|
2003
|
|
|
Garaia heldu zanean mezatara joan zan, XX elizara, ordu
|
batetako
mezatara, Iziartxuk entzuten duan mezara.
|
|
|
Baina gauzak oraingo bidetik aurrera badoaz, eta euskaldun fededunen belaunaldi barriak bide horretatik joten badabe, Eleizeak be bere liburuak egokitu egin ditu. Nik dakidanez, hor dabil aspalditxuan taldetxu
|
bat
meza liburu eskurakoia (txikia) egin guran; bide batez, egindako itzulpenak zehatz aztertu gura ei dabez. Jakina, euren lan hori argitaratzekoan, Euskaltzaindiak urteotan emondako arauen bidetik joko ei dabe.
|
|
2005
|
|
|
Urteak eta urteak egon dira biak batere Bazkorik egin gabe. Bainan igande bakar
|
batez
meza huts egin gabe. Musika jotzen zuten aldare aintzinean Heletako Besta Berriz, gure bi eskumikatuek...
|
|
|
Ehun eta berdin gehiago giristino biltzen dituzten herriak mezarik gabe utziak dira, hirietako parropia zenbaitetan bi edo berdin hiru apez badirelarik meza ematen! Baionan, 25
|
bat
meza ematen dituzte aste buru oroz 17 apezek, horietarik hamar goizeko hamarrak eta hamekak artean, Santandreko elizatik bi kilometro ez delarik eliza urrunenera! Bizkitartean 1992ko sinodoak gomendatua zuen hirietako apezak herri ttipietara joan ziten meza ematera.139
|
|
2008
|
|
|
dantza mota guztiak debekatu zituenean, baita dantza askatua ere, herriko jaietako eta inguruko erromeria guztietako dantza, alegia?, bekatu mortala zelakoan. Erretoreak igande
|
bateko
meza nagusiko sermoi batean egin zuen predikua, Regina, hamahiru bat urte zituen orduan, sutan jarri zuena, hain zen dantzazale sutsua, herriko jaiak noiz iritsiko zain egoten zena, herriko plazan arin arinari eta fandangoari ekiteko.
|
|
|
Reginak, izan ere, nekez ahatz zezakeen herritarrek –gazteek nagusiki– herriko erretore etorri berriarekin izan zutèn auzia, honek –frai Bartolome Santa Teresaren eskolakoa nonbait– dantza mota guztiak debekatu zituenean, baita dantza askatua ere –herriko jaietako eta inguruko erromeria guztietako dantza, alegia–, bekatu mortala zelakoan. Erretoreak igande
|
bateko
meza nagusiko sermoi batean egin zuen predikua, Regina –hamahiru bat urte zituen orduan– sutan jarri zuena, hain zen dantzazale sutsua, herriko jaiak noiz iritsiko zain egoten zena, herriko plazan arin arinari eta fandangoari ekiteko. Eta etxeratutakoan –mezatik irtenda gero lagunarteko bizpahiru neska lagunekin asaskatu ondoren–, gaia atera zen, jakina.
|
|
2009
|
|
|
Pentsatu bezala, laster batean dena beteta egongo zen. Garai
|
bateko
meza nagusietan izaten zen bezala. Apaiza gustura eta jendea zutik.
|
|
|
...n eserita, ekintzaile nekaezina eta lo gutxikoa zenez, goizeko zazpietan irten zen hoteletik, beste askotan bezala, emaztearekin ongi konplitu ondoren, jakina, Nazario gizon ezkonberria baitzen, azken batean?, ia lebitatzeko tenorean, lehen argiak leiho beira bat zeharkatu, eta, hari begira, eskuak eta besoak jaso zituen une batez?, noiz eta txilinots batzuek iragarri baitzioten ezen alboko aldare
|
batean
meza ematen ari zèn apaiza sagarapenera heldu eta ostia altxatzen ari zela; eta Nazario debozio osoz belaunikatu, ostiari begiratu eta haren begi argiak are argitsuagoak egin ziren bat batean, umetan zein nerabetan argitsuagoak egiten zitzaizkion bezala, suari edo burdinari begira geratzen zen bakoitzean?
|
|
|
...tzaile nekaezina eta lo gutxikoa zenez, goizeko zazpietan irten zen hoteletik, beste askotan bezala, emaztearekin ongi konplitu ondoren, jakina, Nazario gizon ezkonberria baitzen, azken batean–, ia lebitatzeko tenorean –lehen argiak leiho beira bat zeharkatu, eta, hari begira, eskuak eta besoak jaso zituen une batez–, noiz eta txilinots batzuek iragarri baitzioten ezen alboko aldare
|
batean
meza ematen ari zèn apaiza sagarapenera heldu eta ostia altxatzen ari zela; eta Nazario debozio osoz belaunikatu, ostiari begiratu eta haren begi argiak are argitsuagoak egin ziren bat batean, umetan zein nerabetan argitsuagoak egiten zitzaizkion bezala, suari edo burdinari begira geratzen zen bakoitzean...
|
|
2010
|
|
|
Desarmaturik heldu zela esaten da beti: oihalezko denda azpian meza ematekoa, ohol tolesgarria aldaretzat, eta flakoin
|
bat
meza ardo, meza bakoitzean tanta bakarra erabiltzeko. Ona egiteko heldu zela, tuaregen mundua bizitzeko, Jainko Bakarrari zerbitzatzeko.
|
|
|
Igande eta festa egunetan ere asko ziren ikastetxera etortzen ziren gaztetxoak. Batik
|
bat
meza entzutera. Gehienak baita kiroletarako edo arratsaldeko zinemaldira ere.
|
|
|
Eta hala ere, izugarriak izan dira hango gerrateak, diktadurak, indarkeriak eta justiziarik ezak. Nazio hartan hil zuten, 1980an, Oscar Arnulfo Romero monsinorea, San Salvadorreko gotzaina, elizatxo
|
batean
meza ematen ari zela. El Salvadorren benetako diktadura gogorra zegoen eta, sarritan gertatu ohi den bezala, azpitik armadak eraginda eta, noski, Ameriketako Estatu Batuek bultzatu eta lagunduta.
|
|
|
Desarmaturik heldu zela esaten da beti: oihalezko denda azpian meza ematekoa, ohol tolesgarria aldaretzat, eta flakoin
|
bat
meza ardo, meza bakoitzean tanta bakarra erabiltzeko. Ona egiteko heldu zela, tuaregen mundua bizitzeko, Jainko Bakarrari zerbitzatzeko.
|
|
2011
|
|
|
Inork ez deust nire izen osoa esaten. Ba, han, parke
|
baten
mezea emoteko gengozala, atzetik, batek: " Juan Bizente!".
|
|
|
Eta
|
bateko
meza eta besteko bingoa, bateko fededun eta besteko akonfesional, sekulako iskanbila sortu zen batzar aretoan. Zentzugabeziaren gailurretan genbiltzan eta, nonbait, ni baino ez nintzen jabetzen erokeria handi hartaz.
|
|
|
1969tik 1972ra Donostiako Karmeldarren Priore izan zanekoa eta 1972tik 1975era Markina Xemeingo Karmeldarren Priore izan zanekoa. Donostian zala, euskaltzale eta idazle askorekin izan zituan hartu emonak, baina badakit Nemesio Etxanizekin ia egunero izaten zala; honek, Karmeldarretako kapera
|
baten
meza emon ondoren, euskal kulturako mundutxua Aita Linorekin polito astindu barik ez eban handik alde egiten eta. Markina Xemeinen zala, Jesus Gaztañaga etortzen jakon sarri eta astebete eta hamar egun igarotzen zituan komentuan, ikastoletarako testuak prestatzen ziharduala.
|
|
|
Abuztuko bigarren igandeko 12 ordu baino gutxiagotan," bero" zetorren 36ko udan hartan, duela 75 urte, Arabar Lautada eta Urbasan gertatu zen.Zalduondo eta Galarretako (Araba) parrokoari, taldeak definitu gabe zeudelako Zegaman (Gipuzkoa)" exiliatu" zen, igandeko meza bi herrietan ospatzea zegozkion baina herritarrek nola hartuko zuketela argi ez zuenez, laguntza" eskatu" zuen. Goizean agertu zen 26 falangista armaturik lagunduta,
|
batek
meza ospatu zuen bitartean, besteek Zalduondoko Udaletxean 18 lagun entzerratu zituzten, haien artean Miguel Gil maisua; gerta zitekeena susmatu zuten batzuk izan ezik, mendira alde egin baitzuten.Izua berehala Galarretara zabaldu zen (Zalduondotik 2 km) eta gerta zitekeena nik ere kontuan hartuz, badaezpada ere nire baratzean" exiliatu" nintzen, laster falangista armatu batzuk etxera... Ez ziguten galdetu ezta gure izena ezta deklarazioa hartu, baina espero gabekoak eta kezkagarriak izan ziren zonaldeko Alkateen bisitak bai jaso genituela, gure kezkak eta egonezinak handitzeko; baina hipokritarena parrokoarena izan zen, izutua eta inpresionatutzat egiten, gaizki bageunden askoz gaizkiago utzi gintuen esan zigunean:
|
|
|
pixkanaka ibarguendarrengana hurbildu zen eta lagun egin, bando berekoak zirela eta antzinako kontuak ahazteko eta antzekoak esanez. Egun batez, euren ahaideko
|
batek
meza berria eman behar zuela eta, Arratiako Dimara gonbidatu zituen Gomez Gonzalezek Ibarguen etxekoak.
|
|
|
Ikustekoa zen hura gure herrian barrena igande eguerditan, Alberro senar emazteak Donostiako elizaren
|
batean
meza nagusia entzun ondoren etxeratzen zirelarik, desfilatu egiten zuen izarniadura hark. Yate bat ematen zuen antena luze harekin.
|
|
2013
|
|
|
Ortzantzak mendia ikaratzen duenean, artzainek ihiztariaren adarra eta ihiztoren zaunkak entzuten dituzte zulo barnean. Altzuruku Ürrutiko zalduna omen da, igande
|
batez
meza utzi zuena orkatz baten atzetik joateko noble bat ez zen erbi batengatik korrika hasiko.
|
|
2014
|
|
|
Bordaleko eliza
|
batetan
meza latinez emaiteko baimena eman diote Erromatik, bizpahiru apezi. Nahiz ez den parropia bat Frantziako apezpikuak inarrosi ditu erabaki horrek.
|
|
|
Neure aldetik Baule, nintzen parropiako mintzaira ikasi nuen eta nola Burkinatik etorri langileak baitziren milaka, Mozi, haiena ere bai. Oroit naiz behin, zentroan izanez, Eguberri
|
batez
meza hiru mintzairetan emanik: baule, mozi eta frantsesez.
|
|
2015
|
|
|
Parrokiatik jakinarazi nahi dute, egunen batean apaiz edo salestarren
|
batek
meza emateko aukerarik ez balu izango, liturgia ospakizuna egingo luketeela, mezaren ordez.
|
|
|
Ohikune aldetik, ezkontzen direanentzako ezkontzea ospatzea lez da meza barria. Antza dauka ospakizun aldetik, ez egiten dozunaren aldetik, ze
|
batak
mezea emoten dau eta besteak ezkondu egiten dira. Meza barrian be egoten dira aitabitxi eta amabitxi.
|
|
|
45 Baimena eman zion Manso doktoreari beste egun
|
batean
meza emateko eta Sakramentu guztiz Santua jartzeko. Lehenengo meza eman zuen, eta San Pauloko prioreak (Domingotarrena da; hauei zor handia izan die beti Ordenak, eta baita Jesusen Lagundiari ere)?, berak eman zuen meza nagusia, aita prioreak?, ospe handiz eman ere, musikari eta guzti, inork deitu gabe etorri baitziren.
|
|
|
Lehen aldaketa 3 astetarik, larunbat arratsetan 7etan, herri
|
batean
meza, aldizkatuz eta herri hortan berean goizeko 9etan, igandearekin, bertze bietan 10ak eterditan izanen delarik. Helduden asteburuan, Azkainen larunbatean 7etako meza eta igandean 9etan, Saran eta Senperen meza bat igandearekin 10ak eterditan.
|
|
2016
|
|
|
Bukatu da halako
|
batean
meza. Eliztar gutxi ziren bertan, gehienak emakumeak, denak ere adinekoak.
|
|
|
Aratsean, Amaren Alabak. Igandean, goizeko 11 etan, alde
|
batetik
meza nagusia, bestetik Leon Dongaitz pilota lehiaketaren finala. Aratsaldean, 5 ak eta erdietan, Airoski taldearen ikusgarria eta mutxikoak.
|
|
|
Ez dira oldartzen ere! Zoaz Ortzaize edo Irisartarrei erraiterat hobe luketela igandetan eliza gakoz emaitea ezinez eta Afrikatik jin apez beltz
|
baten
mezan parte hartzea.
|
|
2017
|
|
|
Goizean jadanik, izana zen mugimendu. Mundu
|
bat
meza nagusian eta lehenik, portu bazterrean, erramuen benedikatzekari. Aspaldiko partez hor zen Michèle Alliot Marie auzapez eta minixtro ohia.
|
|
|
Apezak sartzen dira, Artzapezpiku
|
bat
meza emaile, jendeak ezin hobeki kantatzen duela: Zu Eliza Krixtok bildu jendea.
|
|
2018
|
|
|
Lana partekatzen da bost elizbarrutien artean, bakotxaren ahalak kondutan izanik. Adibidez Arabak du Meza gutiena zabaltzen (sei
|
bat
Meza urtean), euskara arroztua dutelako. Bizkaiak eta Gipuzkoak dute parte gehiena hartzen:
|
|
|
Bizkaiak eta Gipuzkoak dute parte gehiena hartzen: 15
|
bat
Meza bakotxak+ Aste Sainduko ospakizunak edo Besta bereziak (Eguberri, San Josep, San Inazio edo beste). Nafarroak eta guk, Iparraldeak, lan berdintsua dugu:
|
|
|
Nafarroak eta guk, Iparraldeak, lan berdintsua dugu: dozena
|
bat
Meza urtean. Parropia edo eliza bakoitzetik hiru Meza zabaltzen
|
|
2021
|
|
|
Gerora, Lito organista etorriko zen herrira. Ordura arte, Andoaindik igotzen zen organista
|
bat
meza nagusian jotzera, baina ez igandero, noiz edo noiz baizik. Hala, apaizarekin batera herriak erabakita, hala deitzen genion orduan udalari, herria?, organista bat behar zela eta, Litori eskaini zioten lanpostua, etxea dohain izatearen truke.
|
|
|
Ene aitak kondatu istorioak badazkit. Adibidez, igande batez, elurrak denak estali zituen eta presentatu zen elizarat emazte xahar xahar
|
bat
mezaren entzuteko. Gure osebak erran zion:
|
|
2022
|
|
|
Hartu behar zuten bertze erabaki
|
bat
meza erritoaren erreforma zen. Erromako erritoa ofizialki ezarriko zuten Peñako Donibane San Juan monasterioan ordura arte bisigotiko edo mozarabiar deitua.
|
|
|
Bi mutiko bortulat joaiten,
|
bata
meza entzunik eta bestea ez. Ahuzkiko ibar zolan ikusten dizie (dute) zamari xuri eder bat.
|
|
|
Uda hura Eskozian eman zuen erreginak. Igande
|
batean
mezatara joan zen Crathie Kirk era, bere bizilekutik hurbil dagoen eliza txikira. Erregina bertatik irten eta gero, herritar batek erreferendumaren gaia ez aipatzeko esan zuen, txantxetan.
|
|
|
Arauen edozein urratzek, haietatik aldentzeak, desbideratzeak atsekabea eragiten zion, nahiz eta, ongi pentsatuta, gauza horiek ez zeukaten berarekin batere zerikusirik. Lankideren
|
bat
mezetara berandu iristen bazen, edo institutuko ikasleen bihurrikeriaren bati buruzko berria zabaltzen bazen, edota emakume irakasleren bat gaueko ordu txikietan ofizial batekin ikusten bazuten, biziki larritzen zen eta etengabe esaten zuen hura ez ote zen izango bazterrak nahasteko. Eta pedagogia batzordean gogaitu egiten gintuen bere tentuz ibili behar horrekin, bere mesfidantzarekin eta zorrotik ateratako hausnarketekin; haien arabera, gazteen jokabidea desegokia zen, bai emakumeen institutuan eta baita gizonezkoenean ere; geletan zarata handia zegoen –ene, agintariek jakiten badute, ez dadila izan behintzat bazterrak nahasteko–, eta agian bigarren mailako Petrov eta laugarreneko Jegorov eskolatik bota behar genituzkeen, egokiena horixe izango omen zen.
|
|
|
Etxe  kone  ko neskatilek platertxo batzuk jarri zituzten mahai gainean eta, gero, mahairaino eraman zituzten haurrak, begiak estalirik.
|
Batek
meza liburua hartu zuen eta beste hirurek ura hartu zuten; eta etxekoneko neskatile  tako batek eraztuna hartu zuenean, Donnelly andreak hatza astindu zion neskatila lotsagorrituari, esanez bezala: A!
|
|
|
Erdiko korridoretik aurrera egiten du, isiltasun erabatekoz, hiru arrosak bularren kontra estututa. Aldare nagusian, apaiz
|
batek
meza liburu erraldoi bat ipintzen du atrilaren gainean. Honek bertara dadila esaten dio neskatoari.
|
|
|
Bizitza sozialaren arlo guztietan agertzen omen da poesia. Apaiz
|
batek
mezak ere" bertsotan" ematen omen ditu han.
|
|
2023
|
|
|
Luteroren aitak esana zuen Martinen komenturako sarrera deabruaren amarru baten ondorioa izan zitekeela. Komentuan egun
|
batez
Meza Nagusia entzuten zegoen Lutero, fraideen koruan, zalantzaz eta alhaduraz beteta; Ebanjelioan deabruak hartutako gizakiaz hitz egiten zen (Mateo 9:32); une horretan, Luterok ondoez eraso bat izan zuen, negar eta aihen histerikoekin lurrera erori zen, eta zoro baten moduan jokatu zuen, deabruak hartua ez zegoela esanez: " Hori ez naiz ni!, hori ez naiz ni!" (Non sum!, Non Sum!).
|