|
2009
|
|
|
uko eginez, behin eta berriro; Domingo harritzen zuena, beraz, ez zen buruzagiaren iritzia, baizik eta iritzi hura taldekide anitzen aurkakoa zela, haietako asko eta asko sinetsita baitzeuden, artean ere, egoerari aurre eginez gero, eutsi ahal izango ziotela; matxinatuen erasoak, ordea, gero eta eraginkorragoak ziren, bai itsasotik eta bai lehorretik ere: lehorreko aurrerabidea, batez ere, geldiezina zen, halako eran, non hiriko atarian zeudela ziurta baitzitekeen, setioari ekiteko prest; hura, baina, ez zen bat
|
bateko
ezustekoa izan, talde politikoek bost bat egun lehenago planteatu baitzuten hiriaren ebakuazioa, gauzak gaizki zihoazen seinale: esan nahi baita errepublikanoak ez zeudela aparretan ibiltzeko moduan; Domingok, gainera, bertatik bertara ikusi zuen hiriaren gainbehera, korazatuen eguneroko bonbardaketak eta frontetik zetozèn berri ezin txarragoak, hiritar kopetilunen goibeltasunarekin batera, ez baitzitzaizkion hartaz baizik mintzatzen; egia zen milizianoak ahalegin berezia egiten ari zirela hirian zabaltzen ari zèn etsipen giroaren aurka, baita neurri bortitzak hartuz behin edo behin ere, halakotzat har zitekeen erregimentuko koronelaren eta gainerako militar matxinatuen fusilamendua?, baina egia zen, halaber, milizianoen ezintasunaren ezaugarritzat eta azken lantzat har zitekeela ekintza hura, desesperaziotik hurbilago zegoena indar erakustalditik baino; albistearen bigarren zatiari dagokionez, berriz?, baina berri onak ditiat hiretzat???, pentsatzekoa da Domingok etxekoen egoerarekin lotu zuela, buruzagiak, lehendik ere, hargatik deitu baitzion pare bat aldiz:
|
|
|
Esan nizuen Domingo etorriko zela, baina ez zenidaten sinesten?! , eta negar egiteko keinua egin zuen, berehala eten zuena, bat
|
batean
ezusteko batek hartu balu bezala?: Eta Nazario?
|
|
|
nola gauez ez ziren aita eta anaia etxera iritsi, nola goizean etxeko abokatuari deitu eta abokatuak. Barandiaran jaunak? bere estrategia diseinatu zuen, erabateko diskrezioan eta isilpeko lanean oinarritua, eta nola, halere, eguerdian Markos Ostolaza izeneko enpresari
|
baten
ezusteko deia izan zuten, badaezpadako edo konplimenduzko dei bat zen, enpresariak Nazario eta Teofilo Maria onik ote zeuden, ez baitzuen besterik jakin nahi?, zeinean, haritik tiraka, Maria Bibianak, hark hartu zuen telefonoa, gertatutakoaren berri jakin baitzuen:
|
|
|
Piztiak erasotzaileari haginak erakutsiz erantzuten dion bezala, guk pegatina erakutsiko diogu. Lehen begiratuan xelebrea dirudi, baina gerra psikologikoan etsaiari kalte batik
|
bat
ezustekoak egiten dio. Txunditu egingo da Madril, ondoren kikildu eta azkenik kontsulta baimenduko du.
|
|
|
garaipenaren eguzkia!" – uko eginez, behin eta berriro; Domingo harritzen zuena, beraz, ez zen buruzagiaren iritzia, baizik eta iritzi hura taldekide anitzen aurkakoa zela, haietako asko eta asko sinetsita baitzeuden, artean ere, egoerari aurre eginez gero, eutsi ahal izango ziotela; matxinatuen erasoak, ordea, gero eta eraginkorragoak ziren, bai itsasotik eta bai lehorretik ere: lehorreko aurrerabidea, batez ere, geldiezina zen, halako eran, non hiriko atarian zeudela ziurta baitzitekeen, setioari ekiteko prest; hura, baina, ez zen bat
|
bateko
ezustekoa izan, talde politikoek bost bat egun lehenago planteatu baitzuten hiriaren ebakuazioa, gauzak gaizki zihoazen seinale: esan nahi baita errepublikanoak ez zeudela aparretan ibiltzeko moduan; Domingok, gainera, bertatik bertara ikusi zuen hiriaren gainbehera, korazatuen eguneroko bonbardaketak eta frontetik zetozèn berri ezin txarragoak, hiritar kopetilunen goibeltasunarekin batera, ez baitzitzaizkion hartaz baizik mintzatzen; egia zen milizianoak ahalegin berezia egiten ari zirela hirian zabaltzen ari zèn etsipen giroaren aurka, baita neurri bortitzak hartuz behin edo behin ere –halakotzat har zitekeen erregimentuko koronelaren eta gainerako militar matxinatuen fusilamendua–, baina egia zen, halaber, milizianoen ezintasunaren ezaugarritzat eta azken lantzat har zitekeela ekintza hura, desesperaziotik hurbilago zegoena indar erakustalditik baino; albistearen bigarren zatiari dagokionez, berriz –" baina berri onak ditiat hiretzat..." –, pentsatzekoa da Domingok etxekoen egoerarekin lotu zuela, buruzagiak, lehendik ere, hargatik deitu baitzion pare bat aldiz:
|
|
|
Gero, elkar agurtu, besarkatu –behin bakarrik ikusi zuten bi anaiek elkar, Domingok etxetik alde egin zuenetik–, eta berehala jarri zuen Damasok etorri berria jakinaren gainean: nola gauez ez ziren aita eta anaia etxera iritsi, nola goizean etxeko abokatuari deitu eta abokatuak –Barandiaran jaunak– bere estrategia diseinatu zuen, erabateko diskrezioan eta isilpeko lanean oinarritua, eta nola, halere, eguerdian Markos Ostolaza izeneko enpresari
|
baten
ezusteko deia izan zuten –badaezpadako edo konplimenduzko dei bat zen, enpresariak Nazario eta Teofilo Maria onik ote zeuden, ez baitzuen besterik jakin nahi–, zeinean, haritik tiraka, Maria Bibianak –hark hartu zuen telefonoa– gertatutakoaren berri jakin baitzuen: komunistek bahitu zituztela, alegia, Nazario eta Teofilo Maria –bahitzaile baten izena ere eman zuen Markosek:
|
|
|
Esan nizuen Domingo etorriko zela, baina ez zenidaten sinesten...! –eta negar egiteko keinua egin zuen, berehala eten zuena, bat
|
batean
ezusteko batek hartu balu bezala–: Eta Nazario?
|
|
2010
|
|
|
Ea harrapatzen dugun?? esan zidan bat batean, tximeletaren atzetik abiatzen zela, barre algaren artean, eta ni haren atzetik, harik eta gizon
|
baten
ezusteko presentziak, ez dakit zergatik, baina, oroitzen dudan bakoitzean, beti hartzen diot sakristau itxura, jakin dakidan arren hori esatea eta ezer ez esatea elkarren parekoak direla?
|
|
|
" Hor tximeleta bat. Ea harrapatzen dugun..." esan zidan bat batean, tximeletaren atzetik abiatzen zela, barre algaren artean, eta ni haren atzetik, harik eta gizon
|
baten
ezusteko presentziak —ez dakit zergatik, baina, oroitzen dudan bakoitzean, beti hartzen diot sakristau itxura... jakin dakidan arren hori esatea eta ezer ez esatea elkarren parekoak direla— geldiarazi gintuen arte; gure ondotik pasatu zenean —eskutik helduta geunden une hartan Helena eta biok—, zorrotz begiratu zigun —sakristauak bere handinahia zuen, eta une hartan, beha... barre egiten duzue, bai, baina ez al dakizue infernua dela bekatu mortal baten ordaina?; ez zigun onik egin, gizonak bere epaia eman ahala eskuak askatu eta erori egin baitzitzaizkigun, esku bakoitzak bere bakardaderako bidea hartzen zuela; berriro eseri ginen lizardian, bera enbor baten aurka eta ni beste baten aurka, biok aurrez aurre, bi esku banatuen irudia burutik ezin kendu nuela; ustez batzen gintuèn denboraren baitan bi denbora ote zeuden, bada, bata Helenarena eta bestea nirea, bakoitzak bere autonomia zuena, noiznahi har baitzezakeen bakoitzak bere bidea?; biok bat ginen, bai, baina bi ginen une hartan batez ere, gizonaren epaiak gure harremanak kolpetik zapuztu balitu bezala; batasunaren bitasun hura ote zen gure etorkizuneko desadostasun balizkoen sorburu...?
|
|
2011
|
|
|
Baina bueltatu gaitezen Mikelen heriotza ren arrakastara. Hein
|
batean
ezusteko pozgarria izan zen, kontuan hartuta baliabide eskasekin bideratu zuela. Javier Aguirresarobe, Jose Angel Rebolledo eta Gonzalo F. Berridirekin batera 1983an sortutako Aiete Films produktorak sustengatu zuen proiektua, baina apustu arriskutsua izan zen, leporaino zorpetu ziren denak eta porrot ekonomikoa gerta zitekeen.
|
|
2013
|
|
|
–Martin, esan zuen azkenean, galdera zail
|
baten
ezusteko erantzuna balitz bezala?. Begira, lehengo egunekoa?
|
|
2015
|
|
|
Hontz
|
baten
ezusteko uluak elkarrizketa eten die eta kirioak tenkatu. Eskutik heldu diote berriro elkarri.
|
|
2022
|
|
|
Azken hiru eskailerak salto batean kendu zituen. Atzetik joateko imintzioa egin zuen Mattinek, baina itzal
|
baten
ezusteko agerpenak geldiarazi zuen.
|
|
2023
|
|
|
Hiriburuko egunkari
|
batek
ezusteko lerro-burua publikatu zuen argitalpenaren azalean, zeresan ugari eman zuena:
|