|
2003
|
|
|
Etxean daukagu bada, enpresa energetiko erraldoi bat, orain arte merkatuelektrikoaren sasimonopolioa eduki duena eta liberalizazioaren aroan kanpoko etabertoko bazkideak topatu behar dituela merkatuaren kontrola izaten jarraitzeko.Gasteizko zein Iruñeko gobernuen laguntzarekin, horixe lortu egin du. Gas etaelektrizitatearen hornitzaile nagusia izango da datozen urteetan baina horrekin
|
batera
Euskal Herriak energiaren gainprodukzioa eta kontsumoaren gorakada izangoditu eta modu honetan EAE eta Nafarroako planetan markatzen ziren helmugak, aurrezkitze eta eraginkortasunean, berotegi efektuaren inguruan, autohorniketaneta produkzioan, merkatuaren eragileen planengatik gaindituta izango dira etahorrek ondorio ekosozial latzak ekarriko ditu datozen urteetan. Beraz, gure kasuanmerkataritzaren globalizazioaren eta liberalizazioaren garaian, politika energetikoaren eragile nagusiak ez datoz atzerritik, askok pentsa lezakeen legez, gureetxean ditugu, berton jaio zirelako.
|
|
|
Azken horrek honela laburtzen du izendatze horren arrazoia: a) euskaldun eta ez euskaldunen artean bereizteko lehen irizpide etnikoa XV XVI.ean osatzen da lege foralek babestutako" hidalgia orokorra" ren lorpenarekin, eta horrekin
|
batera
euskal berezitasunaren corpus mitologiko bat doa sendotzen; b) pixkanaka, corpus mitologiko hori euskal herritarren katolizismoaren osagarri ideologiko funtsezko bihurtzen doa," erlijio etniko bereizgarri" bihurtzen, alegia; c) azkenik, mito horiek barnean txertatuta dituen erlijio hori bera bilakatuko da euskal etniaren zeinu bereizgarri, prozesu historikoak eta garapen sozio-ekonomiko... Eskema zuzena dela uste dut, eta azken eraldaketa horren nondik norakoak aztertzea izango da gure helburua.
|
|
2004
|
|
|
Horretan lehendakaria Manuel Irujo zen, baina idazkaria Gabriel Urralburu genuen. Eta horrek nirekin
|
batera
Euskal Estatutuaren aldeko kanpaina egin zuen Nafarroan zehar. Ordurako Nafarroa erregimen aurreautonomikotik kanpo zegoen, baina sozialistak gurekin genituen.
|
|
2009
|
|
|
Joseba Egañak, Euskalmeteko kideak, azaldu digunez, udaberrian, batez ere apirilean, mugimenduak atmosferan etengabekoak eta azkarrak dira. Atlantikotik heltzen diren depresioak ekialdetik mendebaldera joaten dira, eta haiekin
|
batera
Euskal Herrian eragina handia duten fronteak ekartzen dituzte. Gainera, polotik datorren korrontea oraindik gogor dabil, eta behe latitudeetan; ondorioz, depresio sakonen menpean egoteko arriskua dugu, aipatu du.
|
|
|
Joan eta etorriko elkartasuna: brigadistek tokian tokiko mugimendu eta borrokak lehen eskutik ezagutzen dituzte, beraiekin
|
batera
Euskal Herria aberastuko duten hamaika esperientzia bizi eta ikasten ditugu.
|
|
2010
|
|
|
Baina ageri da beste gai bat ere, jarrera etikoarekin zer ikusia duena, hizkuntzaren normalizazioak hiztunaren askatasunean duen eragina hain zuzen ere. espainiar prentsarentzat, euskararen auzian euskal abertzaletasunak du protagonismo nagusia eta bere alderdi nahiz buruzagiak, PNV eta Ibarretxe ditu hizpide. euskarari buruz hitz egiterakoan bi herri izaera kontrajartzen dira, Euskalerria eta baita Espainia ere. euskarari buruz hitz egitean gaztelaniaren egoeraz ere hitz egiten da, baita katalanaren errealitateaz ere. eta euskararen eztabaidan oso lotuta ageri dena da indarkeriaren erabilpena, espainiar batasunaren oinarri den Konstituzioa eta Eusko Jaurlaritzak daraman politika. eztabaida politikoa eta euskadi espainia arteko nazio eztabaida da beraz oso estu lotzen zaiona euskararen eztabaidari. baina ageri da beste gai bat ere, jarrera etikoarekin zer ikusia duena, hizkuntzaren normalizazioak hiztunaren askatasunean duen eragina hain zuzen ere. aipamen hauek egiterakoan beren jarrera honako hau da: ...aretzat jotzen da hizkuntza hau gaztelaniarekin batera. baina sustatu eta babestu beharrekoa gaztelania da eta ez euskara. euskal prentsaren artean joera ezberdinak ikusten dira, baina bada bereizgarri nagusi bat espainiar prentsarekiko, euskararen auzia eztabaida politikora ez mugatzearena hain zuzen. euskararen eztabaidan protagonista nagusiak, erakundeak eta udaletxeak ageri dira, baina hauekin
|
batera
euskal hiztunak, gurasoak, herritarrak ere agertzen dira eragile nagusi bezala. euskarari buruz hitz egiterakoan hizkuntza gutxitu honen ezagutzaz, erabileraz, normalizazioaz hitz egiten da. euskara herri izaerari lotua agertzen da, identitatea edo Euskalerria bezalako kontzeptuekin lotuta. azkenik hizkuntza honen inguruko jokabideei dagokionez, euskal prentsan hizkuntza honekiko erasoen salaketa... euskararen kontrako erasoen salaketa egiten da, gernikako estatutuak gizarte elebiduna sortzeko zuen helburuak porrot egin duela adieraziz. elebitasunaren porrota agerian jartzen dute, hainbat arlotan euskal hiztunek izaten dituzten hizkuntza eskubideen urraketak aipatuz. erakundeei aldarrikatzen zaie bestalde, euskararen gizarte egoera normalizatuaren bermea, bereziki eusko Jaurlaritzari. honi ziurtatu ezin duena eskatzen zaio askotan, euskarak gaztelaniaren aukera berdinak izatea gizartean. euskararen inguruko arazoak agerian ipiniaz, estatuarengandik bizi dugun zapalketa nabarmenago egiten da, estatu espainiarraren kontrako estrategia erreboluzio egilea justifikatuz. bestalde, diario de notiCiaS’ek upn protagonista nagusitzat aipatzean edo deiak euskal erakundeak eta bere buruzagiak aipatzeko joeran ere, posizio politiko ezberdinak kritikatuz edo babestuz nolabait eztabaida politikoan txertatuta ageri da euskara. dena dela, euskal prentsaren artean el Correo eta diario VaSCo egunkariek ageri dute euskararen gaia politizatzeko joera argiena, espainiar prentsarekin lerrokatzean, euskararen eragile nagusitzat politikari abertzaleak aipatuz, espainia euskadi arteko nazio eztabaida jorratuz, gaztelaniaren errealitatearekin parekatuz, eta azkenik, larriena dena euskararentzat, bidezkoa ez den jokabideei, indarkeriari lotuaz gure hizkuntzaren errealitatea. honakoa da egunkari hauen jarrera euskarari buruz:
|
|
|
Ordu arte ia ia Erdi Aroko komunikabideak mantentzen zirenez (erromatarren galtzadak eta Done Jakueren bidekoak, batik bat), trenaren agerpenak merkataritza erabat bultzatu zuen, mandazainen lana edo diligentzietan garraiatzea baino askoz errazagoa eta azkarragoa zelako. Nola ez, elikagaien merkataritza ere asko handitu zen, eta horrekin
|
batera
Euskal Herriko alde atlantikoaren eta mediterraneoaren arteko trukeak.
|
|
2017
|
|
|
EEPren aurrekontuaren emendatzea eta horrekin
|
batera
Euskal Elkargoan hizkuntza politika zerbitzu on baten egituratzea ezinbesteko bi tresna osagarri ditugu politika publikoa azkartu eta politika hori gauzatzen duten eragile pribatuak laguntzeko.
|
|
|
Ez genuke nahi behintzat. Oztopoak izan dira, komentaturiko ohitura eza kasurako, eta horrekin
|
batera
euskal hizkuntzaren trebezia, idazteko abilezia minimo batekin konbinaketan hainbat autore potentzialengan beldur izpiak eragin dituena. Indarrak bidaltzea egokituko litzaiguke, beraz, kontuan izanez, salbuespenak salbuespen eta oztopoak oztopo, Artearen alorreko proposamenek normalean Uztaro aldizkarian oso estimatuak izan direla eta harrera txit samurra izan dutela, agian kasualitatez bada ere, horietako artikulu gehientsuenak dagokion zenbakiko aurkibidearen lehen orrialdeetan argitaratuz, erabilitako erreferentzia bibliografikoetan ikus dezakegun bezala.
|
|
|
Allenderen aita, Gordexolakoa eta, Aldamarena, Okondokoa. Ez ziren jatorri euskalduneko insurjente bakarrak izan; izan ere, haiekin
|
batera
Euskal Herriko beste izen anitz irakur daitezke: Mariano Abasoloren aita Okondokoa zen eta Fagoaga familia Errenteriakoa, kasurako.
|
|
2019
|
|
|
Kezka honekin
|
batera
Euskal Herriari buruzko argibidea ematen digu: argi eta garbi, definitzen ditu, banan banan, lurralde historikoak; euskararen hedadura, lurralde horietan gehi anitz lekutan dio; eta euskaldunei buruz:
|
|
2020
|
|
|
(Jo) muga frontera denean xix. mendean sortu, errotu eta zabaldu zen ‘Zazpiak bat’ leloa, baita berarekin
|
batera
Euskal Herriaren irudikatzea ere. Pedro Mari Otañok 1900 urtean idatzi zuen geroztik ezagun egin zen Zazpiak bat bertso sorta:
|
|
2023
|
|
|
Tira, joan dira lau urte, eta haiekin
|
batera
euskal kultura are zokorago baztertu zuen pandemia bat ere. Agertu zen sator zulo bat, baita osin sakon eta ilun bat ere Santa Klara uhartean, eta handik behera joan ziren euskarazko antzerkiarentzat izan zitezkeen diruak, baita euskarazko hedabideentzako publizitateak ere, komun zulotik behera ur zikinak joaten diren bezala.
|