|
2001
|
|
|
Sugea aurkituz gero, burdin ziri luzexka
|
batez
zuloa zabaltzen da eta lurra ateratzen. Bitartean, familiako besteren bat atzeko irteera zaintzen gelditzen da, sugea handik itzur ez dadin.
|
|
|
‘Ez dut ulertzen zelan egin dezakeen laka aerosol
|
batek
zulo bat zeruan... ’ esan nion.
|
|
2002
|
|
|
Halako
|
batean
zulo handia: jauzi handia egin du gurdiak eta gaztetxoa, lehenik gora eta gero behera, muturrez aurrera erori da eta, hain zuzen ere, zakur hilaren hortzak jo ditu kokotsarekin.
|
|
2003
|
|
|
Eta estazioaren ondoan, errepideari begira, hiru banku zeuden. Eta hiruretako
|
batek
zulo desproportzionatua zeukan esertzeko lekuan, eta beste biak hutsik egoten ziren egun osoan, errepideari begira zeudelako. Baina arratsaldeko seietan hiru andrazko jesartzen ziren bankuetako batean.
|
|
2005
|
|
|
Gero, hilero etortzen zitzaidan berririk ez zegoela esatera, eta bada urte erdi inor agertu ez dela. Istripua aipatu zuten, gure Fernando, ergela denez, mendi
|
bateko
zuloren batean eroriko zela... –negarrez hasi zen eta, oraingoan, arreba sofatik jaiki eta kontsolatzera joan zitzaion, bera ere negarrez.
|
|
2007
|
|
|
–Gizonak horrelakoak zarete.
|
Bat
txuloa eta bestea txuloago.
|
|
2008
|
|
|
Gainean kaioak ikusiko zituzten. Tarteka, zutoin horiek Ama Birjina txiki
|
batentzako
zuloa dute gainean. Jauregietako harmailetan gora igotzen ari den goroldioa ikus zezaketen.
|
|
2009
|
|
|
Gorputzean gorriune asko zeuzkan, zetaka itsusiak bailiran. Eta hogeiren
|
bat
zulo, nabala ukaldiz eginak. Jakan, orratzez josirik, papertxo bat:
|
|
|
Regina zapuztuta sentitzen zen bere baitaren baitan, bere emetasun amatasunetan, alegia?, baina, Nazariok ez bezala, bere buruarekin atsedenik gabeko borroka batean sartua baitzirudien, zulo beltz
|
batetik
zulo are beltzago batera?, bazuen zulotik ateratzeko eragingarri bat, bitarteko psikologikotzat ere har zitekeena eta Reginak inkontzientean itsatsia zuena, Elizaren doktrina baitzen emazteek senarrez arduratzeko zutèn obligazioa, jomuga eta helburu harekin hezten zituzten emakumeak ume umetatik bederen:
|
|
|
Regina zapuztuta sentitzen zen bere baitaren baitan –bere emetasun amatasunetan, alegia–, baina, Nazariok ez bezala –bere buruarekin atsedenik gabeko borroka batean sartua baitzirudien, zulo beltz
|
batetik
zulo are beltzago batera–, bazuen zulotik ateratzeko eragingarri bat, bitarteko psikologikotzat ere har zitekeena eta Reginak inkontzientean itsatsia zuena, Elizaren doktrina baitzen emazteek senarrez arduratzeko zutèn obligazioa... jomuga eta helburu harekin hezten zituzten emakumeak ume umetatik bederen: biak zeuden, beraz, zulo berean, teorian bai, baina ez praktikan, heziketa mota hark bihurtzen baitzuen senarren zuloa betiere emaztearena baino zuloago; hots, Reginak Nazarioren ahulezian aurkitzen zuen bere indarra, Nazario behin eta berriro kontsolatzera zeramana... senarra kontsolatzeaz bat kontsolatzen baitzen bera ere –Regina–, oso litekeena da bederen; gero, baina, iristen ziren haurrari bularra emateko mementoak, eta indar guztiak indargabetzen zitzaizkion amari, halako moldez, non, orduan, berak egiten baitzuen zuloan behera, Nazario baino beherago.
|
|
2011
|
|
|
Zabalik zituen begi umetsu, urdin ilunak; amari zelatan ematen zuen. Eta halako
|
batean
txulo bana azaldu zitzaion masailetan; irribarre zabal, horzgabe bat egin zuen, argi izpi paregabe bat.
|
|
2012
|
|
|
Putak bezala ibilarazi gintuzten. Egur dezente emanda, komandoko kide
|
batek
zulo bat aipatu zigun, eta handi mandiak gordeleku hura aurkitzen tematu ziren, materiala kazetarien aurrean aurkezteko, baina alferrik. Inork ez zekien ustezko zulo haren kokapenaren berri.
|
|
|
Horrek izugarri bihozgabetu ninduen. Dena dela, zuloak beste era batera prestatu nituen, eta xehetasunak emanez inor ez aspertzeko, esango dut, goiz
|
batean
zuloak ikustera joan nintzenean, batean aker bat aurkitu nuela, eta bestean hiru antxume, ar bat eta bi eme.
|
|
|
Leku egokiaren bila ari nintzela, zabaldi txiki bat aurkitu nuen mendixka baten hegalean, zabaldirantz ematen zuen aldea oso aldapatsua zuena, etxe baten horma balitz bezala, eta, hartara, goitik zetorren ezerk ezin ninduen ezustean harrapatu. Mendixkaren alde
|
batean
zulo antzeko bat zegoen, pixka bat barrurantz egiten zuena, leize zulo baten sarrera balitz bezala, baina han ez zen leize zulorik edo harkaitzean barrura sartzeko biderik.
|
|
|
Baina hori bide batez esan dut. Egurra mozten ari nintzela, konturatu nintzen zuhaixka edo sasi adar lodi
|
baten atzean
zulo moduko bat zegoela. Ikusmina sortu zitzaidan, eta, ahotik nekez sartu ondoren, barrua handi samarra zuela ikusi nuen, alegia, nahikoa ni barruan zutik egoteko eta agian beste norbait ere bai.
|
|
|
barrika
|
baten
zuloa ixten aurkitzeraino?
|
|
2013
|
|
|
Aita, Arri, hilda zetzan agian, lautada amaiezin
|
bateko
zuloren batean. Hilabeteak zeramatzan hilda.
|
|
2014
|
|
|
Tunelaren handitasunak posible egin zuen momentutik, binaka sartzen ziren.
|
Batek
zuloa egin bitartean, besteak lurra zakuetan sartu eta handik ateratzen zuen. 45 egunean bukatu zuten 15 metro luzeko tunela.
|
|
|
Alferrikako pare
|
bat
zulo egin ostean, seigarren egunean gela itsura ematen duen zuloa egitea lortzen dugu. Handik, parketaren tailerrera pasatzen gara.
|
|
2015
|
|
|
Begi
|
bat
zulo baten barruan dudala, zerbaitek ukitu dit bizkarra. Kostatu zait ohartzea zer den.
|
|
|
Bat batean, hormak elurra ukitzen zuen tokian, arrakala bati erreparatu nion. Harrian egindako zirrikitua besterik ez zen, animalia
|
baten
zuloa izan zitekeena. Hurbildu egin nintzen.
|
|
2016
|
|
|
–Sumendi itzali
|
baten
zuloa leku egokiena delako, batez ere, inork ikus ez gaitzan. Orain, banoa.
|
|
|
Cardiff-eko erraldoia. Munduko erraldoirik famatuenetakoa faltsua da eta haren irudia Cooperstowngo museoan dago. 1869an herriko lorategi
|
batean
zuloa egiten ari zela aurkitu zuten igeltsuzko, momia, hori (3,10 metroko altuera du) eta Cooperstowngo Nekazaritzaren Museora eraman zuten.
|
|
|
Eztandak ez zuen atea suntsitu, baina behera bota zuen ondoko hormaren zati bat. Muniainek palanka
|
batekin
zuloa handitu eta esku argia sartu zuen. Leihorik gabeko gela txiki bat argitu zuen.
|
|
|
4 Kamera estenopeiko bat sortzeko, nahikoa da kaxa bati orratz
|
batez
zulo txiki bat egitea argi izpia
|
|
2017
|
|
|
Sarreran dagoen tabernaraino gerturatu eta kortxo kentzekoa eskatu dio zerbitzariari. Haren laguntzarekin dozena
|
bat
zulo egin dizkio potearen latorrizko tapari eta berehala itzuli da; harro lortutako emaitzarekin.
|
|
|
Sentitzen nuen nire bihotzari beste hosto bat, beste urte bat ari zitzaiola erortzen. Beste urrats
|
bat
zulo beltzera buruz.
|
|
|
– Bueno, poste
|
bati
zuloan juxtu juxtu kabitzeagatik nork eman diezaioke kulparik? –esan nion?.
|
|
|
Baina nik pistola zeukeat. Zer uste duk, bada, bala
|
baten
zuloa lurrera iristerako nabarituko zela ala?
|
|
|
Ez genuen txoririk bota ordukoan ere. Pare
|
bat
zulo zituen lata zahar bat, gehienon lotsarako. Bukatu genuen hala ere mendi buelta hura, jaitsi ginen barriora, eta Indarreko etxeetara jo genuen zuzenean.
|
|
|
Bolada
|
batez
zuloa bete gabe eduki zuen. Izan ere, gerra bukatu berritan zegoen, eta Alemaniatik ekarri behar zioten kristalezko begia.
|
|
|
Inguruko etxeei erreparatu zieten. Alde
|
batekoak
zuloak zituen teilatuan, eta erdi erorian zegoen. Beste aldekoak itxita zeuzkan kontraleiho guztiak.
|
|
2018
|
|
|
Haietako
|
batek
zulo bat dauka ezkerreko begiaren tokian. Besteak makuluak ditu alboan.
|
|
|
Portuko aldarriak arrantzaren gainbeherarekin batera mututuko zirelako, agian; baina ez bakarrik. Belaunaldi gazte oso
|
bat
zulora jausi zelako ere bai, edo agian ez, igual berdin erdaldunduko zen Herria, nork daki. Nostalgiaz eta amorruz bizi ditu hizkuntzarekiko gogoetak Joxemigelek.
|
|
|
Azkoitian jaio eta hazi nintzen, gazte denboran Atraskua genuen tabernarik maiteena. Taberna atarian atentatua egin zion ETAk Joxe Txikiri, bala
|
baten
zuloa gordetzen du oraindik ere sarrerako zutoinak. Baina guk ez genion arreta handirik jarri sekula zulo hari, bestelako kontuak genituen buruan, normalean bala zuloa ez genuen ikusi ere egiten, ez genuen ezagutu Joxe Txiki, kontatu digutena baino ez dakigu, axola ere ez asko, zerk mugitzen du mundua, gorde dezakegu geurea ez den memoria?
|
|
2019
|
|
|
...uneko osasunaren arabera, umorearen arabera, ontasuna, konparazio txar bat eginez, elastiko bat bezalakoa da, hedatu eta uzkurtu egiten da, gizateria guztia bil dezake, edo pertsona bakarra, berekoia, hau da, ontasunez betea bere buruarentzat, guztiarekin ere ekintza on batek beti freskatzen du arima, txakurra hantxe gelditu da, esker onez beterik, nahiz eta, gosea hain handia izaki, jakiak hortz
|
bateko
zuloa betetzeko balio izango zion, ozta ozta, animaliatxo errukarria, mintzatzeko modua da, ez baita hain txikia, izan ere, zer arrazatakoa den, arraza guztietakoa, nahasian, kalera sekula jaisten ez diren lotsatienena, edo jaitsiz gero uhala eta sexuestalkiarekin jaisten direnena kenduta, txakur hau gutxienik aske da, txakur eme askeez gozatzen du, baina gutxi gozatuko du ez bada sekula Escadinh... Raimundo Silva, taxiak zeraman bitartean, pentsamendu jario honetan abandonatu zen, eta une honetara iritsirik, eten egin zuen jarioa, ustekabeko ondoeza sentitu zuen, baina ez fisikoa, bere baitan lo zegoen norbait iratzarri balitz bezala izan zen, eta iratzarri den hori oihuka balebil bezala, iluntasun erabatekoan murgildurik egoteagatik, horregatik errepikatu zuen, ikara pasa zekion denbora hartuz, Ez bada sekula Escadinhas de S. Crispimetik ateratzen, noren gainean ari naiz, galde egin zuen, taxia Rua da Pratatik igotzen ari zen, bera barruan zegoen, bera gizonen erresumako kidea zen, ez txakurrenekoa, eta Escadinhas de S. Crispimetik ateratzen ahal zen nahi edo behar zuen bakoitzean, oraintxe bertan demostratzen ari den bezala, orain badoa argitaletxera zuzentzaileen ardura duen Maria Sara doktorearekin mintzatzera, poesia liburuaren behin betiko probak ematera doa, eta gero agian erabakiko du etxera zuzenean ez itzultzea, liburu bat bukatu du, kasik liburu itxura ez duen arren, hain meharra denez, beraz, horrelakoetan egiten duena egingo du, jatetxean bazkalduko du, zinemara joango da, nahiz eta litekeena izan hori bezalako egitarau handia betetzeko adina diru gainean ez edukitzea, kontuak ateratzen ditu buruz, taxiaren kontagailua, diru zorroan zenbat edukiko duen gogoratu nahi du, aritmetika hauetan dabil konturatzen denean gau honetan ez dela aterako, ezin du ahaztu beste liburu bat hasi duela, ez, ez da Costaren nobela, erlojuari so egin zion, ia bostak dira, taxia Avenida do Duque de Loulétik barna igotzen ari da, semaforo batean gelditzen da, aurrera doa berriz, hortxe bertan, mesedez, eta Raimundo Silva, ordaintzeko dirua ateratzen duenean, begirada azkar batez konturatzen da jatetxera eta zinemara joateko adina diru ez duela, batera ala bestera joateko bai, baina batak bestea gabe ez du graziarik, Etxean afaldu eta horrekin segituko dut, horrekin hori Lisboako Setioaren Historia da, inoiz hitz horiek beroriek esan zituen, izenburu hori zuen liburua zuzentzen zuenean, oraindik errugabea zen garaian.
|
|
|
Ez dut elurtegi
|
batean
zulo bat eginen.
|
|
2020
|
|
|
Ez du halakorik topatu lehenbiziko begiratuan. Beharbada inguru hurbilean gordeko zituen, berak egiten zuen bezala, harri jakin baten azpian lurperatuta edo enbor ihartu
|
bateko
zuloren batean. Hausnarrean hasi da Txarro:
|
|
2021
|
|
|
Julia, Benjamin eta Cristina Artxanda inguruko etxola auzo batean hazi ziren47 Auzo hartako etxolen deskribapen zehatzak bizileku hauek irudikatzen lagunduko du: " Etxeak, egur zein adreiluzkoak, ohe eta sukalde
|
batentzako
zuloak ziren, besterik ez. Teilatua asfaltozko geruza bat zen.
|
|
|
Ez dio inoiz kontatu. Eta hori bada hutsune
|
bat
zuloz betea, izugarrizko mina eragiten diona.
|
|
|
Aita nor dudan aurkitu, eta bitartean" eta kito" guztiak, parentesiak bihurtu. Beraz, belarrietan beste pare
|
bat
zulo egiteko asmoz herriko tatuaje eta piercing dendara joan naiz. Amak beti galarazi dit halakorik egitea, baita iaz urtebetetze egunerako eskatu nionean ere.
|
|
|
Une
|
batez
zuloa aztertu eta, segidan, lurra barrurantz botatzen hasi zen hankaren alde batekin. Marru basati batek buelta emanarazi zion.
|
|
|
Kamioia, gasolinaz gainezka, oztoporik gabe zihoan errepide lauetatik, obus
|
baten
zuloa igartzen zen noiz edo behin. Mendoitzetan auto irauliak, auto kiskaliak eta hobi gurutzedunak ere ikusten ziren.
|
|
2023
|
|
|
Lagunaren hitzak dabilzkio buruan bueltaka, eta zulo beltz bat gogoan goseti, oroitzapenei hozka, azken asteen eta hilabeteen zentzua lausotzen, azken urteetako pausoen zorua dardararazten. Zalantza handi
|
bat
zulo bat bezala hazten bere baitan. Nork nori zer zor.
|
|
|
Argi nuen ez nuela kanpora joan nahi ikastera, orain damutzen naiz, eta Iruñean Teleko zegoen; nik altua neukan eta, eliminazioz edo, hori aukeratu nuen. Kristoren zaplaztekoa jaso nuen, izatetik el puto amo esfortzu gutxirekin, bat
|
batean
zulora. Lau hilabetera utzi egin nuen, ze gainera ez zen bokazionala".
|