|
2000
|
|
|
Hizkuntzari buruzkoan, arrazoia ez dago txikiagoa edo handiagoa izatean. Gu ere munduaren zati bat garenez, naturak eman digun unibertsaltasuna bakoitzak beretik daramagu eta, besteak ukatu gabe, hein
|
batean
unibertsalagoak gara gure gizartetik gizarte orekari eutsiz jarraitzen badugu.
|
|
2007
|
|
|
historia partzialak egitearen oinarrigabekoaz mintzatu gara goian. Alderantziz, historia partzialen ordez historia
|
bat
unibertsala pentsatzearen arriskuak ikusi gura dituenak, ikustea asko du Hegel, esango genuke. Batetik irudi lezake, kultur eremu ezberdinetako bakoitzak (artea, erlijioa, ekonomia, politika) autonomia eta nortasun guztia galtzen duela, bere aurpegia bezala, osotasun teorikoan ganduturik (artea eta erlijioa filosofiaren aurreganberako ariketak bihurturik; edo, borroka politikoa, gainegiturako jardun soila).
|
|
|
O. Spengler entzat() gizadirik ez dago bat, eta ez dago historia
|
bat
unibertsalik: historian dagoena da arimak eta arimen historiak elkarrekin loturarik gabe.
|
|
|
Juzguok aparte, hona hemen puntu oinarrizko batzuk bere eraikuntzan, gure gaiarentzat seinalagarriak: izpirituaren bi aspektuak,
|
batetik
unibertsala (gizadi guztian berdina), bestetik partikularra (nazio bakoitzaren berekia); bai Herder eta bai Hegel-ek eskema hau jarraituko dute, berak ahalbidetzen baitu gizadiaren batasuna hausteke herrien ugaritasuna salbatzea (berdintasuna eta diferentzia aldi berean). Bigarren, Voltaire-ren izpiritu unibertsala historibakoa da, hots, moraltasuna, sinesmena, gizatasuna, naturalak?
|
|
|
Europan gauzak dauden bezala, Grégoire ri, hizkuntzak daudenak baino gutxiagotu bai, baina bakar
|
bat
unibertsalaren kontua, literatoren batzuen txakurametsa begitantzen zaio908.
|
|
|
Juzguok aparte, hona hemen oinarrizko puntu batzuk bere eraikuntzan, gure gaiarentzat seinalagarriak: izpirituaren bi aspektuak,
|
batetik
unibertsala (gizadi guztian berdina), bestetik partikularra (nazio bakoitzaren berekia); bai Herder eta bai Hegel-ek eskema horri jarraituko diote, berak ahalbidetzen baitu gizadiaren batasuna hausteke herrien ugaritasuna salbatzea (berdintasuna eta diferentzia aldi berean). Bigarren, Voltaire-ren izpiritu unibertsala historibakoa da, hots, moraltasuna, sinesmena, gizatasuna, «naturalak» dira, beti eta nonahi berdinak eta aldaezinak, ahistorikoak; ondorioz, aldaerak (diferentziak), perbertsioak izanen dira.
|
|
2008
|
|
|
Tesia: a) badena eta bata ez badira substantziak, orduan inolako beste unibertsal bat ere ez da izango, badena eta
|
bata
unibertsalenak baitira; b) berezko dena eta berezko bata singularren banandurik ez badaude, orduan ez da unibertsalik egongo; c) bata substantzia ez bada, orduan zenbakia ere ez, zenbakia unitatez osatzen baita, eta bata eta unitatea gauza bera da. Antitesia:
|
|
|
Tesia: a) badena eta bata ez badira substantziak, orduan inolako beste unibertsal bat ere ez da izango, badena eta
|
bata
unibertsalenak baitira; b) berezko dena eta berezko bata singularren banandurik ez badaude, orduan ez da unibertsalik egongo; c) bata substantzia ez bada, orduan zenbakia ere ez, zenbakia unitatez osatzen baita, eta bata eta unitatea gauza bera da. Antitesia:
|
|
2011
|
|
|
Are gehiago: istorio haien pertsonaien bizipenak ez zeuden gugandik horren urruti, eta horregatik Laboa edo Achiaryren zenbait interpretazio dira abangoardia
|
baten barruan
unibertsal.
|
|
2012
|
|
|
Animalia emailearen jabeek ez dute inolako konpentsazio ekonomikorik jasotzen. Odol taldea ezagutzea eta odol ematea egitea Zakurrek zortzi odol talde dituzte, horietako
|
bat
unibertsala da Zakurrek zortzi odol talde dituzte. Pertsonen kasuan bezala, badago talde unibertsal bat ere (DEA 1.1), zakur guztiekin bateragarria dena.
|
|
|
egia bat gertaera batetik bakarrik sor daiteke. Egia
|
bat
unibertsala izanez gero, bere unibertsaltasuna kontingentzia hutsari, gertaeraren kontingentziari lotuta dagoela esan behar da. Egia bat kontingentziaren eta eternitatearen lotura supernumerario gisa agertzen da mundu batean.
|
|
2013
|
|
|
Gauza
|
bat
unibertsala denean, askok nahi izan dute asmatzaile gisa agertu.
|
|
2014
|
|
|
Laburtuz, unibertsala hegemonia lortu duen partikularra da, horrela hegemonia partikular
|
bat
unibertsal bezala ikusten eta onartzen denean gertatzen da. Hau da, eskari politiko partikular batek demokrazia, justizia, berdintasuna... adierazten dituenean gertatzen da momentu hegemonikoa.
|
|
|
haren balioa unibertsala da(, sans nulle tache locale ou nationale?), eternala da, baina iragankorra da. Atenasen bakarrik egon da, behin bakarrik egon da, jadagoneko ez dago eta inoiz ez da berriz egongo231. Les dieux passent comme les hommes, et il ne serait pas bon qu, ils fussent éternels? 232 Historian dena mugatua da, dena iraungitzen da; deus ez da betiko, deus ez unibertsal; hots, ikuspegi batean liluragarri dena, gogaikarri da bestean,
|
batean
unibertsala, txokotarra ageri da mundu zabalaren aldean233, balio eternaleko uste zena, edozer bezain erorkor jazotzen da azken finean, dena da irudikizun eta amets. Betiereko deuseztea da betiereko zer bakarra.
|
|
2015
|
|
|
bonbardaketa baten errepresentazioa. Mina dago, sufrimendua dago, ilunpea dago, baina ez dago bonbarik, askozaz alegorikoagoa da, unibertsalagoa nahi bada (koadro
|
bat
unibertsal zerk egiten duen erabakitzeko beste eztabaida batean sartu bagenu ere), eta ikonografia bera ere ez da Picassok beren beregi koadro horretarako sortua, aurretik baitzekarren zezenak, zaldiak, beso hautsiak eta abarrak erabiltzeko joera.
|
|
|
osotasun bat artikulatzen duen adierazleak unibertsal gisa kokatuta dihardu; osotasun batean artikulaturik dagoena, berriz, partikular eran. Hortaz, praktika hegemoniko
|
batek
unibertsal gisa jokatzen du berak artikulatzen duelako (bere) osotasuna. Partikularrak osotasunari ematen dio izena, edo besterik gabe, unibertso berri bat atontzen du bere baitan.
|
|
2018
|
|
|
Gainera, bigarren mailako eztabaida bat ere badago, alegia, unibertsaltasuna defendatzeak zein ondorio izan lezakeen, baten bat izanez gero, prozesu sozialen interpretaziorako. Lege
|
bat
unibertsala dela esatea ez da esatea modu berean funtzionatzen duenik kultura guztietan edo berak bakarrik baldintzatzen duenik bizitza soziala. Berez, lege bat unibertsala dela esatea beste barik izan daiteke esatea giza harremanak gertatzen diren marko orokorra dela.
|
|
|
Lege bat unibertsala dela esatea ez da esatea modu berean funtzionatzen duenik kultura guztietan edo berak bakarrik baldintzatzen duenik bizitza soziala. Berez, lege
|
bat
unibertsala dela esatea beste barik izan daiteke esatea giza harremanak gertatzen diren marko orokorra dela. Are gehiago, esatea legearen presentzia unibertsala dela bizitza sozialean ez da esatea kasuan kasuko forma sozialaren alderdi guzti guztietan dagoenik; esan nahi du forma sozial ororen tokiren batean egon eta funtzionatzen duela.
|
|
|
Baina koadroaren historia alde batera utzita, begiratu koadroari berari, eta ikusiko duzue ez dela bonbardaketa baten errepresentazioa. Mina dago, sufrimendua dago, ilunpea dago, baina ez dago bonbarik, askozaz alegorikoagoa da, unibertsalagoa nahi bada (koadro
|
bat
unibertsal zerk egiten duen erabakitzeko beste eztabaida batean sartu bagenuen ere), eta ikonografia bera ere ez da Picassok beren beregi koadro horretarako sortua, aurretik baitzekarren zezenak, zaldiak, beso hautsiak eta abarrak erabiltzeko joera.
|
|
2021
|
|
|
Euskal dantza beti izan da unibertsala. Mugimendua unibertsala den heinean edo hizkuntza
|
bat
unibertsala den bezala. Euskal izatea eta unibertsal izatea gauza bera dira nire ustez.
|
|
2022
|
|
|
Ezin ulertuzko erabakia! Geroztik Senatuari blokatze egoera hori altxa dezan galdegiten duen gutun idekia izenpetu dute milako
|
bat
unibertsalari, ikerlari, osagarri eta zuzenbideko profesionalek, oraino zerrenda luzatzen ari da.
|