|
2000
|
|
|
‘Neska gaizki ikasia zara eta andere doña Lidiarenganat igorri zaitut denbora baterako, ea haren irakaspenetarik zentzatzen zaren’ Hatsarrean amaren deliberamenduaren kontra agertu nintzen —ohi bezala, alferrik, nahiz eta onartu behar dudan ezen, deliberamendu hartaz denaz bezainbatean, guztiz asmatu zuela gure amak—, zeren doña Lidia emazteki alargun bihozbera bat baitzen, buruz ongi jantzia eta bere buruaren jabea, eraman handikoa eta moja batzuekin lan egiten zuena ospitale batean, norat eramaiten baitzituen aurkientza haietariko jende printzipalak bere gaixoak eta eriak, gorputzezkoak nahiz arimazkoak. Eta ospitale hartan doña Lidia arduratzen zen batik
|
bat
arimaz eri geundenez —jendearen ustetan burutik gaizki geundenez, alegia— eta, nola bainindoan harenganat beharturik, hala, lehen egunetan, mendeku gisa, hari hitzik ez egitea pentsatu nuen... alferrik, zeren eta doña Lidiak irabazi baininduen apur bana. Eta irabazi ninduen, gainerat, lehen egunetik beretik.
|
|
2003
|
|
|
Eta orduan bai, hantxe geratu zuan Luzifer harrapaturik, gorputz eta arima! Gero, aingeru
|
batek
arima kendu zioan, eta horrelaxe hil zuan!
|
|
2004
|
|
|
Hortaz kanpo, zer? Askotan esan ohi da herri
|
baten
arima dala hizkuntza; baiña hori gehiegi esatea da. Hots sorta batek, soiñu multzo batek, ezin dezake herri baten arima eman.
|
|
|
Askotan esan ohi da herri baten arima dala hizkuntza; baiña hori gehiegi esatea da. Hots sorta batek, soiñu multzo batek, ezin dezake herri
|
baten
arima eman. Hori miraria litzake".
|
|
|
Matematikeraz jarraituz, bil ditzagun liferentzia xume horiek guziak, integra ditzagun diferentzial horiek giza-esperientzia guziko eremuan barrena, alkar ditzagun desberdintasun izpiak oro, eta nabarmen agertuko zaigu herri baten pleguaren berezitasuna, herri baten ezin azalduzko nortasuna pentsaeraren aldetik, bere nazio kulturaren giharra: Humboldt’ek" herri
|
baten
arima" hizkuntzak sortua.
|
|
|
Hitz batez: HIZKUNTZA DA HERRI
|
BATEN
ARIMA.
|
|
2007
|
|
|
ahalmen intuitibo hori gure baitan suhila duelako. Klages en sisteman bi polo kontrarioak dira, alde
|
batean
arima/ bizia/ gorputza, hirurak bat, eta bestean izpiritua (filosofia tradizionaleko materia/ izpiritua dikotomiaren lekuan). Gorputza, bizia?
|
|
2009
|
|
|
Maria Bibiana zabutik jaitsi eta, hura marmarka eta purrustaka utzita, Adarekin hasi zen jarraian Domingo, bultza eta bultza; istant batzuk lehenago, Maria Bibianaren zapuztaldiak guztiz poztu zuen Ada, ahizparen beheraldiak haren goraldia bermatuko balu bezala; pozik zegoen, baina urduri, aldi berean, ez baitzekien zer sentsazio ekarriko zizkion etorkizun hurbil berehalakoak, nahiz eta bazuen halako konfiantzatxo bat bere buruan, proba hura gainditu egingo zuela: okerrenean, hodei berde batean bukatuko dut, aingeruekin edo fantasmekin jolasean, baita Benjamin Mariaren arima ezin distiratsuagoarekin ere, beharbada; zeren, izeba Ernestinak behin esan zion bezala, guztiz gerta baitzitekeen gorputz itsusi bat zuenak arima ezin ederrago bat izatea, zer besterik adierazten zuen ahatetxo itsusiaren ipuinak??, baita alderantziz ere, gorputz eder
|
batek
arima itsusia izatea.
|
|
|
Maria Bibiana zabutik jaitsi eta, hura marmarka eta purrustaka utzita, Adarekin hasi zen jarraian Domingo, bultza eta bultza; istant batzuk lehenago, Maria Bibianaren zapuztaldiak guztiz poztu zuen Ada, ahizparen beheraldiak haren goraldia bermatuko balu bezala; pozik zegoen, baina urduri, aldi berean, ez baitzekien zer sentsazio ekarriko zizkion etorkizun hurbil berehalakoak, nahiz eta bazuen halako konfiantzatxo bat bere buruan, proba hura gainditu egingo zuela: okerrenean, hodei berde batean bukatuko dut, aingeruekin edo fantasmekin jolasean, baita Benjamin Mariaren arima ezin distiratsuagoarekin ere, beharbada; zeren, izeba Ernestinak behin esan zion bezala, guztiz gerta baitzitekeen gorputz itsusi bat zuenak arima ezin ederrago bat izatea –zer besterik adierazten zuen ahatetxo itsusiaren ipuinak? –, baita alderantziz ere, gorputz eder
|
batek
arima itsusia izatea.
|
|
2010
|
|
|
Jainkoak beste mana euri bat bidaltzen ez badu behintzat, txanpon euri urrezko bat edo??; zu harpa jotzen ari zintzaizkidan, Damaso, eta nik banekien; beste askotan ez bezala, baina, gogor egin nizun: . Diruaz erosi nahi ote duzu orain santu
|
baten
arima. Santu baten arimak ez du preziorik, ordea!?; baina zu ere ez zeunden barkatzeko prest:
|
|
|
–Diruaz erosi nahi ote duzu orain santu baten arima? Santu
|
baten
arimak ez du preziorik, ordea!?; baina zu ere ez zeunden barkatzeko prest: –Konturatu naiz, bai, lebitatu ondoren santutzat hartzen hasia dela jendea Pontxi?
|
|
|
Beharbada –hau nire irudipena da, edo eraikuntza mentala gehienez ere–, erreakzio moduan bihurtu zen antiespainola, eta tiroka zebiltzan aberkideekin identifikatu. Gizaki
|
baten
arimaren azken sekretuak misterioaren lanbroan galtzen bazaizkigu, kandela baten argi motelaz ilunpe hori zulatzen saiatu arren, Felixinen gogoa labirinto atzemanezin bat zen, niretzat bederen.
|
|
|
Jainkoak beste mana euri bat bidaltzen ez badu behintzat, txanpon euri urrezko bat edo..."; zu harpa jotzen ari zintzaizkidan, Damaso, eta nik banekien; beste askotan ez bezala, baina, gogor egin nizun: " Diruaz erosi nahi ote duzu orain santu
|
baten
arima. Santu baten arimak ez du preziorik, ordea!"; baina zu ere ez zeunden barkatzeko prest:
|
|
|
" Diruaz erosi nahi ote duzu orain santu baten arima? Santu
|
baten
arimak ez du preziorik, ordea!"; baina zu ere ez zeunden barkatzeko prest: " Konturatu naiz, bai, lebitatu ondoren santutzat hartzen hasia dela jendea Pontxi... baina galdetu al duzu nolakoa izan den haren lebitazioa?
|
|
2012
|
|
|
Ohar hauek berriro irakurri ditudanean, etsita geratu naiz egiatia behar duela bere ahulkeriak eta akatsak hain gupidagabeki kanpora agerrarazten dituen gizonak. Gizaki
|
baten
arimaren historia, baita arimarik zikoitzena izanik ere, herri osoarena bezain interesgarria eta baliagarria izan daiteke, batez ere adimen argiko norbaitek bere buruaz egindako azterketaren emaitza bada eta begikotasuna edo harridura sortzeko asmo handiusterik gabe idatzita badago.
|
|
2013
|
|
|
Fintasun eta hauskortasun hori. Eta gezurra dirudi barrutik beltz
|
baten
arima daukazunik!
|
|
2015
|
|
|
Baina txarrena ezin higitua da, geldi geldi egon behar hau. Neure arima salduko nuke noizean behin paseatzeagatik, bai, ardi horietako
|
baten
arima hila eraman banu ere, telebista ikusi eta aseguruak atez ate saldu besterik egingo ez banu ere.
|
|
2016
|
|
|
Dubravka Ugre, i' cek esaten duen bezala,, oraindik ere idazleak funtzioa baitauka herriaren arima gisa(?). Herri
|
baten
arimak errazago komunikatzen duelako beste baten arimarekin. (?) Gaur egun, idazle periferikoa inoiz baino prestago dago halakotzat jokatzeko(?).
|
|
|
Dubravka Ugre, i' cek esaten duen bezala,, oraindik ere idazleak funtzioa baitauka herriaren arima gisa(?). Herri baten arimak errazago komunikatzen duelako beste
|
baten
arimarekin. (?) Gaur egun, idazle periferikoa inoiz baino prestago dago halakotzat jokatzeko(?).
|
|
2017
|
|
|
–Teoria horiek, aita begiragarria, erantzun nion?, makina
|
bat
arima salba dezakete.
|
|
|
Zeren Zorbak berekin baitzeukan tinta xomorro batek behar duen guztia bere burua salbatzeko: ...oa, gezi baten antzera bere janaria goitik brauki harrapatzen dakiena; sorkuntzarako berezko sena, egunsenti bakoitzarekin berritua, gauza guztiak etengabe lehen aldiz bezala ikustera zaramatzana eta birjintasunez janzten dituena eguneroko elementu eternoak, haizea, itsasoa, emakumea, ogia?; eskuko irmotasuna, bihotzeko freskotasuna, bere arimaz trufatzeko ausardia, iduri baduela bere baitan indar
|
bat
arima bera baino handiagokoa; eta, azkenik, irri garden basatia, gizakiaren errai barrenenak baino sakonagoko iturri batetik sortua, Zorbaren bular jada zahartuaren barnetik une giltzarrietan askatzaile jaikitzen zena zalapartaka, eta halako indarrez lehertzen zena non gauza baitzen errausteko, eta errausten ere zituena, gizaki beldurti dohakabeak bere mundualdi hau gehiegizko minik gabe igarotzeko eraiki dituen barrikada suerte guztiak, morala, erlijioa, aberria?
|
|
|
Zerbitzari izan zuen emakume
|
baten
arima darama deabruak. Olaus Magnusen xilografia, HISTORIA DE GENTIBUS SEPTENTRIONALIBUS (Erroma, 1555).
|
|
|
Baina eszena filosofikoan eta medikoan gorputza protagonista nagusi agertu zen aldi berean, harrigarria da ikerketek hari buruz osatu zuten ideia narriatua. Anatomiaren, antzerkiak? 13 xarmarik gabeko gorputz profanatua agertzen du begi publikoen aurrean; hasiera
|
batean
arimaren tokitzat jo daitekeen arren, azkenean errealitate bereizitzat jotzen da (Galzigna 1978: 163) 14 Anatomisten ikuspegitik, gorputza lantegi bat da, Andreas Vesaliusek, disekzio industriari?
|
|
|
Subalterno psikologikoa, subalterno sozial ekonomikoa, politikoa, subalternoak era askotakoak daude, subalternitateak moduak eta moduak dauzka. Gaurko euskaldun konplexuz bete herabetiok, subalternitate mota
|
batek
arimaren zolaraino markatu eta, eginak, gaudena, denok aitor genezake.
|
|
|
–esan nion?. Eta gu denok ez al gara hein
|
batean
animarik gabeak. Gutariko edozeinek zenbateraino egiten ditu gauzak libertatez?
|
|
|
Lanak zuzentzen zituenaren baitan egoten zen batez ere aldea. Batzuk xuxenak, trebeak, saiatuak eta arituak ziren, barruan ingeniari edo gutxienez arotz
|
baten
arima zutenak. Horietakoa zen Fermin.
|
|
2021
|
|
|
Leku bat sortzeko toki
|
batek
arima behar du, genius loci deritzona. Gaur egun, arkitekturari zera eskatzen diogu, jasangarria, osasungarria eta efizientea izatea.
|
|
2022
|
|
|
Ordurako senarrak eraikia zuen gaiari buruzko diskurtso merke bat. Pertsona
|
baten
arima azalean marraztuta dagoela esaten zuen eta masaje emaileak sentimendu bakoitza bere lekuan jartzen lagundu behar duela. Pertsona esatean emakumeei buruz ari zen, noski, gizonezkoekin ez baitzuen lanik egiten, azal iletsuek higuina ematen ziotela eta.
|