|
2021
|
|
|
Aurkezlea puntua ematen lehor samarra gelditzen zela eta gitarra joz egin nuen[...]. Platorik ez neukanez, bideo
|
batetik
besterako trantsizioak kalean grabatzen nituen, Miramarreko eskailerak, 31 de Agosto kalea eta horrela[...]. Dena nik egiten nuen[...].
|
|
|
[...] edozein behatzaile konturatuko litzateke 1986tik hona oholtzara igotzen diren bertsolarien jarrera aldatu egin dela, orduan ez bezalako talde giroa sumatzen dela. Hori ez da urte
|
batetik
besterako aldaketa izan, urte eta txapelketa asko izan dira tartean, eta aldaketa progresiboa izan da; Andoni protagonista nabarmena izan da horretan [Jexux Muruaren hitzak]. (Barandiaran, 2011:
|
|
|
2); baina alderantzizkoa ere gertatu da euskal testuen historian: dialektoen arteko aldeak markatzeko ere egin izan dira itzulpenak, eta horren adibidetzat jotzen ditu barne itzulpenak, dialekto
|
batetik
besterako testu itzulpenak.
|
|
|
Badirudi horren guztiaren atzean datzan pentsamendua hau dela: itzultzaileak lor dezakeen bertsiorik fidelena kopia da, baina hizkuntza
|
batetik
besterako aldaketa terapeutikoa izan dadin, atzerriratu, norberaren ingurutik distantzia hartu eta itzulpen prozesuan gertatzen diren galera nahitaezkoak onartu behar dira, emozionalak zein hizkuntzazkoak izan.
|
|
|
itzultzaileak errazago du formari erreparatzen, ez duelako sortzen baliatu beharreko indarrik xahutu behar. Ikusten dugunez, itzulpena prozedura formaltzat jo izan da, eta hala balioetsi da literatur historietan, hizkuntza
|
batetik
besterako hizkuntza aldaketa balitz bezala. Denborak aurrera egin ahala, arean aldatu da ikuspegia, eta hizkuntza zorrozteko tresna izateaz gain, euskal literaturan lehenago jorratu gabeko hainbat literatur esparru jorratzen hasi izana ere agerrarazi dute zenbait historiografok; horrela egin zuen Mitxelenak, esaterako, itzulpen profanoen kopurua handitzen hasten denekoa aipatu zuenean.
|
|
|
Itzulpen jarduna gizarte jarduera gisa definitzeak itzulpena hizkuntza
|
batetik
besterako komunikazio tresnarako baliabide izatetik harago garamatza eta jarduera horren askotariko funtzioak bistaratzeko balio du, besteak beste. Sapirorekin bat (2014), gizarte eremuek funtzio ekonomiko, ideologiko eta kulturalak dituzte; hala, merkatuedo politika legeetatik harago, adibidez, funtzio edo balio sinbolikoa ere izaten dute.
|
|
|
Gogoan hartzekoa da itzultzaileak ez duela hizkuntza
|
batetik
besterako hizkuntza aldaketa neutroa egiten, itzultzea bera hautu bat da. Itzultzailea ekoizpen baldintza jakinen mende aritzen da, izan merkatuari dagozkion baldintzen mende, izan hartzaileei dagozkien baldintzen mende, izan babesten duen erakundearen mende, izan norberak bere buruari ezarritakoen mende; Boschettiren ideiak ekarrita (2010:
|