. New Jerseyko izarraren aldean jende gutxi, lagun
|
batzuk
eta asteroide zenbait badakizue kultura deitu eremu lauso horretan orbita galduko batzuk beti izaten direla, baina ez nuke esango entusiasmoa txikiagoa izan denik. Ezin dira alderatu, badakit, hark 40.000 lagunez betetzen ditu estadioak, gure herria mapan kokatzen du Andoni Egañak herenegun artikuluan gogorarazten zigunez itxuraz hura etorri arte mapetatik at geundelako eta abar.
|
|
Horixe nahi dute
|
batzuek
eta gehienek hori baino zerbait oinarrizkoagoa: bizitzeko aukera izatera.
|
|
Baina Kinder Sorpresarik ez, oso garestiak dira! Gozoki
|
batzuk
eta kito. Eta ez zikindu txokolatearekin, eta ez da esaten" zergatik badakite"," dakitelako" esaten da, eta" datorren astean".
|
|
Lepoa luzatu eta lotsagabeki inguruetara begiratzen hasi da, nabarmen. Aitona amona
|
batzuk
eta ama asko ikusi ditu, solasean, haietakoren bat erruduna. Ez dauka presarik, ez dauka zereginik, baina ez zaio itxoitea gustatzen.
|
|
Azken begirada inguruetara eta atea ireki. Eserlekua jostailuz beteta dago, panpina
|
batzuk
eta pilota. Kolpe batez bidali ditu txanodunak lurrera eta eseri egin da.
|
|
Kafea prestatu bitartean egin zituzten kontuak, eta okerrenean ere ez zeundela hain gaizki erabaki zuten, eta okerrena zen azkenean Martxelo lanik gabe geratzea, baina orduan Igoneren soldata zeukaten, mila eta seiehun euro garbi, bankuko aurrezki apur
|
batzuk
eta hamabost bat urteren langabezi sari inoiz ez kobratua, azkar egindako kalkuluen arabera gutxienez beste mila bat euro hil bakoitzaren hamargarrenean, semea edukita gehiago, eta kaleratzeagatik jasoko zukeen indemnizazioa gehitu behar zioten horri, Fogasakoa. Agian, estu samar bi mila euroko letra ordaindu eta beste gastuei aurre egiteko, baina nahikoa, eta hori okerrenean.
|
|
Horretarako, jakina, euskal tradizioko neurri eta moduez baliatu da, eta ingeleseko 10 silabako bertso lerroen ordez 15 silabakoak edota 18koak erabili ditu. Lehen neurria, Etxeparek berak gehien erabili zuen bertsokera da, 8/ 7 ataletan banatua, eta harrezkero beste idazle
|
batzuek
eta hainbat herri kantak ere erabili dutena; bigarrena, berriz, 10/ 8 silabatan banatua, zortziko nagusiarena.
|
|
Euskara 2017an zenbatek ulertzen duten laster jakingo da, estatistika berriak martxoan plazaratzean ikusiko da urteotako aurrerapena. Oraingoz 2001 eta 2011ko datuekin Euskal Herriak daukan benetako itxura hori ikusita... zer gertatuko da Egiako aitzindarien gibeletik zientoka
|
batzuk
eta gero milaka euskaldun ari baldin bagara euskarari eusten gure egunerokoan?
|
|
Badira lan
|
batzuk
eta obra batzuk nola baita jatea, edatea, mintzatzea, aitzinera, gibelera, saihetsera edo noranahi den beha dagoela eginagatik, ez baita ardura. Baina badira, berriz, beste batzuk nola baitira idaztea, pintatzea, jostea, golde nabarrean eta arean ere aritzea, ez baitira ongi egiten, beti kontu edukitzen dela eta aitzinera artez behatzen dela baizik.
|
|
Eta otoitz honekin batean, Ama Birjina, kastitatearen zaindari bezala, ararteko ipintzea. Zeren baldin, Elizako doktore batzuek dioten bezala, Ama Birjinak, are mundu honetan zenean ere, nori ere eta nork ere behatzen baitzion, hari, haragiaren desira desordenatuak eta gogoeta lizunak iraungirik, haien lekuan gogoeta garbi
|
batzuk
eta garbiki bizitzeko nahikunde handi batzuk pizten eta ematen bazizkion, zenbatenaz orain, handik goitik, loriatik, hainbat kreditu eta esku duen lekutik bere debotoei, egiazki gomendatzen zaizkionei erdietsiko die eta, erdietsirik, emango die haragiaren tentaldiak haizatzeko eta garaitzeko indar, botere eta grazia? (Ambrosio, De institutione Virginis, 7 k., 50; S. Tomas, S. Th., 3, 1, 3:
|
|
Baina haren arreta erakartzen zituzten beste objektu gozagarri eta interesagarri batzuk ere bazeuden une hartan: suge batzuen forma zuten argimutil biribilkatu
|
batzuk
eta Txinako ahate baten itxura zuen te-ontzi bat; haren moko irekitik etorriko zen tea. Zein aspergarria eta forma gabekoa zen jolas gelako te-ontzia haren aldean.
|
|
Arrapaladan sartu zen zuhaixkan, begi argi grisak krudelkeriaz eta garaipenez distiratsu; handik, Bertha atera zuen, arrastaka, eta irentsi egin zuen, oso osorik. Bertharen oinetakoak, arropa zati
|
batzuk
eta zintzoa izan zelako jaso zituen dominak bakarrik geratu ziren.
|
|
Batzordeak hiru sail zituen eta egun ehun bat dira. Epaileak eta txostenegileak ari ziren muxu truk eta heldu ziren beste administrazio eremu
|
batzuetatik
eta ez egun bezala epaitegietatik zeinentzat larru beltza duten, denak oilo ebazleak edo lapurrak direlarik. Txosten egileak parte hartzen zuen epaiketan.
|
|
Zama gutxi zeraman aldean, diru
|
batzuk
eta janaria besterik ez asto baten bi otarretan. Laban bat ezkutuan eta aizkora zorrotz bat astoaren lokarriei lotuta.
|
|
Iluntzeko zortziak aldera, bidaiek nekatu eta zikindutako izaki bat laborariaren eta albaitariaren arteko zerbait atera zen Artinswellgo geltoki txikira, koadrodun plaid zuri beltza beso gainean zuela ez nintzen Eskoziako mugaz harago jantzita eramaten ausartzen. Nasan, bazeuden pertsona
|
batzuk
eta uste nuen hobe zela handik urruntzea, norabideak galdetu baino lehen.
|
|
Bat batean eraildako gizona zen arren, oso itxura lasaia zuen. Bularraldeko sakelan ez zegoen ezer, eta txalekoan, txanpon
|
batzuk
eta zigarreta euskarria baino ez. Praketan, labana txiki bat zuen sakeletako batean, eta txanpon batzuk, berriz, bestean.
|
|
Tweedezko traje zahar bat jantzi nuen, bota sendo batzuk, zoletan iltzeak zituztenak, eta flanelazko alkandora lepokoduna. Sakelan beste alkandora bat sartu nuen, oihalezko txano bat, musuzapi
|
batzuk
eta hortzetako eskuila bat. Bi egun lehenago banketxetik urre kantitate handia atera nuen, apika Scudderrek dirua zuelako.
|
|
Goizeko argi izpiak leiho ateetatik sartzen ari ziren pixkanaka pixkanaka. Armairutik atera nituen whiskia, soda eta galleta
|
batzuk
eta gosaria hartu nuen. Ordurako, ia seiak ziren.
|
2018
|
|
Motots estuak eta aurpegi serioak beldurra sortuko liokete edonori, emakumea nahiko baldarra izango ez balitz, behintzat; izan ere, dibertigarria suertatzen da bere baldarkerian, eta esfortzuak egin behar ditu Malenek barre ez egiteko. Egongelako gauza guztiekin estropezu egiten duenez, eskuetan lanpara bat darama, buruan kulero
|
batzuk
eta oinean itsatsirik kentzen saiatzen den azpila: itxura dibertigarria emango dio horrek emakumeari.
|
|
garagardo denda bat, diseinatzaile berriek irekitako moda denda, zapata ekologikoak egiten dituen beste bat eta okindegi bat. Lau denda horiek gazteek ireki dituzte, baina
|
batzuek
eta besteek darabilten hizkuntza kudeaketa ez da inondik inora berdina.
|
|
Pamplonan bizi dira
|
batzuk
eta Vitorian beste batzuk. Beste batzuei, ordea, Gasteiz eta Vitorian bizitzea suertatu zaie, beste batzuei Iruñea eta Pamplonan.
|
|
Brasilen ihes egiten zituzten esklabo beltzek oihanera jo ohi zuten. Oihanean bizirauteko elkartu egiten ziren ihes egindako beste esklabo
|
batzuekin
eta komunitateak sortu. Horiek dira, hain zuzen ere, izenburuko quilomboak.
|
|
Erabaki bedi, adibidez, Hezkuntza eta Kultura sailak bi urteko epean euskaraz funtzionatu behar dutela, oso osorik euskaraz, gaztelaniazko itzulpen zerbitzu baten laguntzaz (hau da, gaur egun egiten denaren guztiz kontrakoa). Egin bitez horretarako beharrezko leku-aldatze guztiak funtzionarioen artean (beste sail batzuetatik ekarri
|
batzuk
eta bertako batzuk beste sail batzuetara eraman). Horrek, jakina, dirua eskatuko luke, baina ez horrenbeste.
|
|
Urruñako Iguzkiagerre baserrian senar emazte zaharrak bizi ziren. Zortzi seme alaben gurasoak ziren, baina gauza
|
batzuengatik
eta besteengatik, den denak etxetik kanpo eta urrun bizi ziren. Baserritarrak izaki, lan handia egiten zuten euren bizia aurrera ateratzeko.Egunez baratzeko eta aziendako lanak, gauez etxeko lanak.
|
|
Beste guztiek, berriz, triste hitz egiten zuten, galdu berria zuten gerraren zapore mingotsaz. Kontraste handia zen
|
batzuen
eta besteen artean. Itsu batek berehalaxe atzemanen zuen nor ziren irabazleak eta nor galtzaileak.
|
|
Beste dozena erdi bat ere baneukan, txikiak guztiak, baina deigarriak benetan: kirtena txapela bera baino handiagoa kasu
|
batzuetan
eta bestetan ia parekoa, bolatxo edo arrautza potolo baten antza hartuz.
|
2019
|
|
Handiak ere ez ziren falta. Andereño
|
batzuk
eta mutil gazte gidari batzuk ere bai. Baporezko itsasontzi bat alokatu zuten.
|
|
Ez zuen arrastorik aurkitu. Orduan Tomek, zuzendu zituen bere begi eta besoak sastraka
|
batzuetara
eta esaten dio:
|
|
Pentsa daiteke, Tomek egun hartan egin zuen negozio biribila. Patrikak leporaino beteta zeuzkan hondakinez; non azaltzen baitzitzaion hamabi kanika, musika tresna baten zatia, botila urdin baten muturra, kainaberaz egindako pistola bat, ezer irekitzen ez zuen giltza herdoildu bat, igeltsu puska, berunezko gudari bat, bi goxoki, ate baten kirtena, zakur goilarea, laban baten puska, laranja azal
|
batzuk
eta beste...
|
|
Lepoa ixten duten orratz ilararen eta beheragoko amildegiaren arteko faja pikotik doa bidea, eta mapan markatuta badago ere, ez GPSean, istripuak zirela-eta GRtik kendu baitzuten. Nebero handia, malda pikoak, harritzar
|
batzuk
eta erlaitz delikatu pare bat zeharkatu behar dira, eta harexegatik baztertu zuen Martxelok goizean egun berean bi gailurrak egiteko asmoa, estreinakoz lepora iritsi zenean handik joateko aukera onik ikusi ez zuelako. GRtik kendu bazuten...
|
|
Erresistentzia dagoen arren, emakumeak sartzen ari dira. Dena den, paper
|
batzuk
eta estereotipo batzuk puskatzen ari dira. Euskal Herrian irekiagoak edo ulerkorragoak izaten ari gara, onarpen mailan handiagoa dugu.
|
|
Egoeraren arabera, nik haien laguntza behar izaten nuen, eta beste askotan haiek nire beharra.". Ez du uste
|
batzuen
eta besteen artean dauden ezberdintasun fisiologikoak argudio moduan erabili daitezkeenik egungo egoera zuritzeko:
|
|
Hazketan nehor ez zegoen. Egunean zehar, hamar bat langile zenbatzen ziren, makinekin
|
batzuk
eta besteak bulegoetan, administrazio zereginez axolatzen. Kamioiek erremorka astunak hustu bezain laster, mundu txiki horrek mugimenduari ekiten zion, orduan eraikitzen ari ziren mazelaren konkorrera hupatzen zituztela zatarrak pala mekanikoekin.
|
|
Adibidez, batek aisialdiko denbora joko sofistikatuenarekin jolasten igaro dezake, edo paseatzera joan daiteke. Lehenengo aukeran, material
|
batzuk
eta energia kontsumituko ditu, eta bestean, berriz, kontsumoa hutsala da.
|
|
" Zergatik? Bada, karbonoak erraz eratzen dituelako loturak beste karbono atomo
|
batzuekin
eta biziaren oinarri diren beste elementu batzuekin, hala nola nitrogenoa, oxigenoa... Alderdi horretatik, beste edozein elementu baino askoz ere hobea da.
|
|
Ispiluaren aurrean jarritakoan margotutako lekua ezagutuko balu bezala erreakzionatzen bazuen, kontzientzia zuela ondorioztatzen zuten ikertzaileek. Gerora, zientziak zalantzan jarri du probaren balioa; edonola ere, gaitasun hori erakutsi dutenen artean daude txinpantzeak, gorilak, elefanteak, zetazeo
|
batzuk
eta beleak, baita gizakiak ere, adin batetik aurrera.
|
|
Eta gustuko musika entzuteak, arte-lan bat ikusteak, naturaz gozatzeak, talde bateko kide izateak, jakiteak, irabazteak, maitatua sentitzeak. Horiek guztiak plazer eragileak dira, eta horiek lortzearren hartzen ditugu erabaki
|
batzuk
eta baztertzen ditugu beste bide batzuk.
|
|
Hala ere, ikerketaren emaitzak baliagarriak iruditzen zaizkio plazer sexuala hobeto ezagutzeko: " Esaterako, oso ondo ikusten da nola pizten diren gune jakin
|
batzuk
eta nola inhibitzen diren beste batzuk. Izan ere, inhibizio hori beharrezkoa da une horretan kontrola galtzeko, eta ikerketa horretan frogatu dute lobulu frontala, zentsore lanak egiten dituena, itzali egiten dela".
|
|
Patrikak arakatzen ari zen, han ez zegoen pipa baten bila. Torloju zahar batzuk, giltza zahar
|
batzuk
eta manometro zaharra lekuz aldatu zituen, atzeratu ezineko gauzaren bat balitz bezala. Azkenean esan zuen, biratu gabe:
|
|
Irribarrez begiratzen zuen sukalde zabalera. Egur gutxi genuenez, eta ikatza gutxiago, pintatu berria nuen; altzari
|
batzuk
eta kobrezko ontzi batzuk eta antzinako plater batzuk eraman genituen hara, neguan zehar gure bizitza hara mugatzeko asmoz. Hori dena aztertzen ari zen, eta hortz zuri zurien ertza distiratzen ikusten zitzaion.
|
|
Irribarrez begiratzen zuen sukalde zabalera. Egur gutxi genuenez, eta ikatza gutxiago, pintatu berria nuen; altzari batzuk eta kobrezko ontzi
|
batzuk
eta antzinako plater batzuk eraman genituen hara, neguan zehar gure bizitza hara mugatzeko asmoz. Hori dena aztertzen ari zen, eta hortz zuri zurien ertza distiratzen ikusten zitzaion.
|
2020
|
|
Kataluniako Gobernuko kontseilariek gobernu bileretan aipatutakoak prentsari filtratzen zizkioten sarri askotan 2017ko apiriletik aurrera, eta neurri gogorrak hartu beharrean gertatu zen presidentea, ebazpenak berak eta presidenteordeak sinatuko zituztela agintzeaz gainera, Espainiako gobernuaren errepresalien beldur baitziren kontseilari
|
batzuk
eta handik beheragoko funtzionarioak eta. Filtrazioen errudun Santi Vila jotzen zuten gainerako kontseilariek, huraxe baitzen independentista garbia ez zen bakarra kontseilarien artean, baina Puigdemontek laguna zuen lehendik eta leialtzat zeukan, eta uzten zion egiten.
|
|
Eztabaida teoriko hori ez zait interesatzen, bestalde.
|
Batzuk
eta besteek proposatzen dituzten neurri esanguratsuenei begiratzea jakingarriago izango litzateke.
|
|
Bere hitzak aldatuz: " Nik, autokritika zuzen eta zintzoaren bidean, oinaze eta giza kalte guztiak onartzeaz gain, erantsi behar dut Estatuaren aurka izandako enfrentamendu militarra armak hartutako herritar talde baten eta estatu bati dagozkion segurtasun indar
|
batzuen
eta armada baten arteko enfrentamendu zeharo desorekatu horretan euskal gizartearen baitako konfrontazio bilakatzeko urratsak herri ordezkariak mehatxupean izatea eta hiltzea, aurrez aurreko elkarretaratzeak, konfrontazio giroa euskal gizartearen eremu guztietara eramatea... akats estrategiko latzak izan zirela. Gizartea zatituta egotea okerra da beti, baina aurrez aurre bi zatitan hautsita egotea konpondu ezineko akats politiko larria da.
|
|
Gizon prestu hark, neska hain gazte ederra ikusirik, berekin atxikitzen bazuen demonioak tentatuko ote zuen beldurrez, asko alabatu zion jarrera on hura eta belar sustrai eta basa fruitu
|
batzuk
eta datil bakan batzuk jatera eta ura edatera eman ondoren, esan zion:
|
|
Inguratzen ninduen jendea, auzo on edota adiskidetzat noraino nuen hartzerik ikusi nuen; haien adiskidetasuna jaiegunetarakoa soilik zela, zuzen jokatzeko asmo handirik ez zutela; nigandik berezitutako arraza ziren, haien aurreiritziak eta sineskeriak direla-eta, txinatarrak edo malaysiarrak bezala. Gizateriari egiten dioten sakrifiziotan arriskurik ez dutela, ondasunentzat sikiera ere; azken finean, horren noble ez zirela, lapurrak egindakoa lapurrari egiten baitzioten eta arimak salbatzea espero zuten kanpora begirako keinu
|
batzuen
eta otoitz bakan batzuen bidez zein noizean behin bide zuzen baina alferrikako batetik ibiltzearen bitartez. Auzoak gogor epaitzea izan daiteke hau, beharbada, uste baitut horietako asko ez direla jabetu ere egin euren herrian kartzela bezalako erakunde bat dutenaz.
|
|
Rifleak sutan hasi zirenean, erne egon arren, derrigorrezko jauzi egitera behartuak ikusi ziren. Snideren tiroen gainetik, Brown eta Tavishen Winchesterren mailukadak entzuten ziren,
|
batzuk
eta besteak oihu eta deiadar deabruen tartean.
|
|
Plaza nagusi funtzioa betetzen zuen eskola alboko futbol zelaia igarota, maldan behera 100 metrora bizi zen, banbuz, lastoz eta lokatzez eraikitako etxola txiki batean. Ama gaztea, bera eta beste bi anaia gazteago bizi ziren gela bakarreko txabolan, oilar oilo gutxi
|
batzuk
eta zerri bakarrak lagundurik. Aita mendian turistekin zuten lanean, apenas ez zen agertzen herritik.
|
|
Zenbait erasotzaile lubakietatik hurbil zeuden, zuhaitz eta harkaitzen artean babesturik, baina hortik ezin aurreratuz zebiltzan, gudariak eren baitzeuden, atzamarra gatiluan jarrita. Erasoaldi berriaren zain zeuden bai
|
batzuk
eta bai besteak. Baina gauaren momentu hura pausaren momentua zen, eta bi aldeko borrokalariak atseden hartzen ari ziren, atseden hartzen eta indarberritzen.
|
|
Endikak ordea bai, ordutik eta gaurdaino astero egiten die bisitatxoa. Xake partidak jolasten ditu haietako
|
batzuekin
eta ekonomia eta enpresa munduaren egoerari buruz solasean aritzen da gai horietan interesatuak daudenekin. Harrituta, ezta?
|
2021
|
|
...nola gure herriko jatorrizko hizkuntza ikasi nahi ez dudan hain iaioa izanda, zeren eta hona heldu baino lehenago gure iparraldeko darijaz, eskolako frantsesaz edota paraboliketako kirol eta kulebroiei esker gazteleraz banekizkien, eta badira bi urte ikastolara sartu nintzela eta euskaraz zein ingelesaz, eta baita, Hâkimi esker, fusah edo Al Jazzirako arabieraren apurraz ere, egia esan hitz bakan
|
batzuk
eta zenbait esaldi bakar bakarrik, polito moldatzen naizen, gure herriko edozein zokotan saltzaile izateko ezin aproposago.
|
|
Batez ere abuztuan. Hirian ez da inor geratzen, atso agure italiarren
|
batzuk
eta Afrikatik etorri direnak horiek, denak! izan ezik. Horiek ez dute oporretan nora joan.
|
|
Pepik errepikatu zuen aurretik zekitena. Berak arte galeriak zituen hiri
|
batzuetan
eta margo-lanak saltzen zituen. Azken aldian agertutako margo batzuk zalantzazkoak ziren eta susmatzen zuten faltsuak zirela.
|
|
Aurreko astean, hildako bat disko handi haren ondoan agertutakoan, Maribel Erbitik Namoon eko nagusiak haiek kontratatu nahi izan zituen hilketen jatorria topatzeko eta horrelako ezbeharrak ekiditeko. Ordutik masokistentzako web orri haietaz hitz egin zuten diskoetako nagusi
|
batzuek
eta Maribelek Jakerren lana ezagututa, kontratatu nahi zuen.
|
|
Neskak gehienez abizenik gabeko izen batzuk baino ez zituen aipatuko: beste neska
|
batzuenak
eta Raul eta Walter txuloenak. Tuterako pisu baten helbidea ere bazekien.
|
|
Dena hasi zen larriki zaurituta eta eraildako prostitutekin. Erakunde
|
batzuen
eta hackerron lanari esker geldiarazten ari ziren gaizkileen jarduera. Euskal Herrian eta inguruan ez zen emakume prostituten tratu txar larri, tortura edo snuff eta erailketa gehiagorik gertatu azken egunetan.
|
|
UPN zen Ultzamako biogas plantako gastu eta diru emateei buruzko ikerketaren kontrako alderdi politiko bakarra. Manuk, dena den, bazituen zeregin
|
batzuk
eta ez zen berri haietan gehiago sakontzeko geratu. Manuk goiz hartan erosketak egin zituen afarirako eta hurrengo egunetarako.
|
|
Gutxirengatik ez zuen bere asmoa lortu, tartean gaizkileak, abokatuak eta jabetzen ez ziren pertsonak erabiliz. Foruzaingoa, seguritate zerbitzu
|
batzuk
eta Manu, xakean, airean izan zituen denbora luzez. Azkenean berak eraikitako sarea desegin zuten Foruzaingoak eta Manuk.
|
|
Manuk azkeneko ikerketen berri eman ondoren, Jakerrek kontatu zion berari Paris eta Berlineko arte merkatari eta hackerrek iruzurtien tailer nagusia" Basque Country" n zegoela erran ziotela. Interneteko web sakonean egiten ziren lan horien salmenta
|
batzuk
eta artista iruzurtiak bertan kokatu zituzten. Jakerrek eta Manuk hurrengo urratsak zehazten aritu ziren.
|
|
Beraz, aukeratutako hizkuntzan idaztea, hala nola Ionescok, Cioranek, Beckhettek, Pessoak, Borgesek edo Margaritek egin zuten bezala, horretan datza literaturaren hautu behinena..., sintaxi jakin baten bidez adieraztea, testu eredu
|
batzuen
eta tradizio literario jakin baten aukera egitea esan nahi du hain zuzen ere, Flaubertek esango lukeen moduan.
|
|
Zazpi mila biztanle baino gehiago ziren orduan auzoan, haietako erdiak gerlariak. Ezteia batzuk ospatu ziren handik hilabete
|
batzuetara
eta udaberrian beste batzuk antolatuko ziren ezagutu berriko bikoteekin. Habus eta Azenari ia haurrak izaki, ez ziren zeremoniaz gehiegi jabetu.
|
|
Bihar aterako gara prestatu gabeko gerrara. Ez dugu boluntarioen trabarik izango, baina gu, mertzenario kristau
|
batzuk
eta zanatak, ez gara bost mila gerlari baino gehiago izango. Koretako soldaduak falta dira oraindik.
|
|
Baina, erretiratzea moztuta zegoelakoan, al Mustainek ihesari eman zion. Erretiratzen hasi ziren berbere talde
|
batzuk
eta azkenean denek alde egin behar izan zuten.
|
|
Zelaiaren aurrean, mendebaldean, gehiena buztinez eta egurrezko enbor txikiz egina, fraideen bizitokia topatu ahal zen. Beheko harrizko solairuan jantokia zegoen eta eskailera batetik logela txiki
|
batzuk
eta bi logela handi zeuden, bata fraide helduentzat eta bestea fraidegaientzat. Laukiaren ezkerraldean sukaldea, ukuiluak eta biltegi batzuk zeuden.
|
|
Kanpamentuan, beste alde batean, Donemiliagako fraide batzuk hartu dituzte preso eta horiek eta beste batzuk galdekatu dituzte informazio eta ondasunen bila. Hemen gaude aukeratutako
|
batzuk
eta denok jakin genuen zu Baskoniako Azenari Enekones enekotarren leinuko premua zinela. Beraz, atera kontuak.
|
|
Musulman eta judutar auzoak zubitik hurbil kokaturik, mozarabeak urrutiago zeuden. Leku hura, kristauek konkistatu zuten ehun urte lehenago, baina Almanzorrek berreskuratu zuen eta meskitan bertako biztanle musulman gutxi
|
batzuk
eta gazteluko gerlari musulmanak biltzen ziren. Judutarren sinagoga, auzoa bezala, oso txikia zen, ez baitziren zortzi familia baino gehiago izango, denak merkatariak, oihal eta luxuzko bi postuetan ikus zitekeen bezala.
|
|
Iparraldean, lautada hartan urrunago uztondoko zereal soroak zeuden, ardien bazkatoki zabalak. Urrutiko hortz mugan, mendi hegiak, gertuago larre toki
|
batzuk
eta basoberak, edo zuhaitz gutxiko landak ikusten ziren; herriaren ondoan, berriz, baratzeak eta artaldeak biltzeko artegi handiak. Gazteluan, soldadu gehiago sartzen ari ziren.
|
|
Azenariri jasanezina zitzaion ia dena. Blaskorekin zuen harremana, lan fisiko gogor gutxi
|
batzuk
eta scriptoriuma izan ezik, gainerakoa lan aspergarria eta otoitz egitea zen. Lana eta otoitza.
|
|
Baimena eskatu zion aitari bere lagun eta herriko gazteekin gauetan otsoen zain egoteko, eta baita asmatu ere. Gau batean elurtea ari zuelarik, otsoak helburua lortzen saiatu zirenean mutilek geziz josi zituzten
|
batzuk
eta otsoak desagertu ziren.
|
|
Kalatorao ondoko almuniatik atera zirenean, emakume gazte eder
|
batzuk
eta ondasunak mando on batzuen gainean jarri eta azkar bizian eman zioten ihesari gerlari musulmanak agertu baino lehen. Beren arrastoa ezabatuz, baso eta mendietan ezkutatzera joan ziren.
|
|
Azenari esnatu zutenean ez zuen oroitzen nola joan zen haurren gelara. Artean, gaututa bazegoen ere, kontu handiz eskaileretatik jaitsi eta Pontzio morroiaren laguntzaz kandela baten argitan ehizarako azkon bat, gezi
|
batzuk
eta arku txiki on bat bilatu zituzten. Erran zioten bezala bestelako gauzak eta janaria jauregitik eramanen zituzten.
|
|
Arma maisuak baiezkoa eman zuen eta haragi goxoa jateari ekin zioten, norbera eta besteen punteria eta trebetasunak goraipatzen aritu ziren bitartean. Erran bezala arratsaldean fruitu gorri mordoak bildu zituzten saski
|
batzuetan
eta kobazulo zoragarria bisitatu zuten. Konturatzeko, ordu gutxi falta ziren gautzeko eta Iruñean sartu zirenean iluntze gorri nabar ederra ikusi ahal izan zuten.
|
|
Etxe multzo txikian hogei bat familia bizi ziren. Denek, baratzea, labore soro
|
batzuk
eta belardiak zituzten. Behi eta zaldi gutxi batzuk eta bereziki artaldeak ziren ondasunik handienak.
|
|
Denek, baratzea, labore soro batzuk eta belardiak zituzten. Behi eta zaldi gutxi
|
batzuk
eta bereziki artaldeak ziren ondasunik handienak. Etxe guztietan oiloak, zerriak, mandoak eta astoak zituzten, batzuek idi parea ere bai.
|
|
Esteribarren ziren eta Zubiri deitzen zuten etxe multzoaren ondoan eseri ziren atseden hartzeko. Han elkartu ziren beste gerlari
|
batzuekin
eta bertakoek eztabaidatu zuten haraneko besteekin hantxe zubi ikusgarria eginen zuten ala ez. Egia erran, zurezko zubi kaskarra ikusita, oso zaila zen imajinatzea zubi ikusgarririk.
|
|
Batzuetan ibai, erreka edo latsetatik hurbil ere artegiak, etxeren bat, errota eta baratzeak izaten ziren; urrunago zereal soroak. Herri txikietan, dorretxean gerlari
|
batzuk
eta biztanle arruntak ez ziren berrehun biztanletatik pasatuko. Arga eta Aragoi elkartzen ziren tokian lau tenentzien artean soldadu gehiago zegoen, ehun bat zaldun eta berrehun oinezko izaten ziren gutxienez eta batzuetan defentsak indartzeko soldadu gehiago bidaltzen zuten.
|
|
Larreak ere lehorragoak ziren eta estepan sartu ziren. Animaliak, antilope talde handiak, zebra zaldi marradun talde
|
batzuk
eta gazelak ziren nagusiki. Tarteka, elefanteak, jirafak, bufaloak, lehoi familiak eta lehoinabarrak ikusten ziren.
|
|
Branka aldean beste itxitura batean tresnak, sokak, belak, arraunak, koipea, bikea eta bestelako materialak gordetzen ahal ziren. Kanpoaldean metalezko xafla
|
batzuen gainean
eta haizetik babestuta sutegia zegoen, janaria prestatzeko tokia. Mastetan bi haga gurutzatuak zeuden, bela triangelu handiak kenduta zeuden, bilduta.
|
|
Horrela, ospakizun harekin, hain abegi eta jarrera onak eskertzeko, artisautzako objektu
|
batzuk
eta lurralde haietan gehien preziatzen zituzten beirazko edalontzi pitxerrak, jantzi eta oihal batzuk gobernadoreari oparituta, erretiratu ziren itsasontzira bi gerlariren laguntzaz. Ikuskaritza azkar bat egin zieten, Podorren erregeak zergak gutxitzearen aldeko erabakiaren zain.
|
|
Nebraska mugako estatua zen oraindik garai hartan eta ingurumenak eta eguraldiak, belardi amaiezinek eta bertan bizi ziren Europako etorkinen eta Ameriketako natiboen kulturek zirrara handia eragin zuten Cather engan. Badirudi beste hizkuntza
|
batzuk
eta beste ohitura kultural batzuk zeuzkaten etorkinak ezagutzeko aukera izan zuela. Cather gazteak istorio horiek entzun eta zehaztasunak pilatu zituen, gero bere eleberrietan erabiliko zituela jakin barik.
|
|
Nork berearekin nahi duena egin dezake. Anaiak" Nire babak nahi ditut" esaten badizu, zergatik eman nahi dizkiozu beste
|
batzuk
eta ez bereak. Zoaz hemendik eta ez zaitez etorri gehiago.
|
|
iatzi gaitezan Auñemenditik bera, itxi daiguzan emengo negargarrikeriak, eta Ostrabento alderaiño goazen gu. An daukez Adalbaldoren etxadikoak aberastasun ugariak; bere aide
|
batzuk
eta ogipeko geienakaz Riktrudis ara ioan da, an Amando apezpikuak prankotar dukea eta Mendiolako alabea bedeinkatu ditu gogoz eta poz pozik, beti alkarrenak izan daitezen.
|
|
Quoniam si voluisses sacrificium, dedissem utique zirautsan aurreratxoago, eskuetan eukan Iaunagan baiño bestetan arretarik ipiñi baga, holocaustis non delectaberis. Eta txakurrak, artu eben arloan aspertu eziñik, oso bertan
|
batzuk
eta guztiz urriñean beste batzuk zaunkaka zaunkaka ziarduen.
|
|
Riktrudis onetan egoala, sartu zan Andre Luzia gizategian, eskuetan kaltzerdi orratz zotzezko
|
batzuk
eta ardi ari zatar edo ule lodia eroazala, bada orduan euskaldunen soiñeko eta oiñetakoak emakumeak egiten zituen, abarkak izan ezik. Iarri zan bere alabearen ondoan, sartu zituan zotzean iausita eukazan orratzaldaera batzuk, batu eban atzaparretan ule jira-bira, eta atzaparrak erabilliaz Riktrudisi begiraturik, esan eutsan:
|
2022
|
|
Bata bestearengandik milaka kilometrora zeuden. Sare sozialetan izan zezaketen ezagutza urritik haratago, ziur aski berri horiek ere desitxuratutakoak, jendaurrean partekatzen zituzten erretratu batzuk, esaldi
|
batzuk
eta meme pila bat izango zen zeukaten guztia elkar ezagutzeko. Beste milaka harreman hasten diren bezalako bat izan zitekeen eta denbora laburrean zigarro baten kea airean desagertzen den bezala itzaltzen dena, ziur aski.
|
|
Ordu horretan bertan, Federico Moiua plazaren inguruko komisarioaren etxean, Bixente Agirre Lezearen telefonoa hain bereizgarria eta bakarra zuen doinuarekin jotzen ari zen. Mahaian eserita zegoen afaltzen bi arrautzadun tortilla frantsesa, Golden sagar gorri bat, pistatxo gutxi
|
batzuk
eta azukrerik gabeko jogurt naturala. Busti zituen ezpainak kopan zuen ardo apurraz jarraian zapiarekin ukitua emateko, eta beste eskuarekin telefonoa hartu zuen pantailari begiratzeko.
|
|
Somera kalean, Asier lagunaren tabernaren ondoan, etxebizitzara sartzeko harrizko harlauzaren maila bakarrean, egunkari
|
batzuen gainean
eta gitarra jotzen, familia oneko gazte bat zegoen eserita. Bere borondatez erabaki ote zuen halako bizimodu ibiltaria eramatea edo bazitekeen derrigorrez jarraitu behar izan zuen bidea izatea, nolabait bere baitan izan zezakeen hartz arre aseezinak behartuta; batek jakin.
|
|
Bideo instalazio
|
batzuk
eta Julio Galán() margolari mexikarraren erakusketa antologikoa ikusi eta gero, Horno 3 delako labe garaia bisitatzera joan da.
|
|
Egun hauetan komunikabideek nahikoa informazioa zabaldu dute Cartagenako ekitaldi horretaz, eta, beraz, Bk ez du hemen han gertatu zena berriz kontatzeko asmorik. Bitxikeria
|
batzuen
eta sentitutakoen berri eman baino ez.
|
|
Ez diat esango gehiegizko kritika iruditzen zaidala, kontuan izanda lau urtez baino ez zela egon Aldundian, eta besteak egon zirenean ez zuela hain gogor jo. Eta ezin direla konparatu
|
batzuk
eta besteak.
|
|
Jendez lepo dagoen aterpeko sotoan sartu haizenetik, bidaia osoan sentitu duan bakardaderik handiena sentitu duk, aurreneko ordu erdian. Handik aurrera, aldiz, bidaia osoko inongo momentutan baino jende gehiago ezagutu duk tarte labur batean, eta hor ari haiz
|
batzuekin
eta besteekin berriketan. Suak, antzina antzinatik egin izan duen bezala, jendea bildu dik bere inguruan, eta aise sortzen duk elkarrizketa haren abaroan.
|
|
Atalkatze horrek hautsi egiten du, batzuetan, sarreren kronologia: esaterako, Txile atalaren bukaerako sarrera batzuek hurrengo atala den Patagonia (Argentina) ko beste sarrera batzuen ondoren behar lukete, berez, sarrera horietan kontatzen direnei dagokien datari erreparatuz gero; beste batzuetan, bidaiako gertaera
|
batzuk
eta horiei dagozkien kontakizunak aldendurik geratu dira argitalpenean, benetan denbora puska bat joan zelako gertaerok bizi eta bidaiariak idatziz eman zituen arte. Edonola ere, esan behar da sarreren aurrean doazen data orduak sarrera blogean argitaratu zen uneari dagozkiola, nahiz eta hori ere ez den lagungarria bidaiaren benetako kronologia zehatz bat berreraikitzeko; baina, noski, lagungarria izan daiteke kronologia zehatz horretara hurbiltzeko.
|
|
Bidea bera da garrantzitsua, ez helburua... hala zioen Kavafisek. Bidaian ikasitakoak balio du, hartutako eskarmentuak,
|
batzuekin
eta besteekin jardun izanak, erori eta altxatu garela jakiteak. Eta aldatu garela jakiteak.
|
|
Etxetik mugitu gabe ikas hezakeena baino gutxiago, agian; baina beste modu batean, inondik ere: oinetakoak urratuz, bideko hautsez zikinduz, eguzkiaren eta haizearen erredurak aurpegian nozituz, oso klima eta giro desberdinen laztanak sentituz,
|
batzuekin
eta bestetzuekin solastatuz, historiak utzitako zauri irekiez museoetan eta herrietako kaleetan jabetuz...
|
|
Beldurgarria, zinez. Haranzkoan baleei eta izurdeei begira egon zarete, bertatik bertara, eta
|
batzuen
eta besteen murgil eta jauzi ustekabekoak argazkiratzeko zailtasunak egiaztatu dituzue. Itzultzean ere han zebiltzaan izurdeak, lehen bezain airos saltoka, uhin tontortuen gainetik, baina txalupako inork ez dik kamera ateratzeko zirkinik egin, nork bere buruari eustearekin nahikoa zenuten.
|
|
Oso gogo onez onetsi zuen hori damak, bere buruari aginduz ez zela berriz hain ergela izanen. Baina, nahikarien kontuan, zenbatenaz eta debeku handiagoa ezarri hainbatenaz desiratuagoak izaten direnez, emazteki gaixoak berehala ahantzi zituen senarraren mehatxuak eta bere promesak; izan ere, arrats hartan berean, bertze dama
|
batzuekin
eta haien zaintzaileekin lotara joana zelarik bertze ganbera batera, igorri zuen baten bat zaldunarengana gauez etor zekion galdeginez. Baina senarrak, zeinak ezin baitzuen lo egin, hain zegoen jelosiak arranguraturik, bertzea gauean jitekoa zela jakin orduko, soingaineko bat eta ganbera sehia berarekin hartuz, anderearen egoitzara joan eta ate joka hasi zen.
|
|
Milango dukerrian, Chaulmont eko maisu handia gobernadore zen garaian11, bazen zaldun bat, Bonniveteko jauna izenekoa, zeina, bere merezimenduei esker, Frantziako amiral izan baitzen gero. Milanen zela, aipatu maisu handiaren eta jende ororen estimu handia zuen bere bertuteengatik, eta dama guziak biltzen ziren oturuntzetan egon ohi zen gogo onez, zeinen aldetik frantses batek nehoiz izan baino estimatze handiagoa baitzuen, bai bere edertasun, grazia eta mintzatzeko gaitasunagatik, zein bere garaiko soldadurik trebe eta ausartena zelako sona ematen ziotelako
|
batzuek
eta bertzeek. Ihauteri egun batean, maskaraturik zebilela, hirian zen damarik prestu eta ederrenetako bat atera zuen dantzara; eta, oboeek eten bat egin zutenean, ez zuen huts egin hari amodiozko hitzak egiterakoan, zeinak hobeki egiten baitzituen bertze nehork baino.
|
|
Yahyak uste zuen Antso Iruñetik Aragoira joan ondoren iparraldera joango zela. Hala eta guztiz ere, Antsok garia biltzeko gurdiak bidali zituen soldadu gutxi
|
batzuekin
eta bera itzuli zen Iruñera abuztuaren hamabosterako Iruñeko Elizbarrutiaren berrezarpena handikiro ospatzera Gortea bildu eta festa handi bat antolatzeko. Beraz, abuztuaren 14an, Iruñean zegoen Antso erregeak Zaragozako Yahyak Naiara eraso eginen zuela jakin zuenean, ordu gutxitan ahal zituzten zaldieria indarrak bilduz lo gutxi eginda hara abiatu ziren.
|