Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 259

2000
‎Txemari otu zitzaion hura Eiderren azpikeria berri baten hasiera izan zitekeela. Alegia, ez zela sekula Lahinchen egon, edo tertulia hartan ezagututako mutilen batekin pasatu zituela egunak eta beraz mutil horren izena hartu zuela gakotzat, edo Ipar Irlandako putakume haietako baten izena. Duncan.
‎...zeren baitzekien ezen gure aita ere, puntu hartaz denaz bezainbatean, apezak aldarrikatu ideiekin bat zetorrela eta arrazoin pisutsuak zituela hartarakotz, zeren eta komenientziaren arrazoinak betidanik izan ohi baitira halakoak, eta aita ez baitzegoen, konparazione, Villagrandeko dukearekin zituen tratuen hausteko eta negozioen bazterrerat uzteko disposizionean, arbasoek aspaldi galdu zuten gerla baten izenean eta etorkizunik gabeko edo etorkizun iluneko ideia batzuen izenean. Haatik, Ziaurrizkoaren sermoiko hitz pairaezinak pairatu ondoren, osaba ezin gera zitekeen hura zirikatu gabe, ez horixe...!, eta, hala, berehala ediren zuen hartarako parada eta okasionea.
‎—Ez diogu, bada, saindu baten izena jarriko, ezta, andere Graziana? —segitu zuen osabak, amaren isiltasunaren aitzinean garaile— Baina sanbernardo txakurrak dauden bezala, gurea sanpedro edo sanpaulo bat izan daiteke, eta baterat edo bertzerat dei diezaiokegu, nahi baduzu...
‎Zeren, agertzen zaizularik, gauaren gauean, izar argi ezin argitsuago bat, han horizontean, baitakizu, hartaraz gero, norat joan eta norat jo. Eta izar hori Périgord-eko zeruan zegoen, eta skribatzaile famatu baten izena zuen: Montaigne.
‎Bi urte lehenago gimnasio batean izena emanda erositako txandal arrosa zeraman soinean, nik biziki maite nuena aldakak ederki nabarmenarazten baitzizkion. Kristinaren gorputz ataletan, aldakak nituen gogokoen.
‎Nire izena hainbertze dokumentutan agertzeak ez zuen erran nahi denen protagonista ni nintzenik, aski hedaturik egon gabe ere ez bainaiz hiri honetan halako deituraren jabe bakarra. Banan banan begiratzera etsia, lehenbizikoetariko baten izenak terneziazko irribarrea jalgiarazi zidan: " edu"," debalde" direktorioan, sei egun lehenago Ttipik eman txostenaren lehen orrian nire izen deiturekin batean agertzen zen bera.
2002
‎Mundua mundu denetik izan diren munstro izugarrienak eta ikaragarrienak dira gorgona horiek, izaki arraroak eta beldurgarriak, benetan, inoiz izan diren eta izango diren izaki harrigarrienak. Ez da erraza nolakoak diren adieraztea, antzeko beste piztia edo munstrorik ez baitago eta zaila bailitzateke antz pittin bat izan dezakeen piztia baten izena ematea. Itxurari dagokionez ere, oso zaila da nolakoak ziren adieraztea, hain izugarriak eta beldurgarriak baitziren.
‎Zakur bati izen hori ematea nahiko barregarri begitantzen zitzaidan. Sokrates zakurra bera, izen horrekin nahiko harro zebilela uste dut.
‎Berandu gabe itzuli zen medikua. Eskuan paper bat zuela, emakume baten izen deiturak irakurri zituen ozenki. Jarraian, lekutik altxatu eta barnera egin zuen atso andaluzak.
2003
‎Konturatzen ote gara nola eta zergatik aldatu den osoki, urte guti barne, euskaldun gaztearen estereotipoa? Lehen, tirano zaharkitu baten aurka, bere jaioterria askatu beharrez ziharduen gudari miresgarria, ametsetako estatu totalitario baten izenean bere basakeriak legeztatu nahi lituzkeen borrokari itsua bihurtu da, gaur egun.
‎Lurralde horietarik batek izena du Euskal Herria eta gure gaztaroan ginen baino biziki gazte gehiago baditugu gure iloben eta ilobasoen belaunaldietakoak, sorterriaren kezka bihotzean barna alha dutenak edo, haietarik batek zioen bezala, %100 basque izaiteko, nahiz ez beti euskaraz, nolazpait lehiatzen direnak.
‎Lantoki atsegina izan behar zuela hark pentsatu nian, lankideek elkar hain maitekiro tratatzen bazuten. Hiri baten eta hotel baten izena aipatu zitian ondoren. Hitzordua jarria zitean han; beraz, jarraitzea izango genian onena.
‎Monikari, ordea, jakin mina piztu omen zion eta isilik jarraitu omen zuen, isilik jarraitu omen zuten, leihatila banatatik kale esnatu berriei begira, bikote aldendu samartuak joan ohi diren eran. Hiriari itzulia eman eta abiapuntura iritsi zirelarik, Monika izan omen zen keinu lotsati batez eskuarekin aurrera jarraitzeko agindu zuena, eta hiriaren irteeran zegoen pub baten izena eman zuen, ezezagun batekin ordu batzuk pasatzeko egun argia arriskugarria iruditzen zitzaiolako gehienbat, gauak ezabatu egiten ditu akatsak, barkagarriago egiten ditu hanka sartzeak, ahanzkorrago bihurtzen bekatuak. Idazleak bere ondoan ezpainetan irribarre maltzur bat zuela jarraitzen omen zuen," edana balego bezala" dio Monikak bere adierazpenean.
‎Hustu zeure barrua, gure artean sekula ez baita sekreturik izan... eta zure seme hau, bestalde, inor baino fidagarriagoa baitugu. Izan ere, Azpilgo belar gaiztoetan belar onik jaio bada, zure semearen izena darama... enperadore baten izena, alazangoa! –esan zuen don Estebek, don Justinianoren egoa puzten zuela.
‎Ez da oroitzen hala ere, paziente asko eduki ditu geroztik. Abertzaleei laguntzeko prest azaldu izan den traumatologo baten izena eman dit, joateko harengana. Baina ni ez naiz traumatologo abertzale bat ikustera joan, ni neu tratatu ninduen traumatologoa ikustera joan naiz ni, nola ez nau gogoratuko ba...
‎Hostal bat. Neonezko argi hori fosforotsu batez izena, Vilma. Barruan gelak.
‎–Zera, nik... Nik badut pentsio baten izena eta kale honetan dago baina... Zera, Rakel deitzen da jabea.
2004
‎Harrigarria ote da bada Arestiren definizio hori gure egungo munduan? Egungo mundu honetan nola definitzen ote da, izan ere, horrela ez bada, idazle frantses edo espainol baten izena eta izana, nahiz eta hizkuntza horiek munduko beste zenbait lurraldetan ere erabili. Ba ote da munduan italieraz ari ez den idazle italiarrik?
‎Eta bide bat hobetsi beharrak noraezekoa dirudi. Mundu plural baten izenean zer dugu hobetsi beharrekoa: pertsona irizpidearena ala lurralde printzipioarena?
‎Labur zurrean esanda: gerta zitekeen gauzarik okerrena gertatu zaigu, berez motza den legea luze gertatzea alegia, borondaterik edo/ eta ahalmenik eza estali nahi izan delako aginte autonomiko jakin baten izenean.
‎Ba dirudi hizkuntza bat izen lerrokada luze bat dala; eta hiztegi luze batek, besterik gabe, traburik batere gabe, illara luze batean, batetik bestera igarotzeko kide guziak eman ditzakeala.
‎" elur" ideia baldin badugu, ongi egoki eta berezia," elur" hitza badugulako da hain zuzen. Ideia zahar bati izen berri bat ematea, hortara, zuzengabekeria hutsa da;" berriz bataiatu" nahi dugun ideia, hitz zaharrari esker baitugu, eta alkarri adiaraz ahal izaten! " Bataio" berri hunek, bestalde, funtsezko estrukturak aldatzen eta nahasten ditu askotan, analogia berriak sortuz eta zaharrak estaliz.
‎Eskuak aho inguruan jarri ditu bozgorailuarena egiteko, eta oihuka esan du bakoitzak boto bat, bakoitzak boto bat, bat bakarrik bakoitzak. Baina jendeak badaki hainbeste, ez baitute burua alferrik apurtu erantzun bakar baten bila, eta ondo dakite boto bakarra dutela edo, beste modu batean esateko, pertsona baten izena baino ezin dutela jarri papertxoan, nahiz eta askok nahiko lukeen bi edo sei izen jartzeko aukera ere izatea, baina kartelek eskatzen zuten pentsatzeko ba ote dagoen inor Mussolini baino garrantzitsuagorik, inor existitzen bada hain garrantzitsua.
‎Mistikoen estasia gogorarazten zuen zerbaitek distiratzen zuen han. Antzina jainko izugarriren baten izenean sakrifizioak egiten zituzten apaizen tankera gogora ekartzen zuen zerbaitek.
‎Edo Hobbes filosofoak aipatutako super estatu tiranikoa. Elkarteren baten izena izango da?
2005
‎Tokia ziurrenik haurtzarotik ezagutzen zuten, ez baita izen propiorik aipatzen; gainera, aparte samar egon behar zuen gorpu bati lurra emateko. Hau dena Olgari kontatu nion, eta toki baten izena eman zidan: san Kristobal baseliza.
2006
‎Esku artean hartu eta zabaldu bitartean ez nuen imajinatzen ere zer topatuko nuen barruan. Nire irakasle baten izena ikusi nuen igorlearen lekuan, nire irakasle gogokoenetako baten izena, eta, ustekabekoa izan arren, naturaltasunez hartu nuen, jakin min arin batekin nahasturik.
‎Esku artean hartu eta zabaldu bitartean ez nuen imajinatzen ere zer topatuko nuen barruan. Nire irakasle baten izena ikusi nuen igorlearen lekuan, nire irakasle gogokoenetako baten izena, eta, ustekabekoa izan arren, naturaltasunez hartu nuen, jakin min arin batekin nahasturik.
‎Amerikarrak ez zeuden batere ados. Nondik nora jeneral ingeles baten izena Estatu Batuetako zuhaitz miragarri batentzat. Agian, jakin izan balute gizon ospetsu hura ez zela oso ingelesa –Dublinen jaioa zen–, Arthur Colley deitzen zela gaztetan, eta denborarekin, ospearekin eta Gasteizen, Waterloon eta beste hainbat lekutan irabazitako hainbat borrokaren ondorengo ohoreekin bakarrik bihurtu zela Arthur Wellesley, Wellingtoneko dukea, amerikarrek begi hobez begiratuko zioten, baina Wellington izen hutsez jeneral ingeles bat besterik ez zen, eta estatubatuarrek bazuten jeneral ospetsu nahikoa kanpotarren bila joan gabe.
‎Amerikarrek, etxezale betiere, esan zuten zuhaitz haiek jeneral baten agintea irudikatzen bazuten, eta jeneral baten izena behar bazen haien handitasuna adierazteko, bazutela horretarako Washington jeneral ospetsua eta jartzeko Washingtonia izena zuhaitzei.
2007
‎–Ecrivain engagé? baten izena eskatuz gero(, idazle engaiatu edo konprometitu, euskaraz), askok eta askok Sartre hautatuko lukete Europa osoan.
‎Ortega-ren kointzidentziak Chamberlain ekin puntu askotan harrigarriak dira (batzuetan korronte bateko sentiera eta ideia komunak izan litezke, menpekotasun zuzenekorik gabe), puntualak ez ezik orokorrak, estiloan bertan hasi eta fakto gorrien, zientzia kamutsarekin? polemizatzeko moduan (filosofia jakintsuago haizeputz baten izenean); historiari buruz tente potente jarreran, hari esijituz, aginduz (esaterako arraza espainol garbirik lehen ez egonda ere orain hori eugenikoki sortzeko esijentzian, elite buruzagi arrazialen aldarrian, etab.); eta ez arrazaren kapituluan bakarrik, baina kontzeptu basikoetan, balioespen historiko nahiz pertsonaletan, historiaren filosofia, bitalistan?, filosofia poli tikoan, balio moralet... Hala ere, orain darabilgun arloan, puntu bat da nabarmentzekoa:
‎Liburuaren prezioa dakar orritxoak erdialdean, tinta urdinez inprimatuta. Eta goiko aldean data, pasa den astekoa, eta Iruñeko liburu denda ezagun baten izena. Ez Madrilgoa, ez aireportukoa, senarrak esan zion bezala.
2008
‎–Berdin zait, erantzun zion sendagileak?. Ezagutzen dudan bukanero baten izena da, eta holaxe deituko dizut laburtzearren. Begira, zera esan nahi dizut:
‎–Bai, jauna; Eskeleto Uhartea esaten diote. Garai batean piraten biltokia izan zen, eta gure itsasontziko batek izen guztiak bazekizkien. Iparraldeko muino hari Trinketa esaten diote; hiru muino daude erreskadan hegoalderantz:
‎1745eko ekainaren 12an, esate baterako, garbia zen hirurogeita hamar librako zorra egin zutela norbaitekin, eta horren arrazoi guztia sei gurutze ziren. Kasu bakarren batean, leku baten izena ere gehitzen zen, hala nola. Caracas inguruan?; edo latitude eta longitude sarrera bat, besterik gabe, hala nola? 62° 17? 20?, 19° 2?
‎Modernista ez guziendako baina bai batzuendako (Eric Hobsbawm batendako, kasu), nazioa, produktu soilik ideologikoa den heinean, gaurko munduaren gaitz anitzen iturburua da. Eta gaitz horiek are larriagoak dira, gezur baten izenean eta faltsukeria baten kariaz etorri zaizkigulako. Nazioa nazionalismoaren emaitza gezurtia baita, faltsukeria ideologikoa, botere nahiaren erdipurdiko mozorroa.
‎–Aizu, nik badut hemendik ez urrun dagoen borda bat izen hori duena. Hau kasualitatea!
‎Gizakiaren bizitza askotarikoa da, bistan denez, dimentsio askoren altzokoa, nork bere berariazko izana eta izatea dituelako. Ez da zilegi giza problematika baten izenean, besteak zapuztea eta gutxiestea. Ezta hobe beharrez jardunda ere.
‎–Eta gehien gehienek uko egiten diote barne ehundura osatzeko ezinbestekoa zen euren lan intimoari: ez dute euskara ezagutzen, ez dute ikasi nahi, ez dute libururik eta egunkaririk irakurtzen, ez dute gure kantaririk ezagutzen, ez dakite gure eskultore bakar baten izenik, analfabeto aldra itsusi batek hartu du barne oihala osatu behar lukeen eremu aberatsa?.
‎Bakarrik ikusi nau eta errazegi etsitzen dudala, ezin dudala hain azkar amore eman esaten dit. Bere ustetan, kirola egiten hasteko baliatu nuke krisialdia, dantza ikastaro batean izena emateko edo, gutxienez, golfean jokatzen hasteko. Ez diodala krisialdirik aipatu erantzuten diot nik.
2009
‎Stendhal, Florentziako Santa Croce eliza frantziskotarrean begietsiriko eder guztiarekin hain gelditu zen samurtua, ezen handik ateratzean fisikoki agortua bezala sentitzen baitzen, zorabiatua, bihotza taupaka, zutik ibiltzeko ezgauza. Berak egin duen bere esperientziaren deskribapenarekin medikuek sindrome batentzat izena asmatu dute, gaixotasuna kontsideratuz. Emozio hauek Naturako ikuskizunek ere eragin ditzakete, egunaren argitzeak, ekaitzak, etab. (oroit Kanten sublimearen analisia).
‎Halakoxea zen buruberoa garai hartako giro katolikoa, Euskal Herrian ez ezik, Europa integrista guztian (termino hau laxoki, ez alderdi konkretu baten izen bezala hartuta), Italiako Estatu Batasunak Eliz Estatuei eta Aita Santuaren botere politikoari sortzen zizkien arazoetan Neronen Eliz jazarpen berri bat infernu guztiarekin sutan proiektatzen zutela 117. Migel Antonio Iñarra oiartzuarrak bertsoak jartzen zizkion Aita Santu Leon XIII.ari, Erromatik iraizten bazuten, etortzeko Euskal Herrira 118.. Biba Aita Santu Erregea!!!? 119 eta biba Bizkaia!, biba Gipuzkoa!
‎Arrutik ere badu. Illunabarra? izenburuko poesia bat, hor hiltzera doan baserriko etxejaun zahar baten izenean mintzo baita poeta: –Banua; zoli ziran begiak dauzkat lausuak...?
‎Reginak hainbestetan eta hainbestetan entzun zuen hitz hura, ama?, non ohiko bihurtu baitzitzaion, hitz hura bere eguneroko paisaia pertsonalaren osagai edo objektu arrunt bat balitz bezala? beste izen bat, azken batean, egunerokotasunak eta inertziak higatua; orain, aldiz, hitz hura entzun zuenean, lehen aldiz entzun balu bezala sentitu zen; maila batean, halaxe zen, gainera. Reginaren begiak, argitan blai?!?, seme edo alaba batek izen hartaz lehen aldiz deitu zion bakoitzean antzeko sentimenduak bereganatu baitzituen, zirrara atsegin batek sabelaren oinaze guztiak ezabatzen zizkiola eta urtzen, eta Domingo orduantxe jaio baitzen mundura bigarren aldiz, egun batzuetan hil edo bizi egon ondoren, heriotzatik hurbilago bizitzatik baino, itxuraz; horregatik, semearen ahotsak hartua eta onartua sentitu zenean, eskaini zizkion b... –Seme, seme, seme??, ez zion besterik esaten, izen soil hura, apaingarririk eta adjektiborik gabekoa?
‎Uri hontan egin dute batzar bat izen berdiñeko probintziako sindikato katolikoak. Azkenengo egunean batzarra ixtean, itzaldi ederrak egin zituzten Ariztizabal, dar Jose Manuel Jaunak eta Jesus, en lagundiko Nevares aitak, nekazariei on zaien gauz asko azaldurik.
‎–Emadazu kukurbitazea baten izena.
‎gertatutakoaren berri jakin baitzuen: komunistek bahitu zituztela, alegia, Nazario eta Teofilo Maria, bahitzaile baten izena ere eman zuen Markosek: Nikolai?, bera eta beste hiru gizon bahitu zituzten bezalaxe, nahiz eta bera berehala askatu zuten; esan ere, esan zion enpresariak EAJko buruekin hitz egiteko prest zegoela, bide hartatik komunistak estutzeko, aita semeen bizitza arriskuan egon zitekeelakoan, eta Maria Bibianak ezetz:
‎Alberto: Amari galdetu nion eta ez du ezer gogoratzen, baina euskal jatorriko emakume baten izena eman zidan, eta telefonoa, baina baieztatu behar dut zuri eman baino lehenago. Izen bat aipatu zenidan, eta ezaguna egiten zait.
‎Hiltzaileak espetxera joango direla jakiteak bide emango digu, hala espero dugu, herri zuzenago bat eraikitzeko. Saiatuko naiz eskatu didazun datu hori argitzen; nire amak, halako batean, Cordobako atxilotu ohi baten izena eman zidan, berak uste du euskal jatorriko senide desagertuak zituela. Datorren astean idatziko dizut.
‎nola gauez ez ziren aita eta anaia etxera iritsi, nola goizean etxeko abokatuari deitu eta abokatuak –Barandiaran jaunak– bere estrategia diseinatu zuen, erabateko diskrezioan eta isilpeko lanean oinarritua, eta nola, halere, eguerdian Markos Ostolaza izeneko enpresari baten ezusteko deia izan zuten –badaezpadako edo konplimenduzko dei bat zen, enpresariak Nazario eta Teofilo Maria onik ote zeuden, ez baitzuen besterik jakin nahi–, zeinean, haritik tiraka, Maria Bibianak –hark hartu zuen telefonoa– gertatutakoaren berri jakin baitzuen: komunistek bahitu zituztela, alegia, Nazario eta Teofilo Maria –bahitzaile baten izena ere eman zuen Markosek: Nikolai–, bera eta beste hiru gizon bahitu zituzten bezalaxe, nahiz eta bera berehala askatu zuten; esan ere, esan zion enpresariak EAJko buruekin hitz egiteko prest zegoela, bide hartatik komunistak estutzeko, aita semeen bizitza arriskuan egon zitekeelakoan, eta Maria Bibianak ezetz:
‎...hura –ama–, non ohiko bihurtu baitzitzaion, hitz hura bere eguneroko paisaia pertsonalaren osagai edo objektu arrunt bat balitz bezala... beste izen bat, azken batean, egunerokotasunak eta inertziak higatua; orain, aldiz, hitz hura entzun zuenean, lehen aldiz entzun balu bezala sentitu zen; maila batean, halaxe zen, gainera –Reginaren begiak, argitan blai...! –, seme edo alaba batek izen hartaz lehen aldiz deitu zion bakoitzean antzeko sentimenduak bereganatu baitzituen, zirrara atsegin batek sabelaren oinaze guztiak ezabatzen zizkiola eta urtzen, eta Domingo orduantxe jaio baitzen mundura bigarren aldiz, egun batzuetan hil edo bizi egon ondoren, heriotzatik hurbilago bizitzatik baino, itxuraz; horregatik, semearen ahotsak hartua eta onartua sentitu zenean, eskaini zizkion b... " Seme, seme, seme...", ez zion besterik esaten, izen soil hura –apaingarririk eta adjektiborik gabekoa– seme galdua irabazi zuelako bermea balitz bezala.
‎–Emadazu kukurbitazea baten izena.
‎Uri hontan egin dute batzar bat izen berdiñeko probintziako sindikato katolikoak. Azkenengo egunean batzarra ixtean, itzaldi ederrak egin zituzten Ariztizabal’dar Jose Manuel Jaunak eta Jesus’en lagundiko Nevares aitak, nekazariei on zaien gauz asko azaldurik.
2010
‎Hantxe zegoen, baina, Bibi, gure arteko eztabaida isilik jarraitu zuena, baita, entzundakoak entzunda gero, nire aldera lerratu ere: . Zaude isilik, Teo, ni ere horrela ibili bainintzaizuen estutzen garai batean, Jainko mirrin baten izenean! Jainkoa, ordea, eskuzabala da, eta eskuzabaltasuna bera da?
‎Egun batean, natur zientzietako irakasleak eskatu zion ezen esan zezala kukurbitazea baten izena, eta Felipek. Oiloa, erantzun, edo. Untxia?
‎neure baitaren eta neure izaeraren hondorik gabeko hondoan: inkontzientearen leku jakin batean, bestela esanda, zeinak bai baitzuen, halaber, izen jakin bat, sentimendu baten izena ere bazena: orbetartasuna.
‎Atalari ekin baino lehen, harro eta pozik sentiarazten nauen izen bat emango dizut aditzera: IKAS, frantziskotarrok hemen Elorrietan sortu dugun talde baten izena ere badena, zenbat eta zenbat sor diedan IKASeko kideei, beraiek gabe nekez uler baititzaket ez nire barne aldaketa ez nire bilakaera urte guztiotan?!?, euskal kulturan erreferentzia ezinbestekoa izatea lortu duen taldearena; izan ere, hurrengo lana taldeko filosofo teologo ezagunenari zor diot nagusiki, berak oraindik argitaratu gabeko estudio bat du oinarri?, jakintsua jakintsuen artean b... hain da jakintsua, non bai baitakit bere izenaren gainetik duela jakituria, eta hala, bada, gure artean ulertzeko,. J.
‎Domingok amets zuen anaitasun unibertsala, gizon inozo askoren bihotzetan eguzki batek bezala dir dir egiten zuena/ duena, eta Li Pok, berriz, zurruta, existentziaren gau beltzetan mila izar pizten zizkiona. Domingo prest zegoen bizia emateko, ideal politiko baten izenean, eta Li Po berdin, plazer baten izenean. Azkenik, biek eman zuten bizia era gehiegizko batean, Domingok abiazioari aurre egiten zion bitartean Li Pok ilargia harrapatzeari ekin baitzion, harik eta, bere ahalegin hartan, heriotza aurkitu zuen arte.
‎Domingok amets zuen anaitasun unibertsala, gizon inozo askoren bihotzetan eguzki batek bezala dir dir egiten zuena/ duena, eta Li Pok, berriz, zurruta, existentziaren gau beltzetan mila izar pizten zizkiona. Domingo prest zegoen bizia emateko, ideal politiko baten izenean, eta Li Po berdin, plazer baten izenean. Azkenik, biek eman zuten bizia era gehiegizko batean, Domingok abiazioari aurre egiten zion bitartean Li Pok ilargia harrapatzeari ekin baitzion, harik eta, bere ahalegin hartan, heriotza aurkitu zuen arte.
‎alferrik. Gure aitak berdintsu esaten zuen, nahiz eta bera ordena sakratu baten izenean mintzatzen zen eta ni ez: gizonaren neurria gizona bera da. Lurra unibertsoaren zoko batean dago, ez erdigunean!?, eta neurri horretatik ateratzen denean, akabo!
‎Eta orain zer? Jainkoaren edo etika ustezko baten izenean, uko egin behar ote diogu leiho horri, baita bizitza jasangaitz bihurtzen zaigunean ere?. Ni ez nago prest behintzat.
‎Horregatik agertzen ote zait Duquesnel hitza, kristalezko harribitxi ezin distiratsuago bat bezala, zeren nik neuk ere egun batean, agian, lepotik zintzilik eramango baitut?? Baina, orain ohartzen naizela, tximeleta zuri baten izena ere izan daiteke Duquesnel: heriotzak, izan ere, heriotzaren zama beltza galtzen du, lo gozo, baita tximeleta zuri baten hegaldi ere, ondorioz?
‎Pentsatu al duzu inoiz gauza hauetan, Gabino? Eta ez al zaizu iruditzen erlijioak lurrean ditugun zeru txiki eskuragarri guztiak ukatzen dituela, balizko zeru handi helezin baten izenean?. Edo, zure idealismoak ez baitu zentzurik, salda batera mugatu ote zaigu zeru hori ere, amona Ursulak esaten zuen bezala:
‎esan zigun aitari eta bioi egun batean; ez zebilen oker, nik uste: ba ote dago munduan arima hobeto markatzen duenik, etxe bat eta etxe baten izena baizik?; harekin beste zerbait ere esaten ari baitzitzaien Teofilo Maria balizko langile zintzoei: –Zuek ere orbetarrak zarete, bigarren mailakoak bazarete ere:
‎Orduan, kontseilu euskal nafarraren planteamendua egin genuen. Hasierako eztabaidetan Lankidetza Organo Komuna esaten hasi ziren, baina guri ez zitzaigun gustatzen, besteak beste iraganean porrot egindako esperientzia baten izena zelako?.
‎Antroponimo zelta dugu izen hori, baina mundu osoan hamar bat adituk bakarrik ezagutzen dute. Nola da posible balizko faltsutzaile batek izen zelta hori ezagutzea eta Diputazioko txosten egileek ez??.
‎Alde batean ohorerik gabeko zibil bonbardatuak ditugu, bertze aldean ohorezko militar fusilatuak. Albo batean izenik gabeko hildako zibilak, bertzean ahazte gabeko hildako militarrak. Batetik buru eta gorpurik desitxuratuenak, bertzetik borgoina eta marrubirik itxuratuenak.
‎Isil gordeka Versailleseko itunaren aginduak ez betetzeko dei egiten zuen Jüngerrek. Alemania sekretu? baten izenean. Urte gutxi beranduago hau izanen litzateke nazismoaren argumentuetako bat, Versailles gorrotatzen zuten hitleriar ezkutuena.
‎nahiago nuke goserik ez balego, nahiago nuke gizona ez balitz gizonarentzat otso, nahiago nuke azeria oiloaren laguna balitz, nahiago nuke hertsikeriaren ate guztiak ostadar batzuk bezala zabalduko balira... alferrik. Gure aitak berdintsu esaten zuen, nahiz eta bera ordena sakratu baten izenean mintzatzen zen eta ni ez: gizonaren neurria gizona bera da —Lurra unibertsoaren zoko batean dago, ez erdigunean! —, eta neurri horretatik ateratzen denean, akabo!
‎Pentsatu al duzu inoiz gauza hauetan, Gabino? Eta ez al zaizu iruditzen erlijioak lurrean ditugun zeru txiki eskuragarri guztiak ukatzen dituela, balizko zeru handi helezin baten izenean.... Edo, zure idealismoak ez baitu zentzurik, salda batera mugatu ote zaigu zeru hori ere, amona Ursulak esaten zuen bezala:
‎Hantxe zegoen, baina, Bibi, gure arteko eztabaida isilik jarraitu zuena, baita, entzundakoak entzunda gero, nire aldera lerratu ere: " Zaude isilik, Teo, ni ere horrela ibili bainintzaizuen estutzen garai batean, Jainko mirrin baten izenean! Jainkoa, ordea, eskuzabala da, eta eskuzabaltasuna bera da... etsaia ere maitatzea agindu ez zigun, bada!
‎Egun batean, natur zientzietako irakasleak eskatu zion ezen esan zezala kukurbitazea baten izena, eta Felipek" Oiloa" erantzun —edo" Untxia" erantzun ote zion? —.. eta hantxe izan ziren bromak eta hantxe barre algarak!; guztiok sentitu ginen, beraz, Felipe gutxiesteko eskubidearekin... ni ere bai, jakina: hain sentitu nintzen eskubide haren jabe, non" marrazkitxo" bat egitea bururatu baitzitzaidan, ikusi berri nuèn eszena parodikoaren bertsio are parodikoago bat eginez, bere ibilbidea egin zuena, ikasmahaitik ikasmahaira.
‎Eta orain zer... Jainkoaren edo etika ustezko baten izenean, uko egin behar ote diogu leiho horri, baita bizitza jasangaitz bihurtzen zaigunean ere.... Ni ez nago prest behintzat.
‎Horregatik agertzen ote zait Duquesnel hitza, kristalezko harribitxi ezin distiratsuago bat bezala, zeren nik neuk ere egun batean, agian, lepotik zintzilik eramango baitut...? Baina, orain ohartzen naizela, tximeleta zuri baten izena ere izan daiteke Duquesnel: heriotzak, izan ere, heriotzaren zama beltza galtzen du, lo gozo —baita tximeleta zuri baten hegaldi ere, ondorioz— bihurtzen denean...; aitor dut, haatik, nire jarrera hau ez dela ausardiak eragindakoa, beldurrak baizik; baina beldurrak, itsutu bezala argi gaitzake edonoiz, askotan esan dizut...
‎neure baitaren eta neure izaeraren hondorik gabeko hondoan: inkontzientearen leku jakin batean, bestela esanda, zeinak bai baitzuen, halaber, izen jakin bat, sentimendu baten izena ere bazena: orbetartasuna.
‎Domingok amets zuen anaitasun unibertsala, gizon inozo askoren bihotzetan eguzki batek bezala dir dir egiten zuena/ duena, eta Li Pok, berriz, zurruta, existentziaren gau beltzetan mila izar pizten zizkiona. Domingo prest zegoen bizia emateko, ideal politiko baten izenean, eta Li Po berdin, plazer baten izenean. Azkenik, biek eman zuten bizia era gehiegizko batean, Domingok abiazioari aurre egiten zion bitartean Li Pok ilargia harrapatzeari ekin baitzion, harik eta, bere ahalegin hartan, heriotza aurkitu zuen arte.
‎Domingok amets zuen anaitasun unibertsala, gizon inozo askoren bihotzetan eguzki batek bezala dir dir egiten zuena/ duena, eta Li Pok, berriz, zurruta, existentziaren gau beltzetan mila izar pizten zizkiona. Domingo prest zegoen bizia emateko, ideal politiko baten izenean, eta Li Po berdin, plazer baten izenean. Azkenik, biek eman zuten bizia era gehiegizko batean, Domingok abiazioari aurre egiten zion bitartean Li Pok ilargia harrapatzeari ekin baitzion, harik eta, bere ahalegin hartan, heriotza aurkitu zuen arte.
‎Atalari ekin baino lehen, harro eta pozik sentiarazten nauen izen bat emango dizut aditzera: IKAS, frantziskotarrok hemen Elorrietan sortu dugun talde baten izena ere badena —zenbat eta zenbat sor diedan IKASeko kideei, beraiek gabe nekez uler baititzaket ez nire barne aldaketa ez nire bilakaera urte guztiotan...! —, euskal kulturan erreferentzia ezinbestekoa izatea lortu duen taldearena; izan ere, hurrengo lana taldeko filosofo teologo ezagunenari zor diot nagusiki —berak oraindik argitaratu gabeko estudio bat du oinarri—, jakint... hain da jakintsua, non bai baitakit bere izenaren gainetik duela jakituria, eta hala, bada, gure artean ulertzeko," J.
‎‘Orbetarren Kolonia’?" esan zigun aitari eta bioi egun batean; ez zebilen oker, nik uste: ba ote dago munduan arima hobeto markatzen duenik, etxe bat eta etxe baten izena baizik?; harekin beste zerbait ere esaten ari baitzitzaien Teofilo Maria balizko langile zintzoei: " Zuek ere orbetarrak zarete, bigarren mailakoak bazarete ere:
2011
‎Iritsi zelarik jakin zuen, baina, semea bezperan irtena zela Paris aldera, ez dakigu sekula ailegatu ote zen. Eta bada dioenik, hau ere auskalo egia ote den, baina kontalariak senez daki holakoek aberasten dutela istorioa eta bideko benta baten izen lekuak ere aipatu ditu indargarri, aita semeek, bideko benta hartan topo egin zuten arren, ez zutela elkar ezagutu, izan ere, hainbat euri eta haizetek ezabatuak baitzituzten ordurako geratzen zitzaizkiekeen ezaupideak. Ur saltzen dabilen nerabeak turista batzuk begiztatu ditu, jende multzotik gertu, eta haiengana abiatu da zalu.
‎Odiliaren ahotik entzunak egia badira, badirudi Alfonso mutil tirtiria zela, halako eran, non, etxeko lurretan aitzurrarekin ari zenean, burua lurrari makurtuta, arnasa estutu bezala egiten baitzitzaion; gero, ordea, atsedenaldietan, burua zutitu eta zerumugara begira paratzen zen, ameslari, mugarik gabeko zerumuga hura arnasbide gertatuko balitzaio bezala, harik eta, egun batean, etxetik joatea erabaki zuen arte, nora? eta Zaragozara, bera bezalako herritar batendako izen bat ere bai baitzuen amets hark: hiria, edo, zehatzago erranik, hiriburua?
‎Jolas bat asmatuko diagu. Esadak agertu eta desagertzen den beste gauza baten izena.
‎Eta, Pico della Mirandola eta utzita, giza duintasunaren gaurko ohiko kontzeptua(, santutasuna?) ez dela konpromiso politiko baten emaitza baino, Giza Eskubideen Deklaraziokoan erdietsi zena, zentzu oso diferentea dizuna interpretazio (erlijioso, moral, politiko; liberal, marxista) ezberdinen arabera. Egiazki, zaila da imajinatzea nola izan den posible dialogatzea, antropofagoaren eta misiolariaren elkarrizketa izango ez bada behintzat, aurretik oinarrizko adostasun gutxienez inplizitu minimoren bat suposatu gabe gizatasunari buruz solaskideen artean (suposatzekoa da gizatasun kontzeptu ohikoaren kritika haiek ere interes edo balio gizatarren baten izenean eginak izaten direla). Bestetik, baina, alderdi kontrarioek onezkoak egiteko ezinbesteko aurrebaldintza moduan giza duintasunaren aitortza esplizitua suposatzeak gehiegi suposatzea ematen du, edo deus ere ez suposatzea, aitortza ekiboko bat baino.
‎Hirurek elementu komun bat dute: hirurek subjektuak zapaldu dituzte, benetako bizitzak mindu dituzte proiektu megalomano baten izenean. Halaber, hirurak sekulako porrotarekin bukatu dira.
‎–Nik esango nuke animalia baten izena aurkitzen hastea zela hurrengo urratsa, urrezko zakurra, edo horrelako zerbaiten bila hastea?
‎–Behi baten izena, erantzun zidan Begoñak?. Hasieran Loka deitzen genion, ez zelako geldirik egoten, eta beti burua batera eta bestera zebilelako, tresabira lotzen zuen kate hura lepotik kendu nahirik, baina ura edateko askatzen genuen bakoitzean eroa bezala portatzen zenez Lokatik Lalokara aldatu genion izena.
‎Bazen behin asto bat izena zuena Kubala
‎Hemen bazen behin asto bat izena zuena Kubala. Kubala garai hartako futbolari bat omen zen.
‎Seguruenik kokaina ere sudurreratuko zuen noiz edo noiz. Baina harrigarria zitzaion drogazaleentzako klinika batean izena emateko bezain lapaturik egotea. Eta are harrigarriagoa klinika hari su ematen saiatu izana.
2012
‎Autoaren jabetza paperak emakume baten izenean zeuden: Itziar Orue.
‎Badirudi. Sakona? munstro baten izena dela. –Sakona, ren metafora nagusia ere urazpian murgiltzearena da, ur sakonetan, birikak lehertu beharrean igeri egitearena.
‎–Pertsona horrek benetan baleki zerbait iluna egon zela Sandraren istripuan, aurrez aurre erranen lizuke, edo poliziarengana joanen litzateke... eta ez luke bidaliko beste baten izenean sinatutako ohar bat. Izan ere, zergatik nahasi Dasilva hori kontu honetan?
‎Ikasketen bigarren urtearen hasieran, ordea, eztabaidetan parte hartzeko ausardia bildu eta leihaketa baterako izena eman zenuen. Eskarmentudun ikasle azkar baten aurka aritu behar zenuen hurrengo egunean.
‎Quetzalcoatl hitzak, azteken jainko nagusienetako baten izenak, suge lumaduna esan nahi omen du, baina baita bizki bitxia ere. Koiotearen burua duen Xolotl bere anaia bizkiarekin batera, Heriotzaren Jaunak ezkutuan gordeta zituen hezurrak lapurtu zituen Quetzalcoatlek.
‎Hortik (eta Komunitateak jarritako osasun eta higiene neurriak ez betetzetik) debekua Sardiniako gazta bitxi horri. Milioika urtez gure inguruan biraka ibili diren euli nazkagarri horien erregalotxo bitxia debekatua Europa garbi baten izenean.
‎Ingelesez cat fish deitu ohi zaie goiko masailaren bi aldetan bizar bi izaten dituztelako, katuen biboteen antzera. Euskaraz ez dateke oso egokia katuarrain deitzea arrain horiei, aurrez badagoelako beste arrain bat izen hori daramana eta Scyliorhinus canicula izendatzen dena zientzia izenez (marrazo txiki bat da, saltsa berdean jateko ezin gozoagoa). Beraz, arrain katu deitu zaie (ez dakit era egokian) edo siluru, ia mundu guztian zabalduta dauden espezie ugariko arrain horiei.
‎Zerbitzaria ume bat da, eta bigarren kaña ateratzean bidoia bukatu eta zerbezaz zipriztindu zaio kamiseta. Musika talde baten izena du kamisetak, baina Begok ez du ezagutzen. Mutilari begira, Ferminek eta biek txosnetan lanean txandak egiten zituzteneko garaia gogoratu du.
‎Eta, Pico della Mirandola eta utzita, giza duintasunaren gaurko ohiko kontzeptua(, santutasuna?) ez dela konpromiso politiko baten emaitza baino, Giza Eskubideen Deklaraziokoan erdietsi zena, zentzu oso diferentea dizuna interpretazio (erlijioso, moral, politiko; liberal, marxista) ezberdinen arabera. Egiazki, zaila da imajinatzea nola izan den posible dialogatzea, antropofagoaren eta misiolariaren elkarrizketa ez bada behintzat, aurretik oinarrizko adostasun gutxienez inplizitu minimoren bat suposatu gabe gizatasunari buruz solaskideen artean (suposatzekoa da gizatasun kontzeptu ohikoaren kritika haiek ere interes edo balio gizatiarren baten izenean eginak izaten direla). Bestetik, baina, alderdi kontrarioek onezkoak egiteko ezinbesteko aurrebaldintza moduan giza duintasunaren aitortza esplizitua suposatzeak gehiegi suposatzea ematen du, edo deus ere ez suposatzea, aitortza ekiboko bat baino.
‎–Ez pentsa, ez da erraza hip hop talde batentzako izen egokia asmatzea?
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
Lehen forma
baten 198 (1,30)
batek 15 (0,10)
bat 13 (0,09)
batean 12 (0,08)
bati 4 (0,03)
bateko 3 (0,02)
batentzat 3 (0,02)
batekin 2 (0,01)
batentzako 2 (0,01)
baterako 2 (0,01)
bata 1 (0,01)
batak 1 (0,01)
batendako 1 (0,01)
batetik 1 (0,01)
batez 1 (0,01)
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Konbinazioak (3 lema)
bat izen eman 22 (0,14)
bat izen ere 14 (0,09)
bat izen aipatu 8 (0,05)
bat izen hori 5 (0,03)
bat izen bera 4 (0,03)
bat izen egin 3 (0,02)
bat izen egon 3 (0,02)
bat izen Elena 3 (0,02)
bat izen asmatu 2 (0,01)
bat izen baizik 2 (0,01)
bat izen etorri 2 (0,01)
bat izen ez 2 (0,01)
bat izen gogoratu 2 (0,01)
bat izen hura 2 (0,01)
bat izen iruditu 2 (0,01)
bat izen mintzatu 2 (0,01)
bat izen zerrenda 2 (0,01)
bat izen abizen 1 (0,01)
bat izen adierazi 1 (0,01)
bat izen agerrarazi 1 (0,01)
bat izen agertu 1 (0,01)
bat izen aho 1 (0,01)
bat izen aipamen 1 (0,01)
bat izen apropos 1 (0,01)
bat izen ari 1 (0,01)
bat izen aritu 1 (0,01)
bat izen arraro 1 (0,01)
bat izen arrunt 1 (0,01)
bat izen aukeratu 1 (0,01)
bat izen aurkeztu 1 (0,01)
bat izen aurkitu 1 (0,01)
bat izen baino 1 (0,01)
bat izen baita 1 (0,01)
bat izen bakar 1 (0,01)
bat izen bat 1 (0,01)
bat izen bataiatu 1 (0,01)
bat izen behar 1 (0,01)
bat izen belztu 1 (0,01)
bat izen berbera 1 (0,01)
bat izen berezi 1 (0,01)
bat izen berri 1 (0,01)
bat izen bezala 1 (0,01)
bat izen bota 1 (0,01)
bat izen bururatu 1 (0,01)
bat izen deitura 1 (0,01)
bat izen durunditsu 1 (0,01)
bat izen eduki 1 (0,01)
bat izen egoki 1 (0,01)
bat izen entzun 1 (0,01)
bat izen erabili 1 (0,01)
bat izen eraendu 1 (0,01)
bat izen eraiki 1 (0,01)
bat izen eraman 1 (0,01)
bat izen erantzun 1 (0,01)
bat izen esan 1 (0,01)
bat izen eskatu 1 (0,01)
bat izen estatu 1 (0,01)
bat izen ezagutu 1 (0,01)
bat izen ezkutu 1 (0,01)
bat izen galdetu 1 (0,01)
bat izen gehiago 1 (0,01)
bat izen gisan 1 (0,01)
bat izen gizaki 1 (0,01)
bat izen greko 1 (0,01)
bat izen gurpildun 1 (0,01)
bat izen guzti 1 (0,01)
bat izen handi 1 (0,01)
bat izen harrigarri 1 (0,01)
bat izen hil 1 (0,01)
bat izen idatzi 1 (0,01)
bat izen ikusi 1 (0,01)
bat izen itsusi 1 (0,01)
bat izen jardun 1 (0,01)
bat izen jarri 1 (0,01)
bat izen Juan 1 (0,01)
bat izen kurdu 1 (0,01)
bat izen leku 1 (0,01)
bat izen lerrokada 1 (0,01)
bat izen mintzo 1 (0,01)
bat izen pentsatu 1 (0,01)
bat izen polit 1 (0,01)
bat izen propio 1 (0,01)
bat izen sakrifizio 1 (0,01)
bat izen sekula 1 (0,01)
bat izen sinatu 1 (0,01)
bat izen ukan 1 (0,01)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia