|
2000
|
|
|
Osasungarri gertatu da oso, egin beharreko ariketa bat lana hasiera batean pentsatu bezala burutzeko. Gure kultur historiaren berrirakurketa
|
batean
arriskuak itzelak dira edozein aldetara gehiegi kargatuz gero, eta egin daiteke... Ikuspegi orokor eta kritiko bat ematearren ahalegindu naiz esate baterako literaturaren gehiegizko pisuari hanka egiten, gipuzkoanismoari, galderarik ez dakarten kronikei...
|
|
|
Bi alde daude hor, hiztun zahar batzuek zentzu tradizionalista
|
batean
arriskua ikusten dute batuan, fablak desagertuko ote diren, desagertzekotan gaztelaniak desagertaraziko dituela ohartu gabe. Beste aldea arriskutsuagoa da, unibertsitateko hizkuntzalariena, horiek ez dute ezer jakin nahi aragoeraz, eta beti ibar bakoitzeko hizkera aztertzera mugatu nahi dira, inolako ezagupenik gabe
|
|
2001
|
|
|
aurkeztu duen balizko kasuan (gidatzeko baimena orain dela 2 urte eskuratu zuen 20 urteko mutil bati Peugeot 206 XND
|
batentzat
arrisku orotako asegurua egitea, alegia), aseguratzailearen prima 750.000 pezetaraino doa.
|
|
|
Elikagaien segurtasunean eta etengabe aldatzen ari diren alorretan, web orria osatzen duten elementu guzti guztiak gaurkotzeko aukeraz gozatzeak esan nahi du kontsumitzailearen premiei noiznahi erantzungo dien produktua eskura edukitzea, horrelako bereizgarriak dituen obra
|
baten
arrisku larrienari saihets eginik: zaharkiturik geratu eta, horrenbestez, baliagarritasuna galtzea.
|
|
|
Bestalde, Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCU) egindako azterlan baten arabera, aseguru etxeen erdiak baino gehiagok 2 urte baino gutxiagoko gidabaimena duten 25 urtetik beherako pertsonei aseguratzeko joera dute, eta hori egiten dutenek oso baldintza murriztaileak dituzte. Gainera, kontsultatutako hiru konpainiek ez zuten onartu 5 edo 6 urtetik gorako ibilgailu
|
bat
arrisku orotarako babestea; autoak zortzi urte baino gehiago baditu, berriz, sei aseguru etxe dira uko egiten dutenak, eta hamar urte baino gehiago baditu, bederatzi dira nahi ez dutenak. Aseguratzeko prest dagoen konpainiarik ez duten gidarientzat, OCUk gogorarazten du Aseguruen Konpentsazio Partzuergoak (CCS) nahitaez bere gain hartzen dituela aseguru mota horiek.
|
|
|
EAJ eta EA alderdiak berehala ohartu ziren 1997ko uztailaren ondoko dinamika politiko mediatikoaren bidez, kontrolatzen ia ezinezkoa izango zen gizarte haustura
|
baten
arriskuaz gainera, haizerik gabe utzi nahi zela espazio nazionalista guztia. Ezker abertzalearen eta ETAren beraren kasua, gertakarien emana argi erakusten ari zen beren estrategiak isolamendu handiagoa eta negoziazio politikoa gatazkaren konponbide gisa bideratzeko aukera gutxiago zekartzala.
|
|
|
Pisu berriarekin nahikoa ez eta ongizatearen gizarteko hipermerkatu oparo hornituriko guztietan eduki zuten gure berri: bideoa, telebista, bideokamera, ordenagailua, auto berria, mikrouhinak, airezko labea, hozkailua, argazki makina, proiektorea, mendiko bizikleta, sei kasko diferente –pilotan aritzekoa, bizikletan ibiltzekoa, eskalatzekoa, rafting egitekoa, motorrean ibiltzekoa, parapente egitekoa–zein makina
|
bat
arrisku kiroletan aritzeko material espezializazio handikoa, diseinuzko altzariak, pattarrak eta likore exotikoak, urterik onenetako ardoak eta markako jantziak erosi genituen, besteak beste. Behialako garai batean nire erosteko ahalmena zuhurki administratzen zekien erosle irizpideduna nintzela amestu banuen ere, orain dena zen diferente, eta makina bat galderak galarazten zidaten loa:
|
|
2002
|
|
|
Bada pertsona talde
|
bat
arrisku handikoa, era honetako lesioren bat izanez gero: zirkulazio arazoak dituzten diabetikoek bereziki zaindu behar dituzte oinak eta baita beheko gorputz adarretako arteriosklerosia eta odol fluxuaren arazoak dituzten pertsonek ere.
|
|
|
Hauxe da pentsamendu horren ondorioa: . Aberastasunaren ekoizpen sozialak, hazkunde ekonomikoaren ikuspegi itxiak, berarekin dakar modu sistematiko
|
batean
arriskuen ekoizpen soziala?. Arrisku horiek berariazko ezaugarriak dituzte, azpimarragarriena beren globalizaziorako joera izan daitekeelarik, nazioa gainditu eta klase jakinetara mugatzen ez dena.
|
|
|
Egin berri diren baieztapenak ukatzeak edo bestelako portaerarik erakusteak, muturreko ondorio bikoitz
|
baten
arriskua dakar (Melucci, 2001): gaur egun norbanakoari eskaintzen zaizkion aukera kopuruak pertsona batek aukeratzeko duen gaitasuna baino handiagoa direnez, ez gaitasun horrek eta aukerak galtzen diren sentsazioak sindrome patologikoak sor ditzake (depresio endogenoa).
|
|
|
Beraz, ahuntz eta ardietan BSE dagoela baieztatzen bada, animalia horien buru osoa kendu da, adina edozein dela ere. Arrisku geografikoa Bestalde, Zuzendaritza Batzorde Zientifikoak adierazi du herrialde batean “scrapie” (ahuntz eta ardien gaitz eroaren aldaera) edo entzefalopatia espongiforme kutsakorra (EET) egotea ez dela kontuan hartu behar BSE kasuak dituen herrialde
|
baten
arrisku geografikoa ebaluatzeko orduan. Hala ere, kontuan hartuko da azienda beste herrialde batzuetara inportatzean.
|
|
|
Adibidez, talko hautsak. Malagako Farmazialarien Elkargoko José María Lazak dioenez, «larruazala ez da transpiratzen, eta infekzio
|
baten
arriskua handiagoa da». Hori dela eta, medikamentuak dira «atleta oinen» aurkako irtenbide bakarra, baina tratamendu luzea da, baina asko ez daude prest osorik aurre egiteko.
|
|
|
erantzukizunaren ardatz nagusia.Esparru juridiko desberdinetatik adierazi denez, eta zenbait autorek hala adierazi dutenez, baliteke zientziak kasu askotan behar adinako erantzunik ez izatea esparru penalean kondena bat oinarritzeko. Batzuetan, ezinezkoa izaten da kausa ondorio erlazio bat zehaztea gizabanako jakin baten jokabide jakin baten eta talde
|
bateko
arrisku (arrisku) edo lesioaren emaitza baten artean. Hala ere, planteatzen den prozedura horretan, adituen iritzia eta aurrerapen zientifikoak izan behar dira kontuan; batez ere, delitu bat edo lesio falta anizkoitza izateaz gain, ingurumenaren aurkako delitu bat oinarritu behar denean, aurrekoa baino berriagoa eta konplexuagoa.
|
|
|
Askotan, gehigarri erabilgarritzat jotzen dira, ez baitute produktuaren kalitatea hobetzen ez okerragotzen, kontserbazioari edo nutrizio kalitateari dagokienez. Ondorioz, eta behar bezala onartzeko, onura txiki
|
baterako
arrisku maila onargarria oso txikia izan behar da nahitaez. Koloratzaileak hiru talde handitan sailka daitezke:
|
|
|
Honatx Daily News kazetaren izenburua: " Zakur
|
batek
arriskuan dauden katuak bilatu eta salbatu egiten ditu".
|
|
2003
|
|
|
Baina aski da atalburuak irakurtzea, lanaren xede katoliko militantea ikusteko: . Brahma, Vichnu eta Siba ez dire Yainco?,. Budda ezda yainco?,. Confucius ez da Yainco?... 101 Nalanahi ere lan bitxia da, zeren ikuspegi katoliko
|
batetik
arrisku gutxi zegoen euskaldunak halako erlijio exotiko eta urrunen batean, erortzeko?, eta beraz ez da oso agerikoa lan honen praktikotasuna. Susma daiteke Xahok ekarritako proposamen erlijioso berriei (Ekialdeko erlijioetan oinarrituriko sinkrestismoei) erantzun nahian otu zitzaiola Hiribarreni liburu hau idaztea (adibidez Xahok 1842an argitaratu zuen Philosophie des religions comparées lanari arrapostu emanez).
|
|
|
5 Mikel Aizpuruk (2002: 227) aipatu izan du euskarazko historia produkzioak autoerreferentzialtasun itxi
|
baten
arriskua saihestu duela. Dudarik gabe, autoerreferentzialtasun endozentriko hertsi bat kaltegarria da, baina horren antipodetan egotea, hots, inolako erreferentzialtasunik sortu gabe, ez da askoz hobea.
|
|
|
EBn gutxieneko arauak ezartzearen aurrekaririk hurbilena Batzordeak txerrien hazkuntza intentsiboko sistemei buruz aurkeztu zuen txostenean eta 1997ko irailaren 30eko Albaitaritza Batzorde Zientifikoaren Irizpenean hauxe adierazi zen: “txerriak beren jarduera eta esplorazio portaerarekin bat datorren ingurunean bizi behar dute, eta espazio muga garrantzitsu
|
batek
arriskuan jartzen du haien ongizatea”. Arauaren garrantziak zerikusi handia du sortzen duen bolumen ekonomikoarekin.
|
|
|
Euskal enpresa batek %30eko errekargua ordaindu dio langile
|
bati
arriskuak ez ebaluatzeagatik.
|
|
|
Halaber, adierazi dute ezin direla erosi haurrek eskatzen dituzten jostailu guztiak, eta hautaketa bat egin behar dela telebistan eta publizitate katalogoetan agertzen ez diren beste joko batzuk ikusi eta aurkitu ondoren, “publizitate mezuek ez baitute beti balioetan hezten”. Jostailu
|
batek
arriskuak baditu, kooperatibek funtzionamendu arauak betetzea gomendatzen dute; izan ere, horrek “arrazoizko arriskuekin bizitzen ikastea dakar, eta segurtasun ohiturak ditu” haurrengan, nahiz eta jostailu kategoria jakin batzuetan jostailuak erabiltzeko kontuan hartu beharreko neurriak eta erabilera desegokiak ekar ditzakeen arriskuak adierazi behar diren.
|
|
2004
|
|
|
Behar lukeen baino garrantzia gehiago du, eta horrek arriskutsua bihurtu du futbola.
|
Batetik
arriskua du diruarekin galtzeko. Eta bestetik, ez baldin bada ongi erabiltzen, futbola bonba bat da pertsonentzat.
|
|
|
Emakume batek eragin gabeko abortu
|
baten
arriskua organismoan proteina bat ez izatearekin lotuta egon liteke, Australiako zientzialari talde batek egindako azterketa baten arabera. Absentzia hori odol analisi soil batekin egiazta daiteke.
|
|
|
Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCU) Osasun eta Kontsumo Ministerioari eskatuko dio garagardoetan alkoholaren eduki zehatza adieraztera behartzeko %1era iristen ez denean. Haren iritziz, informazio “funtsezkoa” da; izan ere, alkohol kantitate jakin bat edateak errehabilitatutako alkoholiko bati kalte egin diezaioke, edo gidari, pilotu edo haurdun dagoen emakume
|
batentzat
arriskua handia izan daiteke. OCUren eskaerak zerikusia du merkatuan merkaturatzen diren “alkoholik gabeko” garagardoen erdiak, gutxi gorabehera, bolumenaren %1 inguruko kopuru nabarmenak izatearekin, elkarte horrek egindako konparaziozko azterketa baten arabera.
|
|
|
Elikatze katearen azken faseetan, kontrol funtzio espezifiko batzuk erreserbatzen dizkie txikizkako salmentaren edo banaketaren arduradunei, eta behartuta daude segurtasun baldintzetara egokitzen ez diren produktuak kentzera, beren jardueraren mugen barruan; eta lankidetza funtzioak, berriz, ekoizleek, transformadoreek, fabrikatzaileek edo agintariek hartutako neurrietan, eta horiei trazabilitatea lortzeko beharrezko informazioa eman diete. Lankidetzan aritzeko betebehar orokor bat exijituko zaie agintariekin elikagai enpresen ustiatzaile guztiei, hornitzen edo hornitzen duten elikagai
|
baten
arriskuak saihesteko edo murrizteko hartutako neurriei dagokienez. Izan ere, horietako edozeinek uste badu edo pentsatzeko arrazoirik badu merkaturatu duen elikagaietako bat osasunerako kaltegarria izan daitekeela, berehala eman du horren berri, bai eta azken kontsumitzailearentzako arriskuak prebenitzeko hartu diren neurrien berri ere.
|
|
|
Inguruko herrialdeei ez ezik, azkar garatzen da arazoa, eta badirudi «kutsakorra» ere badela. Izan ere, arazoa arrazoizkotzat har daiteke, produktu
|
baten
arriskua ez baita kontsumitzen den eremuarekin bat datorrena; izan ere, potentziari dagokionez, ondorio berak izan ditzake azken kontsumitzaileengan, irentsi ondoren. Elikagaien globalizazio ekonomikoarekin batera, ez da elikagaiei buruzko globalizazio informatiborik egiten, kontua elikagaien kontsumitzaileen osasuna eta segurtasuna babestea denean.
|
|
2005
|
|
|
Nota txarrenekoa, paradoxa bada ere, ikusi
|
batera
arrisku handienetako batentzat izan da: erorketa askea.
|
|
|
Espainiak, adibidez, kontsumitzen duen energia primarioaren hiru laurdenak inportatu behar dituenez, urte gutxiren buruan arazo larri baten aurrean aurkitu daitezke. Horregatik guztiagatik, gero eta ahots gehiagok ohartarazten dute gero eta urriagoa eta biziagoa den baliabide
|
baten
arriskuen berri. Baliabide horrek nazioarteko tentsio eta gatazka belikoak eragingo ditu, eta, beraz, instantzia independente batek munduko energia banaketa kontrolatzea eskatzen dute.
|
|
|
Kezka Caixa Catalunyaren iritziz, mendekotasun hori “kezka iturri izan daiteke etxebizitzaren prezioak murriztea ekar dezakeen eraginagatik”. Alde horretatik, txostenak azpimarratzen du “Erresuma Batuko esperientziak erakusten duenez, tasen balizko igoera
|
baten
arriskuak erlatiboak dira”. Hala ere, higiezinen burbuilari aurre egiteko Ingalaterrako Bankuak egin zuen diruaren prezioa igo izanak ez zuen esan nahi higiezinen prezioak jaitsi zirenik bi urte igaro arte.
|
|
|
Frantziako gaia Europako organo judizial gorenera iritsi da, Europako Batzordeak egiaztatu ondoren Frantzian baimendutako maila baino tamaina txikiagoko arrainak saltzen jarraitzen duela, agintari nazional eskudunek esku hartze eraginkorrik izan gabe. Justizia Auzitegiak berak uste du horrelako jarrera
|
batek
arrisku larrian jar zitzakeela, ondorio metakorra duelako, arrantza baliabideak zaindu eta kudeatzeko Europar Batasuneko araubidearen helburuak. Larritasun handiko egoera Frantziako agintarien ez betetze egoera urrutitik zetorren.
|
|
2006
|
|
|
Andu Lertxundiren hitzok jaso zituen Luma berrien eleak aldizkariak: «Nobelagile
|
baten
arriskurik eta erronkarik handiena sinesgarritasunarena da. Baina ez istorioaren sinesgarritasuna, baizik eta hizkuntzarena edo sentimenduen agerpenarena.
|
|
|
Sortzaileari (normalean publizitate agentzia bat) dagokionez, haren interesa publizitate sorkuntza ustiatzean datza, beti egongo da iragarle batekin erlazionatuta. Interes hori, nolanahi ere, iragarleak berak zein hirugarren alderdi
|
batek
arriskuan jar dezakete. Mehatxu hori hainbat unetan gauza daiteke publizitatearen hedapenaren arabera.
|
|
|
Ez dago arriskurik behartsuenek hartzea. Ingurumen osasungaitz
|
baten
arriskuetako asko egoera okerrenean dauden herrialdeek eta herrialde aberatsetako pertsonarik pobreenek jasaten dituzte. Oso garrantzitsua da herritarrek jakitea arriskuaren banaketa ere Zuzenbidearen funtzio bat dela.
|
|
|
Auziak ez du eztabaida handirik. NHANES (1998) bezalako azterketa klinikoak, AEBn egina, sodio ugariko dieta duten gaixoen talde
|
baten
arrisku kardiobaskularra sodio gutxiko dieta duen beste talde baten arriskuarekin konparatuz, ikusi zuen bigarrenek bihotzekoak izan zituztela, bigarrenek baino %20 gehiago.
|
|
|
Auziak ez du eztabaida handirik. NHANES (1998) bezalako azterketa klinikoak, AEBn egina, sodio ugariko dieta duten gaixoen talde baten arrisku kardiobaskularra sodio gutxiko dieta duen beste talde
|
baten
arriskuarekin konparatuz, ikusi zuen bigarrenek bihotzekoak izan zituztela, bigarrenek baino %20 gehiago.
|
|
|
“mendi zaurgarriagoa”, landa abandonuagatik (baso kudeaketarako plana duen azalera ez da %12ra iristen) eta “lurralde kaosa”, gero eta urbanizazio handiagoaren ondorioz. Agertoki horrek areagotu egiten ditu sua errazten duen eta, gainera, okerrera egiten duen “klimatologia larri eta aldakor”
|
baten
arriskuak. Horren aurrean, erakunde ekologistak lau proposamen egin ditu Kontserbazioko zuzendari Enrique Segoviaren eskutik:
|
|
|
Egokitze prozesua ere lankidetzazkoa da, noski.
|
Bat
arriskuen artean dago DRM (Digital Right) teknologiak erabiltzea Management), hau da, babes teknologikoak kopia, jatorrizko DVDak barne hartzen dituenak bezalakoa. Kasurik larriena aipatua da TiVo rena, telebista grabagailu digital oso bat Estatu Batuetan ezaguna.
|
|
|
Produktu kimikoen biltegi bateko orban kutsatzaile
|
batek
arriskuan jarri zuen ur korrontearen hornidura
|
|
|
Objektu birtualak kopiatzeko gai den programa
|
batek
arriskuan jarri ditu Second Life bezalako plataformak
|
|
|
Jokalari anitzeko joko jendetsuetan ordena asaldatzaileak egotea ez da berria, eta 2004an jada hauteman ziren “crackers” horiek jokoaren arauak hausten eta beste jokalari batzuei kalte egiten zieten. Orain, negozio eredu hasiberri
|
bat
arriskuan dago, eta kezka handiagoa dago. Izan ere, joko ezagunak 1,3 milioi pertsonako jokalari kuota lortu du, eta egunero 600.000 dolar mugitzen ditu transakzioetan.
|
|
|
Ez nuenez, kontentatu nintzen pentsatzera astopito ezjakin haiek ez zirela inoiz gozatuko Amadisen abenturez. Ez, haiek ez zuten inoiz jakinen zaldun bat egiazki zer den, are gutiago zer den dama printzesa
|
bat
arriskutik salbatzea eta haren maitasuna bihotzean eramatea munduz mundu.
|
|
2007
|
|
|
Ikusita PNVk Gipuzkoan jasotako zigorra, Iñaki Galdos prest zegoen Miguel Buen sozialistarekin akordioa gauzatzeko eta Gipuzkoako Diputazioaren gobernua elkarrekin osatzeko. Baina beti dago bainaren bat euskal politikan, horrelako akordio
|
batek
arriskuan jarri zezakeen Lakuako hiruko gobernua, baita sostengatzen duen oreka jokoa ere, eta hau gai potoloetan sartzea da. Ondorioa, paradoxa baten antza handia du, PNV EA koalizioa apurtzeko apustua egin zutenek ikaragarrizko presioak egin dizkiote Galdoseri PNVrekin akordioa adosteko Gipuzkoan.
|
|
|
Adituak ere bat datoz: eskolaz kanpoko jardueretan eta bideo-jokoetan denbora gehiegi emateak haurtzaroko hezkuntzan garrantzi gehien daukan baina gutxiegi balioztatu den jardueretako
|
bat
arrisku gorrian jarri dute: berezko jolasa, umeek beraiek sortu eta araututakoa, umeen irudimen eta sormena garatzeko ezinbestekoa.
|
|
|
04 04 Izatez, taldea familia handia izan ohi da, eta horrek ere laguntzen du. Neba arrebaren
|
bat
arriskuan ikusiz gero, inork ez du atzera egiten.
|
|
|
Abere ustiategi
|
batean
arrisku biologikoak daude. Izaki bizidun batzuek larru-azalean edo arnas aparatuan eta lixeriketa aparatuan ondorio larriak izan ditzakete, gure osasunaren kalterako.
|
|
|
Arrisku eremuaren gaineko espazio eta denborazko kontrol ahalmen hau giltzarria da, hortaz, potentzialtasun negatiboen identifikazio eta saihesbideak garatzeko orduan, medioaren gaineko kontrol horren bitartez identifika baitaitekearrisku sistemen itxiera edota irekiera gradua. Gradu horren arabera ezaugarritudezakegu, behin honaino iritsita, sistema
|
bat
arrisku sistema edota ziurgabetasunsistema legez11.
|
|
|
Alde
|
bateko
arriskua. Ekonomia Itunak adierazi nahi du estatuak ez duela parte hartuko EAEko zerbitzu publikoen finantzaketan, hauek jadanik transferiturik baldin badaude.
|
|
|
Framinghamen ikerketak, munduan egindako lan epidemiologiko garrantzitsuenak, bere garaian sinatu zuen odoleko homozisteina maila litroko 14 mikromoletik gora izugarri handitzen zela dementzia arriskua. Hala, homozisteinaren inhibizio terapeutiko
|
batek
arriskua gutxitzen duen ikertzeko oinarriak ezarri zituen. Beste azterketa batzuek, berriz, arrisku pazienteetan homozisteina inhibitzeak duen eragina ikertu dute, eta emaitza kontraesankorrak eman dituzte, baina Haanen lana, American Journal of Clinical Nutrition en azken argitalpen batean argitaratua, datu epidemiologikoen bidez egiaztatu besterik ez da egiten B12 bitaminaren kontsumo erregularra, homozisteina maila baxuagoak eta dementzia edo narriadura kognitiboa izateko arrisku txikiagoa.
|
|
|
istripuzko harrapaketak, batez ere Bizkaiko Golkoan eta Ipar Atlantikoan, zeinaren ebazpenean arrantza sektorea ere interesatuta baitago. Helburu horrekin, Espainiako Zetazeoen Elkartea (SEC), AZTI Tecnalia euskal zentro teknologikoa eta Vigoko Zentro Ozeanografikoa ikerketa bat egiten ari dira, Frantzia, Irlanda eta Erresuma Batuko ikertzaileekin batera, istripuz egindako harrapaketek itsas ugaztunei zer proportziotan eragiten dieten kalkulatzeko, eta, hala, espezie horietakoren
|
batentzat
arriskurik ba ote dagoen zehazteko, Erika k azaldu zuen. Urquiolak adierazi zuenez, garrantzitsua da arazo horren norainokoa zehaztea, ontziekin talka egiten duten ale heriotzak barne.
|
|
|
Markos Kyprianou Osasun komisarioaren ustez, txostenak informazio positiboa ematen du hurrengo urteetarako, «emaitza onak lortzea elikagaien segurtasunari dagokionez» aurreikusita baitago. Tresna eraginkorrak Segurtasunaren eta elikaduraren arteko loturak indartzeko 2006an hasitako ahalegin komunitarioak estutu egin dira 2007an Europako programaren apustu indartsuenetako
|
bat
Arriskuen Analisia eta Kontrol Puntu Kritikoak (APPC) sistema da. Sistema hori elikagaien segurtasunerako tresna eraginkorrenetakoa da.
|
|
|
Gaixoari tratamendurik egiten ez bazaio, “hiltzeko arriskua dago” ohartarazi du ikerketak. OMEk gogorarazi du TEV
|
baten
arrisku absolutua nahiko ahula dela, eta 6.000 pertsonatik bati eragiten diola. Hala ere, oinordetzako odol arazoak dituzten bidaiari gizenek, altuera txikikoak edo handikoak (1,90 metrotik gorakoak eta 1,60 metrotik beherakoak) eta ahotiko antisorgailuak erabiltzen dituzten emakumeek arrisku handiagoa dute nahaste horren biktima izateko.
|
|
|
Machu Picchuk egunean 2.500 bisitari hartzeko gaitasuna du, baina ez denak batera. 2007ko martxoan, Geologia Institutuak proposatu zuen turisten bisitak astean 5 egunera murriztea, irristatze
|
baten
arriskuak murrizteko. Hala ere, Machu Picchu dagoen Cuscoko (hego ekialdea) agintariek adierazi zutenez, hilabete batzuk badira eguneko bisita kopurua modu arrazionalean handitzeko aukera aztertzen ari direla, Jean Paul Benavente Eskualdeko Turismo Zuzendaritzako buruaren arabera.
|
|
|
Joseph Hibbeln, Bethesdako Osasun Institutu Nazionalekoa (AEB), talde horren azterketa berri baten zuzendaria da. Azterketa horren arabera, itsasoko produktuen astean 340 g baino gutxiago kontsumitzea hitzezko garapen motelago
|
baten
arriskuarekin lotzen da, baita gizartearen, komunikazioaren eta motorraren garapena ere, estandar hoberenen azpitik. Ikerketa The Lancet aldizkarian argitaratu berri da.
|
|
|
Euriborrak% 4,63 itxi zuen astea, duela sei urtetik hona, 2001eko otsailetik, hain zuzen ere. Espainian hipoteka gehienek ematen duten tipoaren gorakada hori bat dator Europako Banku Zentralak (EBB) kreditu krisi global
|
baten
arriskuagatik merkatuetan likidezia txertatzeko egindako jarduerekin. Hipoteka indizea %4, 5eko tasetan mantendu zen abuztuaren hasieratik.
|
|
|
Horren ondorioetako bat harrera eskualde horietan gaixoen karga izan da, medikamentuen eta zerbitzuen eskaera gutxienez %12 handitu baitute, Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) datuen arabera. Iraken, berriz, kolera izurrite
|
baten
arriskua kezkagarria da, 3.000 kasu baino gehiagoko agerraldia eta dozena bat heriotza iparraldeko hiru eskualdetan baieztatu ondoren. Ekialde Ertaina.
|
|
|
Itsaso Baltikoa espezie aloktonoek hartzen dute, hau da, kanpotarrek. Marmoka faltsu batek, Japoniatik iritsitako ostra erraldoi batek eta fokei eraso egiten dien birus
|
batek
arriskuan jartzen dute itsaso honetako fauna. Adituek diote klima aldaketaren errua dela dena.' Arriskurik handiena medusa faltsuarena da, mnemiopsis izenekoa.
|
|
|
35 edo 40 urtetik aurrera erretzaile ohia bada, kaltearen zati bat itzulezina da. Beste gaixotasun kardiobaskular batzuetan, 15 urtez tabakorik gabe egon ondoren, arriskua pertsona osasuntsu
|
baten
arriskuaren parekoa dela ikusi da. Minbiziaren kasuan, kalkuluak zailagoak dira, akatsak metagarriak baitira.
|
|
|
Produktu dibertsifikatuak Zenbait polizak lanbidean gertatzen diren istripuak eta eguneroko bizitzan gertatzen direnak estaltzen dituzte. Horietako
|
bat
Arrisku Profesionaleko Estaldura da, ohiko lanbidean gertatutako istripuak estaltzeko, ohiko bizilekuaren eta lantokiaren arteko joan etorrian gertatzen direnak barne. Merkaturatzen duten aseguru etxeek aukera ematen dute Arrisku Profesionaletik Kanpoko Estaldura kontratatzeko, bizitza arruntean gertatutako istripuetarako.
|
|
|
Izan ere, AAA arazo baskularra da, eta, kontrolatzen ez bada, hilgarri bihur daiteke. Proba, ekografia abdominala, ez da berria, baina salbuespena da ospitale
|
batek
arriskua duten gaixo guztiei zabaltzea. “Erretiratzeko adinean dauden ehun gizonetik zazpik AAA bat dute, eta ez dakite asintomatikoa delako.
|
|
|
Adin ginekologiko gaztea edo gaizki elikatua duten nerabe haurdunak dira nutrizio premia gehien dituztenak. Lehen hilekoa eman eta gutxira esnatzen den emakume gazte
|
batek
arrisku fisiologiko handia du, eta, nahiz eta amaren pisua handitu, neonatoen jaiotza pisuak baxu mantentzen dira. Fetuaren hazkundea murrizteko arrisku handiago hori fetuaren odol fluxuan eta fetuari mantenugaiak transmititzean eragiten den interferentziari zor zaio, amaren hazkundeari dagozkion ezaugarri fisiologikoen ondorioz.
|
|
|
Dokumentuaren arabera, New York, Madril, Londres eta Asiako zenbait herrialdetako atentatu terrorista fundamentalisten ondoren, “terrorismoak dimentsio berri bat irabazi zuen eta beldurraren zibilizaziora iristeko arriskua zabaldu zen”. Era berean, txostenak ohartarazten du “eskubide horien ikuspegi ideologiko posible
|
baten
arriskuak, nahiz eta Mendebaldeko ikuspegi menderatzaile baten zirrikitu gisa izan”, eta zuzenbide estatuaren onarpen unibertsala proposatzen du. “Baiezko ekintzak bilatu behar dira, konfiantza berrezarri behar da eta, batez ere, askatasunen joko zabala herrialde garatuen luxu esklusiboa ez izatearen aldeko apustua egin behar da”, adierazi zuen Mendesek, aniztasun kolektiboa bermatzen duten erregimenak goraipatu baitzituen.
|
|
|
Bai, orrelako zerbait egiñik, Yakin’ek suskritore geiago egin litzazke; baiña bear bada zerbait galduko luke. Onelako sail berezi
|
batek
arrisku bat izango luke. Pekatu nagusien artean ba da nagikeria deritzaiogun bat; eta ori genuke gure etsai:
|
|
2008
|
|
|
JEREMY M: Eta ez dut horrelako tximinia
|
bat
arriskuan jarri nahi.
|
|
|
... Tenperaturak gora egitean, glaziarrak eta izotz geruzak atzerantz doaz, gero eta txikiagoak eginez. Horren ondorioa itsasoaren maila igotzea izango da; eta baliteke hiri handiren
|
bat
arriskuan egotea. ... Itsasoan, karbono dioxido maila igotzean ura azidoagoa egiten da.
|
|
|
Tentsioak gora egin zuen Kuban karga nuklearra eraman zezaketen misilak jartzen hasi zirenean. SESBren eraso nuklear
|
baten
arriskuaren beldur ziren. 1962an izan zen.
|
|
|
Inbertsio
|
baten
arriskua ebaluatzea: kalifikazio agentziak
|
|
|
Askotan, zalantzazko gehigarriak dira, produktuaren kalitatea ez baitute hobetzen kontserbazioari edo kalitate higienikoari dagokienez. Ondorioz, eta behar bezala onartzeko, onura txiki
|
baterako
arrisku maila onargarriak oso txikia izan behar du nahitaez. Gehigarri koloratzaileak elikagaiei gehitzen zaizkie, itxura hobetzeko eta erakargarriagoak egiteko edo elaborazio prozesuan gertatzen diren kolore galerak ordezteko.
|
|
|
Joan den astean, NMFk esan zuen Espainiako etxebizitzek %15 eta %20 bitarteko gainprezioa dutela. Neurri zuzentzaileak Txostenak dioenez, “agintarientzako funtsezko erronka da berehala jardutea, doikuntza are nekagarriago
|
baten
arriskuak arintzeko, kontingentzia planak eginez eta neurri zuzentzaileak aplikatuz”. Izan ere, egoera benetan kezkagarria da.
|
|
|
Italiako sukaldaritzako produkturik ezagunenetako
|
bat
arriskuan dago, prozesatzean segurtasun kontrol ez eraginkor batek arriskuan jartzen baitu.
|
|
|
Italiako sukaldaritzako produkturik ezagunenetako bat arriskuan dago, prozesatzean segurtasun kontrol ez eraginkor
|
batek
arriskuan jartzen baitu.
|
|
|
Sareen eta Informazioaren Segurtasunerako Europako Agentziak eraso digital handi
|
baten
arriskuaz ohartarazi du
|
|
|
Europako Batasuneko (EB) kide diren estatuek Interneteko segurtasunerako mehatxuei aurre egiteko beste neurririk hartzen ez badute, zibererasoek eragindako “11 S digital”
|
baten
arriskua dago, New Yorken eta Washingtonen 2001eko atentatuei dagokienez, Sareen eta Informazioaren Segurtasunerako Europako Agentziak (Enisa) aste honetan jakinarazi duenez. Enisako zuzendari exekutiboak, Andrea Pirottik, komunikatu batean esan zuen Europak “serioago hartu behar dituela segurtasunerako mehatxuak eta baliabide gehiago inbertitu sareen eta informazioaren segurtasunean”.
|
|
|
Epe laburrean, haurrak babesteko eta gatazkak konpontzen laguntzeko aukera ematen du; epe luzera, berriz, egonkortasuna eta gobernu ona hobe ditzake”, azpimarratu du GKEak. Ildo beretik, Soteresek dio “haurrei hezkuntzarako sarbidea eskaintzeak lagundu egin dezakeela pobrezia arintzen eta gatazka iraunkor
|
baten
arriskuak murrizten. Haur guztientzako hezkuntza promesa mantendu behar dugu, non bizi diren kontuan hartu gabe”.
|
|
|
Lehenak, bankuak eta aurrezki kutxak eskaintzen ari diren azken eskaintzekin %5etik gorako errentagarritasuna lor daitekeelako, inbertsio seguru eta etengabe aldatzen ari den inbertsio baten bidez. Zor Publikotik eratortzen diren produktuei dagokienez (bonuak, letrak eta betebeharrak), errentagarritasuna ez da ikusgarria, baina inbertsio fidagarria izan daiteke errenta aldakorra unerik onenetan igarotzen ez den aldietarako. Beheranzko poltsa
|
baten
arriskuak eta abantailak Garai baxuetan errenta aldakorrean inbertsioak egiteak dakartzan arriskuak ukaezinak dira; horregatik, burtsako analistek bezeroei gomendatzen diete kontu handiz joka dezatela akatsetan ez erortzeko, inbertitutako kapitala murriztu ahal izan dezaten. Hona hemen gerta daitezkeen arazoetako batzuk:
|
|
|
Segurtasun akats larri
|
batek
arriskuan jarri du Interneteko helbideak esleitzeko sistema
|
|
|
Prebentzioa hasieratik Elikagai baten ekoizpen katean eragiten duten faktore ugarien ondorioz, elikagai horren jatorritik kontsumora arte, oso zaila da zero arriskua bermatzea; horregatik, batzuetan, elikadura toxikazioak gertatzen dira. Hala ere, elikagai
|
baten
arrisku maila eta kutsaduraren balizko faktore eta mekanismo guztiak ezagutzea oso lagungarria izango da elikagai horri aurrea hartzeko. Azterlan honen emaitzak bereziki garrantzitsuak izango dira ukipen mota horiek gehien jasan ditzaketen biztanleen sektoreentzat, hala nola, haurrentzat, gaixoentzat edo hirugarren adinekoentzat; beraz, lortutako datuak zuzenean aplikatuko dira bai eskoletako jantokietan, bai ospitale edo egoitza geriatrikoetan.
|
|
|
Txosten horretan, autoreek 36 urtean metatutako datuen jarraipena egin ondoren, 46.000 emakumek baino gehiagok harreman egonkorrak eta 29 urteko batez besteko adina zuten, eta ondorioztatu zuten denbora laburrean pilula hartzea %12 gutxitzen zela umetokiko, obulutegiko eta ondesteko minbizia garatzeko arriskua. Hala ere, nabarmendu zuten zortzi urte baino gehiagoan pilula horiek hartu zituen gutxiengo
|
batek
arrisku nabarmen handiagoa zuela% 22 – edozein minbizi mota garatzeko, batez ere umetokia. Obulutegiko minbizia Obulutegiko tumore horiek era askotako ezaugarriak izan ditzakete, eta ia sumatzen ez den tamaina izan dezakete, sabelaldeko barrunbea betetzeko moduan garatzeko.
|
|
|
Horixe uste du Munduko Bankuak (MB). Txosten bat argitaratu du, eta, bertan, hiri
|
baten
arrisku maila konkretua ebaluatzeko gai den sistema bat eskaintzen da lehen aldiz. Horrez gain, erantzuleek bere gain hartu lituzketen neurriak zehazten ditu, biztanleria eragin posibleetatik babesteko.
|
|
|
Klima aldaketak eragindako arazoen artean, bero boladek eragindako morbilotsmo hilkortasunaren hazkuntza eta gaixotasunek eragindako gehikuntza aipatu zituen. Malnutrizioa, malaria eta beherakoa Malaria izurrite
|
baten
arriskua “El Niño” bezalako fenomeno klimatiko baten hurrengo urtean halako bost da. Atzoko bileran parte hartu zuten adituek nabarmendu zuten klima aldaketak munduko osasunean izango duen eragina malnutrizioa, malaria eta beherakoa areagotuko direla.
|
|
|
Mailegu erraz eta merkeen amaiera Etxebizitza bat erosteko, auto bat erosteko edo edozein gastu pertsonal finantzatzeko, bankuek eta kutxek duela urtebeteko baldintza berberak eskatzen dizkiete eskatzaileei, banku ezagun
|
bateko
arriskuen analista den María Rodríguezek dioenez, baina" parametro doigarrienekin". Hau da, bezeroak mailegu bat emateko bankuak ezartzen dituen parametroekin bat etortzeko eskakizunak ez du orain inolako malgutasunik onartzen.
|
|
|
" Kate" deritzo etapa edo maila desberdinek osatzen dutelako. Hotz kateko punturen
|
bat
arriskuan jarriko balitz, horrek guztiak produktuaren kalitatea eta segurtasuna kaltetuko lituzke. Alde batetik, mikrobioak garatzea errazten da, bai eritasunak sortzen dituzten mikroorganismo alteratzaileak, bai patogenoak, bai eta erreakzio entzimatiko degradatzaileek elikagaia aldatzea ere.
|
|
|
hala nola ezin konta ahala lege ekimen antolatu dituzte, eta itunaren aurkako errekurtso zenbait aurkeztu; hauteskunde iruzurrean aritzea eta errolda manipulatzea egotzi diete; dimisioa emateko eskatu diote Hauteskundeetako Gorte Nazionaleko presidenteari; gose grebak egin dituzte; kanpaina mediatikoa abiarazi dute eta bortizkeria bolada bati bide eman diote. Estatu kolpe
|
baten
arriskuaz ere ohartarazi behar izan du asteon Moralesek.
|
|
|
Evo Moralesen gobernuak, ordea, fronte autonomikoa ahularazteko itxaropena du, haien prefetatik bik Pandoko Leopoldo Fernandezek eta Tarijako Mario Cossiok baliogabetuak izateko arriskua baitute, botoen %50 gehi bat lortu ezean. Beste bi prefet ere, La Pazeko Jose Luis Paredes Podemos taldekoa eta Cochabambako Manfred Reyes Villa kapitaina Gonzalo Sanchez de Lozada presidente izandakoaren aliatua garai
|
batean
arrisku larrian daude.
|
|
|
Arduratzeko moduko estatistika onak lortu ditu Granadak lehen hiru jardunaldietan. ACBko talde onena da txapelak jartzen, hirukoen jaurtiketan, eta defentsako errebotean, eta datu horiek oso garrantzitsuak dira talde
|
baten
arriskua ulertzeko.
|
|
2009
|
|
|
harri
|
bat
arrisku?
|
|
|
Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzaren bozeramaileak esan du Barne ministroak bahiketa
|
baten
arriskuaz ohartarazi badu, zalantzarik gabe, arriskua badagoelako izango dela, eta hori jakinaraztea betebehar bat dela iritzi dio.
|
|
|
Hilezkortasuna, ordea, Jainkoen pribilegioa da, ez gizakiena. Orduan bidaia luze
|
bat
arriskuz betea Herioren Uren haraindira abiatu du Utnapishtim Urrunarengana, hori Uholdean denak ito eta berak bakarrik biziraun zuena baita (mitologia hebrearreko Noe), horregatik Jainkoek hilezkortasunagaz saritua. Utnapishtimek proba bat jarri dio:
|
|
|
lehenik, emakumea, berrogei bat urtekoa, zaldiari bizkar ematen ziona? objektu bat jasotzen ari zela, kartera bat itxura guztien arabera, eta bigarrenik, bazihoakiola zaldia emakumeari, zaldizkoak borra bat zeraman eskuan dantzan?, zuzenean joan ere; esan nahi baita Domingok, egoeraz jabetu ez beste, oihu egin zuela, ezin ozenago, eskuaren mugimendu bizi
|
batean
arriskua seinalatuz: –Kontuz!?; emakumea jiratu eta, izuagatik paralizatuta, izotzak hartua zirudien behintzat, zaldia gainera zetorkiola ohartu zelako edo?, halaxe geratu zen segundo erdi batez, shock baten eraginpean bezala, mugitu ere gabe, irudiaren izugarrikeriak buru bihotzak hartuta, begiak, zegoèn tokitik, Domingok begi bakarra ikusten zion?
|
|
|
–Eta nik ez ditut, batere bermerik gabe, neure gizonak segada
|
baten
arriskuan jarriko, segitu zion ezker eskurik gabeko kapitainak, La Salle izan zitekeenak.
|
|
|
b. Sektoreen araberako dibertsifikazio politika, ekonomia garapena egonkortzeko asmoz. Sektore zehatz batzuen balizko krisialdien aurrean, sektorekontzentrazio handiegi
|
baten
arriskuak nabariak dira eta.
|
|
|
Penizilinak ez bezala, sendagai askoren larruazaleko probak ez dira beti fidagarriak, eta alergiak edo familia berak eragin duen sendagai bera kontrolpean eduki behar da, lesiorik baden begiratuz. Nolanahi ere, espezialistak bakarrik balora dezake erreakzio
|
baten
arriskua. Gogora dezagun “primum non nocere” maximoa (kalterik ez egitea da lehena).
|
|
|
Neurri horrek bat egin behar du lehendik dagoen aukerarekin, hau da, jabeen herenak eguzki energia aprobetxatzeko sistemak edo energia hornidura kolektibo berriak eskuratzeko beharrezkoak diren azpiegiturak jartzea adosteko aukerarekin. Arriskurik gabeko negozioa Sektorea zabaltzeko arrazoi nagusietako
|
bat
arrisku txikia da, Gobernuak ematen dituen bermeen ondorioz. Horri esker, ekoizpen fotovoltaikoak gainditu egin du 2008an 2010erako aurreikusitako guztizko energia kontsumoaren %20raino energia berriztagarrien ekoizpena handitzeko helburua.
|
|
|
Hori dela eta, bonu bihurgarrietan inbertitzea beti finantza kudeatzaile batek aztertzeko iradokitzen dute, zorroko aktibo mota desberdinak konbinatuz, batzuk errentagarritasun finkokoak eta beste batzuk arrisku handiagokoak. Mota horretako produktuetan kokapenak dituen inbertsio funts
|
baten
arriskua kontuan hartzen duen epe luzeko inbertsore batentzat, bonu bihurgarriak diru zorroa dibertsifikatzeko apustu interesgarria izan daitezke, baina kontuan hartu behar da inbertsio mixean errenta aldakorraren barruan sailkatu behar direla, analistek behar duten bezala. Alde horretatik, finantza produktu horren izenak interpretazio bikoitza du, inbertitzaile hasiberria nahas dezakeena.
|
|
|
Estatu Batuetako ikertzaile talde
|
batek
arriskuan dauden animalien finantza merkatu bat sortzea proposatu du, erakundeek kudeatua, haien kontserbazioa inbertitzaileen mende egon dadin. Plana bere gain hartuz gero, Gobernuak espezie baten babes kostua zehaztuko luke, eta funts bat erabiliko litzateke kontratuak inbertitzaileekin betetzeko.
|
|
|
Herritarrek, kartografia publiko honen bidez, eraikitako edo urbanizatuko den eremu
|
baten
arrisku naturalen berri izan dezakete.
|
|
|
Larruazaleko gaixotasun kroniko ohikoenetako
|
baten
arrisku faktore genetikoa identifikatzen du Europako talde batek
|
|
|
Horregatik, nazioarteko erakunde horren arduradunek zerrenda berezi bat sortu zuten leku ahulenekin. Leku
|
bat
Arriskuan dagoen Munduko Ondarearen Zerrendan sartzen denean, Gizateriaren Ondarerako Funtsak diruz laguntzeko konpromisoa hartzen du, eta Gizateriaren Ondarearen Batzordeak, leku hori dagoen herrialdearekin batera, mehatxuak ezabatzeko eta zerrenda orokorrera lehenbailehen itzultzeko neurri programa garatzeko ardura hartzen du bere gain. Kontserbazio sistemaren akatsak Imagen:
|
|
|
Joan den uztailean antolatutako RASFFi buruzko Nazioarteko Konferentzian, Europako Osasun komisario Androulla Vassiliouk adierazi zuen tresna horrek “elikagaien eta pentsuen segurtasuna bermatzen duten neurriei buruzko informazioa denbora errealean trukatzea” bermatzen duela. Jakinarazpenak Elikagaien arriskuen jakinarazpenak funtsezkoak dira produktuen segurtasuna hobeto kontrolatzeko Alerta jakinarazpena bidaltzen da herrialde batek merkatuan dagoen elikagai edo pentsu
|
baten
arriskua atzematen duenean, eta, beraz, beharrezkoa da neurriak hartzea, hala nola produktua kentzea. RASFFen azken txostenaren arabera, 2008an erregistratutako alerten %62 EBko produktuenak izan ziren.
|
|
|
Helburua da RASFFeko (EBko herrialdeak) kide guztiei beharrezko informazioa ematea, produktua beren merkatuan sartu den jakiteko, behar diren neurriak har ditzaten. Informazio jakinarazpenak (1.138 2008an), aldiz, herrialde
|
batean
arrisku bat identifikatzen denean erabiltzen dira, baina ez da beharrezkoa gainerako estatu kideek prebentzio neurri azkarrak hartzea. Izan ere, produktua ez da merkatu guztietara iritsi, edo arriskuaren izaerak ez du neurri zorrotzik behar.
|
|
|
Lagundutako kolonizazioen aldekoek azpimarratzen dute egungo ezagutzak eta teknologia berriek akatsak saihesteko balioko luketela. Maiatzean, Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) aldizkariak migrazio posible
|
baten
arriskuak eta kostuak kuantifikatzeko eta modu egokian egin ahal izateko sistema baten berri eman zuen. Proiektuak, neurri batean, AEBko Zientzia Fundazio Nazionalak (NSF) diruz lagundua, lince iberikoa eta zenbait tximeleta eta koral espezie eskuratzeko hautagai onak zirela adierazten zuen.
|
|
|
Gaur, bankuek ez dute nahi bi aldeentzat arriskutsua den produktu bat eskaintzea.' Espainian higiezinen prezioa jaitsi izanak, batzuetan, itundutakoa betetzea eragozten du. Titularrak ez badu ezarritako epean saltzen edo aurreikusitakoa baino irabazi txikiagoa lortzen badu, ustekabeko zor
|
batek
arrisku larrian jarriko du.
|