|
2002
|
|
|
Sedentarismoak eta aisialdiko orduek besaulkian eta telebistaren aurrean eragin erabakigarria dute, eguneroko dietan gantz gutxiago hartzearen gainetik. Nafarroako Unibertsitateko endokrinologoek egindako ikerketa batean eta Medikuntza Klinikoa aldizkarian argitaratutako azterlan
|
batean
azpimarratzen da Espainiako biztanleen artean gantz gutxiago hartu arren, azken urteetan obesitatearen batez besteko portzentajea handitu egin dela. Azterketa honetan egiaztatu da denbora gehiago ematen dutenek telebista ikusten dutela gehien telebista ikusten dutenak, eta sarritan izaten direla ordu artean asko ziztatzeko ohitura dutenak.
|
|
|
Aste honetan «Neurology»n argitaratutako azterlan zientifiko berri
|
batean
azpimarratzen da ardoa neurriz kontsumitzeak lagundu egiten duela dementzia motaren bat izateko arriskua murrizten, Alzheimer gaixotasuna barne. Thomas Truelsen ikertzaileak zuzendutako eta Danimarkako hainbat erakunde zientifiko eta gobernukok finantzatutako lan honen ondorioen arabera, ardoa erregulartasunez kontsumitzen dutenek dementzia garatzeko bi aldiz arrisku txikiagoa dute.
|
|
2003
|
|
|
Txosten
|
batean
azpimarratzen du gaixotasuna %50eraino heda daitekeela hurrengo 17 urteetan
|
|
2007
|
|
|
Kontu
|
bat
azpimarratu nahi nuke hemen, dena dela: ez ditugu zaharberritze kontuetan behar adina espezialista, behar beste enpresa on.
|
|
|
aldizkariaren azken zenbakian Pediatriaren Amerikar Akademiak plazaratutako txosten
|
batek
azpimarratu duenez, jolasak sormena adierazteko eta irudimena, esku trebezia, gaitasun fisiko, kognitibo eta emozionalak garatzeko aukera ematen dio haurrari.
|
|
|
Nafarroako Unibertsitateak oraindik orain eginiko azterlan
|
batean
azpimarratzen du gazteen gairik gogokoenak abentura eta ekintza direla; horien %38ren iritziz, jolasek ikasteko eskaintza murriztu egiten dute eta %18k aitortu duenez, gogorregi gerta dakizkioke.
|
|
|
Gainera, %55ek bakarrik hartzen ditu neurriak laneko arriskuei aurrea hartzeko, eta %26k bakarrik pasatzen ditu azterketa medikoak. Galatea Fundazioaren txosten
|
batek
azpimarratzen du medikuen psikofarmakoen kontsumoa. Hartzen dituztenen tasa %17koa da, eta gehienek (%85) beren ekimenez hartzen dituztela diote.
|
|
2008
|
|
|
Halaber, kolitoforidoak azidotzeak, fitoplanktonaren funtsezko elementua, arazo hori areagotu lezake. Hori dela eta, Science aldizkarian argitaratu berri den artikulu
|
batek
azpimarratzen du co2 aren emisioak murrizteak ez lukeela soilik lagunduko klima aldaketari aurre egiten, baita ozeanoak azidotzen ere. Nolanahi ere, zientzialariek gogoan dute ozeanoko pH-a jaitsi ondoren milaka urte direla aldaketa leheneratzeko, nahiz eta co2 emisioak murrizteko neurriak hartu.
|
|
2009
|
|
|
gizonezkoak, helduak, glukosarekiko intolerantzia, tabako kontsumoa, dislipemia, presio maila altuak, obesitatea edo hantura markatzaile altuak. Pittsburgheko Unibertsitatearen azterketa, Sleep en argitaratua, aurrekoaren antzekoa da, baina arrisku kardiobaskularreko beste faktore
|
bat
azpimarratzen du. Ikerketaren ardatza 30 eta 54 urte bitarteko 1.200 heldu baino gehiago aztertzea izan zen.
|
|
|
Gomendioak interpretatzea Balio bat gehiegi baloratuta badago, egokia da erostea, balioa handitzeko aukera handia duelako. Broker
|
batek
azpimarratzen duenean konpainia jakin bateko tituluak gainbalioetsita daudela, esan nahi du, besteak beste, erosi egin daitezkeela, birbalorizatzeko ahalmen handia dutelako. Analisian ezarritako helburu prezioaren azpitik kotizatzen dute.
|
|
|
Bilakaera horrek %44ko hazkundea ekarri zuen 2008an on line aldizkarietan. Azken urteotako negozio mota
|
bat
azpimarratzen du txostenak: sare sozialak.
|
|
2010
|
|
|
Emaitza horien aurrean, CNAEko lehendakari José Miguel Baezek “gidarien birziklatze periodikoaren beharra” adierazi zuen. “Gauza
|
bat
azpimarratu behar dugu gizartearen aurrean: gidabaimena eskuratzean gidatzen ikastea ez da bukatzen, gidariaren bizitza osoan zehar zabaltzen da”, esan zuen.
|
|
|
Irakasleak orientatu egin behar du irakaskuntza, ikasleak curriculumaren arloan eskatzen diren oinarrizko gaitasunak lor ditzan, eta aldi berean beste hizkuntza bateko hizkuntza gaitasunak garatu eta hobetzearekin. Do Coyle Aberdeeneko Unibertsitateko (Eskozia) hezkuntza berrikuntzako irakasleak eta eredu didaktiko elebidun horretako aditu nagusietako
|
batek
azpimarratu du “AICLE ez dela ikasleek jakin behar dutena irakastea, baina beste hizkuntza batean”. Metodologia horretan, hizkuntzak eta edukiek “garrantzi bera dute”.
|
|
|
Protokolo horrek, gaur egun, 40 herrialde aberats behartzen ditu 2012ra arte berotegi efektuko gasen emisioak murriztera. Japoniak, Errusiak eta Kanadak ziurtatu dute ez dela Kiotoko Protokoloa zabalduko, eta Nazio Batuen hitzarmen berri eta zabalago
|
bat
azpimarratzen dute hurrengo urteetan, beste herrialde batzuentzat (Txina, Estatu Batuak eta India barne) lotesleak diren emisio helburuak barne hartuko dituena. Hala ere, hitzarmena sinatu duten 190 herrialdeek konpromisoa hartu dute garapen bidean dauden herrialdeetan teknologia ekologikoak garatzen laguntzeko, Durbanen (Hegoafrika) datorren urteko gailurrean hobetzeko.
|
|
2011
|
|
|
Aldatzen dena irakurketa eredua da. Metilazioa testu
|
bat
azpimarratuko balitz bezala gertatzen da: nabarmendu egiten da eta errazago irakurtzen da.
|
|
|
CONSUMER EROSKI Infografia, ikusizko elementuak eta testua dituen informazioaren irudikapena, ez da gauza berria. José Manuel de Pablos Revista Latina de Comunicación Social aldizkarian, kazetaritzako katedradunak eta gure herrialdeko arlo horretako espezialista nagusietako batek dioenez, infografia “testu aipagarri
|
batek
azpimarratutako marrazki edo pintura baten lehen komunikazio batasunetik” dago. Gaur egun, ohikoa da hedabideetan informazio baliabide gisa erabiltzea.
|
|
|
Hala, frogatu da zelulen ugaltzea inhibitzeko gaitasuna duela, eta, aldi berean, eragin anti kartzinogenikoa eta anti aterogenikoa duela, zelulen arteko komunikazioan esku hartzen baitu (zelulen hazkuntzaren arduraduna) eta mekanismo immunologikoak modulatzen baititu. Hain zuzen ere, horri buruz Cámara Hurtado doktoreak zuzendutako azterlan berrienetako
|
batek
azpimarratzen du ketchupa tomatearen eratorrietakoa dela, eta han aurkitzen direla likopeno kontzentrazio handienak, 100 gramoko 25 miligramo arte, beste batzuen oso gainetik, hala nola gazpatxoa, tomate saltsa, tomate zukua, tomate birrindua edo tomate zuritua. Gainera, zenbait ikerketa zientifikok bermatzen dute tomatearen eratorrien likopenoaren edukia, prozesatuarekiko egonkortasuna eta bioeskuragarritasun hobea dutelako, ezaugarri liposolubleak dituztelako.
|
|
2013
|
|
|
Gogoratu behar da eskubideak gehiegizko pisua duten pazienteak errespetuz eta duintasunez tratatzea da. Obesitatearen mitoa elikatzen duten mezuak eta iragarkiak Aurreiritzia betikotzen (eta kaltea handitzen) gehien laguntzen duen faktoreetako bat komunikabideetan etengabe agertzea da, kanpo itxura nabarmentzen baitute eta mezu oker
|
bat
azpimarratzen baitute etengabe: argaltasuna erakargarritasun fisikoaren sinonimo dela iradokitzen duena.
|
|
2014
|
|
|
Depresio eta neke mailak handiagoak dira haurdunaldian erditu ondoren baino Bestalde, jarduera fisikoak gogo aldartea hobetzen du eta osasun mentaleko egoera ona izaten laguntzen du. Duela gutxi egindako azterlan
|
batek
azpimarratu duenez, urtealdian ere eragin positibo horiek gertatzen dira: zientzialariek jarduera fisikoen arteko lotura bat aurkitu dute, eta haurdun daudenen gogo aldartea hobetu eta nekea murriztu dute.
|
|
|
askotan kutsatuta daude». Gainera, gauza garrantzitsu
|
bat
azpimarratzen du: minbizia duen pazienteek ez dute tratamendua eteten «frogatu gabeko terapietan edo tratamendu naturaletan» konfiantza izateko.
|
|
|
Garrantzi handiegia eman behar zaio umea izan ondoren pisua galtzeko ahaleginari, eta horrek arazoak ekar ditzake haurrarekiko harremanean. Erresuma Batuan egin berri den azterketa
|
batek
azpimarratu duenez, amak, erditu ondoren pisu gehiegi hartzearen ondorioz gehiegizko kezkarik izan ez arren, bere umeekin lotura eta atxikimendu kaltegarriak dituzten jokabideak izan ditzake. Aditu horiek diotenez, «ama izan den emakume baten lana ezer gertatu balitz bezala aurkeztea da kultur intsinuazioa», eta pisua abiadura handian galtzea.
|
|
|
CONSUMER EROSKI Aipatzekoa da haurdunaldiko pisua handitzea ez zela oso garrantzitsua izan haurren osasunerako arriskuak aurreikusteko, eta hori nabaritu zen emakumeen bizi ohituretan izandako aldaketekin. Bi azterketek aipatzen duten Adelaidako Unibertsitateko prentsa ohar
|
batean
azpimarratzen da bizimodu osasungarri bati jarraitzeko onurak begi bistakoak ez badira ere, mozkin «ezkutuak» dituztela. Rosalie M doktorearen hitzetan.
|
|
2017
|
|
|
Kanpaina hori Herri Defendatzailearen bitartez bideratzen ari da, Herri Defendatzailearen bitartez eztabaidatu ahal izateko eta horri buruzko neurri errealak hartzeko. Pazientearen eta zaintzailearen arteko harremana eta gatazkak Pazientearen eta zaintzailearen arteko harremanei dagokienez, alderdi garrantzitsu
|
bat
azpimarratu behar da: senideen eta diabetesa duten pertsonen artean sor daitezkeen gatazkak.
|
|
2018
|
|
|
haurdunei aktibo eusteko eta gehiegizko sedentarismoa saihesteko aukera ematen die. 4 Gripearen eta hotzeriaren aurrean babestu «Emakume haurdunek gripeagatiko infekzioak jasateko arrisku berezia dute», Lehen Mailako Atentzioko Pediatriako Espainiako Elkartearen (AEAP) dokumentu
|
batek
azpimarratzen duenez. Hori dela eta, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) gomendatzen du «haurdunaldiko edozein fasetan inaktibo dagoen txerto tribalente bat» aplikatzea.
|
|
2020
|
|
|
Azterketa honetan, familian egindako janari kopuruaren eta gorputz masaren indizearen (GMI) arteko alderantzizko erlazioa ageri da. Ildo beretik, The Journal of Pediatrics en argitaratutako ikerketa
|
bat
azpimarratu zuen, 10 urtean 2.000 nerabe baino gehiago ebaluatu zituena: familian jaten duten haurrak %15 gutxiago dira patologia horiek jasateko joera dutenak, eta horiekin lotutako beste gaixotasun kroniko batzuk ere bai, hala nola 2 motako diabetea.
|
|
2021
|
|
|
Bestalde, Chloé Mikolajczak, konpontzeko eskubidearen aldeko Europako elkarteko kidea, beldur da araudi horrek ez duela funtsezko aldaketarik eragingo, “beste bi urtez indarrean egon diren ordezko piezak mantentzera behartzeko etxetresna elektriko batzuen fabrikatzaileei 2019an sortutakoarekin gertatu zen bezala”. Right to Repair en bozeramaileak, gainera, araudiak falta dirudien funtsezko xehetasun
|
bat
azpimarratzen du: kontsumitzaileek beren gailuak konpontzeko aukera.
|
|
|
‘Eskolaurreko eta eskolako jantokiak. Gidak, gomendioak eta araudia Espainian’, 2021eko urtarrilean Espainiako Pediatria Elkarteak (AEP) argitaratua, datu kezkagarri
|
bat
azpimarratzen du: ez dago ez Autonomia Erkidegoko ez Estatuko legerik haur eskoletako menuei buruz (hiru urte arte).
|
|
2023
|
|
|
Datu estatistikoen arabera, klimatologia da atzerritarrek Europako hegoaldean oporrak hartzeko arrazoi nagusietako bat. Eta alderdi
|
bat
azpimarratzea komeni da: eguzkiak ez du estetikarekin edo modarekin zerikusirik izan behar beharrezko dosietan eta dagokion babesarekin hartuz gero.
|