|
2001
|
|
|
Islamdar heldu iritsi direnek ez dute egun batetik bestera bizarra moztuko, baina euren seme alaben nortasuna zalantzan ikusten dute. Eurek era
|
batera
hezi nahi dituzte, baina eskolako lagunak, gizartea, telebistako irudiak... aurkako norabidean iristen zaizkie. Bere ondorengoak zer izango diren galdetzen dute, hemengo heziketa duten musulmanak, edo musulman heziketa duten hemengoak.
|
|
2002
|
|
|
Lanari, estresari, familiako betebeharrei, jarduera sedentarioetan denbora librea hartzeari eta abarri esker, ez da kirolik egiten. Beharrezkoa da, beraz, haurtzarotik bizitza aktibo fisiko
|
baterantz
heztea, gero helduaroan mantentzeko. Elikadura “bihotzarentzat osasungarria”.
|
|
2003
|
|
|
Baina ideologia berezi horiek, abilezia berezi horiek, ez dute lekurik norbanakoa gizartean bere eginkizunerako prestatzen duen hezkuntza orokorraren prozesuan. Hiritar heldu bat ez da ideologia berezi
|
batean
hezitako gizaki bat, puritanismoan edo razionalismo kritikoan esaterako, geroztik ideologia hori garun tumorea balitz bezala daramala. Hiritar heldu bat lehenik bere gogamena taxutzeko artea ikasi duen eta ondoren gehien komeni zaionaren alde erabaki duen hura da.
|
|
2004
|
|
|
Artetik errateko, aita batek egunean bost minutu dituelarik pasatzen bere haurrarekin, bana beste gertatzen den bezala Espainiako haurrekin, ez dakit zer heziketa egiten duen gizon horrek. Haur
|
baten
hezteko, aita eta ama biak behar dira. Bat ala bestea baizik ez badu ere berdin dela entzun dut:
|
|
|
mutilazioek nerbio sistema zentrala kaltetzen dutenekoa. Zenbait esperimentu egin omen zituen hori frogatze aldera, eta hauetako bat egin ahal izateko, armiarma
|
bat
hezi omen zuen. " Zatoz" esan eta berarengana hurreratzen erakutsi omen zion armia rmari.
|
|
|
Baina Arkimedesen unibertsoa, Aristotelesena bezalaxe, mundu itxi bat zen. Unibertso mugagabe
|
batean
hezi garenontzat mundua nekez mugiaraz liteke" palanka" batekin. Orobat gertatzen da errealitatearekin.
|
|
2005
|
|
|
Abizena eurona emon eutsien. Yorkshireko herriska
|
baten
hezia, han bizi ebazan benetan maite izan eben gurasotzakoak, oraindino be osasuntsu. Urrintasuna urrintasun, maitasunezko lokarriak eten barik zirauan.
|
|
|
–Drogazale
|
batek
hezi zaitu, ero batek.
|
|
2006
|
|
|
Gizarte homogeneotasunaren kasuan, filosofiaren eta politikaren arteko lotura ez da unibertsaltasun politikoaren kasuan bezain zuzena, baina, berau ez bezala, Kojevek uste du ezin dela zalantzan jarri. Unibertsaltasunaren kasuan, bakarrik dakigu aurreneko aurrerapauso eragingarria gauzatu zuen gobernaria, Alexandro Handia, Sokrates hasle teorikoaren bigarren eskuko dizipulu
|
batek
hezi zuela, alegia, Sokratesen dizipulu Platonen dizipulu Aristotelesek, eta ideien filiazioa suposatu baino ez dezakegu egin. Aitzitik, homogeneotasunari dagokionez Kojevek ziurtzat du ideien filiazioa.
|
|
2007
|
|
|
–Gehienok, hala ere, beste sineste
|
batean
hezi gaituzte. Unibertsoak jakinduria mugagabe eta ahalguztiko Sortzaileari zor diola bere existentzia esan zaigu, eta beronen helburuak mesedegarri direla, are kaltegarri agertzen zaizkigunean ere?
|
|
|
Oro har, esan daiteke kultura indibidualista
|
batean
hezitako haurrak berenburua deskribatzean berekoiagoak eta lehiakorragoak direla beste haurren aldean.Kultura kolektibistetan hezitakoak, berriz, gehiago arduratzen dira besteenongizateaz (Berk, 1999). Hori guztia kontuan izanik, honako hau ondorioztadaiteke:
|
|
|
Haur ezkertiar
|
bat
heztea
|
|
|
Bizitzako lehen bi edo hiru urteetan, haur asko anbizio handikoak dira. Haur bat ezkertia edo eskuina den egiaztatzeko modurik errazena da denbora eskaintzea bere eskuz nola eboluzionatzen duen ikusteko, bere kabuz biberoi edo txupete bati eustea, hatzekin pintatzea, kalidoskopio batetik edo beste objektu batetik begiratzea, gainazal bat trapu batekin garbitzea, hortzak orraztea, orraztea, orraztea, urez betetako edalontzi bat janztea… Haur ezkertiar
|
bat
hezteko aholkuak Eskua aldatzera ez behartzea. Haur ezkertiarra eskuineko eskua erabiltzera behartuta badago, eskuak ahul eta trebezia gutxiago duela esan nahi du, eta horrek baldar, ez eraginkor bihurtuko du, eta alferrik agortuko du, ikaskuntza zailagoa eta frustragarriagoa izan dadin.
|
|
|
Horrelakoak eta handiagoak eragiten zituen, hala ere, nire ikuskizunak. Lehenbizi uso batzuek desagerrarazten nituen, erraza da hori egitea usoak apur
|
bat
hezita dauzkazunean, eta horretarako baneukan eskua, gaizki ez bazaizu iruditzen nik hori esatea. Egia da beti izan ditudala gogoko animaliak.
|
|
2008
|
|
|
Oroitzekoa da Errestaurazio garai osoan zehar Hego Euskal Herriko eskola publikoetako irakasleak «maisu maistra nazionalak» zirela, hau da, oposaketak atera eta Espainiako edozein puntutara destina zitzaketenak (Nafarroan, dena dela, udalerriek irakasleen hautaketan parte hartzeko eskumena lortu zuten). Maisu maistra hauek eredu zentralista
|
baten arabera
hezi ziren, «eskualdeen arteko bereizkeriarik gabe», denak gaztelaniaz eta Espainia osoan aritzeko perspektibarekin. Beren soldata eskasak ezartzen zien egoera, hein batez, psikologikoki konpensatzen zuten, zerbitzu publiko bokazioarekin, herri ezjakin gizajoaren aurrean hezitzaile gisa agertuz.
|
|
|
Taxiak, askotan, ikusmen urritasuna duten pertsonen mugikortasunerako baliabide ordezkaezina dira, eta “haien gizarteratzea eta laneratzea sustatzen du” esan zuen Txakur Gidariaren ONCE Fundazioaren Patronatuko lehendakariak, Xavier Grauk, atzo kanpaina aurkeztu zuenean. Itsuaurreko txakur
|
bat
hezten denean, egoera horietan primeran portatzen, nagusiaren ondoan lasai egoten, oinetan, ibilgailuaren zoruaren gainean, eta pazientzia handiz bidaiatzen erakusten zaio. Halaber, kanpainaren bidez, pertsona itsu batek izan ditzakeen diskriminazio kasuak murriztu nahi dira, “pertsonen lan onaren eta txakur gidariekiko aurreiritziak kentzearen bila herritarren kontzientzia bultzatuz”, azaldu zuen Yolanda Martín ONCEko lehendakariordeak.
|
|
|
Itsu askok “ordezkaezina” dela diote, eta pertsona horien eta ikusmen urritasunak dituztenen bizitza normalizatzen laguntzen du. Taxiari dagokionez, txakur gidari bat eramateak ez du inolako arazorik ekarri behar, ONCEk dioenez, txakur gidari
|
bat
hezten denean, “egoera horietan primeran jokatzen irakasten zaio: lasai egoten jabearen ondoan, oinetara, ibilgailuaren zoruan, eta pazientzia handiz bidaiatzen.
|
|
|
Ahulezia asko dituelako. Gizarte eredu jakin
|
baterako
hezten gaitu, hau da, produktibismoaren bidean sistema kapitalistara bideratzen gaitu. Adibidez, Europatik datozen testuek, Bolognaren inguruan sortutakoek, gero eta gehiago erabiltzen dute bussines edo enpresaren hizkuntza, hezkuntzaren inguruan aritzeko.
|
|
|
Horregatik, UEPHA MS sarearen bigarren xede nagusia adituen heziketara zuzendurik dago. Adituak medikuntza pertsonalizatuaren eremu oso
|
batean
hezi behar direla uste du Vandenbroekek: «Bai alde zientifikoan, bai abilezia osagarrietan».
|
|
|
–Orain mutil
|
bat
heztea gustatuko litzaidake, esan zuen Carlek postrean.
|
|
|
–Esaten duenean mutiko
|
bat
hezi nahi duela, ulertzen dut zer bilatzen duen, eta onartu behar dut nik ere ikusi nahi nukeela nola hazten duen seme bat. Eta nola berregiten duen bere burua.
|
|
|
Ahal dugu: gaitasun emozionala eta ekonomikoa dugu haur
|
bat
hezteko.
|
|
2009
|
|
|
Egia da, azkenaldian, sexuaren arabera banatutako hezkuntzaren aldeko ikerketak eta iritziak dabiltzala hor barna, neskak eta mutilak espazio ezberdinetan banatuz gero batzuek zein besteek emaitza akademiko hobeak lortzen dituztela argudiatuta. Proposamena ez da berria; bai, ordea, egoera, gure seme alabak gizarte berri
|
batean
hezi behar baititugu. Dena dela, banaketaren aldekoek kalifikazio akademikoak hobetzen direla argudiatzen dute batez ere, baina ez dira beste alderdi garrantzitsu batzuk kontuan hartzen; hala nola, eskolaren helburua pertsona bere osotasunean heztea dela, eta horrek, ikaskuntza kognitiboa ez ezik, alderdi soziala, afektiboa eta emozionala ere biltzen ditu.
|
|
|
British School
|
batean
hezitako itxura hartzen didazu, ala. Ez diot hori esan baina buruarekin argitu behar diot berak badakiena, nik ez dakidala ezer abesti horretaz, ezta abesti horren atzean egon daitekeen tradizio flematikoaz ere.
|
|
|
Izan ere, “Picassok”, Espainian banatutako ehun museok baino gehiagok bezala, ondo barneratuta dauka Museoen Nazioarteko Kontseiluak (ICOM) aldarrikatutako maximoa: museo baten funtzio nagusietako
|
bat
heztea da. Museo askok jartzen dute arreta helduengan ere Eginkizun nagusi hori museoetako hezkuntza programen bidez gauzatzen da.
|
|
2010
|
|
|
Gizona eta emakumea izaki osagarriak direla esaten da, eta nik ez dut ezetzik esaten, espezie berekoak dira, azken batean!?, baina ez dira erabat, interes komunak ere badituztenez, komunak bai, baina ez beti bat datozenak?. Horregatik, ez da zaila gizon emakumeek, baita senar emazteek ere, talka egitea, bataren eta bestearen interesak bat etorri arren, aurkakoak ere, senarrak modu
|
batean
hezi nahiko lituzke seme alabak, eta emazteak beste modu batean, zerbait esateagatik, izan baitaitezke?
|
|
|
Ikastolen sorrera, beraz, ez zen izan aurretik prestatutako plangintza edo diseinu baten emaitza; hautu pertsonal eta kolektibo baten ondorioa baizik. Euskaraz eta modu ezberdin
|
batean
hezitzeko nahiari erantzuten zion gurasoen hautu pertsonala.
|
|
|
Soldaduek enperadore gaztearengana eraman zituztenean, hura pintoreari zuzendu zitzaion: ‘Aitak jauregiko gela urrun eta isil
|
batean
hezi ninduen, munduko zikinkeriatik eta gaiztakeriatik babesteko. Hamasei urte bete arte, zure koadroak nire leiho bakarra suertatu ziren, mundu perfektu eta akasgabea erakusten zidaten eta nik horren jaun eta jabe izango nintzela amesten nuen’ Agureak, orduan:
|
|
|
...ta emakumea izaki osagarriak direla esaten da, eta nik ez dut ezetzik esaten —espezie berekoak dira, azken batean! —, baina ez dira erabat, interes komunak ere badituztenez —komunak bai, baina ez beti bat datozenak— Horregatik, ez da zaila gizon emakumeek, baita senar emazteek ere, talka egitea, bataren eta bestearen interesak bat etorri arren, aurkakoak ere —senarrak modu
|
batean
hezi nahiko lituzke seme alabak, eta emazteak beste modu batean, zerbait esateagatik— izan baitaitezke... eta espazio fisiko eta espazio psikologikoa partekatu beharretik —interesen plano berean mugitu behar izatetik, beraz— etor baitaitezke desadostasunak eta liskarrak, haserreak eta hausturak. Txakurrena, baina, beste kontu bat da, txakurra —ongi hazi eta hezitakoa, noski— beste plano batean mugitzen baita, gizonaren mende dagoen heinean.
|
|
|
–Tesaliako erregearen semea zarela, eta zentauro
|
batek
hezi zintuela, eta hilkor guztien artean ausartena zarela, eta baita bizkorrena ere.
|
|
|
Ohitura katolikoan doi
|
bat
hezia, Gitta MALLASZek gaztaroan Budapest-eko Artegintza Eskolan Hanna DALLOS ezagutu zuen eta geroago Hannaren senarra, Josepe KREUTZER, zurgin apaintzailea. Ondoren, igeriketa kirolan suharki hasi zen eta orduan Lili STRAUSZ, bere gorputz hezitzailearekin, adiskidetu zen.
|
|
2011
|
|
|
Diskurtso hau oso marginala da, zabaltzen ari den arren, baina ez badugu arrazoibide hauek gauzatu ahal izateko azpiegiturarik bermatzen, lortzen dugun gauza bakarra gurasoak errudun sentiaraztea da. Haurrak era
|
batera
hezi nahi dituzten arren eguneroko martxak, sistemak ez dielako zirrikiturik uzten. Errepresioaz ari gara berriro, errepresioa posmodernoaz.
|
|
|
ETAren armak eskegitearen harira, handik eta hemendik ari zaizkigu esaka kontakizun bakarra behar dugula bakea egiazkoa eta iraunkorra izango badugu. Eta ni, horrelako baten umea izanik, ez nuke nahi nire ondorengoak holako
|
baten pean
heziak izan daitezen. Izan ere, gure haurtzaroan escuela nacional deitu haietan" a cubrirse ar, firmes ar, viva España, alzad los brazos hijos del pueblo español…" genuen eguneroko gosaria.
|
|
|
Txoratu ote zen galdetu nion. Ez banintzen gai ume normal
|
bat
hezteko, nola demontre heziko nuen ba arazoak zituen haur bat. Izugarria iruditzen zait psikologoek aurreiritziak izatea.
|
|
|
1. gogo onez aitortu behar dut saioa bukatu ahala entzule bat hurbildu zitzaidala, zera esateko: europako beste kultura
|
batean
hezitakoa izanik, berak ere eztabaida zibilizatuak oso faltan dituela euskal kulturan, bere herrian ohituta dagoelako eztabaida sakonak, askotan latz gertatu arren, denek gogo onez onartzeaz. estimatuta, benetan, egin zidan komentarioa!
|
|
|
Eskola dela eta, hara inuiten esaldi bat: . Kultura bat hiltzeko modurik bizkorrena, seme alabak beste kultura
|
batean
heztea da?. James Wilson,. Los innu, cazadores de paz y tranquilidad?, Minorías étnicas, 1990, 99 or. Eskolako jazarpenaren lekuko bila abiatuta, ez daukagu urrutita joan beharrik, hemendik hulbil asko dago Aragoi herria:
|
|
|
Aitak ez bazuen haurra, altxatzen?, abandonatu egiten zuten atearen aurrean, esklaboen seme alabekin gertatzen zen bezala, nagusiak haiekin zer egin ez zekienean. [...] Izan ere, odolezko loturek askoz garrantzi txikiagoa zuten hautazko loturek baino, eta, erromatar batek aita zeregina bete nahi zuenean, nahiago izaten zuen beste norbaiten seme alaba bat adoptatu edo esklabo baten seme alaba edo haur abandonatu
|
bat
hezi, berak sortutako seme alabaz automatikoki arduratu baino.Álzate, M. V.: El' descubrimiento' de la infancia (I):
|
|
|
Honela dio: . Haur
|
bat
hezteko, tribu osoa behar da?. Behar bezala egokituta eta testuinguruan ezarrita, egia ukaezin bat uzten du agerian.
|
|
|
Esperientzia sozial eskasak eta, ondorioz, gizarte trebetasun kaskarrak izan ditzakete, besteak beste: ...rako heziak izan diren pertsonek (adibidez, gurasoetako batek hersturagatiko nahasteren bat edo gizarte herstura duelako), besteengandik isolatuak bizi diren banakoek (adibidez, norberaren tenperamenduaren eraginez), besteengandik isolatuak bizi diren familiek (adibidez, gurasoetako batek tratatu gabeko arazo psikiatrikoak dituelako), imitazio eredu aproposik izan ez dutenek (adibidez, umezurztegi
|
batean
hezi direlako), giza esperientzietarako aukera faltak izan dituztenek (adibidez, sexu bakarreko pertsonak dauden ikastetxeetan eskolatuak izan direnak), etab.
|
|
|
«eres una bestia parda, todo un monstruo». Klausek, bere alaba gauza gaizto denetatik babestu nahian, kobazulo
|
batean
hezten du (bere lehenengo bizitzan ere kobazulo batean biziko da), gaiztakeria guztietatik at, jakin gabe Anak barne barnean bizitzen duela hori.
|
|
2012
|
|
|
Areago, pedagogikoki aldarrikatzen den ikas komunitatearen adibide dira eskola txikiak, sektore eta eremu ugaritako lagunek hartzen dutelako parte haurraren heziketan: " Mundu osoa eskolan integratzea eskatzen du ikas komunitateak, herri oso bat behar da haur
|
bat
hezteko, eta herri txikietan modu naturalean egin daiteke hori, herri osoa sar daiteke eskolan".
|
|
|
–Ez dituzu emakume txerkesak ezagutzen, erantzun nion?, ez dira georgiarrak edo Transkaukasiako tatariarrak bezalakoak, ez horixe, guztiz bestelakoak dira. Beren arauak dituzte, beste era
|
batera
hezita daude. Grigori Aleksandrovitxek irribarre egin zuen, eta martxa bati ekin zion txistuka.
|
|
|
Avignon-eko haur basatiaren historia 1800 urtean aurkitu zuten, hamabi bat urte zituela. Denbora horretan, ingurune basati
|
batean
hezi zen. Itard doktoreak tratatu zuen.
|
|
|
Gainerakoa adoptatzaileen esku dago, maitasuna, denbora, janaria eta zoriontsu izateko behar dituen zainketak eskaintzeko. Goroldiorako zainketak Galgo
|
bat
heztea ez da zaila, baina zoriontsu izateko maitasuna eta ulermena behar ditu. Ilaje labur eta estuari eta batzuetan gogorrari dagokienez, garbiketa gutxi behar du, ez delako erraz zikintzen eta normalean eskuilatzen delako.
|
|
|
Jasandako kalteak azalduko du animaliak, hasiera batean, pertsonenganako mesfidantza izan dezakeela. Lehengo jabearen aldetik abusu fisiko edo psikologikoak jasan dituen txakur
|
bat
hezteko, denbora, maitasuna eta zenbait ahalegin behar dira maskota bere familia berrian konfiantza izan dezan eta, azkenean, zoriontsu izan dadin. Ezagutu tratu txarrak jasandako txakurraren historia Tratu txarrak jasandako edo abandonatutako txakur bakoitzak bere historia du.
|
|
|
Hartutako maskotaren abusu mota ezagutzea oso baliagarria da familia berrira egokitzen laguntzeko. Adoptatutako txakur
|
bat
heztea esperientzia atsegina eta nekatua izan daiteke, neurri berean. Hori dela eta, pazientzia hartu behar da, eta ez larritu animalia lehen ordutik irakaskuntza gehiegirekin.
|
|
|
garuna ulertzen saiatzeko, nola pentsatzen duen eta zer behar duen jakiteko adina denbora”, dio. Zakurrari bere beldur batzuk gainditzen nola lagundu azaltzen du liburu honek; adibidez, etxean bakarrik geratzeko beldurra Txakur
|
bat
hezteko jarraibide interesgarriak eskaintzen ditu Paramio Mirandaren liburuak, eta, hein handi batean, txakurkumearen garaia du ardatz: animalia baten bizitzako etapa delikatuenetako bat.
|
|
|
Liburu egokia da “txakur hezkuntzaren mundiloan” hasteko, dio Antonek, baina baita “horretan sakontzeko balio du” ere. Haren irakurketak balio izan zion uler zedin ez direla beharrezkoak metodo zurrun edo gogorrak txakur
|
bat
hezteko. “Liburu honek erakutsi zidan txakurra nirekin lankidetzan aritzen den laguna dela, eta lankidetzaz erakuts dakiokeela, emozioak pentsatzeko eta sentitzeko modua ulertuta”.
|
|
|
«pertsona baten bila zebilen txakur oldarkorra jendea kalean beldurtzeko edo borrokarako entrenatzeko nahi zuen», dio Zorrillak. Eta jabe oldarkorrak txakur
|
bat
hezten du arriskutsua izateko (eta ez alderantziz). Hala ere, pitbull bat izatea erabakitzen dutenen profila etxean, ondo aldatu da.
|
|
|
Azkenik, eguenean, hilaren 26an, zineklub emanaldian, Jane Eyre pelikula emango dute (20:00). Umezurtz etxe
|
batean
hezi eta haurtzaro gogorra izan duen neskato baten istorioa kontatzen du pelikulak.
|
|
|
Machaut 1300 aldera sortu zen, eta Reims inguruko lekuren
|
batean
hezi zuten. Joan I.a Luxemburgoko konde eta Bohemiako erregearen idazkaria izan zen.
|
|
|
Thelonius Monk, Bud Powell, Bird, Bessie Smith, Chet Baker, Sonny Rollins, Art Blakey, Fats Navarro... aukera ezazue jazz mundutik izen handi bat eta seguru drogen putzu beltzean murgilduta egondakoa dela urte luzetan. arrazoi horrexegatik ez badira oso gazte hil. Miles Davis, musikari beltz jakintsu eta adimentsua izan zen, familia on samar
|
batean
hezitakoa (aita dentista zuen). Musika, dirua eta ospea erabili zituen beltz zapalduen egoeraren kontra borroka egiteko, lehendabizi beti bere burua defendatuz noski.
|
|
2013
|
|
|
Uste dut hizkuntzek bizirauteko behar beharrezkoa dela lotura estua egotea belaunaldien artean, eta hiztunak kontziente izatea hizkuntzak eta kulturak atzetik dakarren guztiaz. Uste dut zorte handia izan dudala, nire hizkuntzaren jatorriaren eta dakarren guztiaren gaineko kontzientzia sendoa transmititu didan familia
|
batean
hezi nindutelako. Aldi berean, ingurukoek beti bultzatu naute hizkuntzagaz zein neure sorkuntzaren mugekin esperimentatzera.
|
|
|
Laburpena. Arrasate euskalgintzaren ikurretako bat izan da luzaroan, ilusio eta, gehien bat, baliabide eskergak jarri direlako azken bizpahiru hamarkadetako belaunaldi berriak ingurugiro gero eta euskaldunago
|
batean
hezi eta hazteko. Hala eta guztiz ere, gutxienak dira egun komunikazio ekintza ez formaletan eta, bereziki, lagunartean euskara erabiltzen duten gazteak.
|
|
|
guztia lagatzen zion?. Zin degizut, Pankraxi, Pedrok ez dituela nik pasatu nituenak pasatuko?, esaten zion emazteari? eta guztia barkatzen; aititak berdin; amamak ere, bere bi alabak oreka
|
baten barruan
hezi zituenak, komeni baino gehiago kontsentitzen zituen bilobak, Pedro batez ere, halako eran, non biloben arteko auzi eta liskarretan, oharkabean lerratzen baitzen mutilaren alde; Pankraxi geratzen zen:
|
|
|
Faysalen aitak xiismoaren bi adar nagusietarik
|
batean
hezi zuen semea: erran nahi baita Faysal xiita kietista bat zela, mistikoa, politikaren aitzinean erlijioa lehenesten zuena?
|
|
|
Faysalen pentsamoldean, gainera, Mendebaldearekiko kritikak ez ezik, autokritikak ere bazuen bere lekutxoa: berak. Hamzak?, giro tolerante
|
batean
hezia izan zen heinean, aise ulertzen zuen hura: ulertuko ez zuen, bada, baldin eta aitona Ibrahimen ahotik behin baino gehiagotan entzun bazuen ezen musulmanen auziak ez zuela soluziorik elkarren artean muturka ibili bitartean?!; errematatu ere egiten zuen aitonak bere gogoetabidea erran zahar batekin:
|
|
|
Espazio handiagoetan pixkanaka distrakzioak sartu ahal izateko», gehitu du Antónek. Arau hori oso garrantzitsua da, hartutako txakur heldu bat edo txakurkume
|
bat
hezten bada. Bi egoeretan, pazientzia funtsezkoa da arrakasta izateko.
|
|
|
Posible da katu
|
bat
heztea?
|
|
|
Txakur
|
bat
hezitzen denean, bost akats arrunt
|
|
|
Pazientzia, maitasuna eta jabearengandik ikasteko gogoa ere ezinbesteko lankideak dira, kantxaren instrukzioan arrakasta lortu nahi bada. Hala ere, badira akats komun batzuk, txakur
|
bat
hezten saiatzen garenean. Oker horietako bost jarraian azalduko ditugu.
|
|
|
Guztiok, harburuak barne, denbora behar dugu ikasteko eta ikasitakoa finkatzeko. Txakurren heziketa positiboan adituak diren adituek gomendatzen dute, beraz, agindu sendoenetatik ihes egitea (adibidez, «stop») ikasle iletsu
|
bat
hezteko edo nahi ez den jokabidea uzteko (beste txakurren gorotz jatea bezala). Txakurren portaera «beren geralekuaren kontrola»ren bidez aldatu nahi duten agindu horiek ikaskuntza estresagarria eskatzen dute, eta, gainera, zakur hezkuntzako adituek positibo ematen dute.
|
|
|
AFAINE programan parte hartzen ari zen ume elgoibartar bat, Xabi, eta bere familia laguntza txakur
|
bat
hezi eta euren familiako kide bat gehiago izateko hautagai egokia zela ikusi zuten Anateusk zentroko arduradunek. Hala, duela bi hilabete eta erdi ailegatu zen Bat izeneko txakurkumea Pili eta Javier senar emazte elgoibartarren etxera, euren seme Xabiri, eta familia osoari laguntzera.
|
|
|
Beste erdia laguntzen bitartez jasotzen dute. Horrelako txakur
|
bat
heztea prozesu luzea eta garestia dela esan du Alvarezek. Alabaina, esfortzu eta ahalegin guztiek merezi dutela dio ziurtasunez.
|
|
|
Faysalen aitak xiismoaren bi adar nagusietarik
|
batean
hezi zuen semea: erran nahi baita Faysal xiita kietista bat zela, mistikoa, politikaren aitzinean erlijioa lehenesten zuena... nahiz eta, denborarekin, aitaren pentsamenduarekin hautsi eta ezin beharrezkoagotzat joko zuen politika ere:
|
|
|
Faysalen pentsamoldean, gainera, Mendebaldearekiko kritikak ez ezik, autokritikak ere bazuen bere lekutxoa: berak –Hamzak–, giro tolerante
|
batean
hezia izan zen heinean, aise ulertzen zuen hura: ulertuko ez zuen, bada, baldin eta aitona Ibrahimen ahotik behin baino gehiagotan entzun bazuen ezen musulmanen auziak ez zuela soluziorik elkarren artean muturka ibili bitartean...!; errematatu ere egiten zuen aitonak bere gogoetabidea erran zahar batekin:
|
|
|
Aitak –gabeziez inguratutako bere haurtzaro ezin pobreagoa noiznahi gogora zezakeenak– guztia lagatzen zion –" Zin degizut, Pankraxi, Pedrok ez dituela nik pasatu nituenak pasatuko", esaten zion emazteari– eta guztia barkatzen; aititak berdin; amamak ere, bere bi alabak oreka
|
baten barruan
hezi zituenak, komeni baino gehiago kontsentitzen zituen bilobak, Pedro batez ere... halako eran, non biloben arteko auzi eta liskarretan, oharkabean lerratzen baitzen mutilaren alde; Pankraxi geratzen zen: Pankraxi, baina, haurraren ama zen, zainketaren ardura nagusia bere gain zuena:
|
|
|
Ordurako sei urte zeramatzan Santa Cruzen, baina bere eskema mentalek ez zioten uzten herri haien bizimoduan edo ohituretan ezer positiborik ikusten. Bere mentalitatea XVIII. mendean herri txiki batean jaio eta probintzietako komentu
|
batean
hezitako fraide batena zen. Ikuspegi horretatik epaitzen ditu indioak.
|
|
2014
|
|
|
Haur
|
bat
heztean, bost akats maiz
|
|
|
Ama edo aita izatea ikasten den zerbait da. Baina zeregin garrantzitsu horrek zailtasunak eta zalantzak ditu, eta sarritan okertzen dira haur
|
bat
heztean komeni da ezagutzea, berriro konpondu edo ez errepikatzeko. Jarraian, haur bat hazten saiatzen garenean izaten diren akats ohikoenak aipatuko ditugu:
|
|
|
Garrantzitsuena adi egotea da, ahalik eta gutxien izan daitezen eta garaiz detektatu ahal izateko. Hona hemen adingabeko
|
bat
heztean izaten diren akats ohikoenak, baita horiek konpontzeko zenbait aholku ere. 1 Arau argirik eza Ume bat umatzen denean, maiz izaten da akatsa, arrazoiak azaldu gabe edo azalpen argirik eman gabe.
|
|
|
Hala ere, entzuten ez duten harburuek ikasten dute. Txakur gor
|
bat
hezteko gakoa da soinu jarraibideak beste ikusmenez edo keinuz ordezkatzea. Erronka hori, hain zuzen ere, maitasun handiko erronka da, eta, beraz, maitasuna eta kangorraren zoriontasuna.
|
|
|
Irudia: Animalien Found Foundation Katuek ere ikasten dute Katu
|
bat
hezteko ekintza errazekin hasi behar da, modu instintiboan, eta haien ikaskuntza sariekin indartu Katuek ikasten dute eta hezi egin daitezke. Jende askok uste duena ez bezala, felidoak entrenatu egin daitezke eta jabeek nahi ez diren jokabide batzuk zuzendu ditzakete (etxeko altzariak konpontzea edo haien beharrak urtarriletik kanpo egitea) pazientziaz eta trikimailu erraz batzuez.
|
|
|
«Askotan entzuten dugu katuei ezin zaiela hezi, baina ez dago errealitatetik urrutirago», azpimarratu du Carlos Rodríguez albaitariak, Aguilar, 2009) eta ‘Como el perro y el gato’ irrati programako zuzendaria. Sei urrats dira felido
|
bat
hezteko eta ikas dezan lortzeko. 1 urratsa.
|
|
|
1 urratsa. Ulertu eta ezagutu Katu
|
bat
hezten hasi aurretik, begi bistako alderdi bat gogoratu behar da, baina, felido bati erakutsi behar zaionean, oharkabean pasa daiteke: katuak ez dira txakurrak.
|
|
|
«Baina jarraibide errazekin hasi behar dugu, azkar ikas dezaten», gehitzen du aditu honek. Katu
|
bat
hezteko hasiera onena, maskotak instintiboki egingo lukeen ekintzatik hastea da. Mahai gainean edo aulkian jauzi erraz batekin proba daiteke, animalia horiek altueraz gozatzen baitute, lurraldea kontrolatzeko aukera ematen baitie.
|
|
|
kantxa eta geure burua. Txakur
|
bat
hezi nahi denean, ohiko bost akatsetako bat da hori. Baina zer otordu aukeratu?
|
|
|
Nola sozializatu zuen bere txakurkumea? Zaila iruditzen zaizu txakur txiki
|
bat
heztea. Zure esperientzia eta aholkuak iruzkinen atalean parteka ditzakezu
|
|
|
Ohiko ikastetxe horietan, hezkuntza formalean, irakasle eta langile egoki asko dago, baina, sistema ezarrita dagoen moduan zalantzak sortzen dizkigu zenbait arlotan. Behar zenbait ezin ase dabiltza eta aldaketa badatorren arren, gure haurrak beste modu
|
batean
hezi nahi ditugu. Beharra orain dugu, eta halako proiektuarekin ekitea beharrezko iruditzen zitzaigun.
|
|
|
Pentsatzen jardun dut eta txakur
|
bat
heztea kanpoan pixa egiten erakustea eta abar erantzukizun handia da. Ezta?
|
|
|
Hitz egin pixka
|
bat
hezi zineneko lekuaz.
|
|
2015
|
|
|
Haur
|
bat
hezteko, herri oso bat behar
|
|
|
Horra beste afrikar erran zahar ederra: " Haur
|
baten
hezteko leinu oso bat behar da". Munduan oraindik bizirik dirauten leinuetan (herrietan), pentsa ezina duk pertsona (irakasle) bakar baten esku uztea erabakitzea haur bati zer transmititu behar zaion eta nola, eta transmisio horren bermatzea.
|
|
|
Izagirre, Atxaga baino bi urte gazteagoa dena, langile ingurune
|
batean
hezi zen, Pasai Antxon, eta, aipatzen duenez, oso erraza zen orduan, oso azkar, 1314 urterekin, formazio taldeetan sartzea; zirela elizaren babespekoak, zirela PCren baitako taldetakoak edo ETAren baitakoak. Halaxe sartu zen elizaren inguruko taldeetako batean, OARGUI11 izenekoetako batean.
|
|
|
Belarrondokoak emateko modua eta maiztasuna kontuan hartu behar direlakoan dago. «Ez da ume
|
bat
hezteko modurik aproposena, ados, baina, lantzean behin gertatuz gero, ez da nahastu behar tratu txarrekin». Quecedoren ustez, jotzea eta zigortzea ez dira sinonimoak.
|
|
|
Nire betiko librepentsalari ideiekin jarraitzen dut. Oso gaztetatik erlijiotik kanpo bizi izan naiz, eta etxe librepentsalari zoriontsu
|
batean
hezi zarete. Ehortzi nazazue zibilki() Nire gorpua egon dadila, ahal bada, zuen ama santuarenaren ondoan.
|
|
|
Horregatik, haurrarekin atera bada eta etxera itzultzea autoan bada, lo egiteko aprobetxa daiteke. 9 Haurraren egokitze gaitasunean konfiantza izatea Haur bat iristearekin batera agertzen diren zalantza eta beldurrek gehiegizko babesa eragin dezakete haur
|
bat
hezten denean. Haurra hautestontzi batean giltzapetu nahi izatearen sentsazioa alde batera uztea gomendatzen du Peñak, baita berarekin gurasoak hautestontzi berean sartzea ere.
|
|
|
1 Txakur heldu
|
bat
heztea, uztearen aurkako tresnarik onena Zakurrak heztea da animaliak abandonatzearen aurka borrokatzeko tresnarik onena. Eta kopuru beldurgarriek oso serio hartzera behartzen dute:
|
|
|
Irudia: Allies Rescue Foundation animalia Txakur heldu
|
bat
heziz gero, familian integratzen da eta txakurrak inguruko gainerakoekin duen adiskidetasuna estutzen du. Horretarako, baliagarria izan daiteke zakurren hezkuntzako ohiko bost akats horiek ezagutzea eta nola konpondu ikastea.
|
|
|
Horretarako, baliagarria izan daiteke zakurren hezkuntzako ohiko bost akats horiek ezagutzea eta nola konpondu ikastea. 2 Pazientzia duen txakur heldu
|
bat
heztea Adoptatutako txakur heldu baten heziketak bi osagai ditu: gizakia eta txakurra.
|
|
|
Horrek estres maila jaitsiko dio, eta txakur zoriontsuagoa izaten lagunduko dio.’ 4 Txakur heldu baten heziketa: bere lekua etxean Adoptatutako txakur
|
bat
heztea esperientzia atsegina eta nekatua izan daiteke, zati berdinetan. Horregatik, pazientzia pixka bat hartu behar da, ez larritu hasieratik irakaskuntza gehiegi emanda.
|
|
|
Gailu elektroniko batetik aldenduta sentitzea, kasu honetan telefonoa, haurraren autoestimuari aurre egiten dio. Save the Children Osasun Ministerioaren laguntzarekin editatutako gida
|
batean
hezteko gida batek azaltzen duenez, «bizitzako lehen urteetan sortzen diren lotura afektiboak funtsezkoak dira gure nortasuna eta oreka emozionala eraikitzeko». «Geure buruaz eraikitzen ari garen irudiak gehitu du gidak’ izenburua du:
|
|
|
Garai hartako eraikin gehienek zutik diraute, distantzian ia bereizi ezinak, hala ere, Argaren ertzetik mendi oinerantz hedatu den etxe moderno eta urbanizazio berrien etengabeko marean. Izenik gabeko adreilu gorrizko bloke
|
batean
hezi nintzen, atarian zenbaki bat zuena identifikazio bakar gisa. Baita Etxebizitza Ministerioaren plaka ere, uztarri eta geziak eta guzti.
|
|
|
Eta azeri
|
bat
hezi zenuen.
|
|
2016
|
|
|
Nire alabak bihar zapia jarri nahi badu ez diot esango ez jartzeko. Ni alaba modu
|
batez
hezten ari naiz, baina berak jakingo du zer egin nahi duen.
|
|
|
«Baimena lortzeko astebete paperak betetzen pasatu behar badut, pasatuko dut».Araudiaren beharraz gain, Airbnb eta antzeko orrialdeak erabiltzearen balio erantsiaz hitz egin du Bizkaiko erabiltzaileak. «Krisiari aurre egiteko eta gure seme alabak ekonomia desberdin
|
baten inguruan
hezteko bidea dira». Eta ez soilik ekonomia aldetik; Airbnb erabiltzea «bizipen bat» dela zehaztu du:
|
|
|
Haren aitona Nafarroako hiriburuko alkateorde errepublikanoa izan zen. Hiru anaia arreben arteko bigarrena, Iruñean ez ezik, Alegian (Gipuzkoa) ere igaro zuen haurtzaroaren zati handi bat, hangoa baitzuen aita.Jesuiten eskola
|
batean
hezia izan zen, eta gaztetatik piztu zitzaion Euskal Herriak bizi zuen egoera sozial eta politikoarekiko kezka. Ikasle erakundeetan aritu zen, artean adingabea zela, frankismoaren aurkako borrokan.
|
|
|
Horrekin batera, irakasten diegu indarkeria ez dela arazoak konpontzeko bidea. Izan ere, indarkeria giro
|
batean
hezi eta bizi dira, eta halako jarrerak dituzte haiek ere. Askotan, animaliekin ordaintzen dituzte beren beldurrak eta frustrazioak.Zer moduz doa txakurrak antzutzeko han abiatu duzuen proiektua. Kumerik izan ez zezaten, tirokatu edo pozoitu egiten zituzten, eta horregatik bultzatu genuen proiektua.
|
|
|
Bere etxean naturaltasunez hartu zutela mutilzalea izana, berak txikitatik oso argi ukan zuelako, batik bat. Aitak banketxe batean egiten zuela lan, eta ama irakaslea zela, hirurogeita bederatziko maiatzeko pentsaerez betetako etxe
|
batean
hezi zela, troskismo eta hinduismo artean.
|
|
|
«Barnetegiko haurrak, gau eta egun hezitzailearekin bizi direlarik, haren eskuetan buztingilearen eskuetan buztina bezala izango lirateke. Horrela, gainerako ikasleak baino heziketa jarraikiago
|
batekin
hezten ahal ditu».
|