|
2004
|
|
|
Gaztelania ere gurea da, eta gaztelaniak aberastasuna ematen digu, ikaragarria gainera. Hizkuntza kontuetan nik ez dut inor ito nahi, ez dut dudan aberastasun
|
bati
uko egin nahi: gehitu nahi dut, ez dut kenketarik nahi kontu hauetan, eta saiatuko naiz jendeak hau pentsa dezan.
|
|
2006
|
|
|
Bere zorroztasunak hil zuen Bawtryko uhalgilea, eta oraindik ere Bawtryko uhalgilea bezala!, edo Bawtryko uhalgileari gertatutakoa gogoratu! esaten omen zaio trago
|
bati
uko egiten dionari.
|
|
2009
|
|
|
Ada, aitaren aginduz balizko karrera distiratsu
|
bati
uko egin ziona, taldeko bakarlari nagusia zen, baina bazuen aurkari bat. Gemma Lertxundi?, Ada gainetik egotea ezin eraman zuena; Gemmak ez zion Adari inoiz ezer esaten, ez beste korukideekin gaizki esaka ibiltzen ere, baina igarri egiten zitzaion bazuela Adaren aurka zerbait, Adaren presentzia hutsak, besterik gabe, ezin urduriago jarriko balu bezala: horregatik, ahal zuenean, ekidin egiten zuen; egun batean. Gemma Adaren ondoan zegoen?
|
|
|
Ada, aitaren aginduz balizko karrera distiratsu
|
bati
uko egin ziona, taldeko bakarlari nagusia zen, baina bazuen aurkari bat –Gemma Lertxundi–, Ada gainetik egotea ezin eraman zuena; Gemmak ez zion Adari inoiz ezer esaten, ez beste korukideekin gaizki esaka ibiltzen ere, baina igarri egiten zitzaion bazuela Adaren aurka zerbait, Adaren presentzia hutsak, besterik gabe, ezin urduriago jarriko balu bezala: horregatik, ahal zuenean, ekidin egiten zuen; egun batean –Gemma Adaren ondoan zegoen– korua bakarlariari sarrera prestatzen ari zitzaiòn mementoan doi, Gemmak segundo hamarren batean luzatu zuen nota, aski izan zena Ada bere tokitik ateratzeko eta hurrengo hiruzpalau notetan deszentratuta aritzeko –ez berak uste bezainbat, halere, zuzendariak ez baitzuen saioa eten–, berriro bere buruaren jabe egin arte; egun hartan, baina, Gemma ez ezik, Ada ere urduri zegoen, oso urduri, bezperan Teofilo Mariarengandik esker gaiztoko erantzuna jaso eta kontu hura burutik ezin kendu zuelako; Ada, izan ere, egunetan aritu zen nebarentzat –Frantzian bi urteko egonaldia egin ondoren, exera itzulia– jertse gris urdin bat egiten, bezperan haren urtebetetzea zela-eta; Adak bazekien Teofilo Mariak atsegin zuela kolore hura –hetchgrau deitzen zion anai arrebetan zaharrenak kolore hari, austrohungariar armadako soldaduen uniformearen ezaugarri––, eta, beste pentsakizunik gabe, nebaren gustua betetzen ahalegindu zen; hura, baina, ez zen opari bakarra, aitak sakelako erloju bat oparitu baitzion, urrezkoa, bere kate dotorearekin; erlojuak, gainera, atzeko aldean, inskripzio bat zeraman:
|
|
2011
|
|
|
Sarritan galdetu izan dion heure buruari zer izango ote zen heure bizitzaz, orduan izan huen susmoak atzerarazi izan bahindu, eta ez zunan harritzekoa izango, bilbotar trajedunak egia osoa aitortu izan balin, esan izan balin zertan zebilen Nikaraguako ipar ekialde garai hartan arriskutsuan?. Baina horixe dun erabakitzea, bide bat hartuz beste
|
bati
uko egitea; eta Managuan, abuztu sargoritsu hartan, susmoak alde batera utzi eta aurrera egitera deliberatu hintzen. Egonaldi osoa etzaleku txiroetan eman eta gero, berebiziko aukera ikusi huen, hiriburuan geratzen zitzaizkinan atseden egunak izara goxoen artean pasatzeko, aire girotuaren freskuran, zuen modukoak inoizka ozta gosaltzera baino sartzen ez zineten hotel dotore haietako batean.
|
|
2012
|
|
|
Ez, ez. Hi ligeren
|
bati
uko egiten ari haiz.
|
|
|
Goiz hasi nintzen sariei uko egiten, hamazazpi urte bete berritan; egia aitortzeko, lehenengo hura akzesit bat besterik ez zen izan, udal liburutegiko ipuin lehiaketako bigarren akzesita, gehiegi irizten bainion nire karrera hasteari sari nagusietako
|
bati
uko eginez. Edonola ere, argi utzi nuen frankismo berantiarretik aldatu gabe jarraitzen zuen epaimahai horren eskutik ez nuela ezertxo ere jasoko; tamalez, gure egunkari nagusiak ez zuen nire eskutitz irmoa argitaratu nahi izan.
|
|
|
Handik urte pare batera sari potoloago
|
bati
uko egiteko prest ikusi nuen neure burua, gure hiriaren izena daraman poesiakoari hain zuzen ere: ez zitzaidan, eta ez zait?
|
|
|
Ikuskariaren ideia hau berehala erne zen Bovaryren buruan; zeren segituan eman baitzion aditzera bere emazteari, zeinak hasiera
|
batean
uko egin baitzuen, nekea, deserosotasuna, gastua alegatuz; baina, ohi ez bezala, Charlesek ez zuen amore eman, hain iruditzen zitzaion laketaldi hura onurakor izan behar zitzaiola emazteari. Ez zuen inolako eragozpenik ikusten; bere amak hirurehun libera igorriak zizkien hauekin kontatzen ez zutelarik, zor arruntak ez ziren batere egundokoak, eta monsieur Lheureuxi kitatu beharreko ordaindukoen epea artean hain luzea zen non ez baitzegoen hartaz pentsatu beharrik.
|
|
|
Presaka, dzangada batean edan zuen tea, bigarren kikarakada
|
bati
uko egin, eta berriro irten zen kanpora, apur bat larrituta: nabaria zen zaharra atsekabeturik zegoela Petxorinen zabarkeriagatik, batez ere kontuan izanik arestian bien arteko adiskidetasunaz mintzatu zitzaidala; gainera, ordubete lehenago ziur zegoen berehalaxe etorriko zela beraren izena entzun bezain laster.
|
|
2013
|
|
|
Ilunabar hartan, izan ere, Hamzak betean bereganatu nahi zuen, min orotarik ihes? bere haurtzaroko usain hura, bertze hamaika usainez osatua, bai, baina osotasun
|
bati
uko egin gabe?, usain hura zelakoan betikotasuneko atearen giltza?
|
|
|
Ilunabar hartan, izan ere, Hamzak betean bereganatu nahi zuen –min orotarik ihes– bere haurtzaroko usain hura –bertze hamaika usainez osatua, bai, baina osotasun
|
bati
uko egin gabe–, usain hura zelakoan betikotasuneko atearen giltza...
|
|
2014
|
|
|
Fernandorekin geratzeko gogoa nuen, eta, gainera, gau batean haiek biak bakarrik uztea eskertuko zutela pentsatu nuen, baina, egia esateko, zaila egiten zitzaidan hiruron arteko gau bakar
|
bati
uko egitea. Jakin banekien egoera hori ez zela betiko, eta bukaera arte hustu nahi nuen.
|
|
2016
|
|
|
haur bat besterik ez zela, aurre egin zion aitari. Bizitza eroso
|
bati
uko egin zion bere semea salbatzearren. Baina zerbait okertu zen noizbait, eta orain dena eduki zezakeen neska hura kaosean eta hondamendian bizi zen.
|
|
|
Poesiari buruz dakidan guztia jakinda, hots, munduko literatur generorik bekatariena eta, beraz, arbuiagarriena dela irmoki sinetsita, zuen aurrean oraintxe bertan frogatu dudan bezala, zer dela eta esan nion baietz Poesiaren Bide honen inaugurazioan parte hartzeko gonbidapen adeitsuari? Tira, alde batetik, etxe honetako, unibertsitate honetako langile bezala, ez zitzaidan zuhurra iruditzen Errektoretzatik egindako gonbidapen
|
bati
uko egitea: murrizketen kontua dagoen bezala, hobe tentuz ibiltzea.
|
|
2017
|
|
|
–Maiz nabarmendu izan da [janariagatik] altxatutako emakumeek bete zuten funtzio garrantzitsua. Southamptonen, emakume talde
|
batek
uko egin zion itxaroten jarraitzeari 1608an, udalbatzan Londresera eramateko alez zamatzen ari ziren itsasontzi batekin zer egin eztabaidan ari ziren bitartean; azkenean, ontzian sartu, eta zama bahitu zuten emakumeek. 1622 urtean Weymouthen izan ziren gertakarietan, matxinatuak ziurrenik emakumeak zirela uste da; Dorchester en, 1631n, talde batek (haietako batzuk lan etxeetan bizi ziren) gurdi bat geldiarazi zuen garia zekarrelakoan; haietako bat kexu zen tokiko merkatari batez, esanez, lurraren fruiturik onenak itsasoz haraindi bidali zituela, hala nola gurina, gazta, garia, etab.?
|
|
|
Ez zion zertan eskaintza on
|
bati
uko egin beharrik, nolako eskaintza zen jakin arte.
|
|
|
Gainera, langabeen aurkako zigorrak handitzen ari da Gobernua?. Lan eskaintza
|
bati
uko eginez gero, prestazioa jasotzeko eskubidea gal daiteke herrialdean. –Nahi dute jendeak edozein lanpostu onartzea?.
|
|
|
–Iruditzen zaio bera dela enplegua ez aurkitzearen arrazoia, eta errudun sentitzen da familia sostengatzeko edo babesteko ez delako gai, frustratuta?. Eta lana galdu ostean beste lanpostu
|
bati
uko egiten diotenek (adibidez, soldata nabarmen baxuagoa zelako), baldin eta gero beste enplegu bat aurkitzeko zailtasunak badituzte, are erru sentsazio handiagoa izaten dute. –Normala da denbora pasa ahala lan bila egiten duzun esfortzua ere murriztea, inpotentziagatik, eta horrek ere eragiten du errua eta egonezina?.
|
|
|
Behin emango hitza alabari? Ezin igande miserable
|
bati
uko egin, dena eman behar lanari, ezer ez alabari, hutsaren hurrengoa emazteari?
|
|
|
Ez inori kalte egiteko asmoz, ezpada gaiztakerian bertan plazera aurkituz... Gaiztakeria egiteko aukera daukagunean, ongia aukeratzen dugu, esfortzuz, plazer
|
bati
uko eginez, ongizate orokor etereo eta ez oso zehatz bati men eginez, unean uneko plazer konkretua alboratuz. Hor dago zailtasuna, hor benetako meritua.
|
|
2018
|
|
|
Darabiltzaten arrazoibideetako batzuk Thompsonen eta Millen arrazoibideen antzekoak dira; beste batzuek, berriz, sakonago jotzen dute, eta ezkontzak kontratu gisa dituen berezitasunak azpimarratzen dituzte. Gaur egungo feministek, besteak beste, azaldu dute ezen ezkontza kontratuan, beste kontratu baliozko batzuetan ez bezala, beharrezkoa dela aldeetako
|
batek
uko egitea bere burua babesteko eskubideari eta bere gorputzaren integritatearen gaineko eskubideari. Halaber, adierazi dute ezkontza kontratua ez dela agiri idatzi bat lehenik irakurtzen dena eta gero sinatzen dena; oro har, ordea, kontratu bat baliozkoa izaten da, soil soilik, baldin eta aldeek haren baldintzak irakurri eta ulertu badituzte konpromisoa hartu baino lehen.
|
|
|
Elkarteak, ordea, aldi
|
batez
uko egin zion kidetza irizpideak jendaurrean plazaratzeari. Halakoak iragartzeko presioa gero eta handiagoa zen, eta, Jaunaren jaunarentzako hamaboskaria aldizkarian agerturiko gutun sail bati erantzunez, Elkarteak onartu zuen kide izateko aurretiko betekizuna zela «izangaia etxe printzipal bati atxikia izatea».
|
|
|
Azken galdera bat, eta nire aldetik amaitu dut. Posible da familia publiko batek diagnostiko proposamen bati edo ezarritako tratamendu
|
bati
uko egitea?
|
|
|
–Amaitu aurretik galdera bat egin nahi nizun, orain esan dituzuen guztien harira, hitz egin zuen Mariasun Larretxeak, presaka, epaileak elkarrizketa amaitutzat eman aurretik?. Gaur egun, posible da familia publiko
|
batek
uko egitea eskolako edo beste erakunde bateko profesional batek egindako halako proposamen bati. Lege babesik dauka halako protokolo bat ezartzeari kontra egiteko?
|
|
2019
|
|
|
Argi dago inongo emakumek ezin duela izan bere sexuaz harago jartzeko pretentsiorik, fede txarrik izan ezean. Orain dela urte batzuk, emakume idazle ezagun
|
batek
uko egin zion bere potreta jartzeari hain zuzen emakume idazleen argazki sail batean: gizonen artean jar zezaten nahi zuen; pribilegio hori lortzeko, ordea, senarraren eraginaz baliatu zen.
|
|
|
horra hor emakumea gizonen ondoan, zeruko bozkarioa agindu zaien arimen artean. Gizonak eta emakumeak Jainkoaren zerbitzariak dira, aingeruak bezain sexugabeak ia, eta, graziaren laguntzaz, denek
|
batean
uko egiten diete munduko tentaldiei. Emakumeak, bere aberetasunari uko egitea onartzen badu, beste inork baino ederkiago hezurmamituko du bekatuari nagusitu zaizkion hautatuen garaipena, bekatua hezurmamitzen duenez gero.
|
|
|
edo etxe pribatuetan; eta ez dute onartu nahi barrenean daraman amarena dela fetua, baina ontzat jotzen dute haurra gurasoen gauza bat izatea; aste berean, ikusi berri dugu nola bere buruaz beste egin duen kirurgialari batek, abortatzen laguntzeko eragiketak egin izana leporatzen ziotelako, eta nola hiru hilabeteko zigorra ezarri dioten, kondena atzeratzeko aukera eta guzti, semea hiltzeraino jo zuen aitari. Orain dela gutxi, aita batek semea difteriaz hiltzen utzi du, zaintza faltaz; ama
|
batek
uko egin dio alabaren medikua deitzeari, jainkoaren nahiaren esku egon nahi duelako osoki: haurrek harrika egin diote hilerrian; kazetari batzuk sumindu direnez, pertsona zintzo askok eta askok argudiatu dute seme alabak gurasoen jabetza direla, kanpoko kontrola ezin onartuzkoa dela.
|
|
|
Askotan, esan izan da neskak amore ematen duela gutxiago delako fisikoki eta moralki mutilak baino, ez delako gai haiekin lehiatzeko: alferrikako lehia
|
bati
uko egin, eta kasta goreneko kide baten esku uzten du bere zoriona segurtatzeko ardura. Egiaz, haren umiltasuna ez da gutxiagotasunaren ondorioa:
|
|
|
Gizona gizaki sexuduna da; emakumeak ere, norbanako osoa izango bada, eta gizasemearen berdina, gizaki sexuduna izan beharra dauka. Feminitateari uko egitea, hain zuzen, bere gizatasunaren parte
|
bati
uko egitea da. Misoginoek aurpegira eman ohi diete nortasun sendoko emakumeei, utziak?
|
|
|
Itzulerako bidean, bi lagunek azaleko kontuei buruz hitz egiten zuten bitartean, ideia bat joan zen gorpuzten Leireren buruan: ahal bezain pronto, Gaston Besaideri jarraituko zion, eta elkarrizketa
|
bati
uko egiterik izango ez zuen lekuan hurreratuko zitzaion. Mendiko bakardadean, bere etxean zegoenean ezkutu moduan erabiltzen zuen atearen babesik gabe, zion uko egin Leirek egun batzuk lehenagotik egin nahi zizkion galderak erantzuteari.
|
|
2021
|
|
|
–Berarekin, gauza
|
bati
uko egiten zaionean –esan zuen Denisek–, berehala beste zerbaiti uko egin behar zaiola ematen du. Non geldituko da?
|
|
2022
|
|
|
Senarraren anbizio propioen abdikazioak keinu ulertezin moduko bat ernatu du lehenik emaztearen bisaian –giharrak uzkurtu zaizkio, kommoziopean balego bezala–, txundidura sinesgaitza ondoren: sekula santan ez du gizona lorpen posible
|
bati
uko egiten ikusi. Etxanozen sakrifizioak adarren bat duelako ustea eduki bide du, lazoan bildutako kutxatzar susmagarri bat jaso bailuen begiratzen baitio, zilarrezko bandejan patata ustela eskaintzen diolakoan.
|
|
|
Batzuetan justifikazio handirik gabe, Miren Agur Meaberen Hezurren erretura liburuaren kasuan bezala, gehiago duena nobelatik ipuin liburutik baino: testuetako askori, hizkuntzaren txinparta guztiak gorabehera, ipuinak lukeen eztena edo barne indarra –puncha– falta zaielako, nobeletako atalei gerta dakiekeen bezala alegia, eta" ipuin atal" batzuek ez daukatelako autonomiarik apenas, irakurlea ezin baita haietaz ondo jabetu aurrekoak leitu gabe, ipuin liburuen printzipio nagusietako
|
bati
uko eginez, beraz. Eta, beste batzuetan, are ausarkeria moduan, produktuari egin dakiokeen balizko kalte komertzialari kasurik egin gabe, Unai Elorriagak Iturria liburuarekin egin zuen bezala:
|
|
2023
|
|
|
Emakume bat hainbat arrazoirengatik egon daiteke bere familiaren (familiako kide batzuen) jomugan: ezkontza hitzartu
|
bati
uko egiteagatik, sexu eraso baten biktima izateagatik, dibortzioa eskatzeagatik (baita senarrak tratu txarrak emanda ere) edo (ustez) adulterioa egiteagatik. Nahikoa da emakume batek susmoa piztea bere jokabidearekin bere familia" desohoratu" duelako, haren bizitzaren aurka eraso egiteko". 150
|