|
2000
|
|
|
Hausnarketa horixe egin nuen, bai, Da Vinci jakintsuaren eskutik, eta uste dut gogoeta polita ez ezik, zorrotza eta egokia ere bazela, nolabait ongi ilustratzen zuelako animaliek ezinago hobeki ilustratu izan dute beti gizakion bizimodua hiru iruzurti gaizto haien izaera eta espiritua. Baina nireak alboratuz, eta atzera hari nagusira itzuliz, esan behar dut eguraldia ez zela ez hotz ez bero, Armando Bonilla zutik zegoela, erronkan, itzalita zegoen kamera bati finko finko begira, eta berak hartu zuela hitza aitorpen edo hustuketa
|
bati
ekiteko asmo sendoarekin; eta esan behar dut, zinez esan ere, Deere jaunak aurrez iradoki edo zituen basakeria izugarriak ez zirela inondik ere faltsukeria, Armando Bonillak berak delektazio psikopataz aitortu baitzituen hemen paperean idaztekoak ere ez direnak, bere izugarrian. Nire ustez, hala ere eta uste hau ziurtasun bihurtzea nahi nuke, baina ez dut horretarako arrazoi nahikorik aurkitu, Bonilla jauna gezurretan ari zen, plantak egiten, esan nahian bezala era guztietara larrutu behar zutenez, itaunketekin eta infamiekin eta gezurrekin txikitu behar zutenez, bada, bai, bidea erraztuko ziela, eta haien odol egarri basatia asetuko ziela denbora puska baterako, ziren astakeriarik beldurgarrienak asmatuz eta bere ahoan jarriz; eta erakutsiz, gainera, egin zituenak gustura egin zituela, eta harro zegoela egindako izugarrikeriez, eta atzera berriz egingo zituela, gogora eta zorion betean, aukera izanez gero; eta irakurlea ez uztearren, eta berari zor zaion errespetuz baina, era berean lumaren jabe denaren guztiz desgogora eta atsekabe handiz, eta idazlearen galbahe etiko edo, nahi bada, autozentsuratik iragazita, (betiere irakurlearen mesederako izango delakoan, noski), aitorpen hartatik pasadizo erakusgarri batzuk ekarriko ditut hona, nahikoa eta soberakoak izango direnak, zalantza izpirik gabe.
|
|
|
Gero, esan bezala, Bryce Canyonera heldu, eta bertako ibilbide
|
bati
ekin aurretik, panel batean satelite batetik ateratako mapamundi gisako bat topatu dugu, baina ohikoetatik guztiz desberdina, izan ere mundua gauez nolakoa den erakusten baitzuen. Panelaren fondo ilunean doi doia nabaritzen ziren kontinenteetan, ordea, begien bistan zegoen munduan gauez argiak non distiratzen duen:
|
|
|
Hala ere, ez pentsa guztiz txoratua eta pozaren pozez dabilenik; gainera, esango nuke gu zertan gabiltzan jakiteak are gehiago nahastu duela. Baina Teresak, aurreko batean aipatu nizun neskak, zuenaz beste egin, eta historia berri
|
bati
ekiteko gomendatzen dio. Uf, utzidazu arnasa hartzen.
|
|
2001
|
|
|
Noski, ba. Hutsik egin nahi ez duenak hobe du beste lanbide
|
bati
ekin. Kritikorik sonatuenek maiz egin izan dute kolpe huts, obrarik bikainenak txarretsiz eta txepelenak goraipatuz.
|
|
|
Erdaraz, zergatik?, galda dezake norbaitek. Ba, besteak beste, euskaraz egiteko gai ez nintzelako, itzulpen huts
|
bati
ekin nionean laster aski konturatu nintzenez. Gaitasun bidean bi lagunek ipini ninduten, batez ere8 Han, Errenterian  bertan, Martin Lekuona zenak (G. b.), don Manuelen anaiak; gero, Burgosen, Ander Artzelus" Luzear" ek:
|
|
2002
|
|
|
Baina, aurrean ez zaitudan leku orotan zure armadako zelatariak atze  maten ditut, itxura xarmangarriz jantzirik. Une horietan nire kanpamenduko dorrean kanpaiek dantza ero estrainio
|
bati
ekiten diote, gudara deituz. Kanpai hotsa entzun bezain laster, nor bere postura zuzentzen da hil edo biziko abiaduraz.
|
|
|
Ez diat deus kontatuko, ez huke zipitzik ere ulertuko. Hala, bada, nitaz eta nire oroitzapenez hitz egin ordez, pazientzia bildu, eta beste bide
|
bati
ekin nion: gizonezko askok haustura garaietan  bizitzen dutena melankolia dela eta ez bakardadea; melankoliak, iraungo badu, galdu den zerbaiti buruzko bazka etengabea behar duela; melankoliak bere berea duen bazka  horren baitan ulertu behar dela gizonezkoei normalean sartzen zaien seme alaben zaintzarekiko larritasuna ere; baina galdutakoa ordezkatu bezain agudo, bukatu dela melankolia, eta seme alabekiko kezka ere bai.
|
|
|
Eta ura edaten dut, tomateari bultza egiteko. Bigarren pusketa
|
bati
ekiten diot, ostera ere uraren laguntzaz.
|
|
|
" Beldur handia genuen zugatik, zu zein saltsetan  sartuko". Gorrotoaren kontrako diskurtso labur
|
bati
ekin zion gero, kemen nekatu  batez. Ordurako minbiziak hartuta zegoen.
|
|
|
Bide
|
bati
ekin nahi nioke
|
|
|
Amerikako Jemez indigenen artean elezahar hau kontatzen omen zen: Garai batean tribu osoak bidaia luze
|
bati
ekin zion, iparraldetik hegoaldera, lur oparoagoen bila. Bidaia horretan estuasun handiak pasatu zituzten jemeztarrek, eta laster hasi ziren goseak eta hotzak hiltzen.
|
|
|
Eta, hein handi batean, hori da liburu hau (hori izan nahi luke): adiskideekin izandako hainbat elkarrizketaren emaitza eta balizko irakurlearekin elkarrizketa berri
|
bati
ekiteko saioa.
|
|
2003
|
|
|
Alabaina, nahasketa horrek nahigabetu baino gehiago poztu egin ninduen. Azken batean, banuen elkarrizketa
|
bati
ekiteko aitzakiarik. Baina berak begiak jaitsi, eta idazten jarraitu zuen.
|
|
|
Eta poztasuna hartu nuen, azkenik, elkarrizketa
|
bati
ekiteko gisan geundelako.
|
|
|
Esan bezala ia beti swahiliz hitz egiten zidan, euskarazko hitzak eta batzuetan (oso noizean behin) esaldiak ere sartuz. Gerrarekin hasi eta emozionatu egin zen segituan gizona, eta swahili itxi itxi itxi
|
batean
ekin zion, baina ni lasai, ezin gusturago nengoen-eta gloupei esker.
|
|
|
1790eko Bilbo ez zen landa-guneak bezain erraz kikiltzen apaizek betiko galmena iragarrita ere. Urte hartan, predikari batek komediak antzeztearen aurkako sermoi haserrea bota arren, ez ziren debekatu; are gehiago, udalak predikariaren kontrako prozesu
|
bati
ekin zion, hiriko jendea eskandalizatu zuelako bere kondenazioarekin (Fernà ¡ ndez Pinedo, 1974: 368). 1800ean, Palacios misiolari frantziskotarra ere komedien kontra aritu zen Bilbon, baina berehala isiltzeko agindua jaso zuen:
|
|
2005
|
|
|
Adelak eritasuneko baimena hartua zuen ikasturte amaiera arte, depresioagatik. Hala, Alberto eta biak Donostiako Altza auzora joan ziren bizitzera, alde batetik bizimodu berri
|
bati
ekiteko, eta bestetik gure auzoko esamesetatik urruntzeko, eta, batik bat Marro ez gehiago ikusteko, ez baitzegoen jakiterik zer egin zezakeen zerri hark bezerorik behinena galduta.
|
|
2006
|
|
|
Sukaldariak marrubi tarta
|
bati
ekin zion. Emakumeak zigarreta itzali zuen ohe ondoko hautsontzian, bake guran.
|
|
|
Erantzunaren zain egon gabe, hainbat abarretan banatutako itaunketa
|
bati
ekin zion, orain liburu bat eta gero beste bat erakusten zizkidala: poesia irakurtzen ote nuen; Dickensen Oliver Twist nobelako Faginek baino bihotz gaiztoagoa zuela ikazkinak, eta halako giza gaiztoak ez direla lasaitzen mendekua hartu arte; kontuz ibiltzeko portuko OVRAkoekin, gupidagabeak zirela, ikaragarrizko garrasiak entzuten zirela haien ziegetan:
|
|
|
Bere baitara bilduta bezala hasi zen hizketan. Ziur uste nuen arren ikazkinarengana bidali izanari buruzko argibideren
|
bati
ekingo ziola, beste hari bati heldu zion. Ondorengo jardun osoan ez zuen ikazkina aipatu, ezta lastozko kapeladun gizona ere; ez zuen irratia aipatu, ezta zein zen ere amarru harekin nigan eragin nahi zuena.
|
|
|
Etxekoekin gogoratu nintzen, Sebastianekin, besokoa kendu zion atso mainguarekin. Lepoa sorbaldetan hondoratu eta ahal nituen indar guztiak bildurik, aurrekoan ez bezalako kemen
|
batez
ekin nion saioari. Hermannek, aldiz, ez zuen aurreko erraztasunik topatzen.
|
|
|
Neska piano joleak oraingoan akatsik egin ez duelako bukatu dik pieza, erabaki nuen. Ezagutzen ez nuen beste pieza
|
bati
ekin zion segidan. Bidean aurrera egin ahala pianoaren doinuak itzaliz joan ziren, ez, ordea, nire baitako jarduna:
|
|
|
Egun handi bat espero nuelako? Urtebete baino gehiago saiatu ondoren gorputza zailtzen eta hegazkinei buruzkoak ikasten, bizitza berri
|
bati
ekiten ari nintzela sentitzen ote nuen. Nire barrena oso urruti zegoen suhartasun euforikotik:
|
|
|
Beste liburu bat hartu zuen berak. Ez nengoen ezer irakur  tzeko, ez zitzaidan egoerarik onena iruditzen liburuei buruzko hitz aspertu Â
|
bati
ekiteko, baina Umbertok nire uste okerretik atera ninduen: eskuetan zeukan liburua buruz behera jarri, ahalik gehien behartu eta zabal zabal jarri zuen.
|
|
|
Fidatzekoa nintzela esan zion, ostatua eta etxekoandrea tatxarik gabeak zirela esan zidan. Aurkezpenen ondoren, hizketalditxo kortesiatsu
|
bati
ekin zioten bi biek. Hitz solteren batzuk ulertzen nizkien.
|
|
|
Nire gela erakustea nahi nuen, gertatzen ari zitzaizkidanak bakar bakarrik hausnartzeko. Emakumeak, ordea, ele mele parrastatsu
|
bati
ekin zion, txorrota matxuratu zaion iturri ireki baten jario halako batez:
|
|
2007
|
|
|
Anitz dira lekuak nik ikusiak ez ditudanak, eta izan naizenetan ikusi eta kondatu gabe utzi ditudanak ere anitzak dira, luzeegia  izanen litzateke guziaren hemen kondatzea. Eta nola gauza berriak beti gustuko direla dioen jendeak, non litzateke plazera
|
batek
dakien guzia balerra?
|
|
2008
|
|
|
Eta, ororen gainetik, Inaziorekin bizitza berri
|
bati
ekiteko irrikak bizi zuen. Kosta ahala kosta eta eragozpenak eragozpen, bere esku zegoen guztia egingo zuen hori lortzeko.
|
|
|
Ez dabil batere ibilgailurik, eta Tomasek gidatzeko oso modu euforiatsu
|
bati
ekiten dio, azeleragailuari sakatzen dio, eta bihurguneak zuzen zuzen zeharkatzen hasten da. Rosak, bekainak jasorik, begiratu egiten dio aldian behin.
|
|
|
ez zaie etorkizunerako uste izan genien baliorik erantsi, eta, are makurragoa dena, ez dute ezta nostalgia bera ere bazkatzen. Horretaz jabeturik, bigarren prozesu
|
bati
ekiten diogu, asko kostata ekin ere: ganbara husten hasten gara eta zaborrontzia gainezkatzen.
|
|
|
[Arrazoia gorririk.]" Biluztu zaitez!", esan dezake poliziak edo agintzeko dagoen beste edonork, eta berak dakien eta dezakeen eran esango du, baina emakume batek, eta gutako edozeinek barruan daramagun emakumeak, nahiago eta beharrago du eskuarki konfiantzan biluztua izatea tarteka edo maiztxo, eztiki edo basatiki, baina biluztaile boteregabe
|
batek
dakien eta dezakeen eran. Bata biluztasun polizial arrazoiduna da, eta aitorpen edo ondorio bat nahi luke; besteak ez luke behar arrazoirik, aitorpenik, ondoriorik eta holakorik batere.
|
|
2009
|
|
|
Begi haiek eta ispiluan pixkana itzaliz zihoazen bereak. Bazekien bizitza berri
|
bati
ekin behar ziola, ezin zuela etxeko zuloan zigarroak erretzen geratu.
|
|
|
...u hainbeste pisatzen, hankak akiturik dardarka badauzkat ere, ez naiz eroriko, jada ez zara harlauza, laster izango zara berriro uso, eta biok hegan iritsiko gara Linzaraino eta bi egun segidan lo egingo dugu, logela txikia utziko digute biontzat bakarrik, jende gutxi egongo da, zerbait beroa hartuko dugu, eta lo eta lo, zuk nahi erara egingo dugu txortan, baldintzarik gabe, eta gero beste bizitza
|
bati
ekingo diogu, zentroa eta etxebizitza saldu, beste herrialde batera joan, gustatzen Italia?, jatetxe bat zabalduko dugu edo zerbitzari gisa lan egin, zuk nahi duzuna, gure eginbeharra amaitua da, ados, Sara, Hiru Erregeen proiektua alde batera utziko dut, pikutara arraza berriaren igarpena, ados, Sara, ez eldarnio gehiagorik, familia normal bat osatuko dugu, ez itzali irribarre hori, horrela, hor... Uso baino ez zinena, orain harlauza pisutsu dirudizu; usoa harlauza bihurturik, gure arteko maitasunari gertatu zitzaion bezala, Sara; baina elurrak garbituko du dena, gure maitasunak zerua zeharkatuko du, oraindik garaiz gabiltza, egin ezazu irribarre, bai, horrela, ia indarrik gabe nago, baina ez zaigu askorik falta, giroak itxura txarra dauka, trumoiak jo du, babesleku bat bilatu behar dugu, edo geuk prestatu, hortxe dago Petrechemara doan bidea, laster hasiko gara jaisten Linzarantz, eskuinaldera, segi irribarrez, emadazu adore, Sara, ikusten, orain ez duzu hainbeste pisatzen, hankak akiturik dardarka badauzkat ere, ez naiz eroriko, jada ez zara harlauza, laster izango zara berriro uso, eta biok hegan iritsiko gara Linzaraino eta bi egun segidan lo egingo dugu, logela txikia utziko digute biontzat bakarrik, jende gutxi egongo da, zerbait beroa hartuko dugu, eta lo eta lo, zuk nahi erara egingo dugu txortan, baldintzarik gabe, eta gero beste bizitza bati ekingo diogu, zentroa eta etxebizitza saldu, beste herrialde batera joan, gustatzen Italia?, jatetxe bat zabalduko dugu edo zerbitzari gisa lan egin, zuk nahi duzuna, gure eginbeharra amaitua da, ados, Sara, Hiru Erregeen proiektua alde batera utziko dut, pikutara arraza berriaren igarpena, ados, Sara, ez eldarnio gehiagorik, familia normal bat osatuko dugu, ez itzali irribarre hori, horrela, horrela, zuk nahi adina ume izango ditugu, bakarra, aski dugu bakarra, mundu hau latza baita, ados, Sara, bakarra ekarriko dugu, neska edo mutila, berdin dio, eta Felix deituko diogu, edo Lidia, ez dut txorakeria gehiagorik egingo, Sara, agintzen dizut, ez dizut gehiago eskurik erantsiko, inoiz ez, besoa moztu nahiago, zuk nahi bezala joko dugu larrua, gauzak diren bezala adieraziko ditut, larrua jo, izorratu, ostiaputa eta halakoak botako ditut, zure gurasoak bisitatzera joango gara eta oilasko zati bat ere jango dut, eta baso bat ardo edan, haiekin esker oneko agertzeko eta zoriontsu sentiarazteko, zure nebarekin aurrez aurre eztabaidatuko dut eta teoria iraultzaile usteko horiek eraitsiko dizkiot, ozen hitz egingo dugu, builaka, zer ostia, berari gustatzen zaion bezala, eta kopa bat ordaintzen utziko diot adiskidetzeko, baina gure diferentziak berdindu gabe noski; zure lehengo lagunak gonbidatuko ditugu, eta esango diegu etor daitezkeela Italiara edo bizitzen jartzen garen lekura, nahi dutenean, zure gurasoak ere etorriko dira, eta bidaia ahaztezin bat oparituko diegu, Florentzia, Erroma, Venezia, Bergamo... zuk nahi dituzun lekuetan barrena, ez naiz zutaz jeloskor jarriko berriz, Sara, nire emazte leiala, eta egunen batean norbaitek limurtzen bazaitu, ulertuko dut, urte hauetan guztietan ito egin baitzaitut, ezereztu, eskubidea duzu maitale bat hartzeko, edota nahi dituzun guztiak, ez galdu irribarre hori, horrela, horrela, dena ongi aterako da, hankek ez diote eusten zure gorputzari, baina hemen nago ni, ikusiko duzu, berriro eskalatzera igoko gara eta mendiz mendi ibilaldiak egingo ditugu, Apeninoak eta Dolomitak zeharkatu, Suitza eta Austria bisitatu, gure seme Felixi edo gure alaba Lidiari eskalatzen erakutsiko diogu txikitandik, ausarta izango da, karrera bat ikasiko du edo gustuko duen lanean arituko da, familia bat osatuko du edo bakarrik biziko da, berak nahi bezala, utikan arraza berria, Sara, arraza berria giza arraza bera da, etengabe berrituz doana, Kali Yuga, Satya Yuga, arketipo sinboliko zaharrak dira, ez ditut gehiago mekanikoki erabiliko gure bizitzan, itzuli nigana, Sara, munduko emakumerik onena, bakarra niretzat, arrazoi duzu, amak abandonatutako ume koxkor bat naiz, beldurrez betea, eta mitologia fantastiko bat eraiki dut zulo hori estaltzeko, arimako zauritik odolik isur ez dakidan, zulo huts hori zuk betetzea nahi izan dut, hori ez da maitasuna, badakit Sara, ulertu dut, ulertu dut, hori zu mirabetzat hartzea da, ulertu dut, berriro hutsetik hasiko dugu harremana, heldutasunez, zuk hasieratik jokatu duzun bezala, neuk bidali nuen dena pikutara, orain neu izango naiz zure atzetik ibiliko dena, bizkor ikasiko dut, fida zaitez nitaz, ez galdu irribarre hori, nik salbatuko zaitut eta gero zuk gidatuko nauzu, nora eraman zaitut, nora, eskerrak garaiz ohartu zaren, bestela erotu egingo nintzen, Iñigo bezala amaituko nuen, hura bai pertsona ona, idealez betea, baina eromenik handienari atxikia; ni haren bide beretik nindoan, baina garaiz konturatu naiz, zuri esker, auto txiki bat erosiko dugu, gainerakoek bezala, hipermerkatuetara joango gara erosketak egitera, pizzak jango ditugu, ez dut berriro jalvarik prestatuko hainbat urtean, haren zaporea ahaztu arte, gauero gauero jalva, aitak erakutsia zidalako, titietaraino zeunden jalvaz, ikusten?, hasi naiz zure lagunak eta neba bezala mintzatzen, gauzak gordin adierazten, mahai gainera potroak atera behar direnean ateratzen.
|
|
|
Uso baino ez zinena, orain harlauza pisutsu dirudizu; usoa harlauza bihurturik, gure arteko maitasunari gertatu zitzaion bezala, Sara; baina elurrak garbituko du dena, gure maitasunak zerua zeharkatuko du, oraindik garaiz gabiltza, egin ezazu irribarre, bai, horrela, ia indarrik gabe nago, baina ez zaigu askorik falta, giroak itxura txarra dauka, trumoiak jo du, babesleku bat bilatu behar dugu, edo geuk prestatu, hortxe dago Petrechemara doan bidea, laster hasiko gara jaisten Linzarantz, eskuinaldera, segi irribarrez, emadazu adore, Sara, ikusten, orain ez duzu hainbeste pisatzen, hankak akiturik dardarka badauzkat ere, ez naiz eroriko, jada ez zara harlauza, laster izango zara berriro uso, eta biok hegan iritsiko gara Linzaraino eta bi egun segidan lo egingo dugu, logela txikia utziko digute biontzat bakarrik, jende gutxi egongo da, zerbait beroa hartuko dugu, eta lo eta lo, zuk nahi erara egingo dugu txortan, baldintzarik gabe, eta gero beste bizitza bati ekingo diogu, zentroa eta etxebizitza saldu, beste herrialde batera joan, gustatzen Italia?, jatetxe bat zabalduko dugu edo zerbitzari gisa lan egin, zuk nahi duzuna, gure eginbeharra amaitua da, ados, Sara, Hiru Erregeen proiektua alde batera utziko dut, pikutara arraza berriaren igarpena, ados, Sara, ez eldarnio gehiagorik, familia normal bat osatuko dugu, ez itzali irribarre hori, horrela, horrela, zuk nahi adina ume izango ditugu, bakarra, aski dugu bakarra, mundu hau latza baita, ados, Sara, bakarra ekarriko dugu, neska edo mutila, berdin dio, eta Felix deituko diogu, edo Lidia, ez dut txorakeria gehiagorik egingo, Sara, agintzen dizut, ez dizut gehiago eskurik erantsiko, inoiz ez, besoa moztu nahiago, zuk nahi bezala joko dugu larrua, gauzak diren bezala adieraziko ditut, larrua jo, izorratu, ostiaputa eta halakoak botako ditut, zure gurasoak bisitatzera joango gara eta oilasko zati bat ere jango dut, eta baso bat ardo edan, haiekin esker oneko agertzeko eta zoriontsu sentiarazteko, zure nebarekin aurrez aurre eztabaidatuko dut eta teoria iraultzaile usteko horiek eraitsiko dizkiot, ozen hitz egingo dugu, builaka, zer ostia, berari gustatzen zaion bezala, eta kopa bat ordaintzen utziko diot adiskidetzeko, baina gure diferentziak berdindu gabe noski; zure lehengo lagunak gonbidatuko ditugu, eta esango diegu etor daitezkeela Italiara edo bizitzen jartzen garen lekura, nahi dutenean, zure gurasoak ere etorriko dira, eta bidaia ahaztezin bat oparituko diegu, Florentzia, Erroma, Venezia, Bergamo... zuk nahi dituzun lekuetan barrena, ez naiz zutaz jeloskor jarriko berriz, Sara, nire emazte leiala, eta egunen batean norbaitek limurtzen bazaitu, ulertuko dut, urte hauetan guztietan ito egin baitzaitut, ezereztu, eskubidea duzu maitale bat hartzeko, edota nahi dituzun guztiak, ez galdu irribarre hori, horrela, horrela, dena ongi aterako da, hankek ez diote eusten zure gorputzari, baina hemen nago ni, ikusiko duzu, berriro eskalatzera igoko gara eta mendiz mendi ibilaldiak egingo ditugu, Apeninoak eta Dolomitak zeharkatu, Suitza eta Austria bisitatu, gure seme Felixi edo gure alaba Lidiari eskalatzen erakutsiko diogu txikitandik, ausarta izango da, karrera bat ikasiko du edo gustuko duen lanean arituko da, familia bat osatuko du edo bakarrik biziko da, berak nahi bezala, utikan arraza berria, Sara, arraza berria giza arraza bera da, etengabe berrituz doana, Kali Yuga, Satya Yuga, arketipo sinboliko zaharrak dira, ez ditut gehiago mekanikoki erabiliko gure bizitzan, itzuli nigana, Sara, munduko emakumerik onena, bakarra niretzat, arrazoi duzu, amak abandonatutako ume koxkor bat naiz, beldurrez betea, eta mitologia fantastiko bat eraiki dut zulo hori estaltzeko, arimako zauritik odolik isur ez dakidan, zulo huts hori zuk betetzea nahi izan dut, hori ez da maitasuna, badakit Sara, ulertu dut, ulertu dut, hori zu mirabetzat hartzea ...u hainbeste pisatzen, hankak akiturik dardarka badauzkat ere, ez naiz eroriko, jada ez zara harlauza, laster izango zara berriro uso, eta biok hegan iritsiko gara Linzaraino eta bi egun segidan lo egingo dugu, logela txikia utziko digute biontzat bakarrik, jende gutxi egongo da, zerbait beroa hartuko dugu, eta lo eta lo, zuk nahi erara egingo dugu txortan, baldintzarik gabe, eta gero beste bizitza
|
bati
ekingo diogu, zentroa eta etxebizitza saldu, beste herrialde batera joan, gustatzen Italia?, jatetxe bat zabalduko dugu edo zerbitzari gisa lan egin, zuk nahi duzuna, gure eginbeharra amaitua da, ados, Sara, Hiru Erregeen proiektua alde batera utziko dut, pikutara arraza berriaren igarpena, ados, Sara, ez eldarnio gehiagorik, familia normal bat osatuko dugu, ez itzali irribarre hori, horrela, hor... Sara, eutsi pixka bat gehiago, eutsi, segi irribarrez, elur malutek zure begi ninietan bizitza berri bat argitzen dute, ilun argiekin, garbitasun osorik ez dago, ulertzen dut, ulertzen dut, ikusiko duzu nola aldatuko den guztia, jarri aurpegitxo hori nire lepoaren kontra, hotz zaude, berotu nire lepoan, kilimak egiten dizkidazu sudurraz, ezpainez, segi musu ematen, nolatan ez ote naiz lehenago jabetu zenbat maite nauzun, ergel hutsa izan naiz, ia dena hondatu nuen, eskerrak garaiz konturarazi nauzun, Sara, emadazu beste aukera bat, egin irribarre, zeinen zoriontsu naizen, ostiaputa.
|
|
|
Haizea gogortu egin du, Shakti jainkosa bere hamar mila besoekin bultzaka ari zait, indarra ematen dit, Shakti, aldaketa eragile handia, dena astintzen duen energia kosmikoa, bultza egiten dit eta indarra eman zu bizkarrean eramateko, zu salbatzeko, bizirik iritsiko zara aterpetxera eta bizimodu berri
|
bati
ekingo diogu, bizimodu normal bati, proiektu zororik gabe, inurri zoriontsuen bizitza, ordubete, eutsi beste ordubete, ezin naiz bizkorrago jaitsi, ordubete, eta kito guztia.
|
|
|
Elkar gorputzez hartu eta handik aste batzuetara, Anandarekin bizitzen jarri zen Sara, eta proiektu berriz beteriko aldi
|
bati
ekin zioten. Jaiegunetan, Pirinioetara edo Picos de Europako mendietara igotzen ziren eskalatzera, eta Alpeetara oporretan.
|
|
|
Eta, hurrengo urteetan, zer nolako irrikaz igo zuten elkarrekin ahalik eta mendi gehien, Europan nahiz Asian. Dirua aurrezten zuten, egunen batean Afrika eta Amerika kontinenteetan barrena ibiltzeko, hango gailur ezagunenak igotzeko; hori eginik, Bilbora itzuliko ziren, beste aro helduago
|
bati
ekiteko: familia bat osatu, hiru ume izan, Hiru Erregeen Mahaian ernalduak, hala bereganatuko baitzuten lur honen sinbolismo sakona, bere baitan onartzen eta elikatzen zituen lur honen arima, eta hala arraza berri baten hazia ernalduko zuten Lurrean, jakinduriazko eta bakezko aro berri bati hasiera emango zion arraza, eta aro berrian arkumeak otsoaren alboan egingo zuen lo, eta arranoak sugea besarkatuko.
|
|
|
Zer nolako trebetasunez menderatzen zuten mendi handietako eskalada! Gorputzak prest zeuzkaten berealdiko espiritu igoera
|
bati
ekiteko, hots, eskalada finagoari; ordainsari gisa, eguzkiak urreztatutako elurra eta hiru erregetxoen jaiotza, beren jakinduria koroa eta guzti.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak beste publizitate kanpaina
|
bati
ekin zion: geure eguneroko erosketak egitean, herritarroi gonbita egiten zitzaigun herrietako komertzio txikietara jotzeko, bestela kanposantu bihurtuko baitzaizkigu herriko kaleak.
|
|
|
Gure alaba nagusiak, lau bat urte zituen orduan? nire esku bat hartu eta inoiz entzun ez nuen kantu
|
bati
ekin zion:
|
|
|
Zenaz ahaztu. Errealitatea bere imajinazioko sorkuntzekin nahasturik, bizitza berri (alienatu)
|
bati
ekingo dio. Liburuetan ezagutu zituen zaldun haien kastakoa da bera, eta haien idealei jarraiki, mundua aldatu nahi du.
|
|
|
Orduan ikasitakoa praktikan jartzen ahalegintzen naiz literaturan ere. Nobela bati edo ipuin
|
bati
ekin aurretik, argi jakin baten bila hasten naiz, arte liburuak begiratzen ditut, eta nahi dudan argia definitutakoan, berdintsu jokatzen dut musikarekin ere.
|
|
|
Euskarazko lehen liburua irakurtzerako, ezagunak nituen Julio Verne eta Pierre Loti; AzorÃn, PÃo Baroja eta GarcÃa Lorca; Stevenson eta Graham Greene; Schiller eta Karl May; Salgari eta Giovanni Guareschi... Baztertu nituenean amaren iritzi eta aholkuak âmoralaren eta gustuaren arteko lehian, morala gailentzen zitzaionâ, irakurtzeko modu kale baleko
|
bati
ekin nion, eta, Juan Mari Lekuonaren aldian behingo aholkuak kenduta, inolako gidaritzarik gabe.
|
|
|
Eta ez zen horretan bukatu. Ordura arte gehiena ekaitz" konpita" izan zen bezala, trumonada luze
|
baten ostean
ekin zion gauean elurra malutago, sendoago, gizenago botatzeari. Eta segi asteazkenean, oinaztargi eta ostots, inusturi eta"", elurra mardul mardul... makinatxo bat bota digu oraingoan!
|
|
2010
|
|
|
Xanpainarekin batera ekarri zituzten torradak eta gazta. Topa egin genuen denok ezkon berrien alde eta ondoren beste argazki saio
|
bati
ekin zion Mariok, berehala laneko bidea hartu behar zuelako. Anizetok maskuria hustu beharra zeukala iragarri zuen eta nik beste horrenbeste egiteko aprobetxatu nuen.
|
|
|
–Akiles, izenez deitu zion berriro?, Iosko uhartera iritsitakoan han utziko nauzu eta zuk bidaia luze
|
bati
ekingo diozu.
|
|
|
b) Ados zaude euskal alderdiek, bazterketarik gabe, Euskal Herriaren erabakitzeko eskubidea gauzatzeari buruz Akordio Demokratiko bat lortzeko negoziazio prozesu
|
bati
ekitearekin, eta Akordio hori 2010 urtea amaitu baino lehen erreferendumera jartzearekin?
|
|
|
Asteazken batean, 1998ko irailaren 16an, jakin genuen berria: ETAk" mugarik gabeko eraso armatuen etenaldi orokor
|
bati
ekiteko asmoa" jakinarazten zuen. Lehen aldia zen ETAk mota horretako su etena iragartzen zuela.
|
|
|
Euskal gizarteak hizkuntza gaitasun hobea izatearen aldeko apustua egiten du, hau da, gure gazteek, geroko gizon eta emakumeak izango direnek, normaltasun osoz erabil ditzaten euskara eta gaztelania, baita ingelesa ere. Gaikuntza horretan lehentasuna eman behar zaio berezkoa dugun eta oraindik gutxiengo
|
batek
dakien hizkuntzari: euskarari.
|
|
2011
|
|
|
Hiltzaileak ez du lortu bere nahia guztiz asebetetzea, eta horrek atsekabetu egiten du. Fase hau amaitzen da, hiltzaileak beste fantasia
|
bati
ekiten dionean.
|
|
|
aldaketa. Noizbehinka bizimodu zaharra utzi eta berri
|
bati
ekitea, sugeak larrua uzten duen bezalaxe. Jakinaren gainean jartzen zaitut sufriarazi egingo dizudala".
|
|
|
Hala ere, nork gordinagoak botatzen segitzen dute haren kontra, eta beroenean daudelarik, Manuk lasaitasuna eskatzen du. Beste gai guztiz desberdin
|
bati
ekiten dio buruzagi petoa dela sinetsita dagoen baten nagusikeriaz:
|
|
|
Beharbada ez zen, alargundu berritan behintzat, jarrera kalkulatua izan. Emaztea galdu zenuen, eta, hasierako hilabete eta urteetan, ez zenuen bizitza berri
|
bati
ekiteko adorerik biltzen. Baina gero, ikusirik zure alarguntasunak halako aureola bat hartzen zuela zure inguruan, eroso sentitzen hasi zinen emazte hilaren oroimena zaintzen duen alargun zintzoaren paperean.
|
|
|
Nire interes zikina, Jesusen osotasun moral eredugarriaren aurrean. Eta, batez ere, indarrik gabe sentitzen nintzen aurrez galdua ikusten nuen borroka
|
bati
ekiteko.
|
|
|
Euren makina gehienen helburua jendea bizkor garraiatzea baino ez da. Baina bidaiaren amaierara heldutakoan berehala beste bidaia
|
bati
ekin gura izaten diote. Papalagiek, horrenbestez, arin aringa aztoratuan ematen dute bizitza, lasterka egin edota oinez ibiltzeko gaitasuna geroz eta era nabarmenagoan galduta eta euren jomuga (geu bila joan barik geugana etorri datorren jomuga) sekula ezin harrapatuta.
|
|
2012
|
|
|
Halabeharrezko eten modukoaren ostean, nork berean jarraitzen du. Arnasaldi sakon
|
bati
ekiten diolarik, Inasek berak ere sumatu du talka egiten dutela Vicks Vaporubaren usainak eta tabako kearenak. Udaldia oraindik amaitu ez den arren, urteko lehenengo hotzeria harrapatu du, eta, bart gauen, ohera sartzeko, ongi igurtzi zituen paparra eta bularraldea Vicks Vaporubarekin.
|
|
|
Nobela total
|
bati
ekiteko, kemen totala falta. Balizko zine
|
|
|
Buruan neukan forma bat lortzen ez banuen, mastikak traizionatu egiten ninduela sentitzen nuen. Lortu nahi nuen forma lortutakoan beste
|
bati
ekiten banion, mastika zen traizionatua sentitzen zena.
|
|
|
Zin degizut: dirua ez da frontoietan eta zurrutean egindako zorrak kitatzeko, denbora dezente da ez naizela frontoi batean izan edo taberna batean sartu, nire bizitza asko aldatu da azkeneko urtean, eta orain, emaztearekin beste bizitza klase
|
bati
ekitekotan nengoelarik, koittadua gaixotu egin da eta nik ez daukat bera behar bezala zaintzeko modurik, Jainkoak barka nazala eta bigundu dezala zure bihotza...
|
|
|
Zaldira igotzen laguntzen dio neskari, eta ibilaldi fantastiko
|
bati
ekingo diote gauaren lurralde zilartsuetan barna, eta haizea bidaide dutela, bide bazterretako zuhaitzetan uluka:
|
|
2018
|
|
|
Oraingoz kontua ondo doa..., nor bere zereginetan murgildu da berriz ere. Loreak trabatua daukan tesiaren atal
|
bati
ekin dio. Ea gai den aukeratuak dauzkan irudiei elementu interaktiboren bat gehitzeko, irakasleak proposatu dion bidetik bederen.
|
|
|
Soldaduek aurrera jarraitu zuten egun osoan, hiriko barrikadak bata bestearen atzean azpiratzen. Haien tronpetak aditzen ziren erasorako aginduak ematen, baita haien zaldien trosta eta lauhazka hotsak ere, barrikadaren
|
bati
ekiten ziotenean. Gudua ikaragarri gogorra zen, odoltsu askoa, eta ez auzo bakar batean, baizik eta hiri osoan zehar barreiaturiko hamaika fronte txikitan.
|
|
|
Neure kautatik berez irtena zen nire irria, eta neure buruari egiten ari nintzaion irri, Erregeri bainoago. Ez dut uste, ordea, Erregek hala hartu zuenik, beste birao andana
|
bati
ekin baitzion. Hura ikusita, berriro egin nuen barre, baina ez aurrekoan bezala:
|
|
|
Arrotzarenak abiada handiagoa dakar, eta bi zaldiak elkarren parera iritsi direnean, hedeari atzera eginez, ezpatakada nekez saihestu ahal izan dut. Jiratu da arrotza, eta eraso berri
|
bati
ekin dio. Ezpatek elkarren kontra jo dute, metalen hots ozenez goiz albako isiltasuna kraskatuz.
|
|
|
Noiztik zarete zure kofradiakoak gor eta itsu...? . Keinu egin nuen airean, alegia, fraidearen bide hartu berriak irtenbiderik ez balu bezala, eta beste aukera
|
bati
ekin nion?: Utz dezagun, erosoago baderitzozu, jendeak dioena.
|
|
|
Erreguaren tonuak pentsarazi zidan neure mende neukala arrotza. Arrotzaren nondik norakoa neurtzeko, beste aukera
|
bati
ekin nion:
|
|
|
Ausikiaren ondoren, besoa gerritik pasatu, eta aulkian jira erdi eragin zidan; nire eskuak harturik, bere bular parera eraman zituen. Bitarte horretan, ele berri
|
bati
ekin zion bat batean, atsedenik hartu gabe:
|
|
|
Zer uste duk, izpiriturik gabeko gorputz herratuak direla nire koadroetara eraman ditudan adiskideak? . Burutazio batek hartaratuta, beste bidezidor
|
batetik
ekin nion, Pillardit zirikatzeko. Pausa labur bat egin, eta segitu nuen?:
|
|
|
Urdai puskaren mutur bat ahora eraman, hozkatu, eta eskuez tiraka lortu zuen, halako batean, okelari puska bat kentzea. Ahoan erabilirik bigundutakoan, hura irentsi, eta beste urdai puska
|
bati
ekiten zion.
|
|
|
Kantuan hasi zitzaidan Pillardit, kriskitinaren gisako monodia
|
bati
ekinez:
|
|
|
–Emadak arrazoi bakar bat, galdetu zidan, ordu arteko kortesia baztertu, eta hizketa modu arruntago
|
bati
ekinez, patuak hiretzat gordeta daukanetik ihes egin nahi alfer batean saia hadin.
|
|
|
Irenduak kanta berri
|
bati
ekin zion. Erregeri bakarrik kantatzen ari ote zitzaion jauregiko gelaren batean, ala jende aurrean zeuden biak?
|
|
2019
|
|
|
Lale Sokolov ezagutu zuen egunean bien bizitzak aldatu ziren. Bien arteko adiskidetasuna handituz joan zen, eta Lalek autoanilisi bidaia
|
bati
ekin zion, Holokaustoan zehar izan zuen bizitzaren xehetasun intimoenak idazle lagunari entregatzeko. Heatherrek gidoi gisa idatzi zuen Laleren historia; gidoi hark leku nabarmena izan zuen nazioarteko lehiaketa batzuetan, baina gero nobela forma eman zion, bere lehenengo nobela:
|
|
|
noiztik ezagutzen duzu? gisako galdeketa
|
bati
ekin zion, histeria atake baten ertz ertzean. Alabak gezurra da, gezurra da, gezurra da besterik ez zuen errepikatzen.
|
|
|
Jarraian, irratsaioaren sintoniarekin kateatuta, emakumearen egoeraren inguruko solasaldi
|
bati
ekin zioten hiru emakume ahotsek. Gaiari lotuta, baina saltoka aritu ziren batetik bestera:
|
|
|
Urkok bularrean itsatsirik sentitu zuen, bat batean, neskaren aurpegia eta, gorputzaren zelula bakoitzean eta guztietan, haren besarkada estua. Bere besoetan bildu zuen berak ere, eta Nadiak negar sakon
|
bati
ekin zion.
|
|
|
Ez hasieran behintzat. Baina urte pare batean, hizkuntza ikasiko zuen eta bidaiaren eta paperen gastuak ordaindu ondoren, bere kabuz bizi berri
|
bati
ekiteko aukera izanen zuen. Bazterrera kondenatuko ez zuen gizarte batean.
|
|
|
Beraz, faborez, inor ez dadila deskuidatu: madarikatu egiten ditut hor zehar txor txor dabiltzanak, txorakeriak esanez, entzun egin behar baita desgaitasuna edo disfuntzioa edo Izaera Berezia edo, nolanahi deituta ere, alukeria galanta den kondizio malapartatu hau bendeinkazioa edo aukera berri bat dela bizitza berri
|
bati
ekiteko. Txakurraren putza!
|
|
|
Bat batean, etenik gabeko hizketaldi
|
bati
ekiten dio Luckyk. Monotonoa da monologoa.
|
|
|
Testua oso arrotza egiten zaio gaurko irakurleari. Trapiellok, zaurian hatza jarririk, arazoaren muina laburbildu zuen bertsio gaurkotu
|
bati
ekin zionean: " Zergatik ingelesek, japoniarrek eta irakur dezakete [Kixotea] erraztasun osoz, eta gaztelaniadunek ez?".
|
|
|
Hizkuntza bateko zein besteko mundu erreferentzialen desberdintasuna koska bat estuago izaten da itzulpen
|
bati
ekiteko orduan, kontu jakina da, eta eragozpen hori areagotu egiten da itzuli behar den liburuko material literario nagusia azpi mundu sinbolikoa eta mitikoa baldin bada. Garziaren euskarak Rulforen azpi mundu mitiko hori ere iradoki behar izan du.
|
|
|
Ordutik bidaide nagusietako bat dut, sosegua ematen dit eta, aldi berean, musikak badu aura misteriotsu halako bat ondo datorkidana idazketaren tentsioari eusteko. Eta, noski, lan
|
bati
ekiten diodanean beti izaten ditut egin nahi dudanaren erreferente batzuk, haiek bidaide izateko idazkuntzak irauten duen bitartean. Oraingo lan honetan lau ditut buruan eta eskura:
|
|
|
Ez dira literatura? Nobela bat idazterakoan arrotza egiten bazait, ez zait arrotza egingo itzulpen edo saio
|
bati
ekiteko orduan. Edo balio du edo ez du balio.
|
|
|
Sarri azaltzen zaigu bi egun hauen gaitzespen eta erdeina, batez ere lanen
|
bati
ekiteko orduan. Ez da ausartzen gure nekazaria, egun hauetan abiatutako lana ez ote zaion xede onera iritsiko, edo zer edo zer okertuko ote zaion bere proiektuan.
|
|
2020
|
|
|
Espero ez nuena gertatu zen: tronuaren aurrean belaunikatu, eta, begiak jasorik, buruz zekien pasarte korapilatsu
|
bati
ekin zion Denisek, ahal zuen sentimendurik gartsuena erakutsiz:
|
|
|
Mokadutxo
|
baten ostean
ekin zioten bideari, eta ateri zegoenez nahiko arina egin zitzaion, egun hotza izan arren. Ez zebilen jendetza handirik:
|
|
|
Beste eskuarekin telefonoari eusten dio, hartatik ari baitzaio Joanna bere lanaren inguruko anekdota bat kontatzen. Anekdota batekin hasten denean, Joanna gai da monologo luze
|
bati
ekiteko, eta, beraz, Mariannek erreparorik gabe uzten dio segundo batzuetan elkarrizketan arreta jartzeari jogurt potoa irakurtzeko. Kanpoan bero egiten du, blusa eta gona fin batzuk daramatza, eta produktu izoztuen guneko hozkirriak oilakiak ateratzen dizkio besoetan.
|
|
|
Ez dakit, esaten du. Ez zenidan ba hemen aparkaraziko eztabaida
|
bati
ekiteko, ala?
|
|
|
Batzuetan, amodioa egin aurretik, hitz larriz beteriko eguna izaten du, liburuez hitz egiteko eta gauza hotzak esa  teko eguna. Etxeko egitekoren
|
bati
ekiten diot nik orduan, gutxi hitz eginez, hizketan harri batekin ari dela ematen baitu, eta lorategira edo baratzera ateratzen naiz eta loreak ureztatzen hasten, eta ez direnak agerian utzi nahi izateaz aspertutakoan baizik ez diot jaramon egiten, eta elkarri arropa eranzten hasten gara.
|
|
2021
|
|
|
janzkerari erreparatuz suma daiteke ez direla sartu ausaz, iragaitzaz, baizik eta leku horretan zenbait ordu emateko eta, agian, jostatzeko asmo sendoarekin. Zer libertimendu mota izan daitekeen batere alegrantziarik gabeko tankera honetako leku batean denbora ematea, ez dakit nik; ez da ikusten elkar besarkatutako maitalerik, eta solasaldia hezibide oneko xuxurla bat besterik ez da; jendeak ez du itxurarik solas intimo, sutsu eta bizi
|
bati
ekiteko, gure kafetegietan, gizonen eta emakumeen edo lagunen artean izaten diren hizketaldi intimo horiei. Hezibide oneko xuxurla horretan ez dago intimitaterako lekurik.
|
|
|
Uste dut puntu hartan jo zuela goia bekatua eta kulpa nire barrutik ezabatzeko ibilbideak, asto eta suge. Une hartatik aurrera, nire bizitzaren aldi luze
|
bati
ekin nion, ostikoka eta sigi saga.
|
|
|
–Itaunketei buruzko kontu hori legenda urbanoa da. Egia da kideek baino gauza gehiago esanarazten diedala, baina uste dut zeragatik dela, lekuko eta susmagarriei bestelako... perspektiba
|
batetik
ekiten diedalako. Ez naiz gidaliburuen zale.
|
|
|
Ekialdeko Alemanian, aldiz, beste era
|
batera
ekin zitzaion gerra ostean epaile nazien arazoari, sobietarren eraginpean. Batetik, legelari gehiago epaitu zituzten:
|
|
2022
|
|
|
Gin tonica ekarri eta" gracias" esan du. Trago bat egin eta kanta
|
bati
ekin dio, honenbestez: " In every nook and cranny.
|
|
|
Gizona zutitu egin zen idazmahaitik. Irain arrosario
|
bati
ekin zion Alleyne jaunak, bi eskutitz falta zirela eta. Gizonak erantzun zion berak ezer ez zekiela, berak kopia fidela egin zuela.
|
|
|
Horrenbestez, beste era
|
batean
ekiten diogu ariketari.
|
|
|
Egitekoak trukatzen ditugu. Harmonika zuenak besteari pasatzen dio, eta beste kanta
|
bati
ekiten diogu.
|
|
|
Moniquerenean, nire ordez eramango duzu aurrera nire mendekua. Eta, menturaz, xarmen bitartez espero duguna lortzen ez badugu, Moniquek atzera egiten ez baldin badu, orduan bigarren aldi
|
bati
ekingo diot. Bizitza infernu bihurtuko diot, bikotean nahasmena eragingo dut, eta gorrotoa familian.
|
|
|
Baina dezepzioaren ondoren, badakizu aurki, auskalo zerk eragindako bulkadaren baten mende, beste liburu
|
bati
ekingo diozula Sisiforen diziplinarekin. Badakizu, halaber, betikoa gertatuko zaizula.
|
|
|
Arakatze prozesuan dago konpromisoa, ez informazioan. Metodologiaren funtsa da pertsonak errealitatearen ikuspegia zabaltzeko bide
|
bati
ekitea. Bihotzaren desblokeatze bat baitezpadakoa da, eta arazoak sormenetik konpontzen ikastea ere bai.
|