|
2000
|
|
|
Aizkorri argitaletxearen Hegan bilduma euskara ikasten ari direnei zuzendua dago. Liburu bakoitzean agertzen den istorioa maila zehatz
|
baterako
moldatzen da adibidez" Tigre birtuala" Euskaltegiko 5 mailan eta Batxilergoko A ereduko lehen mailan dabiltzenetan pentsatuz idatzia izan da. Gainera, hiztegitxo lagungarri bat eta irakurgaia lantzeko ariketak ere eskaintzen dira bertan.
|
|
|
FUSILEN eta kanoien tratu biribil hark zernahi merezi zuen. Eta aitari, jakinik ezen dukea oso zezenzalea zela eta zaldi gainean ongi baino hobeki toreatzen zuela, bururatu zitzaion ezen on izan zitekeela horrelako festa berezi
|
baten
moldatzea eta prestatzea; bigarren arrazoin bat ere bazuen hartarakotz, 1660ko urte hura Urbiaingo herriaren fundazionearen hirurehungarren urteurrena zenez: estakuru bikaina zen konmemorazione hura, beraz, aitaren asmoetarako, tiro batez bi txori hiltzerat deliberatzen zela.
|
|
|
Baina, beharrik, hau ez da gure kasua... —eta, behakoaren gogorra leuntzen zuela eta irri
|
bat
moldatzen, erran zuen—: Zorionak, Joanes —eta kopa eskuan hartu eta kurka bat arno ezpainetaratu zuen.
|
|
2001
|
|
|
Zuzendari lanetan aritu den Jordi Mesalles katalanak Elvira Lindok 95ean eginiko idazlana pitin
|
bat
moldatu zuen testu asko zuela eta astunegia gerta ez zedin. Olatz Beobide izan du alboan Mesallesek, eta euskarazko moldaketan bera izan da arduradun.
|
|
|
Izuen gordelekuetan barrena liburua zabaltzen duen orori bat batean agertuko zaio liburuaren gunea bidaia
|
baten inguruan
moldatzen dela. " Sorterri hautatu" tik" Iragan dira horik oro" raino bidaiak bere bidea egin du, idazleak poemak aurkeztu ditu eta poemategiak bere osotasuna lortu du.
|
|
|
Garbi dagoenez zuzenketa egin beharrean gaude, autobiografia hau ez baita prosaz, bertso lerroz egina baino. Egia da, hala ere, bertso narratiboak direla, historia
|
baten inguruan
moldatuak hemen agertzen direnak. " Epaiketarako bidaia" (GP, 22) irakurtzen badugu, adibidez, joera narratibo horiek agerian geratuko dira.
|
|
|
OFF Errusiarren menpe zeuden garai hartan, mugimendu nazionalista finlandiarrak indarra hartu zuen. Hamar urtez, Elias Lönrot idazlea ahozko tradizioko poema epikoak biltzen ibili zen, eta gero epopeia nazional
|
bat
moldatu zuen haiekin: Kalévala.
|
|
|
Ilea txirikorda luze
|
batean
moldatua zuen bizkarrean behera. Argal samarra, gona eta kamiseta morearekin zegoen egun hartan.
|
|
|
Motela, nagia aurkitzen zuen arterainoko prosa, gaztelaniaz 98koek bezala, gehiegizko apaingarriz jantzia. Eginahalean saiatu zen, beraz âbeste nonbait esan dudanezâ, gure hizkuntza aldi eta eginkizun berrietarako egokitzen, hizkera zalu, labur, biziago
|
bat
moldatzen. Orixez geroztik doinu berri batean ikasi du min  tzatzen euskal prosak, atsegin bazaigu eta ez bazaigu.
|
|
|
Bere Kurutzetako txabolan, Pako artzainak gasnak ontzen ditu. Jakinez gasna gotor
|
baten
moldatzeko hamar pinta esne premiazkoak zaizkiola eta birazkakoak diren bildotsen asetzeko bost pinta baztertzen dituela:
|
|
2002
|
|
|
Karrantzako haran isolatuan abeltzainek bakoitzetik arraza bat sortu dute. Arrazak gizakiak egiten baititu nahiz eta ingurune natural
|
batera
moldatuak izan. Hala dio Fernando Orozcok ere arrazen definizioan:
|
|
|
–Problemak ditugu –eta, nola edo hala irri
|
bat
moldatzen zuela, erantsi zuen–: baina konponduko dira...
|
|
|
...rrizketa batean dago (14 zenbakia, 2002); Bernardo Atxagarena plajioa  ri buruzko azkeneko bere hausnarketatik aterata dago (Groenlandiako lezioa, 154 orrialdeak); Argiako kazetari batek egindako galdera bati erantzunez esan zituen Josu Landak hemen jasotako hitzak(, 36); Gombrowiczen hi  tzaldiaren itzulpena Literatur Gazetaren 7 zenbakian dago (1987ko urria), Antton Juaristik itzulia (pittin
|
bat
moldatu dugu argitarapen honetan); bide batez, Gombrowiczetik hain urrun dagoen Josep Plak antzeko iritziak plazaratu zituen: " Literaturak fartsa ugari izaten du bere baitan.
|
|
|
Dumonten Panoptique irakurtzerakoan bi puntu garrantzitsu izan behar ditugu buruan. Lehenik eta behin, testua ez da Benthamen lanen itzulpen zuzena; Dumonten aipamenek, dagoeneko esan dugun legez, ez dituzte soilki Benthamen hitzak" frantses arropaz" jantzita errepikatzen, Benthamek behin esan zuen gisan18, baizik eta horiek itxura berri
|
batez
moldatu eta egokitzen dituzte. Bigarren puntu garrantzitsua honako hau da:
|
|
2003
|
|
|
«Aldaketatxo bat sumatu dut hemengo antzerki taldeetan, eta horregatik ekin diot berriz ere idazteari. Hegoaldeko talde profesionalek, profesionalizazio horrek behartuta, obrak euskaraz eta gaztelaniaz eskaintzen dituzte, eta jeneralean egin dute obra kanporako begiekin aukeratu, eta ondoren euskal bertsio
|
bat
moldatu. Azken urteotan, berriz, susmoa daukat euskal begiekin prestatutako obra gehixeago egiten ari ote diren.
|
|
|
Baina niretzako euskara kalean, eta bereziki kantari moduan funtsezkoa da. Uste dut oraintxe hasi naizela pittintxo
|
bat
moldatzen hizkuntza eta hori da kantuaren muina. Askotan berba bat esateko mila modu daude.
|
|
|
Batetik, jendeak eta bestetik, badira kaptore batzuk ere, diseinatzaileak direnak, garaiko gauzak sentitzeko eta pixka
|
bat
moldatzeko gaitasuna dutenak. Baina gauza denak eginak daude, gure inguruan daude.
|
|
|
Horretarako, urtean zehar arituko ziren taldeak osatu behar ziren. Bide horretan, Ekonomia Sailekoek hiztegia finkatzeko bi hilabetean behin biltzeko ahalegina iragarri zuten, eta Hizkuntzalaritzan, euskara ikasteko metodo berri
|
bat
moldatzeko taldea osatu zen. Batzarrean agertu zen beste kontu bat hizkuntzarena izan zen, gauza interesgarriak azaltzeko zituzten adituak zeuden, hainbat aditu, baina ez zekiten euskararik.
|
|
|
Niri gelako pertsianak ireki samarrik uztea eta Monikari erabat itxirik. Ni tapaki arin
|
batekin
moldatzen nintzen neguan ere. Berak ohearen bere zatia edredoi lodi batekin estali behar izaten zuen.
|
|
|
— Hori behintzat ongi diozu, Pausanias, edonola ere edateko erraztasunen
|
bat
moldatzea, atzo murgildutakoen artean bainago ni ere.
|
|
2004
|
|
|
Gaur egunera jinik, Irun Hondarribia Hendaia Partzuergoan lanean hasi nintzenean nekezia handia izan nuen, Hegoaldearen ikuspegi
|
bat
moldatua bainuen ordurako. Ikuspegi hori iheslariekin bizi nituen esperientziekin moldatua nuen.
|
|
|
Gauza berdin gutxi genuela ohartu nintzen. Guk Iparraldetik Hegoaldeari buruz ikuspen
|
bat
moldatu dugu gure buruan eta hegoaldiarrek berdin Iparraldeaz. Hegoaldeko bizilagunekin aritzean ni nor eta nongoa nintzen erraitean:
|
|
|
Eutsi aireari une batez eta hasi botatzen ahotik, ezpainekin U
|
bat
moldatuz, alderantziz: jaitsi goialdea, hustu bularra eta hustu sabela, atzenik, ondo zanpatuz, aire guztia kanpora irten dadin.
|
|
|
Azken buruan, zuzenbide eta politikaren arteko erlazioa ematen al da? Denok dakigu zuzenbidea konbentziohutsa dela, hau da, legeak eta arauak garai
|
batean
moldatu eta beste batean utzi eta aldatuegiten direla. Zein da, hortaz, zuzenbidearen teoria eta Filosofia Politikoaren arteko lotura. Eta zuzenbidea ezagutza historikoa bada, ez al da historia bera Filosofia Politikoan islatzen, horrek legeak eta arauen unibertsaltasuna ikertzen duenean?
|
|
|
N. Bobbiok filosofiaren esparru honetan pentsaiariek iandu dituzten gaicn araberakoFilosofia Politikoaren mapa
|
bat
moldatu du (ikus Bobbio 1999: 77h).
|
|
|
Begi haiek, gero, nigana jiratu ziren, astiro astiro, eta, nireak aurkitu zituztenean, irri malenkoniatsu
|
bat
moldatu zuten:
|
|
|
–Garrintxa! –esan zidan, irri
|
bat
moldatuz.
|
|
|
Niri, noski, hark ez zidan grazia txikienik egin, na hiz eta, barregarriago ez geratzeko, itxura egin nuen berriro, beste irribarretxo
|
bat
moldatuz... Eta aurreraxeago berriro entzun nuen Platini, eta nik neure buruari:
|
|
|
Orain, arratsaldeko laugarren hartzen ari den bitartean, bere kirol karreran egindako unerik gozoenak –telebistaz inoiz emanak edo bestela filmatuak– ikusten eta berbizitzen ari da, ikus entzunezkoetan lan egiten duen lagun
|
batek
moldatutako bi orduko bideoan.
|
|
2005
|
|
|
Zubietan, gehienez, 450 bat biztanle dira eta klubak ia gazte guztiak biltzen ditu, hogeita hamar inguru. Udaberrian eta udan plaza librean jokatzen dute eta neguan, berriz, ezker paretako frontoi estalian, jokoa pixka
|
bat
moldatuta. Mikel Bengoetxea eskolako delegatuak kontatu digu duten erronka berria errebotea zabaltzea eta hedatzea dela, «baina zaila da kanpotik gazteak erakartzea, jendea oso eroso bizi delako bere herrian eta bertan aurkitzen duenera egokitzen da».
|
|
|
Apirilean amaituko dut, dena ondo badoa, eta ondoren beste asmo txiki bat daukat: Vredamanen agertzen den lau istorioetako bat, Tomasena, umearena, liburutik atera, apur
|
bat
moldatu, marrazkiak ipini eta umeentzat argitaratu nahiko nuke. Azken batean, umeentzako literatura horixe baino ez da:
|
|
|
Hastapenak errazak dira txoritxo
|
bat
moldatzeko ez da derrigorrezkoa artista handia izatea baina, zaletasunak aurrera egin ahala, erronkak geroz eta zailagoak dira, figura bat osatzeko argibideak betetzeari dagokionean ez ezik, nork berea asmatzeko irrika eutsiezina delako.
|
|
|
43 Testuetan puntu bertikal banatzaileak agertzen ez direnean orduan ezaguna den hizkuntzaren
|
batekin
moldatzen du, baina puntuak daudenean, guztia ideograma bat bezala hartzen du, hau da, ideia sinple bat azaltzeko gai den hitz metaketa, adib.. SAUNTHEGAMETINAS (Saun, thegametinas), cubiertos como por un saco? (Zamanillo, 1988:
|
|
|
Isildu egin ginen, esandakoaz gogoetan edo. Furgonetaren burrunba, haizetako garbigailua eta hipien musika mistikoa txirikordatu ziren lo kanta monotono
|
bat
moldatzeko. Handik gutxira, seko geratu nintzen.
|
|
|
Astebete hartan, lagun hark libre zuen denboran, Idoia pare bat aldiz joan zen harekin, gu igerilekuan utzita. Ia ez nuen hitzik egin neska harekin, nahiz eta pixka
|
bat
moldatzen nintzen frantsesez; ez zitzaidan batere gustatzen haren begirada. Dena den, Idoiak ez gintuen ahazten, eta oso adeitsu portatzen zen amarekin, eta nirekin zer esanik ez:
|
|
2006
|
|
|
Ia XIX. mende osoa eta XX.aren lehen herena etenik gabeko 100 urte baino gehiagoko borrokak sorrarazitako liskar eta mugimendu feministen lekuko izan ziren. Emakumeek euren jarrera pixka
|
bat
moldatu zuten eta boto, hezkuntza eta lan eskubideak lortu zituzten, muga handiak jarri bazizkieten ere. Baina historiak erakusten digu patriarkatuak ere erreakzionatu egiten duela gure aurrerapauso bakoitzean; aldiz, ez du egiten erraz sala daitezkeen arau idatzien bitartez, idatzi gabekoen bidez baizik, horiek erabateko zorroztasunez betetzen baitira, hitzik enuntziatu beharrik izan gabe.
|
|
|
hezkuntzan, osasunean, enpleguan... Beste gauza bat da proiektu bateratu
|
baten inguruan
moldatzea gobernu bat osatu ahal izateko. Zaila da orain esatea zertan eta zeinekin egin dezakegun bat.
|
|
|
, olo zahi, fruta, lekale, eta fruitu lehorretan ugaria, ura xukatu eta jele
|
bat
moldatzen du: horri esker, gorotzen bolumena eta pisua handitu eta, ondorioz hesteen mugimendua areagotu egiten da.
|
|
|
Gainerakoan, Merkataritza zuzenbidearen barruan Konkurtso zuzenbidea da espezializaziorik gehien eskatzen duen adarra. Horren konplexutasuna eta hedadura kontuan izanda, benazko hausnarketa egin behar izan dugu euskaraz erabili beharreko terminologiaren inguruan; egin eginean ere, bilduma hau osatzen duten aurreko lanetako esperientzia ez ezik, UZEI bezalako erakundeena ere jorratu dugu, eta, horrez landara, EUSKALTERM datu basea ere erabili dugu, baina horien proposamenak helburu zehatz
|
batekin
moldatu eta egokituta: euskaraz berezko testua izatea, irakurlearentzat azkarra eta erabiltzeko erraza dena, baina gaztelaniazko testuaren idazkera eta zentzuari bizkar ematen ez diena.
|
|
|
Zuzentasuna, hizkuntza ekintza testuinguru normatibo jakin
|
batera
molda dadila bilatzen da; hau da, indarrean dauden zuzentasun moralaren printzipioak erabiliz,, bidezko, edo onargarritzat har daiteke.
|
|
|
Soluzioa ezin da sinpleagoa izan: «Nahikoa da zuntz askoko dieta
|
batera
moldatzea edo zuntz gehigarriak kontsumitzea gaixotasuna saihesteko», dio Gordonek. Ultzeradun kolitisa Granadako Farmazia Fakultateko Farmakologiako katedradun Antonio Zarzuelok zuzendutako beste azterlan esperimental batek erakutsi duenez, zuntz dietetikoko gehigarriak arratoi kolitikoetan emanez gero, errazagoa da azido trinitobenzenosulfonikoarekin (TNBS) artifizialki eragindako lesio kolonikoak berreskuratzea.
|
|
|
Nafarroako Orgiko Hariztiko kasua azalduko dute Eduardo Gonzalezek eta Gorka Gorospek, Orgiko Hariztiko Natur eta Jolas Eremuko Kudeaketa taldekoek. Isabel Ibarrolak, ingurumen hezitzaileak eta Erabilera Publikoko programen aholkulariak, Bertizko Jaurerriko lorategian ingurumen arazo
|
bat
moldatzeko interpretazio aktiboaren adibidea eskainiko du.
|
|
|
Agerrek bere mintzaira ezagutu du dozenaka orri betetzen dituzten lerro estuetan. Bere mintzaira, Eiheralarreko aspaldiko erretore horrena barne dela, bizitzan hirugarren edo gehienez ere laugarren aldiz berea ez den esku
|
batek
moldatua. Zirrara zahar bat berpizturik, kolpetik joan zaio logalea Sarako erretoreari.
|
|
|
Euskal Herriko merkatuan sartu nahi zuten eta, horretarako, Zubia argitaletxea antolatu zuten. Irakasle talde
|
batek
moldatutako material bat kaleratu nahi zuten, euskaraz. Tartean, kanta piloa ageri zen, herrikoiak zirelakoan zeuden, baina Xabier Kintanak jakinarazi zien kanta horiek nireak zirela.
|
|
|
Euskaraz pixka
|
bat
moldatzen zara?
|
|
|
Errusia aldetik ekarpen, nahi bada, partikularrago batzuk eskaini dizkidatenak dituzu: A. Puxkin (Brontzezko zalduna), Varlam Xalamov (La quatrième Vologda), F. Dostoievski (haren Idiota tik badago, etzaniko letrez, pasarte
|
bat
moldatuta gurean), Anna Politkovskaia (Terror en Chechenia), Piotr Smolar (Gloubinka), Ludmila Oulitskaia (Les pauvres parents), Alexandre Ikonnikov (Dernières nouvelles du bourbier)...
|
|
2007
|
|
|
Gurera etorrita, Wilhelm von Humboldtek argi zuen ikuspegi biak, aurki eta ifrentzua, lotuta zeudela, eta berarentzat ezinezkoa zen bata, bestea barik. Hau da, zelakoa den bata, halakoa bestea, edo, euskal esaera zahar
|
bat
moldatuta, zelako zuretik halako ezpala. Zientzialari alemaniarraren aburuaren aurkakoa genuen Noam Chomski estasoziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain tubatuarra, honek uste baitu hizkuntza guztiak ekar daitezkeela eskema orokor jakin batzuetara.
|
|
|
eta Microsoft eko zerbitzu kartografikoak ere darabiltza Sareko zerbitzurik osoenetako
|
bat
moldatzeko.
|
|
|
Horrelako pertsonentzat ari dira lanean COMPORTA proiektuan, goiko gorputz adarretan urritasun larriak dituztenentzat. Horientzat hainbat erabilera izango dituen komunikatzeko gailu mugikor
|
bat
moldatzea da helburua.
|
|
|
Probidentzia virgiliarraren irakurketa kristau
|
bat
moldatzen aski goiztiar hasi dira teologo kristau batzuk, Jainkoaren aurreikuspenetan ikusiz Erromak mundua Inperio batean batu izana, ebanjelioa mundu osoan errazago predikatu ahal izan zedin (Origenes, Eusebio). Ez problemarik gabe (San Agustin lekuko:
|
|
|
Pertsonaren euskarri biologikoaren gaineanezartzen den forma da kultura (Aristotelesen hylemorfismoan bezala: gorputzamateria eragabea da, kultura materia era jakin
|
batera
moldatzea da). Forma horipertsonaren muina da, bere egitura psikikoa, baina era berean, forma horijendartearena da.
|
|
|
otorduak, medikuak… Baina burua ondo dauana etxeagaz gogoratzen da asko. Ordutegi
|
batera
moldatu behar dira eta hori ez dabe pozik hartzen; emakumeek, batez be. Eta, ganera, ondoan dozuna ez badabil ondo, ba, deprimitu egiten zara.
|
|
2008
|
|
|
dogma da eta ez dago txarto. Orduan egin beharrekoa doktrina apurtxo
|
bat
moldatzea da.
|
|
|
...akoan, Merkataritza zuzenbidearen konplexutasuna eta hedadura kontuan izanda, benazko hausnarketa egin behar izan dugu euskaraz erabili beharreko terminologiaren inguruan; egin eginean ere, bilduma hau osatzen duten aurreko lanetako esperientzia ez ezik, UZEI bezalako erakundeena ere jorratu dugu, eta, horrez landara, EUSKALTERM datu basea ere erabili dugu, baina horien proposamenak helburu zehatz
|
batekin
moldatu eta egokituta: euskaraz berezko testua izatea, irakurlearentzat azkarra eta erabiltzeko erraza dena, baina gaztelaniazko testuaren idazkera eta zentzuari bizkar ematen ez diena.
|
|
|
Erosketarako akordioa atzo apur
|
bat
moldatu zuten auzitegietan, izan ere, Lehmaneko abokatuek esan zutenez, eragiketen zenbatekoak murriztu egin direlako eta bere ondasunen tasazioak, tartean New Yorkeko egoitza nagusiarena, hasiera batean baino zifra txikiagoa eman duelako.
|
|
|
Garaipenaren liparra ote zen hura, ondorioz, hainbeste egunetan iparra galduta ibili ondoren? Eta, esperantzari zirrikitu bat zabaltzen ziola, leiho izatera iristen ez zèn zirrikitu bat baino ez?, irri
|
bat
moldatu zuen, irrira iristen ez zèn irria, ezpainen mugimendu sumaezin batean. Jarraian, ahotsa pitin bat eztitzen zuela, errepikatu zuen:
|
|
|
–eta, ilobari begietara artez begiratzen ziola, esan zuen?: Herritik hirira etorriko nintzela agindu nian, eta herritik hirira etorriko nauk, eta, irri ezin bihurriago
|
bat
moldatu eta bere buruari barre egiten ziola, erantsi zuen?: Hirian, gainera, herrian baino ugariagoak dituk dentistak, oker ez banago, eta errazago aurkituko diat senargaia?
|
|
|
Googleko artikuluaren arabera, Mancisidor herrian bertan hil zen garabi
|
bat
moldatzen ari zela, 1937an.
|
|
|
Abere ala jende, oro kotsa ditzazken gaitz galgarriari euskarazko izen baten emaitea nahi lukete zonbaitek. Hortarako, hitz berri
|
baten
moldatzera lagozke gogotik. Guri lan alfe rra litzaiguke, osoki alferra.
|
|
|
Hola, 1893an Bein da betiko legenda era erromantiko
|
batean
moldatu bazuen, 1935ean, Euskalerriaren yakintzan ipuin berbera jasotzean, entzun bezala agertzen saiatu zen, asmakuntza literario eta linguistikorik tartekatu gabe. Beraz behinolako proiektu erromantikotik, espezializazio positibistarantz igaro zen Azkue.
|
|
|
Kultura eta ohitura berriak aurkitzeak ikuspegi zabala eta irizpide aniztasuna ematen du, eta, gero, arlo pertsonalean nahiz profesionalean aplikatzen eta laguntzen da. Gainera, kasu askotan beste hizkuntza
|
batean
moldatzeko aukera paregabea eskaintzen du. Azken batean, Aguilarrek dioenez," testuinguru desberdinetan lan egiteko onena ez da kontu korrontean geratzen, profesionalean bertan baizik".
|
|
|
«Hori dela eta, txarangak ez funtzionatzea normala da. Bestalde, txarangak lana hartuz gero eta musika tresna bakoitzarentzat partitura
|
bat
moldatuz gero, txarangak funtzionatu egiten du, gaur eta beti». Pello Irizar da Koskola txarangan lan horretaz arduratzen dena.
|
|
|
ibiltzera, txikiteora... Gu ere ateratzen gara orain, azken
|
batean
moldatu beharra dagoelako, eta ez duelako zentzurik euria egin eta etxean gelditzeak».
|
|
|
Hugo Chavezi 2012ko presidentetzarako bozetara berriz ere aurkezteko aukera emango liokeen proposamena babestu zuen atzo Venezuelako Legebiltzarrak. Egun legeak horretarako baimenik ematen ez duenez, Konstituzioaren artikulu
|
bat
moldatzea proposatu du Chavezek berak. Ekimena, ordea, bere taldeko 146 legebiltzarkideek aurkeztu zuten diputatu dira guztira, abenduaren 9an.
|
|
|
Aukeran demagogia usaina eta errazkeria gehitxo rol jakin
|
batean
moldatu beharrez, baina tira, berak zioen bezala, adina izango zen, 74 urte; edo Andoainera itzuli izanak sortu zirrara. Umetan, egunero 12 kilometro egiten baizituen Adunako Apakintza baserritik Andoaingo eskolara.
|
|
|
Garaipenaren liparra ote zen hura, ondorioz, hainbeste egunetan iparra galduta ibili ondoren? Eta, esperantzari zirrikitu bat zabaltzen ziola –leiho izatera iristen ez zèn zirrikitu bat baino ez–, irri
|
bat
moldatu zuen, irrira iristen ez zèn irria, ezpainen mugimendu sumaezin batean. Jarraian, ahotsa pitin bat eztitzen zuela, errepikatu zuen:
|
|
|
–eta, ilobari begietara artez begiratzen ziola, esan zuen–: Herritik hirira etorriko nintzela agindu nian, eta herritik hirira etorriko nauk –eta, irri ezin bihurriago
|
bat
moldatu eta bere buruari barre egiten ziola, erantsi zuen–: Hirian, gainera, herrian baino ugariagoak dituk dentistak, oker ez banago, eta errazago aurkituko diat senargaia...
|
|
|
Iruñera motoan joan eta Iruñetik motoan itzuli, denbora dezente aurreratzen genuen, eta Tomasen amari egiten nizkion bisitak gero eta laburragoak zirenez, probetxu hori ere erantsi behar zaio asteleheneroko irabaziari: ...sumintzen zuela, nik galdetzen nion ea berak ez al zidan sekula eskurik jasoko, eta Inaziok, begirada serioz, ezetz, bera ez zela horrelakoa, eta esandakoari indar gehiago emateko esaten zuen ez egitekoren bat egingo zuela egunen batean, eta, oso haserre, esan zuen, egunen batean Tomasek bere neurriko zuloa aurkituko du!, eta nik modu bakarra neukan Inazio lasaitzeko, berorrek badaki zein, poliki
|
batean
moldatzen nintzen ni, eta lasaitzen zenean, burua pausatzen zuen nire bularren artean eta sabaira begira egoten ginen biok planak egiten eta zer egin behar ote genuen asmatzen, horixe izaten genuen solas nagusia, zer egin, baina nik Inaziori esaten niona, nireak ez du erremediorik, laztana, hobe dugu bakoitzak bere bidetik, baina bera setatu egiten zen eta esaten zidan, etzazula horrelakorik pent...
|
|
2009
|
|
|
...a hau osatzen duten aurreko lanetako esperientzia ez ezik, UZEI bezalako erakundeena ere jorratu dugu (Aurrezki kutxan Hiztegia, Ekomia eta Finantzak Hiztegia, Itsas Zuzenbideko Hiztegia), EUSKALTERM datu basea erabili dugu, baita Euskaltzaindiak egindako banku taloien eredua, eta Rodrigo URIAren Derecho mercantil izeneko eskuliburuaren itzulpena ere, baina proposamen horiek guztiak helburu zehatz
|
batekin
moldatu eta egokituta: euskaraz berezko testua izatea, irakurlearentzat azkarra eta erabiltzeko erraza dena, baina, aldi berean, gaztelaniazko testuaren idazkera eta zentzuari bizkar ematen ez diena.
|
|
|
Ingurumeneko politika iraunkor horretan, azpimarragarria da Bilboko Metroak energia berreskuratzeko esku artean duen proiektua ere. Kontua da energia aprobetxatzeko sistema
|
bat
moldatzea, argindarraren fakturan% 33 aurrezteko, tren bakoitzaren motorrak energia kontsumitu eta sortzen baitute aldi berean. Balaztatzean sortutako energia elektrikoa katenariara bideratzen da berriro, eta handik hartzen du hurrengo trenak abian jartzeko edo azeleratzeko.
|
|
|
Bere jaioterritik ihes egin du, eta egun luzeetako bidaia egin ondoren, lurralde ezezagun batera iritsiko da. Han bizimodu berri
|
bat
moldatu du. Liburuak Elena Odriozolaren ilustrazioak ditu.
|
|
|
Eztabaidarako, elkarrizketarako eta elkartrukerako hiru egun izan ziren eta Xavier North Kultura ministerioko kargu altu baten eztabaidak eman behar zion amaiera ekimenari. Hala eta guztiz ere, North jaunaren grabatutako bideo
|
batekin
moldatu behar izan ziren ekimenean parte hartu zutenek eta ezin izan zioten lege proiektuari buruz ezer galdetu, ministerioko ordezkariak horri buruz ez zuelako ezer esan nahi izan.
|
|
|
Artisteak irri barre
|
bat
moldatu eutsan arri baten alaitasun apala
|
|
|
mistikoa bakarrik iristen da?, ikusle?/ buda? bere bizitza Jainkoaren omnipresentzian bizitzera; beste guztiok gutxi asko dagoen Jainkoren
|
batekin
moldatu behar izaten dugu.
|
|
|
–Osorik nago behintzat, oso osorik ez nagoen arren, erantzun zion nebak, zeinak, hortzak estutu eta irri itxurako
|
bat
moldatzen zuela, honela jarraitu baitzuen?. Agur egitera ohitu nuen eskua, hain naiz sinpatikoa, eta azkenean agur egin dit berak?
|
|
|
Ongi adierazten zuen Adak hitzez bere egoera, baina haren irriak ere ez zuen besterik adierazten: arrebarena ez zen, izan ere, poz biribil
|
batek
moldatutako irria, minak kutsatua baizik, minak kutsatua eta edertua, Adarena ez baitzen jada neurrigabeko mina, irria ez ezik irriaren posibilitatea ere ezabatzen zuena; aitzitik: neurriko mina zen, min jasangarria, irria irriago egiten zuèn mina, arantzak arrosa arrosago egiten duen bezala.
|
|
|
berandu iritsi da mezatara, eta Jauna hartu du! , jarraitu zuen Maria Bibianak, aurpegiko keinua areagotu eta begien distirapean irri
|
bat
moldatzen zuela, ez nabarmena baina bai adierazgarria.
|
|
|
Une hartan, baina, Adak keinu gogaikarri bat egin zuen, begiak itxi eta hatsa egotzi zuen, desgogara?, halako deserosotasun bat erakusten zuena eta berehala estaltzen ahalegindu zena, irri itxurako
|
bat
moldatuz, gero eta irriago egin zena, itxurak alde batera utzita, irri zabal bihurtu arte; zergatik, baina, deserosotasun hura?; bere ideia jenialaren saskiak, liburua mozorrotzeko ideiak bai baitzuen jenialetik zerbait!?
|
|
|
Nagikeria mintzatu zen, beraz, Adaren ahotik, baina Txarok bere jarrerari eutsi eta begiz mintzatzen jarraitu zitzaion, animo eta animo!, harik eta, irri bihurri
|
bat
moldatzen zuela, esan zion arte:
|
|
|
etorri ere, haren harira etorri baitzitzaion istorio hura. Facundo irakasleak platerak jaurtitzeko makina bat asmatu zuen, txapel erraldoi bat eguzkiraino jaurtitzen zuena, eklipsea eraginez?, bere grazia zutèn hiru marrazkitan kontatu zuena: horregatik, beharbada, komiki banda esku artean hartu ahala, aitak irri itxurako
|
bat
moldatu zuen, hurrengo segundo hamarrenetan biribildu beharrekoa, baina biribildu ez zitzaiona, aitzitik: agertu bezain laster desagertu zitzaion?, Nazarioren burmuinetan oroitzapen bat piztu zelako, irriaren osabidean halako erresistentzia bat eragin ziona; Nazario Orbek, izan ere, Amiensko katedralaren erreprodukzio bat oroitzen zuen une hartan, ausaz, Gabinok urte pare bat lehenago egin zuena, eskala handian, eskuz eta erregelaz, dorre simetrikoak hantxe, zerura begira airos?
|
|
|
halako eran, non ez baitzen harritzekoa, neurri bateko jertsea egiten ari zelarik, neurriaz ahaztea; horrelakoetan, Ada haserretu egiten zen, baita ahapeka zerbait esan ere berak irudikatutako Domingori: . Orain ere alferrik aritu naiz lanean, eta hurrengoan abisatu, mesedez!?, nahiz eta hurrengo istantean keinua leundu eta irri
|
bat
moldatzen zuen, nostalgiaren ehundegietan ehundua, irri harekin nebari zera ere esan nahi balio bezala: –Ez didazu, ez, abisatu, baina zer axola du horrek, nik gogoan bazauzkat eta gogoaz besarka bazaitzaket, aireak airea besarkatzen duen bezala??.
|
|
|
aita hiltzeko gogoa nagusitu zaidak? , konbentzimendu handiz hitz egiten zuen, itxura batean, Domingok; jarraian, baina, kopeta zimurtu eta keinu anbiguo
|
bat
moldatu zuen, pozaren atarikotzat har zitekeena, tristuraren atarikotzat bezainbat?. Orain ez didak, bada, esango burgeskume txiki handi bat naizela, ezta?
|
|
|
Nagikeria mintzatu zen, beraz, Adaren ahotik, baina Txarok bere jarrerari eutsi eta begiz mintzatzen jarraitu zitzaion, animo eta animo!, harik eta, irri bihurri
|
bat
moldatzen zuela, esan zion arte:
|
|
|
berandu iritsi da mezatara, eta Jauna hartu du! –jarraitu zuen Maria Bibianak, aurpegiko keinua areagotu eta begien distirapean irri
|
bat
moldatzen zuela, ez nabarmena baina bai adierazgarria.
|
|
|
Adaren buruan noiznahi Domingo... halako eran, non ez baitzen harritzekoa, neurri bateko jertsea egiten ari zelarik, neurriaz ahaztea; horrelakoetan, Ada haserretu egiten zen, baita ahapeka zerbait esan ere berak irudikatutako Domingori: " Orain ere alferrik aritu naiz lanean, eta hurrengoan abisatu, mesedez!", nahiz eta hurrengo istantean keinua leundu eta irri
|
bat
moldatzen zuen, nostalgiaren ehundegietan ehundua, irri harekin nebari zera ere esan nahi balio bezala: " Ez didazu, ez, abisatu, baina zer axola du horrek, nik gogoan bazauzkat eta gogoaz besarka bazaitzaket, aireak airea besarkatzen duen bezala?".
|
|
|
aita hiltzeko gogoa nagusitu zaidak... –konbentzimendu handiz hitz egiten zuen, itxura batean, Domingok; jarraian, baina, kopeta zimurtu eta keinu anbiguo
|
bat
moldatu zuen, pozaren atarikotzat har zitekeena, tristuraren atarikotzat bezainbat– Orain ez didak, bada, esango burgeskume txiki handi bat naizela, ezta?
|
|
|
Une hartan, baina, Adak keinu gogaikarri bat egin zuen –begiak itxi eta hatsa egotzi zuen, desgogara–, halako deserosotasun bat erakusten zuena eta berehala estaltzen ahalegindu zena, irri itxurako
|
bat
moldatuz... gero eta irriago egin zena, itxurak alde batera utzita, irri zabal bihurtu arte; zergatik, baina, deserosotasun hura?; bere ideia jenialaren saskiak –liburua mozorrotzeko ideiak bai baitzuen jenialetik zerbait! – uste baino zume ahulagoak ote zituen, bada?; zergatik ibili ipuin hura asmatzen, ahizpari egia –zor ziòn egia– esan beharrean, baldin eta ziur baino ziur... jenialak... horregatik keinu gogaikarria, eta horregatik irri itxurakoa, defentsa sistemaren lehen erantzun gisa; eta horregatik, halaber, irri zabala, erantzun zalantzarik gabeko bat ematera bultzatu zuena:
|
|
|
–Osorik nago behintzat, oso osorik ez nagoen arren –erantzun zion nebak, zeinak, hortzak estutu eta irri itxurako
|
bat
moldatzen zuela, honela jarraitu baitzuen– Agur egitera ohitu nuen eskua, hain naiz sinpatikoa, eta azkenean agur egin dit berak...
|
|
|
jaiak, atsegin zuen txistularien doinuek iratzartzen zuteneko mementoa –" Txistua beti izan da niretzat esnatze bat bezala, kutsatu gabeko lur batera..." aitortuko zuen denborarekin–, atsegin zituen amona Ursulak kontatzen zizkion ipuinak...; gustatzen ez zitzaiòn gauza bakarra osaba Ismaelen ehizarako zaletasuna zen, nahiz eta, lanak ia astirik uzten ez ziolako edo, osaba usakume tirora pasatu zen –" Zertara joango naiz usotara, usoak bertara badatozkit?" esan omen zuen egun batean–; Gabino behin joan zen osaba Ismaelekin usapaletara, eta ez zen gehiago itzuli –" Usapal bat hiltzen zenean, amets bat hiltzen zitzaidala iruditzen zitzaidan" aitortu zuen aurrerago–, harik eta hiriburura modalitate berria –tiroplatoa– iritsi eta osaba Ismael herritik hirira etorri zen arte, berritasunak erakarrita, bertan parte hartzeko; eta orbetarrak osaba ikustera joan, eta Gabinori askoz gehiago gustatu zitzaion modalitate berri hura... etorri ere, haren harira etorri baitzitzaion istorio hura –Facundo irakasleak platerak jaurtitzeko makina bat asmatu zuen, txapel erraldoi bat eguzkiraino jaurtitzen zuena, eklipsea eraginez–, bere grazia zutèn hiru marrazkitan kontatu zuena: horregatik, beharbada, komiki banda esku artean hartu ahala, aitak irri itxurako
|
bat
moldatu zuen, hurrengo segundo hamarrenetan biribildu beharrekoa, baina biribildu ez zitzaiona –aitzitik: agertu bezain laster desagertu zitzaion–, Nazarioren burmuinetan oroitzapen bat piztu zelako, irriaren osabidean halako erresistentzia bat eragin ziona; Nazario Orbek, izan ere, Amiensko katedralaren erreprodukzio bat oroitzen zuen une hartan, ausaz, Gabinok urte pare bat lehenago egin zuena –eskala handian, eskuz eta erregelaz, dorre simetrikoak hantxe, zerura begira airos– eta aitari zera esanarazi ziona:
|
|
|
Ongi adierazten zuen Adak hitzez bere egoera, baina haren irriak ere ez zuen besterik adierazten: arrebarena ez zen, izan ere, poz biribil
|
batek
moldatutako irria, minak kutsatua baizik, minak kutsatua eta edertua, Adarena ez baitzen jada neurrigabeko mina, irria ez ezik irriaren posibilitatea ere ezabatzen zuena; aitzitik: neurriko mina zen, min jasangarria, irria irriago egiten zuèn mina, arantzak arrosa arrosago egiten duen bezala.
|
|
|
Andoni ez zen liberatua, baina bai militante zaildu eta eskarmentatua, eta liberatuekin harreman estua zuena. Atxiloaldian nozitu zituen torturak hain latz eta izugarriak izan ziren, non Telesforo Monzonek kanta
|
bat
moldatuko baitzuen haren omenez. Kanta hark Itziarren semea izango zuen izena, eta urte gutxiren buruan, Pantxoa eta Peioren ahotsetan, Euskal Herriko zoko guztietan entzungo zen.
|
|
|
Horra erabaki bat. Ordurako polito
|
batean
moldatzen nintzen gaztelaniaz, eta, uste dudanez, baita dotorezia halako batez ere. Nire prosaren ereduak, AzorÃn, Gabriel Miró eta El valle de Josafateko Eugenio DâOrs ziren.
|
|
|
Interpretatzea hastapenetan lurperaturiko esanahi bat argitara poliki erakartzea balitz, metafisikak soilik interpreta zezakeen gizakiaren bilakaera. Baina interpretatzea, bortxaz edo azpikeriaz bere baitan zentzu esentzialik ez duen arau sistema baten nagusi bihurtzea eta norabide bat ezartzea bada, eta borondate berri
|
bati
moldatzea eta beste joko batean sarraraztea eta bigarren mailako arauen menpe jartzea bada, orduan gizadiaren bilakaera interpretazio segida bat da. Eta genealogiak horien historia luke izan:
|
|
|
Interpretatzea hastapenetan lurperaturiko esanahi bat argitara poliki erakartzea balitz, metafisikak soilik interpreta zezakeen gizakiaren bilakaera. Baina interpretatzea, bortxaz edo azpikeriaz bere baitan zentzu esentzialik ez duen arau sistema baten nagusi bihurtzea eta norabide bat ezartzea bada, eta borondate berri
|
bati
moldatzea eta beste joko batean sarraraztea eta bigarren mailako arauen menpe jartzea bada, orduan gizadiaren bilakaera interpretazio segida bat da. Eta genealogiak horien historia luke izan:
|
|
2010
|
|
|
Gogotsu mintzatu zen kazetarien aurrean, irribarretsu, eta autoerretratu gisa definitu zuen lanaren zatiak jo zituen, azalpenak laguntzeko. Lehen mugimenduan, jaioterriko mendien kolore berdea, haranen zabaltasuna, nekazarien bizimodua eta sinkretismo erlijioso afrokaribearra islatu ditu musikariak; kanta herrikoi dominikar
|
bat
moldatu du hartarako. Bigarren mugimendua idaztean Maurice Ravel musikaria izan zuen inspirazio iturri.
|
|
|
Fernandezen esanetan, kontu honetan forma ia edukia baino garrantzitsuagoa da eta, esan duenez, norbaitek azaldu du zergatik Sozietate Anonimoen Legearen hirurehun eta piku artikulutatik, artikulu baten paragrafo
|
bat
moldatu behar da, eta data jakin bat heldu baino lehen (Iberdrolako batzarrarena).
|
|
|
A capella ere aritzen da noizik eta behin Andoni Egaña eta ederto
|
baten
moldatzen da Sebastian Lizasorekin. Alegian libertimendu ederra preparatu zieten Intxurre elkartean bildutakoei.
|
|
|
Preadaptazio izena eman zitzaion, baina, izenak izan dezakeen konnotazio finalista dela eta, Stephen Jay Gould eta Elisabeth Vrba paleontologoek exaptazio kontzeptua sortu zuten 80ko hamarkadaren hasieran. Hautespen naturalak funtzio jakin
|
baterako
moldatutako ezaugarri bati beste erabilera bat ematea da exaptazio deritzon fenomenoa. Gaur egun, zaila da hegan egiteko gaitasunaren eboluzioa Darwinen, Goulden eta Vrbaren ekarpenik gabe ulertzea.
|
|
|
Gero, ondorio bertsura iristen nintzen ia beti: idazleok amets bat zuten hasieran, gutizia
|
batek
moldatua edo ideal baten inguruan biribildua; eta nola errealitatea ametsaren neurrira ekarri nahi baitzuten, errealitatea ametsaren araberako bihurtzen zuten etengabe, eta hori igarri egiten zitzaien?
|
|
|
magal ez zabal baina bai eskuzabal hura, non nire penak eta atsekabeak atsedenlekurik egokiena aurki baitzezakeen, barne korapiloak askatzeko bidean; anai arrebok, izan ere, bigarren amatzat genuen izeba, ama baino amago ere sentitzen genuena sarri askotan, nik bai behintzat, hain bizi zen etxekoei emana, apaingarririk gabeko emanaldi etengabean, beti oin punten gainean balebil bezala; izeba Ernestinak, izan ere, bere sentimenduak adierazteko modu berezi hura zuen, nabarmenkeriatik urrun, isiltasunetik hurbilago oihu karrankarietatik baino: behin edo behin ikusi izan dut izeba oihu egiten, behin edo behin barre zaratatsua egiten, behin edo behin nahigabe handiz negar egiten, baina berea beste molde
|
batean
moldatutako estiloa zen, hatz erakuslea inoiz erakusten ez zuena; aitzitik: besteen zerbitzuan zituen izebak eskuko bost hatzak, habiarik atseginena osatzeko gertu, non adiskidetasunaren edo tratu abegikorraren txoria noiznahi pausa baitzitekeen?
|