|
2001
|
|
|
Azkenik, kazeta informazioak euskal gatazkaren agerraldi eta plano guztietan parte hartu bazuen ere, Trantsizioko lehen urteetan, tentsio handiko uneak izan baziren ere (Ryan eta Arregiren hilketak, Otsailaren 23a...), informazio horren tonua eta tratamendua kazetaritza molde klasikoago
|
bati
zegozkion eta urrun zeuden, beraz, arestian aipatu dugun" salbuespen garaiko" kazetaritza molde hartatik (ondoko lerroetan ikusi ahal izango dugun bezala). EITBren informazio ereduak ekarri esanguratsu bat egiten zuen informazio molde patxadatsuago horren alorrera; hedabide berrien zailtasun guztiengatik ere, hedabide horien esparru sinbolikoa behin baino gehiagotan euskaldunen ikuspegi etnizista batek mugatzen bazuen ere, sorturiko informazio eredua ez zen horren manikeoa.
|
|
2003
|
|
|
Huts hutsean hartuta, aise bereiz ditzakegu hirurak, baina XVIII XIX. mendeetan sarri askotan nahaspilan agertu ohi dira. Horrela, ikusmolde magiko superstiziosoa eta pentsamolde kristaua sinbiosian bizi izan dira mende askotan, antzeko mekanismoak garatuz (bi kasuetan, naturaz gaindiko errealitate edo potentzia
|
bat
dago eta, esaterako, hitzek sendatzeko zein gaixotzeko boterea dute). Era berean, pentsamolde arrazionalista eta zientifikoa ilustratu eta liberal askoren baitan fede katoliko her  tsiarekin batera existitu ohi zen.
|
|
2006
|
|
|
Orainak ere ez zuen ezer esan nahi, inondik etorri ez balitz bezalakoa baitzen; eta inora abiatzeko aukerarik gabea. Ni auto beltz
|
batean
nengoen eta lau morroiez inguratua, behin eta berriro torturatua izan ondoren.
|
|
2008
|
|
|
maitasun istorioa" dio kartel batek ate gainean. Aurreraxeago aintzira
|
bat
dago eta mutil talde bat futbolean ari da. Aintzira ondoan, bikote bat dago.
|
|
|
izotzaldiak sekulakoak omen ditun hortik aurrera. Dena den, Anchorageko klima ez omen dun Alaskako muturrenetakoa, badia
|
batean
zagon eta... Epela dela ziotean, baina imajinatzen dinat zer den haientzako" epel".
|
|
|
Bular alde oparoegia du, eta laxo gelditzen zait, titiez ezin beterik. Bururako ehun bereko turban
|
bat
dago eta leporako fular bat. Dena jantzi dut, nahasia dirudi, bata bestearen gainean trapu mordoa bota izan banu bezala.
|
|
|
Eskopeta begien parera jasorik, Tomasek tiro egiten du berriro. Hegaztiak, brastakoan, hegan egiteari uzten dio, eta lipar
|
batez
egon eta gero airean eskegi balute bezala, zuzen zuzen erortzen da.
|
|
|
Bukaeran berriro bi norabide eta berriro eskuinekoa hartu dut. Orain nasa alderik alde zeharkatzen duen pasabide
|
batean
nago eta handik jende asko ikusten badut ere, ezin nire taldea topatu. Eta aurrera jarraitu eta gehiago galtzeko beldurraren beldurrez atzera egitea erabaki dut.
|
|
2009
|
|
|
Jacintok Kronskyri begiratu zion, bien artean sekretu
|
bat
egon eta hura kontatzeko azken honen konplizitatea behar balu bezala.
|
|
|
Hautatu nuen hizkuntza mendetasun diglosiko
|
batean
zegoen eta dago gaztelaniarekin, literatura egiteko gehien eman didan hizkuntzarekin. Alde horretatik begiratuta, gaztelaniaren hurbiltasuna eta hegemonia ditut euskara trebatzeko traba handienak.
|
|
|
euskara
|
bat
dago eta...
|
|
|
Sastraka itxi ilundun basarte
|
batean
nago eta nabil (ibiltzerik den heinean). San Joan inguruko urteroko tarte erretretadunean.
|
|
2010
|
|
|
ETAk ez ezik ezker abertzale ofizialak ere justifikatu egin zuen hilketa, eta gaur egun oso ezker abertzaletik kanpo dauden zenbaitek esan zuten desertatzen duten guztiak fusilatzen dituztela armadetan, eta ulertu behar zela ETA armada bat zela, gerra
|
batean
geundela eta Yoyes desertatutako jeneral bat bezalakoa zela. Jende askori begi aurreko zapia erori zitzaion hilketarekin ez ezik hitz horiekin ere.
|
|
|
Bat batean oso bakarrik sentitu zen. Batere ezagutzen ez zuen hiri erraldoi
|
batean
zegoen eta esan zitekeen arazo larri batean sartzeko ez zuela asko falta. Kartera hark berunezkoa balitz bezala pisatzen zion, patata beroa bihurtu zitzaion eta ia ez zuen eskuarekin hartu ere egin nahi.
|
|
|
Estatukoa eta Marista erlijiosoena. Neskentzat beneditar lekaimeen ikastetxe
|
bat
zegoen eta eskola publikoa. Nire gurasoek erabakita, Maristak Unibertsitate jauregian zeukaten eskolara joan nintzen ni.
|
|
|
[34] Hauxe zioen Pello Zubiriak, 2003ko otsailaren 28an Deian egin zioten elkarrizketa batean: " Hemen joko
|
bat
dago eta, nire ustez, gezurra badirudi ere, eraso hauen azken jomuga Ibarretxe lehendakaria da. Hori argi eta garbi esan behar da.
|
|
2011
|
|
|
Haren ondoan zulo bat zegoen lurrean, handik atera baitzuten gorpua. Hasiera batean tximino baten gorputza begitandu zitzaion, hain zen txikia eta beltza; berehala ohartu zen, ordea, gorputza gizaki txiki
|
bati
zegokiola eta erabat belztuta zegoela.
|
|
|
Beheratu ahala, gero eta ozenago iristen zitzaien musika; izan ere musika zen entzuten ari zirena, Carmina Buranaren antzekoa, tinbalak eta koru baten ahotsa nagusitzen baitziren. 12 jirabira egin eta 51 maila jaitsi eta gero, argi hasperen bat ikusi zuten ezerezaren erdian, iluntasun hura zarrastatzen; harrizko horma labainkorrean goitik beherako zirrikitu
|
bat
zegoen eta haraino hurbildu zituzten begiak.
|
|
|
–Bai, andrea. Sardina lata
|
bat
dago eta urdaiazpiko hondar bat ere bai. Aski duzu horrekin?
|
|
|
Monge kaleko apartamentu batean bizi gaituk, Louise eta biok... Mahaia jartzen ikusten nian, xerra
|
bat
zegoan eta gure bi platerak aurrez aurre. Zer gauza ederra den norberarentzat emakume bat edukitzea, norberarentzat bakarrik, hik ez dakik hori zer den...
|
|
|
Hirigunetik nahiko aparte zen, errepidearen ertzean, gasolindegi baten ondoan, kafe jatetxe bat berri berria, oso argitsua. Atzean eremu zabal
|
bat
zegoen eta bertan erregai tanke bat, eta atzerago hegazkinentzako hangar batzuk ikusten ziren. Trafikoa etengabea zen errepidean.
|
|
|
Telefono deiak ikaratan esnatu nau digestioaren pisuak eragindako lo kuluxkatik, eta alditxo
|
batez
egon eta gero nor naizen ere konturatu ezinik, brastakoan agondu eta telefonoa hartzera nindoala, Böllen liburua jo dut hankarekin eta sofatik alfonbra gainera erori da. Telefonoak deika eta deika segitzen du.
|
|
|
Berdintsu diote denek: lanera bertze aldera joaten omen ziren goizez, mugan guardia txanda
|
bat
zegoela eta arratsaldez beste guardia batzuk egonik bizikletaz pasatzen omen ziren. Nahiz eta zeramaten poltsa miatu, ez zuten deus ere susmagarririk aurkitzen, kontrabandoa bizikleta bera baitzen.
|
|
|
Apuru handiena Irungo Landetxan, Ventasen, izaten zen. Han arbitrios, aduana muga
|
bat
bazegoen eta bertan edozer gauza pasatzeko ordaindu egin behar zen. Ordaindu gabe pasatu nahi bazen eta harrapatzen bazuten hori egiten, jeneroa kendu eta isuna jartzen zuten.
|
|
|
Goizero, etxe ondoko baserri batera joaten nintzen erreberoa erostera, hau da, esne jetzi berria, hartu eta gero klinikatik pasatzen nintzen, baina momentu bat besterik ez, umeak bakarrik uzten bainituen ohean, eta korrika itzultzen nintzen esnea egostera eta umeei gosaltzen ematera. Gero biekin jaisten nintzen klinikara pixka
|
batean
egotera eta etxera itzultzen ginen. Eguraldi ona bazegoen, mutikoak etxe ondoan zegoen plazan ibiltzen ziren jolasean.
|
|
|
Orduan atea ireki eta esan zigun han genuela herrira joateko bidea, berak ezin zuela inor hartu. Esan genion blai eginda geundela eta, behinik behin, uzteko pasatzen sutondoan pixka
|
batean
egotera eta zigarro bat erretzera. Azkenean esan zigun utziko zigula sartzen, baina pixka baterako baino ez.
|
|
|
Askoz lehenago iritsi nintzen eta bide ertzean itxaron nuen. Karabineroen postu batetik hogei metrora baserri
|
bat
zegoen eta karabineroa atera zen momentu bat aprobetxatuz errepidea zeharkatu, baserriaren hormaren kontra pasa eta ibairaino jaitsi nintzen. Tomaseneara ordu bietan iritsi nintzen.
|
|
|
Baserrira igo eta ohean sartu ginen, euria goiti beheiti ari zuen eta. Afaltzeko orduan jaiki ginen; sukaldean pixka
|
bat
egon eta berriro ohera, baina Frantziskok bazekien leher eginda geundela. Hurrengo egunean jaiki orduko herrira jaitsi nintzen jaki bila.
|
|
|
Ikusi nindutenean neska bat beltzuritu eta hasi zen esaten nola har zezaketen etxean ezertaz ezagutzen ez zuten pertsona bat, berak hori ez lukeela sekula egingo. Nik esan nion arrazoi osoa zuela eta orduan mutiletako batek esan zuen han ondoan, Gorosketa baserria baino beherago, kobazulo edo mina zulo
|
bat
zegoela eta han gorde nintekeela.
|
|
|
Orduan Arroseko meategietara eraman gintuzten, Pirinio ingurura, eta han meatzarien barraka batzuetan egiten genuen lo. Guardiak baino beheraxeago soldadu konpainia
|
bat
zegoen eta goiko aldetik libre zegoen Espainiara pasatzeko.
|
|
|
hau bide onetik doa. Iruñean hori gertatu zen, hasi nintzen hizketan gero irakurtzen eta isiltasun izugarri
|
bat
zegoen eta bueno, horrela jarraitu zuen errezital guztiak, eta jendea ere nik uste dut atera zela pozik bezala, esanaz niri, esan zidaten batzuek: " jo, ze esperientzia bitxia izan den, poesia errezitaldi batera etorri eta hain elkarrekin denok, hain senidekor eta hain gustura sentitzea".
|
|
|
Orduan, azken finean, zer da garaile izatea, zer da handi izatea, zer da mundua konkistatzea? Azken finean ameskeria bat bezala da, ze saiatu behar dugu mundua konkistatzen, saiatu behar dugu egoten ahalik eta erosoen, saiatu behar dugu bizitzen, saiatu behar dugu jabe izaten, baina ohartuz baita ere muga
|
bat
badagoela eta gainera muga saihestezina, hor, denentzako berdina.
|
|
2012
|
|
|
Liburuan euskararen apologia egiten da aitzakia ideologiko eta enblematiko gisa. Helburua zen azaltzea aparteko erakundetze
|
bat
zegoela eta herria zegoela jatorrizkoa zena eta jatorrizko lege garbiz zuela gobernamendua. Euskararen antzinateak erakusten zuen euskal izate garbia eta berezko naturari loturikoa.
|
|
2019
|
|
|
Udan leihoak zabaltzen ditugu, airea sartzeko. Aurki izango da uda eta mundu osoko senideak etorriko dira gure kongregaziora, itsasertzeko hiri polit
|
batean
gaude eta. Zorte itzela dugu.
|
|
|
Hautatu nuen hizkuntza âeuskaraâ menpetasun diglosiko
|
batean
zegoen eta dago literatura egiteko gehien eman didan hizkuntzarekin âgaztelaniarekinâ; alde horretatik begiraturik, gaztelaniaren hurbiltasuna eta hegemonia ditut euskara treba  tzeko traba handienak. Gaztelaniarekin dudan harreman horrek arazo asko ekarri dit âbeti atezuan egon beharra ez da batere erosoaâ, baina baita onurak ere:
|
|
2020
|
|
|
Barkatu berandutzeagatik, esaten dio Connellek. Protestaren
|
bat
zegoen eta autobusa atzeratu egin da.
|
|
|
Epaitegian sartzean nire begien aurrean areto itzel
|
bat
zegoen eta halere aulkietan jarriek zirenek zurrumurru bat egiten zuten. Batzuetan, ezker edo eskuin ateak irekitzen ziren.
|
|
|
Manuela konturatu zen han kanpoan ezin zuela geratu. Jagobe estualdi
|
batean
zegoen eta Galarraga zintzo joan zitzaien egoeraz kezkatuta, horregatik Manuelak sukaldera egin zuen berriro.
|
|
2021
|
|
|
Entzun al dion zer esan duen? Gainera, beste
|
batekin
zagon eta!
|
|
|
Beldurtu, eta korrika ihes egin dinat. Han barruan igual drogazale
|
bat
egongo eta... Edo beste zerbait okerragoa.
|
|
|
Puska batean hizketan aritu eta baserrian sartu ginen. Han, ni neu baino gazteagoa zen mutil
|
bat
zegoen eta bekainak goratuz baino ez gintuen agurtu.
|
|
2022
|
|
|
Gelako hormak hutsik zeuden, hauteskunde hitzaldi baten kopia kenduz gero. Gelaren erdian mahai txiki
|
bat
zegoen eta, haren gainean, paperak, piloan.
|
|
|
Egun batean, jendeak esaten du armada errenditu egin dela, hau armistizioa dela, eta amaitu dela gerra. Biharamunean, jendeak esaten du gobernu berri
|
bat
dagoela eta gerrak jarraitu egiten duela.
|
|
|
" Zer esan nahi didazu?", galdetu nion, bihotza atzera bere lekuan eta, oraingoan bai, landa begiekin. " Ezer ez, ez dizut ezer esan nahi, bakarrik lehengoan zure ahizpa ikusi nuenean dendaren ondoan, nire txakurra gogorarazi zidala." Zutitzera nindoan eta emakume ile hori hari esatera ezen esaten ari zena emakume bihozgabe
|
bati
zegokiola eta oker zebilela, ez genuela zerikusirik batak bestearekin eta niregan ikusi uste izan zuena gezurra zela, eta orduan amak, Noraren aulkia hartu eta esan zuen: " Etxe aldera noa, berandu da eta aldatu egin behar da".
|
|
|
Horra beste bide bat, luzea bezain garbia, eta amaieran antzeko ate monumental bat. Baina bidearen erditsuan zabalgune
|
bat
dago eta, eskuinera, alimaleko ate bat, berdea, urrekara. Urrun egonagatik, ikusi egiten dut atea, ezin hobeki ikusi ere.
|
|
|
Gizadiaren etorkizuna jokoan dago. Hararik, giro apokaliptiko bat sortzen ez duen arren âbere estiloa nahiz aldartea ez da populistaâ, behin eta berriz gogorarazten digu une erabakigarri garran  tzitsu
|
batean
gaudela eta zuhurtzia eta erantzukizun handiz jokatu behar dugula.
|
|
|
Tentsio handiak izan ziren, baita Ottawaren eta Quebecen arteko gatazka juridikoak ere.38 Gainera, B&B Batzordearen misioak iradokitzen zuenaren kontra, Pierre Trudeauren gobernuak, bere lehen agintalditik(), bikulturalismoak herrialde osoan gizarte kohesiorako indar gisa egin zezakeen ekarpenari uko egitea erabaki, eta multikulturalismoa hautatu zuen lehenbiziko erreferentzia gisa. Gainera, Kanada ez zen harrezkero bi kultura nagusiren arteko aliantzatzat hartuko, baizik eta esparru elebidun
|
baten barnean
dagoen eta gobernu zentrala hizkuntzaren arloan hartu beharreko ekintzen erdigunean egotea bilatzen duen aniztasun kultural baten adierazpentzat.39 Politika horren eraginak azkenean Quebeceko komunitate frankofonoa ahuldu besterik ezin zuen egin (Mathieu, 2020c). Hori, beharbada, Justin Trudeau lehen ministroak herrialdearen irudikapena egitean deskribatu zuenaren iragarle bat izan zen, haren arabera Kanada ez baita ez binazionala ez multinazionala, postnazionala baizik.
|
|
2023
|
|
|
Etxetik metro gutxira klaratarren komentu
|
bat
dago eta, antza, datorren ikasturtean, urte amaiera aldean, bigarren hezkuntzako institutu bat zabalduko dute; gobernuak orain artekoan ez du baimendu hain zuzen ere, hiritarren esanetan, Coruña hiri liberala delako. Baliteke aurrerago beste bizileku bat bilatu behar izatea, honakoa Galera kartzelatik urrunxko baitago, baina izendapena iritsi arte, behinik behin, ongi dago pausalekua izatea.
|
|
|
1948an Brinovc hil zenean eta alaba guztiak Minka izan ezik ezkonduta zeudela, Ameriketara itzuli ahal izateko eskaerak idazten hasi zen, hamar urtez egin ere; irteten saiatzen zen, baina ez zioten uzten; Ihan en herri batzorde
|
bat
zegoen eta haiek erabakitzen zuten eskariak aurrera egingo zuen ala ez; behin, haraxe joan zen, irain egin zien, tu bota zuen mahai gainean eta esan zien denak ijito hutsak zirela, zergatik ez zioten onartu oraindik eskaera, bera joango zela Belgradera; baita joan ere, eta baiezkoa jaso zuen. Hala, 1958an berriro Ameriketara itzuli zen; azken urte haietan, hainbeste urtetan irrikatan egon eta gero, alabarengana jo zuen; Rozina orain emakume adindua zen, hirurogei eta zazpi urte zituen abiatu zenean, baina irten aurretik Brezje ra joan zen, Mariarenera:
|
|
|
Ez du gure burua grabatzen, baizik eta angelu itsuak. Demagun sagardotegi
|
batean
zaudela eta zure telefonoaren GPS a desaktibatuta duzula. Baina kameraren bidez kupel handi horien irudiak jasotzen dira.
|