|
2000
|
|
|
Liburu hau osatzen duten sei ipuinetan zazpi animalia ezberdin topa ditzakegu. Ipuin bakoitzeko animalia jakin
|
baten inguruko
ohiturak aurkezten badizkigu ere, bada ipuin guztietan ageri den animalia bat: putre txuria.
|
|
|
Horretarako zio nagusiak, idazle gehienek, bederen, garai hartako Frantziak bizi zuen juridikotasun bikoitzean idoro dituzte.
|
Bateko
ohiturak eta besteko zuzenbide idatzia, bitarikoa zen Frantziako antolamendu juridikoa eta beharrena, agi denez, bi egitura horien arteko transakzioa. Nazio estatu batu horrek eskatzen zuena horixe zen.
|
|
|
Frantzia, beste aldi batzuetan ohiturazko herriak eta zuzenbide idatzizko herriak ezagutu zituena, zati
|
batean
ohiturak eta bestean zuzenbide idatzia zituen aginduzko. Erresuma osorako errege ordenantza batzuk ere tarteko ziren.
|
|
2001
|
|
|
Hala ere, uste horrekin itzulerarik gabeko bide batera bultzatzen dugu animalia: betiko desagertzeko zorian jartzen dugu, animalia
|
baten
ohiturak aldatu ondoren ezinezkoa baita hura bere natur ingurunera itzularaztea.
|
|
2002
|
|
|
Tratamendu mota horien artean terapiarik garrantzitsuenetako
|
bat
Ohitura aldatzeko prozedura gisa ezagutzen dena da.
|
|
|
Gizarte gune berrien hizkuntza euskara (soilik edoerdararen parean) izatean datza euskararen zinezko normalizazioa, eta horretara zuzendu lirateke normalkuntza plangintzaren ahaleginik handienak. Izan ere, hizkuntz ohiturak finkatu gabe dagoen gizarte talde berri batean askoz errazagoa da euskara ezartzea, abian dagoen (erdarazko) beste
|
batean
ohiturak aldatzea baino. Lehenik eta behin, gizartean nagusitzen den esparru pribatuarenpisu handia ahaztu gabe.°
|
|
2003
|
|
|
Helburu hori lortzea txalogarria da, beharrezkoa, batez be literatura idatzian. Baina herri
|
baten
ohiturak sustrai sakonak izan ohi ditu, eta gauzak goizerik gauera eta goitik behera aldatu gura izatea arrisku handitzat jo izan dot beti. Arazoak patxadaz eta zentzunez aztertu eta gero, bide artezak erakustea, argibide zuzenak emotea ondo baino hobeto dator hori.
|
|
2004
|
|
|
Estrukturalismoaren aitak ere gauza bera zion: " Nazio
|
baten
ohiturek eragin egiten diote beren hizkuntzari; eta, bestaldetik ere, batez beste, hizkuntzak egiten du nazioa" (Saussure, Cours, 40).
|
|
|
egoitza, bizilekua; ohitura, aztura, usaia; izaera, bizitzeko era, izaera morala... Baina grekoz bada beste hitz
|
bat
ohitura, aztura eta usaia adierazteko: ethos.
|
|
2005
|
|
|
Biriketako minbizia da heriotza arrazoi nagusia herrialde garatuetan, eta horrek aukera eman die adituei garai
|
batean
ohitura bezala jotzen zen tabakismoa edo tabako kontsumoa epidemia izendatzeko. Biriketako minbizi kasuen 100etik 90ean tabakoa da faktore abiarazlea, eta horretan oinarrituz nazioarteko aditu ugarik gaitza garaiz detektatu nahian jarri dituzte beren ahaleginak.
|
|
|
Nire ustez, aldaketa proposamenak jai eta erritualen baitan kokatu behar dira, eskubide unibertsalen eta zehaztasun kulturalaren defentsaren arteko eztabaidan. Bestela esanda, zilegi al da herri
|
baten
ohiturak mantentzea, ohituron nortasun eta pisu historiko kulturala argudio gisa erabilita, nahiz eta gaur egun pertsona ororen oinarrizko eskubidetzat jotzen direnen aurka egon. Zilegi al da globalizazioaren aurka kultura zehatz baten bereizgarri diren ohitura, erritual eta jaiak nola edo hala mantendu eta gordetzea?
|
|
|
Bertara joan, eta informazio zabala eta ezezaguna aurkitu genuen artikulu batean. Lehenago inoiz ez nuen entzun harrizulatzaileak zirenik ere, eta are gutxiago lan gogor hura herri kirol bihurtu eta erakustaldiak eta txapelketak egiten zituztenik, duela mende
|
bateko
ohiturari helduta. Artikulua irakurrita, eta blogeko komentarioen hariari tiraka, azkenean, Meatzaldeko Harrizulatzaileen ahalegin eta borondateari esker, abuztuan Azken Portuko jaietan Galdames eta Jaizubiako harrizulatzaileen arteko norgehiagoka ikusi ahal izan genuen.
|
|
|
Klasikoak, modernoak, monomando, monobloc, konketa, harraska edo dutxakoak. Txorrotak ohikoak dira etxebizitza
|
bateko
ohitura eta erabilera askotan. Hala ere, askotan ez da zaintzen eta mantentzen, hondatu edo tantaka hasi arte.
|
|
2006
|
|
|
Australiako baztergabetasunean, ehizan eta bilketan larrugorririk bizi den aborigen tribu
|
bateko
ohiturak eta sinesmenak jasotzen duen eleberria sortu du Joxean Sagastizabalek Nomadak kantari doaz lanean. Jende bakezale hori, nolanahi ere, banatuta ei dago, sexu aukerak direla eta.
|
|
|
Ez dira eskupekoak ahaztu behar, arau orokorrak baitira gurutzaontzietan. Bidaia agentziak edo zeharbideko arduradunen
|
batek
ohitura horri buruzko aholkuak eman diezazkieke bidaiariei. Jatetxeko eta ganbarako zerbitzuan, batez beste, zortzi euro lagun eta egun bakoitzeko.
|
|
2007
|
|
|
–El Derecho constituye algo propio de cada pueblo, como el idioma, las costumbres o la organización política, integrado por todos los elementos que, unidos entre sí, hacen de cada pueblo que tiene consciencia de ellos un algo individual, y cuyo origen no es accicental ni arbitrario. Y, al igual que el idioma (la comparación entre Derecho e idioma es constante en la escuela histórica), «en el Derecho no existe un instante de tregua absoluta» ya que «crece con el pueblo, toma forma con él, y finalmente muere cuando el pueblo ha perdido su personalidad»? 649 Alemanian batik
|
bat
ohitura eta lege, historikoak, bereziki demokratikoak ez ziren.
|
|
2008
|
|
|
Lana apur bat gazi gozoa izan daiteke, polita bezain gogorra: alde batetik asko dago egiteko eta horrek asko motibatzen zaitu, baina bestetik helburuak ezin dira denbora gutxian bete, eremu erdaldun
|
baten
ohiturak aldatzeko epe luzera egin behar da lan. Azken finean, hemengo errealitatea erdalduna da, guraso gehienek ez dute euskaraz egiten eta Errioxako ikasle ugari ditugu.
|
|
|
Garai batean baserritarrek Bilbora jotzen zuten errentak pagatzera, eta joan etorria aprobetxatzen zuten baserriko produktuak saltzeko. Garai
|
bateko
ohitura zena gaur egun jai itzela bihurtu da.
|
|
|
Arazoa ondoren dator, zuzendaritza postuetara heltzeko oztopo ugari dutelako; estereotipoak, emakume zuzendarien inguruko sinesteak eta etxe barruko lanak dira nabarmenenak. Halaber, enpresek inertzia asko dituzte, eta garai
|
bateko
ohiturekin jarraitzen dute: gizonezkoak lehenesten.
|
|
2009
|
|
|
Aurrerantzean, biraoaren eta otoitzaren artean mugituko zen Domingo, garai
|
bateko
ohiturari eutsiz noizean behin elizan sartzen zela: gorroto zaitut, Jauna, baina maite maite zaitut aldi berean, badakizu?
|
|
|
Zenbait liburutan irakur daiteke Andoainen eginiko ezpata dantzak, baina azken urteetan ohitura galduta zegoen. Grinak eta gogoak bultzatuta, talde txiki
|
batek
ohitura berreskuratzeko ahalegina egin zuen, eta aurten, hogeita hemezortzi neska eta mutil aterako dira ezpatak eskuan.
|
|
|
Aurrerantzean, biraoaren eta otoitzaren artean mugituko zen Domingo, garai
|
bateko
ohiturari eutsiz noizean behin elizan sartzen zela: gorroto zaitut, Jauna, baina maite maite zaitut aldi berean, badakizu...
|
|
2010
|
|
|
|
bateko
ohitura beduino nomadak.
|
|
|
Jarraibideak eta aholkuak ematen dituzten sukaldariekin dibulgazio eta prebentzio tailerrak egingo dira. Azoka nutrizional
|
bateko
ohiturei buruz hitz egingo da, hau da, elikadurari buruzko txostena eta bihotzaren aldeko produktuak emango dira. Nutrizio aholkulariek esango dute zenbat elikagai jan behar diren; eta begirale talde bat izango dugu, ikastetxeetako haurrei erakusteko, beti bisitatzen gaituztelako, nola egin dezaketen jarduera fisikoa, ezinbestean joan gabe.
|
|
|
Muthiko Alaiak peña hasi zen, ordea, garai
|
bateko
ohitura hori berritzen. 1940an egin zuten gure aroko lehen koroatzea.
|
|
|
Lizarrusti. Garai
|
bateko
ohitura berreskuratzeko asmoz, San Jose jaia antolatu du biharko Auzoko lagunarteak
|
|
|
" Guk sentitzen dugun bezala esaten dugu, gaur egungo egoera kontutan harturik, LoreJokoak debeka ditzan gobernu bat nahi genuke, bertan eskualde
|
baten
ohiturak goratzen dira besteen kaltetan, literatura erregionalista onar ez dezana eta nazionala ez den hizkuntza guztiak suntsi ditzana."
|
|
2011
|
|
|
Adrenalinak aztoratuta eta inkontinentziak jota, guztien erresumena atera zaio zapuzki:. Et, et, et. Nik garai
|
bateko
ohiturei eusten diet. Eta bidenabar esanda, Frantzian ez ezik, Europako toki askotan egiten dira otorduak goiz. Izatez gero, zuek zarete arroztu direnak, seko espainoldu direnak eta konturatzen ez direnak; komisario politikoen antzean, gainera, besteei kontuak eskatzen aritzen direnak.Arranopola.
|
|
|
Lehen esan dugun bezala, elkarte baten hizkuntz funtzionamendua aldatu nahi dugunean, gizarte atal
|
baten
ohiturak eta patroi eredu kulturalen eraldaketa bultzatzen ari gara. Giza talde bat (euskara elkartea) beste giza talde batekin (kirol elkartearekin) harremanetan jarri eta giza talde horren ohituretan aldaketak eragin nahi ditu.
|
|
|
Amari ez jakon opari berezirik egiten; bai, ostera, moskatel, mistela edo anis edariak eta gaileta finak ekarten eutsiezan, gure lekukoen aurreko belaunaldian behintzat. Etxe ba tzuetan akordua daukie, sasoi
|
baten
ohitura zala, amari oilo bat eta txokolatea opari egitea. Oilo hori, oilo saldea egiteko izaten zan, seina egin osteko janari gomendatua hori izaten zan eta.
|
|
|
Don hori jarten euskuen, orduan, abade guztioi. Baina Elorriora joan nintzanean,
|
batetik
ohitura hori kentzen joialako eta, bestetik, han, askorentzat, umetako Juanito ezaguna nintzalako, Juanitogaz geratu nintzan.
|
|
|
|
batetik
ohiturei eutsi, eta bestetik ingurunea hobetu.
|
|
|
zenbait sinesmenek produktu batzuk debekatzea, horiek prestatzeko modua, aurkezpena, ordutegiak eta, are gehiago, mahai tresna berezi bat erabiltzea. Hori dela eta, irizpide batzuk ezarri dira talde
|
baten
ohiturak definitzeko. Gastronomiarekiko plazera Elikadura ohituretatik haratago, baina harreman estuan, gizakia gai da bere kultura sukaldearen bidez adierazteko.
|
|
|
Gloriarekin hitz egiteko premia erne zitzaion. Telefonoz hots egin zion, garai
|
bateko
ohitura alderantzikatuz.
|
|
2012
|
|
|
Lidergo autoritarioa erabiltzeko egoerarik aproposenak krisi garaian edota aldaketa sakon eta azkarrak premiazkoak diren uneetan jazotzen dira. Horrela, lidergo autoritarioa oso lagungarria izaten da enpresa bat martxan jartzeko unean, baita krisian dagoen enpresa
|
bateko
ohiturak eta kultura aldatu behar direnean ere. Lagungarria izan daiteke, halaber, larrialdi bati aurre egin behar zaionean, hala nola sute bati, urakan bati edo kontrako OPA bati, denak ere egoera ilun eta kaotikoak, non lider autoritarioak lankide guztientzat norabide argi bat eman dezakeen.
|
|
|
Ordu artean zapaltzen duen jabe
|
batek
ohitura kutsa diezaioke txakurrari, eta, agian, noiznahi eska diezaioke janaria.
|
|
|
Osasuntsu egoteko gakoetako
|
bat
ohitura osasungarriak hartzea da, eta kaltegarria izan daitekeena saihestea. Gehiegi ez jatea eta landare jatorriko elikagaiei lehentasuna ematea dira osasuna hobetzeko eta kontserbatzeko trikimailuetako batzuk.
|
|
2013
|
|
|
Amazoni liburua erostea gaur herritar korriente
|
baten
ohitura bihurtu da. Zer dauka atzean, munduko gizonik aberatsenetakoa den ugazabaz gain?
|
|
|
Eta zuek zer eta nola jaten duzue zuen etxean? Garai
|
bateko
ohiturak mantentzen al ditugu oraindik ere. Hainbat belaunalditako jendeak honen berri eman digu, bilakaera horren gakoak hobeto ulertzeko.
|
|
|
Bi plater prestatzen ditut, baina arinagoak. Uste dut garai
|
bateko
ohiturak zirela; aberatsak ez, baina jatekorik ez zedila falta izaten zen kontua. Baina, aldi berean, familia guztia elkartzeko tartea ere bazen.
|
|
|
Erabat nago filmak jatorrizko bertsioan eta azpitituluekin ikustearen alde, eta uste dut gure umeak lehenbailehen ohitzea litzatekeela onena, azken
|
batean
ohitura kontua baita neurri handi batean. Esan nahi dut ohitu egiten dela filmak bikoiztuta ikustera edo jatorrizko bertsioan ikustera.
|
|
2014
|
|
|
Kolektibo bakoitzaren indarraz gain, kultur espazio berrien sorrera ere garrantzitsua dela pentsatu zuten. Horregatik, anoetar guztientzako ekimenak antolatzeari ekin zioten, horietako batzuk garai
|
bateko
ohiturak eguneratuz. Adibide garbiena dantza sokaren berreskuratzea izan da:
|
|
|
Hala ere, komeni da maskotek, gutxi mugitzen baitira, gutxieneko ariketa fisikoa egunean. Nire txakur sedentarioa da? Ohitura sedentarioak dituen txakur
|
batek
ohitura hauek izan ohi ditu: Hirian bizi da. txakurra etxe batean bizi da kanpora sarbiderik gabe.
|
|
|
Oro har, katua etxean portaera lineala duen animalia da, edo eguneroko ohitura errepikatzen duena. Horregatik, alarma arrazoi
|
batek
ohiturak aldatzea. Kasu honetan: felinok giltzurrun kalkuluak ditu, zeinuak eta hau adierazten dute:
|
|
|
Aitak ere lehenago esana zion Martini, Xabik entzun zuenez," Ez itzak atzamarrak eltzean sartu!".
|
Batek
ohitura hori zeukan eta bestea atzetik ibiltzen zuen, ohitura bazter zezan. Baina hortik eskuetara hel zitekeenik, ez zuen inork ere pentsatuko.
|
|
2015
|
|
|
Hori beste aldi
|
bateko
ohiturea da, baina ez zan lelokeria bat, hori gauza serioa zan. Lotuta egoan hildakoakaz, etxeko hildakoakaz, hartu emona erakusten dau hildakoakaz, eta baita auzoak zelan alkartzen zirean etxeagaz.
|
|
|
Erlijioari eta kulturari atxikitako alderdiek ere urteetan sustatu izan dituzte elikatzeko ohitura batzuk: sinesmen batzuek galarazi egiten dute produktu batzuk jatea, prestatzeko orduan ere badaude aldeak, aurkezpenean eta ordutegietan ere bai, eta irizpide horiek guztiek baldintzatu egiten dituzte talde
|
baten
ohiturak.
|
|
|
Gaitza larria denean, berak egingo du aiene; aiene berezia da eta berehala igartzen da. Kontuan izan gutxi zaretela, eta
|
batek
ohitura hori badu, elkarren arteko maitasun eta karitatea izanik, guztiak jarriko ditu nahigabez; norbait egiaz gaixo badago, esan dezala eta har dezala behar duena; zeuen buruen estimu gehiegia galtzen baduzue, edozein aringarri hartu beharrak min emango dizue, eta orduan ez dago premiarik gabe aringarririk hartuko duzuen, ez motiborik gabe aieneka jardungo duzuen beldurrik. Motiborik balego, txarrago litzateke ez esatea motiborik gabe aringarria hartzea baino, eta txarra litzateke oso besteek errukirik ez hartzea.
|
|
|
Errutina apurtzeko sartu naiz gaur lan-gelan. Armiarma sarea beste da tranposoa errutina, ohartu orduko endredatzen da
|
bat
ohiturak ehundutako existentzia miserable baino atsegin horretan. Goizeko zazpi eta erdietan ohetik jaiki, zortziak bitartean Julia eta biontzako gosaria prestatu, ganora handirik gabe erratza pasatu, hura agurtu eta ondorengo hamar hamabost minututan pornoa ikusten masturbatu, sarean zertxobait nabigatu hamaikak bitartean, isil gordeka erosketak egin hurrengo ordu erdian, bazkaria prestatu, telebistako tertulia politikoa entzunez jan eguerdian, eta lo kuluxka labur baten ondoren –15 minutu zehatz– igerilekuan 20 luze egin.
|
|
2016
|
|
|
–Badakizu, ezin ohitura zaharrak alboratu adin batera helduta?, esan zuen, baina Josebak ez zion ongi ulertu idazleak berba egiten jarraitu zuen arte. Ez zuen ikusten zein erlazio eduki zezakeen pendrive moderno
|
batek
ohitura zaharrekin. –Garai batean paperean idatzita ekartzen genion eskuizkribua editoreari, eskura emateko?, jarraitu zuen,, eta antzeko zerbait egin nahi izan dut orain, pendrive baten bidez izanik ere, gizatiarragoa iruditzen zaidalako?.
|
|
|
Marketin soziala edo gizarte marketina: Kausa humanitario edo sozialak bideratzeko edo gizarte talde
|
baten
ohiturak edo portaera aldatzeko egiten da. Adibidez, tabako kontsumoaren kontrako publizitate kanpainak.
|
|
2017
|
|
|
Utziko banio, nire beharrak ere bere laguntzaz egin nituzke, baina horretara ez naiz iritsi, ezta iritsiko ere gauza naizen artean, gaur egun ere, indarge eta motel ibilita ere, horretara behintzat jaikitzen bainaiz eta nik neuk bakarrik egin, denok bai baina bakoitzak bakarka egin beharreko horiek. Horiek bai, baina bizarra kentzea ezin bada bakarrik egin, eta nik neuk bizarra uztea nahiago nukeen arren, azken
|
batean
ohitura kontua besterik ez baita, kontuan izanda gainera Jesukristoren garaian bai berak bai bere apostolu guztiek ere bizar luzeak zituztela, hala ere, diot, badirudi konpli eta egoki ezezik ia ia derrigorrezkoa dela gaur egun itxurazko gizona, eta zer esanik ez elizgizona bada, bizarra egunero egunero ondo moztuta ibiltzea, eta horretan aritzen zait serora nirea. Berez eta ikusi batera, ez du ematen honek harritu eta txunditzeko arrazoi nahikoa, gogoan izanda nonahi daudela zabalik bizartegiak, non kristau batek beste batzuei egiten dien niri egiten didatena, baina bada hor xehetasun bat atzendu ezinezkoa, ñabardura nabar eta are arrea, alegia, bizartegietan gizasemeak mozten diela bizarra gizasemeei, eta ez da txiripa hutsa, ez horixe, konturatzeko aukera eta astia izan baitut, bizarginak emaztekiak balira, toki horiek bizartegiak ez baina beste zer edo zer liratekeela honezkero, bizar mozte horretan halako txera, igurtzi eta laztanak jartzen baitituzte andreok, edo halakoxeak jartzen ditu Inesek behinik behin; eta ni berriz hortxe, ohean katigatuta, inora aldegin ezinda, borreroaren eskutan bezala, lepoa ebakiko didan baino beldur handiagoa diodala, nire kinka larriari antzemango ote dion, benetan urduri jartzen bainau, eta ez pentsa txantxetan ari naizenik, nire estualdi hori alde askotan nabarmentzen da-eta:
|
|
|
Ez ahaztu egunero errepikatzea. 30 errepikapenen ondoren, jokabide
|
bat
ohitura bihurtzen da. Deskargatu check list hori segimendua egiteko:
|
|
|
Antropologo grinatsu moduan, uste dut jaietan herri
|
baten
ohiturak eta nortasuna mantentzea garrantzitsuak direla, baina funtsezkoagoa iruditzen zait gaur egun pertsona ororen oinarrizko eskubideak betetzea.
|
|
|
Ordenantzan ez ziren existitzen emakumeak. Motxila hori eramaten dugu nekazaritza munduko emakumeok eta hiriko emakumeok, baina niri egun ezin didate esan kontzeju
|
batean
ohiturak debekatzen duela emakume batek parte hartzea, horri ezin zaio eutsi.
|
|
|
Garai
|
bateko
oitura genduan antziña, orduko esaera zan: " beti tanboliña", ura emendik juanak ematen nau miña, oso aztu baitzaigu lengo zarren griña.
|
|
|
Liburu izenpetze Igande huntan, ekainaren 18a, 10.00 etarik 12.00ak artean, Pantxo Etchandy Spar Oronos saltegian izanen da" La llleme Republique au Pays Basque" idatzi duen liburua izenpetzeko. Lurralde bat eta populu
|
bat
ohitura eta modernotasunaren artean.
|
|
2018
|
|
|
Haurren autonomia garatu nahi duen egitasmoa da; haurrak eskolara bide seguruetatik, beraien kasa eta oinez joatea sustatuz eta erraztuz. Era berean sozializazio aukerak sortu eta etorkizun
|
baterako
ohitura osasuntsuak finkatzen dira.
|
|
2019
|
|
|
Ekitaldi pila bat dago Euskal Jiraren barruan, baina, zalantzarik gabe, larunbat arratsaldeko gurdien jira da garrantzitsuena. Garai
|
bateko
ohiturak, bordak, lanbideak, eraikinak... irudikatzen dira gurdietan. Herrian zehar ibiltzen dira, desfilean, euskal dantzek eta musikak lagunduta.
|
|
|
Beti da interesgarria zauden tokiaz gehiago jakitea, eta auzokideentzat horretarako espazioa da, baina baita auzotarrentzat ere: zure herritik atera gabe bidaiatu dezakezu, beste herrialde
|
bateko
ohiturak ezagutu. interesa azaltzen dutenean. " Oso gustura. etorkin batek eskatu zuen norbaitek azaltzea hemengo ohiturak.
|
|
|
Baina beti da interesgarria zauden tokiaz gehiago jakitea, gauza desberdinak ezagutzea, eta auzokideentzat horretarako espazioa da, baina baita auzotarrentzat ere: zure herritik atera gabe bidaiatu dezakezu, beste herrialde
|
bateko
ohiturak ezagutu.
|
|
2020
|
|
|
Gaiari zeharka nahiz zuzen zuzenean heldu izan zaionean ez da ageri beharrik Euskara Zerbitzuarekin dagoen lankidetza ugaritzeko, pozez baloratzen dute orain arte izandakoa. Hala ere, berriro ere hitzez adierazterakoan malenkonia puntu batekin ekartzen dituzte gogora garai
|
bateko
ohiturak:
|
|
|
Ez zen harritzekoa beraz, amaren eszentrikotasun guzti hauek konpentsatzeko, Maiak eta Taniak XX. mendearen bukaerako etxekoandre
|
baten
ohiturak parodiatzen bukatzea nahigabeko parodia, baina parodia azken finean.
|
|
|
Lehen gauetan jaikitzen nintzen margotzera, baina orain ez. Azken
|
batean
ohitura batzuetan sartzen zara eta hor jarraitzen duzu.
|
|
|
garai
|
bateko
ohiturak
|
|
|
Ostirala izan arren, ohi baino are bezero gutxiago sartzen zen ostatura. Garai
|
bateko
ohiturez bestera, lanbidea herrian zuten auzotarrek hiriburura jotzen zuten aste hondarretan. Banaka batzuek, berriz, atxiki zuten asteburua herrian igarotzeko usadioa.
|
|
2021
|
|
|
Bainan, bestalde, nongo teologiak dauku buruan sarrarazi sakramentu baten hartzeko gizonak behar duela, lehenik, eta bere baitarik grazia horren gai bilakatu? (Narbaitz); Zeren eta baitzekien denek zer gar sainduarekin predikatzen zuen Ebanjelio saindua, eta bertzalde, predikatzen zuela Ebanjelio saindua Jondoni Joani apostoluak irakatsi bezala (Joanategi); Jendeak, bereziki gaixoa zaintzen beilan daudenik, eskertu egiten dute doktorea desorduan sartzen ikustea dena ongi doan jakiteko, eta bestalde, ziur da erizainek neurri
|
batean
ohitura horregatik pentsatzen dutela lehengoetako medikua dela, nahiz igarri egiten dioten nondik datorren (Saizarbitoria).
|
|
|
Aurtengo udan ere, 2016tik egin ohi den bezala, Azken Muga arte eta kultura jaialdia antolatu dute Zarateko Lepoan, Gipuzkoako eta Nafarroako lurrek bat egiten duten lur eremuan. Natura eta artea uztartzen dituen diziplina anitzeko jaialdia da, hilabete eta erdiz, askotariko ekintza eta programazioa antolatuz, garai
|
bateko
ohiturei balioa eman eta mugaz bestalde dauden bi herriak hurbiltzeko asmoa duen ekimen kolektibo eta parte hartzailea. Aralarreko Natura Parkearen bihotzean kokatuta, hainbat artista, adierazpen artistiko eta publiko zabala batu ditu jaialdiak Balerdi tontorpeko basoan.
|
|
|
Euskararen erabileran eragiten duen beste faktoreetako
|
bat
ohitura edo naturaltasuna da (Amorrortu et al. 2017; Hernandez et al. 2020), eta testuinguruak (Ortega et al. 2016; Amorrortu et al. 2017; Goirigolzarri et al. 2019) eta motibazioak ere eragina daukate, azken hau ezinbestekoa izanik hizkuntza gutxitu bat biziberritzeko (Ramallo, 2013; Ortega, 2017; Goirigolzarri et al. 2019; Gimeno, 2019). Era berean, garrantzitsua da gazteek euskararen egoeraz hausnartzea euskararen aldeko jarrera gara dezaten eta gehiago erabil dezaten; bestela esanda, proaktiboago bihur daitezen (Goirigolzarri et al. 2019; Gimeno, 2019).
|
|
|
Sergyk Luzarori buruz dakien guztia orain dela gutxi betetzeko ditudan kontzertuetako entzuleei banatzeko idatzi didaten biografian azaltzen dena da doi doi, bertan jaio, koskortu eta nire aurreneko musika aurrepausoak eman nituela eta kito. Gainerako guztia berak asmatu behar izan du, eta Sergy berez oso gizon baikor eta hunkibera denez gero, esan liteke Rachmaninoven musikak kalte handia egin diola errealitateari aurre egiteko orduan, Luzaro begitandu zaio oso herri berezia, txikia baina xarmagarria, non, eta inon ez bezala, hain berezia ere den Euskal Herri
|
baten
ohitura eta kondaira zaharrak tinko eta maitekiro gordetzen diren, hau da, Europa zaharreko irudi erromantiko eta zeharo faltsuari eutsi egiten dion herri bat; nire ustez Rachmaninov, Smetana, Dvorak eta enparatuak gure errepertoriotik ezabatu beharrean gaude...
|
|
|
Barkamena eskatu ondoren abiatu ziren arin arin, bikoteka. Bera eta Felix lehenik eta Joxe eta Patxi pauso
|
batera
ohitura zuten bezala. Jende asko ibiltzen zen bide haietatik ordu hartan.
|
|
|
Bai neska puska, batez ere gazte, dotore eta fina, nola ez onartu bistan dagoena, nola ez onartu ere ez nagoela ohituta, ez behintzat barkaka eta totelka hasi baino lehen, oraingoan datorkidana bezalako neska pospolin batekin tratatzera, hau da, hain gaztea, dotorea, fina eta gainera itxuraz edo zolia ere ematen duen emakumezko batekin. Hori izan da, duda izpirik gabe, nire aurreneko zirrara, berriro diot, nire moduko astapotro
|
baten
ohiturari jarraituz itxuran bakar bakarrik erreparatuta, hau da, eta takoi luzeeen oinaze sekularra alde batera lagata, hain gaztea izanda eta ezin nabariago, batez ere bere amari agian propioago, txukunago, egokituko zitzaion orrazkeran zein bere adineko neska bati berez oso faboragarria ez zaion soineko urdinkara, molde txit klasikoa eta seguruenik ere oso garesti eta etiketadun horretan maiz s...
|
|
|
Domu Santu egunaren bueltan egiten den Gaba Baltza ospakizuna gaur, egubakoitza, egingo dute. AEBetatik datorren Halloween jaiaren aurrean bertako ospakizunak aldarrikatu nahi dituzte; gaztetxoek ere garai
|
bateko
ohiturak ezagutu dezaten. Domu Santu egunaren inguruan askotariko ospakizunak egin izan dira Europa osoan, eta baita Euskal Herrian ere.
|
|
|
45 piezaz osaturiko bilduma eder honetan, bere jakintza zabala eta begirada zorrotza erabiliz, beste horrenbeste bidaia harrigarri egitera gonbidatzen gaitu Txilikuk, denboran zehar eta ezpazioan barrena, mundu erreal nahiz ametsezkoetan gaindi: Grezia eta Erromako mitologiak, Txinako poemak eta Arabiako lurrinak, animalia misteriotsuak zein landare bitxiak, liburu zaharren orri artetik erreskataturiko pasadizo xelebreak eta kondaira gogoangarriak, garai
|
bateko
ohitura galduak eta tresna ahaztuak...
|
|
2022
|
|
|
Batzuek, euskaldunek, Baskoniarekin bakea mantendu nahi zuten eta mendebaldeko nobleek gerra egin eta Araba eta Errioxa behingoz menperatu nahi zuten. Bazen beste arazo
|
bat
ohitura eta hizkuntzari zegokienak, batzuek kendu nahi zituztenak: bileretan euskaraz mintzatzea eta batzarra, jaunen gainetik izatea.
|
|
|
Baina ez da unerik egokiena dieta zorrotza egiteko. Helburu errealista
|
bat
ohiturak hobetzea da, eskura ditugun sasoiko fruta eta barazkien aniztasuna aprobetxatuz. Modu osasungarriagoan jateko, truku txikiak erabil daitezke, adibidez, fruta beti hozkailuan zatituta egotea.
|
|
|
Kultura: besteak beste, gizatalde
|
baten
ohitura eta usadioen multzoa. Kulturaren funtziorik behinena taldearen biziraupena bermatzea eta gizabanakoak inguruan egokitzen laguntzea da.
|
|
2023
|
|
|
Formari buruzko kezka horiek albora uzteko. Gaixoen azken igurtzia ere bere horretan uzteko esaten zion; denboraldi
|
batez
ohitura bere horretan uzten bazen ere, horretaz ez zela ezer idatzi behar eta azken igurtziak ez zuela aginduzkoa izan behar esaten zion.
|
|
|
160 urte pasatxoko arrastoak dira, 1857an sortu baitzen, eta ezinbestean daude lotuta negozioaren historiari: Gorostiagaren hastapenez mintzatzean, edo garai
|
bateko
ohiturez, edo edozein aitzakiarekin, Emilio Pirla jabea (Bilbo, 1962) aulkitik altxatu da, eta bildumako aleren bat hartu du apalen batetik, azalpenak emateko. Berea ere badu:
|
|
|
Lotsa ere ematen dit gogoratze hutsak. Zer putakumea izan daitekeen
|
bat
ohitura bati jarraitzeagatik, besteek bezala jokatzeagatik, denek hala egiten dutelako. Ez dago nazien garaira edo gure gerra eta diktadurako izugarrikerietara jo beharrik.
|
|
|
Askotariko zentzuak eta erabilerak hartzen ditu kultura hitzak, eta Euskaltzaindiaren Hiztegiko sarrera horretan hiru ikuspegitan jartzen da fokua: lehenik, pentsamendu jardunarekin lotzen da, jarduera intelektualarekin edo, eta adibideetan jardunbide horren garapena zein finkatzea hezkuntzaren eremuarekin lotzen da, eta, bestalde, adibide batean kultura mundua gaztelaniarekin lotzen da, kultura aurreiritzi hori sendotzeari bide emanez; bigarrenik, gizarte
|
bateko
ohiturak zein jarrera multzoak aipatzen ditu, erritual sozial ere badirenak, eta, kasu horretan, ordea, bai, hurbiltzen da euskal kulturaren imajinariora, ‘arbaso’ hitza adibidera ekarriz, eta, hortaz, euskal kultura tradizioz jasotako ohitura multzoaren
|