|
2000
|
|
|
2 Inor da behartu elkarte
|
bateko
kide izatera.
|
|
|
Eta, haren izena ezagun egiten bazitzaidan ere, zeren jaun Marcel prezeptorearen ezpainetarik noizbait aditua bainuen, Bartolomé de Carranza artzapezpikuarenarekin baterat, zerbait gehiago jakin nahi izan nuen, eta orduan kontatu zenidan nola Barasoaingo doktoreak Fernando Katolikoaren indar armatuetarik ihesi ibili behar izan zuen, haren familiakoak Nafarroako errege legitimoaren aldekoak zirelako; nola apez ordenatu ondoren urte luzeetan Salamancan irakasle izan zen, Frantzisko Vitoriakoarekin batean, eta gero Portugalerat joan zen, non Coim brako unibertsitatean aritu baitzen, luzaroan han ere; nola, gero, Carranza artzapezpikuaren defendatzaile izan zen, Europa osoan sonatua izan zen auzian, eta nola hargatik gogotik sufritu behar izan zuen, halako tailuz, non etxean preso eduki baitzuten denbora batez, errege Filipe II.aren manuz; nola Erromak, ondoren, Toledoko artzapezpikuaren kasua bere gain hartu zuen, eta nola Mar tinek, halatan, Erromarat joan behar izan zuen, non aita saindu Pio V.ak kardinal izendatu nahi izan baitzuen bi aldiz, nahiz eta bere xedea ez zuen bete ahal izan, errege Filipe II.ak hatsarretik beretik eragotzi ziolako, zeren lau akusazino baitzituen doktore nafarraren kontra: lehena, ez zuela onartzen Espainiak Nafa rroa bereganatu izana; bigarrena, Martinek erraiten zuela ezen erregek gorrotatzen zuela eta hargatik ez zuela haren Gorteetan kargurik; hirugarrena, nafarra zela eta Albre ten aldeko familia
|
bateko
kide eta partaide; laugarrena, Franziaren laguna zela eta Frantziako kulturakoa; eta kontatu zenidan, finean, nola Mar tinek ospitale batez dotatu eta hornitu zuen bere jaioterria, Barasoain, hil ondoren.
|
|
|
HURRENGO goizean, finean, Pisatik jalgi aitzin, gosaltzeko orduan, nik osabari deus ere galdegin gabe, bezperako afarian Maurice Ducreuxekin harroturikako hainbat kontu artean buru buruan zeuzkalako edo, bere bertze esperientzia hartaz eleztatzen hasi zitzaidan osaba, kontatzen zidalarik nola han Parisen elkargo sekeretu fundatu berri
|
bateko
kidea izan zen aldi batez —rosaecrucistarrena—, baina denborarekin atera egin zela, zeren haien jakintasunak zientzia ez zen sasizientzia baitzuen harroin, baliatzen zirelarik, hartarakotz, hainbat iduri sakratuz —gurutze gorri hura, erdigunean arrosa gorri bat zeukana, konparazione—, edo osabarentzat oinarri zientifikorik ez zuten sinbolo numeriko eta geometrikoez, zeinei ema... Eta osaba Joanikotek ez zuen magia suerte hura laket, eta erran zidan:
|
|
|
—Ongi duk, Joanes. Hi izen handiko familia
|
bateko
kidea haiz, baina, marinel bat gehiago izan nahi baduk, marinel bat gehiago izanen haiz. Baina jakin ezak, bertzalde, ezen jende guti estimatu izan dudala nik bizitzan, nola estimatu dudan hire osaba, eta halatan izanen dela enetzat ohore ezin handiagoa haren" seme spirituala", osabak bere kartan dioen bezala, neurekin izaitea.
|
|
|
Delako legeari men egiten hain sutsu agertzen ginen, non lagunak etxera ez ekartzea ere arau idatzi gabea bilakatu baitzen gure artean. Groucho Marxek erran zuen ez zitekeela inola ere bera bezalako jendajerik onartzen zuen elkarte
|
bateko
kide izan.
|
|
2002
|
|
|
Pampaneira, Bubion eta Capileira. Bada, Matias erdiko herrian bizi zen, Bubion inguruan kokatutako komunitate
|
bateko
kidea zenez gero. Baina, Bubion inguruan bizi zen arren, Pampaneirako plazan ezagutu zuten Sarak eta Sergiok hura.
|
|
2003
|
|
|
Izan ere, behin baino gehiagotan esan izan dut, hango edo hemengo elkarrizketetan, nik ez nuela neure lehen nobela hau, ezta bigarrena ere –Poliedroaren hostoak– publikatuko, baldin eta nazionalitate edo kultura normal
|
bateko
kidea izan banintz. Testuak atzera botako zizkidatelako susmoa bainuen, besterik gabe, gutxieneko kalitaterik ezean.
|
|
|
Neure gain hartzen dut erakunde armatu
|
bateko
kide izanaren erantzukizuna. Nik ez nuen esku hartu inolako ekintza bortitzetan, ez zuzenean ez zeharka, baina horrek ez nau egiten parte hartu zuten haiez bestelakoa.
|
|
2004
|
|
|
Espedizioaren buruan Ernst Schaeffer esploratzaile zaildua eta Bruno Beger antropologoa zeuden. Haiekin batera, SSetako hogeiren
|
bat
kidek bidaiatu zuten. Operazioari Eguzki Beltza klabe izena jarri zioten, eta guztiz isilpekoa izan zen.
|
|
2005
|
|
|
izan ere, ez al zitzaion Kontxiri berari berdintsu gertatu bere alaba Teresarekin ere, Inesen amarekin, alegia? Baina Teresa, hogeita hiru urte bete bitartean gutxienez, kontsekuentea izan zen, halako moldez, non fabrikako eta auzoko mugida guztietan murgiltzen baitzen, ezker muturreko sindikatu
|
bateko
kide eta militante zenez gero; ondoren, baina, Teresa Tomasekin hasi, eta Tomasek aldatu zion pentsamoldea. Ez al ziren, bada, handik gutxira etxean sartu. Hola?
|
|
|
Eta, ez bat eta ez bi, olatu handiak zeudela-eta loriaturik, jadanik uretan jostari ari ziren beste hamabost
|
bat
kiderengana jo dute, beldur izpirik ere erakutsi gabe. Olatuen beldur piztia haiek?
|
|
2008
|
|
|
Nazarioren aita hamar anai arrebetako familia
|
bateko
kidea zen, hamarretatik bik mundualdi laburra egin bazuten ere, jaio ahala hil zen bata, eta bestea, jaio eta gutxira?, anai arreba bizien kopurua zortzira murriztuz: lau anaia eta lau arreba.
|
|
|
–Indiano hori hain zaldi dotorean badabil, ni zergatik ez egunen batean???. Izan ere, Nazario ez zen miseria gorrian bizi, baserrian bazuten ahora zer eramanik gutxienez, bertan bizi zirenen dieta ogi, esne, babarrun, sagar, hur eta intxaurretara mugatzen bazen ere, gehi haragi puskaren bat hilean behin, txerria hiltzen zutenean maizago?, baina familia pobre
|
bateko
kidea zen, indianoarekin alderatuta zer esanik ez, eta pobrezia hura, osaba Bixente beti mintzatzen zen umetan igaro zuèn bolada latz bezain gogor batez, noiz eta baserrian eskasia eta urritasuna egin baitzen nagusi, orbetarrek burua berandu gabe altxatu bazuten ere, estigma bat balu bezala zeraman.
|
|
|
Laster, ordea, gure taldekoek aurrea hartua ziotela ikusi zuen; eta Ben Gunn hanka arina zenez, aurrera bidali zuen ahal zuena egin zezan. Orduan hari bere garai
|
bateko
kideen sineskeriez baliatzea bururatu zitzaion; eta hain ederki egin zuen non, altxor bilatzaileak heltzerako, hantxe baitziren Gray eta sendagilea zelatan.
|
|
|
–Nazio identitatearen eramaile izatea komunitate historiko jakin
|
bateko
kidea izatea da, eta horrek berorrek bihurtzen gaitu garena: nazio bateko kide izatea norberaren esku legokeen auzitzat hartzea atomismo sozialaren adibide sinesgaitza izango litzateke.
|
|
|
–Nazio identitatearen eramaile izatea komunitate historiko jakin bateko kidea izatea da, eta horrek berorrek bihurtzen gaitu garena: nazio
|
bateko
kide izatea norberaren esku legokeen auzitzat hartzea atomismo sozialaren adibide sinesgaitza izango litzateke. Horrela, izan ere, gizakia bere gizarte harremanen saretik lurrundu egiten baita, eta horrek esan nahiko luke harreman horiek gizaki abstraktu horren argitan azaldu ahal izango liratekeela?.
|
|
|
Alabaina, jatorrizko etorkia duen herritarrak ez du bere berezko identitatearen arabera garatu ideologia nazionalistaren esperientzia, eta berez zegokionarekin eten egiten du nazio proiektuaren zerumugan. Zerumuga honetan bere herriaren gainetik dagoen nazio estaturen
|
bateko
kide sentitzen da, eta estatu nazional horren baitan proiektatzen du bere aberri nahimena. Esan bezala, fenomeno hau franko hedatua da ordezkapenaren asimilazioak jandako herrialde azpiratuetan.
|
|
|
Nazarioren aita hamar anai arrebetako familia
|
bateko
kidea zen, hamarretatik bik mundualdi laburra egin bazuten ere –jaio ahala hil zen bata, eta bestea, jaio eta gutxira–, anai arreba bizien kopurua zortzira murriztuz: lau anaia eta lau arreba.
|
|
|
" Indiano hori hain zaldi dotorean badabil, ni zergatik ez egunen batean...?". Izan ere, Nazario ez zen miseria gorrian bizi –baserrian bazuten ahora zer eramanik gutxienez, bertan bizi zirenen dieta ogi, esne, babarrun, sagar, hur eta intxaurretara mugatzen bazen ere, gehi haragi puskaren bat hilean behin, txerria hiltzen zutenean maizago–, baina familia pobre
|
bateko
kidea zen, indianoarekin alderatuta zer esanik ez, eta pobrezia hura –osaba Bixente beti mintzatzen zen umetan igaro zuèn bolada latz bezain gogor batez, noiz eta baserrian eskasia eta urritasuna egin baitzen nagusi, orbetarrek burua berandu gabe altxatu bazuten ere– estigma bat balu bezala zeraman. Horregatik, indianoak handik bi urtera jauregi bat eraiki –atarian magnolia bat landatu zuen, denborarekin zuhaitz ezin lerdenago bihurtuko zena–, inguruan hesi bat ipini, ate nagusiaren gaineko harri batean jauregiaren izena –" Marisa enea" – zizelatu eta udazkeneko egun batean atea zeharkatu zuenean, bertan bizitzen jartzeko, antzeko galdera egin zion bere buruari:
|
|
2009
|
|
|
Gutxitan mintzatzen da Terry bere amaz nire aurrean. Isiltasun paktu
|
baten
kide balitz moduan. Orain, ordea, amaz ez ezik amarenganako sentimenduez ere ari zait.
|
|
|
Melillatik Valentziako Fuente la Higuerara iritsi da Afrikako erregimentuko sail
|
bateko
kidea den Eusebio García Añón soldadua, soldadua eta heroia?, azken irailaren 12an sekulako balentria egin zuena; egun hartan, izan ere, Adolfo Carpintier tenientearen agindupean zegoela, 17 gizon gelditu ziren zutik Kert ibaiaren ertzean, baita, handik gutxira, biak bakarrik ere, soldadua eta tenientea, zeina berandu gabe zauritu baitzuten.
|
|
|
1 Indar okupatzailearen aurkako komando armatu
|
bateko
kide gisa ezagutu dugu. Soldadu erromatarrek Jesusen dizipuluak atxilotu zituztenean, iskiluz ederki horniturik zeuden San Pedro eta enparauak.
|
|
|
Legea goitik behera betetzea baino askoz ere konplikatuagoa eta interesgarriagoa da elkarrekin bizitzen ikastea. Herri
|
bateko
kide peto izateko, legeria esplizitua ezagutzeaz gain, ezinbestekoa da jakitea legeak debekatzen duen arren denda jakin batek jaiegunetan ere irekitzen duela, eta, legea gorabehera, guztiok onartzen dugula. Gure gizartean bizitzen jakiteak eskatzen du ondo bereiztea ez bakarrik legea noiz bete behar den eta noiz ez, baizik, halaber, kontuan hartzea eta ez ahaztea legea bete dadila eskatzea sarritan umekeriatzat jotzen dela; are gehiago, eskakizun horretan tematzeak agintariekin arazoak ekar diezazkizukeela.
|
|
|
Melillatik Valentziako Fuente la Higuerara iritsi da Afrikako erregimentuko sail
|
bateko
kidea den Eusebio García Añón soldadua –soldadua eta heroia–, azken irailaren 12an sekulako balentria egin zuena; egun hartan, izan ere, Adolfo Carpintier tenientearen agindupean zegoela, 17 gizon gelditu ziren zutik Kert ibaiaren ertzean... baita, handik gutxira, biak bakarrik ere, soldadua eta tenientea, zeina berandu gabe zauritu baitzuten.
|
|
2011
|
|
|
ez Atilanoren jokabidearekin ados zeudelako, baina bertze arrazoi batzuk sakonagoak zituztelako, senak emakumearen baitan piztutako amatasun emetasun sentimenduei lotuak? anarkista zen arren, Atilano ez baitzen ez deabrua ez deabruzko espezie zital
|
bateko
kidea, propaganda ofizialak erraten zuen bezala; aldiz, haur handi bihurri bat zen, etxeko emakumeen babesa behar zuena.
|
|
|
Pertsona bezainbatean ez nago bakarrik munduan. Erru kriminalik neuk ez badut ere, historia kriminal baten putzuan nago; eta Polis kriminal
|
bateko
kide bezainbatean, neu errudun izan gabe, politikoki afektatua nago herrikideekin batera ezinbesteki. Historia horretako aktore eta biktima naiz aldi berean.
|
|
|
Gainera, nazio estatua Espainian gutxienez hain nazio eta hain itogarri izan ondoren beste formularen bat bururatu behar litzaieke, orain nazio ezberdinetako pertsonaz inguraturik gaudenean, planteatu behar genuke nazioaren kontu hori territoriotik libratu eta erlijioen gisan etxeko kontu bat izan dadila. Serio jartzera eramaten nau Lurrek, gorroto dut aspektu hori, denok nazioa bai, nazioa ez ibili behar bagenu bezala gure identitateetan garrantzitsuena balitz bezala, anda ya; gainera, gaiarekiko nire interes falta azaltzen nionetan, eta bere setari ikusten nion neurosi gradua, talde paramilitarren
|
bateko
kidea banintz bezala hitz egiten zidan.
|
|
|
Ikus Carlton Hayesen iritzia: . XVIII. mendearen lehen erdi aldera arte Europako masak, eta baita Asia eta Ameriketakoak ere, nor bere nazionalitatearen hala holako kontzientziaren jabe izan arren, oinarri oinarrian probintzia bateko, edo populu bateko, edo inperio
|
bateko
kide sentitzen ziren, eta ez nazio estatu baten baitako?. Walker Connor, Etnonacionalismo, 1994, 199 or. Noizkoa dugu hizkuntza kontzeptuaren eta nazio kontzeptuaren arteko lotura?:
|
|
|
Hala eta guztiz ere, gehien gehienak, batez ere amerikar indiarrak? integratu gabeko talde txikiak dituen nazio
|
bateko
kideak dira; funtsean, ordea, uniformetasun txundigarriarekin, nazio bakarra da?. Ulises Moulines, Jakin, 2007, 162 zenbakia, 40 or.
|
|
|
Hizkuntz komunitate diglosiko
|
bateko
kide izateak dituen nortasun ondorio makurrak sakontze aldera, eskola sistemaren eremura jo dezakegu. Ez da behatoki makala halako nortasun arazoak atzemateko.
|
|
|
–Hizkuntza bat mehatxupean eta galtzeko arriskuan dagoenean honako egitate honetaz ohartu ohi gara maiz: hizkuntzaz bestelakoa den kultura erasokor
|
bateko
kideekin harremanetan ipintzerakoan, metropoliaren iturrikoa izaten da azken kultura erasotzaile hau, eta, ondorioz, desintegrazioaren zurrunbiloan murgiltzen da herri mintzaira erasotua?. Stephen A. Wurm:
|
|
|
–Gutxiengo
|
bateko
kideak beti kudeatu behar ditu ahalik eta gertuenetik, ahalik eta zuzenen, bere interes indibidualak eta kolektiboak, eta horien artean hizkuntza funtsezkoa da. Gehiengoari arma berak erabiliz aurre egitea, gerra galtzea da:
|
|
|
Ohiko erantzunaren zentzuak esango digu historia eta hizkuntza partekatzea dela oinarrizko kontua. Gizarte historiko
|
bateko
kide izatearen sentimendua hizkuntza eta historia bera partekatzetik dator?. Will Kymlicka, La política vernácula, 2001, 366 Historiaren auzia ahotan hartua dugunez, dakargun Joxe Azurmendiren harako gogoeta interesgarri hura:
|
|
2012
|
|
|
–Begira, gerra zibileko testigantzak jasotzen dituen talde
|
bateko
kidea naiz. Espetxean egon zirenen izenak eta fusilatu zituztenenak jasotzen ari gara.
|
|
|
–Sekulakoa da! Hortaz, Fabbiok partidu
|
bateko
kide izatera bultzatu zintuen. Zer partidu da hori, jakin badaiteke?
|
|
|
Pertsona bezainbatean ez nago bakarrik munduan. Erru kriminalik neuk ez badut ere, historia kriminal baten putzuan nago; eta Polis kriminal
|
bateko
kide bezainbatean, neu errudun izan gabe, politikoki afektatua nago herrikideekin batera ezinbesteki. Historia horretako aktore eta biktima naiz aldi berean.
|
|
|
»Argudio bat besterik ez diet erantsiko orain artekoei, taldea zelako ideiaren kontra; baina oraingo hau, nire ikusmoldean behintzat, erabakigarria da. Sari eskuzabala eskaini delarik, eta barkamen osoa erabateko frogaren bat aurkezten bada, ezin pentsatu da, inondik inora, gizatxar talde
|
bateko
kideren batek, edo edozein taldetako kide batek, ez zituela bere lagunak aspaldian traizionatuko. Jendilaje klase hori, sariaren desiraz baino areago, eta baita ihes egiteko nahiaz baino areago, traizioaren beldur izaten da. Lehenbailehen egingo du berak traizioa, besteek berari egin ez diezaioten. Sekretua ez zabaltzea, horixe da, hain zuzen ere, sekretua delako frogarik hoberena.
|
|
2013
|
|
|
Baryalai, pashtun herriko familia ezagun
|
bateko
kidea bera, gerrako jauntxo batekin ahaidetua, gizon txiki bat zen, berekoia eta autoritarioa; fanatikoa; ankerra:
|
|
|
Esana dago Facundo Trebejo Aranbarri gurasoez eta bi semez osatutako familia pobre
|
bateko
kidea zela. Esana dago, halaber, ikasteko diru-laguntza batzuen bidez atera zuela batxilerra, karrerari ere halaxe ekin zion, dirulaguntza bat bitarteko?, baita osaba bat zuela ere, Granadan, nora joan baitzen mutila, Zuzenbide karrerari erosoago ekiteko.
|
|
|
Gizonak, izan ere, kaxuela goxoak atontzen zituen, herriko elkarte gastronomikoan ez ezik, Soriako egonaldian ere, gela ugari zituèn etxe handi bat hartzen zuten alokairuan, sukalde eta egongela lekutsu bat ere bazituena?, nora joaten baitzen urrian, uso pasan, dozena eta erdi
|
bat
kidez osatutako kuadrillarekin. Pazientzia handia baitzuen.
|
|
|
Gurasoek eta hiru ahizpak osatutako familia
|
bateko
kidea zen: bera zen. Fadila?
|
|
|
ekintzaileek, izan ere, bahituekin ihes egin ahal izateko, hegazkin bat eskatu; alemaniarrek ziria sartu, palestinarrak hartaz ohartu? eta tiroka bukatu zuten, hain fortuna gaiztoarekin, non polizia aleman bat, hamaika atleta eta komandoko zortzi
|
bat
kide hil baitziren; komandoko bertze hiruzpalau kideak, berriz, polizia alemanak atxilotu zituen, baita, handik urte batzuetara, palestinarrek bahitutako hegazkin aleman baten karietarat, askatu ere, nahiz eta Mossad eko gizonek, aitzinago, banan banan garbitu zituzten.
|
|
|
Ondoren jakin zen Dominique Thomas izan zitekeela hiltzailea: Dama Beltza edo Blonda. Thomas 1991n epaitu zuten, gaizkile talde
|
bateko
kide izatea egotzita. Hiru urteko espetxe zigorra jarri zioten.
|
|
|
«Mutil maitagarria zen, eta jendea bisitan joaten zitzaion». Halere, Jabi anaiak uste du errefuxiatuen lagunak eta familiako kideak «alaiegi» ibiltzen zirela Iparraldeko herrietako kaleetan, bisitatzen ari zirenak erakunde militar
|
bateko
kideak zirela kontuan hartuta. «Hark, gainera, lasaitasuna transmititzen zuen.
|
|
|
Collins jauna ez zen gizon burutsua, eta berezko akats horri laguntza txikia emana zioten hezierak edo jendearekiko tratubideak; bizitza gehiena aita eskolagabe eta zikoitz baten gidaritzapean emana zuen, eta, unibertsitate
|
bateko
kidea izana bazen ere, han emandako denboran bete beharreko epeak betetzera mugatu zen, baliozko ezaupiderik batere egin gabe. Mutil koskorretan aitaren erabat mende egoteak berez molde apal apalak eman bazizkion ere, harroxkotasun burugabeak, bakarreko bizitzak eta ustekabeko gaingora goiztiarrak emandako hantusteak ondotxo moteldua zuten Collins jaunaren jatorrizko apaltasun hura.
|
|
|
Collins jauna, trakets eta itzaltsu, dantzari adi egon ordez barkamena eskatzen aritu zen denbora guztian, sarri askotan oker mugituz konturatu ere egin barik. Dantza pare
|
bateko
kide desatsegin batek eman lezakeen lotsa eta sufrikario guztia eman zion Elizabethi, eta gizonarengandik aske geratzeko momentua pozezko gainezkaldia izan zen andereñoarentzat.
|
|
|
Baryalai –pashtun herriko familia ezagun
|
bateko
kidea bera, gerrako jauntxo batekin ahaidetua– gizon txiki bat zen, berekoia eta autoritarioa; fanatikoa; ankerra: hain ankerra, non, egun batean, talibanen mendeko herrixka xiita batean sartu, zerga kobratzeko itxurapean herritarrei ondasun ia gehienak kendu... eta emakume bat garbitu baitzuen, andre islamiar zintzo bati zegozkiòn manera onak zaindu ez zituelako garbitu ere, hura hasi ez zen, bada, bat batean, barre negarrek bat egiten duten mugan, barrez eta negarrez, bortitz bezain zaratatsu, histeria kolpe batek hartuta!
|
|
|
Gizonak, izan ere, kaxuela goxoak atontzen zituen, herriko elkarte gastronomikoan ez ezik, Soriako egonaldian ere –gela ugari zituèn etxe handi bat hartzen zuten alokairuan, sukalde eta egongela lekutsu bat ere bazituena–, nora joaten baitzen urrian, uso pasan, dozena eta erdi
|
bat
kidez osatutako kuadrillarekin. Pazientzia handia baitzuen.
|
|
|
Esana dago Facundo Trebejo Aranbarri gurasoez eta bi semez osatutako familia pobre
|
bateko
kidea zela. Esana dago, halaber, ikasteko diru-laguntza batzuen bidez atera zuela batxilerra –karrerari ere halaxe ekin zion, dirulaguntza bat bitarteko–, baita osaba bat zuela ere, Granadan, nora joan baitzen mutila, Zuzenbide karrerari erosoago ekiteko.
|
|
|
batetik, israeldar gobernuak uko egin zion kartzelan zeudèn berrehundik goiti palestinar askatzeko eskariari; bertzetik, alemaniarrekin izan zutèn negoziaketan ere ez zitzaien hobeki joan: ekintzaileek, izan ere, bahituekin ihes egin ahal izateko, hegazkin bat eskatu; alemaniarrek ziria sartu, palestinarrak hartaz ohartu... eta tiroka bukatu zuten, hain fortuna gaiztoarekin, non polizia aleman bat, hamaika atleta eta komandoko zortzi
|
bat
kide hil baitziren; komandoko bertze hiruzpalau kideak, berriz, polizia alemanak atxilotu zituen... baita, handik urte batzuetara, palestinarrek bahitutako hegazkin aleman baten karietarat, askatu ere, nahiz eta Mossad eko gizonek, aitzinago, banan banan garbitu zituzten.
|
|
|
Gurasoek eta hiru ahizpak osatutako familia
|
bateko
kidea zen: bera zen –Fadila– zaharrena, Xa’abana erdikoa, eta Hamila gazteena.
|
|
2014
|
|
|
Ni pobrea izateko jaio nintzenez bohemioei heltzen diet, genetikoa ei da, aitak beti esaten zuen gure ahizpa zaharrena manifestaldietara bikotekide bila joaten zela, hippy txima luzeekin endredatuta ibiltzen baitzen gaztetan; ni pobrea izateko jaio nintzenez, eta gainera dohakabea, oso txikitatik sartu nuen sudurra liburuetan, oso goiztiarki bilakatu nintzen espezie bakartu eta zorigaiztoko
|
bateko
kide, eta unibertsitatera joateko garaia iritsi zenean, horregatik hautatu nuen humanitateetako ikasketa alferrikakoetatik erabilgarriena, eta erasmusa eskatzeko kreditu kopurua bete bezain laster egin nuen ospa Europako hiriburu artyenetakoa izan arren, aldi berean alokairu merkeenetakoak ere badituen Berlinera, diru laguntzaren zati handiena garagardotan eta hegazkin prekarioetako txarteletan x...
|
|
|
Ni ere kokoteraino nengoen, nahiz eta zergatik ez jakin. Ez neukan arrazoirik, ez nintzen gutxiengo kaltetu
|
baten
kide, eta ez nintzen ezertan berezi, ez nuen nire bizitzaren errua nori bota, hori ere ez nuen.
|
|
|
Hala, aurrera jarraitzekotan, berarekin ihes egiteko boluntario bat behar zuen. Bileran zeuden hamabost
|
bat
kideetatik, sei edo zazpik altxatu zuten besoa. Orduan, zotzetara jokatu zen, zeinek zotzik luzeena.
|
|
|
Poliziak zenbait lagun atxilotzen ditu Madrilen, ustez, Carabancheleko kartzela asaltatzeko asmoz zebiltzanean, bertatik ETA pm ko kideak ateratzeko. Haietako batzuk talde anarkista
|
bateko
kideak omen dira.
|
|
|
–Kasualitatez, gure tren berdinean, Espainiako atzerri ministroa zihoan, Parisen negozioak egiteko asmoz?, esan zidan irribarrez Jontxu Butronek. Ordura arte, errefuxiatu guztiak Acción Católica edo beste erakunde zuriren
|
bateko
kide gisa aurkezten ziren paperak lortzeko, baina haien kasuan argi zegoen ETAkoak zirela, ez zeukaten disimulatzerik. Horregatik joan ziren Parisera; han errazagoa izango zelakoan.
|
|
|
delitua gehitu zien leporatu zizkion gainontzekoei. Hain zuzen, helburu terroristadun gaizkileen erakunde
|
bateko
kide izatea, eskubiderik gabe armak edukitzea eta matrikula faltsuak garraiatzea.
|
|
|
esaten duten batekoak. Bestetik, denok gara gure harremanen munduan eskubideak aitortzen eta eginbideak ezartzen dizkigun saldoren
|
bateko
kideak, hots, erakunde politikoetakoak, norki juridikoak. Alde batean kultura (etnia), bestean Estatua (politika), bi alor beregaineko; eta gu bietan bazkide, jeneralean intentsitate diferentearekin batean eta bestean.
|
|
|
Ongi eta onuraz ziharduen medikuntzan, eta pozik bizi zen emazte eta alabarekin. Baina, atzerriko elkarte sekretu
|
bateko
kidea zela azaleratu bezain laster, Irkutskera erbesteratzeko agindua jaso zuen, eta agindu hori ematera joan zitzaizkion jendarmeek mugaz bestaldera eraman zuten berandu gabe.
|
|
2015
|
|
|
Lehen fase honetan, zuzendaritzetan eta militante multzo jakin batzuetan egin zen eztabaida. Batasunari dagokionez, hasiera honetan 150en
|
bat
kidek hartu zuten parte herrialdeka antolatutako batzarretan, Otegiren arabera. Hortik kanpo ekarpenak egiteko bideak ere jarri zituzten, preso ohien, hautetsi ohien eta, itzal handiko militanteen?
|
|
|
Antton Lopezek 1981ean egin zuen ihes Elorrio jaioterritik Ipar Euskal Herrira. 1984an ETAko talde
|
bateko
kide gisa zeharkatu zuen atzera muga. 1987ko azaroan atxilotu zuten, eta 2013ko azarora arte egon zen espetxean.
|
|
|
Otegik eta bazekiten nahi beste denbora ez zutela izango egin nahi zuten eztabaida bideratzeko. Legez kanporatuta zegoen alderdi
|
bateko
kideak ziren, politikagintzan aritzea debekatua zuten eta, disimulu handirik gabe, politikagintzan ari ziren. Egoitza guztiak itxita zituztenez, LABen Donostiako egoitza zuten biltoki nagusi.
|
|
|
Bloke sozialistaren desegitearen ifrentzua izan zen mugak mugiezinak ez zirela egiaztatzea, estatu berri ugari sortu baitziren Sobiet Batasunaren, Jugoslaviaren eta Txekoslovakiaren pusketatik, nahiz eta Balkanetako gerren tragedia mugimendu sezesionisten aurkako argudio ere bihurtuko zen etorkizunean. Europako ekialdeko maparen gorabehera berriagoek ere, Montenegroren (2006) eta Kosovoren (2008) independentziek, indartu egin dute erabakitzeko eskubidearen diskurtsoa, alegia, lurralde bateko gehiengoak, hala nahi izanez gero, estatu
|
bateko
kide izateari uzteko aukera izan lukeela.
|
|
|
Eman ditzagun orain segidan iruzkinduko dugun testuaren ulerkuntzarako ezinbestekoak diren datuak: elizgizona, familia noble agaramontar
|
bateko
kidea, karrera unibertsitario biziki distiratsu bat burutu zuen Alcala, Okzitaniako Tolosa, Salamanca eta Coimbrako unibertsitateetan. Bereziki azpimarratzekoa da Salamancan hamalau bat urtez() irakatsi zuela Elizaren Lege Zuzenbidea, alegia, Europako unibertsitate nagusienetako batean, non ikasten baitzuen inperio espainola gobernatzera deitua zegoen elite intelektual eta politikoak.
|
|
|
Baina orain ez digute axola kasu horren zehaztasunek, beste honek baizik: Karrantza nafarra zen, beaumontar leinu
|
bateko
kidea, eta bere defendatzaile gisa beste nafar bat izendatzeko eskatu zuen, Martin Azpilkueta, agaramontar leinu bateko kide nabarmenki ezaguna. Bi nafar, bakoitza bando batekoa, biak egundoko karrera distiratsuak eginak, baina diferentzia nabarmen batekin:
|
|
|
Baina orain ez digute axola kasu horren zehaztasunek, beste honek baizik: Karrantza nafarra zen, beaumontar leinu bateko kidea, eta bere defendatzaile gisa beste nafar bat izendatzeko eskatu zuen, Martin Azpilkueta, agaramontar leinu
|
bateko
kide nabarmenki ezaguna. Bi nafar, bakoitza bando batekoa, biak egundoko karrera distiratsuak eginak, baina diferentzia nabarmen batekin:
|
|
|
zer egiten du zu bezalako neska batek honelako leku batean? Galdera baztertzen saiatu ohi da, gaueko trenean beldurra uxatzen saiatu zen bezala, ijito horiek ere herri baztertu
|
bateko
kideak direla esanez, zapalkuntza zahar baten biktimak, beste asko bezala. Zuzentasun politikoak jendaurreko zalantzak argitzeko balio izaten du, ordea, ez buru barneko galderak isiltzeko.
|
|
|
Egun haietan bi halakotu egin ziren Sustatuk jasotako bisitak, disparatu egin zen artikulu kopurua, irakurleek beren lagunei bidalitakoa, erantzunak zetozen abiada bizian, sustatukide asko familia
|
bateko
kide sentitu ziren lehen aldiz, berotu egin zen albistariaren komunikazioa (erantzunetan nagusi ziren elkartasuna, maitasuna, animoak?) eta oihartzuna izan zuen beste hedabideetan. Sua Sustatun piztu zen, baina gero zabaldu zen Euskal Telebistara, Euskadi Irratira, Goienkarira, Radio Euskadira eta Arrasate Irratira.
|
|
|
Eta besarkada bat emateko gogoa?. Sustatuko erabiltzaile asko familia
|
bateko
kide sentitu ziren lehen aldiz sarean. Horrela adierazi zuen plaentxiar batek:
|
|
|
Zenbait ñabardura konplize eta oharkabeko enfasitan baino ez zaie antzematen. Eta horrek, inolako zalantzarik gabe, elkarte sekretu
|
bateko
kide sentiarazten ditu Lyn eta Albin, berezko lengoaia eta sinbolo bereziak dituen talde klandestino bateko partaide hain zuzen. Abentura zirraragarria haiena, inondik ere.
|
|
|
Aldi Bereziaren gordina gogor pairatu duen gazteriako partaidea da Ioeldis Rodríguez, balore aldaketa batean murgilduta dagoen belaunaldi berri
|
bateko
kidea. Sancti Spiritusen jaio zen, duela 27 urte.
|
|
|
Vietnamgo gerrari buruz, Cheren heriotzaz, Pinocheten estatu kolpeaz? . Neuk banuen heziketa artistikoa eta politikoa, baina ez nuen parte hartu troba berrian, beste belaunaldi
|
bateko
kidea nintzelako, eta jokaera estuegia zutelako politikarekiko. Troba berria garrantzitsua da, jarraipena ematen diolako aurreko trobari, erakusten baitu musika egin daitekeela gitarra batekin eta ahotsarekin?.
|
|
|
bezala ezagutzen da. Ansorenak dioenez, Joxe Miel hori portu aldeko elkarte
|
bateko
kide izango zen, eta harro eta ahohandi samarra izanik, kantatxoa asmatu zioten.
|
|
|
Lehenak zentzu batik bat administratiboa dauka, eta, horrela, euskal herritarrok, espainiartasuna edo frantziartasuna ukatu arren, estatu horietako herritarrak gara. Naziokidetza, aldiz, termino konplexuagoa da, baina, teorian, nazio
|
bateko
kideei onartzen zaie, naziorako baldintzak betez gero. Nazio politikoan lurralde bateko biztanle oro herritartzat eta naziokidetzat jo izaten da, biak batera, ez baita desberdintasunik egiten kontzeptu bien artean eta esangura berdinez erabiltzen baitira (herritar batzuek naziokidetza hori onartu ez arren, ikusi dugunez).
|
|
|
Lotura abstraktuagoak erabiliko ditu: historiatik iradokitakoak, osotasun
|
bateko
kide sentitzea, edo, oro har, lotura subjektiboak. Hala ere, lotura horiek nasaiagoak direla esan dugu, eta nazionalismoak euskaran ipiniko balu enfasi guztia, itxarotekoa litzateke erdal eremuan erakargarritasun gabezia nabaritzea; ez dagoeneko konbentziturik daudenen artean, jakina, konbentzitu nahi direnen artean baizik.
|
|
|
familian errazagoa da elkartasunari eustea lotura pertsonalak daudelako, baina guk ezin dugu mundu osoko jendea ezagutu. Kasu horretan, lotura pertsonalak irudikatuak dira, erkidego
|
bateko
kide sentitzen garelako.16 Loturak ikasiak eta landuak dira, osotasun bateko kide izaten ikasi dugulako. Nazioa borondatean oinarritzen genuen modu berean, klasea ere borondatean (hots, kontzientzian, ezkerraren lexikoan) oinarri dezakegu, egin eta osatu beharreko ideia gisa, hortaz.17 Eta senideen artean parekidetza ekonomiko osoa beharrezkoa ez zen bezala, hemen ere ez dugu behar munduko herri eta herritar guztiek errenta maila bera edukitzea.
|
|
|
familian errazagoa da elkartasunari eustea lotura pertsonalak daudelako, baina guk ezin dugu mundu osoko jendea ezagutu. Kasu horretan, lotura pertsonalak irudikatuak dira, erkidego bateko kide sentitzen garelako.16 Loturak ikasiak eta landuak dira, osotasun
|
bateko
kide izaten ikasi dugulako. Nazioa borondatean oinarritzen genuen modu berean, klasea ere borondatean (hots, kontzientzian, ezkerraren lexikoan) oinarri dezakegu, egin eta osatu beharreko ideia gisa, hortaz.17 Eta senideen artean parekidetza ekonomiko osoa beharrezkoa ez zen bezala, hemen ere ez dugu behar munduko herri eta herritar guztiek errenta maila bera edukitzea.
|
|
|
Hala ere, itxuraz sinplea den planteamendu hau ez da hain erraz betetzen, ez baitago nazio batetik besterako aldaketa mekanikorik. Aitzitik, jendearen oniritzia behar denez, nazio leialtasunaren aldaketa beharraz konbentzitu behar izaten da herritarra; helburu betegaitza, behin nazio
|
bateko
kide sentituz gero zaila baita leialtasun hori alboratu eta kidetasun berria eskuratzea. Hori dela eta, estatubako nazioetan, nazionalismoak adore gehiago ipini behar izaten du zabaltze lanean, eta bere nazioa baieztatzen saiatu ez ezik, nazio ofiziala ezeztatzen ere ahalegindu behar du, prozesu beraren alde biak dira eta:
|
|
|
Hondamendia, goitik beheiti. Bilatuko ditugua errudunak, fororen
|
bateko
kide bagina bezala. Bistan da tragedia Merteuileko markesak abiarazten duena.
|
|
|
Herri hizkerek badute osagai afektibo sakona. Talde sena sendotzeko balio dute, elkarte jakin
|
bateko
kide egiten gaituzte. Norbaitek gurea bezalako hizkera darabilenean, gertutasuna, berotasuna, lasaitasuna... sentitu ohi dugu.
|
|
|
–En estos momentos, el peligro más importante con el que se enfrenta el español es la situación de bilingüismo que se da en muchos lugares, ya que puede llegar a ser dominado por la otra lengua.? Eta 400 milioi hiztun dituen hizkuntza komunitate
|
bateko
kideak zioen hori.31
|
|
|
Euskara, bidenabar esanda, binomio berezi
|
bateko
kide modura agertu ohi zen maiz Herrian. 515 zenbakian (VI), berbarako, Kostatarrak. Eskuara gure eskoletan?
|
|
|
Jarduera honetan, euskal espedizio
|
bateko
kideak
|
|
|
|
bateko
kidea
|
|
|
–Talde
|
bateko
kide bakoitza senide kopuruarekin lotzen duen erlazioa
|
|
|
–Talde
|
bateko
kide bakoitza irakurtzen dituen aldizkariekin lotzen duen erlazioa
|
|
|
bere prezioarekin lotzen da. Edo, esaterako, talde
|
bateko
kide bakoitza telefono zenbaki batekin
|
|
|
badio, erlazioari funtzio esaten zaio. Adibidez, talde
|
bateko
kide bakoitzari une horretan
|
|
|
1 Kirol elkarte
|
bateko
kideei zer kiroletan aritzen diren galdetu zaie inkesta baten bidez. Emaitza
|
|
|
2 Gazte talde
|
bateko
kideei zer garraiobide duten gustuko galdetu zaie, eta emaitza hauek lortu dira:
|
|
2016
|
|
|
Juduen elkarte hori, elkarte orokor horretan sarturik zegoen eta hogoi
|
bat
kide zituen. Sud Ouest egunkaria hurbildu zitzaien fenomeno hori ulertzeko, ez baitzen usaiakoa eskola katoliko batek juduak onartzea.
|
|
|
Frederick Douglassen akuilupean, Clevelandeko bilera hark ebatzi zuen emakumeak ere hautatu liratekeela ordezkari gisa, gizonen maila berean. Handik gutxira, Filadelfian, beltzen biltzar
|
bateko
kideek, emakume beltzak gonbidatu ez ezik, emakume zuriak ere gonbidatu zituzten biltzarrean parte hartzera, Seneca Fallsen abiatu berri zen mugimendua aitortze aldera. Lucretia Mott bertaratu zen, eta Elizabeth Cady Stantoni azaldu erabakiaren zergatia:
|
|
|
Harvarden ikasitako batekin zegoen ezkonduta, Massachussetts estatuko lehen epaile beltza izan zenarekin, hain zuzen. Egiaztagiri batzordeak jakinarazi zion biltzarrean parte har zezakeela baldin eta klub zuri baten ordezkari gisa etortzen bazen, halako talde
|
bateko
kide ere bai baitzen. Kasu horretan, jakina, salbuespena izango zen, GFWC barruko arraza segregazioaren froga nahitaezkoa.
|
|
|
Azaldu zuten batzorde hura jada ez zela existitzen. Dena den, gaineratu zuten batzorde hartako kide orok eskubidea zuela batzorde antinuklear berri
|
bateko
kide izateko, batzarrak egoki iritziz gero. Arrisku Nuklearraren Aurkako Batzordeko zenbait kidek adierazi zuten prest zeudela batzorde antinuklear berri bati laguntzeko, bai era guztietako lanetan bai beren eskarmentuaren bidez. Dena den, esan zuten erantzukizun publikoa alderdi politikoek hartu behar zutela beren gain, edo, bestela, batzar haren ondorioz sortutako batzordeak.
|
|
|
–Sekta
|
bateko
kideekin hitz egin nuen behin. –Ezin duzu ulertu?
|
|
|
Ez zuen gezurrik esan. Kongregazio horrekin lotura argia duen arren, zuzenbide ikasketak egin zituen Opuseko unibertsitatean, eta harreman estua du hango arduradun askorekin?, Iribas ez da Opuseko izendapenduna, beste erlijio talde
|
bateko
kidea baita: Comunione e Liberazione (Komunioa eta Askapena), Luigi Giussani apaizak 1954an sortutako talde elitista eta ultrakatoliko hertsia.
|
|
|
–Emakumea herritartzat, nazio handi
|
bateko
kidetzat
|
|
|
Herrialde jakin
|
bateko
kide izateaz harro
|
|
|
talde abertzale
|
bateko
kide Gavrilo Princip ikasleak
|
|
|
–iraultzaren aurkako erakunde
|
bateko
kide izatea eta estatu sobietarra
|