|
2001
|
|
|
Greziako K. a. V. mendeko ontzietan aurkitzen da orakuluak asmatzen, Pompeya ko freskoetan orakuluak bere esana ontzia erabiliz ematen du. 1496 urtean Ausberg eko grabatu sotil
|
batean
deabrua ikusten du ispiluan dama ederrak. Bosch-en" Atseginen Baratza" pinturan ere bada honelako ispiluen berririk.
|
|
2007
|
|
|
Behin Bermeon, Izaroko konbentuan bizi zen fraidearen ipuina entzun du, hirian amorante ezkutua ei zuena, eta nola gauez igerian joaten zitzaion, hark leihoan pizten zion zuzira; baina nola gau
|
batez
deabruak zuzia beste leku batean piztu eta ito zen. Humboldt-ek berehala ikusi du, ipuinak Hero eta Leandroren antz handia duela.
|
|
2008
|
|
|
kentzen, hala deitzen baitzioten nabigatzerakoan eramaten zuen olana biketsuko estalkiari. Eta hori gutxi balitz bezala, kanoiarentzako munizioa eta bolbora ahaztuta utzi genituela otu zitzaidan aldi berean, eta aizkorakada bakar
|
batek
deabru haien eskuetan jarriko zuela hura guztia.
|
|
2009
|
|
|
Infectados filmak ez du beldurrezko filmen ezaugarriekin bat egiten: Istorioak ez du beldurrik ematen etxe liluratu bat dagoelako edota pertsona
|
bat
deabruak hartu duelako dio Anthony Bregman produktoreak. Zergatik ematen du bada beldurra?
|
|
2011
|
|
|
Organismo kaltegarriren
|
bat
deabru zuloan sartzeak ondorio
|
|
|
Erdi Aroan uste zuten pertsona
|
bat
deabruaren atzaparretan erortzeagatik gertatzen zirela krisi histerikoak, eta batzuetan heriotza zigorra ematen zitzaien histerikoei. 1496an Malleus Maleficarum argitaratu zuten Kramer eta Sprenger fraide alemaniarrek; sorginak jazartzeko oinarriak finkatzen ziren liburu horretan.
|
|
2012
|
|
|
Hura herrira iristen den garaian, gorpu bat agertzen da errota batean, eta hilketa bat gertatu dela erakusten duten zantzu nabarmenak daude. «Gertaera horrek garai
|
bateko
deabruak eta mamuak berpizten ditu, eta azkenean narratzailea bera ere inplikatu egiten dute deabru eta mamu horiek». XX. mendeko 30eko hamarkadan daude kokatuta nobelako gertaerak, baina gertaera horien harira Lehen Mundu Gerrako kontuak ere agertzen dira.
|
|
|
Baina alferrekoak izan nituen ahalegin haiek guztiak. Ikara ezin uxatuzko batek hartu zidan gorputza; eta, azkenean, larritasun zeharo arrazoigabe
|
baten
deabrua sartu zitzaidan bihotzean. Arnasestuka eta borrokan hura gainditu nahian, tente jarri nintzen burkoen gainean, eta, gelaren belztasuna miatuz, han entzun nituen, zergatik ez dakit, ez bada senak hartara bultzatu ninduelako?
|
|
|
xxi. mendean gaude, eta, deabrurik balego, gure Faustok pozik egingo luke itun
|
bat
deabruarekin. Edo kaosarekin.
|
|
2015
|
|
|
Ezkontza bezperan senargaiarekin zebilen basotik, deabruak emandako biolina jotzen. Bat
|
batean
deabrua bien aurrean agertu zen. Neskak, izututa, zer nahi zuen galdetu zion.
|
|
|
Baina etxetik irtetearen oker hau, ni neu izan arren gehientsuen irteten zena, jadanik handia zen niretzat; izan ere, nagusiek pertsona batzuei ezin zieten ezezkorik eman eta hauek gogoko zuten ni beraiekin egotea, eta, ekin eta ekin egiten zietenez gero, azkenik joateko agintzen zidaten. Eta horrela, agindu ahala, nik monasterioan gutxi egon ahal izaten nuen, alde
|
batetik
deabruak berea egingo zuelako ni etxean egon ez nendin, bada, nirekin harremana zuten haiek irakasten zidatena nik etxeko batzuekin partekatzen nuen eta on handia egiten zen.
|
|
|
22 Jaunak ez beza nahi ni horietako bat izatea, baizik eta lagundu diezadala Haren Maiestateak atsedentzat hartzen atsedena dena, eta ohoretzat ohorea dena, eta atsegintzat atsegina dena, eta ez guztia atzekoz aurrera, eta puies
|
bat
deabru guztientzat!, haiek beldur izango baitidate niri. Ez ditut ulertzen beldur hauek:
|
|
|
–Jainkoak hau esaten badit, baliteke egia izatea, santuei esaten ziena bezala? (ez diot sinesten duenik, deabrua lehen eraginen bidez tentatzen hasi zaiola baizik; hartan geratzeaargi dago oso txarra dela, baina lehen eraginak ere kasu honetan ez dira agertuko askotan, arima honetan sendo badago, Jaunak gauza hauek ematen dizkiona egiten duen bezain sendo badago; halakoari Elizak duen egia oso txiki
|
bategatik
deabruak txiki txiki egingo lituzkeela iruditzen zaio); [13] nik diot, arimak beragan sendotasun hau ikusiko ez balu eta debozioak edo ikuskariak horretarako lagunduko ez balio, ez dezala ziurtzat jo.
|
|
|
Beldur naiz emakume flandestarraren alaba harekin bizitza osoan arazoak izango ez ote diren, haren amarekin bezala; eta Jainkoak nahi beza txarrago ez izatea. Sinets beza, nik beldur handiagoa diodala pozik ez dagoen moja
|
bati
deabru askori baino. Jainkoak barka diezaiola berriro hartu zuenari.
|
|
2017
|
|
|
Hala esan dezake, bada, haragiaren plazer apur
|
batengatik
Deabruaren azpiko eta gatibu egiten denak ere:
|
|
|
Izeba
|
bati
Deabrua izango balitz bezala hitz egitea luxu oso ezohikoa zen, baina Nicholasek, umeen senari esker, bazekien halako luxuak kontuz erabili behar direla. Zarata atereaz urrundu zen handik, eta neskame batek perrexila bila zebilela euri uraren ontzitik salbatu zuen izeba azkenean.
|
|
|
Zintzurra patar eta tripa ordoki, esan ohi den bezala. Baina bat
|
batean
deabruak muturra tartean sartu, eta horra non sortzen zaigun beste iraultza bat Kretan.
|
|
|
91). . Hala laponiarrak, nola samoiedo, hotentote nahiz indonesiarrak[...] ez zegoen ingelesen
|
batek
deabruaren eraginpekotzat jo gabeko gizarterik,, zioen Anthony Barkerrek (1978:
|
|
|
29. Tu non pensavi ch, io loico fossi!? (. Ez zenuen uste logikaz nekienik!?), zioen barre txiki
|
batekin
deabruak Danteren. Inferno, atalean, Bonifazio VIII.ari arima kentzen zion bitartean, zeinak, maltzurkeria apur batez, pentsatu zuen betiereko sugarretatik ihes egingo zuela krimenak egiteko unean bertan damutuz (Jainkotiar komedia,. Inferno?, XXVII. kantua, 123 bertsoa).
|
|
|
Protestanteek deabrua zerbitzatzeaz akusatzen zituzten katolikoak, aita santua bereziki; Luther bera azti izateaz akusatu zuten, bai eta Eskozian John Knox, Frantzian Jean Bodin eta beste hainbat ere. Modu erritual
|
batean
deabrua gurtzeaz akusatzen zituzten juduak orobat, eta adar eta atzaparrekin irudikatzen zituzten askotan. Baina nabarmendu beharra dago XVI. eta XVII. mendeetan sorginkeriaren akusaziopean auzipetu eta exekutatu zituzten pertsonen% 80 emakumeak izan zirela.
|
|
|
4 eszena: Taki Onqoy mugimenduko kide
|
bat
deabru itxurako waka batek menderatutako indiar mozkortu batekin. (Hemen:
|
|
|
Kolibriak ematen zizkieten indiar emakumeek espainiar sendalariei sexu erakarmenerako; senarrak nola otzandu esaten zieten emakume mulatoek emakume mestizoei; otseme sorgin
|
batek
Deabrua aurkeztu zion koiote eme bati. Elizaren sinesmenen sistemarekin batera zihoan sinesmen herrikoien sistema hura, eta Kristautasuna bezain azkar zabaldu zen Mundu Berrian; laster, ezinezko bihurtu zen, indiarra?,, espainiarra?
|
|
|
Maider sartu zelarik ikusi zituen mahai
|
baten atzean
deabrua eta apezpikua mozorrotuak. Borreroak hartu zuen bere lekua epaile mahaian.
|
|
|
Lehenik xerkatzen zuten deabruaren marka. Gorputz zati
|
bat
deabruaz hunkitu ondoan, hunkitze horrek uzten zuen leku hori ezin sendituzkoa. Horrek zeraman markaren bilatzea.
|
|
2018
|
|
|
Aba Yakueren aurrekoek deabruaren milaka formak eta milaka mozorroak irudikatuz ostu nahi izan zioten arima Ilunpeen Printzeari; bide batez, deabruak edozein era, irudi, neurri eta itxura hartzen duela mezu ematen zieten eliztarrei; adi ez dagoena engainatzen dutela, haren gorputz barrenean sartu, eta bertan ostatu hartzeko. Urtea urteari eta ustea usteari, ordea, halako
|
batean
deabruaren irudikazioak ere debekatzera iritsi ziren: atsegin handiegiz entretenitzen omen ziren eliztarren begiak txerren irudi haietan.
|
|
2019
|
|
|
Etorri berriak agurtu nahi zituen eta haietakoren batek gaileta zatiren bat sobran ote zeukan jakin, ziurrenik. Bisitarietako
|
bat
deabru ilegorri harrizalea zela konturatzean etxearen beste albotik desagertu zen agertu baino azkarrago.
|
|
|
–Umiliatuta nengoelako, lotsatuta. Errudun sentitzen nintzen, neurri
|
batean
deabru hori neuk xaxatu nuelako. Dena kakaztu zen, Izaskun, dena!
|
|
2020
|
|
|
Gauero, beraien kontseiluetan, gizon zaharrak arazo honetaz mintzatzen ziren. Baina buruzagi nagusia, ausarta izanik ere, beldur zen Keolaren proposamenarekin, eta egunero gogoratzen zien zuhaitz zati
|
bat
deabru bati botatako buruzagiari gertatu zitzaiona; eta gogoeta honek gelditzen zituen denen asmoak.
|
|
|
Rock and rollaren gizon basatia deitzen zioten, bere baitan ez baitzuen induljentziarik. Bere bizitzak borroka moral klasiko eta biblikoaren antza du; bere benetako deabruen aurka borrokatzen den gizon bat da, baina ez nobela txar
|
bateko
deabru merkea. Borroka hori oso ondo kontatuta dago».
|
|
2021
|
|
|
Herri guzia jiten zen eta Hazparneko bi apez misionest hor ziren, erlijionea berriz presentatzeko. Zenbait aldiz
|
batek
debruaren rola egiten zuen eta besteak saindu batena. Irriz aritzen ginen heiekin eta denek izigarri maite ginituen bilkura horiek.
|
|
2022
|
|
|
Herri tradizioan, teologoen infernu ikaragarriaren kontrapuntua da akelarre alaia, oinazerik gabea, dena kanta, dantza eta jaia. Zuberoako
|
batean
deabruak segurtatzen zuen infernuan oro aberats eta zoriontsu bizi zirela, eta sorginek abesten zuten: " Jauzi, jauzi Maria!
|
|
|
hala sortu zen estuario hegian den Beaumont-eko lur meta. (...) Jatorri berdina dute" Mirelon Harriek" (Saint Lyphard, Loire Atlantique), eta ibaian goraxeago den harri handi
|
bat
deabruaren emazteari erori zitzaion. Bourges aldean itzelezko emazte haundi bat mendian behera zetorrela, mantaleko lokarriak hautsi eta lurrean finkatua gelditu zen menhir bat (Dontenvile 1998:
|
|
|
Bretainiako kondaira
|
bateko
deabruak zubi bat egin zion San Martini:
|
|
|
Edozelan ere, kristianismo ortodoxoko pertsonai erabat onak edo tzarrak baino ulergarriagoak dira mitologia herrikoiko izakiak eta sainduak, noiz onuragarri eta sendatzaile, noiz kaltegarri eta eritasun emaile. Hortik ikusia ulergarria da" Kandela bat Jainkoari eta beste
|
bat
deabruari" eskaintzea, egiazki egin izan dena (Delumeau 1978: 61), baita hemen ere eta ez oso aspaldian:
|
|
|
Baliabide magiko sinbolikoetan, kristauak eta ez kristauak elkarren ondoan ibiltzen dira arazorik gabe, logika bertsuan oinarrituta, eragina ere berdina dutelakoan. Ikusia dugu elizgizonek edo San Martinek bezain ongi badakiela ama edo emazte
|
batek
deabruari nola aurre egin, eta Elizaren benedikazioa jadanik arma zirenei gaineratzen zaiela askotan. Denen eraginkortasuna zertan datzan ulertzen saiatuko gara, beren kulturaren logikan kokatuz eta hartan gakoak bilatuz, misterioen bila ibili barik eta alferrikako hermetismoetatik at.
|
|
2023
|
|
|
Beste buruhauste batzuk zituen, arazo pertsonalak, aspaldi aspalditik bizimodua hankaz gora jarri zizkiotenak. Egun madarikatu
|
batean
deabru gaiztoak sartu zitzaizkion gorputz barrenean, ezin izan zituen inoiz uxatu, eta demonio horiek menperatzen zuten orain bere noraeza. Zoritxarrez, jada berandu zen bidean egindako oker guztiengatik damutzen hasteko.
|
|
|
Ile beltz luzeak, begi berde urdin biziak, irribarre amultsua... Aingeru
|
bat
deabruz inguraturik. Posible ote da?
|