|
2011
|
|
|
dena prest dago festen hasierako eguerdiko txupinazoa botatzeko. Alkatea udaletxeko balkoian dugu, purua esku batean, papertxo bat bestean, uneko emozioak herritarrei esan beharreko pare
|
bat
esaldi ahanztea eragin lezakeelako...
|
|
2014
|
|
|
Beste gorputz
|
batek
esaldi hori erreskatatu duelako jarraitzen dut nik hemen idazten.
|
|
2015
|
|
|
Berari eskutitzak bidaltzen eta jasotzen uzten zioten. Kostata konbentzitu nuen karta pare
|
batean
esaldiren bat klabean idazteko, zeharkako aipamenen bat. Izututa zegoen naski.
|
|
2016
|
|
|
Iragan denboretako iraultza gehienek ez ziaten izen hori merezi, bururatu zitzaion bat batean. Kropotkik kartzelara bidalitako gutun haietako
|
baten
esaldia zen, berak garai hartan arbuiatzen zuen pentsamolde baten ardatza. Baina zer gehiago zioen bere anaiak?
|
|
2019
|
|
|
Kontua zen" hankarik gabe eta, horrenbestez, zaldian ibiltzeko modurik gabe eta bere buruari egin promesa betetzeko ezinduta" utzia zutela, promesa baitzen" Madrilgo Armadako Rodriguez abizeneko kaporal bati segitzea, jazartzea, harrapatzea eta odolustea". Eta, ai, bere lotsaren hankaondoa egokitzen zuen makila zati txanga eta gonzduna ezkutatu behar zuenean (izan ere lotsa handia zen," askoz handiagoa, nire gizon ezaugarriak agerian erakustea baino"), eta gauean heriotzaren isiltasunerantz nabigatzen duen ontziaren imitazio gisako ohe handiko perkalezko gortinatxoak itxi, haiek iritsi ziren," gaizkin" maitagarriak, eta bat
|
batean
esaldi latza bota zioten:
|
|
|
Geruza multzo honetan esaldi menderatuaz gain, bertze mota
|
bateko
esaldiak lehenengo aldiz erabili zituztelako, gure eskeman, horiek osatzeko erabiltzen diren osagarriak jarri ditugu:
|
|
|
Historia luzea da oinarrizko adizki horrena, aberatsa, ia ia euskararena bezain luzea. Adizki hau asmatu zutenetik gibelean darama euskararen garapena, bai; baina, aitzin duena hitz
|
bateko
esaldiak baino ez dira. Halere, ezin dugu gutxietsi aspaldiko garai haietan horrelako esaldiekin lortu zutena.
|
|
|
Ahalezko beharraz ari gara, eta bistan da esaldiek laguntzen digutela jatorrira heltzeko bidaian haiek erakusten baitigute esanahiaren konplexutasuna, aldez aurretiko esperientziaz beterik daudelako. Hala ere, ez gara hor geratu, eta ahalezko beharraz jabetzeko bertze mota
|
bateko
esaldiekin ibili gara.
|
|
|
" Horrela, ezagutzen dut adizkiak bi adierazi ditu: alde batetik puntukaria da (dazagut en esanahia duela; bestetik, ordea, ohitura ere adieraz dezake (egunero ezagutzen dut lagun berri
|
bat
esaldian adibidez. Honen antzera suertatzen da forma trinkorik ez duten zenbait aditzekin ere, hala nola, ulertu, sinetsi, eta beste bakar batzurekin".
|
|
|
Zer zen behar zena gizon emakume haiek eseri aditza eta adberbio
|
baten bitartez
esaldi bat asmatzeko?
|
|
|
Hain da garbia zatiketa hau, ze edozein kontakizunetan aditzei begirada soil
|
batekin
esaldiak bi zati horietan kokatzeko gauza izanen zaren.
|
|
|
Gure metodologian poliki poliki sartzeko egin dezagun saio
|
bat
esaldi hauekin:
|
|
2020
|
|
|
Are zailago zer esan nahi zuten hitz haiek. Zer esan nahi zuten inork fabrikaturiko argot
|
baten
esaldiek, zer nodulu erabakigarriak ukitzen eta aktibatzen zituzten jargoi hizkuntza baten oskolaren azpiko hitzek. Ez dit inork azaldu nola hirurehun hitzetatik haratago ez doan hitzezko adreilu bat jabe daitekeen edonoren buruaz eta bizitzaz.
|
|
|
Poema hauek sortutako hunkidurari erantzun bat emateko nahia oso presente egon da nigan liburua esku artean izan nuenetik. Batetik, identifikatua sentitzen naiz Xabier Letek idatzitako makina
|
bat
esaldirekin. Bestetik, hain modu argian erabiltzen dituen metaforen bitartez nireak ere badiren irudi batzuen berri eman izan dit.
|
|
2021
|
|
|
Ia ez dakigu deus Hermogenesen historia kopiatu eta saltzeagatik enperadoreak hilarazi zituen liburu saltzaileez; batek daki, beharbada gustatu ere ez zitzaien egiten liburua. Suetonioren esaldi azkar bakar batek salbatu ditu ahanzturatik, Domizianok ezarritako izu laborriari buruzko paragrafo
|
bateko
esaldi batek. Ti ta agertzen eta desagertzen dira kopistak eta saltzaileak, eta ase gabeko jakin minaren kutsua uzten digute.
|
|
2023
|
|
|
Hizkuntza politiko, erlijioso eta sakratuak beste fintasun bat behar du, estiloko beste kultura bat; eta Pulpitoan ez dira erabili behar etxekotasunagatik edo beheragoko klaseko apaltasunagatik erabiltzen diren modu baxuak. Eta agian deabruarekin hitz egiten denean edo madarikatzaile edo suminkor
|
baten
esaldiren bat adierazi nahi denean erabili ahal izango dira. Hala eta guztiz ere, familia konjugazio horiek azkenengoan jartzen dira, bereizita, berezitasun hori duen euskararen osagarri gisa, sexuen arteko bereizketa beste hizkuntza batzuek ez bezala bereizten baitu".
|