2012
|
|
Neguan, ilunpeka, goizeko mezatiarren esku argiak ikus zitaizkeen Antzaramendiko lepotik xorrotxapen gaindi jeusten zen bidean. Multxoka zoazen edo bidean elgartaratzen, auzoak elgarrekin solasean, haurrak haien artean punpeka, batzu eta besteak agurtuz, oren
|
bat
eta erdi baino gehiago irauten zuen kurridan. Hala ere, igande goizetako ibilaldi hori maiteago ginuen, geroxago asteko egunetan eskolaratekoa baino.
|
|
Duela urte
|
bat
eta erdi, hunara ekarria ninduen tren berdea gelditu zen bezain laster bidelari zenbait hasi ziren jeusten eni sokorri ekartzeko. Lehenbizikoa, jantzi xurietan, trenako sukaldaria zen.
|
|
Gu ere urrun goaz mendebaldera, Manitoba gure lur aldera, Winnipeg hiri nagusian gelditzeko. Beraz, egun
|
bat
eta erdiz, apairuak mahai berean eginen ditugu! Pamela, da ene izen ttipia eta huna Shirley, ene hogei urteko alaba, eta Jeanny, ttipiena hamabi urtekoa...
|
|
Orotara hamar bat euskaldunek lan egin ginuen, urte
|
bat
eta erdiz, beste ainitz herrietarik etorri bost ehun langileen artean: lehenik burdinki eta zimetazko naza muga" barrage" obretan, gainean bere zubiarekin eta azkenik Elektrika Zentro horren eraikitzen.
|
|
Armetarako galdea, 1950ean ukanik, noratbait joanbehareta, Castelsarrasinherrirakoa nuen, Tarn et Garonne Herrialdean, 17eme Bataillon du Genie Aeroporte. Horra, besteak bezala, Estadoak bere zerbitzuko galdatua urte
|
bat
eta erdirentzat.
|
2013
|
|
Egia zen, ez zela hain urrun. Oihanetik hurbildu eta, ikusi zuten harrizko hesi
|
bat
eta erdian zegoen atarte bat, idekia. Hortik ikus zitekeen etxe handi bat eta atearen aitzinean berribil urdin bat.
|
2014
|
|
Hiru urtez ibili zen eske Frantziako hiri nagusietan, Maroniten alde. 1860an bera joan zen hara, Jaulerry Biarriztarrak eta biek, miliun
|
bat
eta erdi libera urhe eramaten zituztela.
|
|
Eta ofizioa berek aukeraturik ari diren horietan zenbat diren horretara behartuak izanak mila arrazoiengatik eta zenbat beren zoriona hor aurkitzen dutenak. Ez ote luke mende
|
bat
eta erdi munduko estatu guzietan esklabotza debekatua dela. Baina Euskal Herria ez da estadu bat eta, ondorioz, estaduek egin legeak ala akerraren gauerdiko eztula...
|
2016
|
|
Egun guziez urdea. Urdea hiltzen, bat,
|
bat
eta erdi urtean. Askotan biga.
|
2017
|
|
Laupabost zatitan da Saskiko baratzea. Hektara
|
bat
eta erdi onak betetzen ditu, bi hektara hurbil Ezpeletako biperrarekin.
|
2021
|
|
Jeikitzen ginen seietan eta ez ginuen gure bisaia garbitzen ahal, zeren gure ura erreserban hormatua edo izoztua baitzen... Joaiten ginen denak oren
|
bat
eta erdi kaperarat, meza eta beste otoitz batzuen kantatzeko. Gero askaltzen ginuen kafe esnea edanik ogi beltz xerra batekin.
|
|
Bere ezkerreko teilatuak kasik hunkitzen zuen lurra... beharbada galtzeko beldur zen betikoz zeru gorenean. Bainan harginak arrastatu zuen bere beherakada, metro
|
bat
eta erdi lurra baino gorago. Euskaldun etxe zaharrenek emaiten dute inpresio 58 hori, beraien nahia baita lurrarekin bat egitea; beharbada pentsatzen dute lur amak barkatuko diela eraikitzean egin zenbait gaizki tratatze!
|
|
Sententziak finkatu zuen ETAkoa zela, armen edukitzailea ere, eta urte
|
bat
eta erdi presondegira kondenatu.
|
|
Gero giltzurrun minbizi bat ukan zuen. Urte
|
bat
eta erdi erretiroan. Ezindua, aulkian zelarik hil zuten.
|
|
Aralarrek, bere aldetik, Leitza, Altsasu, Luzaide eta Zaldibiako alkatetzak lortu zituen, bozen ehuneko bost Nafarroan eta ehuneko
|
bat
eta erdi Euskadiko Elkargoan.
|
2022
|
|
470ean Iruñea hartzen du Eurik bisigodoen erregeak, haatik ez iraunkorki. Gero mende
|
bat
eta erdiz horren ondokoen aurka maiz gudukan ari dira baskoiak, bereziki 673an Wamba erregearen aitzi. Baskoiak ez daude beti defentsan, luzaz idatzi den bezala.
|
|
Erromatar Inperioa suntsitzen delarik, seigarren mende erditsutan higitzen eta mugitzen hasten dira gure arbaso baskoiak," les Vascons" famatuak. Pataskan ariko dira germaniar auzo handiekin, hegoaldetik bisigodoekin mende
|
bat
eta erdiz, iparraldetik frankoekin hiru mendez.
|
|
Hossegortik (15 km) Vieux Boucaura (32 km) urruntzen zaio, gainera nabigaziorako txartuz azken zati horretan. Trafikoa zinez apaldurik egonen da mende
|
bat
eta erdiz. Azkenean 1578an, Louis de Foix ingeniariak lan eskergaz gaurko Bokalera zuzenduko du bigarren ekaitz larri baten laguntzarekin azken atea zilatuz.
|
|
Nafarroa Garaiko familia izen batzuek ongi salatzen dutena. Praktika liberal horrek kasik mende
|
bat
eta erdiz iraun zuen XVI eta XVII.etan, Nafarroa Garaiaren konkistatik (1512) Pirinioetako Bake hitzarmeneraino (1659).
|
|
Egiazko hego alde hori ez dugu euskaldun bezala ikusten. Baina duela mende
|
bat
eta erdi, hor bizi zen euskaldunen — hots euskaradunen, baskofonoen — erdia.
|
|
Frantsesentzat bereziki, Gerla Handia izan zen: kasik miliun
|
bat
eta erdi gizon gazte hilik, beste hiruzpalau miliun gaizki jelkirik, estropiatu, gasatu eta abar, berrogei miliun jente baizik ez zuan erresuman; 6.000 euskaldun, haietan 1.100 xiberotar. " Azken gerla" izan behar zuen, baina hogei bat urteren buruan ondokoa jin zen, lazgarriagoa, lehenaren ondorioa, Hitler naziaren manaspenean.
|