|
2002
|
|
|
2. Euskaraz arituko litzatekeen unibertsitatea onuragarria litzateke, erabat. Ze kalte dakarkioke gizarte eleaniztuna izan nahi duen bati hizkuntza komunitate
|
bateko
kideek hezkuntza sistema bere osotasunean euren hizkuntzan izateak. Kalterik al dakarkie erdaldunei erdaraz ikasi ahal izateak?
|
|
2004
|
|
|
Gezurra esaterakoan hizkuntzaren funtsezko helburuari bizkarra ematen zaio eta besteak hitz makinak bezala erabiltzen dira, ez komunikatzeko gai diren pertsonak bezala. Lapur talde
|
bateko
kideek ere egiaz jokatu behar dute euren helburua lortu bitartean. Eta zergak ordaintzen ez dituenak beste denek ordainduditzatela nahi du noski, berak lortzen duen abantaila hori sistema guztiak funtzionatzen duen neurrian soilik lor baitezake.
|
|
|
Eta horregatik estatuak legeak behar ditu, deabruak izango bagina ere gizarte bizitza bermatuko luketenak. Eta gizakiak, horrela, pixkanaka gizatasunaren idealari hurbiltzen zaion lege sistema
|
baten
kide izan behar du. Ideal hori ez dago aurretik emana gure izaeran, baizik eta eraiki egiten da, bakea eraiki behar den bezala.
|
|
2007
|
|
|
Honi eta besteari saria ematen ez diotela-eta, purrustada. Literatur talde
|
bateko
kideen arteko agiri ia pribatua. Ezinegon kroniko baten azken korroka.
|
|
|
Gutxiengo nazionalak: Aldi berean estatu eta nazio zibiko bereko eta bestelako nazio kultural
|
bateko
kide diren herritar taldeak bizi dira Europako Kontseiluko ia estatu guztietan.
|
|
|
• Gutxietsitako gizatalde nazionalen kideen babesari dagokionez, giza eskubideen nazioarteko babesak eskubideen bi aldeak jasotzen ditu: batetik, gizabanako gisa dituzten eskubide indibidualak; baina baita ere gizarte
|
baten
kide gisa gizarte edo gizatalde horretan bere nortasuna garatzeko duten eskubidea, orain arte babes sistema horrek eskubide indibidualei gehiago erreparatu dien arren.
|
|
2008
|
|
|
Baita askatasun nazionala, berdintasun soziala eta aniztasuna helburu dugun pertsonengan eta proiektuetan. Labur bada ere, atalez atal azalduko dugu. a) Batetik, gauza bat da lurralde jakin batean bizi diren pertsonek dituzten hiritar eskubideak, eta beste gauza bat komunitate edo nazionalitate politiko
|
bateko
kide izatetik eratorritakoak. Gerta daiteke pertsonaren batek oinarrizko hiritar eskubideak izatea (esate baterako, bizileku eskubidea, hezkuntza, osasuna, eta lana), eta nazionalitate politikoa ez izatea (komunitate edo gizarte horretako politikaeta erakunde osaeran bete betean parte hartzeko eskubidea emango liokeena):
|
|
|
" Hori bakarrik falta zitzaigun" moduko bat. Desagertzeko arriskuan dagoen hizkuntza eta kultura gutxitu
|
bateko
kideez ari naiz, egoera horren kontzientzia argia duten euskaldunez; askotan beren eskubideak ez dira errespetatzen eta behin eta berriz eskubide horien defentsan jarduten dute: seme alabak eskolara euskaraz bidaltzeko, euskarazko prentsa irakurtzeko, medikuarekin eta udaletxean euskaraz hitz egin ahal izateko...
|
|
2009
|
|
|
Bere ikerketan, azpi arauak gazteen identitatearen ikurrak zirela argi geratzen zen. Ghettoko talde bakoitzak bere lengoaia propioa zeukan, bere identitatea azaltzen zuena, talde baten edo beste
|
baten
kidea izateko seinalea zena.
|
|
|
Baina talde barruko konpetentziaren ikuspegitik, betiko errepertorioari jarraitzea edo bide berriak irekitzea aukeraketa bat da: etengabe hankapean jarraitu, edo klub berri
|
baten
kide izan, pribilegio berri batzuekin.
|
|
2012
|
|
|
Adibidez, euskal ordezkarien biografiak eta proposamen zehatzak aurkezten dizkigularik, hona Arabako ordezkari zen Ortuño Maria Agirre() Montehermosoko markesaren profila: Arabako handiki familia
|
bateko
kide, Euskal Herriko Adiskideen Elkarteko giroan hazia eta hezia, euskal ilustratu prototipikoa izan zen; era berean, elite politikoaren kide nabarmena, Arabako Ahaldun Nagusi izan zen() eta Arabaren legezko ordezkari Baionan, non aurkeztu zuen txostenean, ondorio orokor gisa, hauxe aldarrikatzen zuen:
|
|
2013
|
|
|
Egoera horretan dago EBko hizkuntza gutxituetako hiztunen herena. Hiztunen beste heren bat (24 hizkuntza) batere telebista emanaldirik ez duen komunitateren
|
bateko
kide da. Azken herena (17 hizkuntza) telebista propioa duen komunitateren bateko kide da, gehienak urtean 1.000 ordu baino gehiago emititzen dutenak (Amezaga eta Arana 2012).
|
|
|
Hiztunen beste heren bat (24 hizkuntza) batere telebista emanaldirik ez duen komunitateren bateko kide da. Azken herena (17 hizkuntza) telebista propioa duen komunitateren
|
bateko
kide da, gehienak urtean 1.000 ordu baino gehiago emititzen dutenak (Amezaga eta Arana 2012). Beraz, hona lehen konstatazioa:
|
|
|
Etxe mistoetan (gutxienez euskaldun bat eta bestelako hizkuntza soslai
|
bateko
kide bat bizi diren etxeak)
|
|
|
Halere, haren ustez, ebidentzia horien gainean ezin da hizkuntz erlatibismoa funtsatu. Izan ere, Prinzek onartzen duen bezala, espaziozko antolaketaren kasuan, hizkuntza
|
bateko
kideak besteko kidea zailtasunik gabe uler dezake, nahiz eta hizkuntzaren eraginez gauzak espazialki modu desberdinetan antolatzen dituzten (184 or.): hau da, batak ikas dezake bestearen metodoa zailtasun berezirik gabe.
|
|
2014
|
|
|
Europa bi bloke nagusitan zatituta zegoen 1914an, herrialde neutralez gain. Ipar Euskal Herritik begiratuta, etsai nagusiak Alemania eta Frantzia ziren, baina bi herrialde horiek bakoitza bloke handi
|
bateko
kide eta lider ziren. Frantziaren lagun nagusiak Erresuma Batua eta Errusia ziren, eta Alemaniarenak Austria Hungaria eta Otomandar Inperioa.
|
|
|
Europatik zetozen Ekintza Katolikoaren molde berriek gazteenak erakartzea zuten helburu, JOC Juventud Obrera Catolica edo Legion de Maria bezalako taldeekin. Jose Migel Beñaran Argala, adibidez, Jokin Apalategiren tesiaren hitzaurrean zioen moduan, talde katoliko
|
bateko
kide izan zen, Legion de Mariakoa, hain zuzen. Gutxituenei laguntzen eta gaixoak bisitatzen ibili zen, eta han gertaturiko bizipen batek ekarri omen zuen inflexio puntua bere pentsaeran:
|
|
2015
|
|
|
Gerraosteko belaunaldiari, askotan, irakurri eta entzun izan diogu bere testigantzetan, gaztetandik izan zutela debekatua, zapaldua, ukatua galtzear zen kultura eta herri
|
baten
kide zirelako sentipena. Eta horien harridura eta asaldurarako, egoera haren aurrean gelditasuna eta itxarotea zirela helduetarik gehienek praktikatu eta predikatzen zutena.
|
|
|
1976an plazaratutako Ehun metro n komando
|
bateko
kidearen azken metroak hartu zituen kontagai Saizarbitoriak, eta 1990eko urteetan ugaldutako nobela errealistak ere etakideengan ezarri zuen fokua, sarritan beste pertsonaia batek ispilu lana egiten ziela, militanteen motibazioak, kezkak eta bizipenak aletzeko. Bernardo Atxagaren Gizona bere bakardadean (1993) eta Zeru horiek (1995) zein Ramon
|
|
|
Norbere buruaren irudi bat ematea, bere lurraldea zein den esatea. Ze informazioa, kasu horretan, ez da informatze hutsa, komunitate
|
bateko
kide zarela sentitzen duzu, eta hori hor erakusten da, marko nazionalean. Eta guk ere hala saltzen genuen:
|
|
2016
|
|
|
Gero etorri zen Herri Batasuna. Iparraldean gelditu ziren errefuxiatuek epe bat ukan zuten, eta uste dut hori izan zela interesantea, errefuxiatua izatea ez baita lanbide bat, aparteko militantzia mundu
|
bateko
kide izatea baizik. Errefuxiatuak militanteak dira edo
|
|
2017
|
|
|
Gu garena erabat eta zehatz behar da izan irudikatua, baina ez denboraren koadro osotik ateratako irudi hil bat bezala. Gu elkarrekin loturik dauden eta kolektiboki eragiten duten kausa zerrenda
|
baten
kide bizi bat bezala izan behar gara aurkeztuak, hau da, aldi berean gure aurretik aktiboak ziren indarren produktu bezala eta gure ondoren aktiboak izango diren beste indar berri batzuen iturri bezala (II, 1).
|
|
2018
|
|
|
Kontrapuntuan, gizaki sozial eta gizaki kulturalaren izaera beregaina leheneratu dugu, hots: giza izaeraren dimentsio antropologiko bat, hau da, giza talde
|
bateko
kidea den norbanakoaren izaera soziala eta kulturala murriztezina dela argudiatzeko.
|
|
2019
|
|
|
Arkitektura eta hirigintza politiko kritiko batez ariko ginateke, beraz. Hizkuntza gutxiagotu
|
bateko
kide garen heinean, hustutako landa eremuko ala garapenkeriaren logika xahutzaileetan eraikitako hiriguneko biztanle garelarik, kapitalismo kolonial eta heteropatriarkalaren pentsamendu hegemonikoaren bazterretan kokatutako gisa orotako izate eta gorputzek presentzia, legitimazioa eta boterea irabazi badute, nolako espazioak ditugu. Are gehiago, nork hartu lituzke espazio horiekiko erabakiak?
|
|
2021
|
|
|
Halaz ere, irudikapen kolektibo bera partekatzen dute ehun sozialean duten posizio sozialaz. Badakite, jakin, ‘gazteria’ izenez ezagututako kategoria sozial
|
baten
kide direla, gaur egungo gizartean mendekotasun egoeran bizi dena eta, gehienetan, politika publikoetatik kanpo dagoena. Gazteen bizitzaren indibidualizazioaren ondorioz, belaunaldi gazteenetako pertsonek desarauturik dagoen testuinguru sozial eta lanekoan osatu behar dituzte biografiak, beren baliabideak besterik ez erabilita.
|
|
|
Konpromiso aktibistak berak kolektibo
|
baten
kide izatearen sentimendua ematen die parte hartzen duten gazteei. Partaidetza prozesu egituratzailea da; beren nortasun premia indibidualak eta kolektiboak asetzeko aukera ematen die batzuetan oinarrituriko sendotasun finkorik; orain, lehen baino adierazpen askotarikoagoak ditu.
|
|
|
Hartara, egoera berrirako balio duen jokabide eredurik ez dagoenez, habitus aktibista duten gazteek bestelako kidetzazko loturak eraiki behar dituzte besteekiko elkarrekintzan, talde batean aintzatetsiak izan ahal izateko, interes komunitateen inguruan lokarriak sortzeko eta hainbat kausaren aldeko ekintza kolektiboetan parte hartu ahal izateko. Horrela, konpromiso aktibistak berak, bere prozesuan, kolektibo
|
bateko
kide izatearen sentimendua ematen die parte hartzen duten gazteei. Alde horretatik, ikusten dugu partaidetza prozesu egituratzailea dela; bada, beren nortasun premia indibidualak eta kolektiboak asetzeko aukera ematen die gazteei, bai eta munduan ‘beren lekua’ aurkitu dutela hautemateko abagunea ere.
|
|
2022
|
|
|
Baina logika horren arabera, euskaldun ez direnak ere pribilegiatuak dira, esaterako, Afrikatik abiatu eta bidean itotzen ari diren horien guztien aldean, eta horrek ez ditu indargabetzen euren borrokak; ala bai? Nazio zapaldu
|
bateko
kide izatea ez dela nahikoa arrazoi borrokarako, baina langile zapaldua izatea bai, duela mende erdi luze, ohiko errepika genuen.
|
|
|
" Nazio zapaldu
|
bateko
kide izatea ez dela nahikoa arrazoi borrokarako, baina langile zapaldua izatea bai, duela mende erdi luze, ohiko errepika genuen" zoragarriak izan ziren. Ni 18 urteez geroztik hasi nintzen hartzen.
|
|
2023
|
|
|
Irtenbideak ez dira errazak, eta zein hizkuntza erabili gai arantzatsu bihurtzen da askotan Euskal Herrian. Zer egin momentu
|
batean
kide guztiek ez badakite euskaraz. Batzuek komunikatzeko gaitasuna lehenesten dute; besteek euskaraz egiteko eskubidea aldarrikatzen dute; eta badira euskarari aitortu behar zaion balio politikoa aldarrikatzen dutenak ere, ekologiarekin edo feminismoarekin egiten den bezala.
|