|
2003
|
|
|
Uste dut Kuhnek aldi zientifikoez eta zientzi gizakiez duen tipologia garrantzizkoa dela; baina baita ere xehetasuna behar duela. Teoria nagusi
|
baten
menpe dauden aldi ‘normalduen’ eta ondoren ezohiko iraultzak izaten dituztenen bere eskema (‘paradigma’ bat, Kuhnen terminologian) astronomiari nahikoa ongi egokitzen zaiola dirudi. Baina ez, adibidez, materiaren teoriaren bilakaerari; edo, esate baterako, Darwin eta Pasteurren garaitik egun arteko zientzia biologikoen eboluzioari.
|
|
2004
|
|
|
Egia esan, Descartesek horrela kristautasunaren akats bera errepikatzen duela esan dezakegu, errua gizakiarengan eta ez Jainkoarengan ipintzean. Jainko bat, erabateko egia, bururatzen du, akatsgabea, eredua, jatorria eta sortzailea, eta gizakia horren menpekoa, akastuna eta erruduna egiten du, bera betiereko menpetasun batera kondenatuz, besteak beste erabateko egiaren eta, gura eta gura ez, borondate arrotz
|
baten
menpe egotera.
|
|
2008
|
|
|
Substantziak bananduak eta buruaskiak diren bitartean, substantziak ez direnak substantzia
|
baten
menpe daude; eta substantziak ez direnek, ezinbestez, subjektu den substantzia baten barnean existitu behar duten bitartean, substantzia, subjektu den aldetik, bere baitan existitzen da. Ezberdintasun horrek batzuen eta besteen arteko oinarrizko asimetria ontologikoa adierazten du.
|
|
|
Izan ere, Aristotelesentzat definizioa ez da estatutu linguistikoa besterik ez duen esakune bat, izatearen kausa adierazten duen eta, ondorioz, estatutu ontologikoa duen esakune bat baizik. Beraz, definizioa, zentzu nagusian, substantziarena izango da, eta substantziak ez direnek bigarren mailako zentzuan izango dute definizioa, ez substantzia
|
baten
menpe daudelako, substantzien osotasuna ez dutelako baizik; adibidez, hiru metroko izate ez substantzialaren definizioa, substantziaren arabera aldatzen ez bada ere (hiru metroko luzera luzera berbera baita beti), substantzia batean eman behar da derrigorrez. Aristotelesen beraren adibidea jartzeko, hiru metroko baino, hiru metro substantzia batean da definitzen dena.
|
|
|
Hala ere, Aristotelesek argi uzten du Ortzia bat eta bakarra dela, eta hura esentzia bakar
|
baten
menpe dagoela, lehenengo Motor geldiaren menpe, hain zuzen. Aristotelesek horrela garatzen du argudioa:
|
|
|
Beraz, Ortzia bat eta bakarra da eta printzipio bakar
|
baten
menpe dago. Planteamendu horrekin, Aristotelesek errealitate osoari batasuna ematen dio eta, bide batez, errealitate horren razionaltasuna eta ezagutzaren ahalbidea bermatzen ditu.
|
|
2017
|
|
|
Ordea, bera munduaren barruan dagoela jakin badakit ere, Frantzian, Parisen irakurtzen, bere nortasun agiria ikusi ezean, suposatu baino ez dezaket egin bera atzerritarra dela (horrek zera esan nahi du: pentsatu kontrol
|
baten
menpe dagoela, prefekturako zerrendaren batean dagoela, hitz egin behar zaiola holandesez, edo italieraz, bere aldetik jarrera bat edo beste lortzeko, nazioarteko posta gutun bide batetik edo bestetik heltzen dela bereganaino halako eta horrelako zigiluarekin, eta abar). Haatik, nortasun agiri hori printzipioz munduaren barruan ematen zait.
|