|
2010
|
|
|
1800 aldean zabaldu ziren Espainian, artean frantsesak ziren.875 1808ko intsurrekzioa, okupazio armada frantsesaren kontrako herriaren xenofobiak markatu zuen. Frantsestada deitu zen gero euskaraz.876 Gerla zibila ere izan zen, aldi berean, bertako eliteak alde
|
batera
ala bestera banatu zirelako. Baina borrokalari gehienen motibazioa erlijioa izan zen, parte hartzen zuten gehienak. fedegabekeriaren kontra ari baitziren.
|
|
2011
|
|
|
Badirudi Exkurrenea bera dela (ikus sarrera hau). Koska hemen etimologia argitzeko tenorean azalpen
|
baten
ala bestearen alde egin behar dugun erabakitzea da.
|
|
2014
|
|
|
Titikak Zuberoko botza tik behin, Beñat Espilek Ekaitza n gero, frantsesez honetan, gogorki salatu zuten lerraketa. Biziki zuri atzeman nituen
|
bata
ala bestea, ezker jarrera batekin espektro politiko guzia zeiharkatzen zuten. Ardi larruz jantzirik.
|
|
|
Ukan duten meritu handiena ereduan datza, giza gogoz guregana ekartzen baitute toberaren barne funtzionamendua (zein pertsonaia, zein zati, bertso ala zirtzil zeren ondotik etab.). Eta harrigarria da nola ba jantzi edo pertsonaien aldetik, ba zatien ordenan hitzez hitz baieztatzen dituzten Herellen idazkiak. Uste dugu aipamena merezi dutela
|
batak
ala besteek.
|
|
2015
|
|
|
bizi praktiketan edo erakusgarrien bilduman? Oso desberdinak dira joko zelaiak eta jokoak
|
bata
ala bestea aukeratuta.
|
|
|
Tradizioa eta Modernitatea, bestalde, borrokarako tresnak dira," tradizioaz eta modernitateaz egiten diren aipuak erretorikazko baliabideak dira", 178 hala ezarri nahi zaie muga eta debekua egile izan nahi dutenei, hala ezartzen baita ukiezina omen den barren iraunkor bat. Zygmunt Bauman soziologoak estatus versus hitzarmen aurkaritzan zehaztu du liskarra, hark esan moduan elkarren aurka ditugu eginda jaso dena eta nola egin negoziatu behar dena.179 Alabaina, dio, Goi Modernitatean ez dago
|
bata
ala bestea, ezik bietarik gehiago: natural edota estrukturaletik gehiago, egiteko edo negoziatzekotik gehiago, pentsamendu esentzialistatik gehiago, pentsamendu erlatibistatik gehiago.
|
|
2016
|
|
|
Honelakoak egia dira bere formulazio gordin eta ñabardurarik gabean. Egia den bezala, indarrean dauden ereduek gizarteei eragin egiten dietela, norako
|
baterantz
ala besterantz lera araziz. Baina inork ez luke ulertu behar honen ondorio denik, indoeuropar gizarteetan otzantasunik aurki ez daitekeenik, edo gizarte dolmeniko baketsuaren baitan etxe barrenean tratu txarrik ez zagoenik.
|
|
|
galde lezake norbaitek. Zer axola zaigu ideia hau edo hura, balio hau edo hura, garai batean edo bestean, leku
|
batean
ala bestean asmatuak izana. Hiru arrazoi emango nituzke erantzuteko:
|
|
|
Naturaren indarren atzean egitasmo bat egotea ala ez egotea, oinarri oinarriko aukera da, bide
|
bat
ala beste hartuta, jainkozkoen definizio zeharo ezberdinetara iristen baikara, bai eta jainkozko eta gizazkoen arteko harreman mota eta erlijio mota zeharo diferenteetara ere. Neolitoko nekazari kulturaren aukera zera da, asmo edo helbururik gabeko naturaren indarrak gizakiak saiatzen direla sinbolikoki bideratu eta kontrolatzen.
|
|
|
" Naturaren indarren atzean egitasmo bat egotea ala ez egotea, oinarri oinarriko aukera da, bide
|
bat
ala beste hartuta, jainkozkoen definizio zeharo ezberdinetara iristen baikara, bai eta jainkozko eta gizazkoen arteko harreman mota eta erlijio mota zeharo diferenteetara ere. Neolitoko nekazari kulturaren aukera zera da, asmo edo helbururik gabeko naturaren indarrak gizakiak saiatzen direla sinbolikoki bideratu eta kontrolatzen.
|
|
|
Zeusek itxurari erreparatu eta azal dotoreko zorroa hautatzen du, eta horregatik geroztik greziarrek azal hezurrak baino ez dizkiete eskaini behar jainkoei eta haragi mamiak beraientzat gorde ditzakete. Zalantzarik gabe, modu
|
batean
ala bestean sakrifikatzea tentsio eta liskar sorburu izan bide da indoeuroparren eta haien aurreko nekazarien artean.
|
|
|
Datu adierazgarri gehiago eman zituen ikerketak. Jarrera
|
bat
ala bestea izan, beste edozeren gainetik konponbidea nahi zutenak ehuneko hirurogeita hamabira heltzen ziren eta inolako konponbidea nahi ez zutenak, orduan eta gaur ere dugun egoerarekin eroso zeudenak, ez ziren ehuneko hamabostera heltzen.
|
|
2017
|
|
|
Eta erantzun erabakiorrenek,
|
bat
ala beste hautatzera behartzen dutenek, hau ta beste erantzutea eskatzen dute.
|
|
|
Hezkuntzak berezko balioa izan behar du, heziketa formala —kategorikoa eta a prioristikoaizan behar du; hots, ez da belaunaldi bakoitzaren baldintzetara egokitzen ibili behar, ezta helburu jakin bat dutenentzat soilik balio behar, berez izan behar baitu zentzua. Hitz gutxitan, Gramscik esan bezala, kontzientzia kritikoa garatu eta ezjakintasunetik atera behar ditugu ume eta gazteak, testuingurua
|
bat
ala bestea izan; hots, Suchodolskiren ildotik, gizabanako baliagarriak (ez ekonomikoki) trebatu, geroak ekarri behar dituen arazo berriei ebazpen edo konponbide berriak asmatzeko gai izan behar duten gizabanako malguak: artistak.
|
|
2018
|
|
|
Aldiz, frantsesa jakinez gero, Frantzia guztian egin daiteke lana; espainola jakinez gero Espainia guztian. Ekonomiak lurralde bat antolatzen du, eta ekonomiaren hizkuntza
|
bat
ala bestea izateak, lurralde horri hizkuntza horren araberako identitatea ematea dakar.
|
|
|
Probintzia
|
batean
ala bestean —Pirinioetatik alde batean ala bestean—, euskaldun guztiak Erromatarren Inperioaren menpe zeuden. Alegia, inperio beraren peko izateak batzen zituen, gaur egun ez bezala.
|
|
|
Ez dira hala, ordea. Frantziako presidentea
|
bata
ala bestea izateak Euskal Herrian eragina duela sinetsirik, Euskal Herri kontinentaleko jendeak bozkatzen du, Frantziako edozein herritarrek bezala. Hauteskundeak estatu horretako herritarren lokarriak dira.
|
|
2021
|
|
|
Alabaina, benetan zaila da hori, gizakiak kulturaren bat behar duelako ezinbestean, eskema kultural edo programen beharra baitu osatzeko, Geertzi jarraituz. Gizakia animalia osatugabea den neurrian, kulturarekin osatu behar du, kultura
|
bata
ala bestea izan. Euskal kulturarekin osatzen ez bada, bestelakoren batekin, edo collage batekin, izango da.
|
|
|
Ez frustratu!". Modu batean edo bestean izan, diskurtsoa
|
bat
ala bestea izan, denek obeditzen diote logika berari: sailkapena eta diskriminazioa.
|
|
|
Izan ere, ikerlan askok eskolaren erreprodukzio kulturala nabarmendu duten bezala, beste askok agerian utzi dute eskolek ikasleak prestatzen dituztela maiz ekonomia industrial kapitalistan parte hartzeko. Bestela esanda, badirudi eskolak ez dituela prestatzen ikasleak bizitzara moldatu ahal izateko —baldintzak eta testuingurua
|
bata
ala bestea izan, baizik eta moldatzen dituela estruktura ekonomiko jakin batean behar bezala egokitu ahal izateko. Geroz eta lan gehiagok argi uzten dute, oraindik ere, eskolek enpresetako balioak, hierarkiak, motibazio moduak eta bestelakoak bereganatzen dituztela, ikasleak geroan izan dezaketen lan hierarkian behar bezala txerta daitezen —konpetentziak dira horren adibide— Zoritxarrez, honetan ere aurrez aurre tronpatzen dira errealitate biak, uste zabalaren arabera eskolak bizitzarako prestatzen baititu ikasleak.
|
|
|
Zentzu horretan, Carreterok eta Kriger ek diote egungo eskolaren erronka identitateen —politiko eta historikoak; sozialak eta subjektiboak— birdefinizioa dela, gizarte kulturaniztunek osaturiko mundu globalera egokitu behar baitugu, singulartasunak ahaztu barik. Ildo beretik, Garcia Ruizen aburuz, eskolak bilatu luke Askatasuna eta Justizia muga kulturalez harago, pertsonekiko errespetua irakatsiz, etnia, nazionalitatea, generoa, klasea edo erlijioa
|
bata
ala bestea izan. Erabat lotsagarria da zuzendari eta irakasle askoren ahoa" Demokrazia"," Berdintasuna"," Askatasuna"," Inklusioa"," Feminismoa"," Kultura aniztasuna" eta antzeko hitzez betetzea, ikasgelan horiek lantzeko praktikak benetan urriak direnean, desberdinkeria nagusi denean oraindik ere askok eta askok horietan sakontzearen beldur direnean.
|
|
|
Nolanahi ere, egia
|
bata
ala bestea izan, argi dago finantziazio horrek desberdinkeria areagotzen duela, familia guztiak ez baitaude kuota horiek ordaintzeko moduan. Tellituk berak ere onartzen eta aitortzen du kuotak oztopo direla familiak bereganatzeko, kuota horiek atzerritar jatorriko zein baliabide gutxiko familiei ateak ixteko erabili izana ukatzen duen arren.
|
|
|
Hortaz, prozesuak, errituak, garrantzia galdu du, egungo kultura hiperkontsumistan garrantzitsuena ez da metaketa, bat bateko gozamena baizik. Sukaldean luzaroan egon behar ez dugun bezala, telebistan unean nahi duguna ikusteko aukera daukagun bezala, ez da ulertzen erritu luze eta malkartsuari zain egotea produktua lortzeko; kontrara, egungo gurasoek, produktu mota
|
bat
ala bestea desiratu, beren kimuek prozesuan zehar gozatzea aldarrikatzen dute, ahalik eta oztopo edo traba gutxien edukitzea, nahi dutena unean lor dezaten. " Izan daitezela zoriontsu!".
|
|
|
Alabaina, hausnartze prozesu horretan murgildurik gauden bitartean, ezinbestekoa baita hausnarketa hori, uste dut badagoela etorkizun posible guztietan ikuspegi ilustratu batetik erabat erabilgarria den diziplina bat, diziplina jakin bat goratzea gustuko ez dudan arren; paradoxikoki, baztertuta eta zokoratuta egon ohi den diziplina bat: filosofia —eta are mesprezatuagoa den Etika— Ezinbestekoa zaigu, ez eskaini ditzakeen ebazpen edo soluzioengatik, arazoak planteatzeko eta hausnartzeko gaitasunagatik baizik, galderak egiteko gaitasunagatik —testuingurua
|
bat
ala bestea izan— Horren da garrantzitsua diziplina ez litzatekeela arlo gisa planteatu behar, are gutxiago filosofiaren historia huts bat bezala, modu transbertsalean baizik, modu osagarrian; are gehiago, Sanchez Tortosarekin batera, uste dut irakasle guztiek izan luketela moduren batean edo bestean filosofo, edukiak transmititzeaz gain ume eta gazteak dena zalantzan jartzera bultzatu ere eg... Deleuzek ere, beste zentzu batean, filosofiak zentzu berriak sortzeko balio digula dio.
|
|
2023
|
|
|
Ezrei ez erkinen lotsa baitzei sartruk gore makilak izanen drela zen bizkarrean xuritruk". turik. Priora igotzen zen, esku batez baso bat ardo hartzen zuen eta bestean ahozapi bat eta, txistuaren soinuan," tribuli" dantzaren urratsak eginez,
|
batengana
ala beste batengana makurtzen zen, basoa eta ahozapia utziko zizkiolakoan. Herritarrek oihuka erakusten zuten bere onarpena ala desadostasuna, harik eta lagun bati uzten zizkion arte.
|