|
2004
|
|
|
Esan daiteke mota horretako lan monumentalak gehiago dagozkiola XIX. mendeko historiografiari, eta ikerketa zientifikoaren egungo ikuspegi aniztasunean ez duela zentzurik halako proiektu akademizista bat egiteak. Eta ezagun zait, bai, jada nahiko garaiz kanpokoa dela behinolako historiografia nazional ofizialen gisako eredu
|
bat
finkatu nahi izatea, noiz eta espainiar edo frantses historiografiek (mundu osokoek bezalaxe) euren kanon zaharrak kritikatzen dituztenean. Baina hala ere, kanon horiek, hainbat arlotan, ez diote baliagarri izateari uzten, bereziki kontuan izanik autokritikak badaude lehenago kanonak egon direlako dela, eta halaber kanon horiek egungo historialariei ere konbentzio erabilgarriak eskaintzen dizkietenean (adibidez epealdi historikoak mugatzeko orduan:
|
|
2007
|
|
|
Denbora, iturriaren indarraren araberakoa da, minutu asko izan daitezkeelarik. Gero papera oxalato potasiozko bainu batean errebelatu, azido klorhidrikozko soluzio
|
batez
finkatu eta azkenean urez garbitzen da.
|
|
2011
|
|
|
paperarena, batetik, eta metalurgiarena, bestetik. Zalduak bataren garapenaren faktore bat bestearen krisia dela azaltzen du hain zuzen. Metalurgiaren industria tradizionala krisian aurkitzen zen eta horrek beste adar batzuen garapena sustatu zuen, hala nola, paperarena, horretarako errota berriak sortuz eta beste kasuren batean lehengo errotak paper errota bilakatuz (Igarondokoa) 39 Azken honetan 1817an eskuzko paper fabrika
|
bat
finkatuko da baina esan bezela Gerra Independentziak merkatal arazoak sortzeaz gain udala errota hauek saltzera behartuko du zorrak. Hala ere, eta bi industria hauek gerora begira industria tolosarraren gako bilakatuko badira ere, XIX. mendearen lehen urte hauetan zurratuen eta larruen ekoizpena izango da indar handiena hartuko duena4
|
|
|
Donostiakoa, Eibarkoa eta Tolosakoa. 1910ean beste mugarri
|
bat
finkatuko da sozialismo tolosarrean, pertsona batekin lotuta. Madrildik paper industrian lan egitera etorriko da Enrique de Francisco, Tolosako mugimendu honen figura klabea bilakatuko dena eta 1912ko greban paper gailena jokatuko duena, Gipuzkoa eta Estatu mailako sozialismoan ere lehen lerroko buruzagi bilakatuz66 14 urtetan garatuko du bere ekinbidea Tolosan, Eibarrera bizitzera joan aurretik.
|
|
|
Tolosako Udal artxiboa izan zen lehen gerturaketa sakonena, ez bereziki gertakarien inguruko erreferentzia handiegirik ematen zuelako, baizik eta garaiko protagonistekin, gertakari solteekin, handik eta hemendik agertzen ziren bando, gutun, telegrama eta edozerrekin 8 egun haien koadroko lehen zertzeladak ematea ahalbidetu zuelako: kronologia
|
bat
finkatzea, grebaren errepresioa antolatuko zuen Fidel Azurza alkatearekin lehen hurbilketa izatea galdutako soldatak eskatuz, goardia municipal errebeldeak,... Artxiboak ordea hutsune handiak zituen.
|