|
2000
|
|
|
Eta, halako
|
batean
luma hartu... eta nola sentitu nuen ezen nekez har nezakeela erabaki guztien gaineko erabakia, letra baten skribatzeko gai izan nintekeen artean! Eta, nola hartuko nuen eta nola hartuko dut, bada, erabaki hori, baldin bertze historia batzuen kontatzeko gogoa piztu bazitzaidan ondotik, bertze liburu baten aitzakian?
|
|
2004
|
|
|
Gure literatura adituari iradokizunen bat edo beste egitea ez zaio gaizki etorriko. Lehen lehenik, letraren errepublikan hain jantzia den
|
baten
lumatik irakurri duguna irakurtzea, atentzioa emateko modukoa da. Zeren, xehetasunetan arakatu gabe ere, elebitasunaren lantegian jadanik gauza bat bederen aski garbi dagoela diote:
|
|
|
Egun batean, eta nola edo hala ostrukaren berri izanda, Markinako gizon elegante bat etorri zitzaien baserriko atariraino kotxean. Makina
|
bat
luma erosi zituen. Euren kabuz sekula ez zuten pentsatuko hor negoziorik egon zitekeenik.
|
|
2006
|
|
|
–Gerlagizon
|
baten
luma behar diagu, ez elizgizon batena.
|
|
2007
|
|
|
–Halako
|
batez
luma gelditu beharra gertatu ohi zaio idazle konprometituari, eta armak hartzera joan? (114).
|
|
2009
|
|
|
biek ala biek aitortzen zuten, don Zoiloren aholkuei jarraituz, itsasoko ura zutela barizeen aurkako erremediorik behinena? ibili ere, itsasertzean ibiltzen baitziren biak batera eta bestera, zangoak belaunetaraino sartuta; orbetarrek bazuten, hortaz, kontu hartan ere beren marra, zilegizkotasunaren marra?, moduzkotasun itxurako
|
baten
lumak trazatua eta zehaztua; arlo hartan, hura zen, beraz, Regina eneko emakumeen jokaera arautzen zuèn irizpidea, Adak aintzakotzat hartzen zuena: horregatik, etxera iritsi, iritsi orduko jakin zuten bi ahizpek ama izebak hondartzan zeudela, neskameek esanda?, eta ohartu zenean ezen Maria Bibiana, hondartzarako prestaketetan, ezin motelago zebilela, Adak halaxe esan zion, halako batean:
|
|
|
musika eta kantua? musikak halako ahal magikoa balu bezala, itzala baretzen eta otzantzen zuena, Orfeoren lirak piztiak bezala, halako eran, non, azkenean, itzalak bere solidotasuna galdu eta hauts bihurtzen baitzen, edo hegazti
|
baten
luma, musikaren airean, horregatik etorri zitzaion Adari, ausaz, gramofonoa noiznahi jartzeko ohitura, hainbat operatako ariak mila bider entzuteko, hura bere gaitzarentzako terapiarik onena zelakoan.
|
|
|
ez ezik, ikaskideek ere zoriondu zutèn egunaren biharamunean, jauzi kutxaren gainean abiada hartu eta txilinbuelta bat airean egitea lortu zuelako, zorion beteko sentipen batean; ametsak eszenatoki bera izan zuen: ikastetxeko patioa; jauzia, baina, ez zen txilinbuelta merke batean geratu, Domingok mila txilinbuelta egin baitzituen airean, ikastetxetik hiriko katedralaren orratzeraino, non pausatu baitzen emeki emeki, hegazti
|
baten
luma balitz bezala: hura bai jauzia, eta ez ordu batzuk lehenago egin zuena!; zertan zebilen, baina, Domingo, baldin eta hura beste amets bat bazen?
|
|
|
amak bainujantzia janzten zuen, eta izebak –moja laiko sui generis a izatea erabaki zuelako edo– ez; are gehiago: biek ala biek aitortzen zuten, don Zoiloren aholkuei jarraituz, itsasoko ura zutela barizeen aurkako erremediorik behinena... ibili ere, itsasertzean ibiltzen baitziren biak batera eta bestera, zangoak belaunetaraino sartuta; orbetarrek bazuten, hortaz, kontu hartan ere beren marra –zilegizkotasunaren marra–, moduzkotasun itxurako
|
baten
lumak trazatua eta zehaztua; arlo hartan, hura zen, beraz, Regina eneko emakumeen jokaera arautzen zuèn irizpidea, Adak aintzakotzat hartzen zuena: horregatik, etxera iritsi –iritsi orduko jakin zuten bi ahizpek ama izebak hondartzan zeudela, neskameek esanda–, eta ohartu zenean ezen Maria Bibiana, hondartzarako prestaketetan, ezin motelago zebilela, Adak halaxe esan zion, halako batean:
|
|
|
mila aldiz entzun dizugu hori esaten behintzat, Domingo; b) baina Gabinok tuberkolusia harrapatu du, eta tuberkulosia gaitz bat da, nik dakidanez; eta c) atera zuk orain ondorioak, tontoa ez zara-eta!, eta zeren Domingok ez baitzuen, halatan, hegan egiterik, ez gorputzez eta ez irudimenez, are gutxiago gaitzak Regina eneko balizko fantasmak garaitu zituenetik; zertaz kexatzen zen, baina, inork egiten ez zituèn jauziak eta zilipurdiak egiten bazituen?; ez al zituen berak –Domingok– ikastetxeko gimnasia notarik onenak ateratzen, gero matematiketan suspenditzen bazuten ere?; egun batean, gainera, amets bat izan zuen, gimnasiako irakasleak –armadako brigada batek– ez ezik, ikaskideek ere zoriondu zutèn egunaren biharamunean, jauzi kutxaren gainean abiada hartu eta txilinbuelta bat airean egitea lortu zuelako, zorion beteko sentipen batean; ametsak eszenatoki bera izan zuen: ikastetxeko patioa; jauzia, baina, ez zen txilinbuelta merke batean geratu, Domingok mila txilinbuelta egin baitzituen airean, ikastetxetik hiriko katedralaren orratzeraino, non pausatu baitzen emeki emeki, hegazti
|
baten
luma balitz bezala: hura bai jauzia, eta ez ordu batzuk lehenago egin zuena!; zertan zebilen, baina, Domingo, baldin eta hura beste amets bat bazen... amets zen neurrian, ameskeria hutsa, ezer ez?; lurrean ez baitzegoen hegaldirako lekurik, txoririk izan ezean; edo agian bai... handik gutxira, ikastetxeak antolatzen zituèn astebeteko gogo jardunetan, entzun ez zuen, bada, Domingok, predikatzailearen ahotik, historia harrigarria!
|
|
|
Adak itzal bat zuen, beraz, itzal solido bat, nolabait esatearren, burmuinetan errotzen zitzaiona, baina bazuena, zorionez, antidotoa: musika eta kantua... musikak halako ahal magikoa balu bezala, itzala baretzen eta otzantzen zuena, Orfeoren lirak piztiak bezala, halako eran, non, azkenean, itzalak bere solidotasuna galdu eta hauts bihurtzen baitzen, edo hegazti
|
baten
luma, musikaren airean... horregatik etorri zitzaion Adari, ausaz, gramofonoa noiznahi jartzeko ohitura, hainbat operatako ariak mila bider entzuteko, hura bere gaitzarentzako terapiarik onena zelakoan.
|
|
2015
|
|
|
Haize izpi txikienarekin kikirika hasten naiz nagoen tokian nagoela. Haize pirrinta txori
|
baten
luma altxatzeko gai izan gabe ere, belarrietan sartzen zait niri eta gor bihurtzen nau haren txistu finak, bizarra egiteko orria bezain fina den fiu ebakitzaileak. Beti madarikatu izan zaitut ama horrenbeste maitatzeagatik.
|
|
|
zure tximista
|
bat
luma harturik,
|
|
|
Beste aldeko aitona, Patxi Elizegi, baserri xaxtarra eta mantentzeko bederatzi alaba?, arbel meatzean aritu zen lanean, harik eta, 50 bat urte zituela, medikuak silikosia diagnostikatu eta lanerako ezgauza izendatu zuten arte. Haien aurretik, mendeetan atzera eginda, atxurra eta sardea beste tresnarik ez zen izango, eta bidezkoa zen, hortaz, sendi haien ondorengo
|
bat
luma erabiltzen trebatuko zelako poza eta itxaropena izatea.
|
|
|
|
baten
lumara ekartzen. Ordutik hona, zenbateraino aldatu da hizkuntza eta haren ortografi a?
|
|
2016
|
|
|
Bestalde, erraldoia neska baldin bada, gartxeta (jakintasunaren hegaztia)
|
baten
luma gorria izango da kumako biribiltxotik dilindan. Mutikoa izatekotan, berriz, galgaitz (adorearen hegaztia) baten luma zuria du.
|
|
|
Bestalde, erraldoia neska baldin bada, gartxeta (jakintasunaren hegaztia) baten luma gorria izango da kumako biribiltxotik dilindan. Mutikoa izatekotan, berriz, galgaitz (adorearen hegaztia)
|
baten
luma zuria du.
|
|
2019
|
|
|
Garai hartan hasi zen Roman de la Roseren disputa. Lehenbiziko aldiz, emakume
|
batek
luma hartu zuen bere sexu berekoak defendatzeko. Christine de Pizanek gogor ekin zion elizgizonen kontra Épître au Dieu d, amour lanean [Maitasunezko Jainkoari gutuna].
|
|
|
Mandatu mutil presatuek gutunak ekartzen zituzten postetxetik. Idazkarietako batek lakrea eskatuko zuen, beste
|
batek
luma zorroztu berria. Gurdizainak patioko arkupeetan eserita, hankak luze eta garagardoa edaten, izerdi patsetan, egun askotan bidean ibili eta gero onik iritsiak azkenean, lasai begira nola deskargatzen zituzten fardoak, kutxak eta kupelak, eta nola desagertzen ziren biltegietan.
|
|
|
Telefonoak hots egin zuen. Antzinako txirrina dauka, bere zaratarekin etxe guztia betetzen duena, eta hain zen handia Raimundo Silvaren kontzentrazioa ezen, ustekabeko asaldurarekin, eskuak mugimendu zakarra egin baitzuen, paperean zirriborro bat eraginez, munduak, azelerazioa hartuta, bat
|
batean
lumaren azpian labain egin izan bailuen. Telefonoa hartu, eta galdetu egin zuen, Esan, berehala ezagutu zuen argitaletxeko telefonistaren ahotsa, Maria Sara doktorearekin lotuko zaitut, esan zuen.
|
|
2021
|
|
|
Emakume ahaztu eta laidoztatu hori gogoratu eta goratu nahi izan du Edorta Jimenezek liburu sailkaezin honetan: ikerketa historiko bat da berez, baina misteriozko eleberriaren teknikekin dago kontatua eta hizkuntzaren esteta
|
baten
luma ederraz hornitua. Horrez gain, pandemia garaian idatzi zenez, unean uneko eguneroko bat egiten du egileak, oraingo gorabeherak eta duela ehun urteko gripearenak erkatuz eta beste mila gogoeta kitzikagarri plazaratuz.
|
|
2022
|
|
|
eguberrien bigarren eguna zen, eta tabernako sukaldean zeuden. Jegor mahaian eserita, esku
|
batean
lumari eusten ziolarik. Vasilisa haren aurrean zutik, pentsakor eta aurpegian kezka eta samindurazko keinu bat.
|
|
2023
|
|
|
Han, bi talde osatuko ditugu:
|
bat
Lumarekin joanen da, mendia inguratuko du, sartalderantz, eta bestea nirekin egonen da. Zaldi taldea eztiki bideratuko dugu ibar zolaraino, hesien artera sartu arte.
|