2008
|
|
Eta denak goaz tropelean. Metroan bost urteko ume
|
bat
eta bere ama geratu ziren soilik musikoari begira, eta umearen txaloak izan ziren jaso zituen bakarrak.
|
|
Wajihija xiiten hiri nagusia autobusez gurutzatzen ari zirela, ekintzaileak ibilgailura igo eta gidaria, hiru emakume eta bost urteko bi haur hil zituzten. Beste emakume
|
bat
eta bere haurra zauritu ziren eta beste batek ihes egitea lortu zuen. Guztiak sunitak ziren.
|
|
Agian horregatik irabazi du album irudidunentzako Nazioarteko I. Compostela Saria. Honelako liburu bikainek sortzen duten zalantza bakarra da nola izan litekeen liburu
|
bat
eta bera aberasgarri umeentzat eta helduentzat aldi berean.
|
|
Eta beste bidaia bat giza emozioetan barrena: hilzorian dagoen agure
|
baten
eta bere azken egunetan zaintzen duen emakume gaztearen eskutik. Biak erretzaile porrokatuak.
|
2009
|
|
Haietako bat setiatutako gunearen hegoaldean dagoen Rafa pasabidean egin zuten, hiru palestinar hilez. Eta beste bat NBE Nazio Batuen Erakundeko eskola batean, sei hildako eraginez; tartean emakume
|
bat
eta bere bi seme, bost eta zazpi urtekoak. UNRWA Ekialde Hurbileko Iheslari Palestinarrentzako Agentziak Gaza iparraldeko Beit Lahian dauka eskola hori, eta armadak airetik eraso zuen unean 1.600 iheslari palestinar zeuden bertan babestuta.
|
|
Saiogilearen orgia terminologikoak ez du etenik: konfiantza eza herritarrek legitimitatea kudeatzeko modu sutil bat da; apatia politikoa seinale ona da, gure demokraziek desinteres gradu handi bat onar dezakete, gainera interesaren berpizteak eta agitazioak gauzak bide txarretik doazela adierazten dute; haserrea larregizko ikusminak sortzen du, politika ez da armonia osoa lortzeko instrumentu
|
bat
eta bere eginkizuna da arazoen konpontzeari bidea erraztea, gauzak ez okertzea eta aukera hobeen zain egotea. Soziologiak halakoen hitzjariokeriak ezeztatzen ditu.
|
|
Horren beldurra dut orain. Talde armatuak nobelan agertzen diren hiru diktadoreetatik
|
bat
eta bere etxeko guztiak hiltzen ditu. –Hil behar zituen guztiak??, esaten du batek,, umeak ez dira beti ume?, erantzuten dio beste batek.
|
|
Askoren ustez Pernandoren egia besterik ez bada ere, ba al du inork horren zalantzarik? Espainiak, batez ere 1512tik, erantzun
|
bat
eta bera izan du Vasconia osoaren subiranotasun asmoaren aurka: armak eta zapalkuntza.
|
|
Egiazki, ezin esan liburuaren ernamuina bere horretan oso originala edo berritzailea denik, George Perec en La vie mode d' emploi maisulanetik hasi eta Francisco Iba, ezen 13, Rue del Percebe bikaineraino, etxe
|
bat
eta bertako biztanleak protagonista diren hamaika kontakizun izan direlako. Off-On liburuan, berezitasuna testua osatzen duten narrazio labur, olerki, gogoeta, aforismo eta mikroipuinetan egon daiteke:
|
|
Beti
|
bat
eta bera da prozedura. Delituren bat egin duelako susmoa hartzen badiote norbaiti, bizilagunei dei egiten diete biltzera eta akusatua atxilotzera.
|
2010
|
|
Independente deritzenek Ameriketako Estatu Batuekiko finantza eta ideologia mendekotasuna dute, nahiz eta batzuetan dirua Europaraino heldu den, eta beste kolore bateko mozorroa jantzita itzuli. Yoani Sanchezek, adibidez, beti gai
|
bat
eta bera darabil: ezin da irten aurrez ezarria duen gidoitik; beti dabil kexu eta kexu.
|
|
Hau da, jendeari erakustea zer den kamioi batean lo egitea Converse tenis oinetakoak burkotzat hartuta edo bost izarreko hotel batean lo egitea burko eder batekin bonboiak eta guzti gainean. Bi horiek bizitza
|
bat
eta bera direla erakutsi nahi nion jendeari.
|
2012
|
|
Partidak aztertzerakoan, gaitz berak jotzen ditu hainbat. Talderen batek golak sartzeko aukera asko egiten dituenean, eta ikusleen gozamenerako jokua egiten duenean, azterketaren emaitza
|
bat
eta bera da beti: «Egundoko partida egin du taldeak».
|
|
Zilegitasuna, dudarik ez da, gobernatzen dugunon lan onaren zigilu bihurtzen da: halako ukitu kultu jaso bat ematen dio zenbaitetan, distira kapa bat; herrikoitasun
|
bat
eta bertako kulturarekiko lotura itxura bat bestetan, moderno eta are transgresore puntu bat inoiz, neurrian beti ere. Zer behar duen, hura.
|
|
Oraingoan 3 urtetik aurrerako irakurleentzako album hau iritsi zaigu, DVD bat alboan duela. Liburua zein diskoa aukeratu, istorioa
|
bat
eta bera da. Izatekotan, aldatzen den bakarra DVDan Iñaki Beraetxeren ahotsa dugula, Karolina Sainz de Bikuñarenarekin batera.
|
|
Gaur aldarrikatzen dugun amnistiak gure gizartearen oinarri soziopolitikoen aldaketa eragin behar du. Jendarte aurrerakoiago
|
bat
eta bere herriaren askatasunarengatik atzo jazarria zenak, aske gelditzeaz gain, bere kausaren zilegitasunaren aitormenaren lekuko behar du izan. Eta, 1977an gertatu ez bezala, jazarle eta giza eskubideen urraketen erantzuleak, egiaren ikerketa, justizia eraginkorra eta erreparazioa (ez errepikatzeko bermeak barne) ahalbidetuko dituen justizia trantsizionalpetik pasarazi, 1936ko matxinada militarrarengatik, diktadura frankistarengatik eta Estatu terrorismoak eginiko gizateriaren aurkako krimenengatik erantzutera.
|
2013
|
|
Badakite, esperientzia handia dutelako, Incoesa bideragarria dela, sektore honetan lana dagoelako. Hori guztia aurreko Gerentzia
|
batek
eta bere taldeak baieztatu zuten. Haien ordez, inkonpetente eta lotsabakoz inguratu zinen.
|
2014
|
|
Joseba Sarrionandiaren hitzak dira, eta ematen dute pistaren bat jakiteko Mary Shelleyren nobela nola egin den ezagun. Askok ez du nobela irakurri, baina gehienok ezagutzen dugu istorioa; beldurrezko nobela da, zientzialari ero
|
bati
eta berak sortutako izakiari buruzkoa. Akaso horretan dago testuaren erakargarritasun nagusia, baina istorio izugarri bat baino gehiago da Frankenstein. Iñigo Errastik ekarri du euskarara, eta itzulpenak ez du tatxarik:
|
2020
|
|
Hobiagak ez zuen baitezpada usaia handirik Hego Euskal Herrira joateko; are gutiago, ikastetxetik kanpoko besta giroko testuinguruan. Argi du herri bakar
|
baten
eta beraren izatea sentitu duela han. «Ulertzen duzu han zarelarik besta hori zerendako sortua izan zen.
|
|
Azkenean, joan baino bost egun lehenago dantza irakaslearen bitartez lortu nuen. Emakume
|
batek
eta bere alabak bidali zidaten mezu bat esanez gela bat libre zutela. Beti eduki dut sentsazioa familia baten etxean nengoela, baina beti egin naute horren parte.
|
2021
|
|
antolatzaileek azaldu dutenez, ihes egiteko gogo handia duen pertsonaia txiki bat du protagonista, eta gainerako osagaiak honako hauek dira: «Erakusleiho
|
bat
eta bertako maizterrak, maitasun istorio bat, porrot txikiez osaturiko istorio bat, tornu bat, buztinola txiki bat eta jolasten ari diren lau esku».
|
2022
|
|
Edonork ezagutzen ditu Basquiat edo Banksyren izenak. Anakronikoa ikusten dut agintari batek ez errekonozitzea grafitia izan daitekeela kreatibitatearen espresio
|
bat
eta beraren inguruan horren despektiboki hitz egitea».
|
|
Nahia eta ahala ez dira
|
bat
eta bera. Osasuna saiatu da kontrarioa estu hartzen, baina esku hutsik geratu da Real Madrilen aurkako partidan.
|
|
Arratsaldean militante
|
bat
eta bere alaba pasa dira zentro aitzinetik. Alaba kontrolatu dute, ama ez.
|
|
Diemar Suediara itzuli zen, eta agentziari presio egin zion bilaketa hartan lagundu ziezaioten, baina ez zuen lortu. 2003ra arte ezin izan zuen aurkitu ama, eta kazetaritzako ikasle txiletar
|
batek
eta bere osabak lagundu zioten horretan. Hain zuzen, Diemarrek seguru seguru jakin zuen, ama bizirik zuela ez ezik, amak sekula ez zuela adopzioan eman nahi izan.
|
|
«Ez da aukeratzen orain emakumea naiz eta gero poeta. Biak dira gauza
|
bat
eta bera. Nahi izan nuen bateratu, elkartu bat sortu».
|
2023
|
|
amagandik jasotako mikrobiomaren transmisioa. Izan ere, jaioberri
|
baten
eta bere amaren hesteetako mikroorganismoen artean anduien erdiak partekatzen direla ikusi dute. Urteak pasatu ahala amaren eragina murriztuz doan arren, ez da desagertzera iristen; izan ere, 50 urte bitarteko pertsonengan ere topatu dituzte amarekin partekatzen diren anduiak.
|
|
Alta, horretaz gain, bada beste errealitate
|
bat
eta bere usain gozoa, bere zapore atsegina Berlinen eta Berlinalen dastatu genuen. Ase geratu arte.
|
|
Euskal prentsa nazionalak herri gisa independenteago egiten gaitu, ez bakarrik frantsesaren eta espainolaren beharrik ez dugulako, baizik eta mundua gure begiekin kontatzen digulako. Independenteago egiten gaitu, herri bat, nazio
|
bat
eta bere lurraldea marrazten dituelako bere egunerokoan. Independenteago egiten gaitu gure kulturari ahotsa ematen diolako.
|
|
Akorduan daukat duela urte batzuk horrelako zerbait bizi izan nuela. Senitarteko
|
batek
eta bere bikotekideak ez zuten telefonoa hartzen. Eguerdia pasatuta eta enegarren deiari erantzun ez ziotenean, tragedia taosa legez arrazionaltasuna inbaditzen hasi zen; eta legamia asko balu moduan, gora eta gora joan zen.
|
|
«Aitortu behar dizuet Israelen eta PAEren arteko Osloko akordioak iragarri zirenetik eta 1993ko udazkenean sinatu zirenetik saiatu naizela ulertzen nola den posible herri
|
batek
eta bere buruzagiek uko egitea eta Palestinaren kausatik aldentzea, Palestinak gutxienez 1967an Israelen aurrean galdutako lurraldeak berreskuratzea lortu behar baitzuen, okupazio militarra, anexioa eta asentamenduak amaitzea, eta, agian garrantzitsuena, benetako demokrazia eta benetako autodeterminazioko prozesu baten hasiera (baliabideak, mugak, subiranotasuna, aberriratzea eta herriaren batasu... Kausa hori askatasunaren eta berdintasunaren aldeko borroka unibertsalaren zati gisa ere agertzen zen».
|
|
1977an jakin nuen Enez ar Gerveurreko orduko hezkuntza zentroak ateak hetsi zituela. Orduan ulertu nuen aipatzen zuten zentro hori eta aitak aipatzen zidan haurrentzako kartzela
|
bat
eta bera zirela.
|
|
Hala, autorearen biografiaren eta historiaren artean «batasun harrigarria» aurkitu du itzultzaileak, eta, hain zuzen horregatik, «urregorria» dela iritzi dio, «historia bizipenen bidez kontatzen duelako, eta bizipenak, berriz, historiaren bidez azaltzen direlako». Hots, istorioa eta historia
|
bat
eta bera balira bezala, «dena txirikordatuta».
|