|
2004
|
|
|
Egia handia da Pauline Bernardettek egun hartan adierazi zidana, neronek ikusi nuen garbi asko mendi mendian pasatako bolada hartan. Hasiera batean, luze egiten zitzaidan denbora, eta ahal izan guztietan freskura zeukan txoko
|
bat
aurkitu eta bertan gelditzen nintzen lotan. Ez neukan noski hara joateko damurik, zeren Balantzategi eta abarretan sufritutakoak ez baitzitzaizkidan burutik joaten.
|
|
|
" Mendian behera abiatuko naiz, eta gero gerokoak", esan nion neure buruari, eta bidatzurrez betetako parajeetaraino jaitsi nintzen. Orduan, bidatzur haietako bati jarraituz, beste bidatzur lodiago
|
bat
aurkitu nuen, eta horren hurrena are eta lodiagoa zen beste bat. Azken horren buruan, berriz, bide sendo eta zabala abiatzen zen, herri bateraino zihoana.
|
|
|
Halere, ez nuen etsi eta, ardiak egiten duen bezala, nire burua entregatu; aldiz, bilaka jarraitu nuen, burdinazko hesiari tarteren
|
bat
aurkitu nahian. Hala, etxe atari bateraino iritsi nintzen, bertan zegoen ate erdi zabaldu bat aztertzeko asmoz edo; eta banindoan atea bultzatzera nire atzeko aldean ezten zorrotz baten zauria sentitu nuenean.
|
|
|
Ordea, artean jaioberria izan, eta ezinezkoa egin zitzaidan maldizio zatar
|
bat
aurkitzea. Orain izan balitz, auskalo zer botako nukeen.
|
|
|
Behi beltzok ukuiluan bilduta geunden berriro, eta, urduriegi pentsua jaten hasteko, aurrean neukan leiho saiateratik begiratzeari ekin nion, eta arreta guztiarekin begiratzeari gainera, handik ikus nezakeen laino basoan ideiaren
|
bat
aurkitu nahiz edo. Eta begiak leiho hartan bezala, etxe inguruko hotsetan neuzkan belarriak:
|
|
2010
|
|
|
Bat batean beste etsai
|
bat
aurkitu zen, eta ezaguna da zertarako diren gehienbat etsaiak..., norberaren baloreei tinkoago eusteko. Pentsalari honen kasuan hori agerian dago hurrengo lanean agertutakoarengatik (Who are We:
|
|
|
Zein irizpide erabili aukeren artean bat hobesteko? Ezin
|
bat
aurkitu.
|
|
|
Beharbada, Leon Uthurbururekin topo egin nuenean, jenio unibertsal horren tantakadaren
|
bat
aurkitu nahi izan nuen Floreanako jabearengan zipriztinduta, eguzkiaren distira gaueko ilargiaren politezian ikusten dugunaren antzera. Leon Uthurburu, zer esanik ez, ez da Charles Darwin, baina Darwinen espazio mitikoan mugitu ei zela jakin nuenean, atoan, Darwinen erakargarritasunaren partaide bihurtu zitzaidan.
|
|
|
Barandiaran antieboluzionista
|
bat
aurkituko duzu, kasurako, bere 1932ko Apuntes de Geologia Generaly de la delPals Vasco irakurriz gero. Liburu horretako Elmundo y los seres vivientes epigrafea aurreko kapitulu batean azaldutako Laplace-ren teoria aipatuz hasten da, eguzki sistemaren agerpena aurkezteko; hari horretatik tiratuz, geroago" un accidente alparecer insolito" dakarkigu Lurraren baldintza biziarentzako egokiak argitzeko; ostetik biziaren sorreraz dihardu, eta generazio espontaneoaren hipotesia gutxiesten du, eta, areago, gizakiaren adimena kausalitate fisikotik kanpo dagoela dio.
|
|
|
Maiatzaren erdialdera itzuli zen Teresa Obabara, eta handik gutxira bere gutun bat jaso nuen Josebaren bitartez. Kartoi pusketa arrunt
|
bat
aurkitu nuen barruan, enbalajekoa. O triste, triste etait mon ame, jartzen zuen kolore urdin argiko errotuladorez idatzita.
|
|
|
Iruditu zitzaidan" eseri" esaten zutela e se ri, e se ri, e se ri— atseden har nezan eskatuz bezala. Baina zutik jarraitu nuen, Virginiak marrubiren
|
bat
aurkitzen ote zuen, bere mugimenduak zaintzen. Ume bat bezala zebilen batera eta bestera, bizkor, etengabe belarrerantz makurtuz; baina bere gorputzak, ilun-bistan," hari beltza eta zuria bereizi ezin diren unean", sendoagoa ematen zuen, beteagoa; hogei urte izan ordez hamar gehiago balitu bezala.
|
|
|
Auto barruan gelditu bazen, axolarik ez. Baina bidean galdu bazuen, edo bailaran bertan, eta patruilaren
|
batek
aurkitzen bazuen, etxe hura ez zen hain babes ona izango. Patruiletan zebiltzan asko nekazariak ziren, bazuten gordelekuen berri.
|
|
|
Txanberlainek antz handiagoa zeukan lehoi hezitzaileekin. Bidean pailazoren
|
bat
aurkitzen zutenean zirku talde polita osatzen zuten hirurek. Eta zirkuaren lema zen:
|
|
|
Ez espero zitzakeenak, ez lagunei kontatutako pasadizoekin lotuak, baizik eta halabeharrez bere gogora etorriak: Old Manett inguruko baso
|
batean
aurkitutako anbar puxketa, barruan erle bat harrapatua zeukana; Winnipegeko Jolinshua cheff indiarraren alabak eskaini zion begirada; Alice Armen sua egin eta tea berotzen jarri orduko bertaraino hurbiltzen zitzaizkien hartz beltz lotsatiak. Zeren hartzak lotsatiak baitziren, eta inozenteak Jainkoaren bildotsak bezala; ez baitzioten inori eraso egiten min hartu ezean.
|
|
|
Ohera joan baino lehen, nire ordenagailu txuria piztu eta Josebaren mezu
|
bat
aurkitu dut posta elektronikoaren kutxan. Liburutegian irakurritako errelatoen jatorrizko bertsioak bidali dizkit.
|
|
|
Gelditu egin zen, oztopo
|
bat
aurkitu izan balu bezala. Gure inguruan, Stonehameko bizilagunek isiltasunari eusten zioten.
|
|
|
Davidek idatzitako memoriak berridatzi eta zabaldu nahi nituen. Ez, etxe berri bat egiten denean bezala, aurrekoa arbuiatu eta lurrera botaz, baizik eta artzain hilaren carvinga zuhaitz
|
batean
aurkitu, eta haren lerro batzuk areago markatzeko gogoa sentitu duen lagunaren espirituarekin. Hasieran igarriko zen marka berrien eta marka zaharren arteko aldea; baina denborak berehala batuko zituen denak.
|
|
|
Lehen erripa pikuak berehala jarri ninduen izerditan. Maldan gora ordu erditxo besterik ez nuen eman, baso itxian garbigune
|
bat
aurkitu arte. Bertan bost bat minutuz herrira begira izan nintzen, ezer berezirik sentitu gabe.
|
|
|
Ez, Ugarte zen; nor eta kooperatibako jerentea. Bilera serio zihoan, beraz, atarian Irantzu barre
|
batean
aurkitu arren.
|
|
|
Arratsaldeko bostak hogei gutxi, Uribarri auzoko kale anonimo batean OTA papera jarri nion autoari, aurten Itsasoren eskola hiriaren bestaldean dugulako. Zeruko graziari esker ikastola pribatu
|
batean
aurkitu genuen plaza ikasturte hasieran, horrenbestez ihes eginez gure auzoko ikastetxe publikotik.
|
|
|
Erreka bateraino jaitsi ginen eta hango harri batzuk altxatu, ea altxorren
|
bat
aurkitzen genuen azpian.
|
|
|
Aspaldidanik egin beharreko Euskararen batasuna (ikus 36), oraindik hasi gabe zegoen Euskaltzaindia mende erdia betetzera zihoalarik. Horren karietara, 1968an, hizkuntzalari, euskaltzale eta idazle ugari bildu ziren Arantzazun irtenbide
|
bat
aurkitzeko asmotan.
|
|
|
Horren ordez, leku lasai eta argitsu
|
bat
aurkitu zuen Chiarak. Bizargorrik emanak izango zituen bere aginduak, neskame bat etorri baitzitzaion berehala veneziarrari:
|
|
|
Zorionez, espezia merkatari
|
bat
aurkitu zuten, irakurtzen bazekiena, eta, sos batzuen truke, harexek azaldu zien gutunaren edukia:
|
|
|
Elurte handiak izan zirela, otso gosetu asko zebiltzala eta bidaia gauez egitea arrisku larria zela abisatu zioten arren, soldaduak ama ahalbait arinen ikusi nahi eta ez zuen kasurik egin. Oinez joan zen, gauez, eta hurrengo goizean artzain
|
batek
aurkitu zuen soldadu gizajoa zatikatuta. Ezin ditu gertaerak komentatu gabe utzi eta hau da Argia ko albistariaren gogoeta eta kexua:
|
|
2011
|
|
|
Artikulu haren arrakastak terrorismoari buruzko beste liburu bat idaztera bultzatu zuen Joseba, gero University of Chicago Pressi aurkeztu ziona. Interesatuak ziren, baina bi irakurlek gaiari hutsen
|
bat
aurkitu zioten eta gero Josebaren prosa ingelesaren kontua zegoen tartean, ez baitu ingelesa ama hizkuntza. Hortaz, prest agertu nintzen bai liburua kritikatzeko eta bai editatzeko, bietarako.
|
|
|
Itsuak, ezko ziztor bat eskuratu, eta bere tankera aztertu zuen luzaro, baina ezin izan zituen ezkilaren hotsa eta kandelaren argia harremanetan jarri. Egun batean, horrela, txirula zahar
|
bat
aurkitu zuen bazter batean eta, noski, eguzkia eskuetan zeukala sinistu zuen guztiz.
|
|
|
Iragan astean, esate baterako, postako seilu batean agertu zitzaidan bere irudia. Eskolako liburutegian izan naiz gero, eta atzerritarrentzako entziklopedia
|
batean
aurkitu dut. Antigoaleko hilobi bat arakatzen ari zirela, orain dela hogeita hamar bat urte atera omen zuten lurpetik.
|
|
|
Egun batean, ordea, jainkoa etxetik kanpo zebilela, umea kalabaza handi batean sartu, eta uretan barrena bidali zuen lurrera. Erreka bazter
|
batean
aurkitu zuen aitonak. Alabak gainean eraman zuen soinekoaren oihala igarri zuen haurraren arropetan, eta biloba zuela ohartu zen.
|
|
|
Ez nuen aise harrapatu nor izan zen. Beharrik Adrian Monken irudi batzuk ikasgelako karpeta
|
batean
aurkitu nituela. Karpetaren jabea susmopean berehala ezarri, segimendu estua egin, eta azkenean aitortu zuen, txiklean haren ADNa irakur zitekeela esan bezain pronto.
|
|
|
Joan den astean atera zen berria egunkarietan. Hilerri musulman
|
bat
aurkitu omen dute hemen, hamar hilotz zituena, Mekara begira zeudenak, jakina. Kasualitate hutsa.
|
|
|
Eta itsasoa ikustean, sorterriarekin oroitu naiz. Little Anthony & the Imperials en disko
|
bat
aurkitu eta erosi dut. Hurrengoan record playerra erosiko dut.
|
|
|
Ganbarako gauzak badirudi ez dituztela ukitu, baina nire apunteak muturkatu dituzte. Azkenean, zorroko saihetsean gutun
|
bat
aurkitu dut, esku batek sartua. izen bat:
|
|
|
Jon Kondak sosak hartu, eta Iruñera itzuli beharrean, Parisera joan zen ahalik eta azkarren. Segituan joan zen Parisera, eta Eiffel dorrearen azpian neska
|
bat
aurkitu zuen, Los Angeleseko poliziaren kapitainak amestu zuena bezain ederra. Jainkoa Eskuzabala eta Misteriotsua da, eta gogo garbiarekin sinestekoa, eta Jainkoaren oparia bezalakorik ez da.
|
|
|
Kontua da —kontatu dut hasieran hondartzako Laboaren azken emanaldiarena— zenbaitetan udako argiak, Etiopiako kanpamentuetan bezala, gehiegi jotzen zuela, eta" guri ere zerbait hautsi egiten zitzaigula bihotzean", aspaldiko Henry Bengoaren adiskideei bezalaxe. Eta orduan ere, ematen zuen hondartzako altaboz madarikatu haiek jarraitu egin behar zutela txikitako larritasunak gogorarazten," haur
|
bat
aurkitzen da galduta" oihuka," beren guraso edo zaindariak etor daitezela lehenbailehen bere bila"(" negar zotinka eta ezin kontsolaturik baitago", ez badute hori altabozetatik esaten, alarma publikoa ez piztearren).
|
|
|
Manuela Carretta, Italian sortutako flamenko dantzaria, Laboaren musikak liluraturik, haren zenbait doinu dantzara bihurtzen hasi zen. Eta musikatik dantzara doan urrezko hari horri segika, hitza dantza bihurtzeko leku
|
bat
aurkitu zuen bere herri inguruan.
|
|
|
30. Gai hauekin bueltaka, Miguel Angel Bernat poetaren gaztelaniazko testu
|
bat
aurkitu eta nolabait buelta emanda baino bere irudiak erabiliz baita hitz eta esaldi osoak ereprestatu dut hau. Honako hau da Bernatena:
|
|
|
Gazte denboran, historia zirkulu hertsi baten barruan ikusteko joera izan genuen batzuk, gauzak zergatik gauzatu diren jakingo bagenu bezala, zer aldatu behar zen oker gertatu zena bideratzeko... zeregin argi
|
bat
aurkitu beharrez. Baina hor zegoen poesia, hor musika, hor kantua, behin eta berriz gogorarazteko mila estaldura dituztela gauzek modu bazterezinean.
|
|
|
Desberdina da aberrigabe izatea herrian eta atzerrian. Aberriaren faltan, etxe
|
bat
aurki lezake batek erbestean.
|
|
|
Ez nuen espero sukalde hartan loro
|
bat
aurkitzea eta, gainera... loro frantses bat!
|
|
|
—Hernia fiskal
|
bat
aurkitu diotelako medikuek erantzun zion lasai asko, autobusa gidatzen zuen bitartean.
|
|
|
Baina aurrera egin nahi bazuen nostalgiak alboratu egin zituela ere bazekien. Zigarrokina zapaldu, aulkitik altxatu eta alboko karrika
|
batean
aurkitu zuen lehenengo tabernara sartu zen. Campari bat.
|
|
|
" Larunbat goiza iraunkorra egin ondoren, senarra eta ni kalera joan ginen. Hertz bat bihurritzean lagun zahar
|
batekin
aurkitu ginen eta taberna batera joan ginen kontutxo batzuk zenbatzera eta arantza eta ikurrintxo batzuk jatera. Bere emakumearen gainean galdetu nion, baina sakabanatu zirela esan zidanean, a zer nolako sargoria pasatu nintzen...".
|
|
|
Isabella zirrara berezi batek jota atera zen liburutegiko eraikinetik, halabehar hutsez irakurritako albiste hura burutik apartatu ezinik. Etxerako bidean, hirigunetik ez oso urruneko auzo batean bizi baitzen, ohiko bidetik ateratzeko bat bateko oldarra sentitu zuen, eta handik minutu gutxira plaza txiki bateko txoko
|
batean
aurkitu zuen bere burua, aurrean zuen zurezko galeriadun eraikin zaharreko goiko solairuari begira. Berehala bere begiek besteak ez bezalako sabai maldaduneko etxebizitza batekin topo egin zuten:
|
|
2012
|
|
|
Psikologia antolatu orduko, XIX. mendean, psikologizazioa deritzogun kultura aldaketa eskerga aurreratua zen oso. XIX.etik hona, psikologia hegemonikoak portaeraren oinarri objektibo
|
bat
aurkitu nahi izan du, bai norberaren sakon organiko edo psikikoan, bai norbanakoaz gaindiko sistema edo printzipioetan. Gutxitzen joan da, beraz, psikologia jendarteko psikologia praktikoan ikusteko joera.
|
|
|
Yangambin esaten zen Albini Braendlin erriflearen kartutxoak zirela Afrikako harribitxirik preziatuenak, eta Kongo ibaian gora eta behera zebiltzan ontzietan errazagoa zela diamante
|
bat
aurkitzea kartutxo bat aurkitzea baino. Esaten zen ere, horrenbestera heldu gabe, Leopoldo II.ak berak zeramala kartutxo haien kontabilitatea, eta gastatutako bakoitzaren nondik norakoa eskatzen ziela Leopoldvilleko ordezkariei:
|
|
|
Yangambin esaten zen Albini Braendlin erriflearen kartutxoak zirela Afrikako harribitxirik preziatuenak, eta Kongo ibaian gora eta behera zebiltzan ontzietan errazagoa zela diamante bat aurkitzea kartutxo
|
bat
aurkitzea baino. Esaten zen ere, horrenbestera heldu gabe, Leopoldo II.ak berak zeramala kartutxo haien kontabilitatea, eta gastatutako bakoitzaren nondik norakoa eskatzen ziela Leopoldvilleko ordezkariei:
|
|
|
Saint Jean Cap Ferrateko etxea ere hartzen zuen gaitzat. Emango zizkion xehetasunak Christinek, baina jakin behar zuen kostalde hartako administratzailea villa
|
bat
aurkitzekotan zela Petit Afrique auzoan, eta aberatsak zirenez —" gero eta aberatsagoak", zehazten zuen, hitz haiek azpimarratuz—, kaobaz hornituko zutela saloi berria.
|
|
|
Albistea jaso orduko anaia bizi zen hoteltxoko gela arakatu zuen. Bai merezi ere ahaleginak, zeren diruaz gain nakarrezko kutxatila
|
bat
aurkitu baitzuen arropa kutxaren azpi azpian, eta kutxatilaren barruan belarritako batzuk, esmeraldazkoak. Etxera itzuli zenean, bere anai arrebek lortu zuten dirua kentzea; ez ordea belarritakoen kutxatila, lurpean gordeta utzi zuena.
|
|
|
Zalantzarik gabe, bere beste anaietako bat bezalakoa zen Chrysostome horretan. Anaia hark ez zituen ostutako piezak saldu nahi izaten, eta hainbesteraino indartu zitzaion urteekin joera hura non poliziak, atzeman zuenean, miratu bere gela eta altxor
|
bat
aurkitu zuen: " Ali Babaren kobazuloa", polizia-buruaren hitzetan.
|
|
|
" Lalande Biran kapitaina oinaze
|
batean
aurkitu nuen. Antsia egiten zuen, eta eskua lepora eraman nahi zuen, han baitzeukan hozka.
|
|
|
Egia esan, katu gris arraiadunaren iritzikoak ematen zuten gehienek, miau mi ma sex mox; beste askok, berriz, paradisu fiskalak zituzten gai. Baina, azkenean, mila aipamen inguru kontsultatu eta etsitzen hasia nengoenean, gauza berri
|
bat
aurkitu nuen, ordura arte burutik pasa gabekoa.
|
|
|
Obaban fantasiazko gertaera magiko asko gerta daitezke. Baina Obaban eskuizkribu
|
bat
aurkitzea sinesgarria eta oso posible baldin bada ere, (literaturari buruzko metahizkuntzaz aritzerakoan, demagun, edo asmatutako gutunen bat edo magnetofoi zintez osaturiko inter testualitateaz...), ez da posible, hala ere, hau da, inposible da hainbeste aribide sexualen aipamen zein jokabide (ez) egoki nagusitzerik. Horretaz gainera, ez da posible, inposible da ohiz bateraezintzat ulertzen diren bi eremu zeharo desberdinen artean lotura hori burutzea:
|
|
|
Zurrumurrua bainoago jakintza azpimarratzeko argudioaren hariari (eta mamiari) jarraituz da beraz aipagarri, non bestela Obaban ez bada, demasako fantasia filosofiko bat suertatu baita, orain gutxi. Bertan, sistemagile par excellence zen Hegelen eskuizkribu argitaragabe
|
bat
aurkitu izan baita, parrokiako sakristian, kaliza kutxaren azpiko alde bikoiztuan ondo ezkutatua. Eskuizkribu honek hala diosku behintzat erretore zenak atxilotuta dagoelariksexualitatearen sistema hedatzen du.
|
|
|
Duela zenbait urte aski harrituta utzi gintuzten norbait hil eta hori esplikatzearren asmatu zuten hitz zatarra jakin genuenean. Soldaduak izan ezik beste edonor hiltzen bazuten berdin zen pertsona bat edo ehun izanekintza penagarri hori deskribatzeko modu esterilizatu
|
bat
aurkitu zuten non bazirudien zerbait neutro, ezin esan neutral, gertatu zela. Eta horri" zehar kalteak" deitu zioten, izen benetan zatarra asmatuz, esan behar zutenean zuzenean eta besterik gabe ehun pertsona zibil eta batere errurik gabekoak akabatu berri zituztela.
|
|
|
Esaten da euskal abizen guztiak egon direla noizbait errotuta Ameriketan. Eta alderantziz ere, posible da Ameriketan euskal abizen
|
bat
aurkitzea hemen aspaldi desagertua dena. Gauza jakina da duela mende batzuk euskaldun askok eta askok emigratu zutela Ameriketara etorkizun berri baten bila.
|
|
|
Behin Madrilen, eta goizean goiz, Pio Barojaren etxeraino inguratu dira. Han beste tolosar
|
bat
aurkitu dute, bera izan baita gau osoan zehar gaubeila egiten egon den pertsona bakarra, Luis Olarra, eta datu hau bai, hau jartzen du Julio Caro Barojak bere liburuan (bide batez esanda, gure lagun handia, Luis Olarra, duela pare bat hilabete joan zaigu Tolosan eta betirako 100 urte zituela. Lagun taldetxo bat izan ginen Izaskungo malda batean bere errautsak, hark nahi bezala, lau haizetara barreiatzen).
|
|
|
Bost eta erdiak dira-eta! Beharrik galtza pare bat eta atorra
|
bat
aurkitu dituen! Zuri zuriak ez badira ere, irisazio aski antzekoa ematen dute.
|
|
|
Eta gainera, urdina da Pellejeriasko txokoko elkarte baten kolorea ere, bere adiskideetarik anitz bertako bazkide baitira. Eta txano gorri bat jantzi du, irudi ofizialetan harekin gustatzen baitzaio agertzea, eta karrikara atera da lagunei atsegin emateko mokaduren bat erosteko toki
|
bat
aurkitu nahian.
|
|
|
Eta orain hemen gaude, gaztelu ñimiño baten dorre baten aurrean, gaztelua setiatzen, zergatik, eta esan dizutelakoz bertako jaunak altxor
|
bat
aurkitu duela eta uste duzulakoz zuri eman behar dizula.
|
|
|
Eta, noizbait, monasterioaren parera ailegatu zenean, adi adi egon zen baso ezin itxiago hartatik soinu txikiena ere noiz sortuko zain. Harik eta, goizean, beneditarrak eguneroko paseoa egitearren kalostratik atera zirenean, gazte eder
|
bat
aurkitu zuten arte: soineko urdin erabat berria zuen jantzirik, eta haren ileak, Andre Mariaren itxura akasgabe berarekin orraztaturik, koroarena egiten zion; aurpegian irribarrea ageri zen, bere irrikak ase izan balitu bezala.
|
|
2013
|
|
|
Hark berrogei urte inguru izango zituen orduan, nik zazpiren bat. Hildako suge
|
bat
aurkitu genuen belaze batean, eta esan zuen:
|
|
|
Historia hau liburutegi batean hasi zen, Salvador Daliren Diario de un genio ren ale
|
bat
aurkitu nuen egunean. Liburuzaina, nolabait esatearren, graduazio altuko kriminala da," bost izarreko delinkuentea", eta ahotsa apaldu eta honela esan zidan:
|
|
|
Barack Obama modu apalean atera zen jendaurrera, antolamendu arduradunen sartu atera etengabean zirrikitu
|
bat
aurkituta bezala, eta entzule asko ez zatekeen haren presentziaz ohartu ere egingo baldin eta eszenatokian bertan zegoen babesle korua zutik jarri eta txaloka hasi ez balitz. Koruko lehen ilarako batzuei eskua eman, eta zuzenean mikrofonora:
|
|
|
Beraz, Pyramid Lake n bezala, zerbitzuguneren bat egongo zen han, jatetxeren bat, gasolindegia, Crosby Bar en antzeko zerbait. Esperantza hura indartzen zuen puntu
|
bat
aurkitu dut mapan: Fry Canyon Store.
|
|
|
Adrianek informazioa jasotzen pasa zituen uda eta udazkena, ikasten, bidaiak egiten Frantziara, harakin ohol mota desberdinak aztertzen, eta ohol zaharren arazoei soluzio
|
bat
aurkitzeko desirak bere bizitzaren atal guztiak kutsatu zituen, baita ametsak ere. Gero, neguan, probak iritsi ziren, eta ez zen izan beste kezkarik berarentzat, soilik zerk egiten zuen huts, nola zuzendu behar ziren akatsak.
|
|
|
Uztail hasierako igande batean Adrianek aldarte berezi
|
batekin
aurkitu zuen Tartaro, hitz egiteko gogo gutxirekin. Ez zion ezer kontatu mendiko auzo batera elkarrekin egin zuten ordubeteko bidean, ezta intxaurren kalitatea probatzen ari ziren bitartean ere.
|
|
|
Donostiara joaten nintzenean ile apaindegiak zelatatzen nituen, ez bakarrik disko dendak. Ilea era modernoan taxutuko zidan
|
bat
aurkitu nahi nuen.
|
|
|
Baina beste batzuek oso ergel jokatu zuten. Lehengoan albiste
|
bat
aurkitu nuen mikrofilmen artxiboan, San Francisco Star en 1914an argitaratu zena. Hiru artzain euskaldun Frantziara itzuli zirela Gerra Handian parte hartzera.
|
|
|
Hopi Prisoners on the Rock zioen oinak. Erakusmahaietan begiratu eta liburutto
|
bat
aurkitu nuen. Kontrazalean zioen hopi nazioak ez zuela onartu Estatu Batuetako gobernuak natiboei ezarritako kultur aldaketa, eta haien haserrea handia izan zela gobernu agenteek hopi umeak indarrean hartu eta zurien eskola urrunetara eramaten hasi zirenean.
|
|
|
Aski da, aski dut, emakume baten ifrentzuan babes ezaren kutsu inkontziente bat, babesgabetasun arin baina benetakoaren kutsu
|
bat
aurkitzea, burua gauzetarantz edo nireganantz biratuz garondoan ziurtasun ezaren oinatz ikusgarri bat, berarekin grinatsu eta sutsuki maitemintzeko.
|
|
|
Rumeren semeak tiradera
|
batean
aurkitutako eskuizkribua: Denbora, gure laugarren dimentsioa.
|
|
|
47° ra zeuden, eta aurrean zeukatena gaurko Washington estatuaren kostalde berde irregularra zen. Bi egunez hondarpe arriskutsuetan barrena saiatu ondoren, bi ontziek badia apropos
|
bat
aurkitu zuten. Santiago ertz arrokatsutik distantzia batera mantendu zen, itsaso txarra zela eta.
|
|
|
Legoa laurden bat egin baino lehen, beste urmael
|
bat
aurkitu genuen, zati batean lehortuta, eta mutiko gidariak esan zidan toki seguruan nengoela jada. Hala, ordoki bat zabaldu zen gure begi aurrean, han eta hemen mezquita multzo batzuk zituena.
|
|
|
Nire bidean jarraitu nuen eta, hamaikak jota, beste urmael
|
bat
aurkitu eta gurutzatzen saiatu nintzen, baina ezin izan nuen. Hala, gaueko ordu bata aldean, lehenago borroka egindako tokian gertatu nintzen.
|
|
|
Antza, bere trebezia eta kemen guztia jarri zituen ahaleginean. Baina etsai
|
bat
aurkitu zuen Sitkan, erraz garaitzen ez zena: gosea.
|
|
|
1640ko apirilean, lau ontzirekin, Fonte hura," Nueva Españako eta Peruko Almirantea eta Txileko Printzea", Limako portutik, Callaotik, abiatu zen. 53° N latitudera helduta, ibai
|
bat
aurkitu zuen, Rio de los Reyes deitu zuena, artxipelago batean. Ibai hura ekialderantz jarraitu eta laku batera heldu zen, eta gero, beste ibai eta laku batzuk igarota, Hudson Badiaren inguruetara.
|
|
|
Hurrengo egunean astelehena, 1587ko urriaren 19a, egunsentia baino lehen abiatu zen Unamuno hamabi soldadurekin eta zortzi luzondarrekin, oraingoan beste fraide batek lagunduta, Francisco de Noguerak. Ahalik eta isilen mugitzen saiatu ziren, eta, erreka baten ertzean gora igota, oinatz pila
|
bat
aurkitu zuten, pertsona handi, ertain eta txikienak, errekaren hondartzan. Baina herririk edo jenderik ez.
|
|
|
Biharamunean asteartea, urriaren 20aez ziren egunsentian abiatzera ausartu, agian indioek gauean segadaren bat jarria izango zutela eta. Beste rancheria
|
bat
aurkitu zuten, errekaren bi ertzetan zabaltzen zena. Baina hura ere hustuta zegoen, bezperakoa bezala.
|
|
|
" Urriaren 3an atera nintzen 25 gradu eskasera dagoen portu honetatik, eta aipatutako itsasadarretik nabigatzen nindoala, ipar haize erauntsi handi bat izan nuen, lau egun iraun zuena, eta ondoren hego haize urakan bat, bi egun iraun zuena eta nirekikoak egiteko zori zorian egon zena. Ondoren, baretu, eta 27 graduko paraje
|
batean
aurkitu nintzen sei uharteren artean sartuta, hondarpeak besterik ez inguruan, eta akabo nintzen Jainkoak bere errukiarekin libratu ez banindu.
|
|
|
Iloba ia esku hutsik itzuli zen Nueva Españara 1603an.* Orduan, 1604 urtearen bukaeran, Acomako indioen erasoak etendako asmoa hartu zuen berriro Oñatek: itsasertza bilatzea, ea hainbeste goraipatzen zituzten perla haztegi haietakoren
|
bat
aurkitzen zuen, edo bere familiak Zacatecasen zeukan bezalako zilar meatzeren bat, erregeak eta haren aholkulariek Nuevo Mexicoko kokapen aurreratu hartan sinesten jarrai zezaten. Espedizioan joandako Aita Francisco Escobar frantziskotarrak Montesclaros erregeordearentzat idatzitako kontaketan daude jasota ahalegin berri haren xehetasun guztiak.
|
|
|
Bahacecha nazioa atzean utzi, eta beste ibai
|
bat
aurkitu zuten, Nombre de Jesus* izendatu zutena. Oseras indioak bizi ziren haren ertzetan, Buena Esperanzaren ertzetako biztanleak baino aldarte gaiztoagokoak.
|
|
|
Jesuitak jarraitzearen aldeko ziren, egindako urratsak ez alferrik galtzeko, eta toki hoberen
|
bat
aurkitu arte eusteko ahalegina egin zen. Baina gosea atarian ikusirik, Atondok kanpamentua bertan behera utzi eta Mexikora itzultzea erabaki zuen 1685eko maiatzean, enpresa hartan hiru urte eman ondoren.
|
|
|
Beste ideia bat ere bazera* Aita Kinoren erretraturik onena H. E. Boltonek Rim of Christiandom liburuan eskainitakoa da. bilen jesuitak buruan: kontrakostaren hegoaldea aztertu nahi zuen, behingoz portu on
|
bat
aurkitzeko Manilako Galeoiarentzat, Filipinetatik zetozen eskifaia akituek hain beharrezko pausalekua izan zezaten. Izan ere, gauzak ez ziren galeoiarentzat askorik hobetu Urdanetak tornaviajearen ibilbidea markatuta utzi zuenetik.
|
|
|
Bidean, Aita Sistiaga batu zitzaion. Sierrako malkar lekuetan barneratuta, makina bat lan eta nekeren ondoren, zuhaitz sendo mordo
|
bat
aurkitu zuten; baina sakonune eta amildegi artean zeuden, eta itsasontzigileak esan zuen ezinezkoa zela haiek inora garraiatzea. Besterik gabe, misiora itzuli ziren.
|
|
|
Geroago jakin nuen, emakume espainiar gatibu batek esanda, Aita Garces eta Aita Barreneche ez zituztela hiru egun geroago arte hil [1781, uztailak 21]. Urmaela utzi ondoren, Yuma adiskide
|
batek
aurkitu zituen bi fraideak. Emaztea kristau kartsua zuen, eta berehala bere rancheriara eraman zituen fraideak, emaztearengana.
|
|
|
gramatika ikasi behar zuen. Hala bada, irakasle
|
bat
aurkitu, eta bi urtez gramatika ikasten jardun zuen Barrenechek. Bere bokazioa era horretan erakutsita, Frantziskotarren Ordenan sartu zen 1768an, hemeretzi urte zituela.
|
|
|
Kolegioan sei urte eman ondoren, misioetako presidenteak Aita Garcesen laguntzaile izendatu zuen, Colorado ibaian sortu nahi ziren misioetan laguntzeko. Bi fraideak bat zetozen arimak salbatzeko beren ahaleginean, pobrezian bizitzeko gertutasunean, jentilei laguntzeko nahian, eta, bizitzako gorabehera guztietan bat egin ondoren,
|
batera
aurkitu zuten heriotza ere.
|
|
|
arropa zaharren truke, larruak, maskorrak, sareak, haria eta abar eman zizkieten soldaduei. Eta, 100 urte geroago heldutako misiolari askok indioek erlijiorik ez zutela uste izan bazuten ere, leku sakratu
|
bat
aurkitu zuten uhartean, zabaltoki garbi garbi bat, eta bertan idolo bat," demonioaren gisakoa bere adar eta guzti, bururik gabea eta oinetan txakur bat zeukana, eta haren inguruan ume asko margotuta. Indioek ez hurbiltzeko esan zioten Jeneralari, baina hura hurbildu eta dena ikusi zuen, eta gurutzea egin eta Jesusen izena ipini zuen demonioaren gainean, eta indioei esan zien Jesus ona eta zerukoa zela eta idoloa demonioa zela.
|
|
|
Eta informazio zehatza eskaini ahal izan zen Golkoaren iparraldeko ertz, portu, uharte eta korronte guztiei buruz. Baina Ugarte ez zegoen gustura, espedizioak ez baitzuen bere helburua osorik bete, hots, ez zuen Filipinetako ontzientzat portu
|
bat
aurkitzea lortu. Eta Loretora itzuli orduko hurrengo ekinaldia prestatzen hasi zen.
|
|
|
Luyando bidean jarri zen, bertako indio batek lagunduta. Eta esandako rancheriara heltzean," jentilen rancheria handi
|
bat
aurkitu zuen, europarrik sekula ikusi ez zutenak, ezta zaldirik ere. Ikaratu ziren, baina laster galdu zuten beldurra opariei eta Aitaren gozotasunari esker.
|
|
|
Estatu Batuetako lehen zaldi ihes dokumentatua izan zen. http:// www.redoaktree.org/indianhorse/history1.htm. aurkitu. Hainbat egunez alerik ikusi gabe zamalkatu ondoren, halako batean, espero zuten talde txundigarriaren ordez,
|
bat
aurkitu zuten. Bisonte bakar bat, zaharra zelako edo kideengandik bereizia.
|
|
|
Jainkoaren nahiarekiko onespenak eta etsipenak kontsolaturik zihoala, zaldi
|
bat
aurkitu zuen kabestrua arrastaka zeramana, eta heltzen saiatu bazen ere, ez zuen indarrik izan. Bere bidean jarraitu zuen astiro, norbait aurkitzeko esperantzaz.
|
|
|
Coyote Canyon en gora jarraituz, goseak amorratzen zeuden indioak topatu zituzten, haitzetan eta haitzuloetan bizi zirenak," untxi zuloetan bezala". Desertua atzean utzi eta hirugarren egunean, igarobide
|
bat
aurkitu, eta Real de San Carlos izena jarri zioten. Lurraldeak gero eta ikusmira ederragoak eskaini zizkien handik aurrera, eta Anzari paraje aproposa iruditu zitzaion nekazaritzarako, fruta arbolak landatzeko eta abeltzaintzarako.
|
|
|
Halaxe jarraitu zuen kontuak, gertaera harrigarri batek iparraldeko lurrak askoz erakargarriago bihurtu zituen arte. 1736an, zilar meatze
|
bat
aurkitu zen Guevaviko misioaren eta Arizonac edo Arizona izeneko arrantxoaren artean, gaur egungo Arizona estatuaren muga baino beheraxeago. Bolas de Plata edo Planchas de Plata izena eman zitzaion meatzeari, ia zilar hutseko boletan aurkitu zutelako metala.
|
|
|
Anzak berak ere presidioa utzi eta bilkurarako izendatutako lekurantz jo zuen hogeita zazpi soldadurekin eta sarjentu nagusi Agustin de Vildosolak* eta beste merkatari batzuek finantzatutako hamabi bizilagun ongi armaturekin. Guaymas herriaren ondoko paraje
|
batean
aurkitu zuten Arebisi, eta atxilotu. Gero galdeketa egin zitzaien lekukoei.
|
|
|
Idoloa non ezkutatu zuen ez zuen esan nahi, eta Anzak" kolpe gutxi batzuk" eman zizkion bere makilarekin. Horrela behartuta, aitortu zuen, eta saski txiki
|
batean
aurkitu zuten idoloa, kotoi artean bilduta. Gero, beste galdera gutxi batzuk egin, eta heriotza zigorra ezarri zion Anzak.
|
|
|
Beste inurri batek Coca Mola ontzi
|
bat
aurkitu zuen irekita. Dastatu zuen.
|
|
|
Inurriek, ohiko zeregin gogorrean, jateko goxo eta apetatsuren
|
bat
aurkitzen zutenean, beti eraman ohi zioten Erreginari.
|
|
2014
|
|
|
Baina nolako aukerak, zenbateko probabilitatea kalkulatuko zenuke, etorkizunean lau horma hauen artean eta gauera ematen duten ihes lerro hauen barnean planeta habitagarriren
|
bat
aurkitzeko?
|