2000
|
|
–Nor nintzela? –itaundu nion, herri abandonatu bateko etxe
|
baten barruan
noren zain egon zitekeen jakin nahirik.
|
2004
|
|
Euskaldun guztiok maite omen dugu geure herria, nork
|
batera
nork bestera, baina herri hori begiratzeko darabiltzagun betaurrekoak arras bestelakoak dira. Zoritxarrez, noski.
|
2007
|
|
Eta prozesu honetan guztian elementu funtsezkoa beti hizkuntza da: berak egiten du
|
bat
nor, egiten du bat diferentea, berak identifikatzen eta diferentziatzen du, identifikatze eta diferentziatzearen modu eta maila diferentetan:
|
2008
|
|
esplikatzen dituena edo esplikatzen laguntzen. Kontua ez baita, menturaz, Beñardok atsegin zuela bertsoa eta Honoratok latina, baizik eta
|
bata
nor sentitzen zela bertsoaren munduan eta bestea latinarenean. Esan nahi baita Beñardok atsegin hartzen zuela, bai, bertsoaren munduan, baina mundu hartan nor zelako edo nor izan zitekeelako, lehenik eta behin, eta Honoratok berdin, latinarenean.
|
|
Horra hor esaldi bakarrean laburbildua gizakiaren joera guztien joera, motor psikologiko nagusia, gizakiaren jokabide asko eta asko –guztiak, ausaz? – esplikatzen dituena edo esplikatzen laguntzen. Kontua ez baita, menturaz, Beñardok atsegin zuela bertsoa eta Honoratok latina, baizik eta
|
bata
nor sentitzen zela bertsoaren munduan eta bestea latinarenean. Esan nahi baita Beñardok atsegin hartzen zuela, bai, bertsoaren munduan, baina mundu hartan nor zelako edo nor izan zitekeelako, lehenik eta behin, eta Honoratok berdin, latinarenean.
|
2009
|
|
Zer, eta apustu bat? Ea musu
|
bat
nork lortzen duen ikusteko. Patetikoak zarete!
|
2011
|
|
Gogoratzen naiz obraren hasierako mirariari buruz hasten nintzela hizketan eta, oratoriako liburuetan gomendatzen duten moduan, hizkera xehean egiten nuela, mekanikatik hartutako adibideak erabiliz. . Motor zahar batekin bezala egiten dira saioak, behin eta berriz, eta martxan jartzeko ez dela gauza uste duzunean pizten da, jartzen da abian?, kontatzen nien entzule saiatuei, adin batetik gorako gehienek ikusi baitute auto zahar bat martxan jarri ezinik, eta eleberriaren prozesu horretan ematen diren krisialdiekin jarraitzen nuen, izan ere idazle
|
batek
nor izateko krisialdiren batzuk gainditu behar izaten baititu. –Bere biografian krisialdi handi bat aipatzeko gai ez den idazlea galdutzat eman daiteke, ez da inoiz literaturaren heroi izango?, esaten nien ondoren, ordurako esaldi borobilak egiten ere trebatzen hasia bainengoen.
|
|
–Labana
|
bat
nori eta niri! –barre egin zuen gizonak?.
|
2013
|
|
Izan ere, bai gurasoek jaso zutèn heziketan eta bai haiek alabei emandakoan ere, beste bat zen emakumeen zeregina: ongi ezkondu eta mundura seme alabak ekartzea, munduko mundu guztien artean, etxekoan izan baitzitekeen emakume
|
bat
nor?, moja joan ezean, gurasoek inola ere gura ez zutena, ez elizazaleak ez zirelako, baizik eta lantegiaren jarraipena arriskuan ikusten zutelako:
|
|
Guk, lotsatiok, balentria handiagoak burutu behar izan ditugu ingurukoen maitasuna edo mirespena lortzeko. Ezintasunaren aurrean ukabilak estutu eta egunen
|
batean
nor izango garela zin egiten diogu geure buruari. Ez da inoren kontrako mendekua, borondatea martxan jartzeko modu bat baizik, eta borondateak, fedeak bezalaxe, mirariak egin ditzake, esan nion.
|
2014
|
|
Edozein norbanakoren kasuan bezalaxe da: bakoitzak bere autokontzientzia dauka, horrexek egiten du nor
|
bat
nor berezia; berdin da nazio bakoitzarekin.
|
|
–Ama ikusten baduk, arriskua zagok etsairen
|
bat
nor haizen konturatzeko. duk ama ikusi!
|
|
Mutilak bai baina, ororen gainetik, bost lagunen arteko adiskidetasuna gailentzen zenekoa. Larunbat gauetan bakoitza bere aldetik desager zitekeen, betiere kuadrillakoren
|
bati
norekin zihoan esanda. Baina igande eguerdian batuko ziren berriro bostak, Veronicaren lehengusinaren etxean, elkarri gaua non eta norekin igaro zuten kontatzeko.
|
2015
|
|
Obra horrek bazituen soloak ere, eta horietako
|
bat
nori eta niri egokitu. Brittenek mutiko bat zuen buruan solo hori idazterakoan, Britteni hamabost urteko neskatxak bost axola zitzaizkionez, baina Asierrek nigan pentsatu zuen eta nik bihotzez eskertu nion ohorea.
|
|
Konturatzen naiz bidegabe samarra naizela, arrazoirik gabe ari naizela gaizki esaka, azken
|
batean
nor bere ideiak izateko eta adierazteko libre da, beste ezein baino gehiago maite dut askatasun hori. Bazen gauza bat, ordea, irakasle haiengan, ez dut esango neure onetik ateratzen ninduela (ez baitzitzaidan hainbeste axola) baina batere onik egiten ez zidana:
|
|
Poema
|
bat
norentzat da, o poeta, zertarako,
|
|
Labar gaineko kaio eta kuliskei jostailuzko kometa zuriak bailiren begiratzen nien euren hegaldi askearen inbidiatan. Uso eta txolarreei erreparatzen nien, elkarren arteko lehian, ogi apurren
|
bat
nork lehenago zintzurreratuko. Halako kharma lasaigarri batek harrapatzen ninduen orduan eta halaxe egoten nintzen ordu luzeetan, itsaso urrunean pasatzen zen ontziren baten karelean izan ezik burua beste ezertan eta beste inon jarri gabe.
|
2016
|
|
hauxe zela: berak ere Huxley eta Russell irakurtzen zituela, eta ez nuela ezagutzen beste inor haiei buruz solastatzeko, edo solastatu barik haren aldamenean beroriek irakurtzeko, uneren
|
batean
nor diren azaldu behar izan gabe; une hori beti datorrelako, beti.
|
|
–Pentsa ezazu Mikhail Kalaxnikov ek bigarren Mundu Gerran armada naziaren erasoari aurre egiteko diseinatu zuela fusil hori. Hark baleki gaur haren erkide
|
batek
nori saldu dion, jakinik zertarako erabiliko den! Hau da gaurko gure Europa?
|
|
hegazkineko emakumearen aitona amonak inoiz baserrian bizi izan baziren, oso dudatzekoa den gauza, baserritar behintzat ez ziren, baserritarrak ez du inoiz baserria uzten atzerriko bidea hartzeko, eta nolanahi ere zahartzaroa behinik ez zitzaien baserrian egokitu, bistakoa denez. Halarik ere, hegazkineko emakumearen aitita amamak izan ez baziren ere, izan zitezkeen birraitona amonak, edo herenaitona amonak edo dena delakoak, guri berdin zaigu, esan nahi duguna da ulertu genukeela, konprenitu eta desenkusatu emakume honen ikuspegi apur bat faltsutua, apur bat edo erabat, azken
|
batean
nork bere ametsak izateko eskubidea du, aberri bat zor zaigu denoi, egiazkoa baldin bada erreala, ametsezkoa baldin bada alegiazkoa; gainera, egia osoa aitortzen hasita, gutako nork ez du bere aberriaren irudia mito, amets, irudipen zenbaiten gainean eraiki. Eta gureaz gain, zein aberri ez da mitoen, gezurren, faltsutze argien oinarrietan finkatu?
|
2017
|
|
Kontua zera zen, ez bata eta ez bestea piperrik ere ez zitzaiola axola jendeari. Tomi zegokionez «bazen garaia» kasu bat zen eta beltz
|
bati buruz
nor arduratuko zen batere, beste beltzak ezik, eta nori ardura zion hauen ardurak?
|
|
inoiz itzuli ez banintz, inoiz galderarik egin ez banu, gizontxo hura oraindik bizirik ote legoke? Zer onura ekarri zion Harryri beste biktima bat eskainiz... beste biktima
|
bat
noren beldurra baretzeko. Herr Kurtzena, Cooler koronelarena (ezin zuen horrelakorik sinistu), Dr Winklerrena?
|
|
Hau gehiegizkoa zen. Arratsalde euritsu
|
batean
nork dihardu puzzleak egiten. Eta bakarrik?
|
2018
|
|
–Tira, badauzkagu denak prest, hitzaldi labur
|
batean
nork bere ondorioak ateratzeko. Oraingoan, bai, protokoloari jarraiki, akusazioak du hitza.
|
|
Behin behineko kontratua egin zidaten, baina euskaraz azkar ikasi eta kontratu mugagabea lortu nuen. Uste dut nire kasuan adinak onerako jokatu zuela, badakizu, senarra baino nagusiagoa naiz, ez naiz bereziki polita..., eta eskarmentua daukat, badakit lan
|
batean
nork agintzen duen.
|
|
Beharbada ez zen hain harrigarria poliziak Marcel Etxehandi eta Juan Joxe Agirre galdekatzea. Beharbada ez da ezer bukatzen inoiz, eta hor geratzen da, artxibo galduren
|
batean
nork aterako zain.
|
2019
|
|
–Badakit gau
|
baterako
nork emanen digun aterpe, behintzat.
|
2021
|
|
gure arbasoek indartsuenak, prestatuenak, egokituenak, iaioenak eta, batez ere, azkarrenak zirelako biziraun zuten, eta antzeko zerbait gertatuko zen bizirik utzi behar ziren hizkuntzak hautatzerakoan. Burugabea izango zen milioi bat lagunen artean banatutako mundu zabal
|
batean
nork bere txokoko hizkuntzari eutsi nahi izatea. Herrixka bakoitza bere hizkuntza bereziaren jabe ia.
|
|
Koadro
|
bat
norena da: pintorearena edo komunitatearena?
|
|
Polizia espainolak –" te hemos quitado diez años de vida" esaten zidan huraxe eredu– ikerlari apartak direnez, argitu digute egunen
|
batean
nor zen karabinero edo txapeloker, auskalo, maketo heroiko hura, non diren haren umeak, hiru ala bost, zenbat diren, zein sexu biologikotakoak eta abar. Zalantza izpirik ez daukat.
|
|
Azentuan nabarituko dute euskalduna naizela, eta segituan hasiko dira galdera ezerosoak. Gezurrak esan ditut bata bestearen atzetik, eta egunen
|
batean
nor naizen jakingo dute, nire nagusiari galdetu ondoren.
|
|
Kandela bat. Klip solte batzuk inoiz haiekin dokumenturen
|
bat
nork lotuko zain. Amodiozko gutun bat agian.
|
|
Eskola dantzaldiak antolatzeko batzorderako izendatua izatea gustatzen zitzaion, zeren hartara beste batzordekideengana joan zitekeen planak eztabaidatzera; eskola apaintzen pasa zitzakeen ilunabarrak, edo ibarrean barrena lasterka, aulkiak eskatzen familia bati eta platerak beste bati. Ilunabar
|
batean
norekin bildurik aurkitzen ez bazuen, bere Ford kamionetan Salinasera joan eta bi film ikusten zituen bata bestearen segidan. Bakardade beldurgarriko lehen bi gau haien ondoren, beste ilunabarrik ez zuen pasatu itxitako bere etxean.
|
2022
|
|
Bere burua aurkezteak lotsa eta beldur puntu bat ematen zizkion. Behin, agerpen gordin haietako
|
baten ostean
nor zen galdetu zioten eta berak" Arantza" erantzun zuen. " Benetan arantza, elorri guztia ere bai", erantzun zion laurogei urteko gizonak, eta hitz haiek mina eman zioten.
|