2003
|
|
Azken hamarkadetako diglosia mediatikoaren aurkako konpromisoaren historia oso lerro gutxitan idatz daiteke. Euskal Herriko mundu informatiboan enpresa demokratikoak, aurrerakoiak eta garaikideak diglosiko jaio eta diglosiko bizi izan dira; ale batzuk diglosiko lurperatu dira, jada (euskal elebakar
|
bati
heriotza-zigorra ezarri zioten gainera, baina errautsetatik gora dator kimu berria). Izugarria da, baina Euskal Herri berria eraikitzeko, diglosia behar omen du abertzaletasun ofizialak hedabideetan.
|
2004
|
|
Araba sare garrantzitsuko Bittori Etxeberria, Agustin Ariztia eta Esteban Etxeberria. Hauei hasiera
|
batean
heriotza zigorra ezarri zieten, baina gero, 30 urteko kartzelaldira zigortu zituzten (Chueca, 1990: 112 -113).
|
2008
|
|
Terry Davisek, Kontseiluko idazkari nagusiak, konfiantza izan zuen Espainiako agintariak Kontseiluko buru izaten jakitean, eta, bereziki, Miguel Ángel Moratinosek izan dezakeen bitartekari-lanean, Kontseiluari kalte handia egin dion gatazka bat amaitzeko, kontuan hartuta bi herrialdeak, bai Errusia bai Georgia, estatu kideak direla. Konponbide zaileko arazoak Espainiako lehendakaritzaren beste helburu nagusietako
|
bat
heriotza-zigorra amaitzea da. Printzipioz, luzamendu bat lortu nahi da gehieneko zigorraren praktikan, zigor osoa indargabetzeko.
|
2009
|
|
zigilua. Kaputxinoak Vicenta Cáncer izeneko preso
|
bati
heriotza-zigorra ezarri ziotela jakin zuen andrearen senideen bidez. Epaia zuzengabea zelakoan, nora jo eta goraino. Zigorra bertan behera uzteko Francori berari idatzi zion.
|
|
Txinaren menpeko Tibeteko hiriburua da Lhasa. Atzo, hango epaitegi
|
batek
heriotza zigorra ezarri zien iazko martxoan Tibeten izandako istiluetan atxilotutako bi laguni. Txinako Xinhua berri agentziaren arabera, 2008ko martxoaren 14an hasi ziren protestetan suteak eragitea leporatzen diete.
|
2011
|
|
Errate baterako, bolalumen ekoizpenaren sustatzaile handia izan zen: 50.000
|
bat
heriotza zigor sinatu zituen.
|
2012
|
|
Pertsona babestu
|
baten aurka
heriotza zigor epaia eman ahal izango da soilik auzitegia ohartarazi eta gero, batik bat, akusatua, potentzia okupatzailearen herritar ez izateagatik, ez daukala inolako fideltasun betebeharrik potentzia horrekiko.
|
|
Gerrako preso
|
baten aurka
heriotza zigorra ezartzen bada, epaia ez da betearaziko, gutxienez, sei hilabeteko epea igaro baino lehen. Epe hori zenbatzen hasiko da 107 artikuluan ezarritako jakinarazpen zehaztua potentzia babeslearengana horrek adierazitako helbidera heltzen den unetik.
|
|
Preso
|
baten aurka
heriotza zigorra ezar daiteke soilik bereziki auzitegiari atentzioa eman badio, 87 artikuluaren bigarren paragrafoarekin bat etorriz, salatua atxiloketa egin duen potentziaren herritar ez izateagatik, ez daukala potentzia honekiko inolako fideltasun betebeharrik eta potentzia horren menpe dagoela bere borondatearen aurkakoak diren inguruabarren ondorioz.
|
2013
|
|
beltzen esklabotza bertan behera uzteko legea onartzekotan zebilela, iparraldeko lurrak konkistatzen eta hango tribu indigenenekin etengabe borrokan ari zen bere gobernua. Urte hartan, galdutako gerra
|
batengatik
heriotza zigorrera kondenatu zituzten Minnesotan sioux etniako 303 gizon; haien aldeko mobilizazioei kasu eginda, soilik 38 urkatzeko agindua eman zuen Lincolnek. Hala eta guztiz ere, AEBen historiako urkatze masiboena egin zuten 1862ko abenduaren 26an.
|
2014
|
|
Saddam Hussein hil eta bost urtera, Jawad al-Shammari izeneko irakiar batek aitortu zuen 22 urtez egon zela ezkutatuta antzeko zulo batean, Saddam Hussein beraren epaitegi
|
batek
heriotza-zigorra ezarri zionetik. Beste zulo bat Iraken beraz, Saddamena baino landuagoa, hori bai, etxe barruan.
|
2017
|
|
ere anatomistentzat bereizten zituzten. Behin, bizi arteko zigor-epai
|
bat
heriotza-zigor bihurtu zuten akademikoen eskaera asetzeko.
|
|
Ingalaterran ere,, sorgin zintzoen? patua 1604an berretsi zen, Jakue I.ak onartutako estatutu
|
batek
heriotza-zigorra ezarri zuenean espirituak eta magia erabiltzen zuen edonorentzat, baita kalte nabarmenik eragiten ez zuenean ere.39
|
2018
|
|
Giltzapeko gaixo batzuekin hitz egin, eta haien garunetan sartzen ahalegindu, krimen haiek egitera bultzatu zituzten arrazoiak ulertu ahal izateko; oraingo honetan, berriz, abantailarik gabe ari zen. Hiltzailea ez zegoen presondegi
|
batean
heriotza zigorraren zain, baizik eta Pariseko kaleetan, aske, biktima berrien zelatan. Zergatik aukeratzen zituen biktima horiek?
|
2020
|
|
Militarrek emandako bandoak argiak dira: edonor exekutatu ahal izango da, kausa ireki gabe, altxamendu militarragatik, eta kondenetako
|
bat
heriotza zigorra eta ondasun guztiak kalte-ordaintzat ematea izan daiteke. Gero, hori edo antzeko zerbait erregistratuko du notario lagunen batek jabetza transmititzeko.
|
|
Argala komandoaren kide diren Izarbe Casaus eta Benja Bernal militante maitatuen gupidagabeko exekuzioarekin, estatuak sinatu du gure askapen mugimenduaren kontrako gerra orokorraren deklarazioa. Tortura eta errepresio basatienera itzultzeaz gain, bat-
|
bateko
heriotza zigorra berreskuratu du, oraingoan beren burua defendatzeko aukerarik izan ez duten bi ekintzaileren exekuzioarekin. Estatuak berak, alderdi gehienen laguntzarekin, gatazkaren aro berri bat ireki du; luzea, mingarria eta ankerra aurreikusten duguna.
|
2021
|
|
Hautagaitzak haserrea eragin du 2011n haren aitaren kontra borrokatu zirenen artean. Aurkakoek gogorarazi dute Tripoliko auzitegi
|
batek
heriotza zigorra ezarri ziola 2015ean, gerra krimenengatik.
|
2022
|
|
Eskuin muturrak eta biktimen elkarteek presio egin zuten exekuzioa gauzatzeko, baina parlamentuak bozkatu behar zuen hori, eta Europako Giza Eskubideen Auzitegiaren ebazpenari itxarongo ziotela erabaki zuten. Europako Batasunera hurbiltzeko baldintzetako
|
bat
heriotza-zigorra desagertzea zen, eta halaxe egin zuten 2002ko abuztuan; Öcalani bizi guztiko espetxealdia ezarri zioten.
|
2023
|
|
Dokumentazio historikoa baliatuz aurkitu eta berreskuratu dituzte Pedro Asua Zubiaurren gorpuzkiak. Izquierda Republicanari atxikitako Zabalbide batailoiko milizianoa izan zen gerra garaian Asua, eta 1938ko otsailaren 7an fusilatu zuten, Jakan, Gerra Kontseilu
|
batek
heriotza zigorra ezarri ondoren.
|
|
114 soldadu auzipetu zituzten. Bi aitzindari militar 15 urteko kartzelara kondenatu zituzten, beste bat bizi osorako eta azken
|
bat
heriotza zigorrera. Ez zuten exekutatu.
|
|
Aitzitik, apenas aipa  tzen diren bakarren bat hil dutenak. Hilketa
|
bati
heriotza zigorra ezarri diezaiokete eta Galeran gutxienez bada halakoxea garrotez jasoko duen emakume bat. Alabaina, beste ganbera batean dago, edo beste zigor gela batean, eta inoiz ez dute ikusterik izan.
|