|
2000
|
|
|
—Ez nikek mutur
|
batetik
bertzerat nahi, baina erdibide bat eta guztiondako tokitxo eta pausaleku bat. Baina giro hertsi honetan beldur nauk erdirat egin dezanak ere muturrerat eginen ez ote duen...
|
|
|
Bigarrenik kontatuko dizut zure bertze gutunetarik batean eman zenidan berria, noiz eta jakinarazi baitzenidan —marrazki eta guzti— penduluaren aurkikuntza, jakintsu holandar baten trabailuei esker, zeinari jaun Christiaan Huygens baitzeritzan, eta zeina Leydengo Unibertsitatean ere egon baitzen aldi batez, bere studioen aitzinatzeko. Eta nola eraman ninduen zure berri hark, jaun An dré, osaba Joanikotenganat!, zeren, bertze nonbait erran dizudan bezala, osabak ere gogoan baitzituen Galileoren teoriak, eta hargatik zuen hormatik dilindan harri bat, cubitum bateko soka bati lotua zegoena... eta hargatik ere hartzen zuen soka mutur batetik eta ibiltzen zuen harria alde
|
batetik
bertzerat, erraiten zuela: " Diiin daaan, diiin daaan...
|
|
|
Eta Demostenes aipatu zenidan, eta hasi nintzaizun kontatzen ezen izen bereko txakur bat izan genuela etxean, zeren eta osaba bat bainuen, txakurrak halako izenekin bataiatzen zituena. Eta, hari hartatik tiratzen nuela eta hari
|
batek
bertzerat ninderamala, osabarekin nuen auziaren berri eman nizun... baita osabak amarekin eta aita Bartolomerekin zuen auziarena ere; ordea, denbora aitzina zihoan eta ni ez nintzen ohartu ere egiten, hain baitzitzaidan eder zure konpainia eta hain bainengoen, hargatik, arrai eta alegera. Eta orduan erran zenidan:
|
|
|
Eta osabak gure elkargo sekeretuaren eta Zientziaren Elizaren berri eman zion, xehetasun eta ñabardura osoz —ikustekoak izan ziren Pedro Huizik egin mugimenduak eta keinuak, ustekabeko
|
batetik
bertzerat...! —, harik eta osabak bere disertazionea harako erran harekin akabatu zuen arte:
|
|
|
Zeren gizona baretasuna eta jabalaldia izan baitaiteke, baina ekaitza ere izan daitekek: ekaitza duk batez ere, noiz eta aro
|
batetik
bertzerat egiten baitu eta noiz eta bide berrien urratzerat abiatzen baita, nola gertatzen den egun. Eta, nola diagonaletarik hobeki adieraz daitezkeen ekaitzaren errealitatea eta ekaitzaren desoreka koadroaren simetri ardatzetarik baino, hala bihur daitezkek diagonalak koadroaren ardatz. Edo erran zezakeat, bertze hitz batzuetan, ezen pintura zaharrean koadroa bat zela eta beti bat zela, bere osoan ez ezik zati bakoitzean ere; pintura berrian, aldiz, iduri bakoitzak eta zati bakoitzak bere libertatea dik, bere dantza dantzatzen dik, eta koadroaren batasuna elementuen libertate horretan eta dantza horretan aurkitu beharra zagok bertze deusetan baino gehiago, formen libertateak libertatearen forma islatuko balu bezala...
|
|
|
NOLA alda daitezkeen gauzak egun
|
batetik
bertzerat, ustekabean!
|
|
|
Eta orain, berriz, erranen dizut ezen mendi horren igaiteko etsairik eta antagonistarik handiena imajinazinoa dela, eta hartaz baliatzen dela deabrua gure igaitearen behaztopatzeko eta galarazteko, eta ez dagoela mendi haren garaitzerik bat bederaren borondateaz eta Jainkoaren garaziaz lagundurik ez bada. Horixe da bidetik ez desbideratzeko bidea, eta bide horretarik bazoaz, nahiz eta anitzetan idurituko zaizun ezen desbideraturik zaudela, ez zara egiazki hala egonen, zeren fruituak ez baitira egun
|
batetik
bertzerat jasotzen... eta zeren nekez erdietsia estimatzen baita, eta fite erdietsia arbuiatzen. Ez etsi, bada, ezta erdi bentzuturik sentitzen zarenean ere, ilargia ere ez baitago beti bere betean.
|
|
|
Baina ez... Izan ere, berehala pentsatu nuen ezen okasinoa ez zela bakarra izanen, eta ez nenbilela, ondorez, berant, bi uso joanei sareak berriro hedatu ahal izaiteko... zeren eta haiek ez baitziren munduko punta
|
batetik
bertzerat zebiltzan usoak, baina etxe etxekoak, eta segur nengoen, halatan, ezen berriro bilduko zirela Mattin eta Elbira elkarrenganat etxean edo etxe inguruan, nola Maddalen eta osaba Joanikot biltzen baitziren itzalgaizka urroztarren bordan, eta nola erleak itzuli ohi diren behin eta birritan utzi izan duten lorerat, gehiagoren igurikitzan. Eta gorabehera haietan galdu nuen denbora ongi etor zekidakeen, bertzalde, zeren, bide hartarik, aitari jakinarazi beharrekoak presta bainitzakeen, elez ele eta erranez erran.
|
|
|
" Jaun Joanes: ezetz harrapatu...!", eta, oinaztura baino fitezago eta bizkorrago, adar
|
batetik
bertzerat egin nuen jauzi, handik lurrerat; abiatu nintzen oihanean barrena, Elbiraren gibeletik, harrapatu eta etzanarazi nuen... eta, ezpainetarik irri jainkozko hura baztertzen ez zuela, laxatu zuen gerruntzea, laxatu zituen atorrako zintak, eta dardarka eta hatsangaka zeudèn usakume bi haiek erakutsi zizkidan. Eta esku batekin bata eta bertzearekin bertzea ferekatu nituen, eta ikusi nuenean ezen sosegurat eta baretasunerat egin zutela, bi bularren arteko habian ipini nuen, amoltsuki, neure burua, nola osaba Joanikotek jarri baitzuen Maddalenenean, urroztarren bordan ikusi nituenean.
|
|
|
—Ama, batzuetan iduritzen zait ezen egun haizetsu batean ekarri ninduzula mundurat eta haizeak
|
batetik
bertzerat eraman izan nauela munduan barrena. Baina, bizimolde horrek nekatzen du eta ahitzen du, eta, hemendik aitzina, egonean egon nahi nuke, soseguan eta bake handian, mundua nehoiz baino neureago eginez, baina mundutik kanpoan banengo bezala...
|
|
|
Eta, batzuetan, soka eskuan hartu eta harriaren mugimendu pendularra irakasten zigun, Galileoren teoriak gogoan. Eta, harria mutur
|
batetik
bertzerat zihoala, erraiten zigun: diiin daaan, diiin daaan...
|
|
|
Nulla dies sine linea, jaun Burugogor eta andere Pazientzia lankide. Eta, horrela, egun batek hurrengorat ninderamala, eta hitz
|
batek
bertzerat, halaxe bildu ahal izan dut, hitzez hitz, neure trabailuaren ondoko uzta, zeina baita eskuan daukazuna: ene bizitzaren fruitu hitzek ondua... edo, hobeki, hitzek galdua, zeren, dakizun bezala, zenbat begi, hainbat ikuspegi, eta zeren Erromak behiala deliberatu baitzuen ezen disidenteok eta herese ustezkook aldarrikatu edo skribaturikako hitzei, mihitik edo lumatik sortu bezain fite, hatsa eta kiratsa zeriela, ustelkeriaren ustelkeriaz.
|
|
|
AITONA Nikolasek buruan sarturik zeukan, bere aita jaun Albert Etxegoienek hala irakatsirik, ezen negozioen munduan ez zegoela geldi egoiterik eta harremanetan jarri beharra zegoela hango eta hemengo jendearekin: pentsamolde haren ondorez erosi zuen, hain zuzen ere, Olabeko ola, Irungo lurretan; eta hargatik ere eraman izan zituen umetan bere bi semeak —bata, gure aita, jaun Martin Etxegoien, eta bertzea, osaba Joanikot—
|
batetik
bertzerat, hainbat bidaiatan —Gipuzkoarat hiruzpalau aldiz eta Iruñarat bitan—, bere aitak berarekin egin zuen eredurat, biek Nafarroako erregeordeari eginikako bisitan; eta gu ere —Mattin eta biok, haren bilobok— berdintsu eta orobatsu ibili nahi izan gintuen, halako moldez, non ongi baino hobeki oroit baitezaket Mattinekin eta aitona Nikolasekin Gipuzkoarat egin bidaia, Iru... Baina, negozioak bere lehen obligazionetzat bazituen ere —baita bere buruhauste gehienen iturri ere, derradan bide batez—, kultura zen aitona Nikolasen zaletasuna —artea, zientziak eta hizkuntzak—, eta alor horiekin loturikako gaiak zituen on, gozo eta ezti.
|
|
|
Ordea, ez dizut oraino dukearen bisitarik kontatu! Eta kontakizun batean ezinbertzekoa luke ordenak, eta hala joan genuke gertaki
|
batetik
bertzerat, denbora eta kronologia errespetatuz —iraganetik orainaldirat, eta orainalditik gerorat—, nola marra xuxen batean. Edo, ez al dizut liburuaren hatsarrean erran ez dagoela meza itemisaest etik hasterik, eta ez ote nezake berdinzki erran ezen ez dagoela sanctus a kyrie eleyson etarat aitzinatzerik, zeren eta nahaste borrastea bailitzateke?
|
|
|
" Maita ezazu Jainkoa eta egizu nahi duzuna"? Eta ez ote nintzen hargatik guztiagatik itsasoratu eta hargatik ibili gorputz
|
batetik
bertzerat porturatu izan nintzen bakoitzean. Ordea, tratu haietan nihaurk ordaintzen nuen, eta nihaurk jartzen nuen, ondorez, soinua gorputz haiek egin zezaten ene inguruan dantza, ohartu ere gabe ezen, gisa hartan, ene nahia nahikeria bihurtzen zela, eta amorioa —edo amorio iduriko hura, hobeki, zeren amorioa nekez eros baitaiteke diruz— desamorio.
|
|
|
—Jauna, nihaur ere ibilia naiz borzpasei urtez itsaso horietan barrena kabotaje untzi batean. Eta untzi batean orotarik behar da... zeren eta behar baitira trabailariak, beren esku besoez trabailatzen direnak, zamen
|
batetik
bertzerat eramaiteko edo ezpataz behar bezala baliatzeko, eta behar dira, orobat, buruaz trabailatzen direnak...
|
|
|
—Begi bakarra diat, bai, baina Jainkoak ere begi bakarra dik, eta ene begia, halatan, Jainkoaren begia duk, Frantziaren alde honetan bai bederen, zeren eta ene begia bizitzaren begia duk eta heriotzaren begia duk, eta zeren, halatan, ene begi hau zabaltzen denean, zabaltzen baita bizia ere, eta hersten denean... —eta, begia hertsirik, leporat eraman zuen eri erakuslea, alde
|
batetik
bertzerat, keinu ezin adierazgarriago batean.
|
|
|
Eta benturaz horregatik iragan zitzaidan burutik sententzia hura, istanteko haize bat bezala, oharkabean. Baina haizea
|
batetik
bertzerat dabil, eta harat egin duenak honat egin dezake berriro ere... eta niri ere hala gertatu zitzaidan, haize hura berriro etorri zitzaidala, ez alde egiteko, baina buru buruan sartzeko, eta neure burmuinetan errotzeko. Maleruski!
|
|
|
Eta formen munduak liluratu egiten gaitu, baina baita nekatzen eta ahitzen ere, zeren, begiak eta behakoa forma batean pausatu orduko, bertze bat ari baitzaigu albotik deika: izan ere, nola forma batzuk bertze forma batzuen baitarat biltzen diren, edo desegin egiten diren, bertze mila forma berriren sortzeko eta haietan gorpuzteko, halatan ugaltzen, berretzen eta emendatzen zaigu formen mundua; eta, formen mugimenduan eta haien etengabeko itxuraldatzean begiak
|
batetik
bertzerat darabiltzagula, pausarik eta geldialdirik gabe, akabatzen dugu hondarrean eroturik eta zorabiaturik. Eta galdurik.
|
|
|
Pedro Huizik, Italiatik itzuli ondoren, amaren etxean egin zituen lehen egunak, baina, gero, ikusirik, alde batetik, ezen haren Ubarneko etxea Urbiaingo jauregitik urrun samar zegoela eta, beraz, trabailatzeko leku deserosoa izan zitekeela hura, batik bat zalantza baten aitzinean kontsultaren bat egin behar izaiten zuenean, edo koadroen
|
batetik
bertzerat garraiatzeko orduan; ikusirik, bertzetik, ezen osaba Joanikotek lehendabizikotik erakutsi zuela gaztetako lagun zaharra dorretxean hartzeko nahia eta desira, ez soilik hari lagundu nahi ziolako, baina pentsatzen zuelako ere modu ezin hobea izan zitekeela hura bere asmoen aitzinatzeko; eta ikusirik, finean, ezen Pedro Huizi bera ere akort zegoela, hatsarre hartan bai bederen, osabak pent... Osabak goian zuen bere studioa orduko, eta Pedro Huizirena beheko solairuko gela handian egokitu zuten, zeina goiti beheiti berritu baitzuten, Pedro lanari taxuz lot ahal zekion:
|
|
|
Maddalen zen, bai, gure solairuko harroin zurezkoetarik zihoala, harroin
|
batetik
bertzerat, begiak harat eta honat beha, isil gordean, kriseilu bat eskuan... Eta aitzina zihoala, aitzina eta aitzina, jaitsi zuen lehen solairutik behekorat zeraman eskailera, eta heldu zen jauregiko gibeleko aterat, zeinak kanporat jotzen baitzuen...
|
|
|
—Duintasunak, batzuetan, ez dik erdibiderik, Joanes —eta osabaren erran hura dardo bat bezalakoa izan zen, ene bihotza erdibitu zuena, eta orduan jakin nuen ezen ene bihotz hautsi hartarik ez nuela munduan deus ere maite bertze bihotz hautsi hura bezainbat; eta hurbildu nintzaion, eta besarkatu nuen, nola gau batek bertzea, su beltz
|
batetik
bertzerat.
|
|
|
Baina, zalantzaz zalantza banenbilen ere, zalantzarik ez nuen ezen neure haragizko tresna hura gogortzen hasia zitzaidala, eta
|
batetik
bertzerat zebilkidala, urrats batean honat, hurrengoan harat, neure galtzoin zabalen kontra, kanpai mihi bat iduri...
|
|
|
Zirkunstantzia haietan, itsasotik noizbehinka zetorrèn haizea Luziferren tropetako deabru ikustezin bat izan zitekeen, emazteki haien lepainguruetarat noiznahi den amoltsuki biribilka zitekeena, edo zilipurditxoren bat ere egin zezakeena, haien paparretan beherat, edo, soinekoen beheko aho zabaletik belaunetan gorat, toki sekeretuagoetarat. Eta harritzen ninduten, halaber, haien begiek... zeinak kale kantoi
|
batetik
bertzerat baitzebilzkien, saguzar kapadunen joan jinak ere galdu nahi ez balituzte bezala, zeren negozio hartan tratuak eta sal-erosiak berdin eta orobat egin baitzitezkeen ageriz nola kapapetik. Eta neska haietarik batek begietarat eta bertatik bertara so egin zidan, ahalkegabeki, eta bertze alderat behatu behar izan nuen, zeren sua edo su iduriko hura baitzuen neska hark begietan, eta su hartan suturik gerta bainintekeen...
|
|
|
Jauziaz ari naizela, ordea, badakizu, jaun André, ezen neure gogoak aise egiten duela jauzi leku
|
batetik
bertzerat, eta istant hartan ere egin zezakeela, Amsterdameko taberna hartarik Avignonerat, konparazione, nola azkenean egin baitzuen, zeren hark Mignon erran baitzuen eta neuri Avignon etorri baitzitzaidan bururat ezin xuxenago, umetan osaba Joanikotekin hitzekin jostetan aritzen ginenean bezala, nahiz eta badakidan ezen nekez ediren zitezkeela Mignonenak eta aita saindu zismatikoenak baino kezk...
|
|
|
Aetate fruere; mobili cursu fugit, eta nik, gazte nintzelarik gozatu nahi nuen bizitzaz, zintki eta arintki, denbora ere arin baitzihoakidan ihesi. Eta, nola baitira gaztearen ezaugarriak kemena eta ezinegona, eta nola gazte denak, ondorez, leku eman behar izaiten baitie bai kemenari eta bai ezinegonari, bizitzari berari ere leku eman ahal izaiteko, hala ibili nahi izaiten nuen nik harat eta honat, itsasotik itsasorat eta portu
|
batetik
bertzerat, geldigaitz eta ekurugaitz.
|
|
2001
|
|
|
Euskararen egoera ere herri
|
batetik
bertzerat aldatzen dela kontuan harturik (batzuk UEMAn eta bertze batzuk guziz erdaldunak)," Bierrik" elkarteak Sakanako egituraketaren beharra islatzen du, euskal kulturaren aldetik eginiko saiakera sendoa, alegia. Etorkizun handiko elkarte eta komunikabideak direla erraiten ahal da, agerian utzi ditugun ezberdintasunak azken urteotako haur eta gazteen euskal matrikulazio masiboa leuntzen ari baita
|
|
|
1937ko militar porrota gauzatu eta ondorengo urteetan, Eusko Jaurlaritzan arituriko partaide batzuen bizitza kinka larrian egon zen. Adibidez, lehendakaria bera herrialde
|
batetik
bertzerat ibili zen, Leizaola txiripaz salbatu omen zen Frantzian, eta, horietako une larri batean, Telesforo Monzonen berri izaiteko Afrikako Dakar hirian galde egin genukeen.
|
|
2009
|
|
|
Gure intresak, hemen bederen? igualtsuak dire eta gure mintzo ederraren medioz
|
bat
bertzen berriak yakiten ahal ditugu gure lekhutik higuitu gabe(?).
|
|
|
Ez da etxetik ateratzen eta ni gabezko mariposa naiz. Orduan noizian behinka bakarrik hartzen ditugu
|
bat
bertzen berriak, maluroski. Baino ikusten dut zurekin piska bat atrebitzen dela mugitzia eta segur naiz on duela.
|
|
|
Behar bada arrats hontan bertan jakiten ahal nuke obekisio haren sentimenduak horren arabera. Momento
|
batetik
bertzetarat hemen izango da, orduan ez dut asko izango espetzekorik.
|
|
|
Hasi zen bai lanean bi sasoinentzat hemengo denda batean, baino bere laneko lagunekin haserretu zen aski fite, ez ziotela batere laguntzen, ahal guziak egiten zizkiotela nardarazteko eta bertze holako. Ho, nik ez diozkat denak sinitsi, sobera izagutzen dut nere kupeta beltza jakiteko zer partetan hartu behar diren haren erranak, baino on du piska
|
bat
bertzekin borrokan ariez ohartzia ez dela beti azkarrena. Nahi eta nahiez gozatu du eta hemen ez du eskola txarra ikasteko.
|
|
|
Denbora hartzen du lasaiki galde
|
batetik
bertzerat.
|
|
|
Helena ez da amodio luzetako neska.
|
Batetik
bertzerat agudo pasatzen da, eta bizpahiruk batean ez diote beldur ematen. Baino beti amaren begitatik urrun.
|
|
|
Janez. Idari
|
batetik
bertzerat aboan dena iresteko denbora behar da, eta hortik heldu da halako moteltasun bat erritmoan.
|
|
2010
|
|
|
" Bertze nazione guziek beren gazetak badituzte eta gu hainbertze garelarik hedatuak Pazfikoko kostan, ez da justu baizik junta giten denak berriketari baten medioz. Gure intresak, hemen bederen, igualtsuak dira eta gure mintzo ederraren medioz
|
bat
bertzen berriak jakiten ahal ditugu gure lekutik higitu gabe[_].
|
|
2011
|
|
|
Bidasoa inguruan esklaboak saldu eta erosten zirela garbi dago. Ekintza hau moralki ongi, gaizki edo... idurituko zaigu, baina gure gaia kontrabandoa denez, harrigarriena da jakitea zer arrazoi dauden esklaboak Bidasoako alde
|
batetik
bertzerat pasatzea ilegala izateko.
|
|
|
Iduri zaizu ematen dizudala hor, behin ere eginen ahal ez duzun lan bat. Eta ezin egina litzateke, baldin eskuz, banaka edo ahurra, betez behar bazenitu erleak kofoin
|
batetarik
bertzerat ekarri. Berer behar diezu erran joan daitezen berena utzirik, bertze kofoinerat.
|
|
2013
|
|
|
Hek eta burhasoek ez bezate ahantz gerla bururatzen ari dela: egun
|
batetik
bertzerat akaba ditakela. Desertatzea astokeria litake.
|
|
2014
|
|
|
Eta denetaik badelakoz nere iduriko orekatzen da pixketadibidez, aragienprezioa saltzeko orduengorabera andiekizaten tu ez. Orduen aratxekiegaresti dagola, ba ola zerrikie merke bada orekatzen da
|
bat
bertzekin eta, eta orrengatikkomenigarri da denetaik pixket izatia. Alere orai asi dire granja andietan eta ba igualbakarrik bei esnetakoak izaten baño baserrietan normalki denetaikpixkat bada.
|
|
|
Haien gibelean dira kanoi ttipi ontsa gorde batzuk, eta gibelago, kanoi handien lerroak. Artekak, burdin hariak eta oztopoak badira oraino lerro
|
batetarik
bertzerat, ez baita komeni etsaiari lerroak aise iragaten uztea. Hirugarren maila, holetan, su hegitik hamabi bat kilometrotarat da.
|
|
|
Biba Frantzia!", irakurri die Laviellek adiskideei goraki: " Ote da, ote daiteke deus hunkigarriagorik; deus, bihotz altxagarriagorik, nola baita ikustea, Frantziaren buru
|
batetarik
bertzerat, herritar guzien batasuna gerlari buruz. Ez da gutartean gehiago xuri ez gorri, bereizkunderik.
|
|
|
Ez dela lan erretxa badakite hortarat entseatu diren guziek. Mintzaira bakotxak baditu bere legeak, bere molde bereziak,
|
batetik
bertzerat hain desberdinak.
|
|
|
" Haritzen h e r r i a". Izen ospetsua, gutiz gehieneri gustatzen z a i e n a, ezen haritza baita arboletan errege eta hazpandarrek egokia kausitu dugu izen hori, gaur gureganatua daukaguna. Denboran erraiten zen urtxintxa bat Hazparnetik Baionarat juaiten ahal zela, haritz
|
batetik
bertzerat jauzi eginez. Hori, erran bat da, bixtan dena, nola ere erran bat baizik ez den Haitz Barne deitzen zela Hazparne.
|
|
2015
|
|
|
Ardura leporatu izan digute ez toleranteak eta hetsiak izatea. Eni kontrakoa iduritzen zait, gaztedanik ikasi dugulako alde
|
batetik
bertzerat eta hizkuntza batetik bertzerat saltatzen, gure ber ideiak ez dituztenak ulertzen... Kontrakoa, aldiz, ez da beti hala, ez baikaituzte beti ulertzen.
|
|
|
Ardura leporatu izan digute ez toleranteak eta hetsiak izatea. Eni kontrakoa iduritzen zait, gaztedanik ikasi dugulako alde batetik bertzerat eta hizkuntza
|
batetik
bertzerat saltatzen, gure ber ideiak ez dituztenak ulertzen... Kontrakoa, aldiz, ez da beti hala, ez baikaituzte beti ulertzen.
|
|
|
Ez du nehork bere bizia argi eta garbi errezebitu. Egia erran, bizi berri
|
batek
bertzen bizia itzulipurdikatzen du, tokia hartuz, tenoreak aldatuz, usaiak nahasiz, maitasuna galdetuz, maitasuna emanez, hautuak eginaraziz... Aldaketa haundi horiek ez badira onartuak, bizi berria makur doa.
|
|
2016
|
|
|
Han nuen ikasi Aithä estonieraz milesker dela, eta ikusi ere berdin bazitekeela joko bat egiteko, hizkuntzen arteko morfologiari buruz. Elebidunok badugu hizkuntza
|
batetik
bertzerat zubiak egiteko erraztasuna.
|
|
|
Poloniera ere nahi nuen, Europako bigarren hiriburua Wroclaw baita. Gero, berez proiektu parte hartzailea denez, Bagera elkarteak lagundu gaitu partalier bikain horien xerkatzen; beren inplikazioa eta garra azpimarratzekoak dira, burutu lau tailerretan etengabe ari izan baikara hizkuntza
|
batetik
bertzerat saltoka! Enetzat garrantzitsua zen hiri horretan bizi direnak islatzea.
|
|
|
Hitz bat mapa bat. Hitz
|
batetik
bertzerat mugak desberdinak dira. Dialektometrian mapa sintetikoa egiten dugu:
|
|
|
Aita eta ama, biak berdin maite, eta, biak betan ezin goza.
|
Batetik
bertzerat iheska ibili behar... Heien arteko amodioaren kantua entzuteko orde, heien arteko arranguren entzule beti behar izan...
|
|
|
" Su gaiak artarekin biltzen ziren, egur, xixtapur, ote mulko... Jondoni Joani iluntzean, sua piztu, otoitzak erran eta sua apaltzean, denek salto egiten ginuen suaren alde
|
batetik
bertzerat erranez ‘Gaitzak kanporat eta onak barnerat’ Akordeon txar batekin alegeratzen ginen kantari eta bururatzen ginuen zerbait jan edanez. Zizpa zutenek bizpahirulau tiro botatzen zituzten airera.
|
|
|
Jean Jacques Lasserre departamenduko lehendakariak denak eskertu ditu eta hunkitua izan dela, egin duen deia denek entzun dutela. Christian Prudhomme Frantziako Itzuliaren buruzagiak erran du gauza bat, etapa segitu duela eta alde
|
batetik
bertzerat pasatzean ez duela mugarik ikusi. Orai zinez urlertzen du Battitt Laborde," denak Euskaldunak zireztela", erran du ere Espainiako itzuliaren antolatzaileeri milesker, horiek egiten duten lanarentzat.
|
|
2022
|
|
|
Aturriren bolumenak ez du kausitu bi kulturen bereizten. Hegi
|
batetik
bertzerat pasa baita La Passem okzitaniar Korrika. Bi aldeetan aditzen da euskara eta okzitaniera.
|
|
|
Urrea eta larrua, konparazione, prezio erdian zeuden Lapurdin. Azpimarratu du hizkuntza bakarra zela orduan, kontrabandoaren buru
|
batetik
bertzerat, ez zutela «beharrik» ez frantsesik ez ere espainolik ikasteko: «Euskara zen gure lengoaia».
|
|
|
Epaileak, bertzeak bertze, Txillardegi eta Xabier Mendiguren Bereziartua izan ziren. Irizpideek galdatzen zuten hizkuntza
|
batetik
bertzerat ahal bezain zuzenak izatea; hala, Ossak itzulitako lan horiek lehenago ailegatu dira euskararat ingeleserat baino: «Pentsatzen nuen hizkuntza exotikoagatik zela, baina ez, hizkuntza garbia eta eguneratua zelako eman zidaten; hala, sarkina sentitzearen konplexua kendu zitzaidan».
|
|
|
Etxekoandrearen dontzeila zen, eta bere lanen artean zegoen gizonaren arropak prestatzea ere. Txirrinak noiz joko ibili behar izaten zuen,
|
batetik
bertzerat, hau eraman, hura ekarri... " Han ezagutu nuen Primo.
|
|
|
Pasaiako emakumeak ez ezik, Errenteriakoak eta neurri txikiagoan Lezokoak ere aritu izan dira batelari. Jendea eta salgaiak badiaren alde
|
batetik
bertzerat garraiatzeko ardura zuten batelariek. XVII. mendetik aitzinerat, Errenteriako kaputxinoen komentuaren ardura izan zen erregearen itsas armadaren tropak eta marinelak zaintzea, eta hauentzat lan egiten zuten emakume batelari horietako aunitzek.
|
|
|
Batelariak desagertuz joan ziren, bertzelako ontzi eta garraio-bide batzuen agerpenarekin. Baina XX. mendearen erdialdean motordun batelak iritsi arte, arraunean aritzen ziren batelariak Pasaian, herri
|
batetik
bertzerat jendea eta salgaiak garraiatzen. Horietako batekin harreman estua izan zuen Serafinak, eta tarteka tarteka laguntzen aritu zitzaion gazte sasoian.
|