|
2003
|
|
|
Ez da asko: Minamatako kutsadura katastrofikoaren biktima japoniarrek 1950eko hamarkadan xurgatutako kopuruak
|
baino
mila aldiz gutxiago, eta OMEk zehaztutako asteko dosi onargarriaren herena baino zertxobait gehiago. Organismo horren arabera, astean behin har daitekeen dosia, osasunean eragin negatiborik izan gabe, 0,47 µg/ egun/ kg da, eta batez besteko pisua 60 kg da.
|
|
2005
|
|
|
Emigranteek beren herrietara bidaltzen duten laguntza ekonomiko eta enpresa inbertsio alorrekoa Lehen Munduak igortzen duena
|
baino
mila aldiz handiagoa dela agertu dute datuek.
|
|
2006
|
|
|
2004an, Jabbourrek koordinatutako taldeak frogatu zuen prostaglandinen hartzaileen maila handitu egiten dela, maiz, tumore kantzeroso zerbikal eta uterinoa dagoenean. Semen likidoak eme zelula ugaltzaileetan
|
baino
mila aldiz prostaglandina kontzentrazio handiagoa du. Hormona kopuru neurrigabe hori minbizi zelulekin kontaktuan jartzean zer gertatzen zen ikertu zuen taldeak.
|
|
2009
|
|
|
Lortu ondoren, helburuetako bat tomatetik hurbil dauden beste espezie batzuekin jarraitzea da, hala nola piperrekin edo patatarekin. Tamaina eta forma Landatzen diren tomateak basa ahaideak
|
baino
mila aldiz handiagoak izan daitezke. Nola lortzen da hainbesteko aldea?
|
|
2010
|
|
|
Espezieen galera orokor azkarrak, tasa naturala
|
baino
mila aldiz handiagoa, 2010 Aniztasun Biologikoaren Nazioarteko Urtea aldarrikatzera eraman du NBE. Mundu osoan, hainbat ekitaldi eta ospakizun egingo dira, eta Espainiak, Europako Lehendakaritzaren arduradunak, zeregin nabarmena izan nahi du.
|
|
|
Hainbat ikerketa hasi dira espezieak desagertzeak eta haien ekosistemak degradatzeak dakarren balio ekonomikoa zenbatesten. Gaur egun, urtean 30.000 espezia inguru desagertzen direla kalkulatzen da Natura Kontserbatzeko Nazioarteko Batasunaren (UICN) arabera, azken mendean espezieak desagertzearen tasa naturala
|
baino
mila aldiz handiagoa da, giza jarduerek gero eta eragin handiagoa dutelako. UICNren Zerrenda Gorriaren azken eguneratzeak arriskuan dauden 47.677 espezie aipatu ditu, eta horietatik 17.291 desagertzeko arriskuan daude:
|
|
|
‘Plos One’ aldizkariak, joan den urtean, gizakien bioluminiszentzia lehenengoz hartu zuten ikertzaile japoniar batzuen lana jaso zuen. Argia giza begiak hauteman dezakeen argia
|
baino
mila aldiz ahulagoa da, eta, horregatik, kamera ultrasentagarriak erabili zituzten zenbait egunez. Ikertzaileek diote argia altuagoa dela arratsaldez, eta distira gehiago egiten duela masailetan, kopetan eta lepoan.
|
|
2011
|
|
|
Erreaktorea gelditze egoeran zegoen, erregaia kargatzeko programatuta, eta ihesak ez zuen inoiz hozketa sistema arriskuan jarri, txostenean adierazten den bezala. Gelditze horri esker, uraren material erreaktiboaren kontzentrazioa funtzionamendu normalarekin erregistratutakoa
|
baino
mila aldiz txikiagoa zen, hoztaileari garbiketa prozesuak egiten baitzaizkio. Hala ere, ihesak beharrezko egin zuen isurketak eragindako eremuak deskontaminatzea.
|
|
|
Gainera, gaur egungo sistema eramangarriek ez dute hain sentikortasun handia merkurioa detektatzeko. Sentsore berriak EBn baimendutako gehienezko merkurio kantitatea
|
baino
mila aldiz kontzentrazio txikiagoa detektatu du uretan Metodo berri horren bidez, Jaume Vecino ikertzaileetako baten arabera, sentsorea atzemateko gaitasuna sistema eramangarrietan ezarri ahal izango da, eta, beraz, errazago erabiliko da eta errazago detektatuko da. Metodo berriak EBn baimendutako gehieneko merkurio kantitatea baino mila aldiz kontzentrazio txikiagoa detektatu du.
|
|
|
Sentsore berriak EBn baimendutako gehienezko merkurio kantitatea baino mila aldiz kontzentrazio txikiagoa detektatu du uretan Metodo berri horren bidez, Jaume Vecino ikertzaileetako baten arabera, sentsorea atzemateko gaitasuna sistema eramangarrietan ezarri ahal izango da, eta, beraz, errazago erabiliko da eta errazago detektatuko da. Metodo berriak EBn baimendutako gehieneko merkurio kantitatea
|
baino
mila aldiz kontzentrazio txikiagoa detektatu du. Hala ere, sistema berriaren erraztasunak askoz gehiago dira, aztertzeko laginek ez baitute bolumen jakinik behar, ezta aldez aurreko tratamendurik ere.
|
|
|
Horregatik, mota guztietako jarduerak antolatu dira herrialde askotan, NBEren Dibertsitate Biologikoari buruzko Konbentzioaren (CBD) web orrian ikus daitekeen bezala. Azken mendean, espezieen desagertze tasa ohikoa
|
baino
mila aldiz handiagoa da Biodibertsitatea oso kontzeptu zabala denez, urtero, Egun hau haren alderdi bati erreparatzen zaio. Aurreko edizioan uharteetako dibertsitate biologikoaren egoera delikatua azpimarratu zen, eta Ingurumenaren Nazioarteko Egunak “garapen bidean dauden uharte estatu txikiak” izan zuela protagonista aprobetxatuz, aurten garapen iraunkorraren inguruan egingo du.
|
|
|
Biodibertsitatea arriskuan dago Espezieen galera orokor azkarrak 2010 Aniztasun Biologikoaren Nazioarteko Urtea aldarrikatzera eraman zuen NBE. Natura Kontserbatzeko Nazioarteko Batasunaren (UICN) arabera, azken mendean espezieak desagertzearen tasa naturala
|
baino
mila aldiz handiagoa da, giza jarduerek gero eta eragin handiagoa dutelako. UICNren Zerrenda Gorria munduko espezie mehatxatuenak biltzen dituen ibilbidea da.
|
|
2012
|
|
|
Galtzeko zorian dauden animaliak Irudia: Joplin Tornado Lost and Found Pets Natura Kontserbatzeko Nazioarteko Batasunaren (UICN) arabera, azken mendean espezieak desagertzearen tasa naturala
|
baino
mila aldiz handiagoa da, giza jarduerek gero eta eragin handiagoa dutelako. Ekologistei eta kontserbazionistei laguntzea da herritarrek ingurumen arazo horri aurre egiteko duten modu bat.
|
|
2013
|
|
|
Irudia: Handicapped Pet ak Mutur zelulak txakur paralitikoa sendatzen dute Txakurraren muturra ez da aparteko usaimen makina, giza sudurrak
|
baino
mila aldiz usain gehiago hartzeko gai dena. Haien zelulek txakurren paralisia aldatzeko balio dute.
|
|
2016
|
|
|
Era guztietako ospakizunak herrialde askotan antolatu dira, NBEko Dibertsitate Biologikoari buruzko Konbentzioaren web orrian ikus daitekeen bezala. Espezieen desagertze tasa, azken mendean, ohikoa
|
baino
mila aldiz handiagoa da Biodibertsitatea hain kontzeptu zabala denez, urtero beste alderdi batean zentratzen da. 2015ean garapen iraunkorrerako biodibertsitatearen garrantzia azpimarratu bazen ere, aurten dibertsitate biologikoa gehitu beharra azpimarratu da, herritarrei eta haien bizibideei laguntzeko.
|
|
|
Brian Scott Biodibertsitatea arriskuan dago Espezieen galera globalak eraginda, NBEk Biodibertsitatearen Nazioarteko Eguna sortu zuen. Natura Babesteko Nazioarteko Batasunaren (UICN) arabera, espezieen desagertze tasa naturala
|
baino
mila aldiz handiagoa da, giza jarduerek gero eta eragin handiagoa dutelako. UICNren Zerrenda Gorriaren azken eguneratzeak adierazten du arriskuan dauden espezieen kopurua igo egiten dela kategoria guztietan.
|
|
|
Irudia: M a l a k 4 Biodibertsitatea babestea Natura Babesteko Nazioarteko Batasunaren (UICN) arabera, giza jardueren eraginaren ondorioz, espezieen desagertze tasa naturala
|
baino
mila aldiz handiagoa da azken mendean. Izaki bizidun guztiak, pertsonak barne, biodibertsitatearen eta baliabide naturalen mende daude.
|