|
2004
|
|
|
Gogoan atxikirik eduki beharreko kontu
|
bat
dago hizkuntzen normalkuntzaarazoan. Sarriegi mintzo baikara euskararen berreskurapenaz, bere estatusaren aurrerabide eta garapenaz, hiztunen hainbatekoaz eta corpusaren modernizazioaz, hizkuntzen bizia eta bilakaera elkarrekiko hartu emanetan erabakitzen direla gogoan hartu gabe.
|
|
2005
|
|
|
Zentro bakoitzak soilik bere kideak ordezkatzen ditu, ez herrialdea. Hala, estatu
|
batean
dagoen hizkuntza eta literatura bakoitzeko pen club bana izan daiteke. Urtero ordezkarien batzarra egiten dute.
|
|
2006
|
|
|
Bourdieu ren iritziz, komunitate
|
batean
dauden hizkuntza trukaketek ekonomia berezi bat agerian uzten dute. Merkatu horretan, kapital kultural handiena dutenek, arduradun karguak betetzeaz gain, beraien ikuspegiak derrigortzen dituzte.
|
|
|
Erabiltzen da erakusteko forma gramatikal, hitz ala esateko modu egokiak menperatzen direla, nahiz ez arau horiek ez ongi ezagutu. Beraz, erabateko zuzenketa hizkuntza ezsegurtasunaren adieBourdieu ren iritziz, komunitate
|
batean
dauden hizkuntza trukaketek ekonomia berezi bat agerian uzten dute. Merkatu horretan, kapital kultural handiena dutenek, arduradun karguak betetzeaz gain, beraien ikuspegiak derrigortzen dituzte.
|
|
|
Frantziaren kasua aztertzerakoan, ohartzen gara 1960 hamarkadaren amaierarik landa hizkuntza politikak bi itxura hartu dituela, batetik, frantsesaren erabilerari loturikoa (1975 eta 1994ko legeak) eta, bestetik, erakunde ezberdinen sorrera. Duela denbora gutxi sortu diren legeek ingelesaren eragin geroz eta handiagoari aurre egin nahi diote, batik bat hiztegigintzan. da, hizkuntza politikaren tresnak baitira zailtasun egoera
|
batean
dagoen hizkuntza sustatu eta aintzinarazteko.
|
|
2007
|
|
|
Horrela, fakturazio mostradoreak edo segurtasun eta immigrazio kontrolak ezagutuko dituzte. Heldua den adin talde horren erosotasunerako, aireportuko geltokiak" mikromundoarekin"
|
batera
dauden hizkuntzetako soinu seinale eta mezuak ulertu behar dira. ' Munduko klanen' kasuan, Interneteko foroak funtsezkoak izango dira familia taldeek, besteak beste, aireportura' joateko' edo' aireportutik' antzeko turista taldeekin koordinatzeko.
|
|
2009
|
|
|
Nederlanderaz, hobeto esanda. Ikusi egin nuen kontzientzia bizi
|
bat
zegoela hizkuntzaren aldetik, Europako lurralde honetan.
|
|
2010
|
|
|
Planifikazio eta politika linguistikoak, horrenbestez, gizarte
|
batean
dagoen hizkuntz aniztasuna kudeatu nahi du, hain zuzen, printzipio batzuen haritik eta helburu batzuen arabera; jakina, horrek bestelako planteamendu eta proiekzio ideologikoetara garamatza. Fasoldek, hemen, bi" ikuspegi" posible bereizten ditu:
|
|
|
Zientzia linguistikoa, egiaz, hitz egitearen dimentsio kulturalean zentratzen da, hain zuzen," hizkuntza" bera —gogora dezagun Humboldt—" gizakiaren berezko gaitasun sortzailearen emaitza historikoa" delako37 Testuinguru horretan kokatu behar da, hain zuzen," konpetentzia edo jakite linguistikoa", eta, hortik abiatuz, baita gure autorearen ahalegina" hitz egitearen teoria orokor" bat abian jartzeko38 Helburu horri jarraituz, bada, Coseriuk, batetik —eta gorago aipatutakoaren haritik—, jarduera kulturala den hitz egite horretan bertan" hiru maila" bereizten ditu, hain zuzen," unibertsala, historikoa eta indibiduala" 39. " Hitz egitea" bera, ezeren aurretik," giza jarduera unibertsal edo orokorra da" —animaliek ez dute zentzu berean hitz egiten— eta nola edo hala" kongruentzia" logiko bati dago lotua40 Baina" hitz egitea, beti, hizkuntz komunitate historiko
|
bati
dagokion hizkuntza partikular bat hitz egitea da" eta, horrenbestez," zuzentasun" linguistiko baten menpeko da ere41. " Hitz egitea", bestela," beti da indibiduala", alegia," banakoak gauzatzen du situazio jakin batean" eta, beraz, bada halaber" egokitasun" diskurtsiboaren araberakoa42 Kontua da, aurrerago ikusiko dugun bezala, hitz egitearen hiru maila horietaz jarduteak, egiaz, gaitasun linguistikoaren beste hainbeste dimentsio kontsideratzera eramango gaituela.
|
|
2012
|
|
|
3 Ingurune kultu eta ofizial baten aurkez aurk, kultur ingurune edo eremu geografiko jakin
|
bati
dagokion hizkuntz ezaugarri multzoa izendatzeko erabil liteke.
|
|
2013
|
|
|
Orrialdearen goiko aldean lotura
|
bat
dago hizkuntza hautatzeko (euskaraz erabiltzeko aukerarik ez du ematen oraindik).
|
|
2014
|
|
|
Ingurune landu eta ofizial baten aurkezpena, kultur ingurune edo eremugeografiko jakin
|
bati
dagokion hizkuntza ezaugarri multzoa.
|
|
|
Haren arabera, hizkuntza konplexuegia da baldintzapenaren bidez hain azkar eta erraz eskuratzeko. Chomskyren arabera, umeek hain azkar eta gutxi gorabehera adin berean garatzen dute gramatikaren hastapena, berezko erraztasun
|
bat
badagoelako hizkuntzarekiko, hizkuntza eskuratzeko gailua (HEG) izena duena eta giza garunean dagoena. HEGak egunero entzuten dituzten gramatika erregelak erraztasunez eta eraginkortasunez ondorioztatzeko aukera ematen die umeei, ama hizkuntza ingelesa, txinera edo urdua izan.
|
|
2015
|
|
|
Ikerketa sozioliguinstiko eta geolinguistikoek argi adierazten dute transmisio galera itzela dela. Bidegurutze
|
batean
daude hizkuntzak historiako kinka honetan: egungo galbideari jarraituz desagertzeko bidea hartzea, edota mende berrirako tresna komunikatibo, komunitario eta teknologikoak eskuratuz biziberritzea.
|
|
2016
|
|
|
Hizkuntza gutxituen errealitatea da. Unibertsitate
|
bat
dagoelarik hizkuntza gutxituan sortu literatura adituek ez dutelarik mespretxu batekin begiratzen literatura gutxitua, txikia.
|
|
2018
|
|
|
Egoera normalizatu
|
batean
dagoen hizkuntzak hiztunengan eragindako behar hori berezkoa du, naturala. Hizkuntzaren berezko hiztunentzat, batik bat elebidundu gabe daudenentzat, hizkuntzaren beharra ikusezina da:
|
|
2019
|
|
|
Mikelen ustez, mailadi
|
bat
dago hizkuntzan, eta goitik behera eta nahi eta nahi ez, oso osoan eta ezelango bereizketa barik ezin erabili daikegu euskara batua. Hainbat gitxiago oraindino, bilaketa eta sakontze aldi baten gabiltzan bitartean.
|
|
2021
|
|
|
Joxe Azurmendik azaltzen digu Herri Gogoa izeneko liburuan nola nabarmendu zuten xix. mendeko filosofo alemaniarrek lotura
|
bat
badagoela hizkuntzen eta mundu ikuskera anitzen artean. Eta horretarako, Wilhelm von Humboldten ondoko tesi honetara jotzen du:
|
|
|
Kontua da testua gaztelaniaz emateko ardura aktore brasildarraren Helena Bittencourt borondate onaren esku geratu dela gehienbat. Ordea, ahoskatzeari begira benetako amildegi
|
bat
dago hizkuntza bien artean, eta eskerrak Brasilen galdu egin zela Portugalgo filipismoa Espainiako Felipe II.aren arotik omen datorren ebakera itxia, Gaztelako funtzionarioei iskin egiteko sortua, zeren eta orduan ez genukeen piperrik ere ulertuko. Hala ere, ez da ahoskera arazoa izan, itzulpenarena baizik.
|
|
2022
|
|
|
Aldaketa horiek kontuan hartzen ditugu, eta uste dugu fase aurreratuago
|
batean
gaudela hizkuntza eta kultura autoktonoak aitortzeko prozesuan, baina Quebeceko Gobernuak oraindik espero du salbuespen espezifikoen bidez kudeatzea, kasuz kasu. Izan ere, 96 Lege Proiektuak statu quo bat ezartzen du hizkuntza autoktonoak aitortu eta babesteko, autoktonoen eskubideen egungo testuingurua gorabehera.
|
|
|
Nazioarteko izen handiko aldizkari edo argitaletxe horietan argitaratu nahi duten pertsonek bertako homologoek baino denbora, ahalegin eta diru gehiago inbertitu behar dute. Ikertzaileak hizkuntza truke etengabe
|
batean
daude hizkuntza batean irakurtzen dute, beste batean idazten duteeta horrek itzulpen prozesu konplexua eskatzen du, gainkarga erantsi bat. Gainera, diziplinetako terminologia hainbat hizkuntzatan menderatzea eskatzen zaie, kasu batzuetan terminologia hori norbere hizkuntzan garatzeke egon arren.
|