|
2000
|
|
|
Urriaz gero zabaldu zen eritasun honen agerraldi berri
|
bat
Frantzian. Izurria urte hasieratik antzematen hasi zen eta 86 behi kutsatua aurkitu zuten.
|
|
|
Erabaki hori, haren ondorengo Frantzisko I.ak, 1531 urtean berretsi zuen. Baina, zortzi urte geroago ezabatuz suntsitu zuen, euskararekin
|
batean
Frantzia guztiko hizkuntzen etorkizuna larritasun ilunetara bultzatuz.
|
|
2001
|
|
|
HILABETE bat pasatu da jadanik Paueko prefetak 16 euskal errefuxiatu eta herritar arrunt
|
bat
Frantzia utz dezaten agindua eman zuenetik. Bien bitartean, 16 pertsona hauetako hiruk helegitea aurkeztu dute Paueko Administrazio Auzitegian.
|
|
2002
|
|
|
Aspalditik arabofonoak nagusi diren hiri marokoarretatik eta Europa (batik
|
bat
Frantzia) eta Amerikako diasporetatik datorkio orain laguntza berria amazigh populuari. Beren sorterria garatzen lagundu nahi dute etxetik urruti joan direnek, baina beren laguntza modu eraginkor eta demokratikoan kudeatu dadin ere nahi dute.
|
|
|
EBko Nekazaritza eta Arrantza Ministroen Kontseiluak proposamen hori formalki berretsiko du datorren asteartean, eztabaidatu gabe onartzen diren puntuen barruan. Erabaki horrek Portugali bere antxoa kuota nazionalaren zati bat Bizkaiko Golkoan harrapatzea ahalbidetzen zion erregelamendu bat baliogabetuko du, Portugalgo ontziei esleitutako arrantza aukeren zati
|
bat
Frantziako flotari ematearen truke. Proposamenean, Espainian eta Portugalen IX. (Galiziako eta Portugalgo kosten parean) eta X. (Ozeano Atlantikoa) eremuetan antxoarako kupo berriak sartu dira.
|
|
2004
|
|
|
Eta Iparraldean nola dakusa euskaltzaleak demokraziaren joko esparrua? Hasier Etxeberriak era honetara adierazi zion bere lagun Patriri behin
|
batean
Frantziaren hizkuntza eredua: –Munduari Demokrazia zer den irakatsi dion hau da, Patri, Europako Hizkuntzen Gutuna sinatu ez duen bakarra.
|
|
|
Ezpeletan zuten etxeak bi sarrera zituen:
|
bata
Frantzian eta bertzea Espainian. Iheslariak Ezpeletatik Dantxarinera (Urdazubi) pasatzen ziren.
|
|
|
Roman konturatu zen jaki gehiago zegoela Tourreko etapa
|
batean
Frantziako edozein herritan baino. Eta Frantziako edozein herritan askoz ere jaki gehiago Gernikako astelehen batean baino.
|
|
|
Hartaraino iritsi baldin baziren, ez zitzaien oso zail gertatuko beren gizona Iruñean ezkondu zela jakitea... baita bertan seme bat izan zuela ere. Seme hari buruzko ikerketa soil
|
batek
Frantzian erbesteraturiko gudari malenkoniatsu harenganaino eramanen zituen. Oskar izeneko gudari harenganaino.
|
|
|
Oso hartueman gutxi izan nuen berarekin, gerrak bete betean harrapatu zuen eta. Hasiera
|
batean
Frantziara ihes egin beharrean izan zen, eta ondoren Bilboko Larrinaga espetxean urte asko eman behar izan zituen. Gazte nintzelarik hil zen.
|
|
2006
|
|
|
Gauzak horrela, feminismoaren lehen saldoak, feminismo ilustratuak, agenda politiko feminista oinarrizko bi salaketarekin jarri zuen abian.
|
Batean
Frantziako Iraultzatik sortutako jendartearen unibertsaltasun faltsua salatzen zuen, gizon kolektibo ugari ez ezik, emakumeak ere unibertsalki baztertzen baitzituen. Emakume oro eskubide eta ondasun liberalik gabe gelditu zen (arau idatziak), askatasunik gabe (idatzi gabeko araua).
|
|
|
Estatu moderno mitiko horren teologia moduan sortu da historia, zientzia gisa nahiz eskolako ikasgai gisa. Horrela asmatu dira Don Pelaio berkonkistaria, Errege Katoliko arrazista batzuk Espainiaren bategile santuak, Mostolesko alkate bat abertzale heroikoa (ez terrorista?) eta Independentzia Gerra zuntzun
|
bat
Frantzia aliatuaren aurka, eta tonaka eta tonaka zientzia espainola. Ez da ikusten, katalan batek Don Pelaio zergatik kontsideratu lukeen bere historia propioagoa Joana d’Arc baino.
|
|
|
Anek arreta handiagoz erreparatu zion argazkiari. Eskuin aldeko azken hiru gizonezkoek txapel militarrak zeramatzaten, eta haietako
|
batek
Frantziako bandera bati eusten zion. Hiru gizonak zaharrak ziren, hirurogeita hamar urtetik gorakoak, haien itxuraren arabera.
|
|
|
Etxeratzeko ordua zela erabaki zuen Beirasek. Bernatek, berriz, inguruan geratu nahi izan zuen, egunen
|
batean
Frantziara itzuli eta salataria ipurtagirian lagatzeko.
|
|
|
Kojeveren lanetako
|
bat
Frantziako buruzagiei (De Gaulle, Giscard, Raymond Barre...) kanpo aferen gaineko aholkuak ematea izan zen. Politikaren axaleko gorabehera mediatikoetarik urruti beti ere (argazkirik ez, elkarrizketak apenas), Europan benetako agintea kudeatzen zuen talde txikiaren kide izan zen.
|
|
2007
|
|
|
Familiatik at, Ipar euskal herrian elkarteek dute segurtatu kulturaren jarraipen militantea. elkarte bizitzak badu historia berezi
|
bat
Frantzian. Iraultza frantsesaren ideia nagusi bat zen ez dela bitartekorik behar herritar bakoitzaren eta nazioaren artean. horretarako 1789ko abuztuaren 4ko gauean, bitarteko guziak ezabatu zituzten, probintziak, tokiko biltzarrak eta 1791ean korporazio profesionalak. halere 3 errepublikak langile sindikatuak onartu zituen 1884an eta elkarteak 1901ean.
|
|
|
Nahi beste Volksgeist irudi topatuko duzu han nonahi. Place de la Concorden, erdian Luxorreko obeliskoa tente duena, bi fontana dotorek,
|
batek
Frantziako ibaiak eta besteak Frantziako itsasoak sinbolizatzen dituzte (fontanok Vatikanoko San Pedro plazako fontanen imitazioak dira). Plazaren lau kantoietan zortzi hiriren emakume estatuek Estatu frantsesa errepresentatzen dute, sasierromatarki dekoratuak, XIX. mendeko gustuan.
|
|
2008
|
|
|
Seminarioan nengoala idazten neutsan kartaren bat edo beste anaiari eta Don Pablo Bilbao Aristegi, literaturako irakaslea, horretaz konturatu egin zan. " Zelan, ba, anaia
|
bat
Frantzian?" Arretaz entzun eban historia. Zehetasun guztiak apuntau ebazan eta handik lasterrera deitu eustan, giza maila finekoa zala erakutsiz.
|
|
|
Doi bat hurbiletik ezagutzen dutenek badakite, aitaren partetik Errepublikaren zerbitzari leialak ziratekeen mugazain eta errientsa baten arraseme izanik, garai
|
bateko
Frantziako eskola publikoetako umea ere dela Haritschelhar, etorki horrek Hirugarren Errepublikako huzart> beltzen> testuinguruan emanik hartzen duen konotazio bereziarekin. Haatik, denen buruan, ez zen arras uste bezalako umea jalgi, Baigorriko sastrearen seme hura Frantziako ikasketen goreneko mailetara eraman zuen eskolatze luze hartarik.
|
|
|
Garai hartako Nafarroa kontuan izanik, ez dira eskas hipotesi hori on tzat ematera bultzatzen duten arrazoiak. Halere, ez dugu bide hau segituko hemen, zeren, ikusiko dugun bezala, Linguae> Vasconum> bezalako liburu
|
bat
Frantziako letren bilakaeraren arabera kontestualizatuz geroz, desagertzen baita Mitxelenak eta haren jarraitzaileek egin behar izan zituzten interpretazio paradoxikoen beharra.
|
|
|
Espainiako aditu talde horren ikerketak dioenez, mende batean (1880 eta 1980 artean) 94 glaziar iberiko ahanzturara igaro ziren, eta 1980ko hamarkadatik gaur egun arte, beste 17 desagertu dira. Gaur egun, Pirinioetako mendikatean 21 glaziar baino ezin dira aurkitu (10 Espainian eta beste
|
bat
Frantzian). Ikerketak erakutsi duenez, urtzea azkar gertatu denez, glaziar txiki guztiak desagertu egin dira, eta handienen azaleraren% 50 Ez da beti hala izan, zeren eta penintsulako glaziarrak peridodo hotzena bezala bizi izan baitira, eta 1645 eta 1710 bitartean Espainiako mendi garaietan gehiago hazi baitziren.
|
|
|
Hartz batek eraso egin zion gazte bati. Eta hirugarren
|
bat
Frantzian egin zen berriro. Kasu honetan, tumore batek desitxuratutako 29 urteko gizonezkoa izan zen.
|
|
|
Nazioarteko komunitatearen egitura gorenak berriro ere kale egin zuen ostegun arratsean, New Yorken, Errusia eta Georgiaren arteko gatazkaren kontura ebazpena hitzartzeko ahaleginetan. Bi testu egon ziren lehian,
|
bata
Frantziak paratutakoa eta Errusiak proposatutakoa bestea.
|
|
|
Zinez erro zaharrak dütü. Horietarik
|
bat
Frantziarik joan zeion Louis XIV.ren denboran eta haren ganik, Philippe V.en arartez. Hau, «gure» errege ekiaren arrasemea, Espainietako lehen Bourbon erregea izan zen XVIII. mente hastean, eta 1707 urtean« Rey de Nueva Plata» delako lege berria errün züan bere peko erresumen osoki bat egiteko eta Gaztelaren beitan hurtzeko.
|
|
2009
|
|
|
Ordu erdi lehenago auto bat lapurtu zuten Pont de Montver udalerrian; ondoren Blajoux herrira joan ziren Citroen 4 Picasso bat ostu zuten. Alabaina, lekuko
|
batek
Frantziako Polizia ohartarazi zuen eta jendarmeen patruila bat bertaratu zen.
|
|
|
Igandean zehar hiru telefono dei jaso zituztela gaineratu du Rubalcabak(
|
bat
Frantziatik egin zuen ETAk). Bere esanetan, dei horiek nahasgarriak ziren, eta ETAko kideek ez zuten lehergailuen kokapena zehaztu.
|
|
|
Zorigaiztoan, avignondarrak gisako maskaraden zale izaki. Suharki egin zuten
|
bat
Frantziako erregeren minarekin. Lanbide bakoitzaren kofradiako kideen segizioei ordena erlijiosoenak gehitu zitzaizkien.
|
|
|
–Muranoko beiragile
|
bat
Frantziako zaldun egin nuen, hain baitziren miresgarriak saltzen zituenak. Kanal Handiaren ondoko lurringile baten saltokian, berriz, 1.000 ezkutu utzi nituen, saldu zizkidan poto guztien ordain.
|
|
|
Habib Boufares, Marzouk Bouraouia. 151 min. Afrikako iparraldeko familia
|
bat
Frantziako hegoaldean bizi da. Sillman banatuta dago, eta larri dabil kaiko lanetik kaleratu zutenetik.
|
|
|
Habib Boufares, Marzouk Bouraouia. 151 min. Afrikako iparraldeko familia
|
bat
Frantziako hegoaldean bizi da. Sillman banatuta dago, eta larri dabil kaiko lantokitik kaleratu zutenetik.
|
|
|
Habib Boufares, Marzouk Bouraouia. 151 min. Afrikako iparraldeko familia
|
bat
Frantziako hegoaldean bizi da. Sillman banatuta dago, eta larri dabil kaiko lantokitik kaleratu zutenetik.
|
|
|
Ihes egin zuten bi lagunek beste auto bat lapurtu zutela uste dute. Asteleheneko tiroketaren aurretik ustezko etakideek autoak lapurtzeko erabilitako modu berean lapurtu zuten atzo beste auto
|
bat
Frantzian. Berri agentziek ez zuten zehaztu lapurreta hori zein gunetan izan zen, baina, ekiteko moduagatik, tiroketan parte hartu zuten pertsonek egin zutela uste dute.
|
|
|
Frantziako eta Espainiako polizien arteko kolaborazioa ezagutuz, Xabi Larraldek ez du sinesten Parisek ez dakiela Jon Anzari zer gertatu zaion. . Hain kontrolatua den Errepublikako lurraldean, nola desager daiteke Jon Anza bezalako militante
|
bat
Frantziako Polizia jakinean izan gabe. Nola egin desagertze horiek Frantziako Barne Ministerioaren oniritzirik gabe?
|
|
|
Emir Kusturica, Guillaume Canet, Alexandra Maria Lara. 113 min. 1980ko hamarkadan, KGBko koronel
|
bat
Frantziako ingeniari batekin jarriko da harremanetan Moskun, eta Sobietar Batasunak Mendebaldean duen espioitza sare erraldoiaren berri emango dio. Paris eta Washingtonen interesa piztuko da berehala, baina ingeniariaren eta haren familia arriskuan daude.
|
|
|
Emir Kusturica, Guillaume Canet, Alexandra Maria Lara. 113 min. 1980ko hamarkadan, KGBko koronel
|
bat
Frantziako ingeniari batekin jarriko da harremanetan Moskun, eta Sobietar Batasunak Mendebaldean duen espioitza sare erraldoiaren berri emango dio. Paris eta Washingtonen interesa piztuko da berehala, baina ingeniariaren eta haren familia arriskuan daude.
|
|
|
de Lola aurkeztu zuenean, Javier Rebollok argi utzi zuen pantailan nahiz kanpoko adierazpenetan zein zen bere nahia: Espainian egiten zenaren bestelako zinemagintza mota bat egin nahi zuen, autoreen bidetik, begi
|
batez
Frantziara begiratuta.
|
|
|
Eskubideak norbanakoenak dira. Aldarrikapen hori ez dator
|
bat
Frantziak duen egiturarekin.
|
|
2010
|
|
|
Zelan hasi zinen moda munduan? 80ko hamarkada amaieran EHUn soziologia ikasten hasi nintzen, Leioan, eta nire nebetako
|
batek
Frantziako marka baten frankizia zabaldu zuen Bilbon. Errenta ordaindu behar zen, eta arreba bakarra izanda, dendara joatea egokitu zitzaidan.
|
|
|
Ez zuten bonbardaketen estrategia totalitarioa aditzera eman nahi. Nazioarteko aditasuna, batik
|
bat
Frantziarena eta Ingalaterrarena?, ezjakintasunean mantendu nahi izaten zuten, kanpoko demokrazietan alarma piztu ez zedin.
|
|
|
militarrak, merkatariak, eta bizimodu hobea behar zuen jende xehea. XIX. mendearen erdi aldera Ameriketara zihoan emigrazioaren parte
|
bat
Frantziaren kolonietara bideratuko zen, Magreb aldera batez ere. Horren alde lan egin zuen behintzat Estatuak propaganda eginez.
|
|
2011
|
|
|
Sendagileak heriotza duinaren aldeko jarrera erakutsi izana nabarmendu dute beste erabiltzaile batzuek, hala nola Sylvie Dercampek: «Espero dut egunen
|
batean
Frantzian duintasunez hiltzeko aukera izango dugula». Belgikako erizain batek ere eman du bre testigantza sare sozialean, eta bere herrialdeko eredua gainerako estatuetara hedatu litzatekeela azpimarratu du.Bestetik, 17.000 erabiltzaile horien aurkako orrialde bat sortu dute Facebooken bertan:
|
|
|
Horrez gain, hiru pertsona kartzelan hil ziren, bizi baldintza txarren ondorioz (Sierra eta Alforja, 2006). Xemeindar
|
bat
Frantziako kontzentrazio esparru batean hil zen gaixorik. Gerra garaian, beste hiru markinar ere fusilatu zituzten militar matxinatuek:
|
|
|
Espainiak hamar erreaktore nuklear ditu, eta horietako bik ez dute funtzionatzen. Vandellós I.aren zentraletik erabilitako uranioaren zati
|
bat
Frantziara bidali zen 1989an desegin ondoren. 2011tik, Espainiak 60.000 euro inguruko fidantza ordaintzen dio egunero Frantziari, eta berriro prozesatutako erregai hori itzultzen bada bakarrik berreskuratuko du.
|
|
|
Espainiar bat elkarrekikotasun hitzarmenik gabeko herrialdeetan finkatzen bada, txartel berria atera da EBko 27 estatuek eta TEEko hiru estatuek (Norvegia, Islandia eta Liechtenstein) onartzen dute beren herritarrek jatorrizko txartelak erabil ditzaketela, homologatu beharrik gabe edo bizileku berrian beste baimen bat izapidetu beharrik gabe. Hori bai, estatu kide horietako batean emandako gidabaimen baten titularrak bere bizilekua berea ez den beste estatu batean finkatzen duenean —espainiar
|
bat
Frantziara, Alemaniara edo Norvegiara, besteak beste, aldatzen denean—, herrialde horretako xedapenen mende geratzen da, araudiari, indarraldiari, gaitasun psikofisikoen kontrolei eta, arau hausterik bada, zehapenei dagokienez. Trukea, herrialde batzuetan bakarrik Baina, zer gertatzen da munduan?
|
|
|
Alde hontan jan eta bertzaldian ere. Beraiek zer dakite toki
|
bati
Frantzia deitzen diotela eta bertziari Espainia?". Berriro fronterak" handien" interesen baitan daudela esatera bueltatzen gara.
|
|
|
Nahiko hondaturik dagoen 1660ko dokumentu
|
batean
Frantzia aldetik Hondarribia alderat kontrabandoz ekarritako hainbat gauza saltzera etortzen zirela irakur daiteke:
|
|
|
Martxo bukaerako arratsalde batean berriro jaitsi nintzen Altzibarko pentsiora eta zorte gehixeago izan nuen, belgikarra eta Patxi Okamika topatu bainituen. Hizketan hasi ginen eta esan zidaten norbaiten bila zebiltzala mezu klandestinoak bidaltzeko Ingalaterratik ekarri zuten irrati emisore
|
bat
Frantzia aldera eramateko. Emisoreak hogeita bost edo hogeita hamar kilo pisatuko zituen eta gau hartan bertan pasa nahi zuten.
|
|
2012
|
|
|
eta, hala ere, luze egiten zaigu bidea. Liberen bideak 4 urte ditu, Maiterenak 28, Marijerenak eternitate
|
bat
Frantzian eta beste bat Espainian eta Pauleren bideak hiru norabide ditu. Urteak daramatzagu bidea egiten; urteak eta urteak.
|
|
|
Dakarreko portuan, beraz, Alsina atera ezinik gelditu zen. Bere ondoan garai
|
batean
Frantziako armadak izandako itsasontzi indartsuenetako bat zegoen: Richelieu suntsitzailea.
|
|
|
Zehazki, beste herrialdeetako turista kopuruak %9, 9 egin du gora. Batik
|
bat
Frantziatik, Alemaniatik eta Erresuma Batutik iritsitako turista kopurua ugaritu da uztailean. Datu hori nabarmendu du, hain justu, Eusko Jaurlaritzak:
|
|
|
Banaketaren alorra, EROSKI Taldearen bidez, Espainiako estatukobanaketa talde nagusietako bat da: 2600 establezimendu baino gehiagoditu, eta badu sare
|
bat
Frantziako estatuko hegoaldean ere. Gainera, nekazaritza, baratzezaintza eta elikadura zerbitzuen eremuan diharduenERKOP Enpresa Taldea ere hartzen du barne.
|
|
|
Gizarte osoa astintzen ari da, pobreak eta hain pobreak ez direnak ere bai: oso aberatsen kopurua hazten ari den bitartean (www.expansion.com/2011/10/24/), langabezia eta pobreziaren tasak igotzen ari dira nonahi, puntu
|
bat
Frantzian eta 2 puntu Alemanian. 50eko hamarkadan soldata txikienaren eta altuenaren arteko proportzioa enpresetan 1etik 40ra bazen, gaur egun 1etik 400era pasatu da Ipar Amerikan (www.salairemaximum.net).
|
|
2013
|
|
|
Frantziako Gobernuarentzat auzi zaila baita, baina ez hain konplikatua. Auzi zaila da Gobernua gatazkan inplikatua dagoelako, armen zati handi
|
bat
Frantziako lurretan egon daitekeelako, ETAkideak Frantziako lurretan gorde daitezkeelako, presoak dauzkalako, Espainiako poliziarekin eskuz esku eraginkorki kolaboratzen duelako, eta Frantzian ere indarkeria pasarteak egon direlako. Beraz, Frantziak euskal gatazka espainolen afera dela esateak ez dauka zentzurik, baina aldi berean, ez da hain auzi konplikatua aldarrikapenenen eta biolentziaren intentsitateak Iparraldean ez dutelako sekula Hegoaldeko mailarik erdietsi.
|
|
|
Agerre malenkoniaz oroitu da Parisko otordu batzuez. Ez Urdazubin ez Iruñean, ez Salamancan ez Saran inoiz jan ez dituenak jan izan ditu urte
|
batean
Frantziako hiriburuko mahai desberdinetan. Eltzekoaren partez, zopa.
|
|
|
Horra nor zen, errege ondoan zamalkatzen ari zena. Garai
|
bateko
Frantziako gizon ahalguztiduna, Angulemako egungo gobernatzailea.
|
|
|
Gerra zikinaren estrategia ulertzeko, kontuan hartu behar dira loturarik gabeko hiru arrazoi: batetik, segurtasun indarretako eskuin muturreko talde horiei eta iritzi publikoari ihesbide bat eskaintzea; bigarrenik, PSOEren saio
|
bat
Frantziako Gobernua eta iritzi publikoa estutzeko Iparraldeko babeslekua amaitzeko; eta, azkenik, sozialista batzuen matxismo antzeko bat, haiek ere estatu gizon indartsuak zirela erakusteko irrika moduko bat, alegia.
|
|
|
Esan ziguten futbola ikustera joanak zirela, eta Inaxio futbola ikusten, ez zen posible», kontatu du anaiak. Gero jakin zuten Asteasuinzarraren kideetako
|
bati
Frantzian bizi ahal izateko paperak eman zizkiotela eta hori ospatzeko atera zirela.
|
|
|
1987ko azaroan epaitu zituzten bostak, Viana do Casteloko Auzitegian, Batxoki eta Consolation tabernetako atentatuengatik. Carvalho da Silva eta Ferreira atentatuaren egile materialtzat jo zituzten, eta zortzina urteko espetxe zigorra jarri zieten; Labaderi, atentatuak sustatzeagatik, lau urteko espetxe zigorra ezarri zion auzitegiak, garai hartan, beste bi auzi zeuzkan irekita Portugalen, eta beste
|
bat
Frantzian, Xabier Perez de Arenaza eta Tomas Perez Revilla hiltzeagatik?; Correia da Cunhari (Portugaleko zerbitzu sekretuen isil mandataria) bost urteko zigorra jarri zioten, talde armatuko kide izateagatik; eta Pereira Macedori hiru urtekoa, mertzenarioak errekrutatzen laguntzeagatik.
|
|
|
Duela hilabethe bat iragan da sukar bolta
|
bat
Frantzia guzian barna. Iduri zuen bihotzak eri zirela, erortzera zohazila, edo asaldura zerbeiti buruz.
|
|
|
Testuinguru hori zehazteak badu bere garrantzia, ikusteko nolakoak ziren Eskualduna astekariak irakur zitzakeen egunkariak eta beraz, bere inspirazio iturriak, eta ikusteko ea astekari horren politikarako joera orokorra zen ala ez. Astekari horrek iritzia emateko zuen joerak bazuen tradizio
|
bat
Frantzian, eta tradizio horren eragina sendi zitekeen astekari txiki horretan. Baina tradizio horri irmoki eutsi zion ondoko urteetan ere, nahiz eta egunkari handiak aldaketa garaietan sartu.
|
|
|
Tokiko zuzenbidea legeriari edo gizabanakoen arteko harreman pribatuei esker finkatu bazen ere, gauza bera gertatu zen zuzenbide zibilarekin. Horren adibide on
|
bat
Frantziatik dator: Philippe de Beaumanoir ek, Clermonteko konderriko baile edo epaileak, 1280 urtea aldera Beauvaiseko ohituren inguruan idatzitako tratatua.
|
|
2014
|
|
|
Jon Juaristik aspaldian aitortu zuen Gabriel Arestiren poema guztiekin baino gehiago hunkitu zela adineko emakume bizkaitar
|
bat
Frantziako Anderea balada zaharra kantatzen entzun zuenean, Arratian. Hona, bada, balada:
|
|
|
Eurokopan, 1984an, Espainiarekin egon nintzen baita ere, itzultzaile. 1982an ikusi zuen Frantziako Federazioko presidenteak zer lan egin nuen, eta esan zuen selekzio guztietan egon behar zela horrelako
|
bat
Frantziako Eurokopa hartan. Garai hartako jokalariak ezagutzeko aukera izan zenuen, hortaz.
|
|
|
15 urte bitartekoak %45, 2 ziren 2013an, 2008an baino 3,6 puntu gutxiago. Zahartze horretan salbuespena Lapurdi da, itsasertzeko herrietan batik
|
bat
Frantziatik iritsitako langile gazte asko baitaude. Gazte gutxi lanean, baina asko formatuta 2008 urtetik jaitsi egin da gazteen jarduera tasa Euskal Herrian:
|
|
|
Frantzian Richelieuren faborea jesuitek gozartu dute; horien eskoletan eskolatu da noblezia eta burgesia frantseseko gazteriaren lorea. Jesuiten eskoletan historia eta geografiako eskuliburuek irakasten dutena errege handi mirarigin
|
baten
Frantzia handia da, mugez gaindi hedatzen eta handitzen ari dena. René de Ceriziers, kardinalaren hurkoak (lehenbizi jesuita, gero jesuita ohia), monarka frantsesen gorazarrezko obren eta Tacite français aren autorea, 1648, idatzi duen eran:
|
|
|
metodo bat da (sala ezazu, sala zaitzaten baino lehen). Quatrefagesek berak 70eko gerran ez du ikusten gerra
|
bat
Frantzia eta Prusiaren artean soil. Frantziak deklaratua eta galdua?, ezpada munduaren patuaren gerra nolabait, apokaliptikoa, arraza nagusi bien artean, arraza germaniarrak erromatar edo latinoa menpean hartu nahirik1414 Prusia, baina, ez da germaniarra!, argudiatzen du gero paradoxalki Quatrefagesek: –or les élémens ethnologiques de cette nation sont tout autres que ceux qui ont donné naissance aux nations vraiment allemandes(?).
|
|
|
dago, eta haren, nazionalismo, an(, xobinismoa?, dio Graetzek) 1482 Haren antisemitismoa antiliberalismoaren ondorioa da, eta antiliberalismoa nazionalismoaren ondorioa. Treitschke konbentziturik zegoen beste gerra
|
bat
Frantziarekin ezin itzurizkoa zela; Alemania gogor eta diziplinatu bat behar zela. Eta, Renanen oso antzeko pentsaerarekin, konbentziturik zegoen orobat liberalismoak balio, aleman?
|
|
|
Etab.: munduan ez dago beste institutu zientifiko
|
bat
Frantziako Kolegioa bezalakorik; Paris da munduko herri guztien itsasargia. Ez dago lurraren gainean frantsesa bezalako herri gogorik.
|
|
|
Tainek kataklismo bat datorrela sumatzen dizu, beste irteerarik ez du ikusten Estatu neutralen, bereziki Ingalaterraren interbentzioa baino, gerra alderdi biak negoziaketak egitera behartuz(. L, intervention des neutres?, 1871eko urtarrila). Inperialismo alemana Europa osoa hankaz gora jartzeko arriskua da; iraultza berri
|
batek
Frantzian kontinente osoa irabiaraziko luke. Prusiak Alsazia Lorrena bereganatzeko asmoak gauzatzen baditu, Frantzia erremedio gabeko istilu eta astrapala aldi batean sartuko da.
|
|
|
Treitschkeren kritika
|
bat
Frantziari horixe izango da: Estatu eredu frantsesa zentralista da eta uniformista da.
|
|
|
Alemaniak, eskubide historikoan, nazionalitateen printzipioan, muga naturalen printzipioan eta lurraldearen segurantzia noraezekoan asentatua dagoena bakarrik eskatu behar? ei du, autorearen aburuan hori dena konplitzen baitu Alsazia eta Lorrenaren esijentziak (gerra irabaziz gero) 1279 Nazionalitateen printzipioaren arabera, ez auzo frantses
|
bat
Frantziari kendu eta ez auzo aleman bat Frantziari utzi behar zaio. Izan ere, Alemaniak ez du bere buruaren defentsan bakarrik gerra egiten, ideia baten defentsan ere baizik:
|
|
|
Alemaniak, eskubide historikoan, nazionalitateen printzipioan, muga naturalen printzipioan eta lurraldearen segurantzia noraezekoan asentatua dagoena bakarrik eskatu behar? ei du, autorearen aburuan hori dena konplitzen baitu Alsazia eta Lorrenaren esijentziak (gerra irabaziz gero) 1279 Nazionalitateen printzipioaren arabera, ez auzo frantses bat Frantziari kendu eta ez auzo aleman
|
bat
Frantziari utzi behar zaio. Izan ere, Alemaniak ez du bere buruaren defentsan bakarrik gerra egiten, ideia baten defentsan ere baizik:
|
|
|
–L. Alsace(?) est allemande au point de vue national; au point de vue des frontières naturelles, elle est essentiellement française?. Ikusten da nolako arazoak sortzen diren nazioaren teoria orokor
|
bat
Frantziaren errealitatearekin bat etorrarazi gura denean.
|
|
|
Iraultza da, unibertsala, eta faktikoki Napoleonen soldaduek unibertsalki barreiatua, ideia eta printzipio frantsesak Europa osoan ereinez1034. Aussi voyons nous les nations victimes d, un morcellement ou d, une domination étrangère, s, agiter au souffle des idées françaises, chercher à conquérir leur indépendance, et à réunir leurs membres dispersés? 1035 Bigarren adiera batean ere frantsesa da, historia frantses partikularraren konkista baita. Horda germaniarren inbasioak ezkero, alde
|
batetik
Frantzian barrendutako arraza barbaroek konkistatzaileen gehiagotasunaren ideia eta jaunen botere subiranoaren doktrina garatu zuten, feudalismoaren oinarriak. Bestetik,, la réaction des races indigènes contre cette domination des envahisseurs, réaction qui, de siècle en siècle, s, est accrue, et a fini par emporter, en 1789, les derniers débris du régime féodal? 1036 Hirugarren, arrazoi frantses berezi bat dagoelako zergatik nazionalitateen printzipioa Napoleon III.arekin diplomazia eta politika frantsesaren ardatz bilakatu den:
|
|
|
|
Batetik
Frantziako Kolegioan bere ikerketa erlijio historiko profesionaletan dirauen artean, bestetik solas eta eztabaida politikoen saloietan oso presente egin da. Publikazioak eta konferentziak ugaritu ditu266 Pariseko sozietatean arrakasta sozial distiratsueneko garaia da Renanen bizitzan.
|
|
|
ikuskizunaren emozioarekikoak, autobiografikoak, kredo erlijioso edo metafisika pertsonalekoak, mitologikoak, estetikoak, politikoak, filosofiko eta teologikoak. Berrogeita bi urteko sasoian, bere ametsetako posizioetara heldua, ikerketa erlijioso historikoetan zentratua, arrakastak milizkatua, pertsonalitate
|
bat
Frantzian, bide seguruan landatua bizialdia, bat bateko errebelazioa bezala izan ei da Atenas harentzat: –L, impression que me fit Athènes est de beaucoup la plus forte que j, aie jamais ressentie.
|
|
|
Hortik etor daiteke denboran zehar pilatutako diskriminazioaren eta aurreiritzien jatorria. Beste teoria batek garai
|
batean
Frantziatik etorritako gaizkileak izan zirela dio, justiziatik ihesi legenarren artean ezkutatu zirenak, muga zeharkatu baino lehen.
|
|
|
Hortik etor daiteke denboran zehar pilatutako diskriminazioaren eta aurreiritzien jatorria. Beste teoria batek garai
|
batean
Frantziatik etorritako gaizkileak izan zirela dio, justiziatik ihesi legenarren artean ezkutatu zirenak, muga zeharkatu baino lehen.
|
|
|
Siegfried Sassoon, Wilfred Owen eta Robert Graves armada britainiarreko ofizialak ziren, soldadu eredugarriak —Siegfried Sassoon," gehiegizko" heroia ere bai, ia suizida
|
bat
Frantziako bataila zelaietan—, eta gainera lekuko apartak. Alde batetik, trintxeretan luzaro ibilita, esperientziaz, gorputzez ezagutzen zuten gerra; bestetik, poetak ziren, intelektualak, Oxforden edo Cambridgen hezitako pertsonak, politika britainiarrari buruz ezagutza handia zutenak.
|
|
|
Oro frantses Frantzian; Eskual herrian oro eskualdun, elkarren anaia. Donibane Lohizunetik Atharratzeraino, eta han harat azken herrietako azken mugaraino, dezagun egin guziek
|
bat
Frantziarekin. Jainkoa lagun, nehork ez gaitu garaituko".
|
|
|
Eztabada gogorrak izan zituen gai horretaz. Alde
|
batetik
Frantziak kolonisatu eta bestetik Elizak konbertitu, biak bat bestearen osagarri ikusten zituen. Giristinotzea eta zibilizatzea ezin berexiak zeuzkan.
|
|
|
Bordaleko eliza batetan meza latinez emaiteko baimena eman diote Erromatik, bizpahiru apezi. Nahiz ez den parropia
|
bat
Frantziako apezpikuak inarrosi ditu erabaki horrek.
|
|
2015
|
|
|
Hogei dira guztira, gehienak gazteak eta esperientzia handirik gabeak. Erakutsi dituzten agirien arabera, Espainiako erregearen menpekoak dira haietako asko, baina badira dozena erdi
|
bat
Frantziako erregearen menpekoak ere. Guztiak dira euskaldunak, Gipuzkoa eta Lapurdiko marinelak.
|
|
|
1970eko udazken hasieran iritsi nintzen lehendabizikoz Saint Lambert des Bois izena zuen herrixka aldendu hartara. Bakardade putzu
|
bat
Frantziaren bihotzean.
|
|
|
Jakizu bada, kalte geiago datorrela orrelako gazteetatik atso arloteetatik baño. Euskaldun erri
|
batean
Franziako mugan, atso bat joan zan konfesatzera, eta esan zion Konfesariari: Aita, izan ote diteke neretzat barkaziorik?
|
|
|
Eskuindar batzu arrunt kontra. Batzuk erran dute onarpen
|
batek
Frantziaren batasuna lanjerean ezar lezakeela! Irringarria ere litakeen ateraldi tontoa, ez balitz nigarringarria!
|
|
|
Alya hitzak erran nahi du Israelera migratzea, eta migratzaileak OLIMak deitzen dituzte. Hain zuzen, frantses Olim horietan bostetik
|
bat
Frantziara itzultzen da, Israelen zenbait urte bizi ondoan. Zifra horiek ontzat eman ditu Frantziako barne ministerioak, bezala.
|
|
|
Berriz ere biziaren hatsa moztu dute! Enpresaburu
|
bat
Frantzian, Lyoneko ondoan; Tunisian plaia batean ziren turistak; Koweiteko meskita batean otoitzean ari ziren jendeak. Bizia ebatsi dute, ez beren gain hartzeko, beren burua aberasteko.
|
|
|
Denbora
|
batez
Frantzia guziko berriketari eta idazle ezagutuenetarik izana, Jean Lacouture zendu da Proventza aldeko Roussillon herrian, erretreta hartzearekin han kokatua eta, Parisen ere egonaldi luze batzu eginez haatik. Bordelen sortua zen eta 94 urte ekainean beteak zituen.
|
|
2016
|
|
|
«Hizkuntzen aldekoek ekintza sinboliko azkar baten beharra dute. Aspalditik eskatzen dute horrelako pauso
|
bat
Frantziaren aldetik, erakutsiko lukeena baduela irekidura hori. Horrek praktikan ere izango lituzke hainbat ondorio.
|
|
|
Bi denbora lerro izango ditu:
|
bata
Frantziarako eta bestea Euskal Herrirako.
|
|
|
Errekuperazio prozesuan gehien lagundu didan pentsamenduetako
|
bat
Frantziako Tourrera heltzeko lan egitea izan da. Parte hartzeko ilusio handia neukan.
|
|
|
Mus lehiaketa Urtarrilaren 24an, Didier ostatuan iraganen da mus lehiaketa
|
bat
Frantziako xapelgoarentzat bali izanen dena. Eguna honela iraganen da:
|
|
2017
|
|
|
Dozierrek Mundiya famatu egin du batik
|
bat
Frantzian; eskoletara eraman, du legebiltzarrera, Nazio Batuen Erakunderaino... " Papuar baten ibilerak Frantzian" liburuarekin etekin arrakastatsua atera die oihanean sortutako Mundiyak Mendebaldeko zibilizazioan eduki dituen bizipenei.
|
|
|
Errepideko marrak zenbatzen ditugu, sudokuak egin, irakurri, treneko tabernan garagardoak edan, Parisen esnatu, Cadizen loak hartu, Madrileko eskalestrian galdu, Almeriako hondartzara joan, Burgosen gelditu... eta, hala ere, luze egiten zaigu bidea. Liberen bideak 4 urte ditu, Maiterenak 28, Marijerenak eternitate
|
bat
Frantzian eta beste bat Espainian eta Pauleren bideak hiru norabide ditu. Urteak daramatzagu bidea egiten; urteak eta urteak.
|
|
|
Frantziako edo AEBetako hiritarren identitate politikoa ez da oinarritzen haiek arrazionalki hautatutako printzipio politikoen sorta batean. Amerikar asko datoz
|
bat
Frantziako edo Alemaniako printzipio politikoekin, baina ez dute beren burua frantses edo aleman gisa hartzen. Ondorioz, bai, printzipio politikoekiko lotura sentitzea premiazko baldintza izan daiteke gaur egungo demokrazietako hiritar asko leialak izateko beren komunitate nazionalari, baina baldintza hori ez da aski, bere horretan, leialtasun edo atxikipen hori lortzeko (Yack, 2012).
|
|
|
Ezker abertzaleak aitortzen du 2016an Parisen ezker abertzalea frantziar bitartekari bat eta frantziar bitartekari
|
bat
Frantziako Gobernua bilerek iraun zuten arte ETA Paris eskema eduki zuela armagabetzeko orduan. 2016ko urriaren 12an Frantziako Poliziak Guardia Zibilarekin elkarlanean ETAren armategi baten inguruko operazioa egin ondoren bitartekariak jakinarazi zuenean Parisek bide hura ixteko eskatu ziola, 2005 prozesutik lanean ari ziren nazioarteko eragileek ezker abertzaleari bi mezu helarazi zizkioten:
|
|
|
Lotu zutena: ekitaldi instituzionalean txostena bakegile batek nazioarteko autoritate bati ematea, horrek NEBi eta NEBeko ordezkari
|
batek
Frantziako Justiziako autoritate bati.
|
|
|
Azken asteetan, batik
|
bat
Frantziako hedabideetan jarri zuten arreta. Kontua ez zen bakarrik elkarrizketak lotzea, baizik eta hedabideen jarraipena egitea eta frantziar kazetariekin harremanak egitea, gauzak azaltzeko.
|
|
|
Ekitaldi instituzionaleko sekuentzia adostua zuten lehendik: bakegile batek nazioarteko autoritateei emango zien txostena, apaizei?, horiek Manikkalingami, eta, gero, NEBen ordezkari
|
batek
Frantziari.
|