|
2004
|
|
|
GARAI
|
BATEKO
EGOERA ETA GAUR EGUNGOA
|
|
2010
|
|
|
Izan ere, euskal soziolinguistikan gehien jorratzen diren gaiak eta aztertzen diren egoerak, euskara berreskuratze ahaleginetan murgildurik dauden gune soziolinguistiko erdaldunduenak izaten dira, sarri askotan. Horretarako dauden arrazoiak ulergarriak izanagatik ere, erkidego euskaldun peto
|
baten
egoeraz eta bilakaeraren arriskuez jardutea —ez, lan eskerga eskatzen duten ia itzulezinezko egoerez—, estimatuko du irakurleak. Gainera, egileak erabat asmatu du, besteak beste, halako gune euskaldun baten egoeraren argi ilunez gogoeta emankor horri ekin dionean; izan ere, zonalde euskaldunek euskara biziberritzeko berezko abiapuntua izan lukete, dinamika berreskuratzailea auzo lur eta ukipen gizataldeetara ondoren heda dadin.
|
|
2012
|
|
|
1 Erdaldunen dentsitatea, ama hizkuntza gaztelania dutenena eta etxean gaztelaniaz edo bietara egiten dutenena, goraka doa. Azpimarratzekoa da, duen garrantziagatik (kontuan izan hizkuntza
|
baten
egoera eta gizarte moldaera erabilerak markatzen duela, ez hainbeste ezagutzak), etxean gaztelaniaz edo bietara egiten dutenak batuz, %37, 63an kokatuko ginatekeela. Horrek, sekulako eragina du luzarora, hizkuntzen ukipenezko egoera horretan.
|
|
2017
|
|
|
Talde
|
batek
egoera eta gertakariaren lekua proposatuko ditu. Adibidez:
|
|
2019
|
|
|
Emazteari tratu txarra eman edo kalte egin badio, hark badu aukera familiarekin itzultzeko, modu konkretuagoan edo lausoagoan bermatua?, bere kasa banantzeko edo dibortziatzeko. Ezkontza, beraz, aldi berean zama eta onura da bi ezkontideentzat, baina
|
bataren
egoera eta bestearena ez dira simetrikoak; neska gazteentzat, ezkontza da kolektibitatean txertatzeko modu bakarra, eta gizartearen hondar bihurtzen dira, neskazahar geratuz gero?. Horregatik aritzen dira amak, gogotik aritu ere, haientzako senar bila.
|
|
|
Eta argi ulertzen da zergatik diren alfer alferrikakoak emakumea gizona baino gehiago, gutxiago edo haren berdina den erabakitzeko konparazio guztiak:
|
bataren
egoera eta bestearena guztiz eta erabat dira desberdinak. Egoera horiek alderatzen baditugu, bistan da nahiago izatekoa dela gizonarena puskaz ere, hau da, gizonak askoz ere aukera konkretu gehiago dituela munduan bere askatasuna proiektatzeko; horren ondorioz, gizonezkoen emaitzak alde handiz gailentzen zaizkie emakumezkoen emaitzei, ezinbestean:
|
|
|
Hona hemen zer islatzen den gizonak eta emakumeak amodioaz duten kontzepzioan: zein desberdina den
|
bataren
egoera eta bestearena. Subjektu den norbanakoak, norbera den norbanakoak, baldin eskuzabal transzendentziaren bila badabil, ahaleginak egiten ditu munduan duen heldulekua handitzeko:
|
|
|
–Eta, parean pareko, gizona ezinbesteko bitartekaria zaio emakumeari bere baitatik bere baitara egiteko?. Zeren, gaur egun,
|
bataren
egoera eta bestearena ez baitira parekoak; gizona beste den figura batean agertzen da, baina bera da oraindik ere, eta bere nortasunaren osotasunean txertatzen du bere aurpegi berria. Emakumearentzat halaxe izateko, hark ere bere buruarentzat gisa existitu behar luke funtsean; horrek esan nahi luke independentzia ekonomikoa izango lukeela, bere xede propioetarantz proiektatu eta kolektibitaterantz joko lukeela, bitartekaririk gabe.
|
|
2020
|
|
|
Horrelako adierazpenak gobernuko presidentearen ahotan, armadako ordezkarien agerraldiak barne, beren militar galarik onenekin apainduak, ez dira kasualitatea ere. Espainiaren batasunean sakontzeaz gain, neurri ultrazentralistak hartu dira, bai erabakiak hartzeari dagokionez, bai Espainiako Estatu osoari Madril bezalako hiri handi
|
baten
egoera eta berezitasuna inposatzeari dagokionez, uharteekin edo beste periferia batzuekin zerikusi gutxi izan dezakeena.
|