2010
|
|
San Benitok bere erlijiosoei emondako erregela famatuan arrisku hori aitatzen dau.
|
Batez
be Abata eta priore barriak aukeratzeko hauteskundeetan. Nire Ordenako hauteskundeak be, nahiz eta oso demokratikoak izan, sarritan istilutsuak be izaten dira.
|
|
Afrika be ez da bat, eta txirotasunean be maila handiak dagoz: batzuetan txirotasuna be duina dala esan leiteke, duintasunez daroena,
|
batez
be oindino euren tradizinoak eta berezko inguruak zuzentzen dituanean. Eta orokorrean bizinahi indartsuak bultzaturiko herriak dira, alkartea, ospakizuna eta kanpokoakaz hartuemonak izatea maite dituenak.
|
|
54. Xabier Amurizak zera ere gehitzen du Bizkaiko bertsogintza III. Gerra aurreko emoitzaliburuan, 1935eko txapelketako bertsoa aipatu eta gero: . Uriarteren beste bat bateko bertso
|
bat
be gordetzen da, berea dela guztiz ziurra ez da baina. Behin, tabernan, ordaintzeko modurik ez edo gogorik ez zeukan mutilzahar bati honako hauxe kantatu ei eutsan:
|
|
Bigarren sortari dagokionez, zera diosku Amurizak: . Beste bertso-paper interesgarri
|
bat
be heldu jaku, Alfonso Irigoienen artxiboari eskerrak. Batzuetan, errima nasai samarra badarabil be, bertso sorta hau egin ebana bazen zeozer? 69 Sortaren izenburua. Agure zelosua?
|
|
Ahizta bakotxak bere eragina izango dau ahizta txikiaren bihotz samurrean.
|
Batez
be, Paulinaren eskua ikusten da. Umetatik Paulina izango dau bere eredu eta ideal.
|
|
Badago beste arrazoi
|
bat
be Luisen buruan. Ez dau aurkitzen Alençonen bere hiru alaba txikienentzako ganorazko ikastetxerik.
|
|
Bertatik ikuspegi ederrak ditu Lisieuxko uria eta inguruak kontenplatzeko. Baita badau baratze polit
|
bat
be lorak zaindu eta zuhaitzak euron adarretan txori kantariak habiak egin eta hara eta hona hegan ibilteko!
|
|
Teresitak badau Ikastetxean beste arazo
|
bat
be. Astialdietan mojei gustatzen jaken ikasleak jo eta ke saltoka eta korrika jolasten ikustea.
|
2011
|
|
Lan garrantzitsu honek beste bide
|
bat
be eskeintzen dau: Karmel aldizkaria WEB-gunean daukagu; hainbeste urtetako Karmeleko zenbakiak sarean egongo dira edonondik ikusteko gai izan daitezan?...
|
|
Karmelek bere tokia egin dau aldizkarien artean,
|
batez
be askatasunean jokatu dau eta danentzat zabalik egon da: adibidez hizkuntza aldetik (euskalkiak eta euskara batua erabiltzen ditu, aukera idazle bakoitzaren esku utzirik).
|
|
2 Danetariko gaiak erabiltzen ditu; eta
|
batez
be 1984tik gaur arte bost ataletan banatuta agertzen da aldizkaria:
|
|
Lino Akesoloren jaiotzaren mendeurrena zala eta Dimako herriak eta Euskaltzaindiak omenaldi ederra prestatu zuten apirilaren 15 eta 16rako. Ekintza bietan Aita Linoren merezimenduak gogoratzen ziran; gizon jakintsua izan zanez gai askotan egin eban argi,
|
batez
be euskara hizkuntzaren arloan.
|
|
|
Batez
be hiru hitzaldi ziran ekintza akademiko honetan, eta hirurak kutsu pertsonalaz girotu zituen euren hitzalditxoak, bertako entzuleentzat atsegingarriago egiteko asmotan. Lehenengo Julen Urkizak, Karmel aldizkariko zuzendariak, erakutsi zituan Aita Linoren izaerari buruzko zertzelada batzuk hitz honeekin:
|
|
Nik Aita Lino azken zortzi urteetan ezagutu izan neban,
|
batez
be Karmel aldizkariko idazlanak zirala eta, baita beraren Idazlan guztiak hiru liburukitan argitaratu nituanean be. Horregaitik konfiantza handiz lan egin genduan alkarrekin.
|
|
Hasiera haretan behin behineko testuak itzultzen nahiko lan izan eban. Liturgiako eta sakramentuetako errito liburuak itzuli behar izan zituan
|
batez
be; gerokoak badakigu elkarlanean egin zituena; izan be, euskal liturgi itzultzaile taldea laster sortu zan, bera Bizkaiko taldearen buru zala.
|
|
Dana dala, Iratzeder Lertxundi beneditarren lapurterazko Salmoak bizkaierara egokitzen jardun ebanekoa dot
|
batez
be gogoan. Ikasleok, geure mundutxuan bizi ginan, baina ikusi ez arren uruna, entzuten genduan errotaren hots urruna.
|
|
Beste gauza esanguratsu
|
bat
be hur hurretik sumatu genduan Begoñako urte hareetan: A. Lino Akesolo Euskaltzain oso izendatu ebenekoa.
|
|
Eskertzekoa da Mari Karmen Ibarra andreak egin eban lana,
|
batez
be Aita Linoren liburuak banatzen eta saltzen.
|
|
Iratzederren bitartez edo, Beneditar euskaldunekin beti izan zituan hartu emon estuak,
|
batez
be Lazkaokoekin. Honeek argitaratzen eben Jaunaren Deia aldizkarian be hainbat lan argitaratu zituan.
|
|
Euskal Liturgi Itzultzaileen buruetarikoa izan zan. Estimu handian izan eben guztiak eta berak be hartu emon bihotzekoak zituan hango kideekin,
|
batez
be Mikel Zarate, Karmelo Etxenagusia, Joan Mari Lekuona eta beste batzuekin.
|
|
zati bat beintzat, euskerazkoak be bai. Irakurten idasi baiño len oitu nintzan liburu areik erabilten, irudidunak,
|
batez
be. Irudiak Kalbarioko bidekoak eta meza emoten egoan abadeenak ziran:
|
|
Antolakuntzak hobera egin dau.
|
Batez
be gazteak espiritualki gertatzeko orduan.
|
|
–Gregorianoa otoitza da, Elizaren otoitz kantatua?. Paulino Nolakoaren pentsamendu esanguratsu eta sakon
|
bat
be gogoratu euskun hizlariak: –Gure arte bakarra fedea da eta Kristo gure kantua?.
|
|
Denboralari aurre eginez, bat batera arraunean dabiltzanen irudia jatort une honetan. Irudi hau normala da, aurrean egiteko latzak eta arriskutsuak diranean
|
batez
be. Eta honek, Bostak bat traineruko arraunlari zaharrena, nekaezina dakarsku gogora eta aho minera:
|
|
taldea aitatuz hasi gara eta amaitu be halan amaituko dogu. Hor bakoitzak bere ekarpena, ahal izan dauantxoa egin dau, baina azpimarratzekoa da Txominen zorroztasun eta fintasuna eta, arlo batzuetan
|
batez
be (itsasoaz zerikusia dauanetan, esaterako), taldeari emon deutsan ziurtasuna. Urrezko Luma hau izan dadila guk sentitzen dogun berarenganako esker onaren seinale.
|
2012
|
|
Bestalde, Teresak oso bizkor idazten dau; idatzirikoa barriro ikusteko eta orrazteko asti barik izan ohi zan. Hortik, sintaxian koherentziarik eza atal batzuetan, eta lotura eta zertzelada batzuk hain argi ez geratzea beste batzuetan,
|
batez
be itzuli behar dauan batentzat.
|
|
L. B. Holako lanetan buruhausteak alde askotatik etorri ohi dira. Baina aspaldi eginiko lanak diranean, horreek erraz ahazten dira eta alde onak bakarrik gogoratzen,
|
batez
be lana norbere gustura geratu danean.
|
|
Vatikanoko II. Kontzilio Ekumenikoa nekagarriago egin jatan,
|
batez
be dokumentu guztiak eta dokumentu osagarriak itzuli ondoren, frantseseko edizioaren gaien aurkibide luze luzea itzuli beharra izatean. Bestalde, euskarazko literatura zaharrean erlijio gaia nagusi izan arren, testu barrietarako, Vatikanoko II. Kontzilioan erabiliriko erlijio gai barrietarako, euskara nahiko trebatu barik eta baliabide gutxirekin aurkitu neban.
|
|
Haren bizitzan, grazia mistikoen artean, oso garrantzitsuak izan ziran hainbat ikuskari; esaterako, Kristoren eskuak behin eta haren aurpegia beste behin ikustea; Hirutasun Santua, halako ikuskari baten, misterio hori teologoen azalpenetan agertzen dan baino askoz hobeto ulertzeko grazia egin eutsala Jaunak esango deusku.
|
Batez
be infernuaren ikuskaria, lehenengo unean eragin eutsan ikararekin batera, graziarik handienetarikoa izan zala be badino.
|
|
L. B. Hainbat gauza egon leitekez azpimarratzekoak, baina nik hiru edo lau atali erreparatu deutset
|
batez
be; hona hemen: umetako kontaera politak (Rodrigorekin izaniko gogoeta eta abentura txikiak; eremutarrak zirala eta egiten zituen jolasak?); lau otoitz graduak azaltzeko darabiltzan baliabideak; bosgarren kapituluan gaixotasun handiak izan eta hiltzat emon ebeneko kontaketa bizia; infernuko ikuskariaren deskripzio bardin bakoa.
|
|
– Eztabaida luzeak izan dira historiagileen artean, foruen jatorriari buruz,
|
batez
be XVIII. mendean zehar. Estatuaren aldekoak erregeak emondako pribilegioak edo izan zirala defendatu izan dabe.
|
|
Eskolak, abesbatzak, antzerkiak, Eskola Laboraleko. Auxiliarrak?, Don Julian Olazabalaga. Gizon handi honi asko zor deutsa Markina aldeak; Eskola Laboralaren ingurutik hainbeste ekintza sozial bultzatu zituan,
|
batez
be baserriaren eta baserritarren aurrerapenerako. Honen ondoan ageri jaku gure Juanito.
|
|
Lekukotasun liburua da. Egileak bere bizitzan, abade bizitzan
|
batez
be, ikusi eta bizi izan dituanak biltzen ditu hemen, jario gozoko kontalari iaio batek egin leikeanez.
|
|
Ia ausartuko nintzateke esaten, ez dabela lortzen merezi daben oihartzunik be. Gaur egun bestelako literatura liburuak eta
|
batez
be eleberriak dira euskal letrazaleen gogotan eta komunikabideen ahotan dabiltzanak. Beste honeek, toki mugatukoak izatearen marka, bertakoentzat alde badabe be, gainerako guztientzat kontra dabe.
|
|
Holan berregin ahal izan ditut sasoi haretako hainbat kontu, Markina Xemeinen, Etxebarrin, Barinagan eta Gerean abadezereginak betetzen zituanekoak. Urte hareetan sarri bat egiten genduan pastoralgintzan eta
|
batez
be euskal kulturagintzan. Gogoan ditut batez be aldikada baten egiten genduzan mendi ibilaldiak.
|
|
Urte hareetan sarri bat egiten genduan pastoralgintzan eta batez be euskal kulturagintzan. Gogoan ditut
|
batez
be aldikada baten egiten genduzan mendi ibilaldiak. Ibilaldi hareetan zenbat kontu?!
|
|
Dana dala, orain hartaz idazten badihardut, euskal letretan egin dauan ekarpenagaitik da eta alde hori da
|
batez
be Karmel aldizkariaren irakurleei agertu nahi deutsedana. Egoki adierazten dau alde hori Adolfo Arejitak. Montorretik tontorrera adi?
|
|
Harrezkero hainbat euskal aldizkaritan idatzi izan dau noizik noizera: behinola Anaitasuna eta Zeruko Argia n, oraintsuago Alkarren barri, Bizkaiko Eleizbarrutiaren aldizkarian, Eraz, eta
|
batez
be Durangerriko Anboto izenekoan?.
|
|
Tontorretik begira. Orain arte itzulpenei ekin deutse
|
batez
be, helburu praktikoei eta bete beharreko hutsune batzuei begiratuz. Hona berak honetaz dinoana:
|
|
Durangon, jesuitetan batxilergo osoa ez euken ezkero, hangoa amaiturik, Komentu kalean egoan akademia baten egin eban hurrengo urtea. Hango lagun batzuk aitatzen ditu,
|
batez
be hilak diran batzuk. Horreen artean futbolari oso ospetsu bat:
|
|
Beraz, esan daigun leku guztietan pozik onartua izan bada be, berak Iurreta eta, Oromiño
|
batez
be, ez dituala ahaztuta:
|
|
Julen Urkizak karmeldarrak argitara dauan liburu goresgarrian agertzen dira ainbeste jakingarri istoria aldetik, irureun urte oneetan jazotakoak.
|
Batez
be ogeigarren gizaldikoak, guganik urragokoak eta orregaitik guretzat berez interes biziagoa dabenak. Ezin geintekez luzatu ainbeste gauza aipatzen, ezta gitxienik be.
|
|
Karmeldarrak, leenengo eta bein, eliza onen inguruan, Karmengo amaren babespean, emon dabe Jesusen barri ona, euren erriaren arteko otoitz eta bizitza apalaz, sermolaritza eta katekesiaren bidez, eta kristau bizitza areagotzen daben Jaunaren sakramentuak ospatuz. Baina Larran eta inguruko errietan, arago,
|
batez
be Bizkaiko eliza askotan izan da euren eragina; orrela artu emon bizia izan dabe zabal erriagaz, parrokiekin eta erritarrekin.
|
|
Amarkada batzuetan, euskal kulturaren,
|
batez
be euskera lantzearen leku sortzaile eta eragile izan da. Aparteko eraz, aldi gogorragoetan erriaren duintasuna dan bere izkuntzari eta kulturari eutsi deutso, orregaitik persegituak eta biktimak izateraino.
|
|
Gizakion ase ezintasuna handia da eta ez dogu jakin geratzen, galgea ipinten. Ustezko aberastasun horretarako bidean pertsonak bere izaeragaitik barik daukatenaren arabera neurtzen hasi gara, balioa
|
batez
be materialtasunari emonez. Kontsumoaren etenik bako gurpilean sartu gara, besteen aurrean onenaren jaube garela erakusteko.
|
|
Kontsumoaren etenik bako gurpilean sartu gara, besteen aurrean onenaren jaube garela erakusteko. Estatusa eman deuskue etxe handiak, kotxe onak, eten barik aldatzen dogun azken generazinoko telefonoak, munduaren beste aldera joan etorria egiteak, etxea garbitzeko neskamea eukiteak. Daukaguzanak eta
|
batez
be ez daukaguzanak gastau ditugu ustez ezinbestekotzat jo ditugun beharrok asetzen. Aberatsen bizi mailea sortu dugu euren dirutzea euki barik, zegaz erantzun izan barik.
|
|
(199).
|
Batez
be Negarra (202) eta Gure ikurrinpean olerkietan, erri eta etxe austuta, birrinduta (208) ikusi ondoren baikortasuna estaldu eta olerkariaren garrasia entzuten da?.
|
|
–Ez dau biderik artu i, oren kontra, ez i, oren alde; ez jako i, ongo eskolari lotu. Ezagupen aberats orretatik artu ebazan gogoko egokiozan baliagarriak, bai, a
|
batez
be, moden gainetik, zabaltasunean eta norbere bidea jarraitzeko askatasunean sendotu zan?.
|
|
Frecce Nere (gezi baltzak), italiar espainiar erregimentu mistoa zan. Ofizialak
|
batez
be italiarrak ziran bitartean, guda mutilak espainiarrak ziran gehienak, Extremadura eta Galizakoak. Euren afiliazino politikoa faxismo falangismoa zan.
|
2013
|
|
San Agustin dau begikoena. Elizaren irakaspenak,
|
batez
be Vatikanoko II. Kontzilioarenak gogoko ditu. Historian zeharreko pentsalariak, lehengoak eta gaurkoak be, erraz eta ugari aipatzen ditu.
|
|
Zeru lurren bikaintasunaz eta harmoniaz liluratuta makina batek sumatu dau Jaungoikoaren presentzia.
|
Batez
be olerkariak, mistikoak eta sentiberatasun fineko pertsonak. Zelan ez aipatu Frantzisko Asiskoaren. Izakien abestia?
|
|
Autoreen artean, Platon, Kant, Rousseau berariz ikasi ebazan; baita, ikasketa aldian, Leibniz, Jacobi eta Spinoza be. Hegel eta Schelling ikaste alditik aurrera adiskide izan zituan,
|
batez
be leenengoa, ikasketa aldian eta geroko leenengo urteetan gogoeta eta eztabaidetan kide. Fichte-ren irakastaldietan parte artu eban Jena-n.
|
|
–Berezko oarpidea izanda be, aipatu bear dira, besteak beste, bizikizun samur eta zoriontsuak, umezaro eta gaztarokoak, adiskidetasuna eta maitasuna, olerkariaren natura aurreko zirrara, baina baita eriotzak be, etxekoen eta adiskideen artekoak (asko bai asko), Susette Gondard ena
|
batez
be, frustrazioak: esaterako, Frantziako iraultzaren ondorio ankerra eta gernko gertaerak, utopia apurtu edo ilundu ebenak, etxe maisutzako iraun ezina eta porrotak, bizibide tinko eta seguru eta autonomoa lortu ezina (irakaskuntzan edo bere aldizkari baten bidez), maite erlazinoak utzi bearra, lagunen aldentzea?.
|
|
Arostegiren lana baloratzeko kontuan izan behar dira ikuspegi batzuk. Lehenengo eta behin hizkuntza alemana, eta
|
batez
be XVIII. mendekoa, eta oraindino gehiago Hölderlinen hizkuntza berezia, esan geinke; olerkariak berba asko era berezian, baita kontzeptu sakonekin lotuta erabiltzen ditualako.
|
|
Bestalde, Teresak oso bizkor idazten dau; idatzirikoa barriro ikusteko eta orrazteko asti barik izan ohi zan. Hortik, sintaxian koherentziarik eza atal batzuetan, eta lotura eta zertzelada batzuk hain argi ez geratzea beste batzuetan,
|
batez
be itzuli behar dauan batentzat.
|
2014
|
|
Izan be, holako erakunde bat zan egokiena diktadurako gobernuaren susmo txarrak baztertzeko eta bertsolari txapelketei geriza emoteko. Dana dala, Euskaltzaindia bai, baina
|
batez
be gizon bat agertu zan hor, ekintza horren giltzarri izango zana: Alfontso Irigoien.
|
|
Hor geratzen dira aldizkariabera, era askotako liburuxkak? Hor geratzen da
|
batez
be, agerian ikusten ez dana: orduko umeengan, gaur egun gizon eta emakume gazteak diranengan, oparo erein eban herrigintzako eta euskalgintzako hazia.
|
|
Arrazola, Anboto azpiko herritxoa, bihotzean sartu jakon hasiera hasieratik. Bera be maitatua izan zan,
|
batez
be ume eta gaztetxuen zoramena. San Migeletan, herriko jaietan, egin eban sarrera, era honetara:
|
|
Beraz, Jose Antonio, era berean, irakasle eta ikasle izan zan Arrazolan. Kristoren Barri Ona, dotrina (katekesia) irakasten eutsen hango eliztarrei batetik eta euskal kulturazko gauza asko bestetik,
|
batez
be euskal dantzak. Berak, barriz, euskara jatorra, herri euskaldun eta baserri giroko baten pentsaera eta izaera ikasiko zituan hareengandik.
|
|
Dana dala, Jose Antoniok Kili kiliren bitartez zabaldu ohi eban mezua ez zan guztien gogokoa. Jakina, Euskal Herri euskaldunak eta abertzaleak arerio ugari ditu,
|
batez
be Espainia zaleen artean. Gainera, Kili kilik, euskaldun izaten jarraitzeko, Euskal Herriak bere burujabe edo independente izan behar dauala esan izan dau beti.
|
|
Izan be, San Antonen baeben nahiko buruhauste lehendik be. Baina San Bizente parrokian ezin zan; berandu arteko orduak hartuta egozan eta ez zan bitartetxu
|
bat
be geratzen. Besterik ezean, San Antonera.
|
|
Kritikak ez eze, salaketak egiten be ez da beldur. Hizkuntzaren eta herriaren aurkako erasoak
|
batez
be ez ditu onartzen, ez parkatzen. Orduan kritika zorrotzak izaten ditu luma puntan.
|
|
Arrazolan eta Euskal Herrian Gaztetasunaren indarrez jo eta ke ekin eutsan bere zereginari: guztien lagun egin zan, zaharren, gazteen eta
|
batez
be gaztetxo eta umeen lagun. Arrazola bihotzean sartu jakon.
|
|
Gehigarri labur
|
bat
be badau liburuak. Han, hor, hemen apurka erein diran ideia nagusiak batera datoz ataltxo honetan.
|
|
Hor geratzen dira aldizkaria bera, era askotako liburuxkak? Hor geratzen da
|
batez
be, agerian ikusten ez dana: orduko umeengan, gaur egun gizon eta emakume gazteak diranengan, oparo erein eban herrigintzako eta euskalgintzako hazia.
|
2015
|
|
Esamoldeon zuzentasuna ezelan be ukatu barik, nik neuk nahiago neuke eta zehatzagotzat jotzen dot, edo aberatsagotzat daukat behintzat hizkuntza sozializazinoa eta sinismen sozializazinoa esapidea. Izan be, nahiz eta balioen transmisinoaz be berba egiten dogun, transmisinoa
|
batez
be eduki kognitiboetara eta ezagutza mundura mugatu leiteke, eta horrek oztopo larriak eta eragozpen gaindi ezinak ekar leikioz benetako, transmisinoari?. Ez ete dago akats horretan borondate onez erabili eta urratu doguzan hainbeste bideren frutu urrien arrazoia?
|
|
Euskerarentzat eskuzabal eta arduraz jokatzen dauan familiak hiztunen komunidadea oparitzen deutso umeari. Eta holan oinarriz ko sarea, familiakoa, zabaldu eta aberastu egiten da, alkarreragile bihurturik,
|
batez
be adiskidantza munduko gorabehera eta joan etorrietan.
|