|
2004
|
|
|
Nahitaezko denbora murrizten duten inguruabarrak; gaztelaniaz edo Espainiako beste hizkuntzetatik
|
batez
hitz egiten duen; espainiarren kultura eta bizimodura egokitzeko inguruabarretatik edozein, hala nola, ikasketak, ongintza-nahiz gizarte-jarduerak, eta egokitzat jotzen dituen gainerakoak.
|
|
2007
|
|
|
Amaitzeko, azken kategoria
|
bati buruz
hitz egin behar dugu, konstituzioko zuzentasun-arau izenekoei buruz. Botere publikoek euren arteko harremanetan dituzten jokabide-arauak dira, kortesia, diskrezio, zuhurtzia, begiramen, errespetu edo, besterik gabe, heziera arrazoiengatik.
|
|
|
une jakin batean boterean zeudenek ezarritako konstituzio-testu baten ostean beste bat ezartzen zen, boterean zeudenek ezarria oraingoan ere, baina aurrekoaren aurkakoa. Horren eraginez, testu bat ere ez zen errotzen benetan eta, beraz, autore batzuek «penduluaren lege» moduko
|
bati buruz
hitz egin dute: Konstituzio «aurrerakoi» baten ondoren «moderatua» ezartzen zen, eta alderantziz.
|
|
|
Izan ere, definizioz, diktadura, besteak beste diktadura frankista, aurreko horiekin guztiz bateraezina da. Horri lotuta, gogoan izan behar ditugu mota horretako arauei eskatzen zaizkien gutxieneko betekizunak benetako Konstituzio
|
bati buruz
hitz egin ahal izateko; betekizun horiek Gizakien eta Herritarren Eskubideei buruzko Frantziako 1789ko Adierazpenaren 16 artikuluan adierazi ziren: botere-banaketarik eta oinarrizko eskubideen bermerik gabe ez dago Konstituziorik.
|
|
|
Bestalde, VII. titulua Estatuko Administrazioari buruzkoa zen, VIII. titulua Toki Administrazioari buruzkoa (hau da, udalerriak eta probintziak; horien arauketa hurrengo hauetan jaso zen: ...narriak arautzen dituen Legean, 1945eko uztailaren 17koan? 1953ko abenduaren 3ko Legeak aldatu zuena?, Gobernazio Ministerioaren 1955eko ekainaren 24ko Dekretuan, testu artikuludun eta bategina onesten zuen horretan, eta Toki Araubideko Estatutuaren Oinarri Legean, 1975eko azaroaren 19koan); IX. tituluan Estatuko organoen arteko harremanak arautu ziren, eta X. tituluan erregimeneko erakunde berezi
|
bati buruz
hitz egiten zen, sakonago aztertu behar dena: kontraforu-errekurtso izenekoa, konstituzio-demokrazietako konstituzio-aurkakotasun errekurtsoaren imitazio hutsegina.
|
|
|
Auzitegiak Europan jurisprudentzia garrantzitsua sortu du oinarrizko eskubideen arloan, eta auzitegiaren jurisdikzioa onartzen duten hitzarmeneko estatu guztietarako ondare juridiko erkidea da. Hori dela eta, autore askok oinarrizko eskubideen arloan Europako konstituzio-zuzenbide moduko
|
bati buruz
hitz egiten dute, auzitegiaren jurisprudentziaren bidez sortuz joan dena. Hitzarmenaren 11 protokoloa, 1994ko maiatzaren 11koa, Espainiak 1996an berretsi zuen, eta 1998ko azaroaren 1ean sartu zen indarrean.
|
|
|
Hasieran Konstituzioaren eraldaketari buruz hitz egin arren, testuan aldaketa hain handiak sartu zirenez, egiatan, Konstituzio berri
|
bati buruz
hitz egin daiteke. Printzipio politikoei dagokienez, bat bereziki nabarmendu behar da:
|