|
2000
|
|
|
Ontziak bildu ostean, sailkapen planta batera eramaten dira, materialak banatzeko. Gipuzkoan Legazpin dago planta
|
bat
eta Bizkaikoa Zornotzan. Arabakoak Zornotzara eramaten dira.
|
|
|
Gero Aita Zabala bisitan etorri zitzaidan egun
|
batean
eta denbora zertan pasatzen nuen galdezka hasi zitzaidan. Eta ea erakutsiko al nizkion nik idatziak.
|
|
|
kritikoa izaki euskaldun askok ere ez dute gehiegi maite izan, ikusi bestela EAJ ko batzuen portaera berarekiko, bereziki, Estatu Batuetan «gerra hotza»ren garaian, «macartismo»a bere erpinean zegoenean. Oso interesgarria da jakitea euskaldunek hartu zuten jarrera erbestealdian eta baita egiaztatzea ere politika munduan denek bi karta joko diferenterekin mugitzen direla
|
batera
eta bestera itxurazko baino ez den errealitate nahiko gezurrezko batean. Ez da harritzekoa, beraz, azkenerako etsita amaitzea nahiz eta, lehen esan bezala, Mario Salegi baikor samar azaltzen zen hemengo egoeraren aurrean; orain ez dakit zer esan dezakeen, izan ere, hori su etena eten baino lehen izan baitzen.
|
|
|
Lege batek hori baino askoz gehiago ezin du eman seguruenik, baina bidea ematen du legeak, adibidez mahai honetan aipatu ditugun guztiak aurrera eramateko eta gehiago ere bai. Euskara Biziberritzeko Plan Nagusian, alor estrategikoen artean badago Gorputz Plangintza deitzen den atal
|
bat
eta han, bai diagnostikoa bai neurriak lantzen direnean, aipatzen dira euskalkiak. Indarguneetan, euskararen jatortasuna eta bizitasuna euskalkietan dagoela esaten da, eta hori zaindu eta jaso egin behar dela.
|
|
|
Mirenekin ados nago. ETBko Sorginen Laratza saioan noizean behin agertzen da gazte talde
|
bat
eta aparteko kontsiderazioez gain oso aproposa izan daiteke gure gazteek ikusteko. Beharbada guretzako merkeak, txarrak edo ez dakit zer diren, baina gure gazteak horrelako gauzekin engantxatu egiten dira.
|
|
|
eta horrelakoekin zer egin. Idazteak badauka minimo
|
bat
eta hori osorik idaztea da; beti da
|
|
|
Jakina. Ahozkoan ere badago maila formal
|
bat
eta etxekotik kalekora hiru lau maila egon daitezke.
|
|
|
bat da
|
batean
eta bestean, eta bere zentzu guztietan. Hori da jakin behar duguna, eta euskalkian zein batuan
|
|
|
Egoera delikatuan zegoenez Basaurira ekarri zuten. Basaurira ekarri, eta urte
|
bat
eta erdira, epilepsia atake bat jasan zuen. Sendagileak muturreko osasun egoera larrian zela ohartu ziren azkenik eta epaileek baldintzapeko askatasuna eman zioten.
|
|
|
Mitxel Sarasketak bezala, preso ohiei dagokien subsidioa jasotzen du: 51.000 pezeta hilean; urte
|
bat
eta erdiz. Biek kadukatua duten gida-baimena berritzeko arazoak dituzte.
|
|
|
Nola hasi zenuen lana, non hasi zinen begira, nora jo zenuen, nola izan da lan prozesua? Hasieratik zenuen gutxi gorabeherako zerrenda
|
bat
eta hori betetzen joan zara ala pixkanaka pixkanaka egituratzen joan zen ehuneko zerrenda?
|
|
|
Ez da horrela. Are gehiago, batzutan egin dezakezu lan bat hain zuzen umerik ez daukazulako, sentitu nahi duzulako zer sentitzen den ume bat daukazunean, eta zure pertsonaiak dauka ume
|
bat
eta zuk ez. Ordezkoa ere izan liteke.
|
|
|
Azken 20 urtetan hortik bizi naiz, ez literaturatik. Pasa dira hamar urte liburu
|
baten
eta bestearen artean eta hurrengoan agian hamar ez, baina dozena erdi bat joango dira seguru, zeren bat joan da eta oraindik lerro bakarra ez dut idatzi... Buruan baditut bi liburu, eta oraingoz ez dakit nondik jo, batetik edo bestetik, bitartean lana egiten dut, eta tarteka...
|
|
|
Ezagutzen ditut halako pertsonak, baina ni konparazioz nahiko lasaia naiz. Baina niri gertatu izan zait, hurbildu gazte
|
batengana
eta ikusi testu-liburu bat daukala, ikasten ari delako, eta liburu horretan nire argazki bat, eta ez diot proportziorik ikusten, nik ez ditut 400 folio argitaratu urte guzti hauetan. Ulertzen dut behar ditugula gure erreferentziak, eta literatura baten historia batean zure halako argazki bat sartu behar dutela, itxusi askoa gainera, ez argazkia:
|
|
|
Lizarra Garazi Hitzarmena gauzatu zen arte EAJ bi diskurtso erabiltzeaz akusatua izaten zen. Madrili begira
|
bat
eta Euskadirentzako beste bat. Erosoago sentitzen al zara orain?
|
|
|
Lehenago, bake prozesu batetan ala prozesu soberanista batetan ote geunden izan zen. Horren aurretik, gatazka politikoa ote zen, ala soilik ordenu publikoko arazo
|
bat
eta konponbidea, beraz, poliziala.
|
|
|
Gero, erritmoen arabera, lurralde bakoitzak marko horretara egokitzeko aukera izan dezake. Nafar agintariek beste ikuspegi bat izango dute, Iparraldean departamenduaren alde ari direnek beste
|
bat
eta abar.
|
|
|
Leku orotara iristen den merkatua da, sare, ordenadore eta informazioz beteriko datu baseen loturez osatua, guztira bilioi bat dolarren balioa duena. Merkatu honetan doako sarrera izan dezakete ordenadore
|
bat
eta telefono linea bat dauzkaten guztiek. Munduko edozein tokitatik, egunaren eta gauaren edozein unetan.
|
|
|
29 urteko gaztea da, minusbaliotasun fisiko bat duena (haurtzaroan meningitisak heldu zion eta zeharo gor utzi zuen); duela sei urte nabigatzen, programatzen eta". com" eremu batzuk euskal hiriburuenak esaterako erregistratzen hasi zen. Familiaren laguntzarekin, eta enplegua sortzen duen enpresari gaztea izateagatik Kutxak aurreraturiko 20 milioi pezetako kreditu biguin baten laguntzarekin, bilatzaile sendo bat, foro zerbitzu zabal
|
bat
eta burtsetako kotizazioetan sarrera izateko beste zerbitzu bat hasi zen abian jartzen. Nestcaperekin lortutako hitzarmenak behin betiko bultzada eman zion euskal atariari, Nestcapek bere nabigatzaileen abiatzeko orrian Hispavista aurkezteko erabakia hartu zuenean, alegia.
|
|
|
Kapitulu bakoitza hiru zatitan banatuta dago: nobelaren hari nagusia, ipuin
|
bat
eta argazkia. Ipuina argazkiarekin lotu eta gero hauek nobelarekin berarekin lotu behar ziren.Baina istorioak berak eta pertsonaiek ere bere zailtasuna zuten.
|
|
|
Lehen haurtzaroa luzeagoa izaten zen, gaur egun, 12 urteko haurrak jauntxoak dira; lehen aldiz, inozentzia hori 14 urte arte heltzen zen. Hala ere, 3 eta 8 urte bitarteko umeek samurtasuna erakusten dute gure ikuskizun
|
baten aurrean
eta, eskerrak Jainkoari, hain zuzen, telebistan ematen dituzten gauzak zeharo ikaragarriak direlako. Orain Pokemon izeneko marrazki bizidunak daude modan.
|
|
|
Programa DBH osoan lantzen dela gogoratuz, beharrezkoa da etapa honetako ikasturteetan garatzen diren jarduerak koordinatuko eta zainduko dituen talde bat osatzea ikastetxean, eta horixe da taldearen egitekoa. Koordinazio taldean zuzendaritzako ordezkari bat, orientatzaile
|
bat
eta arloetako ordezkariak eta tutoreak bilduko dira.
|
|
|
Hala, gizon eta emakumeen arteko harremanak gorabehera, obra bi oinarrien gainean dago eraikia: eszenaratzearen freskotasuna
|
batetik
eta Paco Mir en testu bihurria bestetik, ateraldi, keinu, ironia eta amarruz betea. Erritmo bizia ematen laguntzen dion asmazioa ere badu, lerro hauetan argituko ez duguna, obra ikusteko asmoa duenak ezustea har dezan.
|
|
|
Militanteak jakinean izan behar baldin badute, hori egina izan behar da barneko egituretan. Azkenik publikoki egina izan behar bada, egin behar da nahikunde minimun
|
batekin
eta ez inoiz prentsaren beretzeko.
|
|
|
Iduriz gustukoa litzateke eta ongi bilatuz zerbait atzeman nezake. Zeiharketa bat Otegirekin, demokrazia hitza (oso garrantzitsua demokrazia hitza, bederen hiru aldiz esan behar dena, iduri eta erakaspen bat eman behar dakotala), ezin adigaitzgarriko aipamena akordio hipotesi ez errespetatu
|
batentzat
eta horra polemika bat irrati guzietan aipatua izanen dena.
|
|
|
Diru iturriei dagokienez, Antzara egunean eta ihauteri gauean jarritako txozna eta kuoten bidez milioi bat pezeta (40.000 bat libera) lortu zuten, antena berri
|
bat
eta emisio tresnak erosteko. Udalak aldiz, ez die laguntzarik luzatu, lokala eskaintzea nahikoa delakoan.
|
|
|
Ekainaren 22an izango da, Donostiako Kutxako aretoan (Andia kalean), arratsaldeko 7: 30etan eta txapelketako une berezienak ekarriko ditu gogora. Antton Kazabonek aurkeztuta, txapelketaren historiari buruzko bat, bideo emanaldi xelebre
|
bat
eta txapelketako bertso idatziekin osatutako bertso musikatuak daude iragarrita. Bukatzeko, txapeldun denekin bertso saio informal bat egingo da.
|
|
|
Azkenean, hasierara bueltatzea izan zen aukeratutako bukaera. Orain buruan badut ipuin
|
bat
eta horren inguruan izango da, gauzak elkarri lotzearen, zirkulua osatzearen inguruan.
|
|
|
Orain ez dut zertan proiektua gauzaturik. Epe jakin
|
batean
eta baldintza batzuen pean behintzat ez. Aldatzeko aukera dut eta bestelako istorioak sortuko ditut.
|
|
|
Bi Nobel saridun dira irakasle bertan eta eguraldia aztertzen duen erakunde arras ezaguna ere bertan dago kokatua. Ondotik, bi master eginak ditut," Hizkuntza Jakintza" n
|
bata
eta" Hispanic linguistics" bestea.
|
|
|
Disziplina eta erantzukizuna alde batera utzita, euskaldunek Buenos Airesera iritsi orduko Argentinaren aurka 4 0eko astindua jaso zuten, euskal jatorriko argentinarren aldetik denetarik entzun behar izanez. Hortik aurrera Argentina, Uruguay eta Brasilen garaipen eta porrotak tartekatzen joango ziren, baina orokorrean eskainitako irudia espero zena baino okerragoa izan zen (bi garaipen, berdinketa
|
bat
eta bost porrot). Etxean ere kritika handiak jasan zituzten.
|
|
|
" Gure futbolaren jaiotze data erreala 1937 dela uste dut". Laburbilduz," Euzkadi" k zazpi garaipen, berdinketa
|
bat
eta porrot bakarra jasan zituen. Honen ostean selekzioa Parisera itzuli zen, non lehen bajak ezagutu baitzituen, zenbait jokalarik Euskal Herrira itzultzea erabaki zuelako.
|
|
|
EGIA esan, badago beste bide
|
bat
eta hau aurreko hirurak fasetzat hartzetik dator; hortaz, lehenbizi haserretu egin dugu geure artean, baina aldi berean merkatuan bizi ahal izateko konpetitu egin dugu eta azkenik, euskara eta Euskal Herria zerbait izango badira, aliantza puntualak hasieran, estrategikoak geroxeago, bilatu ditugu.
|
|
|
Errazti familiak ikastola bat sortu zuen Laudioko Galmaka auzoan 1960an. Ikastola ez ezik, eliza, lantegi
|
bat
eta etxebizitzak ere eraiki zituen.Garai hartan euskara galerazia zegoen, hori dela eta, ikastolaelizaren ondoan zegoenez, bertan katekesia irakasten zela esaten zuten. Hiruzpalau urte pasatutakoan," Escuela Particular de Galmaka" izenarekin legeztatu zen, ez zuten esan euskaraz klaseak ematen zituztela," hizkuntza ofizialean" baizik eta astean euskara ordu bat.
|
|
|
Argitaletxeek badakite narratiba dela dirua ematen duena. Gero eta ikuspegi profesionalago
|
batetik
eta argitaletxeak gero eta enpresago diren heinean, narratiba sustatzen dute. Eta agian topikoa da esatea nobela agortzen ari dela.
|
|
|
Garai batean ez dakit nola sentituko ziren, baina gaur egun ez zara behartuta sentitzen ez
|
bata
eta ez bestea egitera.
|
|
|
Orain duela urte batzuetako Harkaitzen poema bat, Berasaluzeren poema
|
bat
eta Urtzi Urrutikoetxearen poema bat hartuz gero, ikusten da estiloz zein antzekoak ziren. Hitzekin jolasteko gogo hori... oso antzekoak ziren hirurak.
|
|
|
Aizkora australiarra lagun duela, apusturako grina zainetan dabilkio Joxe Mari Olasagasti aizkolariari. Pago enbor
|
baten gainean
eta munduari goitik behera begira, 41 urterekin eta 16 kilo galduta, galtza bete lan izan du Urrezko Aizkoran Mindegia menderatzeko. Sorlekutik ehun metrora dagoen Loinaz enea etxean bizi da Karmele emaztearekin, eta nolako zura halako ezpala diren bi seme alabekin:
|
|
|
Matxinsalto bildumako istorio hau zortzi urtetik gorako haurrentzat idatzi du Antton Kazabonek eta Andoni Odriozolak marraztu. Kontakizunaz gain, ipuinak hiztegi labur
|
bat
eta oroimena neurtzeko ariketak ere baditu
|
|
|
Bietatik, gaur egun soilik Aketxek mantentzen du irla izaera, Gaztelugatxen, lehorrarekiko azaltzen duen hurbiltasuna dela eta, gizakiak pasabide bat eraiki baitu lehen soilik itsasbeheretan agerian gelditzen zen istmoaren gainean. Pasabide honek, Gaztelugatxek irla izaera galtzea eragiteaz gain, irlaren gainean baseliza
|
bat
eta bertaraino iristen den bide bat eraikitzea ahalbidetu du eta honek irlen ezaugarri diren isolamendu baldintzak desagertzea eragin du.
|
|
|
Udal hautetsien biltzar bat da eta herri nortasunarekin lotutako hainbat ezaugarri jorra dezake. Une honetan euskal gizartearen ordezkapen eremu
|
bat
ETAren jo puntuan dagoenez, Udalbiltzako iraunkorrak ETAri bere jarduera uztea eskatu zion, zoritxarrez EHren aldeko keinurik gabe. Dena den, EAJn argi ditugu Udalbiltzaren edukiak, eta aurrerantzean ere lanean jarraitu du.
|
|
|
Gurean erdarazkoak dira nagusi, soziolinguistika eta politika medio. Euskaraz eta orokorrak baditugu telebista
|
bat
eta bi irrati, egunkari bat eta hainbat aldizkari. Tokikoagoak beste irrati mordoska bat, bost telebista eta 50 bat aldizkari.
|
|
|
Gurean erdarazkoak dira nagusi, soziolinguistika eta politika medio. Euskaraz eta orokorrak baditugu telebista bat eta bi irrati, egunkari
|
bat
eta hainbat aldizkari. Tokikoagoak beste irrati mordoska bat, bost telebista eta 50 bat aldizkari.
|
|
|
Ondorioa, nire ustez, garbia da: Espainiako gobernuak asmo nabarmena du kultur ekoizpenaren berezitasunak behin betiko lurperatzeko, kultura eta kontsumoa
|
bat
eta bera izan daitezen salneurri librearen paradisuan. Eta paradisu horretan, noski, badakigu nor izango den jainko eta nor gurtzaile huts:
|
|
|
Marilyn Monroeren heriotzarena ez aipatzeagatik. Baina arerioak ere bazituen, bere agintaldi laburrean Cochinos badiako porrotean, ia Hirugarren Mundu Gerra
|
batean
eta Vietnamgo gerran bere herria sartu zuen gizonak. Eta etsai horiek ez ziren nolanahikoak izango, duela 37 urte hil baitzuten tiroz Dallasen, eta oraindik garbi jakiteke baikaude nor zegoen hilketa haren atzean:
|
|
|
Ekitaldi hau erakusketa bat izango da, Euskal Herriko lurralde eta eskualde ezberdinetan dantza soltean egiteko dauden era ezberdinak azalduko dituen erakusketa. Euskal Herri osotik etorriko dira dantza bikote edo taldeak, eta horrez gain, dantza solte munduan garai
|
bat
eta estilo bat markatu duten belaunaldi, sendi edota eskolak ere izango dira agerraldian.
|
|
|
Gurutze latindar oinplanoaren barrualdean, gurutzeriako sabaia izardunak ikus ditzakegu, organo erromantiko eder
|
bat
eta batez ere guztiaren erdian den erretaula nagusi errokokoa, XVIII. mendekoa.
|
|
|
Lizundia laguna, Txillardegi' ren eskutitza irakurtzen asi zan. Ez
|
bat
eta ez bi, eraso nion esanaz, eskutitz aien kontuak milla aldiz entzunak genituala ta obe zala aitatzea bakarrik, ta ez irakurriaz luzatzea gure billera. Ta aitatzekoa bazan ura, nik ere ba nuala nere lantxo bat, irakurtzeko asmorik gabe ekarria, ta irakurriko nuala.
|
|
|
Nerea neurtu bear bazan, joan dan illean, Euskaltzaindiaren billera baiño lentxeago," izenpetu gabe" egindako idazlan bat ere neurtu bearko zala. Onela" enpas" gelditu ziran alde
|
batekoak
eta besteak; eta ni eskomikatu gabe gelditu nintzan. Aitortzen diot Jaungoiko gure Jaunari.
|
|
|
Lurralde honetan guztian ez da oraingoa hizkuntzaren aldeko mugimenduen prozesua. Hala ere, oro har erkidego autonomoetako eta estatuetako mugek indar handia daukate, eta
|
batean
eta bestean egindako ekimen eta lanak eremu bakarrera mugitzen dira, noizbehinkako elkarlanak salbu. Ondorioz, asturlleoneraren aldeko aldarrikapen prozesuak dinamika eta bizkortasun ugari ditu, eta beraz, emaitzak ere ez dira berdintsuak batetik bestera.
|
|
|
Harrigarria dirudi lehen helburua" finantza merkatuak" indartu beharra izatea, eta ez, berriz, merkatu horiek ikuspegi sozial
|
batekin
eta neurri kolektiboeen bidez, kapitalaren gaineko fiskalitatea ezartzea kasu, kontrolatzea. Halaber, Europako agintari sozialistek, nazioarteko lehia askatasunaren izenean, patronala hirurogeita hamarreko hamarkadaz geroztik arlo sozialean etengabean ezartzen ari den jokabide zanpatzaileari bereak eta bi egiten utzi diote (esku hartze publikoa murriztea, langileen mugikortasuna eta erabateko malgutasuna, araurik eza eta behin behinekotasuna, eskubide sindikalen aldaketa, lanetik kanporatzeko baldintzak laxatzea eta abar).
|
|
|
Udalbiltzak oinarri garbi batzuk ditu bere sorreratik: borondatezko atxikimendua alde
|
batetik
eta udal zinegotzien elkarlana. Borondatezko atxikimenduak badu zerikusirik giza eskubideekin, eta kasu honetan giza eskubideen errespetuaren urraketa kualitatibo berezi bat izan zen.
|
|
|
Zintzilikako arbelezko kanpandorrea, ate gotikoa eta 1661eko hilarri diskoidala ditu. Bildoze Omizepian (Viodos Abense de Bas) berriz, beste eliza hirukoiztar
|
bat
eta Dalgalarrondo makila lantegia ditugu.
|
|
|
Jose Donoso Chileko idazleak zioenez berak egin zuen halako tailer
|
bat
eta utzi egin behar izan zuten, ikasleek esaten ziotelako euren sormenerako bideak murrizten zituela. Horrek esan nahi du haiek muntatutakoa izan dela halako potaje bat... haientzat!
|
|
|
ABn benetako debate baten bultzatzeko osagaiak hor daude. Heldu den martxoko herriko hauteskundeetan, denak
|
batera
eta eskakizun berdinen inguruan aurkezteko beharra azalduko da. Hauteskundeak helburu izanen ditugu, ahantzi gabe nazio eraikuntzan hasi lana jarraitu behar dugula.
|
|
|
Etxeko txikienei zuzendutako narrazioa da" Bide magikoa", Pello Añorgak idatzi eta Jokin Mitxelenak margotutako ipuina. Neskato
|
bat
eta bere ama hondartzara doaz. Aita, berriz, etxean gelditu da, liburu bat irakurtzeko gogo izugarria duelako.
|
|
|
" Woody Allenek txiste bat kontatzen du' Annie Hall' filmaren hasieran: bi emakume daude bainuetxe
|
batean
eta batak besteari esaten dio: ' Zein txarra den ematen diguten janaria!'.
|
|
|
401\. alea bi erabakiz mintzo zen: Indira Ghandik Indiako pribilegioak ezabatzeko hartua
|
bata
eta Vatikanoak 53ko Konkordatuaren bidez Franco onartzeko bestea.
|
|
|
Komunikabideetan agertu nahi ez izatea estrategia komertzial bat dela leporatuko liokete Marias edo Salingerri, eta gainera, halaxe funtziona lezake haien kasuan. Ordea euskaraz idatzita, ez jarrera
|
bat
eta ez bestea izanen lirateke komertzialki oso aintzakotzat hartuak. Gure borondatearen kontra agian, baina herri honetako biztanleen %95arentzat beti izanen gara Salinger.
|
|
|
Bi borroka eta bi porrot jaso zituen azaroaren 22ko aleak. De Gaulle eta Frantziaren artekoa
|
bata
eta Urtain eta Cooper ingelesaren artekoa bestea.
|
|
|
Komunikabideetan agertu nahi ez izatea estrategia komertzial bat dela leporatuko liokete Marias edo Salingerri, eta gainera, halaxe funtziona lezake haien kasuan. Ordea euskaraz idatzita, ez jarrera
|
bat
eta ez bestea izanen lirateke komertzialki oso aintzakotzat hartuak. Gure borondatearen kontra agian, baina herri honetako biztanleen %95arentzat beti izanen gara Salinger.
|
|
|
haiek batbateko jardunaren tartean Lorcaren poesiak kantatzen zituzten mahaian zutituta, eta haiek jardineroak ziren. Konturatuko dira bat
|
batekoa
eta poesia beste maila batekoak direla, baina eskailera berekoak direla ikusten dute. Txirritaren edo Xenpelarren buruan Lizardiren poemak kantatzea ez zen pasatzen.
|
|
|
Horrek errimak hierarkizatuta edukitzea eskatzen du. Aldez aurreko lan kontziente bat, esplorazio lan
|
bat
eta gero bertsoaren antolamendu kontziente bat.
|
|
|
Pitzadura mentala modernitatearen sintoma bat da. Seguru asko garai batean bertsolari eta entzuleak nahiko mundu ikuskera berdintsu
|
bat
eta balio antzekoak zituzten, baina bakoitzak bere baitan ere nahiko pitzadurarik gabeko ideologia zuen. Oso mentalidade trinkoa zen.
|
|
|
Nik elkartearen inguruan zera azpimarratuko nuke: krispazio sozial handiena zegoen urteetan ere, kultur eskaintza
|
bat
eta irizpide batzuk izan ditu, administrazioak izan ez dituenak. Eta batez ere, ideologien elkarbizitza bat egon da, nire ustez eredugarria izan dena, oso emankorra eta gizartean beharbada ikusi ez dena.
|
|
|
Ez dakit aldaketak estrategikoak diren edo momentu batek eskatzen dituen beharretara egokituak. Politikaren mundua oso aldakorra da, lau urte irauten ditu politika jakin
|
batek
eta gero hurrengoak norabidez aldatzen du. Argi dagoena da 90eko hamarkada hasieran administrazioarekin genuena baino askoz harreman hobea dela gaur duguna.
|
|
|
tradizioa dela hortik hartu eta sortzeko oinarri bat, tradizioa ez dela hor geratzeko, tradizioa modu bizi batean garatu behar dela, aldatzeko dela, esperimentatu behar dela... Baina aldi berean, tradizioak badu jarraikortasun
|
bat
eta badu arima bat. Bertsolaritzaren muina inprobisazioa da, hitz soila da, eta emankizun hori hitz soilean oinarritu behar da.
|
|
|
jardun motela, geldia, aretoetako argiztatze iluna...; teknikoki konparatzen badugu bideoklip bat bertso programaren estetikarekin, ezinezkoa da programa horrek funtzionatzea telebistan eta, hala ere, kristoren bonbazoa izan zen. Beraz, hor badago sustrato
|
bat
eta hori da informazioaren gizartean ahozkotasunak duen garrantzia. Eta ahozkotasunaren barruan beti izango du inprobisazioak leku handiagoa idatzizko kulturan baino.
|
|
|
disoluzio bat. Gu zentzu batean gara modernoak, sinetsi izan dugu utopia
|
bat
eta abar. Eta orain batetik aldarrikatzen da izaera sozialaren desegitea, norbanakotasuna... diskurtso liberal basati hori dabil bakarrik, eta horren aurrean errebolta moduko bat dago.
|
|
|
Liburu bakoitzean agertzen den istorioa maila zehatz baterako moldatzen da adibidez" Tigre birtuala" Euskaltegiko 5 mailan eta Batxilergoko A ereduko lehen mailan dabiltzenetan pentsatuz idatzia izan da. Gainera, hiztegitxo lagungarri
|
bat
eta irakurgaia lantzeko ariketak ere eskaintzen dira bertan. @ dugu istorio honetako protagonista.
|
|
|
Atsedenleku multzo honen" erdigunea" Landa da (43 km.), aparkaleku handi
|
bat
eta zenbait jatetxe biltzen dituen aisialdirako gune jendetsua. Bidegurutzean momentuz ezkerrera joko dugu (gero itzuli egin dugu), 4 kilometrotara urtegiari izena ematen dion Uribarri Ganboan sartzeko.
|
|
2001
|
|
|
Sozietatea BP Amocok, Energiaren Euskal Erakundeak (EEE), Repsol YPFek eta Iberdrolak osatzen dute, denak partaidetza maila berdinarekin. Proiektuaren arabera, birgasifikazio planta
|
bat
eta planta elektriko bat eraikiko dira, eta 77.000 milioi pezetako kostua (3.080 milioi libera) izango dute; 34.000 milioi pezeta (1.360 milioi libera) birgasifikazio plantak eta 43.000 milioi pezeta (1.720 milioi libera) planta elektrikoak.
|
|
|
Beti dago prozesu
|
bat
eta gainera, gure ustez, jaiotako parametroetan dago, horretan ez dago aldaketarik.
|
|
|
Gernikako Estatutuaren 21 urteetan 16.000 atxilotu egon dira, 5.000 kartzelaratu, milaka torturatu... datu hauek erakusten dute benetako azterketa egiteko kontuan hartu behar direla. EAJk Estatutu berri
|
bat
eta lurralde zatiketaren aldeko apustua egiten badu, ez dabil bakearen alde, horrela gatazka beste 30 urtez luzatzeko baldin tza sozialak birsortzen direlako. Zer bidetik etorri zen su etena Euskal Herrira?
|
|
|
Eta hori nola egiten da? Marko demokratiko nazional
|
batez
eta hau egituratzeko parlamentu nazional bat sortuz. Hori da gure trantsizio proposamenean guk mahaigaineratu duguna eta horri esan diote ezetz EAk eta EAJk.
|
|
|
Giza espirituan bada puntu jakin
|
bat
eta bertatik bizitza eta heriotza, erreala eta imaginarioa, iragana eta etorkizuna, komunikagarria eta komunikaezina, goia eta behea ez dira gehiago kontraesan moduan ikusten". Andre Breton ek 1930ean," Surrealismoaren bigarren manifestuan" zioenez, puntu hori aurkitzea zen surrealismoaren helburu bakarra.
|
|
|
Horrela, behatz bati adarrak aterako zaizkio eskultura
|
batean
eta hurrengoan xake pieza bilakatuko da. Marraskiloari hegoak ipiniko dizkio eta eraikuntza baterako proiektuari, leihoen ordez, begi erraldoiak.
|
|
|
Beste alde batetik, zahartzaro atseginari buruzko definizio aproposa hurrengoa izan daiteke, Joaquin Calvo Sotelo akademikoak eskainitakoa: " Burua argi, gorputza oinazerik gabe, bihotza pozik, zenbaki beltzak kontu korrontean eta gorriak odolean, seme alabak, bilobak eta lagunak, betebehar atsegina eta gauean liburu
|
bat
eta emakume (ala gizon) baten muxua izatea".
|
|
|
Zer gertatuko den ez dakit, 20 urtean sortutako honek denak iraungo duen dagoen bezala? Bota dezagun Nafarroara begiradatxo
|
bat
eta ea zer ari den gertatzen. Belarriak tente, badaezpada ere.
|
|
|
Antolakuntzan, hainbat elementu kreatibo moldatu ditugu lan prozesuak arintzeko, honela lanen aurkezpenek garrantzia har zezaten. Superkongresua zer izan den pentsatu eta, ingelesezko" funky" izena datorkit burura, hau da, bizia, eroa, ezohikoa, informala, bat
|
batekoa
eta zuzena.
|
|
|
Horrela adierazi izan da, behintzat, hainbat esparru sindikaletan. Diru gehiegi dabil jokoan, eta erraza da plan
|
bat
eta bestearen artean edo ikastaro batetik bestera milioi bat edo beste administratzaileen eskuetan itsatsita geratzea. Zenbat eta kontrol gutxiago ezarri diru laguntzei, orduan eta errazago izango da horrelakoak gertatzea.
|
|
|
Espainiako Gobernuak Hobetuzi edo Forcemi ematen dion tratua guztiz ezberdina da eta nabarmena gertatzen da
|
bataren
eta bestearen arteko diskriminazioa. Ikusi dugunez, Hobetuzek eragozpen ugari aurkitzen du handik eta hemendik eta, aldiz, Espainiako Gobernuak 1.400 milioi pezeta (56 milioi libera) eman zizkion Cepymeri, 2000 urteko bigarren hiruhilekorako eta plan bakar baterako, CEOEri 1.400 milioi eta CCOO eta UGTri 1.368 milioi pezeta (54 milioi libera) bakoitzari.
|
|
|
" Izan ere, aldizkari au askotan behintzat, nola atera izan dan, miraria, benetan arritzekoa da. Bakoitzak,
|
bat
eta besteak, bere mementoko umoreak eraginda, bialtzen zituen lanekin osatua izan zen aldiz aldiz. Baiña orrela ezin genezakean luzaroan jarrai".
|
|
|
Horiek denek ezkerraren firmamentoa osatzen dute eta gainera gizartean bere eragina dute. Garai batean langileari alderdi
|
bat
eta gehienez bi zegozkion, eta gaur jende askok gauza batzuetan ezkerrera jotzen du eta besteetan ez. Eta gehienetan afiliazio politikoa batekiko dauka.
|
|
|
Gaur egun nahiko zaila da deiturak ipintzea. Lehen ezker politikoa oso argi zegoen, alderdi komunista
|
bat
eta bere militanteak eta afiliatuak zeuden. Gaur egun ezkerrak aliantzak egitera jo du, eta Ezker Batua edo EH ez dira alderdi klasikoak.
|
|
|
Ikuspuntuaren arabera, izango dira edo ez. Ez dugu ezkertasunaren definizio oso zehatz
|
bat
eta gaur egunean ezin da egin. Ezkerra gaur egun putzu sakon bat da zorionerako eta zoritxarrerako.
|
|
|
Gauza guztiek zentzu hertsi
|
bat
eta zentzu zabal bat daukate, eta hemen arriskua daukagu gauzen inguruan beren zentzu hertsian eztabaidatzeko. Egia da kontrako arazoa badagoela eta normalean zentzu zabalean eta tribializatuz hitz egiten dela, demokraziak duen esanahian sakondu gabe.
|
|
|
Adinaren arabera, bi mailatan banatuak daude taularatutako bertsolariak: 14 urtera artekoena
|
bata
eta hortik 18ra bitartekoena bestea. 2000 urtean, Mungian, hauexek egon ziren:
|
|
|
TORTURAREN Aurkako Taldeak (TAT) 2000.eko torturaren txostena aurkeztu berri du eta praktika hau Euskal Herritik desagertarazteko zortzi neurri hartzea proposatu du: ...a; bi, euskal herritarrak epaitegi naturalean epaituak izan daitezela; hiru, atxiloketa luzatzeko aukera ezabatzea; lau, konfiantzazko mediku batek atxilotua miatu dezala; bost, torturatzaileak benetan ikertuak eta zigortuak izan daitezela; sei, torturapean lortutako adierazpenak biogabetzea; zazpi, polizi egoitzetan atxilotua bideoz kontrolatua izan dadila; zortzi, epaile bat, epaitegiko idazkari
|
bat
eta mediku batez osatutako batzorde batek atxilotua inkomunikatua dagoen lekuan bisitatzea. TATek aurkeztutako liburuan 2000 urtean tortura eta tratu txarrak jaso dituzten 77 atxilotuen testigantza jasotzen da.
|
|
|
Mendebaldeko gizartean badakigu ekaitzak ez dituela jainkoen izaera aldakorrak sortzen, badakigu Lurra borobila dela, Eguzkia izar
|
bat
eta Ilargia gure satelite naturala, badakigu grabitatearen legeak mantentzen gaituela lurrari itsatsita (zentzurik fisikoenean bederen) eta badakigu izarrak ez daudela sabai erraldoi beltzean zintzilik. Alegia, gero eta gehiago ezagutzen eta ulertzen dugula gure inguruan gertatzen dena.
|
|
|
Lehen, munduaren ikuspegi motz
|
baten
eta klase borrokaren zentzu mugatuegi baten ondorioz, biktimatzat jotzen genuen geure burua. Gaur egun, lotsa antzeko bat ematen digu, nazioarteko bidegabekeriazko egitura honetan beste batzuk baino onuratsuagoak garelako.
|
|
|
Hori gertatuz gero, gai estrategikoetan sar gintezke. Ezker Batuan uste dugu jarrera bazter tzaileen aurrean, abertzaleen eta abertzale ez direnen arteko gu txieneko bilatu behar dugula, eta horretarako formularik aproposena eta euskal herritar gehienen adostasuna bildu eta nahikundea aseko duena Euskal Herriaren autodeterminazio eskubidean oinarritutako atxikimendu libreko federalismoa dela, EAE
|
batetik
eta Nafarroa bestetik erabaki subjetuak liratekela
|
|
|
Baina ez dugu kontzientzia hori. Eta hemen gizarte dualarena aipatzen denean, edo nik ikusten dudanean gure gizartea erdia alde
|
batera
eta bestea bestera, batzuek" iBasta ya!" eta besteek" Ez dakit zer ala hil!", benetan, ezin kendu dut burutik gerraren kezka hori. Eta gerra, fenomeno bezala, izugarria iruditzen zait!
|
|
|
" Beno, bai, liburu horrekin frogatu didazu zure hizkuntza gaitasuna, eta orain kontakizuna zer?". Zeren literatura kontakizun bat da, ez da arrisku salto hirukoitza egiteko; zuk kontatzen didazu istorio
|
bat
eta nik irakurri egiten dut. Saiatzen naiz eten hori amildegi ez bihurtzen.
|
|
|
Aitaren, amaren, semearen eta espiritu santuaren egun komertzialak asmatu zirenetik larrosak, bonboiak, edo lurrinak oparitu behar diren honetan, Arantxak denbora oparitzeko luxu garestia hartzen du bere ajendako ekonomian. Autoan, bide ertzetako iragarki erraldoi trafikoaren erdian, imagina dezaket Arantxaren argazkia,
|
bata
eta mantalaren etxekoandretasun sentsualaz sukaldean idazten; eta neoizko eslogana: " Oparitu ezaiozu diamante bat.
|
|
|
Literatura hori baino askozaz serioagoa da. Liburu bakoitzak eskatzen du garapen
|
bat
eta koordenatu batzuetan mugitzea. Liburu honek honelako koordenatuetan mugitzea eskatzen zidan, Axularren prosa profitatu nahi nuen bai gauzarik xumeena bai gauzarik korapilatsuena esateko".
|
|
|
Izan ere, bertan daude mundu mailan gutxitu fisikoei egokitutako ontzi eskola biak, Gure Zita prest egon bitartean behinik behin, orduan hirugarrena gehituko baitzaie. Lord Nelson du izena ontzi eskola horietako
|
batek
eta 1986an ureratu ostean 14.000 lagun baino gehiagok nabigatu du bertan. Guzti horietatik 6.000 inguruk gutxitasunen bat zuen eta 2.200 bat gurpildun aulkian zebilen.
|
|
|
Javi Huete, Espe Lopez eta Ana Perez dira ideia, irudi eta proposamen horiek guztiak taula gainean gorpuzteaz arduratzen direnak. Eskenatokian noizbehinka irudiak erakusten dituen pantaila erraldoi
|
bat
eta musika aparailu bat besterik ez dutela espazioa bete egiten dute hiru aktoreek. Oharkabean haserretik algarara, isiltasunetik garrasira eta lotsatik exhibizionismora igarotzen dira aktoreak.
|
|
|
Bai, antza: " emakumezkoak, iritzi
|
batekoak
eta bestekoak, alegia". Behingoan oroitu zen aldizkaria, beraz, ilargiaren beste aurpegiaz, hau da, sexu emeko pertsonaz.
|
|
|
Laborantza, beti izan da, Zuberoan, lan sailetan handienetatik bat. Gaur egun, nahiz gero eta guttiago izan laborariak, hiru lanpostuetatik bat laborantzatik dator, beste biak izanda industria, ofizialegintza eta salerosketari lotuta
|
bata
eta zerbitzuetan kokatua bestea.
|