2000
|
|
—Hik, jakina —gizona teman—, plantak egiten hituen zuzendaritzarekin, alegia koleran praktiketakoak bizkarreratzeagatik: hire eguneroko lanarekin aski huela, sekulako karga zela... agerian zelarik ergel
|
bati
adar puska baino gehiago gustatzen zitzaiala halako axiendaño ttitti ttentte ixter guriak eskolatzea. Nik, bederen, bekaizto gorrian egiten nitian uda guztiak, Kirol atalean beti emakume eskasean eta...
|
2001
|
|
Aitzolek baizik. Beste
|
batekin
adarrak jarri zizkidan putakume horrek. Jode.
|
2002
|
|
Xelebrekeria bat. Ile zuridun neska
|
bat
adarra jo nahian hasi zaidak.
|
2004
|
|
Une luze batez, aitak isilean iraun zuen. Hiritik kanpai baten hotsa heldu zitzaigun, geldoa, astuna, tristea, gaueko itsasontzi
|
baten
adarraren antzekoa. Azkenean, ibilera motelaz, aitak gela zeharkatu eta oheko burualdearen ondoko aulkian eseri zen.
|
2005
|
|
Bidetik apur bat apartatu zen Gur orduan. Bide bazterreko pikondo
|
baten
adar batetik euritako luze bat zegoen zintzilik. Gurrek euritakoa hartu eta harekin egin zuen bidearen zati bat.
|
2008
|
|
Ondoren gora igo ziren, jakina, Nazario urduri eta Mateo ez hainbeste. Nazariok bazuen, izan ere, berezko kezka bat, edo beldur bat, eskaileretan gero eta gorago egitetik zetorkiona, berak erabaki zuen, azkenean, Nazariok, eskaileretatik igotzea eta ez igogailuan?, baina, aldi berean, barra haien artean, burdinazko zuhaitz ezin tantaiago
|
baten
adar abarretan, babestua sentitzen zen, esan ere, esan baitzion Mateori lehenengo solairura iristean:
|
|
Baina idatzia zegoen ez zela urrutira helduko. Oihu batez, Johnek zuhaitz
|
baten
adarrari heldu, makulua galtzarbetik atera eta airean zehar txistuka bidali zuen lantza bitxi hura. Eman egin zion Tomi, puntarekin, eta ikaragarrizko indarrez, bi besaburuen artean, bizkarraren erdian.
|
|
Ondoren gora igo ziren, jakina, Nazario urduri eta Mateo ez hainbeste. Nazariok bazuen, izan ere, berezko kezka bat, edo beldur bat, eskaileretan gero eta gorago egitetik zetorkiona –berak erabaki zuen, azkenean, Nazariok, eskaileretatik igotzea eta ez igogailuan–, baina, aldi berean, barra haien artean, burdinazko zuhaitz ezin tantaiago
|
baten
adar abarretan, babestua sentitzen zen... esan ere, esan baitzion Mateori lehenengo solairura iristean: " Ez dizut esango bertigorik ez dudanik, Mateo, baina burdina odolean daramat eta burdinak babesten nau...".
|
2009
|
|
–Catherine hori sare banatzaile
|
bateko
adarra izanen da eta bere burua agerian ez jartzeko zu erabili nahi zaitu.
|
|
pentsatu nuen,, birigarroaren kantua?. Begiak itxi nituen, eta gereziondo
|
baten
adarra ikusi nuen. Anbulantzia gure leihopetik igaro zenerako, argi laranjek ozen egiten zuten txorrotxio, birigarroak goizero gure baserri zaharreko gereziondotik egiten zuen bezala.
|
|
Hala, bada, zegoen bezala zegoen Regina, galduta, Domingo ez bezala, antza; Domingok, izan ere, mugimendua zuen bitarteko eta mugimendua helmuga, lasterraldiak, jauziak eta artaziak?, halako eran, non, hurrengoan, sokara eramango baitzituen bere bi arrebak: soka lodi bat zen, lorezainak, Domingoren eskariz, zumar tantai
|
bateko
adar batetik zintzilikatu zuena, neska mutilak sokatik zintzilik ibil zitezen, batean sokan gora eginez, eta bestean zabuka.
|
|
Baina galdera xume horrek uste baino soka luzeagoa dakar. Izan ere. Txarok ahotsa apaldu zuen?, zergatik gizon batek emakume
|
bati
adarrak jartzen dizkionean ez da ezer gertatzen, eta emakumeak jartzen dizkionean, aldiz, putatzat eta degeneratutzat hartzen dute?
|
|
Kristoren laguna egiten saiatu zelako, otoitzaren bidez! Beste egun batean, berriz, bere leihotik atera eta zuhaitz
|
baten
adarrera eraman zuen Jainkoak, eta beste egun batean, fraideek ezin garraiatu zutèn gurutze astun bat hartu eta mendi tontorrera eraman zuen hegaldi batean.
|
|
–Mutilen
|
batek
adarrak jarri eta zeure burua leihotik botatzea pentsatu baduzu, gogoratu adarrak dituzula, ez hegoak.
|
|
Baina galdera xume horrek uste baino soka luzeagoa dakar. Izan ere –Txarok ahotsa apaldu zuen–, zergatik gizon batek emakume
|
bati
adarrak jartzen dizkionean ez da ezer gertatzen, eta emakumeak jartzen dizkionean, aldiz, putatzat eta degeneratutzat hartzen dute?
|
|
–Mutilen
|
batek
adarrak jarri eta zeure burua leihotik botatzea pentsatu baduzu, gogoratu adarrak dituzula, ez hegoak.
|
|
Hala, bada, zegoen bezala zegoen Regina, galduta, Domingo ez bezala, antza; Domingok, izan ere, mugimendua zuen bitarteko eta mugimendua helmuga –lasterraldiak, jauziak eta artaziak–, halako eran, non, hurrengoan, sokara eramango baitzituen bere bi arrebak: soka lodi bat zen, lorezainak, Domingoren eskariz, zumar tantai
|
bateko
adar batetik zintzilikatu zuena, neska mutilak sokatik zintzilik ibil zitezen, batean sokan gora eginez, eta bestean zabuka.
|
|
Kristoren laguna egiten saiatu zelako, otoitzaren bidez! Beste egun batean, berriz, bere leihotik atera eta zuhaitz
|
baten
adarrera eraman zuen Jainkoak... eta beste egun batean, fraideek ezin garraiatu zutèn gurutze astun bat hartu eta mendi tontorrera eraman zuen hegaldi batean. Eta korutik bere burua bota, eta noiznahi aritzen zen eliz gangaren azpian, jira eta bira, planeatzen, harik eta korura igotzea debekatu zioten arte, berak –Cupertinoko Josek– guztiz onartutako erabakian, zeren asko duenak gutxi duenari lagundu behar baitio eta zeren bai baitirudi ezen bere hegaldiekin komunitatearen errezoak eta zeremoniak oztopatzen zituela, guztia esan behar da eta.
|
2011
|
|
Denbora pasa geldoa da, ez da berehala ezer gertatzen; baina gustatzen zait, hala ere. Adi egon behar duzu, aspertu arte agian, harik eta, gutxien espero duzunean,, ttaup?, sagar
|
batek
adarretik askatu eta bere burua lurraren besoetara jaurtitzen duen arte. –Grabitatearen legea?
|
|
Aspaldi bateko urte zaharretan hasitako kondaira
|
baten
adarrak ari da kimatzen Jose Santos eta, orain, azken frutaren zain dago, umea Gabonetako opariaren aiduru legez; ziklo bat itxiko den itxaropenez.
|
2012
|
|
Kaleratzeko eskatu dizkidaten xehetasun harrigarriek, denboraren sekuentziari dagokionez, nekez uler daitekeen kointzidentzia sail
|
baten
adar nagusia osatzen dute; eta sail horren bigarren mailako adarra, edo azkena, irakurle guztiek ezagutuko dute, New Yorken gertatu zen Mary Cecila Rogers neskatxaren hilketan.
|
|
Halere, ohitu egin nintzen egoera horretara, jasankortasunez lan egitearekin nahikoa nuen, eta emaitzaren akatsak onartzen ikasi nuen. Alea erein nuenean, area behar nuen, eta, oztopo hori gainditzeko, zuhaitz
|
baten
adar handi eta sendo bat hartu, eta esan daiteke lurra atzaparkatu egin nuela, eskuaretu edo jorratu baino gehiago.
|
2013
|
|
–Ez duk, ez, erraza, baina hik jeneralen
|
bati
adarra jotzeko modua aurkitu duk, itxura batean?
|
|
Hala ere, zalu. Zumar
|
batetik
adar bat hartzeko gelditu nintzen di da. Arrotxapeko etxe zenbait gibelera utziak nituen, nire bizkarrera aditu nuelarik zamarien eta gurpilen intziri eta karranka neketsua.
|
|
Lady Catherinek nahikoa harrituta zirudien erantzun zuzenik ez jasotzeaz; eta Elizabethek susmatu zuen bera zela halako mutiri itzaltsu
|
bati
adarra jotzen zion lehenengo izakia.
|
|
–Ez duk, ez, erraza, baina hik jeneralen
|
bati
adarra jotzeko modua aurkitu duk, itxura batean...
|
2014
|
|
–Ez dakit, Mikel, niri ere ez lidake graziarik egingo nire gizonak beste
|
batekin
adarrak jartzeak. Zer nahi duzu ba, danbolinik gabe dantzatzen hastea?
|
|
Atzera begiratu dudanean, bi bele beltz ikusi ditut airean hegaka. Gainetik igaro zaizkit, nire aurrean dagoen zuhaitz
|
bateko
adarrean pausatu diren arte. Haren parera iritsi naizenean, niri begira jarri dira.
|
|
–Kontuz, gero, nire aita txiki hori! , esan zuen bidazti errusiar
|
batek
adarra jotze aldera?. Koipez zikindu eta hondatu beharrean jarriko dituzu zeure xal guztiak, zeure gantzekin nahasten badituzu!
|
2015
|
|
Albisteak sortu zidan ideia eta irudi zurrunbiloan, ez nintzen gauza ezer garbirik bereizteko. Goizean goiz aurkitu omen zuen mendi buelta bat egitera ateratako gizon batek, pago
|
baten
adarretik zintzilik, betiko arropa bera jantzita, beroki beltza goraino lotuta. Errota zaharra arakatzen ere ibili omen ziren, baina ez omen zuten ezer apartekorik aurkitu, ezta tximinoaren arrastorik ere.
|
|
Omen txarreko txori zaharra, hegoetako lumen erdiak falta zituena. Behin ostatu aurre
|
batean
adarra jotzen ikusitako gizon zahar, narras, kopazko kapeladun baten antza zuen.
|
|
Hala, Ramsay jaunaren lanean pentsatzen zuen bakoitzean, Lilyk beti ikusten zuen sukaldeko mahai marruskatu bat. Udareondo
|
baten
adar artean ageri zen oraintxe, baratzeraino iritsi baitziren. Eta kontzentratzeko ahalegin mingarri batekin enfokatu zuen gogoa, ez arbolaren azaleko koskor zilartsuetan, edo arrain itxurako hostoetan, baizik eta sukaldeko mahai fantasma batean, egurrezko mahai marruskatu batean, pinporta eta adabegiduna, giharren urteetako sasoiarengatik bertuterik gabetua, hantxe erantsita, lau hankak gora.
|
|
Gelako leihoa zabaldu nuen. Lehen solairuan bizi ginen, eta kaleko zuhaitz
|
baten
adarra ia nire logelaraino luzatzen zen. Posible zen.
|
|
–Hori duk pagotxa, e, Potolo??, esan du
|
batek
adarra jotzeko.
|
|
Jokoa zirudien, eta jokotzat har zitekeen, baina oso joko beltza zen hura. ETA militarra ez da txantxetako gauza, eta ero
|
bati
adarra jotzea ere ez da zuzena. Jokoan sartuta nengoen, baina ez neukan jolaserako gogorik.
|
|
–Ez zaitez agure
|
bati
adarra jotzen hasi; badakit ulertu nauzula: zu azkarra zara.
|
|
Itsasaldeko haize umelak alboetara banatu zion ile kizkurra. Ilunpean, lorontzi tripandi batekin estropezu egin eta arrosondo
|
baten
adar makurtua ezkerreko besoan endredatu zitzaion. Garrasi egin zion gauari, eta oinaztura urdin batek erdibitu zuen zerua.
|
|
Gogoan, ezki luzeen errepikapen galgarria. Eta negarra, behin, bere amaren eskutik askatu zenean, elur orein erraldoi
|
baten
adarrak aurrez aurre jarri zitzaizkionean. Gogoan du Ainola etxea, orain nire bizitokia dena, eta dena saretzen du bere pentagraman.
|
2016
|
|
Biharamunean, leku hari primerakoa iritzita, bertan bizitzen gelditzea erabaki zuen. Bazter batean zen bonsai
|
bateko
adar baxuenetik zabu bat zintzilikatu eta dilin dalan hasi zen. Eta egunetik egunera are fuerteago eta biziago aritzen zen kulunka kulunkari, noizbait sabaiko argizulotik irtenda zeruraino iristea irrikatzen baitzuen.
|
|
Begiak itxita, zu ikusten zintudan eta aurreko eguneko galderak zebilzkidan oraindik ere gogoan. Begiak irekita, hostoz betetako zuhaitz
|
baten
adarrak eta haien arteko zeru oskarbi zatitxoak ikusten nituen, baina galderek bertan zirauten, nekoso. Hartan ez pentsatzea ezinezkoa zitzaidan.
|
|
Ni zur eta lur geratu natzaio. Une
|
batez
adarra jotzen ari ote zitzaidan pasatu zait burutik, baina neskak inoiz baino serioago jarraitzen zuen begira. Nire zalantzak arakatzen ari zela ematen zuen.
|
|
horra ilargi betea, gauza edertzat har nezakeena idazle, olerkari, ederzale guztien aburuz. Hiriaren gainean honako honetan, zelaien gainean egon zitekeen bezala, edo itsasoan, edo baso
|
bateko
adarren artean.
|
|
Urrun, Pontelagoscuroko azukre fabriketako
|
bateko
adarrak jo zuen. Berehalakoan, ibilera astun batek karraska eginarazi zien lorategiko hartxintxarrei.
|
|
Bizkar muinetik garondoraino sartua. Ezki gazte
|
baten
adarra dirudi, piratontzi baten enborra, eta hortxe dabilkit, meningeak eta neumoak estutuz edo hondatuz, behin eta berriz, eldarnio gaizto bihurturik. Nire zainak ez dira orratzetarako, nire odolak ez du ametitzen ziztada gehiago gizaldi honen zeru-mugan.
|
|
Naro eta oparo. Nik uste dut, hala ere, arbola erraldoi
|
baten
adarrak garela gizakiok, ez dagoela hutsunerik gure garapen bidean. Ez dago kate maila galdurik.
|
|
Alegoriak eta parabolak, beraz, oinarrizko lehengaiak izango dira zutabegilearentzat: gizakiaren bakardadea zuhaitz
|
baten
adarretan irudikatzea, esaterako, edo hegan doan plastikozko poltsa batean, edo leihoa jotzen duten euri tantetan; bide batez, metafora hidraulikoak, ibaiak, itsasoak, tifoiak, tsunamiak, uholde unibertsalak?, eta kulinarioak, gaztak, entsaladak, potajeak??
|
2017
|
|
Geltokiaren ondoko parke biziki berde eta hostotsu batean sartu gintuan. Hosto zabaleko zuhaitzak, platanoak, metal kolore iluneko kainaberak, erle saldo
|
bat
adar loratu baten inguruan itzulika, bere eztigaia hola xurgatua ikusteko pozez adar guztia dardaran jarria?
|
|
Eguzkia gora zegoen jadanik, zeruak eta lurrak dirdira betean, ihintza izarniaka hostoetan. Xoxo bat hegan igaro zen nire aurretik, basa madariondo
|
baten
adarrean pausatu, buztan luxea firurikatu, mokoa zabaldu, niri begira jarri, eta bizpahiru txinta jo zituen trufa antzean.
|
|
Jakina, eginkizun moisestar horren duin izateko, eta hiri lotsarik ez emateko, nikek ontsalaz hire trufagarri izan diren nire polaina dotoreak erantzi eta zangoak ahari larruekin bildu. Orobat nikek bizar luze, koipetsu eta kizkur bat, eta, ororen buruan, pare
|
bat
adar. Baina, barkatuko ahal didak, ezin emango diat atsegin hori.
|
|
Berriro eseri eta eskuez garbitzen saiatu zen, han zeuden guztien barre eta oihuen artean. Bat
|
batean
adarrak gogoratu eta tiraka burutik kentzen saiatu zen ahalik eta indarrik handienaz, izerditan eta arnaestuka bere betiko ohean esnatu zen arte.
|
|
Martinsek ez zuen asko uste Limerekin azken topaketa izango zueneko parke elurreztatu hau hain itzela izango zenik. Bazirudien Harryk mezu bat utzia ziola «Hyde Parken topatuko gaituk», Akiles estatua eta Lancaster Gate bitartean toki jakin bat zehaztu gabe; hilobiz betetako ibilbideak, izen eta zenbaki banarekin, gurpil eskerga
|
baten
adarren antzera luzatzen ziren; taxia kilometro bat edo mendebalderantz ibili, gero biratu eta beste kilometroren bat iparralderantz, ondoren hegoalderantz bira eman... Itzelezko famili hilobi arranditsuei elurrak komedia irrigarri airea ematen zien; elurrezko txapela bat irristaka aingeru aurpegiaren albo batetik, santu batek bibote zuri mardula zeukan, eta elurrezko kapela bat alboka mozkor erara okertuta Wolfgang Gottmann zeritzan funtzionari zibil goreneko baten irudiaren gainean.
|
|
Lehenengoz etorri nintzenean, argazki eder baterako estanpa topatu nuen karrika estuen artean: sahats
|
baten
adarrek ihes egin zuten etxe baten patiotik kanpora, horren azpian ura botatzen duen iturri zahar bat zegoen, soinu malenkoniatsua duten horietakoa, eguzkiak jotzen zuen gogor, baina gune hori itzal freskoan zegoen. Inguratu egin nintzen, eta inguratu ahala zabor poltsak ikusi nituen iturriaren alboan, kiratsa zerion, argi zegoen zabortoki bat zela hura, eta sahats hark (agian beste zuhaitz bat zen) likido lodi bat jariatzen zuen, dena itsaskor utziz.
|
2018
|
|
–Ikusi diat jendeak lehenengo ernamuinak landatzen dituela eta urtebete geroago beste zuhaitz
|
baten
adarrak txertatzeko eskatzen diola norbaiti.
|
2019
|
|
Baratze txiki bat ageri zen, lehentxeago zeharkatu zuena begiratu ere egin gabe; bertan, gauza askorik ez: elorri beltz bat, arbola
|
bat
adar mehe hosto galduekin, elur putzu bat eta hesi ohol batzuk; ordea, bazuen gauza guztien gainean halako xarma bat, hitzez ezin adierazizkoa, neguko malenkonia eta udaberriaren zantzuak; agian grazia bat berezkoa, noizbehinka miseriak eta ezdeusak soilik izaten dutena.
|
|
Goiz alban, eguna argitzen hasi orduko, non ikusten duen longainaren jabe berria leiho batetik kulunka, hankak aurretik zituela; eta heldu zion bi eskuekin udareondo
|
baten
adar sendoari, jaitsi zen dilindan adarrez adar, eta erori zen azkenik soropilera, madari heldu bat bezala. Istant batez, andre gazte bat agertu zen leihoan ohe atorraz jantzita, eta bota zion lehenik musu bat eta gero longaina.
|
|
Eta Telmoren eta Genoren tristura? baita haserrea ere, batez ere atzean zutèn errealzale lotsagabe samar
|
batek
adarra jo nahi izan zielako:
|
|
Gauean, umeak eta senarraren gurasoak oiloekin batera lotara joan ostean, baserri zaharraren kanpo aldera irten eta paseo txiki bat ematen zuen zigarro batzuk erre bitartean. Horrelako gau batean, zaratek abisuan jarrita, inguruko iluntasuna abaro, Elias zaharraren etxera hurbildu eta bera ikusi zuen, sagarrondo
|
baten
adarretik zintzilik zeukan kriseilu baten argira, lorategian zulo bat egiten, etxe aurrean. Animalia zauritu batek bezala hartzen zuen arnasa, zaratatsu eta neke handiz.
|
|
Tximinoek, brinkoka eta imintzio nabarmenak eginez, onartu zuten proposamena. Hala bada, ez bat eta ez bi, tximino gazte bat zuhaitz garai
|
baten
adarretik zintzilikatu zen eta, ondoren, gainontzeko tximinoek, elkarri buztanetik helduz, katea osatu zuten uretara iristeko asmoz. Lehen tximinoak oratuta zeukan adarra, animalien pisuaren pisuz, okertzen joan zen, harik eta beste muturrean zegoen tximinoak ura ukitu zuen arte.
|
2020
|
|
eskubide urraketak, errefuxiatu eta migranteekin sortzen ari den arrazismo basatia, emakumeen kontrako biolentzia sistematikoa... Mugimendu Feministak proposamen holistiko bat izatea lortu dugu, hau da, feminismoa lehen zuhaitz
|
baten
adar bat baldin bazen, gaur egun zuhaitz baten enborra da. Mugimendu Feministak, bai teoria feminista zein praktika feminista, ekonomia, komunikabide eta eremu judizialaren arloetan jardutea lortu du.
|
|
Urrun ote da Bidasoa ibaiaren iturburua? " Bidasoak ez du iturbururik", esan dit Doneztebeko herritar
|
batek
adarra jotzen ari balitz bezala. Non ikusi da, ordea, iturbururik gabeko ibairik?
|
|
Haize zorrotzak zuhaitzetako adarrak inarrosten ditu, jostari. Hosto gorri ihartu
|
bat
adar indargetik askatu, eta Naiaren oinetaraino erorarazi du txiri bueltaka, tximeleta baten graziaz.
|
2021
|
|
Paper zaharrak botatzen, kaxoiak txukuntzen, eta, iraungitako errolda agiri baten eta bi urte lehenagoko deklarazioaren artetik, bere ekografia ateratzea. Zuhaitz
|
baten
adarrik handiena krakada batez erdibitu, zure gainera erori, soina zeharkatu, eta sabelean iltzatuta gelditu zaizuna.
|
|
Humbert zaharren argazki bana, koloretan eta handituta, serio eta hilda ziruditela, baina halako moldez hartuak non begiek segitu egiten zizuten gelan barrena; hirugarren koadroak Elaineren gorpua erakusten zuen bere txalupan, ibai estu eta tristean, hil atorra uretan sartzen zitzaiola karelaren gainetik. Izkinako mahai batean kristalezko kanpai handi bat zegoen, gereziondo
|
baten
adarrean pausatutako hiru urretxori disekatu gordetzen zituena. Saloia hain zen hotza eta sepulkrala, non gorpuak eta beilariak izan ezik inor ez baitzen inoiz hara sartu.
|
|
Sikomoro erraldoi
|
batek
adar horizontal bat luzatzen zuen belardiko errekaren gainean, eta hantxe eserita egoten ziren hirurak, gizonak hankak zintzilik eta errekarriak mugituz behatz puntekin, eta Robbie, berriz, haiek imitatu nahian nabarmenki. Uretara iristeko gai izatea gizontasunaren seinaleetako bat zen harentzat.
|
|
Erreka aldera begiratu zuen. Sahats
|
baten
adarra bortizki mugitzen zen. Juniusek pospoloa piztu bere galtzetan eta su eman zion zutoinaren azpiko sastrakari.
|
2022
|
|
Arranoa hurbileko zuhaitz
|
baten
adar biluzietan pausatu da. Edozein txangozalek egingo lukeen bezala begietsi du paisaia.
|
|
Eta egun batean gerriko guztiak zaborretara botako dizkit bere amaordeak ematen zizkion zigorrak gogorarazten dizkiotelako. Eta egun
|
batean
adarrak jarriko dizkit eta egun batean utzi egingo dut. Eta egun batean bere buruaz beste egiten saiatuko da eta egun batean berriz utziko diot etxera sartzen.
|
2023
|
|
Farmakoparaba laborategiaren izena azpimarratzen zuen –ordura arte ezezaguna niretzat–, kooperatiba gisa lan egiten zuena, baina, izan, multinazional
|
baten
adarra baino ez zena. Pharmasomnium ere nabarmentzen zuen, eta biei ala biei buruz zioen kasik biltegi robotizatuak baino ez dauzkatela eta, guztira hamabost langile besterik eduki ez arren, etekin ekonomiko izugarriak ateratzen dituztela:
|