Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 99

2000
‎Popocatepel Mexikoko sumendi baten izena da, eta nire haur denboran sumendi bat bezain sutsua nintzelako eta frikunkeria asko egiten nuelako, gure ama zenak Popo deitzen zidan.
‎Kontuak kontu, bazkaltzera Dabid eta biok joan gara. Berak harrera gelakoei galdegina zien, nonbait, jatetxe dotore baten izena eta haraino inguratu gara taxiz. Ni, otorduan zehar, hartu dugun ardo gorria bezain hotz egon naiz eta Dabid izan da, hasieran, gure arteko isilune desatsegin luzea apurtzen saiatu dena.
‎Orain, atera zaizuen zenbaki horri egoki iezaiozue alfabetoko letra bat, esate baterako, 6 atera bazaizue, a, b, c, d, e, eta f. Beraz, orain letra bat izango duzue zenbakiaren ordez eta nik orain galdera bat egingo dizuet ekin dut, baina erantzuna zuen golkorako gorde behar duzue: Pentsa ezazue letra horrekin hasten den Europako nazio baten izena. Eta pentsatzeko tartetxo bat utzirik:
‎Orain egin alfabetoan letra bat aurrera, lehen f atera bazaizue, g letrara egin salto eta erantzun azkar bigarren galdera honi: Pentsa ezazue letra horrekin hasten den Afrikako animalia baten izena.
‎Baina zikoinak ikusi nituen arratsalde hartan, bihozkada bat izan banu bezala, topatu nuen lehenengo bidaia agentzian sartu nintzen. Eta doi bat gaizkiturik sartu banintzen ere, irten, indarberriturik irten nintzen, ustekabean bidaia baterako izena eman eta gero: " Estatu Batuak:
2001
‎Liburu honen iturburuen bila hasiz gero, aurkituko genuke noski nor aipa. Euskaldun baten izena behinik behin, Unamunorena, aise etorriko litzaiguke gogora. Oker handia egingo genieke, ordea, bai Leturiari bai egileari, bide horretatik abiatuko bagina.
‎Idazten ez nintzen Eganen hasi, beste nonbait baizik, San Martinek aipatzen duen Espetxian hori ez da leku baten izena, aldizkari batena baino7 Hor agertu ziren lehen aldiz, moldezko letretan, euskal artikulutxo batzuk, beste zenbait erdarazkorekin.
2002
‎Jaioberri baten izena dut
‎Baina paper haiek irakurri ahala, nire beldurra izu bilakatzen joan zen. ..., bazekiela jaus  gailuz salto egitea kirol arriskutsua zela eta heriotza ere eragin zezakeela, eta, agiriak sinatzeko orduan, bere buruaren jabe zela adierazten zuen; gero, istripurik gertatzekotan, antolatzaileen kontrako inolako neurri judizialik abian jar  tzeko aukerari uko egiten zion; eta, azkenik, bere heriotzaren berri nori eman behar zitzaion jakin ahal izateko, lagun edo senitarteko baten izen, helbide eta telefonoa jarri behar zuen... " Ez larritu, motel, tramite hutsa baino ez da, legeak hau egitera behartzen gaitu", esan zigun hango arduradunetako batek, baina hitz haiek ez ninduten batere lasaitu.
2003
‎–Ezpeletako jatetxe baten izena arauz...
‎Jakob profetaren garaian Dinaren anaiek arrebaren ohorea odolez eta suz garbitu zutenean bezala, XIX. mendean ere ohorearen zaintzailea beti da gizona. Baina gizonezkoen ohorea, familia baten izen ona, etxearen ospea, emakumeen
2006
‎Berehala, enkantean atera zituzten inguruko lurrak, eta ia egun batetik bestera eraiki ziren etxeak. Hiriari Virginiako militar baten izena eman zioten: Jesse Lee Reno, AEBetako Sezesio gerran hil zuten federalen ofizial bat.
‎sarritan gertatuko zitzaidan zeppelina ikusi ez ikusi baino garrantzi handiagoko erabakiak hartu beharra. Zuhur jokatzen ez banuen, ez nuen sekula aitaren baimena lortuko aerodromo batean izena eman eta hegazkinlari izateko. Gorputza zailtzen eta gogoa zaintzen ari ez nintzen ba nire onena aberriaren alde emateko?
‎hark egin edo esandako oro beltz ikustera, haren isiltasuna gero eta handiago sentitzera. Baina behin, mahaian geundela, eta auskalo zer solas klasek ekarrita, Frantziako herri txiki baten izena esan zuen aitak. Niri ezaguna egiten zitzaidan izen hura, irakurri berria nuen-eta Ernst Jüngerrek bere liburuan kontatzen duena Orainvillen gertatutako granada leherketa izugarri bati buruz.
‎Oporrak etorriko ziren, eta zer egin erabaki behar nuen. Gazte guztiek bezala, eskura nuen udako kanpamenduren batean izena emateko aukera. Baina nik, Andreas Keunek gomendiozko gutuna eman zidanetik, Adlerhauseko pilotu eskolarekin egiten nuen amets.
‎Tartean, Rijekakoa zela. Estreinako aldia zen hitz hori entzuten nuela, eta pentsatu nuen Triesteren bizkarrean zeuden muinoetako herri txiki edo auzo ugaritakoren baten izena izango zela. Emakumeak berak argitu zidan auzia, nik ezer galdetu gabe:
2007
‎Kirol oinetakoen azpian, zimur zimur eginda, Euskal Herriko mapa bat zeukan. Beheko bazterrean, hego hegoaldean ozta ozta sartzen zen herri baten izena boligrafoz borobilduta ikusi zuenean," bertan ez da txakolinik egiten", esan zion. Mapak pixka batean belaunen gainean iraun zuen, baina poliki poliki, lokartu ahala, oinetatik behera irristatzen hasi zitzaion, lur jo zuen arte.
‎Omen, Lurreko Paradisuko kasko gorenean dela lau ibaiei sortzea ematen dien iturri  miragarria eta munduko gatzatuak ez diren erreka, iturri, ibai eta uhaitz guzien sortzea hor dela. Lehendabiziko Paradisuko ibaiaren izena da Fison, erran nahi du" bilkura" han baitira bertze anitz isurtzen; bigarrenari deritza Gangares, Indian bizi zen errege baten izena du hartu, haren lurretan barna iragaten baitzen; hirugarrena da Nila edo Gion, beti nahasiak baititu urak, eta gion hitzak" nahasia" erran nahi baitu; laugarrena da Eufrate, erranahiaz" osasun onekoa", onezia anitz heldu baita uhaitz horren bazterretan eta uhaitz horri esker.
‎Aski da Manuel Larramendiri irakurtzea, batzuek lehen euskal independentista deritzoten horri, konturatzeko XVIII. mendean euskal ezaugarrien apologia ustez lehen espainiarrak eta garbienak izateak sorturiko harrotasunean oinarritzen zela. Lehen adierazi dudan bezala, XIX. mendea arte" euskal herria" kontzeptu linguistiko bat izan zen, horregatik idazten zuten minuskulaz Pérez de Lazarragak, Leizarragak, Axularrek eta, oro har, idazle gehienek XIX. mendearen bigarren erdia arte, oraindik ez zelako nazio baten izena. Garai hartako erdaran tierra bascongada ematen zuten euskal herriaren ordain.
2008
‎Halaxe zioen, behintzat, aurreko egunean jaso nuen eskutitzak. Ez nuen tragediari buruzko ikastaro batean izena eman nahi, erremediorik ez, ordea. Kontrazala irakurri dut:
‎Ero diagnostikatu bat (ez gure moduko bat) tabernan latakada bizian sumatu dut, gure moduko bati izugarrizko beroa ematen, ezdakitnongo leku euskalgabe baten izenaren euskalduntasunaz. (Badakigu ero diagnostikatuak eta gure modukoak bereizten dituen pareta mehea dela oso eta ezin ikusizkoa kasik).
2009
‎–Lan segurua da, murmurikatu zuen, pare bat izen ezagun gogoratzearekin batera.
‎–Lekuko baten izena ematea nahi. Zer moduz, Judas Iskariote?
‎Allan Kardecen espiritualistaren eskolakoa omen zen Breitner. Aipatu pertsonaia hark, benetako izenez Hippolyte León, Allan Kardec grazia jarri zion bere buruari, beste bizitza batean izen huraxe eduki zuelako. Espiritualista famatu horrek Pestalozzirekin ikasi zuen Suitzan, Yverdun institutu ezagunean.
‎Ez gaur ez bihar, euskarak ezin ditu eta ezin izango ditu ondoko beste hizkuntza nagusiek eskaintzen dituzten produktuak eskaini, ez behintzat haiek adina. Egin ezin litekeena eta norberaren esku ez dagoena bihurtzen denean arazo guztien balizko soluzio, norberak aurkitu ditzakeen irtenbideak bilatzeari uzteko arriskua gailendu ohi da; eta beti norberaren esku ez baizik eta hirugarren baten bizkar gainean dagoen mirakuluaren zain dagoenak, inor baino kritikoagoa eta exijenteagoa izanik autokritika eta auto exijentzia beti hirugarren baten izenean egiten duenak, nekez hobetu dezake bere jarduera, nekez bilatu ditzake bide berriak. Hortik, hazkundetik ez bezala, ezin ezer onik espero.
‎Baina baita Argia, Txuria, Beltxarana edo Joanari ere. Garai joan bateko izenak dira.
‎Ulergaitza baldin bazaigu orduko gizarteak hartaraino heltzeko egin zuen bidea, are ulergaitzagoa egiten zait gaur, tragedia gertatu zenetik laurogeitsu urtera, ikustea zein zaila den hilotza estaltzen duen izara odoldua erretiratzea. Frankismoak berrogei urtez isilarazi zuen memoria kolektiboak isilik segitu zuen trantsizio garaian ere balizko hobe behar baten izenean: garaiko arduradun politikoek hobetsi egin zuten erantzukizun zibilak eskatzeko inperatibo demokratikoa baztertzea, balizko zauriak ez berritzeko aitzakia hipokrita baten mesedean.
‎markatu egiten dute espazioaren izaera. Bi izen ezagutu dizkiot ni bizi naizen kaleari, Ramiro de Maeztu eta Don Leandro (Zarauzko mediku baten izena). Kaleak berdin berdina izaten segitzen du bere itxura fisikoan, baina ez du, inondik ere, garai bateko itxura moral bera.
‎Fama da oso liburutegi ona zeukatela Urdazubin, Axular jaio zen herrian. 1840 urtean Fabre izeneko kazetari katalan bat bertaraino joan zen, liburutegiaren garai bateko izen onak erakarrita.
‎Gizartearen sostengu eta bermerik gabe terrorista bihurtzen dira. Ia inork ikusten ez duen lege baten izenean borrokatuz, ero, haluzinatu, fanatikotzat hartuak dira. Legearen txakur zaintzaileek kontrolatzen dituzten komunikabideen irainen eta iseken helburu bihurtzen dira.
2010
‎Jende guztiak baietz esan zuen segituan, baina Josu ez zegoen batere konbentzituta, euskaraz" susa" ezer ez zelako. Aldizkaria aterata ere kezkaturik ibili zen bolada batez izen dontsuarekin. Egun batean lasaiago etorri zitzaidan, Juan Mari Lekuonarekin hitz egin zuelako eta honek esan ziolako leku askotan" susaa" esaten zutela, eta azken" a" hori ere ez zela oso luzea euskalki batzuetan.
‎Egun batean lasaiago etorri zitzaidan, Juan Mari Lekuonarekin hitz egin zuelako eta honek esan ziolako leku askotan" susaa" esaten zutela, eta azken" a" hori ere ez zela oso luzea euskalki batzuetan. Gainera, laster idoro zuen Irango hiri exotiko baten izena ere bazela (Frantziako mugatik gertu dagoen ipar Italiako herrixka baten izena da halaber). Harrezkero zeharo lasaitu zen izenari zegokionez.
‎Egun batean lasaiago etorri zitzaidan, Juan Mari Lekuonarekin hitz egin zuelako eta honek esan ziolako leku askotan" susaa" esaten zutela, eta azken" a" hori ere ez zela oso luzea euskalki batzuetan. Gainera, laster idoro zuen Irango hiri exotiko baten izena ere bazela (Frantziako mugatik gertu dagoen ipar Italiako herrixka baten izena da halaber). Harrezkero zeharo lasaitu zen izenari zegokionez.
‎Ez zion jaramon handirik egin, Xabiertxo ez baitzen abertzaletasun modernoaren irudiari erantzuten zion eredukoa. " Think gaur" entzun eta kolonia baten izena zela lehenago pentsatuko zuen jeltzaleen azken iniziatiba ideologikoa baino. Satisentzat Xabiertxo museoko pieza bat zen, eta, gainera, bide okerretik jo zuen aitaren etxean sortu zen zatiketaren garaian.
‎Han zegoen Anizetoren galderaren erantzuna, bai eta nirearena ere: Afrikako Mendebaldeko zuhaitz baten izena zen Yohimbe. Bere azala xehatu eta egosiz gero, ezagutzen zen afrodisiako naturalik indartsuenetakoa lortzen zen.
‎Bihotz bakartien kluba? Historian izan den diskorik onenetako baten izena ekarri zidan gogora, Beatlesek egin zutena, edo bihotza ehiztari bakartia zela zioen nobela eder baten izenburua. Baina ni ez nintzen sekula klub horretakoa sentitu, Teresa, bakardadea ez da niretzat aukera edo bokazioa izan, akzidente biografikoa baizik.
‎Nicolas oharkabean ikusi nahi zuenez, beharrezkoa zuen zein hoteletan egongo zen jakitea. Kazetari baten izenean deitu behar zuen Marlborough galeriara, Nicolas Castagnari elkarrizketa egin nahi ziola esanez. Modu horretan ostatu non hartuko zuen jakitea lortu behar zuen.
‎Jose Luis Longaron, Iñaki Epelde edo Sukru Karakus turkiarra, ea zer iruditzen zitzaion. Bi lehenengoen izenak ezagunak egiten zitzaizkion, hirugarrena, ordea, futbolari baten izena iruditzen zitzaiola. Ez zebilen oso nahastuta:
‎Agurtzeko orduan, afariaren faktura bulegora bidaltzeko eskatu zion, kreditu txartelak hoteleko gelan utzi zituelako eta, bide batez, bakailao platerari izen jatorragoa bilatzeko, afariko giroarekin bat etorriko litzatekeena. Robertok Club Ranero Bilboko elkarte baten izena zela jakinarazi zion. Satisek Monakoko Rainieroren izena zeraman batena zela uste zuen eta Ranero igel jokoaren zaletasunetik zetorrela jakin zuenean, dezepzioa nabaritu omen zitzaion, bat batean bakailao haren glamourra erabat desegin balitz bezala.
‎Â ¡ Saludos a Iwaszkiewicz!". Hau, berak asmatutako Vatikanoko beste pertsonaia baten izena da.
‎Eta egia da oso berandu amaitu genuela, goizeko seiak aldera. 24 eguna argitzen hasia zen alde baten izenean Rodrigo Ratok eta bestearen izenean nik neuk izenpetu genuenean akordioa.
‎Nere inkestatua, Francisco Aldaya Indacochea Grajirena Erro izan da;" Patxi" adiskideentzat, 55 bat urte, Labaingo Arretxeko bordako nagusia, Urrutiñako auzoan, Buztiñenea izeneko tokian. Eta esan dit Iramendi larre baten izena dela, mendi saihets bat. Beheko barrenean iturritxo bat baduela, metal gustuko ura ematen duena.
‎Bailara eta herri ezaguna da Nabaz Nafarroan, eta Lesakako auzo baten izena izateaz gainera, Nafarroan aski deitura hedatua. Begira non ageri den bat 1510ean, Goizueta eta Orreaga arteko hitzarmena sinatzen:
‎Nik uste, Txukalde, Etxetxiki eta beste izenez ageri den hori, egungo Kotxobitarte zela, eta gaur oraindik suma litekeela zertsu jenderen aterpe izana zen, beste holako" etxebitarte"," estarta"," belena" eta gisako asko bezala. Don Bixenteren [242] zerrendan 58 zenbakia zuen etxetxo honek, eta" Alamberea" beste bolada bateko izena. Gaurko jendeak ezagutzen duen Txukalde bakarra, ordea, Uku eta Txanikene bitarteko hauxe duzu, Goizuetako Aitasemegi auzoan.
‎" Aranaztikan ekarri nuen/ dotiarekin andrea;/ hobe zukean ikusi ez balu/ Berdabioko atea". Basetxe baten izena duzu Berdabio, eta oraindik hantxe dago zutik betiko lekuan. Non dagoen Berdabio hori?
‎Ezizenez Bornas, Algarra, Atxiri eta Zandua zirela dirudi. Hauetako baten izena ere ematen du: Pedro Karlos Mendi; beharbada, kartzelalditik aisago libratzeko orduko adin nagusira (25) heldu gabea delakoz, bertsotan aipatzen dena.
2011
‎–Doktore tesiak idazten dituzu, beste baten izenean?
‎Hasierako sorpresaren ondoren, bere bisitaren zergatia argitu zidan Jesus Maravallek. Madrileko egunkari garrantzitsu baten izena eman zidan lehenengo. Bertan egiten zuela lan, eta erreportaje politiko bat egitera bidali zutela.
‎–Gauza bi orduan. Alde batetik izena aldatu behar duk. Salbaterrakoa haizela esango zioat osabari eta bazauzkaat han Ruiz de Egino deitzen diren ezagunak.
2012
‎–Hori ere ez zen gari garbia izan, bota du don Norbertok eskela bateko izen abizenak Inas sartu aurretxoan ahots gora irakurri ostean?. Nolatan atera daiteke, baina, halako piztia gorriaren eskela Diario de Navarran?
‎Lagunak egiten hasi zen eta entzun nahi zion guztiari ematen zizkion geriatrikoan sartu izanaren arrazoiak: seme alabak kanpoan bizi zirela, alargundu berria zela, berea izan zela zahar etxe batean izena emateko erabakia:
2018
‎Ia egunero smart erakusgelara joaten dela esaten die, eta" kapital gehiago, ametsak egiago" pentsatu du Loreak. Eta kirol esperientzia haluzinagarri batean izena eman duela...
‎Elkarri musuka eta fereka aritzen ziren noizbehinka, balizko bezeroak berotu nahian. Bazterreko mahai baten aurrean, mami gutxiko gizon mehe bat zegoen eserita, trajea hamaika tokitan zulatua eta hamaika aldiz ostera ere josia, eskutitz bat idazten diru truke, idazten ez zekien marinel baten izenean. Marinela aldamenean zeukan, papereko hizkiei begira ezer ulertu barik, Calaiseko taberna batean lan egiten zuen neskame bati maitasuna adierazteko hitzak nola aurkitu ez zekiela.
2019
‎Non zaude?". 12:00etan geratuak ziren lagunak, Europa erdialdeko hiriburu baten izena duen modako tabernan, Miriamekin.
‎Hausnar txar batek urratzen zizkion erraiak, pistola baliatzera behartua zen aldi bakoitz: kausa justu baten izenean bizidunak kalitzea tokatzen zitzaien, baina zer egin bestela. Zer zen zuzena?
‎Bilbotik Baionarako autobusean, Carmenen konpainian zizelkatu ideia eroa bazerabilkidan kasko zokoan baltsari. Felix Sutarregi aske zegoen eta nik, berdin, belaunaldi baten izenean, iragan dorpe horrekiko aske senditzeko, idazki batez distantzia lantzeko xedea nuen. Eskizofrenikoak bilakatuak ginen, non ez genuen identitate anizkoi arazo bat gure artean.
‎Aita eta ama ni jaio eta berehala sartu ziren Elizan; horregatik ez dut nik izen biblikoa. Niri berdin zait Bibliako emakume baten izena ez izatea. Biblian emakumeek ez dute ezer apartekorik egiten.
‎Motel mugitzen zen, dortoka sakratuaren pareko. Haren eliz atorraren zuriak bihotza izoztu egiten zidan, beste elur berri bat bailitzan, non sufrikariorako biltzen baitzen, gupida gabeko Jaungoiko anker baten izenean, hotzak torturatutako giza larba hura. Azkenean bataioko legeak amaitu ziren, eta emagina ikusi nuen mantatxo luzean berriro bil bil egiten ahots sarkor saminez aiumaka ari zen ume izoztua.
‎...i, eta ikusle frankofonoa patriota jarriko da lurralde batzuen letania entzunda, Seine  Seine et Oise Seine et Marne Marne et Oise, ikusle anglofonoa jingotista jarriko da lurraldeen beste letania bat entzunda, Feckham Peckham Fullham Clapham, eta euskalduna aberkoi jarriko da Goiherri Txoriherri Usategieta Usando entzunda, eta lurralde izen hain durunditsuak gozatu ondoren, pertsonaia historiko baten izena entzungo du ikusle frankofonoak, Voltaire, Voltaireren garai bereko pertsonaia historiko baten izena entzungo du ikusle ingelesak, Bishop Berkeley, Voltaireren eta Bishop Berkeleyren garai bereko pertsonaia historiko baten izena entzungo du ikusle euskaldunak, Elhuyar, eta bat batean izen geografiko bat, oihartzun belikoek leherrarazia, entzungo du frankofonoak, Normandia, entzungo du anglo...
‎...se Seine et Marne Marne et Oise, ikusle anglofonoa jingotista jarriko da lurraldeen beste letania bat entzunda, Feckham Peckham Fullham Clapham, eta euskalduna aberkoi jarriko da Goiherri Txoriherri Usategieta Usando entzunda, eta lurralde izen hain durunditsuak gozatu ondoren, pertsonaia historiko baten izena entzungo du ikusle frankofonoak, Voltaire, Voltaireren garai bereko pertsonaia historiko baten izena entzungo du ikusle ingelesak, Bishop Berkeley, Voltaireren eta Bishop Berkeleyren garai bereko pertsonaia historiko baten izena entzungo du ikusle euskaldunak, Elhuyar, eta bat batean izen geografiko bat, oihartzun belikoek leherrarazia, entzungo du frankofonoak, Normandia, entzungo du anglofonoak, Connemara, entzungo du euskaldunak, Gernika, eta, dena esate aldera, Luckyk monologoan zehar ...
‎...Fullham Clapham, eta euskalduna aberkoi jarriko da Goiherri Txoriherri Usategieta Usando entzunda, eta lurralde izen hain durunditsuak gozatu ondoren, pertsonaia historiko baten izena entzungo du ikusle frankofonoak, Voltaire, Voltaireren garai bereko pertsonaia historiko baten izena entzungo du ikusle ingelesak, Bishop Berkeley, Voltaireren eta Bishop Berkeleyren garai bereko pertsonaia historiko baten izena entzungo du ikusle euskaldunak, Elhuyar, eta bat batean izen geografiko bat, oihartzun belikoek leherrarazia, entzungo du frankofonoak, Normandia, entzungo du anglofonoak, Connemara, entzungo du euskaldunak, Gernika, eta, dena esate aldera, Luckyk monologoan zehar jariatutako aipamen kultural historiko geografiko etniko gainerakoak ere frantsesez entzun ditu ikusle frankofonoak, ingelesez e...
‎...xoriherri Usategieta Usando entzunda, eta lurralde izen hain durunditsuak gozatu ondoren, pertsonaia historiko baten izena entzungo du ikusle frankofonoak, Voltaire, Voltaireren garai bereko pertsonaia historiko baten izena entzungo du ikusle ingelesak, Bishop Berkeley, Voltaireren eta Bishop Berkeleyren garai bereko pertsonaia historiko baten izena entzungo du ikusle euskaldunak, Elhuyar, eta bat batean izen geografiko bat, oihartzun belikoek leherrarazia, entzungo du frankofonoak, Normandia, entzungo du anglofonoak, Connemara, entzungo du euskaldunak, Gernika, eta, dena esate aldera, Luckyk monologoan zehar jariatutako aipamen kultural historiko geografiko etniko gainerakoak ere frantsesez entzun ditu ikusle frankofonoak, ingelesez entzun ditu ikusle anglofonoak, euskaraz entzun ditu ikusle eus...
‎Antilingua praktikatzen duenak" terrore semantikoa" dio –espresio hori ere Calvinorena da– errealitatea zuzen izendatzeari, lanari lan eta esplotazioari esplotazio deitzeari. Gauzen eta gertaeren izaera lausotzen du halakoak; zehaztasuna kamusten du ustezko dotorezia baten izenean; hitzak eta esaldiak luzatzen ditu; burokrazieraz gainezkatzen ditu legeak, diskurtsoak, informazioa; antilinguaren gristasuna barreiatzen du hiz  kuntzaren zirrikitu ezkutuetaraino ere.
‎Protagonistaren izenak erakarri du Berbelitz jauna.. Aureliano BuendÃa bezain eufonikoa izaki, euskal errealismo magiko avant la lettre bateko izena iruditu zaio.
‎Baina Gogorgo? Letra larriz ematen du aita Donostiak, toki baten izena behar du. Non ote dago?, galdetu du Berbelitzek.
‎Raimundo Llul eta Peynafortekoa ezagunagoak diren arren, azken hau abokatu eta letratuen zaindaria gainera, halere, euskaldun izandako gure lurralde inguru horietan Fiteroko gure nafarrak du jaiera handien. Eta, Meteorologiako Egutegian, eguneko santu baten izena agertzen delarik, poztu naiz Raimundo gurea ikusi dudanean, eta ez hori bakarrik, badu esalditxo bat bere egunari, martxoaren 15ari itsatsia ere; begira, bestela, honako honi: San Raimundo, trae la golondrina del otro mundo.
2020
‎Duela gau batzuetatik izarrek negarrez errepikatzen dute letania bera, gaua joan gaua etorri, errutina bihurtu dena. Betiko kamioneta heltzen da; alkandora urdinez jantzitako gizon batek izen abizen batzuk esaten ditu, eta noizbait beren buruaren barruan sufritu duten amesgaiztoa egia bihurtzen da bat batean: deitu egiten dituzte, haien izenak ozen esan.
‎Haien kurtsoko taldean gehienek badakite Connellek atera duela nota handiena modulu batean ez beste guztietan, eta Connell konturatzen da gogoko duela inteligentetzat hartua izatea, besterik ez bada horrek ulergarriagoak egiten dituelako beste pertsona batzuekin dituen interakzioak. Gogoko du norbait liburu baten edo autore baten izena gogoratu ezinik dabilenean berak berehalaxe esan ahal izatea, harrokeriarik gabe, gogorarazteko bakarrik. Gogoko du nola esaten dien Mariannek bere lagunei –zeinen aitak epaile eta gobernuko ministro baitira, eskola ikaragarri garestietara joandako jendea–," inoiz topatuko duten" pertsona azkarrena dela Connell.
‎Baziren herabeki jatera hurbiltzen zirenak: auzunean gaiz  ki bizi atzerritar batzuk ideologia baten izenean estatu aberats batetik etorriak, gobernu zirtzil batek miseria gorrian jarriak.
‎" Aspaldi iritsi zen Oñatitik honantz lehen Arrazola hura". Durangaldeko eskualdea osatzen duen herri baten izena da Arrazola. " Susmoa daukat Oñatiko arrazolatarren jatorria Durangaldean dagoela, duela pare bat mende Gaztelako errege batek arrazolar jauntxoak bere herritik bota zituenean Oñatira jo zutela".
2021
‎Gisa horretan diruaren gose eta beldur izaten baizik ez du ikasiko. Irrikatzen duen eta guk eros genezakeen bizikletarik gabe utzita, zapuztu baizik ez dugu egingo haur batentzat bidezkoa den gauza batean, haren haurtzaroan poz gutxiago egotea baizik ez dugu lortuko, errealitatean justifikaziorik ez duen printzipio abstraktu baten izenean. Eta modu tazituan berretsiko dugu haren aurrean hobe dela dirua bizikleta baino:
‎Ez dago zinema berririk. Zaharrek hor diraute, garai bateko izenekin: errepikatzean gaztaroa eta haurtzaroa barnean berritzen dizkiguten izenekin.
‎zura landu nahi dinat, eskultura modukoak egin. Ikastaroren batean izena eman.
‎Gure bezero gehienak taldean etortzen diren atzerritarrak dira, motxileroak, edo Donostia, Bilbo edo Gasteiztik sanferminetara etortzen direnak. Gela bakoitzak, jai-egunetan korridore hauetan etengabe aditzen den kantuaren lerro baten izena du: " Uno de enero, dos de febrero, tres de marzo, cuatro de abril...".
‎Desagertuta segitzen zuenez, gaur goizean aldundiko katastroan begira jardun dut. Datuak jabetza erregistroekin gurutzatu ditut, eta jakin dut Gorbeia magalean baserria eta lurrak dituela, ekitaldi ordezkaritzarako bere enpresetako baten izenean. Horregatik etorri nahi izan dut hona, ea hemen aurkitu eta berarekin hitz egiteko aukera nuen, baina ezer ez, eta ez dio mugikorrari erantzuten.
‎–Eta zer da zerrenda hau, Roberto? , galdetu nion, dozena bat izen deitura irakurri nituen, adinak alboan idatzita.
‎■Baina dena egiten da komunitate zientifiko horren izenean! ‣ Ezin litekeen zera baten izenean? ■Ezin litekeenaren izenean ezin litekeena egiten da, orduan?
‎‣ Gaitz haundia da hori, bai, baina nola ezten birux bat, edo batterio bat, edo ontto bat... ✳... edo ezten gaixotasun baten edo sindrome baten izena, nekez jarriko du forentse batek, konparazio batera: " herio  tzaren kausa:
‎‣ Ez: onartuko al zenuke baldin eta izen on baten azpian... arrazoi on baten izenean balitz? ✳ Hau da:
‎Nik idoro dudana da... ■Idoro horrek gizon baten izena ematen du, kur! ✳ Nahi duana, baina i do ro dudana da hik dionan maitasun horri" kohesioa" deitzen diotela soziologo ezkertiarrek.
‎nik txori mundu diot, ze garai batean txori etxe esaten baitzitzaion hutsik gelditutako baserriari. Badira euskal herrietan etxe mordoxka bat izen horrekin gelditu direnak. ■Txori mundu hori, orduan," gu gabeko" mundu bat li  tzateke, ezta?
‎hilkorrak garelako. Inork ez du hotsandiko ospe baten izenean heriotza bilatzen.
‎Hurrengo erronka Goya margolariaren lan txit ospe  tsu baten izenaren eskutik heldu zen. Izan ere, Goyaren El sueño de la razón produce monstruos irudiak mailegu berri bat eskatzen zuen.
‎Ohikoa da Alpeetako aterpe batek mendizale handi baten izena izatea. Ez da horren ohikoa, alabaina, batek bakarrik ez, bi aterpek alpinista beraren izena izatea.
‎Baina gatozen harira: Kinder der Landstrasse (Errepideko umeak) Suitzako karitatezko egintza edo ekimen arrazista deitoragarri baten izena ere izan zen; hots, Pro Juventute fundazioak Estatuarekin lankidetzan 1926tik aurrera gauzatutako egitasmo bat. Haren helburua, jende ibiltaria, nola edo hala, sedentario bilakatzea zen.
2022
‎Hitz bitxia iruditu izan zitzaidan beti, Geometriako gnomon hitza eta Kristau Ikasbideko simonia hitza bezala. Orain, ordea, izaki gaizkile eta bekatariren baten izena iruditzen zitzaidan. Beldurrez betetzen ninduen, eta, hala ere, hurbilagotik ikusi nahi nuen haren eragin hilgarria.
‎...urpegi bat bera da beti, zerbait gogorarazten dizuna baina zer zehatz esaten ez dakizuna, osaba zahar bat edo helbiderik gabe alde egin zuen adiskide baten mutil laguna, bai, bai, badakit izen bat dudala, nola ez duzu bada izen bat izango ordainduz gero hura aldatzeko modua izanik, izena dut Cynthia, lehendik ere badakizu hori, ez da egiazko izena baina neurea dut, neure puta izena, hildako ahizpa baten izena, ordezkatu behar dudan ahizpa, inoiz berriz harrapatu ezin izan dudan ahizpa bat, eta lehenago Jamie nuen izena, eta ilea beltz neukan, baina ziotenez izen hori ez zetorren bat nirekin, amerikarregia zen, arruntegia, eta ni frantses eta sofistikatu estilokoa naiz agerikoa denez, horra zergatik komenigarriago zitzaidan Cynthia izena, bezeroei kostarik kosta beste norbait gogorarazteko, lanbi...
‎Donostia bezalako hiriburu bateko auzo baten izena izan zitekeen, baina ez. Umea amaren sabelean egotetik munduan egotera igarotzen den lehendabiziko unean ama izendatzeko erabiltzen den terminoa da, hitz elkartu bat:
‎Ez dut gogoan moja haietako bakar baten izenik, aurpegirik, ahotsik. Zein ordenatakoak ziren dakit justu, ordena bereko mojen kargu zeudelako gurasoen etxe aurreko eskola eta zahar etxea.
‎Alde batetik, ezker abertzaleko gazteriaren ordezkari bat, eta, beste aldetik, ni neu, Azkoitiko hiltegi zaharrean nagusi zen jarrera libertario (post) autonomo lauso baten izenean.
‎Real Union izango da ondorioz gaur egunean ondoen ordezkatzen nauen proiektu politikoa. Eta ez ote den goiztxo, lehen ehun egunak ere ez dituzte pasa Emerytarrek, baina izenaren afera ere noizbait errebisatu litzateke, Real monarkiko hori, eta Union bera, tuna baten izena dirudi. Hemen doa proposamen bat, doan, gure arbaso erromatarrak ohoratuko lituzkeena, gainera:
‎Izan ere, zahartzen ari gara, ezinbestean, eta alternatiba zein den kontuan hartuta, eskerrak?. Eta, hala ere, nerabe izateari utzi nahi ez dioten helduz betetako gizarte batean bizi gara, denok izan nahi dugu betigazte. Gilles Lipovetsky filosofo frantziarraren termino bat izan liteke, baina Hondarribiko Alarde matxistako konpainia baten izena ere bada?. Liburu honek zerbitzu publikorako bokazioa duenez, berripaper serio horietako batek kaleratu duen artikulua osatuko dugu, gehituz 35 urteetatik aurrera egin behar ez diren beste hamar gauza, seguru irakurleak eskertuko dituenak.
‎273) 33– eratu behar dela edo nazio maioritario bakarra eman  tzipatu behar dela defendatzea. Aitzitik, horrekin batera doan proiektu politikoa nazioetako bakoitzak estatu plurinazionalen barnean ordezkaritza izateko funtsezko baldintzak sortzean da  tza, baita, kapitulu honetan arestian adierazi dudan bezala, nazio horien erabateko emantzipazioaz arduratzean ere, demokrazia justu baten izenean. Horra hor estatu federal multinazional baten ezarpenaren oinarrian dagoen bigarren anbizio handia.
‎Bere obran," adiskidetze politiko eraldatzaile" baten aldeko norabidea jorratzen du (Ladner, 2017), zeinaren giltzarria" subiranotasun erlazional" moduko bat izango bailitzateke (ikusi, halaber, Stacy, 2005: 396) 99 Ikuspegi berri horren arabera, guztiz legitimoa dirudi subiranotasunaren banaketaren irakurketa legalista egitea, baita irakurketa pragmatikoa edo programatikoa ere, komunitateek aurka egin ahal izan diezaioten funtsezko printzipio multzo baten izenean ezarritako ordenari. Horrenbestez, subiranotasuna ez litzateke jadanik batura zero den joko baten adierazpen gisa ulertuko, batura positiboa den joko baten adierazpen gisa baizik.
‎Quebeceko Gobernua beti egon da, Claude Ryanek gogorarazi zigun bezala," Kanadaren batasunaren kontzepzio zurrunaren sustatzaileek" proposatutako filosofiaren aurka," tematu egiten baitira, pertsonen eta probintzien berdintasunaren ikuspegi abstraktu eta doktrinazko baten izenean, edozein asimetria mota gure sistema federalean barneratzen uzten" (Ryan, 2000: 260).
2023
‎Eliot eta Sand proiekzio publiko handiko emakumeak izan arren, egonezina eragiten dio haiek zabaldutako emakume publikoaren esanahia. Gorrotagarria zaio, bestalde, gizon baten izenarekin idazteko egin duten hautua; baina ulertu egiten ditu, beren nobeletan halatsu jokatu baitzuten Cecilia Böhl de Faver ek edo Fernà ¡ n Caballerok. Bide batez, Kaioa nobelari benetan aspergarria iritzi zion.
‎Nahi baduzu, emaiozu begiratu bat urte hauetan guztietan Antónioren etxea izan den gelari. Apika gogoa freskaberritu eta, nork jakin, oroitzapen zaharrekin batera Antónioren senide ezezagunen baten izena gogoraraziko dizu.
‎Etxera etorri zen batean, Stob eko tren geltokira joan zen, eta Stob en, errepidearen ondoan, postetxetik gertu, saltzaileak egoten ziren gunean, hor ikusi du Antonen emaztea sagarrak saltzen; haren aurrean gelditu da bere urre eta harribitxi guztiekin, igandetako jantziarekin, Kamnik era baitzihoan epaitegira, etxaldea alaba baten izenean jartzera; Rozina etxetik behar bezala apaindurik irteten zen, mezatarako soinekoarekin eta Carniola ko lastoz egindako poltsarekin, beti egiten baitzuen berri bat aurrekoa apurtzen zitzaion bakoitzean; aurrena txirikordak egiten zituen, gero poltsari josten zizkion. Orain inork ez daki gauza hauek egiten, esaten zuen halako lanetan ari zenean, lehen ere ez zekiten, egia da.
‎Ez dakit zer antzeztalde izango zen, argumentuaz ere ez naiz oroitzen, esaldiak ulertzen ere nahiko lan izango nuen adin hartan. Gogoratzen dudana da xelebrekeriekin barre asko egin nuela, eta pertsonaia baten izena geratu zitzaidala memorian: Saturdina.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia