|
2000
|
|
|
" Zer ote da, bada, zure sekeretu hori?" Eta osabak ihardetsi zion: " Galtzak laxatzeko toki bat, zerbitzu guztiak dituena, zeren, batetik, hosto freskoak eta oihal pedazuak hautan baitaude, baita ontzi
|
bat
arrosa ur ere, eta zeren, bertzetik, ez baitago zerbitzarien beharrik, eskrementuen honat edo harat eramaiteko". Eta dukeak harri eta zur behatu zion, irritsu, erraiten ziola:
|
|
2001
|
|
|
Esate baterako, Grasse herrian Joseph Mul ek dauzkan 5 hektareetan lortzen duen arrosa esentzia absolutuaren kilo bakoitzeko 1,2 miloi pezeta eskuratzen du erraz. Marokoko kilo
|
bat
arrosa esentzia, ostera, 195.000 pezetatan dabil. Gauza bera gertatzen da jazminarekin; 1975ean Grassen ia 185 kg absolutu lortu ziren; orain 1996an 27 kg soilik lortu dira, salneurria kiloko 4 milioi pezeta ingurukoaizanik.
|
|
|
Denbora hori igarota, erabil daiteke, baina lehenengo zazpi egunetan egunean behin astindu behar da ontzia. Lurrindutako zorroen nahasteak 1 nahastea 1 kilo ezkai, melisa, menda eta oregano lehor 25 g izpiliku 25 gramo Florentziako lirio sustraiko hauts Mami xehatu koilarakadatxo bat 4 izpiliku esentzia tanta 4 tanta limoi esentzia 2 nahastea Kilo
|
bat
arrosa petalo 25 g izpiliku 25 gramo Florentziako lirio sustraiko hauts Kanela koilarakadatxo bat hauts 6 tanta arrosa esentzia Izpiliku esentziaren bi tanta
|
|
2002
|
|
|
Lore horren prezioak gora egin du pixkanaka duela bi edo hiru urtetik, Jaume Esteve Mercabarnako Merkatu Zentraleko zuzendariaren arabera. Prezioak gora egin arren, egun horretarako bost milioi eta erdi
|
bat
arrosak saltzeko asmoa dago, dio Estevek. Merkatuko prezioa bi euro ingurukoa da merkeenentzat eta 12 euro artekoa apaingarrientzat.
|
|
|
Arrosa garestiena “Toro Red” izenekoa da. Arrosa honek, jatorri holandarrekoa, garai
|
bateko
arrosen ezaugarriak ditu, eta oraingo arrosenak, dio Estevek. Bere petaloak kizkurrak dira, lehen arrosa barietateen ezaugarria, eta hiru astera arte gorde daiteke, gaur egungo loreen ezaugarria.
|
|
2003
|
|
|
Azpilgo bide nazkagarriak!, zulo eta hauts, hauts eta zulo, baina bidezuloetako
|
batean
arrosa bat sortuko da noizbait, zer arraio sortuko da!, edo deabrua aterako da lurpetik, deabrua lur gainean dugu ordea hemen Azpilen, etxegile diru goseak new york urdaiazpikoa amets...
|
|
2006
|
|
|
Drugstoreko atea ireki eta emakume ilegorria irten zen, lore sorta bat eskuan. Dozena erdi
|
bat
arrosa gorri, arantzak eta guzti.
|
|
|
Harreman molde hau beti sortzen da izen bat zuzen darabilgularik. Izan ere, baten
|
batek
arrosak dauzkan lore saltzaile bati" emazkidazu arrosak, mesedez" diotsolarik, lore erreal edo gauzazkoak itxaron ohi ditu, eta, lore saltzailearen aldetiko gaizki ulertu nahiz erroreren bat ez badago behinik behin, ‘arrosak’ itxarongo ditu zehazki, eta ez edozein lore. Izenari esker, hortaz, arrosa morfeman existitzen zen adiera, izen bereko loreetan existitzen den esentziaren truke alda dezakegu, nahiz eta egitez, tamalez, dio Kojevek," emazkidazu arrosak, mesedez" ahozko morfemari" banku billete" izeneko morfema tipografikoa gehitu behar diogun —lore saltzaileak morfema bion adiera artez ulertzea ezinbesteko dugula gainera.
|
|
|
Izan ere, filosofiarena baino biziago dabilen perfumearen unibertsoaren mintzamoldearen arabera, badago, existentziatik desitsatsi eta bereizi ostean, lorearen esentzia isolatzea, bide soilik mekanikoen bitartez gainera. Halatan, esaten da arrosaren esentzia alanbike
|
batean
arrosen orriak destilatuz lor daitekeela. Honela lorturiko esentzia, gainera, dagozkion arrosen bizialdietatik (aldi tarteetatik, denbora) garbi bereizia denez, loreon usteltzearen ostean ere bizirik dirau.
|
|
2009
|
|
|
Zoo bateko zaindari bakartia gizartetik ezkutatzen da inguruan dituen animaliei esker. Umezurtz txiki
|
bat
arrosak salduz eta Saigon hiri modernoko ezezagunen adeitasunari esker bizi da. Saigonen 8 milioi biztanle geratzen ez den bizitzaren erritmoa jasaten saiatzen dira.
|
|
|
– kontuz ibili, maitea?,
|
bata
arroxaz jantzirik, atetik, lanera doan senarrari abisua emateko?. Mutil beltz bat, sirenei kasurik egin gabe, Lexington Avenue n behera zetorren maleta kozkor baten tamainako musika tresna bizkarrean zekarrela, plastikoan bildua.
|
|
|
aurpegi bat zen Helenaren irria, beste bat Helenaren ibilera, beste bat haren garondoa, eguzkiaren argipean marmolezkoa zirudiena? beste bat patatak zuritzen zituèn eskua eta beste
|
bat
arrosa bat ebakitzen zuena. Helenaren edertasunaren mila irudi ikusgarriak, Jainko ikusezinaren irudi bakarraren isla zirenak??.
|
|
|
–Zerk edo zeinek zainduko ote du, bada, Gonzaloren loa??;. Lore batek!?, erantzun zioten kideek;. Gonzalok lore bat nahi dik, eta lore bat izango dik, bai horixe!?, eta hitzak esan ahala, kartak nahastu, eta arrosa bat atera zuen Chaplinek mahukapetik edo auskalo nondik, mugimendu azkar batean: ?
|
Bateko
arrosa hiretzat, Gonzalo!?; parte hartzaileek irri egiten zuten, irri eta negar, baita Domingok ere; zeremoniakideek ez bezala, ordea, zeinek orain begiak besteen begietara zuzentzen baitzituzten, eta orain lurrera, non baitzetzan lagun hil berria?, Domingok, aldika, gora jasotzen zuen begirada, hiraz eta amorruz jasotzen ere, norbaiti kontuak hartzen ariko balitzaio bezala, Jainkoari ziurki?... aitortu ere, halaxe aitortzen baitzizkion Domingok Jainkoari esan behar zizkionak Elizarekin hautsi zuenetik, zuzen zuzenean, aitorlerik eta bitartekorik gabe; besteek alde egin zutenean, berriz, hantxe geratu zen bera, lagunei bizkar emanez, minutu erdi batean edo, begiak lurretik zerura altxatzen zituela, ukabila mehatxu bat bezala gora begira, ahapeka hitz batzuk xuxurlatzen zituen bitartean:
|
|
|
" Zerk edo zeinek zainduko ote du, bada, Gonzaloren loa?";" Lore batek!", erantzun zioten kideek;" Gonzalok lore bat nahi dik, eta lore bat izango dik, bai horixe!", eta hitzak esan ahala, kartak nahastu, eta arrosa bat atera zuen Chaplinek mahukapetik edo auskalo nondik, mugimendu azkar batean: "
|
Bateko
arrosa hiretzat, Gonzalo!"; parte hartzaileek irri egiten zuten, irri eta negar, baita Domingok ere; zeremoniakideek ez bezala, ordea –zeinek orain begiak besteen begietara zuzentzen baitzituzten, eta orain lurrera, non baitzetzan lagun hil berria–, Domingok, aldika, gora jasotzen zuen begirada, hiraz eta amorruz jasotzen ere, norbaiti kontuak hartzen ariko balitzaio bezala, Jainko... " Zer kostatzen zitzaizun zure hatz horrekin kanoi bala bere ibilbidetik desbideratzea?
|
|
|
Argi nuen kontua, bai, eta argi eta garbi bideratu nuen, begiz maitatuko bainuen neska eta begiak atzemandako irudi bakoitzaren bidez, hura ukitu gabe; edertasunak aurpegi asko baitzituen Helenaren baitan: aurpegi bat zen Helenaren irria, beste bat Helenaren ibilera, beste bat haren garondoa, eguzkiaren argipean marmolezkoa zirudiena... beste bat patatak zuritzen zituèn eskua eta beste
|
bat
arrosa bat ebakitzen zuena. Helenaren edertasunaren mila irudi ikusgarriak, Jainko ikusezinaren irudi bakarraren isla zirenak...".
|
|
2010
|
|
|
aurpegi bat zen Helenaren irria, beste bat Helenaren ibilera, beste bat haren garondoa, eguzkiaren argipean marmolezkoa zirudiena? beste bat patatak zuritzen zuèn eskua eta beste
|
bat
arrosa bat ebakitzen zuena; Helenaren edertasunaren mila irudi ikusgarriak, Jainko ikusezinaren irudi bakarraren isla zirenak?
|
|
|
–Txuria da, esan zuen mutikoak?, eta pixka
|
bat
arrosa.
|
|
|
erarik garbienean maitatuko nuen Helena; edozein gauza, zerrien askara amildu baino lehen!; argi nuen kontua, bai, eta argi eta garbi bideratu nuen, begiz maitatuko bainuen neska eta begiak atzemandako irudi bakoitzaren bidez, hura ukitu gabe; edertasunak aurpegi asko baitzituen Helenaren baitan: aurpegi bat zen Helenaren irria, beste bat Helenaren ibilera, beste bat haren garondoa, eguzkiaren argipean marmolezkoa zirudiena... beste bat patatak zuritzen zuèn eskua eta beste
|
bat
arrosa bat ebakitzen zuena; Helenaren edertasunaren mila irudi ikusgarriak, Jainko ikusezinaren irudi bakarraren isla zirenak...
|
|
2011
|
|
|
Kartsu irten nintzen etxetik, pelikularen bolumenak baretu ez baninduen neure oihuek egingo zutelakoan, satinezko
|
bata
arrosa Lola Floresek dandarra mugitzen zuen graziaz itxiz, baina atetik irten eta masailekoa eman balidate bezainbat baretu nintzen; Frantzian asko kostatzen da oihu egitea, oso zabar sentitzen duzu zeure burua, isiltasuna jartzen zaizu aurrean ama haserretu bat bezala bekainak jasota zer egiten duzun zelatan, belarrondokoa emateko edo ez. Ez nuen azkenean oihurik egin; isiltasun zapaltzaile honek oso zibilizatzen du bat?.
|
|
|
Zergatik ez zidan handik ateratzen laguntzen? Zergatik egiten zuen normala balitz bezala bizilaguna
|
bata
arrosaz zure lorategira salto batez azaltzea??
|
|
2012
|
|
|
Bere esperientzia azaldu digu: " Parisko altzari enpresa
|
batek
Arrosako Denek enpresarekin lan batzuk egin nahi zituen. Arrazoi tekniko batzuk zirela medio, hemen posible ez zenez, Arrosatik Donostia ondoko enpresa batera joatea proposatu nion.
|
|
|
Dena normal, edo are, normala baino alaiago. Normalitatearen arauek sinestezinezko indarra zuten dudarik gabe, amonak, heriotza aurreikusiz bezala, oparia gertakaria baino pare bat egun lehenago egin baitzidan, egunerokoaren tramiteak eginik uzteko;
|
bata
arrosa bat. Nola zekien ez zela nire urtebetetze egunean etxean izango?
|
|
2013
|
|
|
Gora beha dago Versus gaur, altokumuluei eta, tarteka, emakume biluziak ikusten ditu soslaiz edo alua zabal zabal eginda, jostari, ezpainak hiazintoz beterik. Lotsatu egiten da Versus ikuskizunarekin, ahalketu, eta begiak ixten ditu istantean, buruaz ezetz eta ezetz eginez, ez dela atzera tentaldian eroriko, hiazinto
|
batek
arrosa bat ekartzen duela gero, eta arrosa batek lorategirik ederrenaren zauri heriozkoa.
|
|
|
Bazekien Dionixiok arrosaren arantza zuela bihotzean, baina, arnasa sakon hartu ahala, halako lasaitasun bat gailendu zitzaion, goizaldeko neketik zetorkiona, alde batetik, hauspoa lehertu beharrean ibilia zen mendian gora?, eta sentimendu zehaztugabe batetik, bestetik, ezusteko baikortasun neurritsu
|
batek
arrosaren lurrin urruna ere atzematera eroan balu bezala, ez bortizki, baina bai leunki eta eztiki. Dionixio, baina, ez zen lurrin urrun haren existentziaren posibilitatean pentsatzen hasi, jakin bazekielako, beharbada, posibilitate hura ezinezkotasun bilakatuko zitzaiola pentsamendu logikoaren eremuan sartuz gero, eta hala, ametsaren ertzeko lurrin hura egurats ezin arnasgarriagotzat hartu, arratsaldean lagunetara joango zen eta, bezperan ez bezala, primeran pasatuko zuen haiekin, zer arraio!?
|
|
|
Bazekien Dionixiok arrosaren arantza zuela bihotzean, baina, arnasa sakon hartu ahala, halako lasaitasun bat gailendu zitzaion, goizaldeko neketik zetorkiona, alde batetik –hauspoa lehertu beharrean ibilia zen mendian gora–, eta sentimendu zehaztugabe batetik, bestetik, ezusteko baikortasun neurritsu
|
batek
arrosaren lurrin urruna ere atzematera eroan balu bezala, ez bortizki, baina bai leunki eta eztiki. Dionixio, baina, ez zen lurrin urrun haren existentziaren posibilitatean pentsatzen hasi, jakin bazekielako, beharbada, posibilitate hura ezinezkotasun bilakatuko zitzaiola pentsamendu logikoaren eremuan sartuz gero, eta hala, ametsaren ertzeko lurrin hura egurats ezin arnasgarriagotzat hartu –arratsaldean lagunetara joango zen eta, bezperan ez bezala, primeran pasatuko zuen haiekin, zer arraio! – eta nekearen atseginak eskaintzen ziòn sehaskan kulunkatu zen, baita lotan gelditu ere, handik gutxira.
|
|
|
Kristalezko loreontzi
|
batetik
larrosak amiltzen dira ostraz beteriko azpil batera.
|
|
2014
|
|
|
Lore sorta bat erosi dut Maidagan kaleko bulegora ailegatu aurretik, dozena
|
bat
arrosa gorri, pasioaren kolorea irudikatuz. Laurak esker onez onartu ditu:
|
|
|
Orio auzora sartzeko telefono kabinaren aldamenean eman zuen arratsalde osoa zain. Han parean bazen villa
|
bat
arrosa kolorekoa, gizon bat karraskilak mozten guraize handi batzuekin, galtza motzetan. Tarteka Xabiren aldamenean jartzen zen, zuzen ari ote zen egiaztatzearren, eta ondoren berriz ekiten zion adorez.
|
|
2015
|
|
|
Besteak beste, ekiloreak, arrosak eta baserreak. Entsaladak prestatzeko gehien erabiltzen den laginetako
|
bat
arrosa da; zehazki, petaloak; gladioloak eta krabelinak. Funtsezkoa da lore jangarriak identifikatzen jakitea, kontsumitzeko arriskuak saihesteko.
|
|
|
ezagutu dutelako utzi diote joaten, edo, alderantziz, ezagutu ez dutelako? Madarikatutako lore sorta bat oparitzen duenak bezala, adineko emakume
|
batek
arrosa zuri zimelduak diruditen kleenex painelu zimurtuz gainezka dagoen autora sartzera gonbidatu du, baina esker onez errefusatu du gonbita Angela Merkelek.
|
|
|
Lau gazte arrastatu ditu joanden astean frantses poliziak,
|
bat
Arrosan, Alex Feldman, bat Itsasun, Jean François Magis, eta bi Baionan, Haitz Agirrebarrena eta Teo Salamon. Errana izan denaz, 2013an eta 2014an izan diren etxe erretze batzuri lotuak omen ziren arrastatze horiek, bereziki Itsasu eta Aiherrakoeri.
|
|
2016
|
|
|
Berak ere horixe egingo du, beraz. Baina ez lore bakar bat, gure idazle gazteak dozena
|
bat
arrosa hori ipini ditu txarro handi batean, Carver en ipuin eder haren (eta, bidenabar, Txekhov handiaren) omen gisa. Metaliteraturaren apaingarri guztiak prest dauzka, bada, gure idazle gazteak, eta aise idatzi ditu hainbat lerro.
|
|
|
" Exkerretarik, agertokiaren hastetik eta gibelerat, ostatu handi baten aintziñ aldia; hunen luzetasun guzian kapena
|
bat
arrosaz eta mahats aihenez estalia. Etxe zolako bi salak argituak dire bi leiho zabaletarik:
|
|
2019
|
|
|
Han, harrizko zubiaren azpian, bazen arrosa landare
|
bat
arrosa gorri batekin, eta haren alboan erromero landare bat hazi zen lurretik, eta elkarrekin hain zeuden estu besarkaturik, arrosaren hostoek ukitu egiten zituzten doi doia erromeroaren lore zuriak.
|
|
|
Alde honetatik, Porta de Ferrorantz, Mem Ramires kapitainak agintzen duen soldadu ostea jaitsiko da, tropelean Mogueime doa, bere buruzagiak ikusi egin du azkenik, eta ezagutu, alturarengatik seguru asko, aurpegia bizarduna baita, guztiona bezalakoa, eta oihu egingo dio, irri laño eta erdi aroko batekin, E, gizona, altuegi dira harresi hauek ni berriz zure sorbalda gainean igo eta eskala bota ahal izateko, Santaremen egin genuen bezala, ederki asko atera zitzaigun jokaldia, baita errege gure jaunari ere, eta Mogueimek, konfiantza eman zaion arren, bere ofizialak jada ospetsu den giza eskailerako parteen kokapen erlatiboari buruz eman duen bertsioari aurka egitea burutik pasatzen ez zaionez, gerrara doan soldaduak jeep baten gainean doan jeneralari erantzuten dion filosofiaz erantzungo dio, Hor barruan berriz elkar ikusten badugu, biok gerra irabazi dugun seinale izango da, baina gu biotako bat ez badago, horrek gerra galdurik dauka, eta orain, altxa beza jaun horrek bere ezkutua, hor gezi zaparrada bat dator eta. Raimundo Silvak mahaiko lanpara piztu zuen, argi azkarrak arrosak itzaltzen zituela eman zuen une batez, gero arrosak agertu ziren atzera berriz, beren burua berrosatu izan bailuten, baina aura eta misteriorik gabe, uste ohi denaren aurka botaniko batek asmatu zuen harako esaldi famatu hura, Arrosa
|
bat
arrosa bat da, arrosa bat da, poetak Arrosa bat esango zukeen, besterik gabe, gainerakoa arrosari so egotearen isiltasunaren barruan kabituko zen.
|
|
|
Usain bakarra hezetasunarena zen leku hartan, eta argizari urtua zein urrutitik usaintzen zen kontuan hartuta, mofeta
|
bat
arrosa lorategi batean bezain nabarmen sentitu behar zen Leirek goizero lepoan ematen zuen bioleta esentzia, tanta gutxi batzuk baino jartzen ez zituen arren.
|
|
2020
|
|
|
Kristalezko loreontzi
|
batetik
arrosak amiltzen dira ostraz beteriko azpil batera.
|
|
|
Egun pare
|
batean
arrosa bezain fresko egongo zara.
|
|
2021
|
|
|
Baigorri Garazi eskualdeko beste herriek ere berdin egin zezaten deia zabaldu zuen, baina bakarrik Gabriel Dermit orduko Ortzaizeko auzapezak Arrosarekin bat egin zuen. Mobilizazio desberdinak egoera horren salatzeko iragan ziren, horietarik
|
bat
Arrosan berean, agertzen den orduko afixak adierazten duen bezala.
|
|
|
«Jolin, hori gosez hiltzen da, ama, tomatea hartzen ari da eta jaten. Ikusiko bazenu bezala norbait arrosondo
|
batetik
arrosa lili bat hartu eta jaten, berdin».
|
|
|
Ordu arte inoiz ez zen konturatu zein ederra zen: hosto berdeko meta
|
bat
arrosa zuriz estalia ia erabat. " Polita da –esan zuen– Eta Vermonteko etxe eder bat bezalakoa da.
|
|
2022
|
|
|
Gogorrak egin zaizkio Osakidetzan apopilo eman dituen egunak, baina ederki zainduta sentitu da, eta hitz ederrak besterik ez ditu artatu duten osasungintzako langile profesional guztientzako. Zeladoreak bata grisarekin, erizainak bata urdinarekin, erizain laguntzaileak
|
bata
arrosarekin, eta medikuak bata zuriarekin. Gogoan ditu denak.
|
|
|
Udazken hartan Amalia ohi baino isilago egon zen. Luze egoten zen leihotik begira, pasealekuko mutilei so, igarri nahirik bezala haietakoren
|
batek
arrosa bat ote zekarkion ezkutuan. Batzuetan arreba eskaileretan behera lerratzen zen isilean, eta nik banekien postontzira zihoala.
|
|
|
Emakumeak lepo gibeletik kontu dio kazetariari. Zamar beltz bat jantzia du, zabal samar irekia, zeinetik kuku egiten baitu blusa kremaileradun batek, kolore batik
|
bat
arrosako erronboz apaindua, tontor gailen batzuen tapaki. Burua alde batera pixka bat makurtuz gero, Eduren sudurrak talka eginen luke malkar horiekin.
|
|
|
...n nuen paisaia errukigabe haiek, hotz eta filamentuz beteak, ikustean, eta gehiegi da pentsatzen nuen, zer dela-eta urrun  tzen da edertasuna gizonengandik, zer dela-eta azaltzen da bakarrik teleskopio baten lentillen muturrean edo globoko eraremu bazter horietan, bizi ahal izateko batek bizitza osoan entrenatu behar duen leku apartatuetan, eta han nonbait ikusten nuen neure burua, hauts kosmiko
|
baten
arrosan edo arrail baten turkesan flotatuz, duela berrehun milioi urte mikroorganismoek beren habia egin zuten tokian, nire izena izango zuen planeta txiki bat irudikatzen nuen, minutu batean alderik alde zeharkatzeko modukoa, planeta gris bat ilargi krater ederrez betea, eta irudikatu nuen arrosak landatuko nituela kraterren artean, otso larruz inguraturik ikusten nuen neure burua eskualde polar...
|
|
2023
|
|
|
Errutina sistemaren arma bat da, nolabait erranda; arma
|
bat
larrosak edo azpian dagoen hori ez daitezen azaleratu. Hori gertatzen denean, norbanakoak bilakatzen gara arma.
|
|
|
Ikusleetako
|
batek
arrosa gorri batzuk bota zizkien espaloitik; kantariek bi hartu eta bat Andre Mariari eta bestea Yolandari eman zieten.
|
|
|
Rosaren antza zuen iratxo hark, meheak eta marraztuak zituen bekainak, eta margotuak betazalak. Baina ttikia zen, eta diadema eta
|
bata
arrosa zeramatzan jantzirik. Ttikia zen haren etxea.
|
|
|
Iraganaren galera kolektiboa edo indibiduala giza tragedia handia da, eta guk gure iragana bota dugu haur
|
batek
arrosa botatzen duen bezala. Oroz gain galera hori ekiditeko diote populuek konkistari etsituki ihardukitzen.
|