2000
|
|
Astarrain itsasoratzen den haran hertsian eraiki dute nire herria. Arrantzale herria, nahiz eta ni kale baserri txiki, eta txikitasunean behartsu,
|
batean
jaioa izan. Kaia ibaiaren ezker aldeko golko txiki batean dago, eta nire herriko kaleak Astarrainen hondoan hasten dira, ura baita gure jaioberritako lehen laguna.
|
2001
|
|
Istorio historia honen muina, beraz, hauxe da: ama
|
batek
jaiotzear dagoen alabaren  tzat kontaturiko istorio historia. Istorioa zergatik?
|
|
Guztiok dakigu zerk eraman duen hondamendira zorioneko sineste hura. Senide gazteago
|
bat
jaio zitzaion filosofiari eta etsai bat, senidea zuen aldetik. Gazte hau, filosofia jira jiraka zebilen bitartean hegan âgero eta jira zabalagoetan, beharbadaâ, poliki poliki, gorputza lurretik jaso gabe, aurrera joan baita, gero eta aurrerago.
|
|
Bestetan esan dut (Egan 1961, 157 eta ondokoak2) eta berriz ere esa  tea ez da alferrik izango bazutela elkarren antzik Unamunok eta Orixek, honek ere Contra esto y aquello izenda baitzitzakeen eskubide osoz bere lanik asko. Erro
|
batetik
jaioak ziren eta, aldiaren eta giroaren goiari amore eman beharrean, gogor egingo zioten, leher eztanda gaizto egingo bazuten ere, batak eta besteak.
|
2002
|
|
Idazteko gogo guztiak aienatu zaiz  kik eta ajearen zama nozitzen duk ostera lepondoan. " Beste poema
|
bat
jaio baino lehen hila; beste poema aborto bat", pentsatzen duk jarraian. Maritxu, badakizu gauza bat?
|
|
Nire eztarria bezain estu, silaba
|
bat
jaio da, eta ito.
|
2003
|
|
Badakigu, ordea, Errenterian behin  tzat, maizter familien ia hiru laurdenak ez zirela iristen 20 urte horietara (Cruz Mundet, 1991). Baserri apologistek  goretsitakoaren aurka, beraz, familia askok ezin izan zuten baserri
|
batean
jaio eta bertan hil.
|
2005
|
|
Joxe Mari eta Ana izkina batean zeuden; aurpegia more more zeukan Anak, baina irribarretsu ageri zen. Gogorra izan zen hitzaldiaren osteko eztabaida; HBko batek esan zuen EE traizio
|
baten ondoren
jaioa zela, eta Espainiar Estatuari saldu ziotela beren burua. Idoiaren amak puntuz puntu erantzuten zien, bere doinu frantsesarekin, batik bat argudiatuz amaituak zirela borroka armatuaren garaiak, iritsia zela beste modu batera jokatzeko ordua.
|
|
Gauean, ezin nuen begirik bildu, arnas ariketak egin eta egin arituta ere. Nire sabeletik ahotzar
|
bat
jaiotzen zen, letagin zorrotzekin, eta osorik biltzen ninduen, odola eskatuz. Zirimola geldiezin batek inguratu ninduen, kemen basatiaz, eta ohetik jaiki behar izan nuen.
|
|
min egiten dizutenei gorroto diezu; jokabide ia automatikoa da gizakiaren psikean, batik bat min handia egiten dizutenean, ahulen zauden lekuan gaiztoz jotzen zaituztenean. Batzuetan, gorrotoa zure baitan geratzen da, ezkutuan, urtetan eta urtetan, eta hori da gorrotorik arriskutsuena, Senekaren ustez; izan ere, gorroto horretatik, egunen batean munstro
|
bat
jaio liteke, min egingo diena ez soilik zu zauritu zintuztenei, baita hartan zer ikusirik izan ez zuten askori ere.
|
2006
|
|
Ez zitzaidan bidezkoa iruditzen Hermannen ama erantzunik gabe uztea, eta aleman
|
batek
jaiotzen denetik dakiena esan nion:
|
2008
|
|
Bizitza ereduagatik. Zirkulu tradizional
|
batean
jaioa izaki, bizitzaren gorabeherek ere zirkulu zaharkitu horretara lotu zutelako (ia bost urte falta zaizkit Rosaren oraingo adinera heltzeko, baina mundu burges eskolatu batetik nator, eta bihotzekoak emango lidake inork nigatik emakume esango balu).
|
|
Guk ez dugu lanik izan aukeratzen. Aukera egina zegoen leku
|
batera
jaio ginen.
|
|
Oso aspaldi erakutsi ziguten hizkuntza zahar
|
batera
jaio ginela, eta kontinente zahar batean, eta herri zaharrago batean. Ez genuen, eta ez dugu?
|
2009
|
|
Ez zuk, ez zure seme alabek goserik, tentaziorik, miseriarik ezagutu ez zenezaten, seme alabek, unea iristen denean, ehun aldiz biderkaturik ordain diezazuten gaur zuk niri ematen didazun poz hori guztia. Ondradua, noblea, ona, tatxa gabea izan zaitezen, ohorea heredatu egiten den familia horietariko
|
batean
jaio izan bazina bezala. Zure patua ez zen gizon ondradua izatea, ezta nirea ere; baina hori guztia eman dizut, kultura oparitu dizut, ohorea, sentimendu zintzoak...
|
|
Abortista izan zen Asfar beharrak derrigortuta, parasitoa ezinbestean, baina baita izaeraz ere. " Otso gosetu"
|
baten gisan
jaio zen, eta" basapiztia" baten moduan hil. Hasiera hasieratik definitzen du hala:
|
|
–Ez naiz errusiarra. Varsoviatik hurbil dagoen herri
|
batean
jaioa naiz, baina ez dut izena gogoratzen.
|
|
Batetik, urriaren hasieran, Txiki neskatila eder batez erditu zen. Bizkaiko polizia guztia erditze hartaz ohartarazia zegoenez, Saioa âhala jarri zioten izena haurrariâ etxebizitza soil
|
batean
jaio zen, inongo ospital edo osasun etxeren laguntzarik gabe. Bestetik, azaroaren hasieran ezkondu ziren Goyo Lopez Irasuegi (Javi) eta Arantza Arruti (Rosarito, Anttoni).
|
|
Gure harremana garbia zen, elur grinaren fruitu; orduak ematen genituen besarkaturik, biluzik, ni loto jarreran, padmasana, zuk hankez gerria inguratzen zenidala, nire lingam tentea zure yoni elurrezko loto lore zabalduaren barruan, biok batera arnastuz, energiaren ibilbideari jarraituz, geldirik, oso geldirik, gu bion chakra argituak zabalduz, emeki eta pausatuki, biok batera, dardara helikoidal baten barruan. Oi, garbitasun haren bideari jarraitu izan bagenio!, energia uhinak sentitzen nituen buru gainetik gorputzean behera, elur argizko longaina baten antzera, gero bizkarrezurraren oinarrian biltzen zirela, eta txingar gori
|
batetik
jaiotako sua bezala gorantz abiatu erdiko sushumna hodian barrena, bizkarrezurraren bidetik; orobat sentitzen nuen zure errainaldeko kanda piztua, bonba baten pare lehertzear, edozein unetan energiari gorantz bultzatzeko zorian, nirearekin batera; hala saiatu izan bagina, egoera iraunkor bihurtuko genuen hura, bion borondateak bat eginik, baita elkarrengandik urrun egonda ere; gogoratzen nola egi...
|
|
Goizero, eguzkia irten aurretik jaikitzen ziren biak, egun bakoitza argi berezi
|
batekin
jaiotzen dela hautematera, mundua beti ñabardura desberdinekin argitzen baita, etengabe berriturik. Egun bakoitza bizitza osoa balitz bezainbat trinkotzen zuten:
|
|
Umedun nengoela (hiru hilabeteko) ezkondu nintzen. Hori gutxi izan balitz, ostiral santu
|
batean
jaio zen Iñigo. Orduko sineskerek esaten zutenez, ez dakit dakizun, ostiral santuz jaio behar zuen umea hilda jaioko zela uste izaten zen.
|
|
mundu auzo ez desiratu
|
batean
jaio izana,
|
|
Nik daukadan inpresioa da jatorrizko euskaldunak boligrafo gorri
|
batekin
jaiotzen direla. Eta zertarako boligrafo gorria?
|
|
euskara akzidente bat zen nik txikitan bizi izan nuen etxeko eta inguruko giroan. Baserritarra, edo pobrea edo toki atzeratu
|
batean
jaioa edo erremerrea izatea bezalako akzidente bat. Halabeharrak ekarria.
|
|
Gisa hartako fede itxiari erants diezaiodan identitatearen auzia: nire inguru guztia ehunean ehun euskalduna izan arren, ez nintzen familia abertzale
|
batean
jaioa. Euskaldunak ginen, euskaldunak ginela esateko premiarik gabe.
|
|
Hitzak, printzipio politikoen adierazpen oso bat, Nafarroako erresumaren zoritxarreko patua azaltzen digu (798 urtetik 1978 urtera). Orreagako espazio fisikoak dimentsio genesiakoak hartzen ditu, gudu epiko
|
baten ondoren
jaio zen nazioaren sorleku gisa. Benito Lertxundik ere hitz egiten du Orreagaz zenbait kantatan, hala nola" Orreaga" edo Orreagako gatazka" izenekoetan.
|
2010
|
|
Horrela, Erromako batzarrean, beren hausnartzeak egin ondoren, urtarrilaren 19an aukeratu zuten Jeneral berria: Adolfo Nicolás, 1931n Palentziako herri txiki
|
batean
jaiotakoa. Ia bere bizitza guztia Asiako lurraldeetan igaro du eta Japonian bereziki.
|
|
XX. mendearen hasieran euskara galdu zuen Arabako eskualde
|
batean
jaio zen Ibarretxe, Aiaran. Francoren diktadura garaian, euskara irakastea eta kalean erabiltzea debekatua zegoen, eta Juan Jose Ibarretxek ez zekien gauza handirik euskaraz.
|
|
Beste guziak Goizuetako elizako pontera jasoak izan baitziren. Hona beste senide
|
baten
jaiotze agiria:
|
|
Itxura batera, behintzat, Berdabiotik Goizueta bezain eroso baitator Aranatz, eta horrez gain, amaren etxalde eta ahaideko mordoa ere, hangoak izaki. Eta nire esanaz ez bazara fio, hona senide horietako
|
baten
jaiotzako agiriak zer dioen Aranazko elizan:
|
2011
|
|
Amak bere hitza eman zion. Neskato
|
bat
jaio zen, Marcelle. Amonak bere begietako ninia baino maiteago zuen haur hura, hainbesteraino ze alabatzat hartu eta ondasun guztien oinordeko izendatu baitzuen.
|
|
Aitortu beharrekoak gehiegi antolatu gabe. Errepikapenek eta horrelakoek ez dute kontakizun literario batean luketen garrantzirik, barru arintze
|
batetik
jaioak baitira. Bihotzetik, alegia, eta ez burutik edo arau estetiko jakin batzuetatik.
|
|
Siziliako herri arrantzale txiki
|
batean
jaiotakoa eta hazitakoa zen Filipu. Arrantzaleak zituen guraso eta arbaso guztiak eta ezin hobeto ezagutzen zuen arraina.
|
|
Gau hartan errepublikarrak altxatu egin ziren eta ezkerreko erradikalak Gobernu Zibila hartzen saiatu ziren. Buruak izan ziren Donostiako Jose Bago doktorea; Manuel Andres Casaus, Donostian bizi zen Elizondoko kazetaria; Ortega, Irungo karabineroa, zauritua izan zena eta Gerra Zibilean agintari militarra izango zena; Cristobal Errandonea, Berako baserri
|
batean
jaioa, mugalari hasi eta gerra bukaeran berrogeita hamar mila gizonen buru izango zena eta abar. Kontua da gaizki atera zitzaiela eta heriotza zigorra ezarri zietela gehienei, baina hurrengo urteko apirilaren 14an Primo de Riveraren diktadura erori eta Errepublika ezarri zenean, aske atera ziren.
|
|
Hau da, duela ez horrenbeste, argibide eskuliburu zehatza eskaintzen zuen mundu
|
batera
jaiotzen zela jendea; komunitateak kate motzean lotzen zuen gizabanakoa, baina aldi berean babesa eskaintzen zion, eta naturak berak ere bere erritmo pausatuan kulunkatzen zuen. Egungo mapak gobernatzen dituzten koordenatuak, aldiz, beste batzuk dira.
|
|
Dena eta une oro da gerra, liskarra, hil arteko borroka. Afrikarra da gizaki
|
bat
jaiotzen denetik hiltzen denera frontean egon ohi dena, bere kontinenteko natura bereziki gaiztoaren kontra auskan, eta bizirik egotea, biziari eusten jakite hutsa da haren garaipenik handiena.
|
|
Gaixo daudenen mundua beste mundu bat da, eta beraien erreferentziak eta eduki baloreak bestelakoak dira. Batzuk erabat mutu gor eta berekoitzen dira, baina gehienen artean solidaritate hunkigarri
|
bat
jaiotzen da. Erietxean, ez dira hitz asko behar hurkoari" eutsi!" oihukatzeko; askotan, keinu bat aski izaten da.
|
|
Herri oso patxadatsu
|
batean
jaioa, Oiartzun orduan zen bezala. Handik haurtzaroko oroitzapen onak ditut.
|
2012
|
|
Zurekin ezkondu aurretik, maitale bat izan nuen, esan zuen Hélènek bere zimurren azpian penagarriki gorrituz?, aste batzuk baizik iraun ez zuen abentura bat. Handik haur bat, neskato
|
bat
jaio zen. Ez nizun aitortu nahi zer gertatu zen eta ez zintudan behartu nahi ere haur haren presentzia onartzera, baina ez da egia abandonatu nahi izan nuelakoa.
|
|
Besoetan eta eskuetan ile asko edukitzeak aberastasun askoko etorkizuna iragartzen omen du. Eklipse
|
batean
jaiotzen dena pobrea izango omen da.
|
2018
|
|
Eguzkia ezkutatzen hasita zegoen mendien atzean. Mendietako isla gorriztatu haietako
|
batean
jaiotzen zen ibaia, matxinoen arteko liskarrean hildako gorpuak Erret hiriraino ekarri zituena: izurriteaz joak ziren batzuk, sanoak ziruditen beste batzuk, eta, haien artean, Battis Toberak Errondalena ezagutu zuen, benetan diotsuet, eskuak zapi batean eta gero, esku hauekintxe ukitu nizkion pinportak, sudur honekintxe sentitu nuen haren gorpuko pintura usaina...
|
|
Matxinoen garaipena bezain arriskutsua da matxino falta, bietatik segitzen baita erresumaren hondamendia. Hargatik iruditu zait beti saihetsezina emakume
|
batengandik
jaio garen guztion hautabidea: ehiztari izan ala ehiza bihurtu, bizitzak ez digu erakusten beste legerik.
|
2020
|
|
Mundu guztiak daki Emilio Varela medikua ez dela gorritakoa, ez errebeldea, eta guztiek dakite falangistek eta guardia zibilek gorriak edo errebeldeak bakarrik atxilotzen dituztela eta medikua ez dela haietakoa, jakina baita etxe oneko semea dela, handikien leinu zahar
|
batean
jaioa, eta jauretxe eder baten jabea gainera. Halaber, denek dakite, atxilotu politikan sartuta dabiltzan nekazariak atxilo  tzen dituztela, politikan sartuta dabiltzan harginak, politikan sartuta dabiltzan marinelak, politikan sartuta dabiltzan alkateak eta emakume zoroak, munduan zein leku dagokien jakin ez eta bazterrak nahasten dabiltzanak.
|
|
Eta ez ezazu negar egin, Margarida, diotsot nik. Eta batzuetan negar ere egiten du leizean haurren
|
bat
jaio bada, eta ez ezazu negar egin, Margarida, diotsot nik. Eta ekaitzaren ondoren ere malko batzuk bota zituen, gizonagatik, polit asko ageri baitzen, han basoko soilgunearen erdian, hala zioen berak.
|
2021
|
|
–Haurrak ez ziren
|
batera
jaio, baina alde txikia kentzen zioten batak besteari, eta hil zirenean, bosna urte zituzten. Benantzio eta emakumea ere adin berekoak ziren:
|
|
Hor ikusten duzuna beste lore bat da, erroseta bat, eguzkiarekin batera irekitzen eta jiratzen ari dena. Gero, beste lore bat helize edo svastika eitekoa, eta azkenik, lore
|
batetik
jaiotzen diren bi izaki.
|
|
Denok furgoneta batean estu estu sarrarazi eta, ikara zainetan, Gasteizera eraman gintuzten. Abdelhadiren gisa, ni neu ere ez ote nintzen, bada, hortz
|
batekin
jaio. Hura dena alfer bidaia ote zen, amesgaizto hutsa besterik ez?
|
|
Gau hartan, urruneko Atlasetako elurrak ilargipean zilarrezko ispilu bat zirudiela, bizarginaren etxerantz abiatu nintzen. Abdelhadi bezala, Anisa ere hortz
|
batekin
jaioko zela pentsatu nuen, eta estutasunak gorabehera, nik Adjiben antzeko zoriona zain nuela.
|
|
Messnerrek gaztetan aukeratu zuen alpinismo motari" uko egitearen alpinismoa" deitzen dio, ahaleginak egin zituelako oxigeno botilak eta baliabide tekniko korapilatsuak eta garestiak alboratzen. Messner mendiek inguraturiko toki
|
batean
jaio eta hazi zen, Alpeetan. Haren ustez, giza espeziak berezko dituen instintu zaharrei esker ikasi zuen mendian ibiltzen.
|
2022
|
|
Haur
|
bat
jaio da
|
|
" Herri honetan binaka gertatzen dira gauzak: haur
|
bat
jaiotzen bada, aurki jaioko da beste bat, basoan norbait galtzen bada, jaberik gabeko txakur bat agertzen da, behi batek gauza arraroak egiten baditu, munduaren amaiera etortzen da, eta kanpotarrak badatoz, gure aita hiltzen da". Eta Noraren aukiari bultzaka jarraitu nuen eta erremin hori, zeina baitzen nire amona Jimena niri urdaila garrez betetzen, zeina bai  tzen nire aita" hoa herri honetatik" esaten, zeina baitzen nire mundu amaiera, joan egin zen, udan hotza joaten den bezala.
|
|
Aitak landa begiak ditudala esaten dit beti. " Horra Lea Txiki bere landa begitxoekin." Eta esan nahi duena zera da, beti herri txiki batean bizi izanaren edo baso arriskutsu
|
baten inguruan
jaio izanaren mesfidantzarekin begiratzen dudala batzuetan. Edo ezagutzen ez dudanak beldurtzen nauelako.
|
|
Umeaz erditzean ama berri
|
bat
jaiotzen da, hots, emakumea amatu egiten da. Nola eta noiz iristen da, ordea, emakumea halako erabaki bat hartzera?
|
|
BERRI
|
BAT
JAIOTZEN DENEAN
|
|
Eme birjina sexua, zentzu biblikoan, ezagutzen ez duen emea da. Aldi berean, birjina
|
batengandik
jaio dena ez da egongo emearen pasioek, hau da, sexuari atxikitako pasioek, kutsatuta.
|
|
Bultzada eta ausardia horiek gizon emakumeak mundu berri batera irekitzen dituen festatik sortzen dira. Festatik agintaldi
|
bat
jaiotzen dela esan liteke: Joan, eta banandu mundu osoan zehar berri ona eramanez.
|
|
emakumeak beren neurri berezko edo naturaletan gelditzen dira eskuarki, haundi txikiari dagokionez. Gizon askotxori hantura bat edo koskor
|
bat
jaiotzen zaie ariman; uhaunditu bat espirituko zuretan. Gizon haundi izatea neoplasiazko eritasun gisa.) Historiako gizon haundiak gorestea itsusia da oso, zeren haiek deklaratu gabeko zulo bana baitaukate atzean, eta aurreratxoago ere bai.
|
|
(Ez bedi nahas emakume hori berori aldi berean ama eta birjina izatearen kontuarekin.) Ohar garrantzitsua: kristauen sektan, pertsona edo ume oro bekatu
|
batekin
jaiotzen da mundura jatorriz, zeina baita munduan izan ziren aurreneko gizon emakumeek burutu zuten desobedientziazko egite baten âJaun Goikoari deso  beditzearenâ ordain transgenerazionala.
|
|
Beste klase sozial
|
batean
jaio izan banintz, nire animaliarik maiteena izango zen zaldia. Beste klase sozial batean diot, afizio garestiegia baita gu bezalako pobreentzat, nahiz jaio izan mendebaldeko herrialde aberatsenetako baten lurralde aberatsenetako baten herri aberatsenetako batean, ze zortea?; baina batez ere diruaz gain beste zer edo zer behar delako hipikarako, nolabaiteko distintzio bat, pentsatzen dut odolaren bitartez bakarrik eskura daitekeena.
|
2023
|
|
Ekintza on bakoitzak ikaskizun bat dauka, batez ere itxuraz ezer irakatsi nahi ez baldin bada; halakoak eraginkorragoak izaten dira, iritzi publikoa errazago konbentzitzen da irudipenekin arrazoinamenduekin baino. Elkartekoek ikusten edo irakurtzen dutenaren arabera, kartzelandreak batez ere hunkitu egiten dira kideak euritan blai sartzen direnean, edo bero saparekin erreak; hunkitu egiten dira, halaber, zigor toki horretan haur errugabe
|
bat
jaio, eta zertan bildu ez daukanean: karitateak berehalakoan jantziko du orduan.
|
|
Halakorik pentsatzea ere. Beti izan duk hire baitan mila dorre eta gaztelu egiteko joera, txabolazulo
|
batean
jaio bahintzen ere. Zerbaitengatik jarri zitean Minhoko Kixote ezizena gure tasquinhara etortzen ziren bezero portugesek, haien artean ere portuges arraroa hi, burtzoro halakoa, nahiz jakin badakidan hire erotasuna ez dela erabat egiazkoa.
|
|
232 Natibo digitala 2000 urte inguruan sortutako kontzeptua da, balio izan zuen mahairatzeko bestelako testuinguru
|
batean
jaiotzen zirela ume horiek, telefono bat aurrean jaiotzen zirela alegia, baina horrek ez du bermatzen eurak beste gaitasun berezi batzuk dituztenik teknologia erabiltzeko orduan. Inor ez da jaiotzen ikasia, ikasi behar dute.
|