2000
|
|
Inola ere ez zuen pentsatzen funtzionatuko zuenik, baina esaldion ostean neskak barre zabal
|
bat
marraztu zuen, eta Txemak azkar aprobetxatu zuen lortutako giro hura: " joango gara nire logelara?"
|
|
Irri etsi
|
bat
marraztu zen haren ezpainetan.
|
|
Ordea, bazirudien ezen, bere aitor izugarri haren ondotik, bertze zerbait atxikitzeko moduan zegoela, eta, hala, ezpainetan irri
|
bat
marrazten zuela, erran zidan:
|
|
Eta osaba txantxazalea zen oso, zientziaz ari zitzaigunean izan ezik... Eta, txantxa haien aitzinean, Mattin eta biok edonoiz hasten ginen irri karkaraka, eta amari ere, ahantzirik behingoz kontua hartu eta erantzuki egin behar zigula neurriz kanpoko barreak egiteagatik, irri tipi
|
bat
marrazten zitzaion ezpainetan. Eta orduan emaiten zuen ezen marmolak ere bere bihotza zuela, eta bihotz hartan bozkarioak ere bere tokitxoa zuela.
|
|
Baina, orain bahoa edo bihar bahoa, gure adioa alegrantziazkoa izan ledin nahi nikek... Izan ere, desterrua ez duk lur bat, guganik kanpoan dagoena, baina gure baitakoa, zeren desterru handiagoa dik etxean dagoenak, baina burua beheiti, ezen ez etxetik kanpoan dagoenak, baina burua goiti —eta entseiatzen zelarik ezpainetako nekean irri
|
bat
marrazterat, erran zuen—: Bai, hoa lasai; izan ere, gorputzez urrunduko gaituk, baina ez arimaz, zeren gure arimak bat dituk hik egin berri duan koadroaren laukian.
|
|
Ihardespenik ezean, irriño zozo
|
bat
marraztu nuen.
|
|
Tarte laburra, inondik ere, baina aski gizonaren eskua naturaren —edo Jainkoaren, nork erran? — apetei aitzintzen zaieneko aurpegi ezberdinak gertutik ezagutzeko: mendi aldeko buru hiltzailearen mihi luze ubeldua, etxe ondoko intxaurrondotik dilindan; auto abarrikatu baten pusken artetik agertzen diren soin adar zatikatuak, bide bazterretako erretenean; nabalkada garbi
|
batek
marrazturiko tatuaje gorria, ordainketak eguneratu gabeko kokainazale berantiarraren bularraldean... Guztien lekuko izana nintzen eta guztien berri ahalik eta zehatzena emana gure irakurleei, kazetarioi uste zaigun grinagabeziaz.
|
|
Ez dut maite inprobisatzea, eta, gainera, banekien Kristinak berak eman nahi zuela erantzuna. Zeharka jarria, haren bi zango oinutsek arku
|
bat
marrazten zuten besaulkiaren gainean, ikuskizun betaurreko ezak uhertua eskainiz, gerrira bildutako besta jantzi urdin zimurtutik hasi, kulero beltzetan barna segi eta izter oraino ongi zizelatuetaraino. Goiko tiranteei besaburuek kontzen zieten, berme handirik gabe, eta eskoteak goiti eta beheiti egiten zuen taupada, beso ukaldi bakoitzarekin.
|
|
—Berehala adiskidetu gaitun, hala ere. Komeni zaidan, gainera, haren apopilo izaki —nire aurpegiko zimurrek halako nahigabe etsi
|
bat
marraztu zuten— Banandu berria naun eta...
|
|
—Bai... —" Ixter puxkaren" ezpainek barremurritz
|
bat
marraztu zuten, zerbait irrigarriaz oroitu balira bezala— Lehengo egunean, korridorean. Eduardo, ezta?
|
2001
|
|
Geografia irakaslea Don Patricio deitzen zen, berrogeita hamarren bat urteko gizona, larru kolore beltzaran ia berdotzekoa, trajez jantzia. Klasera sartu ginenerako bera arbelean ari zen koloretako klarionez mapa
|
bat
marrazten.
|
|
Eta hiru apaleko taula
|
bat
marraztuko du. Eta unibertsitatean biokimika edo filologia edo historiako klasea ematen ari balitz bezala jarraituko du katedratikoki:
|
|
Argi dago mozkorturik dagoela, ginebrarekin. Koadro
|
bat
marraztu du, lerro bertikalez erdibitu du koadroa eta, bi marra horizontal eginez, sei espazio utzi ditu koadro barruan.
|
2002
|
|
Ezpainetan irri
|
bat
marrazten zuela, esan zidan:
|
|
Beste egun batean, finean, Mariasun Landaren Txan fantasma irakurri, eta berak bere interpretazioa egin zuen, errotuladorez esku
|
bat
marrazten zuela, bere bost hatzekin, hatz punta bakoitza fantasma txiki baten izaratxoak estalirik. Eta, hatzak errotuladorearekin seinalatzen zituela, erpurutik txikiraino, esan zuen:
|
2003
|
|
–Behin eta berriz irakurri dut zure nobela –jarraitu zuen gizonak eta, lehenbiziko aldiz bere irribarre maltzurra ezabatu eta samurrago
|
bat
marraztuz, pasarte batzuk errezitatzen hasi omen zen presaka samar.
|
|
–Pentsatu dut horretan ere –jarraitu omen zuen gizonak, eta barre haize
|
bat
marraztu omen zitzaion aurpegian–, baina gustatzen zaizkidanak erabiliak daude: Goethe, esate baterako, edo Shakespeare edo Musil bera, Svevo ere gustatzen zait, edo besterik ezean Bernardo Atxagarekin konforma naiteke, baina ez dago zer eginik, goitizen horiek guztiek beren jabeak dituzte.
|
|
Harrigarria zen, zinez, Joxepek amets egiteko zuen ahalmena. Etxe bat marraztu nahi zuen, esate baterako, eta buruan lapitz magiko bat agertzen zitzaion, bere lanari ekiten ziona, etxe
|
bat
marraztuz; baina gero esaten zuen, adibidez: " Tximinia luzeegia egin zioat", eta lapitza joan, eta borragoma miresgarri bat etortzen zitzaion burura, tximiniak soberan zuèn puska ezabatzen zuena.
|
|
Harrigarria zen, zinez, Joxepek amets egiteko zuen ahalmena. Etxe
|
bat
marraztu nahi zuen, esate baterako, eta buruan lapitz magiko bat agertzen zitzaion, bere lanari ekiten ziona, etxe bat marraztuz; baina gero esaten zuen, adibidez: " Tximinia luzeegia egin zioat", eta lapitza joan, eta borragoma miresgarri bat etortzen zitzaion burura, tximiniak soberan zuèn puska ezabatzen zuena.
|
|
Joxepek egun batean piraten belaontzi
|
bat
marraztu zuen, baina, nola baitzituen hain barruraino sartuak lapitza eta borragoma, haien banderatik bi hezur gurutzatuak eta burezurra kendu, eta borragoma eta bi lapitz gurutzatu ipini zizkion ordez.
|
|
" Gora Azpil berdea!" edo" Gora iraultza berdea!" diote batzuek;" Gora Azpil azpildarra!", beste batzuek. Denetan, ikur gisa, oilar
|
bat
marrazten dute. Oilarra bilakatu baita Azpilgo esperantzaren sinbolo.
|
|
Bihotz taupadak amonaren idazmakinak baino azkarrago entzuten nituen. Baina irribarre inozo
|
bat
marraztu zitzaidan aurpegian. Begiak ireki nituenean ikusi nuen:
|
2004
|
|
Burgosko gazta baino zurbilago gelditu zen ama; aita, berriz, hasieran nora ezean bezala egon zen, baina, aditu berri zuena zinez aditu zuela egiaztatu ondoren, irri
|
bat
marraztu zitzaion ezpainetan, ezin zabalagoa. Eta, bi eskuak ukabil eginik, esan zidan:
|
|
Jarraian, koadernoko orri txuri txiki haietako batean futbol zelai
|
bat
marraztu zuen, eta nik xehetasun guztiak azaldu nizkion, berak purua pizten zuen bitartean.
|
2005
|
|
–Ez zizuten ezer egin orduan?? , galdetu zion Inesek, betartean dezepzio keinu
|
bat
marrazturik.
|
|
Boni Bonek ezker eskuin mugitu zuen burua, betartean etsimenduzko irri
|
bat
marraztuz, baita amua saihestuz ere, itxura batean; baina ez, besapean zeramàn agenda eskuan hartu eta ireki egin baitzuen jarraian, honela mintzatzen zitzaiola:
|
|
zela galtzerdiak aurrekoz atzera janzten zituelako, kuleroak atzekoz aurrera, edo kamiseta azpikoz gora. Genar-i irribarre gozo
|
bat
marrazten zitzaion Ixabel janzten ikusten zuen bakoitzean.
|
2006
|
|
Herdoilak margoa ia erabat jana bazuen ere, artean gurutze gorri bat ikus zitekeen ate metalikoaren erdian. Malenferrek Jesukristo txiki
|
bat
marraztua zuen gainean. Agureak eskutitz pilatxo bat atera zuen.
|
|
Txoria askatu nuenean galdera mutu bat ikusi nuen Julianen begietan, baita zaputz antzeko bat ere, dena amaitu ote zen, baina zertan ari nintzen jabetu zenean satisfaziozko irri
|
bat
marraztu zitzaion, ume batena irudi, dena ondo zihoalako pozik eta lasai.
|
|
Ez dakit, egia esateko. Zehaztu egin zela esango nuke, aurretik sfumatto
|
batean
marraztua baninduzu bezala, Giocconda baten moduan. Ez al zenidan zuk zeuk esaten Monalisarena nuela irribarrea?
|
|
Urkatuaren hanka kolore galduek triangelu
|
bat
marrazten zuten airean, zeinaren erpina zaia barnean galtzen baitzen. Nire konpainiako soldaduak zaiak altxatzera abiatu ziren irri algaraka.
|
|
Batis isilik zebilen pergamu orri
|
batean
marrazten. Tramankulua egurrezkoa izango zen eta hamabost bat oineko garaiera hartuko zuen.
|
2007
|
|
Hegel-ek ahalegin kolosala egin du historia unibertsalaren arkitektonika
|
bat
marrazteko, osoarena eta han barruan atal bakoitzarena, gero Marx-entzat eredu izango den eskemarekin:
|
|
Elisak eta biok, alde batetik; Argiñek, bestetik. Titok zirriborro
|
bat
marraztu zuen, erdi erdian: idazle zirriborroa, jakina.
|
|
Bai, zurekin maitemintzen da, eta amari esaten dio bihar berriro emango dizutela beste txanpon bat, eta amak hori ikusiko dela bihar. Eta eskolan marrazki bat egiteko eskatzen diotenean paper zuriaren gainean bi marra gorri eta puntu beltz
|
bat
marraztuko ditu haurrak: zure ezpainak eta zure malkoa.
|
2008
|
|
Bakoitzak berea jartzen zuen:
|
batek
marraztu, besteak margotu, besteak kantatu. Poliki poliki, haurrak txalupa hura zertarako zen barneratzen joan ziren; haurrak, ezjakinak bai, baina ez baitira tontoak.
|
|
Sei segundoz edo gorde du kea barruan eta gero poliki askatu du, aharrausi batean bezala. Keak galdera ikur
|
bat
marraztu du airean, eta desagertu egin da gero.
|
|
Hiru kolpetan bota du kea: marra
|
bat
marraztuz lehenengo, bi eztul kolpetan ondoren.
|
|
Azken urte hauek guztiak alferrikakoak izan direla konprenitu dut eta hain sentitu dut min sakona sabel aldean, ezin izan baitut zainetatik ateratzen saiatu besterik egin. Odolezko erloju
|
bat
marraztu dut besamuturrean, zurekin galdutako denboraren omenez.
|
|
Izeba Ursulak ez zion Bixenteri erantzun, hitzez ez bederen, nahiz eta burua ezker eskuin mugitu eta ezpainetan irri
|
bat
marraztu zuen, mugimendu bikoitz hautemangaitz batean; esan nahi baita keinuz erantzun ziola, hitzetara itzulia horrelakoa izan zitekeèn erantzunean: –Ezetz, Bixente!
|
|
Nazario Orbek, bankuan eserita jarraitzen zuenak, ahoan zerabilen lastoa airera jaurti, eta, hiruzpalau segundoren buruan, burua atzeratu eta eskuak luzatu zituen, gora eta gora, nagiak ateratzen ari zeneko keinu nahastezinean, aharrausi eta hasperen. Jarraian, baina, besoak jaitsi ahala goratu zituen berriro, begiak zeruan josi eta bisaian irri ezin zabalago
|
bat
marrazten zuen bitartean: esan nahi baita Nazariori, hasperen aharrausiek eragin ziotèn etenaren ondotik, beste zerbait etorri zitzaiola burura, Mateo Sukunzak Parisera urte pare bat lehenago egin zuèn bidaia gogoangarri hura ausaz, berarekin lanean hasi zèn garaian.
|
|
Aitorleku barruko argi ilunean, frai Millanek begiak zabaldu eta irri nabarmen nahi gabeko
|
bat
marraztu zuen betartean:
|
|
Zulatua aurkitu ondoren, Aitor lixa paper txiki batekin igurzten eta lika ematen hasi da, zuloaren inguruan obo txiki
|
bat
marraztuz.
|
|
Txostena berriro irakurri nuen eta beste bat zela iruditu zitzaidan gauza horiek egin zituena, eta beste bat, noski, behinola unibertsitateko kafetegian klaserik gabeko arratsalde batean barran eseritako neska
|
bat
marraztu zuena, taburete baten gainean, gona motzegiak zituelako bere izter luzeak eskuekin edo eskuzorroarekin ezkutatzen saiatzen zen bitartean.
|
|
Horretarako, aurretik bere betaurrekoak jantzi zituen. Maindire zimurtuaren gainean behatzarekin marrazki
|
bat
marraztu zuela uste dut, ikasle prestu baten aurrean ari balitz bezala.
|
|
Arrainen uztaia neguak sortzen du. Arrainak gutxien jaten duen aldia da negua, eta gose garai horrek arrasto ilun
|
bat
marrazten du ezkatan. Gutxiago hazten delako negu sasoian.
|
|
Europa eta Amerika oso osorik. Eta parabola
|
batek
marrazten du hegazkinaren ibilbidea Frankfurtetik atera denetik Britainiar irlak zeharkatu arte. Oraindik bidearen erdia ere ez dugu egin.
|
|
Aitorleku barruko argi ilunean, frai Millanek begiak zabaldu eta irri nabarmen nahi gabeko
|
bat
marraztu zuen betartean:
|
|
Izeba Ursulak ez zion Bixenteri erantzun, hitzez ez bederen, nahiz eta burua ezker eskuin mugitu eta ezpainetan irri
|
bat
marraztu zuen, mugimendu bikoitz hautemangaitz batean; esan nahi baita keinuz erantzun ziola, hitzetara itzulia horrelakoa izan zitekeèn erantzunean: " Ezetz, Bixente!
|
|
Nazario Orbek, bankuan eserita jarraitzen zuenak, ahoan zerabilen lastoa airera jaurti, eta, hiruzpalau segundoren buruan, burua atzeratu eta eskuak luzatu zituen, gora eta gora, nagiak ateratzen ari zeneko keinu nahastezinean, aharrausi eta hasperen. Jarraian, baina, besoak jaitsi ahala goratu zituen berriro, begiak zeruan josi eta bisaian irri ezin zabalago
|
bat
marrazten zuen bitartean: esan nahi baita Nazariori, hasperen aharrausiek eragin ziotèn etenaren ondotik, beste zerbait etorri zitzaiola burura, Mateo Sukunzak Parisera urte pare bat lehenago egin zuèn bidaia gogoangarri hura ausaz, berarekin lanean hasi zèn garaian.
|
2009
|
|
Eta lurra bera ikusi, bere forma naturalaz, bera den bezala, Azkartzan hasi eta Sindika alderaino. U handi bat egiten du, esan du, paperean U handi
|
bat
marraztuz. Paraje babestua da.
|
|
–Gaur eskolan ezin izan dugu suterik egin, guztiok nahi genuen arren. Kartoi
|
batean
marraztu dugu sutea, eta paretan jarri dugu, eta hor utzi dugu Guy-ren panpina, suaren ondoan.
|
|
Eskuin aldera okertu zuen lepoa, lehendabiziko tunela bukatzen zen puntura. Itsas pasealekuak balkoi txiki bat osatzen zuen bertan, banku eta guzti, eta iparrorratz erraldoi
|
bat
marraztu zuten lurrean. Neurriz besteak baino handiagoa irudikatu zuten iparra, eta itsaso aldera begiratzen zuen haren gezi muturrak.
|
|
Edozein ardo saltzailek erabilitako txanpona izan daitekek hau. Baina, jakina, irribarre
|
bat
marraztu zuen Ugartek?, askoz politagoa duk kondairazko higanot batek, infernuko deabru batek edo, zergatik ez, Ama Birjinaren koinatak ekarritakoa dela pentsatzea.
|
|
...gertatu bazitzaion!?, nahiz eta bizi senak disimulatzera bultzatzen zuen Ada?. Lanean ari naiz, ikusten duzu???, zerbait egin behar eta; anai arrebetan zaharrenak, alabaina, aurpegiera eztitu zuen, beste ikuspuntu batetik, Teofilo Mariak, bera ere puruen ke artean ibili berria zen neurrian, nekez usain zezakeen han ezer, ke usaina sudur mintzari itsatsia behar baitzuen artean ere?, ezpainetan irri
|
bat
marraztuz eta arrebari esanez:
|
|
Erraietako korapiloa korapiloagotu nahian zabiltza? , eta, ezpainetan irri ironiko
|
bat
marrazten zuela, erantsi zuen?: Baina, beharbada, arrazoi duzu, Ada.
|
|
etengabe orrazten dira, beraz? ikusi besterik ez dago nola azaltzen diren koadroetan, eta hori ere gogaikarria da, esan zion Domingok, zeinak honela jarraitu baitzuen, aurpegian irri harro
|
bat
marraztuta?: Eta badago beste arrazoi bat, ezpainzapiak edo mukizapiak soinekotzat erabiltzen dituzten fantasma txiki jostalariei lotua?
|
|
–Gehiago ere badago, Txaro: ai, kontauko banizu?!?; gero, ikusirik ezen Txarok bere irri zabalarekin jarraitzen zuela, iruzkin baten eske bezala, berak ere ezpainetan irri bihurri
|
bat
marraztu eta honela esan zion:
|
|
edo. Egun on? esan zezakeen bezala, eta Benjamin Mariak, ahotsa entzun orduko, irri
|
bat
marrazten zuen ezpainetan; gero, Domingo kontu kontari hasten zitzaion, barre edo barre itxurako hotsak tartekatzen zituela, harik eta isilik geratzen zen arte, aurretik galdera bat eginez noiz edo noiz: –Ados, Frank??.
|
|
Nazario Orbek nahigabe atsekabezko keinua egin zuen, istantean zuzendu zuena, ezpainetan irri itxurako
|
bat
marrazturik:
|
|
–Bai, maite nuen Alberto, baina ez da zuk uste duzuna? , erantzun zion Adak, masailetan behera zihoakiòn malkoa eskuaz xukatu ondoren; segidan, betartean irri etsi
|
bat
marrazten zuela, erantsi zuen?: Nik?
|
|
Haurra egotzita gero, erdiminik minenak egotzita gero, beraz?, bere arnasa hautsia bereganatzen saiatu zen Regina, baita minaren joanak dezente lasaitutako begitartean irri
|
bat
marrazten ere, irri betea ezin izan zitekeena, borondate onak ez ezik, nekeak eta min hondarrek ere moldatua zelako. Eta orduan ohartu zen, irriaren lehen trazuak marrazten ari zèn une hartan?
|
|
–Hiru egun?, esan zuen Reginak, halere, ahapeka. Eta argi bat ikusi zuen, zer besterik zen, bada, Reginaren ezpainetan bat
|
batean
marraztutako irri ezinezko hura?, zerumugan.
|
|
(?) Damaso, debozionisten ikastetxean bigarren ikasturteari ekiteko puntuan zegoena, irakasle sotanadun
|
bat
marrazten ari zen, arbel handi batekin, non zatiketa bat agertzen baitzen, zatikizuna
|
|
(?) Teofilo Mariak, beraz, aitaren fabrika marrazten zuen; Damasok irakasle sotanaduna, eta Domingok, etxeko bihurrienak, txori
|
bat
marrazten zuen: ume bihurri batengandik espero ez bezala, ordea, mutila, hamar urte bete berri zituena, ez zen zepoan harrapatutako txori bat marrazten ari, ez ehiztari bat hari tiroka?
|
|
(?) Teofilo Mariak, beraz, aitaren fabrika marrazten zuen; Damasok irakasle sotanaduna, eta Domingok, etxeko bihurrienak, txori bat marrazten zuen: ume bihurri batengandik espero ez bezala, ordea, mutila, hamar urte bete berri zituena, ez zen zepoan harrapatutako txori
|
bat
marrazten ari, ez ehiztari bat hari tiroka, ez kaiolan kaiolatutako txoria, baizik eta kaiolatik ihes.
|
|
Gabino zela etxeko marrazkilaririk onena? haur
|
bat
marrazten ari zen, baserri inguru batean zegoena, urrutian baserri batzuk ikusten ziren behintzat, hiruzpalau mendiren magalean, eta xirula jotzen ari zena, nondik nota batzuk ateratzen baitziren, do re mi, do re mi?
|
|
Adak anaiaren esaldia irri batekin hartu eta Gaueko izar argitsuena, amona Ursulari behin baino gehiagotan entzuna, baita hamaika aldiz kantatua ere, koruko probasaio zein ekitaldietan? kantatzeari ekin zion, inor erreguka jardutera behartu gabe; Domingok eta Rebecak Adari begiratzen zioten, Chaplin begiak ixtera deliberatzen zen bitartean, baita irri sumagaitz
|
bat
marraztera ere, liluraren ertzean balego bezala; gero, baina, kantaren erdi aldean begiak ireki eta aurrez zuèn horma zurian iltzatu zituen, aurpegieraren birmoldaketa nabarian, irria ezabatu eta tristura puntu batek, frustrazioak tristuraren etxea du bizileku, hartu baitzuen haren betartea, begiak ere, malenkoniarenak baizik ezin izan zitezkeenak?
|
|
Marrazten jarraitu du. Etxe
|
bat
marraztu du eta umeak kanpoan, Carmenek txikitan marrazten zuen bezala.
|
|
Colignyk bisaia iluna zuen, atsekabetua iduri. Alainen ezpainek irriño mehe
|
bat
marraztu zuten eta nik jauregi mutila gorrotatu nuen horretakoz.
|
|
" Gehiago ere badago, Txaro: ai, kontauko banizu...!"; gero, ikusirik ezen Txarok bere irri zabalarekin jarraitzen zuela, iruzkin baten eske bezala, berak ere ezpainetan irri bihurri
|
bat
marraztu eta honela esan zion:
|
|
(•) Damaso, debozionisten ikastetxean bigarren ikasturteari ekiteko puntuan zegoena, irakasle sotanadun
|
bat
marrazten ari zen, arbel handi batekin, non zatiketa bat agertzen baitzen –zatikizuna
|
|
(•) Teofilo Mariak, beraz, aitaren fabrika marrazten zuen; Damasok irakasle sotanaduna, eta Domingok, etxeko bihurrienak, txori
|
bat
marrazten zuen: ume bihurri batengandik espero ez bezala, ordea, mutila, hamar urte bete berri zituena, ez zen zepoan harrapatutako txori bat marrazten ari, ez ehiztari bat hari tiroka... ez kaiolan kaiolatutako txoria, baizik eta kaiolatik ihes.
|
|
(•) Gabino –anai arrebak gauza batean ados zeuden behintzat, gorabehera askotan eta askotan desadostasunak nabariak izan arren: Gabino zela etxeko marrazkilaririk onena– haur
|
bat
marrazten ari zen, baserri inguru batean zegoena –urrutian baserri batzuk ikusten ziren behintzat, hiruzpalau mendiren magalean– eta xirula jotzen ari zena, nondik nota batzuk ateratzen baitziren, do re mi, do re mi... Goian, berriz, globo urdin bat agertzen zen, aingeru batzuen artean.
|
|
(•) Teofilo Mariak, beraz, aitaren fabrika marrazten zuen; Damasok irakasle sotanaduna, eta Domingok, etxeko bihurrienak, txori bat marrazten zuen: ume bihurri batengandik espero ez bezala, ordea, mutila, hamar urte bete berri zituena, ez zen zepoan harrapatutako txori
|
bat
marrazten ari, ez ehiztari bat hari tiroka... ez kaiolan kaiolatutako txoria, baizik eta kaiolatik ihes. Jokabide hark bazuen bere arrazoia.
|
|
Haurra egotzita gero –erdiminik minenak egotzita gero, beraz–, bere arnasa hautsia bereganatzen saiatu zen Regina, baita minaren joanak dezente lasaitutako begitartean irri
|
bat
marrazten ere, irri betea ezin izan zitekeena, borondate onak ez ezik, nekeak eta min hondarrek ere moldatua zelako. Eta orduan ohartu zen, irriaren lehen trazuak marrazten ari zèn une hartan... orduantxe ohartu zen, bai –bat bateko izuak hartutako begiek ez zuten besterik adierazten–, haur hark ez zuela negarrik egin, ez aurretik izan zituèn beste seiek bezala behintzat, haienak negar eta auhen ezin zaratatsuagoak izan baitziren, oihu eta garrasi, txilio eta heiagora; ez, haurrak ez zuen negar egiten, edo negar egiteko modu berezi bat zuen, Reginak kurrinka antzeko hotsak entzun baitzituen –ggrrrññññ eta ggrrrññññ–, hasperen batzuen artean jaurtiak.
|
|
" Hiru egun", esan zuen Reginak, halere, ahapeka. Eta argi bat ikusi zuen –zer besterik zen, bada, Reginaren ezpainetan bat
|
batean
marraztutako irri ezinezko hura? – zerumugan.
|
|
sentimendu garbi desinteresatu bat zen, sentimendu garbi desinteresaturik izatekotan, hirurak biltzen zituèn aterki espiritual bat ere bai, bide batez, edo jainkozko altxor bat, izeba Ernestinak bihotzeko ezkutalekurik barrukoenean gordetzen zuena; gainerakoan, bere amatasunaren talaiatik, izeba Ernestinak anaien arteko elkarrizketak gainbegiratzen zituen, baita parte hartzaileek norabide batean zein bestean ematen zituztèn aurrerapausorik txikienak hautematen ere: haietako bat, Domingoren ahotsarekin lotua, nabarmena izan zen; bisitan joaten zitzaion bakoitzean, izan ere, Domingok" Aupa, Frank!" esateko ohitura hartu zuen oles gisa," Kaixo" edo" Egun on" esan zezakeen bezala, eta Benjamin Mariak, ahotsa entzun orduko, irri
|
bat
marrazten zuen ezpainetan; gero, Domingo kontu kontari hasten zitzaion, barre edo barre itxurako hotsak tartekatzen zituela, harik eta isilik geratzen zen arte, aurretik galdera bat eginez noiz edo noiz: " Ados, Frank?".
|
|
–Ongi da –esan zion don Juliok erdi haserre– Erraietako korapiloa korapiloagotu nahian zabiltza? –eta, ezpainetan irri ironiko
|
bat
marrazten zuela, erantsi zuen–: Baina, beharbada, arrazoi duzu, Ada.
|
|
Adak anaiaren esaldia irri batekin hartu eta Gaueko izar argitsuena –amona Ursulari behin baino gehiagotan entzuna, baita hamaika aldiz kantatua ere, koruko probasaio zein ekitaldietan– kantatzeari ekin zion, inor erreguka jardutera behartu gabe; Domingok eta Rebecak Adari begiratzen zioten, Chaplin begiak ixtera deliberatzen zen bitartean, baita irri sumagaitz
|
bat
marraztera ere, liluraren ertzean balego bezala; gero, baina, kantaren erdi aldean begiak ireki eta aurrez zuèn horma zurian iltzatu zituen, aurpegieraren birmoldaketa nabarian, irria ezabatu eta tristura puntu batek –frustrazioak tristuraren etxea du bizileku– hartu baitzuen haren betartea, begiak ere –malenkoniarenak baizik ezin izan zitezkeenak– lurrunak hartutako bola kri...
|
|
–Bai, maite nuen Alberto, baina ez da zuk uste duzuna... –erantzun zion Adak, masailetan behera zihoakiòn malkoa eskuaz xukatu ondoren; segidan, betartean irri etsi
|
bat
marrazten zuela, erantsi zuen–: Nik...
|
|
...zi senak disimulatzera bultzatzen zuen Ada –" Lanean ari naiz, ikusten duzu..." –, zerbait egin behar eta; anai arrebetan zaharrenak, alabaina, aurpegiera eztitu zuen –beste ikuspuntu batetik, Teofilo Mariak, bera ere puruen ke artean ibili berria zen neurrian, nekez usain zezakeen han ezer, ke usaina sudur mintzari itsatsia behar baitzuen artean ere–, ezpainetan irri
|
bat
marraztuz eta arrebari esanez:
|
|
Nazario Orbek nahigabe atsekabezko keinua egin zuen, istantean zuzendu zuena, ezpainetan irri itxurako
|
bat
marrazturik:
|
2010
|
|
esan zuen apaizak. Eta, ezpainetan irri zabal
|
bat
marrazten zuela, gehitu zuen: –Gauzak horrela, bi irtenbide ditugu:
|
|
nik neurea esan ahala, begiak argiz bete, anaia heroien kastakoa nuen, zinez!? eta irri
|
bat
marraztu baitzuen ezpainetan, garaile bezain maltzur: Heinrichek, beraz, ni iraintzeko asmoa zuen, baita asmoa istantean bete ere:
|
|
Istantean jakin nuen gizon hura atzerritarra zela, bai hizkeragatik, aita Piergggena oroitarazi zidan, zoritxarrez?, eta bai zuèn itxuragatik ere, gizon garaia zen eta ilehoria, aita Pierggg ez bezala, zorionez?; baina gizonak, batez ere? dogo bikain bat zuen, jakin mina ez ezik, nagusiarekin hitz egiteko gogoa ere piztu zidana, nahiz eta une hartan, herabetasunak hartuta edo, isildu egin nintzen, halako moldez, non, gizonari buruarekin ezetz esan eta ezpainetan irri
|
bat
marrazten nuela, aurrera egin bainuen, banku batean eseri nintzen arte, ez, haatik, edozein bankutan, txakurraren eta nagusiaren joan etorrien jarraipena egiteko posibilitatea eskaintzen zidàn banku batean baizik, nire zelataldi hartan bestela bezala aritzen ahalegindu banintzen ere. Txakurra, laster jakin nuen Kaiser zuela izena?
|
|
Gure fabrika bikaina da, baina are bikainagoa izango zen, zuk planoak egin izan bazenitu??; gero, ordea, TBO bat ikusi, ene lilura, lehen ale hura ikusi nuenean?!? eta beste mundu
|
bat
marrazten hasi nintzen, komikiarenari lotua.
|
|
taktika bikaina izan zitekeela, Napoleonen armada guztiz ahaltsua garaitzeko, soldadu tuberkuloso batzuk jartzea aurrez aurre, eztulka eta eztulka, haiek guztiak kutsa zitezen; aitaren haserrea?!; aitak, izan ere, ez zuen atsegin gai serioak (Elizari, erregeari eta armadari zegozkionak, adibidez) txantxan har genitzan, eta orduan ere halaxe agertu zitzaidan: hobe nuela isilik egotea, txorakeriak esateko?; baina niri, neure inozotasunean, aitak ez zidala ulertu iruditu eta, buruan nuena azaltzeko, komiki banda
|
bat
marraztu nuen, aitari erakutsi?; aita, ordea, haserretu ez ezik, sumindu ere egin zitzaidan, baita agindu ere, jarraian, komiki banda apurtu eta zati zati egiteko.
|
|
Oso kritika zorrotza egin genuen, esanez: . Hemen eskatu zaigu aste bat, hemen daukazue ETAren planteamendua, egitura militarrak desegiteko prestasunarekin, hemen arbel
|
batean
marraztu zen zein izan zitezkeen akordio baten edukiak, eta orain etortzen zarete beherapenekin. Ez gaude ados eta, beraz, ez dago jarraitzerik.
|
|
Baina halako batean, zerbait gertatu zen. Egiguren altxatu, bilera gelako arbelera jo eta, errotuladorea eskuan, eskema
|
bat
marraztearekin batera azalpen batzuk eman zituen. Otegiren arabera, lurralde egituraketari buruz alderdi sozialistak zer proposatzen zuen azaltzeko.
|
|
Iruña Oka, Araba, Euskal Herri osoa, zorionekoa zen 2006ko ekainaren 8an. Argira ateratako zeramika, beira, adreilu eta hezur pusketetan marraztutako grafitoetan informazio ugari eta aparta zegoen, eta hori guztia aztertzeak denbora eskatuko bazuen ere, hipotesi
|
bat
marraztu zuten azaltzeko nola zen posible topatzea, toki berean, kristautasunari buruzko erreferentziak. Jesukristoren gurutziltzatzearen errepresentaziorik zaharrena, III. mendekoa?, Egiptoko kulturaren erreferentziak, hieroglifoak eta errege erregina egiptoarren izenak hezurretan zizelkatuta?, gizartearen egunerokoarekin lotutako marrazkiak, epopeia erromatarren genealogiak, karikaturak, paisai... Bada, Egiptoko irakasle bat Veleiako izen oneko familia batera iritsi, eta haren ikasleek oharrak hartu omen zituztelako zeramiketan eta adreiluetan, eta paedagogium edo ikastetxe hartan sortutako materiala denborak zigilatutako gela batean pilatuta geratu zelako.
|
|
Handik egun batzuetara, zuzendaritzak bere lanpostuan berretsi zuen Escribano. Arkeologoak sinetsi ezinda geratu ziren, baina Lurmeneko arduradunek ez diote inoiz gertaera horri, alegia ustez erromatar garaiko zeramika baten gainean grafito
|
bat
marrazteari, aparteko garrantzirik eman nahi izan. –Ez dago ondo, baina aztarnategietan batzuetan gertatzen da?
|
|
Esan nion kanpoko profesionalak ekarri behar zituztela, unibertsitateko irakasle eta ikasleak... betiko kalaka bera. Esan nion baita ere elefantea ezin zela hemen atera, grafito batean, erromatarren garaian ez zelako Internet existitzen, eta elefante
|
bat
marrazten baldin bazuten horrek esan nahi zuelako ikusia zutela elefante bat, eta elefante bat ez zelako hemen inguruan oso ohikoa... hieroglifoekin berdin, garai hartan oso bakanak zirela, eta desagertzear zegoen idazketa mota zela gainera, eta non eta hemen agertu! Bakarrik euskara agertzea falta zen!!?.
|
|
–Xarmanta da, ezta? , esan zion amak, orpoarekin jokaleku berri
|
bat
marraztuz, itsasotik gertuago.
|
|
Jesarleku urdinek adin eta neurri guztietako ipurdiak onartu zituzten. Tronpeta soinuarekin lagunduta sabaitik luzatu zen argi zurizko hodi handi batek biribil
|
bat
marraztu zuen pistaren erdi erdian; konpasarekin egindakoa bezain perfektua. Kapela eta frakez jantzitako gizon bat azaldu zen bertako zuritasunean, pinguinoa elurretan gogorazteko moduan.
|
|
" Pergggdón". ...idan, zoritxarrez—, eta bai zuèn itxuragatik ere —gizon garaia zen eta ilehoria, aita Pierggg ez bezala, zorionez—; baina gizonak —batez ere— dogo bikain bat zuen, jakin mina ez ezik, nagusiarekin hitz egiteko gogoa ere piztu zidana, nahiz eta une hartan, herabetasunak hartuta edo, isildu egin nintzen, halako moldez, non, gizonari buruarekin ezetz esan eta ezpainetan irri
|
bat
marrazten nuela, aurrera egin bainuen, banku batean eseri nintzen arte, ez, haatik, edozein bankutan, txakurraren eta nagusiaren joan etorrien jarraipena egiteko posibilitatea eskaintzen zidàn banku batean baizik, nire zelataldi hartan bestela bezala aritzen ahalegindu banintzen ere. Txakurra —laster jakin nuen Kaiser zuela izena— gaztea zen eta nagusia hezte lanetan ari zitzaion.
|
|
Zuk konpainia edo batailoi bat zuzendu nahi zenuke, baina soldadu bakarreko batailoiarekin konformatu duzu: soldadurik gabeko batailoiarekin, alegia, jakin behar baitzenuke soldadu hori zurezkoa dela eta zurezkoa izango dela beti, inoiz ez haragizkoa’ Anaia neure mende nuela uste nuen, baina oker nengoen... nik neurea esan ahala, begiak argiz bete —anaia heroien kastakoa nuen, zinez! — eta irri
|
bat
marraztu baitzuen ezpainetan, garaile bezain maltzur: Heinrichek, beraz, ni iraintzeko asmoa zuen, baita asmoa istantean bete ere:
|
|
‘Ongi da’ esan zuen apaizak. Eta, ezpainetan irri zabal
|
bat
marrazten zuela, gehitu zuen: ‘Gauzak horrela, bi irtenbide ditugu:
|
|
Bramantek ere sinatuko luke zure marrazki hori! Gure fabrika bikaina da, baina are bikainagoa izango zen, zuk planoak egin izan bazenitu..."; gero, ordea, TBO bat ikusi —ene lilura, lehen ale hura ikusi nuenean...! — eta beste mundu
|
bat
marrazten hasi nintzen, komikiarenari lotua.
|
|
taktika bikaina izan zitekeela, Napoleonen armada guztiz ahaltsua garaitzeko, soldadu tuberkuloso batzuk jartzea aurrez aurre, eztulka eta eztulka, haiek guztiak kutsa zitezen; aitaren haserrea...!; aitak, izan ere, ez zuen atsegin gai serioak (Elizari, erregeari eta armadari zegozkionak, adibidez) txantxan har genitzan, eta orduan ere halaxe agertu zitzaidan: hobe nuela isilik egotea, txorakeriak esateko...; baina niri, neure inozotasunean, aitak ez zidala ulertu iruditu eta, buruan nuena azaltzeko, komiki banda
|
bat
marraztu nuen, aitari erakutsi...; aita, ordea, haserretu ez ezik, sumindu ere egin zitzaidan, baita agindu ere, jarraian, komiki banda apurtu eta zati zati egiteko.
|