|
2014
|
|
|
Frederic Hernandez lehen axuantak du bilkura kudeatu, Arño Gastambide auzapeza osasun arazoak izanez, ez baitzen hor izaten ahal. Kuraia eta xantza on
|
bat
honi desiratuz hasi du bilkura.
|
|
|
Gero eta leku gehiago hartzen ari du kazetetan Ebola deitu birus horrek sortzen duen eritasunak. Egia erran birus hau jadanik kasik mende erdi
|
bat
huntan ezaguna da (1975ean Peter Piot belgikar medikuak jadanik ikertu zuena Kongo aldean). Ohargarri da geroztik ez direla ikerketak biziki jarraiki eta aitzinatu.
|
|
|
Segolene Royal minixtroa ez dago ixilik eta ez dago geldirik. Batean hementxetan eta bestean hantxetan,
|
batean
huntaz eta bestean hartaz, aise mintzo da! " Ez ahantz ni ere nor nizala", ez ote da hori denen buru noiz nahi zabaltzen duen mezua?
|
|
2015
|
|
|
Batetik, ekonomia onenean doala, langabezia apaldu baita Berlinen, %19tik %11ra azken zortzi urtetan. Bestalde, ohartuak dira bulta
|
bat
honetan 15.000 bizitegi falta direla Berlineko bizi lasaia gustu duten guzien aloitzeko. Horietan zenbaki interesgarrietara heltzen ari dira espainol gazteak, inguru hurbilean ez bizitegirik ez eta lan seriorik ezin aurkituz Berlineraino joaiten direnak.
|
|
|
Kalifornian sortua zen, haatik 3 urtetan gure herrirat etorria eta bizi guzia hemen eraman du. Alaba eta semea ukanik, Léonie eta Jean Michel (hau gure auzapeza gaur), senarra galdua zuen urte andana
|
bat
huntan. Osagarri onarekin heldua zen adin handi hortarat.
|
|
|
Bainan nola Akitania eskualdeak eta Midi Pyrénées takoak ere bozkatu duten aho batez duela urte bat okzitanoak bere erakunde publikoa beharrezkoa duela (Euskaldunek bezala), gertatzen da frantses estatuak ez duela behar den neurri legalik hartzen oraino behar dena egiteko. Urte
|
bat
huntan beraz! Mespretxu hori salatzeko abiatu du beraz bere ekimena David Grosclaudek, irrisku zenbait hartuz ere osagarriarentzat, nahitez.
|
|
|
120 laborari daude Idoki elkartean (Ttele Leizagoien buru), zuzeneko saltzeetan eta merkatuetan kalitateko ekoizpenen hornitzaile, erosleen kopurua handituz doala, ekoizpen horien sanotasunaz gutiziaturik. Urte
|
bat
huntan sortua den Sarde Sardexka elkarteak, bere aldetik, bi animatzaile dauzka, Jenofa Irubetagoyena eta Gabrielle Arrese Igor. Egoitza soziala Ezpeletan du.
|
|
|
Bertze egitura zenbaiten gisa, Aldudeko CLPB kooperatibak diru bilketa kanpaina bat du abiatu, crowdfunding izenaren pean, erran nahi baita finantzamendu edo frantsesez financement participatif. Hitza aski berria balinbadugu hemen gaindi, kontzeptua ez da oraikoa, Seaskak adibidez kasik mende erdi
|
bat
huntan erabiltzen duenaz gain. Ingelesezko hitz horren erabiltzeak eragin gehiago ote luke euskarazko izendapenarenak baino?
|
|
|
Ofizioa errotik menperatzen zuen eta ohoratzen. Bainan ofizio gogor baten ondorioak ere noizbait senditzen baitira, aspaldixkoan gorputzeko ezindurak ezaguturik, urte pare
|
bat
huntan etxean gelditua zen ezinbestez. Batere ibiltzen ahal zeno, ez zuen hutsegitekoa igandetako bere meza hura ere, fededun zintzo gisa.
|
|
|
The Guardian ingeles egunkariak atera du susmo horren berria apiril honen 28ko edizioan, bortxaketa susmoak eta kasik bi urte berantago. Gehitu dute ingelesek frantses gobernua susmo horietaz jakinean dela urte
|
bat
honetan. Defentsa ministerioak ezpain puntaz onartu du joan den uztailaz geroz eskutan dituela Ertafrikako haurren lekukotasunak, Nazio Batuen Erakundeak bilduak.
|
|
|
Hots, bada denetarik legegai hortan eta oraino minixtroak ez omen ditu sartu denen buru sartu nahiko zituen guziak! Berrehun bat artikulu ba aztertzeko, hiru astez arizan dira solas eta solas,
|
batek
hau aldatu nahi eta besteak hura, azkenean gobernua kexatu da eta ikusiz legebiltzarrean gehiengo on baten mentura guti zuela hordagoka plantatu da, gaitzeko larderia agertuz, eta hortarako baliatuz lege nagusiak daukan 49 artikulua. Horri esker legegai bat pasarazten ahal baita eztabadetan denborarik galdu gabe, den bezala eta beraz deusik aldatu gabe, nun ez dioten deputatuek holako hordago bipilari beste hordago batekin ihardesten, gobernua xahu bigarren hordago horrek gehiengo osoa ukanez geroz...
|
|
|
Frantses klaseak CE1 mailan abiatzen dituzte. Egun hortan familiek parada ukanen dute erakasleekin haurrari egokitua zaion pedagogiaz mintzatzeko, 11: 30etan eginen den bilkuran parte hartzeko eta ikastolaz xehetasun gehiago ukaitearekin
|
batean
hau bisitatzeko. Ongi etorri deneri.
|
|
|
Ixtorio ttiki honekin, Attar Farid al Din (1190) mistikoaren adierazpenetarik
|
bat
hau zen: ez dela aski Jainkoari pentsatzea, Jainkoaz irakurtzea, fedea aitortzea, ez eta ere Jainkoa mirestea, entzutea.
|
|
|
Joanden asteartean, aldiz, Graxiana Narbaitz-en ehorzketak ginituen gure herrian. Sortzez Bethart, Pelloenekoa, Jean Louis Narbaitz Baigorriarrarekin ezkondu zen, hau urte andana
|
bat
huntan zendua. Seme bat bazuten, Frantxua.
|
|
|
retan, burua biziki argi eta xuxen atxiki du azken mementoraino. Eugenie zenaren ehorzketak Aiherrako elizan iragan dira, eta herritar, adixkide eta familiakoak etorri dira saldoan, azken agur
|
baten
honi egiteko. Hoin hurbiletik artatu eta segitu duten Andre, Pette eta Xavier hiru semeeri eta hauen familieri gure dolumin bizienak.
|
|
|
Taula joküetan gaüza berri zonbait badirela ohartüren dira ikusliarrak, hala nola güdüketarik batetan edo satanerietarik batan, eta hori ez da batere gaixki, gure herri antzerki zahar zaharra beti aitzina ari delako seinale beita. Hori erranik, pastoraleala joanen diren ikusliarrak berak ütziren dütüt beren abürüpenaren egitera, trajeria
|
bat
hau da pastoralaren izen zaharragoa norberak den zerbait beita.
|
|
2016
|
|
|
Urreak ospetsu egin zuen Bodie herria ere ezagutu dugu. Gaur egun, eta bulta
|
bat
huntan, herri hori abandonatua da. Zinez iduri du denbora gelditu zela XIX. mendean:
|
|
|
|
Batean
honi so, bestean hari, karriketan ibiltzeak halako egarri eta gosea piztu ere ditu gu baitan, ez ginituela bakarrik begiak ase behar. Antiguo auzoan, Igeldoko pekaldean, han ginuen gure zain Imanol Alkorta, Basoetxea elkarteko kidea.
|
|
|
Urtetsu
|
bat
huntan badabil Sudmine enpresa Kanbo aldeko 11 herritan urrea ustiatzeko xedetan, frantses estaduari baimena galdeginik (bainan oraindik ez ukana). Herri horiek dira Itsasu, Ainhoa, Ezpeleta, Zuraide, Sara, Senpere, Uztaritze, Jatsu, Haltsu, Larresoro eta Kanbo.
|
|
|
Horgo biztanleak beren ber utziak bezala, mendi larretan abere batzuen gisa. Alta badira, orain, mende
|
bat
huntan zuzenez nun nahi tresna bereziak, sismografoak deituak (ez hain karioak ere gainera) lur ikara jin beharren doi bat aitzinera seinalatzeko, bederen zerbait ordu laurden edo minuta lehenago. Bainan holako tresnarik etzen, uste dugunaz, nunbaitik ere, leku behar hortan!
|
|
|
Hainbeste talde baturik borrokatuz ere egia da horren fruituak ez direla aise ezagun. Iaz fronte berri bat irekia du OXFAMek ikatz energiaren sailean, hori dela mundu mailan energiarik kutsatzaileena baitiote aditu guztiek ixtant
|
bat
honetan. OXFAMek salatu du EDF eta ENGIE enpresa larriek 46 ikatz lantegi korriarazten dituztela munduan.
|
|
|
Hots, eztabadak badira beraz eta izanen ere. Horiek hola,
|
batek
hau erran eta besteak hura, ziminokeria soberakinik gabe nihundik ahalaz, ez gintazke azkenean deusik gabe gelditu behar, erkidego funtsezko baten behar gorria badugularik, Ipar Euskal Herri osoaren legezko ezagupen manerako batekin...
|
|
|
Ondotik Xan frantses armadan hegazkinetako mekanizier egin zen eta Inglaterrara joan gerla bukatu arte. Ahalak ttipiturik, zaharretxeratua zen urte pare
|
bat
huntan. Ehorzketako elizkizuna bururatzean Jean Louis Lakak kantatu diozka Mirandako presondegian berak eta Frantxua Oronos herritar lagunarekin egin bertsuak, Galerianoaren doinuan.
|
|
|
Urte
|
bat
huntan lan eta lan ari dira hemengo eta haratagoko kantariak eta berriz ere kantaldi ederren mentura izanen da beraz. Kantariak dira:
|
|
|
Irabaziak estatuko administrazioari gordetzea hara ohitura bat aspaldikoa. Ordea puntu horretan frantses estatua tantoak markatzen ari da urte
|
bat
honetan. Egia erran badu sekulako bidea egiteko.
|
|
|
Heriotze Martxoaren 12an lagundu dugu azken egoitzarateko urratsetan Pierre Eliceche Arriotakoa, 79 urtetan pausatu dena asko osasun arazo ezaguturik, bereziki azken urte
|
bat
huntan, astean hirutan dialisiaren laguntza beharrezkoa baitzuen. Badakit heriotze hortaz prentsak ainitz gauza kondatu duela xuxen edo makur, bereziki"" egunkariak, lehenik kondatuak ondotik zuzenduz.
|
|
2017
|
|
|
Kabalkada toberak buruilaren 24an eta urriaren 1ean Urrats haundiz hurbiltzen ari zaikun gertakaria, urteko hitzordu kultural haundiena, dudarik gabe. Ehun lagun baino gehiago ari dira urte
|
bat
huntan karraskan ikusgarri horren prestatzen, dantzari, antzerkilari, musikari, dendari eta bertze. Aro onaren esperantzan.
|
|
|
97 urte betetzerat zoan. Urte pare
|
bat
huntan ohatua zen bere seme alabek amodioz artatu dutelarik. Panpalerekin ukan solasaldi gozoak gogoan ditugula, familiari eskaintzen ditugu gure doluminak.
|
|
|
Hegazkin bat San Josep lizeoan Urte
|
bat
huntan, Hazparneko San Josep lizeoan hasia zen bi lekutako hegazkin baten muntaketa, lekuko ikasle eta erakasle batzu elgarretaraturik Angeluko" Aeroclub basque" taldeko kide zonbaitekin. Hegazkin horrek egin du bere lehen ateraldia eskolako jolastokian juanden martxoaren 17an.
|
|
|
Badira haatik bertze gisako urrearen ondotik dabiltzanak. Urte pare
|
bat
huntan lurpeko urrea ustiatu nahian dabil Sudmine enpresa, estaduaren ganik baimenaren zain dagola. Ezpeleta eta Kanbo inguruko 11 herri ditu begipean.
|
|
|
Izigarriak ikusirik eta jasanik, joan den astean Mattin Larzabalek hemen berean aipatu bezala, Portugaleko su gehientsuak garaituak direlarik orain aste
|
bat
honetan, konduen tenorea ere hor da. Eta ez nolanahikoa.
|
|
|
10 urtez egin du bide Gogotik koruak, kontzertu andana ederra eskainiz, Euskal Herrian berean, ipar eta hego, bai eta haratago (Landesetan, Gard, Quercy, Ariège, Bordele aldean...). Donazaharren zuen lehen egoitza, Uharte Garazin gero, eta urte
|
bat
huntan Donibane Garaziko harresietan, Herriko Etxeak gela bat prestaturik. Hiru diska bazituen orain arte grabatuak(" Zueri"," Txin txin"," Kanta gogotik").
|
|
|
Erakusten duen %20, 5 euskal hiztunen kopuruaren parean eman behar da Unescok hizkuntza baten salbatzeko gutxienekotzat jotzen duen %35 kopurua. Euskalgintzak bulta
|
bat
honetan errana du behar direla araberako ahalbideak ezarri Iparraldeko herritarren %35a euskaraz hitz egiteko gai izan dadin 2050ean.
|
|
2018
|
|
|
Horiek baino bi aldiz gehiago egin du ordea Renault auto enpresak, 5,1 miliar euroko eskugaina atera du. Ez zen bestela gertatzen ahal, publikoki aitortuak izan diren zenbaki horiek ikustearekin, enpresa horietako langileak arranguratzen hasi dira eskugain horren parte bat merezitua dutela, eta soldaten funtsezko emendio bat eskatu dute, ikusirik urte andana
|
bat
honetan krisiari buru egiteko hilabete sariak kasik mugatu gabe egonak direla. Enpresaburuek aitortu dute, bai, krisia gibelean dela, eta %2, 5an soldatak hupatzea onartu dute, horren erdia langile guziei berdin banatua, beste erdia bakoitzari proposatua egin duen lanaren merituaren arabera.
|
|
|
Bistan denez Europar Batasunak ez du horrelakorik onartzen, Erresuma Batuak europar abantailak atxikiko bailituzke orain arte ekartzen zion diru partea sakelan atxikiz. Bulta
|
bat
honetan abiatuak dituzten negoziaketen kari, Europak proposamen alternatibo bat egiten du: ipar Irlanda Europa Batuan atxikia egon dadin, beraz Erresuma Batuak muga pasa tatsak paga ditzan ipar Irlandan sartzen dituen ekoizpenentzat.
|
|
|
Urte berrikari, iragan astean, huna igorria nion mezua: " Joxan, egun frantsesez idatzi otoitz
|
batean
hau irakurtzen nuen: " Prier c’est faire silence pour entendre le chuchotement de Dieu!" eta zuri pentsatu dut.
|
|
|
Bretainiako lurraldeak bozkatu behar du, badirudi baiezkoa nasaiki erranen dutela bretoin hautetsiek, baina Pays de Loire lurraldeak ere alde bozkatu behar du. Christelle Morançais (LR), Pays de Loire lurraldeko presidenteak bulta
|
bat
honetan errana du 44 departamendua galtzearen kontra dela. François de Rugy ingurumeneko ministroa aldiz bost departamenduek Bretainia osatzearen alde mintzatu zen duela urtea, bere sarekideekin elkarrizketa numeriko bat egin zuenean.
|
|
|
Txostena ezagutu bezain laster ere lurraldeak dira hasarretu. Hauek dituzte alabaina, eta urte parrasta
|
bat
honetan, lekuko trein berriak pagatzen, lekuko bidaien gastuaren parte nagusia beren gain hartzen, eta gutiz ez utz, SNCFak mantenimendua net utzia zuen linea xaharrak berritzen. Euskal Herrian Baiona Garazi treinbidea hesteak erran nahi luke, bai Akitania Berriak, bai Departamenduak behar gabetan ezarri dituztela 100 milioi euro horren berritzeko.
|
|
2020
|
|
|
Egoitza soziala Baionan du, Passemillon karrikan. Haatik, urte andana
|
bat
huntan Bardozeko zinemagelan egiten du lan, Herriko Etxearen laguntzari esker. 2001 ean sortu zenetik, lehen xedea du txotxongiloaren sustatzea publiko gaztearendako.
|
|
|
Huna urte
|
bat
huntan bertze munduratu diren herritarren zerrenda: Michel Chipy, Patrice Bouleau, Juanito Sagardia, Marie Jeanne Billon, Nicolas Lartigue, Maritxu Amestoy, Louis Kamiet Sallaberry, Jean Bastres, Iñaki Irazusta, Muña Mendy, Josep Etcheverria, Bernadette Behasteguy, Anne Marie Tauverjon, Edith Saint Leger, Antton Irubetagoyena, Marie Jeanne Borthaire, Frantxoa Ibarbide, Etiennette Daguerre, Jean Michel de Gorostarzu, Jean Pierre Dolosor, Helene Lacroix, Inazio Etcheverria, Roger Gagueux, Jean Louis Espil, Gantxume Barnetche, Marcel Gainza, Pierre Goyenetche, Jeanne Emilienne Lagrenade, Paul Lampre eta Mayi Sturts.
|
|
|
Ramuntxo Christy herritarra finalean dugu, joan den igande arratsaldean Xilaba bertsu txapelketaren finalerdietan hirugarren sailkatu baita Aiziritzen. Bere umorea eta bertsuen jalgitzeko gaitasuna publikoak preziatu ditu, manera berezi
|
batez
honek txalotu baitu Baxenabarre ordezkatzen zuen bertsulari bakarra. Lehena dugu Eneritz Zabaleta baionesa 300,50 punturekin, bigarren Maddalen Arzallus Hendaiarra 298 punturekin eta hirugarren Ramuntxo Christy herritarra 296 punturekin.
|
|
|
" Omen" erran behar da egia nun den nihundik ez baita ageri!
|
Batek
hau erran eta beste batek hura, gauzak argitzeko partez aitzina nahasten eta iluntzen baizik ez baitira! Elgarrekin bazkaldu ziren beraz hori segura da François Fillon gobernuburu ohia eta Jean Pierre Jouyet, gutarteko jendeak aise gutiago ezagutzen duena bainan Eliseo jauregian idazkari nagusi dena, alde bat François Hollande presidentaren ondo ondoan.
|
|
2021
|
|
|
Omiasaindu garai huntan, eguneroko lan eta trakasuen artetik, gure etxeko hilez eta hurbilekoez gehixeago oroitu gira. Nik pertsonalki gogoan izan dut berezikiago hilabete pare
|
bat
huntan joana zaigun emazte bat. Emazte isila, umila, espantu mikorik gabea, eta aldi berean alor desberdinetan engaiamendu suharrekoa zena, xinaurri baten pare behartsuenen alde lan miresgarria egin duena.
|
|
|
Salbu hara, ez da beti hain errex ikustea zer egin behar den eta zer ez den egin behar.
|
Batek
hau erran eta besteak hura erran, aise mintzo diren horiek denak nahasten dituzte azkenean, irringarri ere bailitake ez balitz untsa gogoetagarri!
|
|
|
Herriak badu holako baten beharra. Aspaldian gabe baitago,
|
batean
hau dela eta bestean hura dela. Lur antolaketa hori behar litake beraz lehenbailehen pikoan ezarri.
|
|
|
|
Batean
hau dela eta bestean hura, nardatzen ere gituzte azkenean! Urte bat eta erdi pasa holako giro bitxia jasaiten dugula!
|
|
2022
|
|
|
Joan den astean txoko huntan erran bezala 90 bat izan dira aurten parte hartu duten haurrak, eta ohi bezala loriatu dira, mementu xarmantak pasaturik, euskal kultura ikasiz, eta ororen buru bizi guztirako lagun zahar eta berriekin libertiturik, dantzaturik, kantaturik, igeri eginik... Mila esker handi
|
bat
hau ahalbidetu duten guzier.
|
|
|
Bide horretan, elkar sustengatuz, bien arteko lotura azkarra agertu du. Ongietorria egin dio urte
|
bat
honetan EKEren gidaritza hartua duen Johañe Etchebest zuzendari berriari.
|
|
|
Bidenabar, gogora heldu zaigun galdera mingotsetarik
|
bat
hau da: Zer zori izanen du Euskarak?
|
|
2023
|
|
|
Gaztetzeko behar handia badugula, ezin uka. Jadanik gaztetze bidean abiatuak gira haatik urte pare
|
bat
honetan, kontuen eta lan administratiboen ardura Pavlo Kortabarria hendaiar gazteari emanik. Zintzoki betetzen duen ildoa.
|
|
|
Lalanderen arabera, Yvonnek Massuren emazteari bere kalbarioa kondatu zion: " Hilabete
|
bat
hontan, nire senarrak ez du gehiago lo egiten, ez du irratia entzuten, ezin dezake horrek gehiago iraun". 4etan, Parisen, gobernuak azkenean De Gaulle lokalizatu zuen.
|