|
2006
|
|
|
Parque Sur eta San Fernando de Albacete ikastetxe publikoetako ikasle guztiei txertoa jarriko zaie A hepatitisaren aurka, bi ikastetxe horietako hiru ikasleri eragin dien agerraldi bat detektatu ondoren. Osasunaren ordezkari probintzialaren arabera, Ángeles López Fuster ek, Hegoaldeko Parkeko bi ikaslek eta lehen zentroko jantokia erabiltzen zuen San Fernandoko beste
|
batek
A hepatitisa harrapatu dute. A hepatitisa haurrengan eragin handiagoa duen gaixotasun infekziosoa da, eta gripearen sintomak izaten ditu:
|
|
2008
|
|
|
Udako lehen oihan sute handia izanik, 2.000 hektarea pinudi eta sastrakadi baino gehiago suntsitu ditu Zaragozako Zuera herria inguratzen duten mendietan. Segovian ere, Honrubia de la Sierran sute
|
batek
A autobia moztera behartu zuen, eta ehun bat bizilagun ebakuatu behar izan ziren. Irudia:
|
|
|
Elikagaietan aflatoxina eduki handiak saihesteko ezarritako mugez gain, hirugarren herrialdeetatik inportatutako elikagaiak kontrolatzeko eta aztertzeko neurriak areagotu dira. Fruitu lehorren segurtasuna urratzen duen beste agente
|
bat
A okratoxina da, mundu osoko landare produktu ugaritan aurki daitekeen mikotoxina, hala nola zerealetan, kafe aleetan, kakaoan eta fruitu lehorretan, nahiz eta beste elikagai batzuetan ere hauteman diren. Kartzinogenoa eta giltzurruneko toxikoa da, teratogenoa izateaz gainera, hau da, enbrioian malformazioak eragiten ditu.
|
|
|
Gastu hori eta ingurumenean duen eragina murrizteko, hainbat aholku eman daitezke, hala nola kontsumo txikiko bonbillak edo energia eraginkortasun handiko aparatuak. Horri dagokionez, Gabon hauetarako opari on
|
bat
A+++ ziurtagiria duen etxetresna elektrikoa izan daiteke. Berokuntzako gastua ere murriztu daiteke hotzari modu ekologikoan aurre egiteko hainbat neurriren bidez. Energia kontsumoan ekologikoagoa izateko beste modu bat da elektrizitate berdeko merkaturatzaileren batean alta ematea.
|
|
2009
|
|
|
“Datozen bi urteetan milioika kasu gerta daitezke Espainian” esan du Elkargoko Medikuntzako Erakundeak, baina lasai dago, ordurako tratamenduak ez ezik, txertoa ere izango baita. Birusaren sekuentzia genetikoa Hain zuzen, Kanadak iragarri du talde
|
batek
A/ H1N1 birusaren sekuentzia genetikoa argitzea lortu duela, eta hori da, hain zuzen, espero den txertoa egiteko lehen urrats garrantzitsua. “Mexiko eta Kanadatik datorren gripearen H1N1 birusarekin hau egiten den lehen aldia da” esan zuen Leona Aglukkaq Osasun ministroak.
|
|
|
Hauek dira Munduko Osasun Erakundearen (OME) Gripearen aurkako Lankidetza Zentroak egindako azterlan baten ondorio batzuk, A/ H1N1 birusaren 50 lagin baino gehiagoren genomak sekuentziatu ondoren. Rebecca Garten buru zuen ikertzaile talde
|
batek
A gripearen birusen genomak sekuentziatu zituen, partzialki edo osorik, Mexikon eta Estatu Batuetan isolatuta. Birusaren zortzi segmentu genetikoen jatorria zehaztu zuten, eta ikusi zuten horien konbinazioa ez zela lehenago aurkitu zerri edo giza gripearen birusen artean.
|
|
2010
|
|
|
Konposatu horiek erabat ezabatzea oso zeregin konplexua da; beraz, Europako araudiak gehieneko eduki batzuk ezartzen ditu, gainditu behar ez direnak. Gehien ebaluatutako mikotoxinetako
|
bat
A okratoxina (OTA) da, “Aspergillus” eta “Penicillium” onddoek ekoitzia, eta toxikotzat jo dena. Horri buruz egin diren azken azterketek espezietan eta erregalizean oso eduki handiak aurkitu dituzte, EBra inportatzen baitira herrialde ekoizleetatik.
|
|
|
Esportatzeko espeziak eta erregaliza ekoizten dituzten herrialde nagusietako batzuetan kontrol eta prebentzio neurri egokiak betetzen ez direla frogatzen duten probei erantzuten die aldaketak. Erregelamendu berri
|
batek
A okratoxinaren eduki maximoak harmonizatzen ditu erregalizetarako eta espezietarako Helburuetako bat da produktu horiek merkaturatzen diren eremuetako edukiak bateratzea eta balio seguruagoak aplikatzea. Neurri horrek prozesua hasi duen saltokia eten ez dezan, lehenengo kantitate hau aurreikusi da:
|
|
|
Produktu batzuen kasuan, etiketak ur kontsumoa eta zarata eta bero maila ere adieraziko ditu. Klase kopuru maximoa zazpi izango da beti, eta, beraz, energia gutxiago erabiltzen duen produktu berri
|
bat
A+ gisa sailkatzen bada, eraginkortasun txikieneko klasea F izango da (eta ez G), eta horrela hurrenez hurren (A++ motako produktu berri bati E klasea dagokio, eraginkortasun txikiena duena, eta A++++ bati D klasea dagokio). Europako Batzordeak zehaztuko ditu etiketatutako produktuen energia motak, hala nola ur berogailuak, telebistak, bereizmen handiko kateak edo bideo-jokoen kontsolak.
|
|
2016
|
|
|
G motako etxetresna elektriko
|
batek
A klaseko baten zerbitzu bera baino hiru aldiz gehiago ordainduko du.
|
|
|
Ez du ezertarako balio? Lehenik eta behin, jakin behar da G kalifikazio bat duen aparatu
|
batek
A motako bat baino hiru aldiz gehiago kontsumitzen duela. Bistan denez, etxetresna horiek garestiagoak dira, baina epe luzera amortizatzen da inbertitutako kapitala.
|
|
2018
|
|
|
Imagen: hemul75 Txikiagoa, aurreztaileagoa «15 urteko edo hortik gorako konbi hozkailu
|
bat
A+++ etiketa duen beste batekin ordezkatzea, urtean 172 euro arte jaits daiteke», adierazi du Linea Zuriko Etxetresna Elektrikoen Fabrikatzaileen Elkarte Nazionalak Faktura igo gabe tenperatura aprobetxatzeko, hozkailuaren tamaina murriztea da hirugarrena. Araua gutxienekoen kontua da:
|
|
|
gailu eraginkorragoak aukeratzea, energia gutxiago kontsumitzeari hozten diotenak. Adibidez, 15 urteko edo gehiagoko konbbi hozkailu
|
bat
A+++ etiketa duen beste batekin ordezkatzea proposatzen dute (merkatuko eraginkorrena), faktura urtean 172 euro arte jaits baitaiteke. Twitterren Eva San Martini jarrai diezaiokezu.
|
|
2019
|
|
|
… eta funtzionatzen ez duen beste bat Kasu honetan, etiketak irakurtzea, zoritxarrez, ez da oso baliagarria. Ez digu argituko, ezta argitu ere, arropa
|
bat
A bisfenolaz libre dagoen ala ez. «Arroparen etiketak edukiaren% 30 gainditzen duten osagaiak islatzera baino ez du behartzen», azaltzen du Oleak.
|
|
2021
|
|
|
Irudia: Nutrizio scorea blog Nola lor daiteke ultraprozesatu
|
batek
A edo B bat. Nutrizio Scorek horrela sailkatutako elikagai ultraprozesatu batzuk aurkitzea ez da harritzekoa, Nutr Scorek eta NOVA sailkapenak ez baitituzte elikagaien osasun dimentsio berak estaltzen.
|
|
|
Ez dago kontraesanean NOVA sailkapenean elikagaiak eraldatzeko prozesuen kontzeptuarekin. Produktu
|
batek
A edo B badu, osasungarria dela esan nahi du. Ez zehatz mehatz.
|