|
2003
|
|
|
Horrek batez ere hiri handietako biztanleei eragiten die, non jendeak joera handiagoa baitu gantz saturatu, azukre eta karbohidrato finduetan aberatsak diren elikagaiak irensteko, eta, gainera, hortzetako gaixotasun ugari eragiten baititu. Azterketa horrek, aditu independenteek bi urteko lana egin ondoren, egunean 400 g fruta eta barazki gutxienez kontsumitzea gomendatzen du; gatzak, berriz, iododuna izan behar du, eta egunean 5 g
|
baino
gutxiago jan behar luke. Halaber, gomendatzen da karbohidratoek ematea energia behar handiena, egunero kontsumitzen den guztiaren %55 eta %75 artean, eta azukreak ez luke %10 baino gehiago eman behar.
|
|
2004
|
|
|
Pastor ministroaren ustez, hazkunde horrek zerikusia izan dezake behi eroen krisiaren amaierarekin. Arrain kontsumoari dagokionez, inkestatutakoen %44, 5ek astean hirutan edo gehiagotan jaten duela esan du; %17k astean behin
|
baino
gutxiagotan jaten ditu lekaleak, eta %41, 6k hiru aldiz edo gehiagotan hartzen ditu hestebeteak. Bestalde, biztanleen %37, 1ek adierazi du egunero hartzen dituela gozokiak, hau da, 2001ean baino lau puntu gehiago (%33).
|
|
2006
|
|
|
Iodoaz gain nabarmentzekoa da muskuiluetan burdina, kaltzioa, sodioa, fosforoa eta magnesioa daudela. Burdina (%4, 5 g muskuilu haragi) haragi askoren burdina baino handiagoa da, hala nola txerriarena edo txahalarena, nahiz eta kontuan hartu behar den muskuiluak haragia
|
baino
gutxiago jaten direla, edo gutxiago. Halaber, B multzoko bitamina iturria da, bereziki azido folikoa eta bitamina.
|
|
2008
|
|
|
Adituek diotenez," zerbait gehiago ezkutatzen" duen ikurra izan daiteke, janariarekiko portaeraren nahastea. Horregatik, pertsona batek" jantoki selektiboaren sindromea"(" selective eating") duela diote, gutxienez bi urtez hamar elikagai
|
baino
gutxiago jaten baditu. Bi aldagai horiek elkartu behar dira, pertsona horren dieta mugatzen duten arazo, arrazoi edo justifikazioak sakonago aztertzeko.
|
|
2009
|
|
|
Hamaika urtetik beherako haurrek egunean 400 gramo fruta eta barazki jan behar dituzte gutxienez halaxe gomendatzen du Osasunerako Mundu Erakundeak (OME), baina gehien gehienek hori
|
baino
gutxiago jaten dute.
|
|
|
Atzetik datoz valentziarrak (44 minutu), andaluziarrak (42), madrildarrak (41) eta galiziarrak (33). Hala ere, batez bestekoa 40 minutuan egon arren, %31k 30 minutu
|
baino
gutxiagoan jaten du, eta %22k 50 minutu baino gehiago behar ditu. Luis Torres Cardona haur psikologoak adierazi zuenez, “janariak 20 edo 25 minutu iraun behar duenean, haurrak denbora horretan jateari uko egin badio, platera mahaitik kendu behar zaio, eztabaidarik sortu edo haserre dagoela adierazi gabe”.
|
|
|
Duela 50 urte
|
baino
gutxiago jaten ote dugu, ba. Ez dirudi!
|
|
2010
|
|
|
ogi baten laurdena egunean, hainbat otordutan banaturik. Hori
|
baino
gutxiago jateak elikadura desorekatzen du. Integrala lagungarriagoa da, gehiegikeriaren ondorioak kanporatzeko.
|
|
2011
|
|
|
Haurrek egunean hiru fruta eta barazki
|
baino
gutxiago jaten dituzte
|
|
|
Hala ere, oraindik gabeziak daude, hala nola haurren menura behar adina fruta eta barazki ez ekartzea. Egunean bost pieza kontsumitzea gomendatzen den arren, Espainiako gurasoen %40k adierazi du seme alabek egunean hiru fruta eta barazki
|
baino
gutxiago jaten dutela. 0tik 6 urtera bitarteko seme alabak dituzten 1.000 gurasoren artean egindako inkesta baten ondorioak dira.
|
|
2012
|
|
|
Hori gertatzen da behar
|
baino
gutxiago jaten dituztelako berdurak, barazkiak, frutak eta zerealak, eta, aldiz, behar baino gehiago haragiak eta produktu elaboratuak, zeinak ugari ematen baitituzte sodioa, gantza eta azukre erantsiak.
|
|
|
Erantzunek erakutsi digute 65 urtetik gorakoek, oro har, behar
|
baino
gutxiago jaten dituztela berdurak eta barazkiak, eta ura ere ez dutela edaten behar adina.
|
|
|
Inkestak erakutsi du adinekoek behar
|
baino
gutxiago jaten dituztela berdurak, eta ura ere behar baino gutxiagotan edaten dutela.
|
|
|
Brrr?.. Amatxok txori txiki batek
|
baino
gutxiago jaten zuen. Zu egingo zara neska bikaina!
|
|
|
dieta mediterraneoa ez da nagusi. Kontsumo ohiturei dagokienez, azpimarratu behar da inkestatutakoen erdiek
|
baino
gutxiagok jaten dituztela barazkiak eta frutak egunero, baina ez egunero gomendatzen den kopuruan (400 gramo/ egun). Horrez gain, ez da oso egokia irineztatzen diren farinazeoak (ogia, patatak, pasta, arroza eta beste zereal batzuk).
|
|
|
Edozein sintoma izanez gero, albaitariarengana jo behar da. Txakur batek ohi
|
baino
gutxiago jaten badu edo apatiko agertzen bada, animalia gaixotu dela adieraz dezake. Txakurra, pertsonak bezala, ez da hesteetako infekzioekiko immunea.
|
|
2013
|
|
|
Bestalde, astean hiru lau aldiz
|
baino
gutxiagotan jan behar dira jaki frijituak, arrautza irinetan eginak, ogi birrinetan eginak, gisatuak eta erregosiak (gantz gehiago izaten dute, energetikoagoak izaten dira eta zailagoa gertatzen da digestioa egitea).
|
|
2015
|
|
|
Mediterraneoko dieta alboratu eta dentsitate energetiko handiagoa duten dietek hartu dute haren lekua, eta horrek esan nahi du ohiko elikagaiek gantz eta azukre gehiago dutela, eta lehen
|
baino
gutxiago jaten direla frutak, berdurak, zerealak eta lekaleak.
|
|
|
Adibidez: haurren %5ek baino gutxiagok egiten dute gosari osatua egunero, %15ek
|
baino
gutxiagok jaten dituzte berdurak egunean behin berez, bazkaritan eta afaritan jan behar lituzkete, eta hamar haurretatik bik baino ez dituzte jaten bi fruta atal baino gehiago egunean, nahiz eta gutxienez hiru jateko gomendatzen duten.
|
|
|
Horretarako, aztertzen dute eskalak biltzen dituen 25 adierazpenekin bat ote datorren eta zer neurritan. Adierazpen horien artean daude, esaterako, Fisikoki gaixo sentitzera iritsi arte jaten dut, eta Jaki batzuk ohi
|
baino
gutxiago janez gero, edo jateari utziz gero, abstinentzia sindromearen sintomak izan ditut, adibidez, egonezina, antsietatea, edo beste sintoma fisiko batzuk.
|
|
|
Matxinatu gabe obeditzen dira. Heldu batek
|
baino
gutxiago jaten dute. Gutxiago kexatzen dira.
|
|
2016
|
|
|
Obsesio horrek bi jokabide errepikatzera eramaten ditu emakumeak: ariketa gehiegi egitea eta behar
|
baino
gutxiago jatea. Biak oso arriskutsuak dira, bai beren osasunerako bai haurtxoarentzat.
|
|
2017
|
|
|
Aldiz, behar
|
baino
gutxiagotan jaten dituzte frutak, berdurak eta barazkiak.
|
|
2019
|
|
|
Joxek hitz haiek sortu dizkioten hamaika gogoeta, jira eta bira erabili ditu bere buruan egun osoan. Jadanik makina bat aurpegi desberdin jarri dizkio emakume misteriotsu horri eta, are gehiago, hura gogoan, ohi
|
baino
gutxiago jan du otorduetan, ohi baino gutxiago madarikatu du bere egoera, ohi baino gutxiago gorrotatu apaiza. Hasieran bihurrikeria baino izan ez dena, obsesioa izateraino bilakatua zaio oraintxe, eta hurrengo goiza noiz iritsiko irrikatan dago, gehiago jakin behar baitu neska horri buruz.
|
|
2020
|
|
|
a. Ez dut apetiturik galdu. b. Apetitu gutxiago daukat, baina betiko moduan jaten ari naiz. c. Apetitu gutxiago daukat eta normalean
|
baino
gutxiago jaten ari naiz. d. Nekez jaten dut ezer eta pisua galtzen ari naiz.
|
|
2021
|
|
|
Aditu horren arabera, haurrei beti eman behar zaie behar duten denbora, presioa egin gabe azkarrago jan dezaten. Kontrakoa ere gerta daiteke, ordu erdi
|
baino
gutxiago jaten duten haurrena. “Adin txikikoek oso azkar eta mastekatu gabe jaten dutenean, irakasleak denbora hori aprobetxatzen jakin behar du astiroago jaten eta ondo mastekatzen erakusteko”, gehitu du.
|
|
2022
|
|
|
Zifra kezkagarria da. FAOren arabera, 800 milioi gizakik baino gehiagok ez dituzte egunero asetzen nutrizio beharrak; Europan eta Estatu Batuetan galtzen edo alferrik galtzen diren elikagaien laurdenak
|
baino
gutxiagok jaten ahal dute.
|
|
2023
|
|
|
Edoskitze artifizialaren eragozpenetako bat da haurrek, errazago lortzen baitute janaria, behar baino gehiago jateko joera dutela. Ez da alarmarik egin behar, potearen etiketak adierazten duena
|
baino
gutxiago jaten duelako; izan ere, jarraibide hauek adin talde bakoitzean pisu gehien duten haurrei egiten diete erreferentzia. Bestalde, etiketek pediatrari kontsultatzea gomendatzen dute beti, zalantzarik izanez gero.
|