|
2002
|
|
|
Espainian, gaur egun, 40.000 giltzurruneko gaixo daude, 15.000 transplantatu, beste 4.000 organo baten zain daude eta 21.000 dialisiaren mende daude. Urtero mila milioi euro inguru kostatzen da gaixo horien tratamendua 60 urtetik gorako
|
batez
besteko adina dutenena. Iaz Espainian 1.924 giltzurrun ebakuntza egin ziren.
|
|
2003
|
|
|
60ko hamarkadan, Iparraldean, 1.200 arrantzale ziren; gaur egun, 300 baino gutxiago. Eta arrantzaleen
|
batez
besteko adina ere gora doa.
|
|
|
Hala ere, badira aldeak diagnostiko motaren arabera: leuzemia linfoblastiko akutua 27,7 urteko
|
batez
besteko adina duten paziente gazteagoetan gertatzen da. Espainiako leuzemiari buruzko informazio epidemiologiko urriak, nahiz eta linfoma ez hodkiniarrekin batera neoplasia hematologikoen intzidentzia eta heriotza tasa handienak izan, Leuzemia eta Linfoma Fundazioak, José María Fernández doktorea buru duenak, gaixotasun horien erregistro bat jarri zuen abian Espainian.
|
|
2006
|
|
|
Ramón Struch doktoreak, Bartzelonako Ospitaleko Barne Medikuntzako espezialistak eta proiektuaren koordinatzaileak, azaldu duenez, lehenengo etapan sartutako gaixoek “arrisku kardiobaskularreko faktoreen murrizketa nabarmena” izan zuten hiru hilabeteko dietan. Azterketaren lehen emaitzak 70 urteko
|
batez
besteko adina duten 772 pazienteri dagozkie, eta gutxienez arrisku kardiobaskularreko hiru faktore dituzte (diabetea, kolesterol altua, obesitatea, etab.). Parte hartzaileak hiru taldetan banatu ziren, eta, lehenengo kasuan, dieta mediterranearra egin zuten oliba olioarekin, bigarren kasuan fruitu lehorrekin batera, eta hirugarren taldeak koipe gutxiko kontrol dieta jarraitu zuen.... Hiru hilabeteren buruan, arteria presioa eta maila gluzemikoa nabarmen jaitsi ziren dieta mediterraneoaren ondorengo bi taldeetan.
|
|
|
Adituen arabera, kontsultetara joan eta esku hartzea erabakitzen dutenen
|
batez
besteko adina jaitsi egin da azken bosturtekoan, eta eragiketak dagoeneko 40 urtetik gorako emakumeei (eta gero eta gizon gehiagori) egiten zaizkie; duela bost urte, berriz, 50 urtetik aurrera joaten ziren beren zerbitzuetara. Kirurgia estetikoaren eskaera handitzeko giltzarrietako bat teknika gero eta sofistikatuagoak eta eraginkorragoak agertzea da.
|
|
2007
|
|
|
Emaileen
|
batez
besteko adina ere aldatzen ari da: 1991 urtean 35 urtekoa zelarik, 2006an 51 urteko emailea izan da batez bestekoa.
|
|
2008
|
|
|
Datu horiek, ordea, ez datoz bat Aberdeeneko Unibertsitateko (Eskozia) ikertzaileek 2007an argitaratutako “British Medical Journal” aldizkaritik ateratako datuekin. Txosten horretan, autoreek 36 urtean metatutako datuen jarraipena egin ondoren, 46.000 emakumek baino gehiagok harreman egonkorrak eta 29 urteko
|
batez
besteko adina zuten, eta ondorioztatu zuten denbora laburrean pilula hartzea %12 gutxitzen zela umetokiko, obulutegiko eta ondesteko minbizia garatzeko arriskua. Hala ere, nabarmendu zuten zortzi urte baino gehiagoan pilula horiek hartu zituen gutxiengo batek arrisku nabarmen handiagoa zuela% 22 – edozein minbizi mota garatzeko, batez ere umetokia.
|
|
2009
|
|
|
Hala ere, azken 30 urteetan tratamenduaren eta diagnostikoaren arloan egindako aurrerapenek heriotza arriskua murriztea lortu dute. Zehazki, HSA batengatik hiltzeko probabilitatea %51tik %35era jaitsi da, nahiz eta denboraren poderioz pazienteen
|
batez
besteko adina handitu egin den. Utrechteko (Herbehereak) Zentro Mediko Unibertsitarioan egindako eta “Lancet Neurology” aldizkarian argitaratutako meta analisi baten emaitzak dira.
|
|
2010
|
|
|
Baditugu kasik ikasle guztien adinak. Beraz
|
batez
besteko adina aurki dezakegu herriko ikasleentzat, etorkinentzat, orokorki, ikasturte bakoitzarentzat eta hiru ikasturteak metatuz. Gauza bera egin genezake batez besteko adin teorikoak erabiliz, dakigularik zenbat ikasle diren aipatu kategoria bakoitzean.
|
|
|
Alde batetik, arrazoi traumatikoengatik ospitaleratzeko arrazoiak jaitsi egin dira, eta hori prebentzio kanpainen bidez azal daiteke. Bestalde, pazienteen
|
batez
besteko adina handitzen ari dela antzematen du, eta horrek zerikusia du gazteen artean ohikoenak diren arrazoi traumatikoen (zirkulazio istripuak eta laneko eta kiroleko istripuak) jaitsierarekin eta, oro har, populazioaren bizi itxaropena handitzearekin.
|
|
2011
|
|
|
halakoak eta gehiago ikasten dira, balio preziatua baita eskarmentua.Realak Ligako talde gazteenetakoa du, Espanyol, Real Madril eta Athleticekin batera: 25,4 urteko
|
batez
besteko adina du. Hori gutxi balitz bezala, zortzi jokalarik debuta egin dute denboraldi honetan Lehen Mailan:
|
|
|
Gauza bera gertatzen da aparkalekuko distantzia kontrolerako sistemekin, hamar urtetik gorako ibilgailuen %4tan baino ez baitaude, merkatuan sartu berrien %47tan. Arvalen txostenak agerian uzten du enpresako ibilgailuek segurtasun elementu gehiago dituztela,
|
batez
besteko adina dela eta (lau urte inguru). Gailurik hedatuena ESPa da (guztizkoaren %72), eta atzetik xenonezko itsasargiak (%57) edo abiadura kontrola (%56).
|
|
2012
|
|
|
Nor oposita Oposiziogilearen profila aldatu egin da. Lehen, gazteenek (18 eta 25 urte bitartekoek) hautatzen zuten gehien aukera hori, baina orain
|
batez
besteko adina handitu egin da (26 eta 35 urte bitartekoek). Sexuaren arabera, gehienak emakumeak dira.
|
|
|
Desberdintasun horien aurrean kontuan hartzen den hipotesia da kolesterola gehiago kontsumitzeak programazio “onuragarria” ekar dezakeela kolesterolaren metabolismoa erregulatzeko. Ildo beretik, bi azterketa ekografikok frogatu dute amagandiko edoskitzea eta aterosklerosia alderantzizko moduan lotu zirela, arterietako batez besteko geruza mehearen lodieragatik, arterietako distentsioagatik eta plaka karotidoen (aterosklerosiaren larritasunaren markatzailea) prebalentziagatik, 71 urteko
|
batez
besteko adina duten gazte eta helduetan.
|
|
2015
|
|
|
«Ezohikotzat» jo dute, besteak beste, saltzaileari ez zaiolako komeni erosleak gustuko izango ez duen zerbait saltzea, ez diolako gehiago erosiko.Legez kanpoko drogen erabiltzaileen soslaiari dagokionez, zenbait aldaketa gertatzen ari direla azaldu dute hiru adituek.
|
Batez
besteko adina igo egin da, esaterako. «1980ko hamarkadan drogak hartu zituzten batzuek gaur egun ere hartzen dituzte», argudiatu du Horrillok.
|
|
|
Oro har, lehenbiziko haurra izaten duten emakumeen
|
batez
besteko adina igo egin da bai ugalkortasun txikia duten herrialdeetan eta bai handia dutenetan.
|
|
|
Herrialde garatuetan, en kausak problema horretatik askotarikoak dira: amatasunaren atzerapena (Espainia Europako bigarren herrialdea da, non emakumeak
|
batez
besteko adina duten amekin komentatzen baitira; Italiak bakarrik gainditzen du), laguntza bidezko ugalketa tekniken hedapena (hein batean, amatasunaren adina handitu delako), haurdunaldi anitzak, laneko estresa, etab. Aurrematuro muturrekoak, aukera hobeekin Irudia: César Rincón Datu positibo bat dago:
|
|
2018
|
|
|
Neguari buruz abian girela eta laster entzunen ditugu etxerik gabe diren pertsona batzuk karriketan direla, jakin gabean nori buruz itzuli egoera dorpe hortarik ateratzeko. Abbe Pierre Fundazioak jazko zenbaki batzuk atera ditu nun agertzen den frantses estatuan 2000 pertsona hiltzen direla urte guziz karriketan,
|
bat
besteko adina delarik 45 urtekoa. Hamar bat urtez (2001 eta 2012 urte artean), 143 000 pertsona dira kanpoan bizi, horietan 30 000 adin gabekoak, %50az emendatu delarik.
|
|
2019
|
|
|
Guztira 156 ikaslek parte hartu zuten, gehienak(% 74,4) emakumezkoak izan ziren, eta 20,36ko
|
batez
besteko adina zuten (DT= 3,15). Denak Euskal Herriko Unibertsitateko Psikologiako(% 53,2), Kriminologiako(% 36,6) eta Zuzenbideko(% 10,2) ikasleak izan ziren.
|
|
2021
|
|
|
Etxoletan, familiaburu eta emazteez gain, 39 seme alaba zeuden, 13 urteko
|
batez
besteko adina zutenak. Hamarrek baino ez zuten lanik egiten, gurasoen maila berdineko lanbideetan:
|
|
|
Fairhall eta lankideek (6) eta Lord eta lankideek (20) eginiko ikerketek zituzten pertsona nagusienak, batez beste 80 urte baino gehiagokoak. Ikerketa batean ez zen
|
batez
besteko adina adierazi, 65 urtetik gorako parte hartzaileak zirela aipatu zen soilik (7).
|
|
2022
|
|
|
Láritas parrokian 40 urteko
|
batez
besteko adina duen emakume espainiarrari buruz hitz egiten da, ezkondua, 3 edo 4 seme alaba dituena, bere prestakuntza akademikoak mugatuta, lan duinerako aukera gutxirekin eta etxean arazo larriak dituena, langabeziatik hasi eta zamaraino. senide batena".
|
|
|
" Antigenoen miaketa masiboak eta ohikoak presoentzat; koarentenetarako espazio nahikoak egokitzea; gutxienez telefonoz komunikatzen jarraitu ahal izatea hori gertatzen denean; egin ezin diren bisak berreskuratzea; eta, batez ere, espetxearen alternatibak askatasunaren ikuspegitik; gaixorik dauden presoak aske uztea, hirugarren graduak, eta zaurgarrienetatik haratago, presoak aske uztea da eskatzen duguna; izan ere, euskal preso askok zigorraren zati handi bat bete dute dagoeneko, eta justizia arrunta aplikatuta, aste irten lukete". Tartean, Francisco Jose Ramadak eta gaixotasun larriak eta sendaezinak dituzten 19 euskal preso politikoek. " Kondena luzeek eragindako narriadura fisikoak eta espetxeko bizitzak kalte nabaria egin diote kolektibo honen osasunari, gainera,
|
bataz
besteko adina nabarmen igo da. Honi gehitu behar zaio azken urteotan koronabirusak espetxeetako osasun baldintzak are gehiago okertu dituela".
|
|
|
Zailtasunak daude kategoria batzuetako langileak kontratatzeko, baina Osasun Sailak azken urteetan hartutako erabaki politikoen ondorio dira: alde batetik, 50 urteko
|
batez
besteko adina duen plantillaren belaunaldi erreleboa planifikatzeko erabateko falta egon da, non sisteman sartzen direnak baino profesional gehiago erretiratzen ari diren; eta, bestetik, Osakidetzak bere plantillari ematen dion tratu txar sistematikoaren ondorioz, langileek ihes egiten dute lehen arretarik arreta espezializatura, osasungintza pribatura, edota atzerrira.... Datu gisa aipatu daiteke atzerrira lan egitera irteteko egokitasun ziurtagirien eskaerek gora egin dutela nabarmen; eta mugikortasun prozesuetan lehen arretan hutsik geratzen diren lanpostuen kopurua handitu egin dela ere.
|
|
2023
|
|
|
Orain, 24 orduz eskuragarri dagoen eta doakoa den pornografia eskaintzen du Internetek. Horrek kontsumoa handitu du, eta ikusleen
|
batez
besteko adina murriztu. Save The Children en arabera, 12 urterekin ikusten dute lehen aldiz pornografia mutilek, eta 12 urte eta erdirekin neskek.
|
|
|
Ibilgailu eredu bat inposatzen saiatzen ari dira, baina bezeroak oraingoz ez du nahi. Konpondu beharrekoa ibilgailuen
|
batez
besteko adina da. Egun 14 urtekoa da, eta zaharrek kutsatzen dute gehien.
|
|
|
Parte hartzaileen ia erdiek (%48) lehen aldia izango dute lasterketan, eta,
|
batez
besteko adina igo egin den arren, berriro ere izen emate gehien duen adin tartea 41 urtetakoa da erreleboa izaten ari den zantzuak ikusi dituzte antolatzaileek. Emakumeetan, halaber, 27 eta 30 urteko adin tartea da nagusi.
|