|
2017
|
|
|
Aserik eta beterik itzuli nintzen Urdiñarbetik, zeru apaleko lainoak lantzer urtzen zirela Mendikotako ordokia aintzira engainagarria bihurtuz. Argitasun urria zetorren Ahüzkin behera eta herrialde distiratsu ohi
|
batek
jasan zezakeen utzitasunaren mehatxua nabaritu nuen zainetan. Ühaitzaren hegian gelditu nintzen, Ozazeko norabidean.
|
|
|
Joxean, nire nobio eternala, ez zen inoiz guztiz ohitu tarteka nigan nabaritzen zituen samurtasun ez logiko horietara, lekutik kanpoko lainezara gerturatzen ziren desio urrundu haietara, Mikelekiko amodio hartara hitz batez. Baina ezinbestez bere tripetako borondate on bortxatu guztiaz baliatu zen ustezko neure bitxikeria haiek jasan ahal izateko, bakarrik patuak bizitza osorako oparitutako nobio
|
batek
jasan dezakeen moduan (zein ironikoak eta maltzurrak diren denboraren distantziak asmarazten dizkidan metaforak!).
|
|
2019
|
|
|
Imajina ezazue abortu natural bat baino gehiago izan dituzula. Imajina ezazue aipatu egoera horietako
|
bat
jasan duen bikotea. Zer sentitu dute urte horietan guztietan?
|
|
|
Euskaldunok mende luzeetan zehar, aldaketa paketa
|
bat
jasan dugun arren, euskaldun izaten jarraitzen dugu, eta hor euskarak, gure mintzairak ematen digun barne mezu horretan, hitz sakratuaren heredentzia genetiko horretan, gureganatzen dugu gure arbaso zaharrek ereindako sinesmen zahar eta berria, atzokoa eta gaurkoa, euskal sinesmen zaharra deitzen duguna.
|
|
|
Zaborraren inguruko kontzientzia piztuta, eta zabor diskurtsoak auzitan jarrita, Amaia Ezpeldoik bazterretan kokaturiko gorputz eta gorpu hondakinekiko afektua adieraztea du helburu. " Zaborrarekiko maitasun zirrizta
|
bat
jasan nuen" (Borda, 2019: 71).
|
|
|
Jendeak makina moduan erabiltzen ziren, gaizkitzen zirenean pilulaz eta larderiaz konpontzen, ahantz leku ankerretara botatzen zituztela gero. Zaborrarekiko maitasun zirrizta
|
bat
jasan nuen. Poztuko nintzatekeen, hain kinka larrian izan ez banintz.
|
|
|
Min fisikoa alde batera utzita, pertsona
|
batek
jasan dezakeen min handienetako bat maite duen norbait galtzea da. Halako egoeretan dauden pertsonei laguntzen espezializatuta dago Patxi Izagirre psikologo klinikoa.
|
|
2020
|
|
|
Zuk, Karlos, ondotxo ezagutuko duzu zeure ama hizkuntzako" nunca segundas partes..." delakoa. Ba, oraingoan, esaerak salbuespen
|
bat
jasan du, zeren" hitz metatzaile horiek" ere onartu baitute bigarrenean lehenengoa gainditu duzula.
|
|
|
Adibidez, adin diferentzia handiagoa zen hogeita lau urte besterik ez Frantziako presidentearen eta lehenengo andrearen artean. Bestalde, Elenak ez zekien, Aritzez maiteminduta zegoela onartzen zuen arren, halako lurrikara
|
bat
jasateko prest egongo litzatekeen, berak ez zuelako Koldorekin apurtzeko inolako asmorik, edo horretara mugitzen zuen inolako indarrik, Brigitteren kasuan agian gertatu zen bezala. Eta, azkenik, kontua publiko egitekotan ez zekien fakultatean jarraitzeko adorerik izango zuen, hots, lotsaizunak ez zuen lana uztera behartuko; Brigitte Trogneuxek, ordea, eskola erlijioso hartan irakasten jarraitu zuen aferaren ondoren ere...
|
|
|
esklaboak dituen Estatu batean gizon libre batek ohorez erabil dezakeen etxe bakar horretan. Norbaitek uste badu hor barruan haien indarra galdua legokeela eta haien ahotsek Estatuaren belarria jadanik atsekabetzerik izango ez luketela, hau da, pareta horien artean jadanik etsai izango ez zirela, horrek ez daki noraino den egia okerra baino indartsuagoa, ezta ere zein eraginkorrago eta indartsuago borroka dezakeen zuzengabekeria bere soinean apur
|
bat
jasan duenak. Eman ezazu boto osoa, ez soilik paper puska bat, zeure eragin osoa.
|
|
|
eroria zan arras, apurtua: " Gizonek ez dute iñoiz neurtuko nere huntan emakume
|
batek
jasaten duen kolpe latza noraiñokoa dan... Bertutea galdu nahiago dugu milla aldiz, desiratuak ez izanik gorde baiño".
|
|
|
Ezkerreko eskuaz irmo heldurik zeramala frogatu zuen. Baiñan oker zegoela konturatu baiño lehenago, alegia, oparia ahaztu ez zuela (xegundu laurden eskas bat ote, guzira?), barne zauskada bortitz
|
bat
jasan zuen, bihotzaren astiñaldi baten antzera. Ia ia ikaratu egin zan.
|
|
|
Duela hilabete bat, Japoniak lurrikara segida
|
bat
jasan zuen. Lurrikara mordoa izan ziren, bata bestearen atzetik.
|
|
2021
|
|
|
Ipar Karolinako Wilmington hirian jaiotakoa zen Amber eta haurtzaroan, sei urterekin, sexu eraso
|
bat
jasan zuen bizilagun baten esku, bere ahizpa Kimberlyk kontatuko zuenez. Gertakari honek, Amberengan izan zuen eraginaz gain, haien ama erotu zuen.
|
|
|
Shannanen gorpua aurkitu zutenean, Sarra ez zegoen neurri horretako beste trauma
|
bat
jasateko prestatuta. Sarra aztertu zuen psikiatra batek, Alexander Bardey izenekoak, esan zuen bere ahizparen gorpuzkien aurkikuntzak Sarra traumatizatu zuela eta antzinatik ezkutatuta zeuzkan zaurgarritasuna eta haserrea azaleratu zizkiola.
|
|
|
Bitartean, Shannanen gorpua aurkitu zuten unetik bertatik eta ehortzi zuten arte, LISKen biktimen ikerketak bira bihur
|
bat
jasan zuen eta harekin ezinbestez lotuta zegoen Shannan Gilbertenak ere, jakina.
|
|
|
tente andana
|
batek
jasaiten diola, sartua izana gatik, bere atherbea; bigarrena, harri lantuz inguratua
|
|
2022
|
|
|
Gehiegizkoa zen Anarena, gehiegizkoa. Beste alaba galdu zuenean, nahikoa min ukan zuen, pertsona
|
batek
jasan dezakeenaren muga hortxe zegoela zeritzon. Eta bigarren aldiko halakorik bizi behar.
|
|
|
Belu gaztea ere izen beretsukoaren ondorengoa zen eta erresistentzia ikaragarrikoa. Egun oso
|
batez
jasaten zuen gelditu gabe. Agurtu zuen eta Astur deitzen zuten moxalaren ondora hurbildu zen.
|
|
|
Joe eta Jessica kruzero batean Ponpeiara heldu ziren. Osasun paperak eta gainerako agiriak erakutsi ondoren, eta ilara astun samar
|
bat
jasan ondoren, Ponpeiara sartzeko modua izan zuten. Azkenean han zeuden, gune historiko ospetsu hura euren begiez aztertzen.
|
|
|
Meta anfetaminaren eragina nabari zuen. Metroaren sarrerara hurbiltzean zorabio txiki
|
bat
jasan zuen. Gutxi, baina ez zuen burua erabat ongi.
|
|
2023
|
|
|
Tximistaren esperientzia: ekaitz gogor baten harrapatuta, izu ikara eraso
|
bat
jasan zuen eta Santa Anari agindu zion, ekaitz horretatik bizirik ateratzen bazen, fraide sartuko zela. Ondorioz, zuzenbide ikasketak bertan behera utzi zituen eta komentuan sartu zen.
|
|
|
Tximistaren erasoaren pean lurrera jausi zen Lutero eta Santa Anari agindu zion fraide sartuko zela, esperientzia horretatik bizirik irteten bazen. Bizirik atera zen, baina izu ikara eraso
|
bat
jasan zuen. Erfurt eko unibertsitatea utzi zuen, aitaren baimenik gabe eta 1505eko udan Erfurt eko agustindarren monasterioan sartu zen, 21 urte zituela (Abellán, 1990).
|
|
|
1535eko abuztuan oso zahartua sentitzen zen eta 1536ko otsailean bertigo eraso batek sermoia botatzea eragotzi zion Torgau n. 1537ko urte hasieran koliko nefritiko
|
bat
jasan zuen Esmalkadan. 1540an katarro bortitz bat jasan zuen.
|
|
|
1537ko urte hasieran koliko nefritiko bat jasan zuen Esmalkadan. 1540an katarro bortitz
|
bat
jasan zuen. 1541eko urtarrilaren 9an bere osasun ahulaz kexatzen zen; ezkortasuna nagusitu zen harengan, bizitzaz aspertua zirudien eta heriotza desiratzen zegoen.
|
|
|
Etengabe kexatzen zen buruko minez: 1544ko otsailaren hasieran ere buruko minen eraso bortitz
|
bat
jasan zuen. Ez zen gai edan gabe lana egiteko.
|
|
|
Goibel heldu da bere eskorga kargatuarekin. Gogorra egin zitzaion aitzineko negua, eta ez daki beste
|
bat
jasanen ote duen! Supazterrak larrua berotzen dio, baina bakartasunak bihotza hozten.
|
|
|
Vincent ez zen ongi konpontzen aitarekin, ez baitzuen ikusten hura errudun sentitzen zenik bera etxetik bidali izanagatik. ...duaren 6 (345) Nuenen etik idatzitako gutunean Vincentek Theori esaten zion bihotzean mina zuela, bi urtez kanpoan egon eta gero, etxean harrera ona egin ziotelako, baina elkarren posizioari buruzko ulerpen sakonik gertatu ez zelako; asmo onak erakutsi arren, harrera adeitsua egin arren, denbora askoan sentitu ez zituen gogortasun eta hoztasuna ikusten zituela aitarengan; horregatik, barne borroka
|
bat
jasaten ari zela Vincent; aitak ez zuela egindakoagatik alhadurarik sentitzen; baina, aita bera baino zoritxarrekoagoa zela: argi beltza zuela barnean eta iluntasuna hedatzen zuela; sakonean sentitzen zuela aita eta bera bateraezinak zirela.
|
|
|
Vincentek eraldaketa
|
bat
jasan zuen Parisen; 1886ko ekainean Theo eta Vincent Montmartre auzora aldatu ziren eta Clichy ko bulebard handiaren alboan kokatu ziren, Lepic kaleko 54 zenbakian, hirugarren solairuan; hiru gela handi, gela txiki bat eta sukaldea zituzten; gela bat estudiorako, bestea Vincententzat eta hirugarrena, Theorentzat; Moulin de la Galette etxetik hurbil zegoen etxea; Montmartre garai hartan landa esku... Hasieran etxe inguruak pintatu zituen Vincentek:
|
|
|
gaixotasuna bere erruz gertatzen zela pentsatzen zuen; Nuenen en bere aita gaizki tratatu zuela pentsatzen zuen; anaia Theo Parisen perbertitu izanagatik errudun sentitzen zen. 1889ko abenduaren 23an, olibadi bat pintatzen ari zela, krisi berri
|
bat
jasan zuen eta bere buruaz beste egiten saiatu zen, pintura irentsiz; Peyron doktoreak olioak kendu zizkion eta marraztu bakarrik egin zezakeen; astebete erasoaren pean egon zen, dardarka, etsipenak hartuta eta paranoiekin; berriro pintatzen hasi zenean, Millet-en kopia bat egin zuen (Naifeh eta White, 2011). 1889ko abenduaren 31n (620) St.
|
|
|
1890eko maiatzaren 4an (631) St. Rémytik idatzitako gutunean eskerrak ematen zizkion Vincentek Theori Johannaren argazkia bidali ziolako; esaten zion gainera, Saint Rémytik Parisera trenean bakarrik joateko arazorik ez zuela; ez zela pertsona arriskutsua eta krisialdi
|
bat
jasanez gero, beste bidaiariek lagun ziezaioketela; gainera, esaten zion, krisialdi bat izan osteko 3 hilabeteetan erabat patxadatsu egoten zela, eta trena hartu zezakeela krisialdi bat izan eta berehala; duela hainbat hilabete abixatu ziola antzeko krisialdi bat izanez gero, erietxez aldatuko zela; hamabost eguneko epean beharrezko urratsak eman behar zirela; Tarascon-era arte lagunarekin joan z... Egun horietako batean idatz ziezaiokeela Theok Gachet doktoreari, Vincent Auvers era laster joango zela esanez; Parisera heltzean telegrama bidaliko ziola eta Gare de Lyon-en jaso ahal izango zuela; eskutitz berean Gacheti igortzeko idatzi eredu bat bidali zion Vincentek Theori; eskutitz horretatik ikus zitekeen burua oso argi zuela Vincentek.
|
|
|
Gastaut en iritziz, Van Gogh ek lesio tenporo linbiko goiztiar
|
bat
jasaten zuen, absentarekiko sentikortasun bereizia baitzuen; Van Gogh ek absenta edaten zuen bere barneko ekaitza baretzeko eta absenta kontsumitzean izaera eta emozioen anormaltasunak agertzen zituen; absentak konbultsioak sortzen zizkion; artemisa olioa zen absentaren osagaietako bat eta thuyona zen haren agente aktiboa, konbultsioak eta haluzinazioak eragin zitzakeena (Arnold, 1988); gainera, ... Baina, Rey-k eta Peyron en ez zuten aipatu Vincentek absenta gehiegi edaten zuenik; eta alkohol gehiegi edanez gero, Saint Rémyn konturatuko ziratekeen eta Vincenten sormenean ere eragina izango zuen.
|
|
|
Berriz ere mututasun zirrista
|
bat
jasan nuen. Holtzaren hegian kausitu nintzen, erortzear.
|
|
|
Pertsona baten pentsatzeko moduak arindu egin dezake berez estresatzailea den gertaera baten eragin traumatikoa. Pertsona batek gertaera
|
baten aurrean
jasango duen estresa berak ematen dion esanahiarekin lotua dago. Egoera berrian dagoen subjektuak eduki dezakeen gizarte sostengua ere faktore garrantzitsua da, estresik egongo den ala ez jakiteko.
|
|
|
Ikaskuntzaren teoriaren arabera, beldurraren baldintzapen klasikotik dator TOENa. Auzo bateko kale batean eraso bortitz
|
bat
jasan duen pertsona auzo horretatik berriro pasatzeko beldur izan daiteke. Auzo hori ekidin egingo du, eta ekidite horren bidez kaleari eta auzoari zaien beldurra negatiboki indartuak gelditzen dira.
|
|
|
Trauma osteko estreseko nahastea diagnostikatzeko irizpide hauek bete behar dira: bere bizitzarako edo osotasun fisikorako arriskutsua den gertaera estresatzaile eta traumatiko
|
bat
jasaten du pertsonak: heriotzen eta zauritzeen lekuko da, edo bere familiak jasandako esperientzia traumatikoen berri jaso du.
|
|
|
Subjektuak gertaera estresatzaileak kontrolatzeko bitarteko asko erabiltzen ditu; horien arteko bat da informazioari dagokiona. Adibidez, ebakuntza
|
bat
jasan behar duen subjektu bat oso kezkatua egon daiteke ebakuntzarengatik eta informazioa biltzeari ekin diezaioke; beste subjektu bat batere kezkarik gabe egon daiteke, eta inolako informaziorik ez bildu. Ikerketek diotenez, kezka pitin bat dutenak hobeto sendatzen dira kezka handia edo kezkarik ez dutenak baino.
|