Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 124

2000
‎Honen arrazoietako bat telebista bera da: honen aurrean eserita, normalean baino gehiago jaten omen da.
‎Stanford-eko Unibertsitatean ikerketa burutu duten pediatrentzat, telebista denbora batez itzaltzeak ez du bakarrik umeek energia gehiago erre dezaten laguntzen, pantailaren aurrean eserita daudela umeak litxarreriak jan ditzatela eragozten du gainera. Thomas Robinsonek, ikerketaren egileetako batek, dio ikerketa ugarik frogatzen duela telebistaren aurrean jateak normalean jango litzatekeena baino gehiago jatera bultzatzen duela pertsona.
2001
‎Ez dira funtsezkotzat jotzen aurrez prestatutako elikagaiak, hala nola kroketak, enpanadillak edo pizzak; beraz, hilean hiru aldiz baino gehiagotan ez prestatzea gomendatzen da. Dokumentuak gantz prestakinekin jan behar dela iradokitzen du, hala nola enpanadekin, arrautza irinetan pasatutakoekin eta frijituekin, eta ez daitezela astean bitan baino gehiagotan jan bigarren plateren eta patata frijituen artean. Frijitzeko, oliba olioa edo oleiko ugariko ekilore olioa erabili.
‎Hau da, gaizkia ez dela zerbait, zerbaiten falta baizik. Adibidez, behar baino gehiago jatea, gustuko zaidalako jaki bat. Edo auzoko andrea nahi izatea, atsegina zaidalako, nahiz eta ni beste batekin hitzemanda egon.
2002
‎Poltsa horiek serum fisiologikoz bete ziren, eta Miriamen gorputzak emandako hestea hartzeko gaitasuna izan zezan ahalbidetu zuten. Ebakuntza egin eta hogei egunera, urte eta erdi baino gehiago jan gabe egon ondoren, gazteak pure koilarakadak hartu zituen, eta elikadura normala egiten du, nutrizio eta dietetika zerbitzuak gainbegiratua. Miriamek, ingresatutako hilabeteak eta gero, talde mediko eta kirurgiko osoari “bizi aukera” hori eskertu nahi izan zion, eta bere egoeran zeuden gaixoei itxaropena eman.
‎“Funtsezkoa da ondo egina egotea, ez gordinik, ez iraganik, gozamen hobea izateko eta balizko infekzioak saihesteko”, zehaztu du. Haragiari dagokionez, adituak esan du behar dugunaren bikoitza baino gehiago jaten dugula. “Horren ondorioz, behar baino askoz proteina gehiago sartzen ditugu organismoan, eta nabarmen handitzen da gaixotasun kardiobaskularren arriskua”.
2003
‎Luzeegi darama jardunean. Behin baino gehiagotan jan ditu barrenak kontu horrekin. Egunen batean, azken aginduak jasotzen dituen ohiko papertxoan, Jonentzako argibideak azalduko dira, eta aurrerantzean berak bizkarreratu ditu, auskalo norekin eta nola, komandoaren egitekoak.
2004
‎Azterketa baten arabera, arrain haztegiko izokina hilean bitan baino gehiagotan jateak kalte egin diezaioke osasunari
‎Atkinsek zuntz ugariko fruta eta barazkiak ere eman zizkien dieta egiten dutenei, zuntzak hestean gantza xurgatzea eragozten baitu. Barazki berdeek, dietistak zioenez, ez dute 50 g baino gehiago jan behar. Xuxurlak Atkins dietak, formulatu zutenetik, hainbat makal jaso ditu elkarte medikoek.
‎Ogia, patatak eta esnea dira espainiarrek gehien kontsumitzen dituzten elikagaiak, Estatistikako Institutu Nazionalaren (INE) datuen arabera. Gainera, espainiar bakoitzak urtean arrain kopuruaren (57 kilogramo) bikoitza baino gehiago jaten du. Espainiarrek 2,2 arrautza eta 1,9 litro esne kontsumitzen dituzte astean.
2005
‎Ikerketak hainbat gauza frogatu dituen arren, adituen ustez, oraindik ere argitzeko dago ea bi joera horiek, obesitatea eta lo falta, benetan lotuak ote dauden gizakietan. Lorik egiten uzten ez zaien arratoiek, normal lo egiten dutenek baino gehiago jaten dute laborategian. Eta ikerketa epidemiologiko ugarik erakutsi dute gutxiago lo egiten duten pertsonek gainpisurako joera handiagoa izaten dutela.
‎Frantzian, adingabeentzako ohar bat jarri da: ez dute jatetxeetan astean behin baino gehiagotan jaten. Bibliografía RUIZ GARCIA, Juan Antonio; El plet contra McDonalds als EUA.
‎Aldi berean, biek agertu dute, animalia ereduetan, tumoreen sorrerari aurrea hartzeko jarduera, bularrekoena bereziki. CLAren segurtasuna gizakientzat Urtebetean egindako azterketek ez dute CLA azidoaren eragin bereziki negatiborik detektatu Hala substantzia horientzat nola etorkizunean erabiliko den beste edozein substantziarentzat sortzen den galdera da ziur gaudela «bigarren mailako eraginik» ez duela; izan ere, elikagaiei oro har eransten bazaizkie, litekeena da gaur egungo elikaduran ohikoa dena baino gehiago jatea. Animaliekin eta gizakiekin egindako azterketa gehienek ez dute eragin toxiko nabarmenik izan, baina proba kliniko gehienek 12 aste baino gutxiago iraun zuten.
‎Printzipioz, leptinak gosea erregulatzen duen hormona gisa jokatzen du, organismoaren gantz erreserbetan oinarrituta, zeinak garuneko hipoeremuan dauden hartzaile espezifikoen bidez kontrolatzen baititu. Horrela, organismoak energiarik eza eta jateko gogoa arintzen ditu; baina leptinak huts egiten badu, gose sentsazioa ez dator bat organismoaren beharrekin eta behar baino gehiago jaten da. Obesitateari buruzko Europako ikerketa berri baten arabera, Europako biztanle zaharren herenak gehiegizko pisua du, eta obesitate morbidoak Europako 10 biztanletik bati eragiten dio.
2006
‎Dioxinak airean zehar bidaiatzen dute eta uretan edo lurrean metatzen dira Dioxinak airean zehar bidaiatzen dute eta uretan edo lurrean metatzen dira Animaliek, janariaren bidez, dioxinak beren gantzean metatzen dituzte, eta, hala, elikadura katearen maila bakoitzeko kontzentrazioak handitzen dira. Hori dela eta, gizakiek dioxinen% 90 baino gehiago jaten dute elikagaiek, batez ere animaliek. Bularra ematen duten haurtxoak bereziki sentikorrak dira, beren gorputz pisuarekiko dioxina gehiago hartzen baitute helduek baino hamar edo ehun aldiz gehiago.
‎Gehiegikeria guztien ondorioz, organismoak erreakzionatu egiten du elikagai kopuru handia baztertuz, eta koadro bat agertzen da, enpaste deitzen zaiona. Horrek esan nahi du gosea galduko dugula eta gonbitoekin, buruko minarekin eta baita beherakoa ere erreakzionatuko dugula, gure organismoak onartzen duena baino gehiago jaten saiatzen bagara. Horregatik, dieta gure ahalmenetara egokitzeko, buruhauste asko aurreztuko ditugu.
2007
‎Eta ardaoa... Antza, Argentinan ohiko ohikoa da parrilladea, eta esan deuskue behin baino gehiagotan jango dogula. Txarto, sikeran Argentinan, ez dogu jango.
‎Agintaritzak adierazi du, halaber, merkurioa duten beste elikagai batzuk (ez arrainen metil merkurioa) ez direla hain kezkagarriak, eta arrisku txikiagokoak direla. Gaineratu du haurdun gera daitezkeen emakumeek, haurdun dauden emakumeek edo bularra ematen duten emakumeek ez luketela zati txiki bat baino gehiago jan behar (100 gramo baino gutxiago) lehen aipatutako espezie harraparietatik datorren astean. Atunarentzat astean bi zati onartzen dira.
‎Hala ere, azterlan ugarik diote Mendebaldeko dieta bat, haragia eta koipea dituena, minbiziari lotua dagoela. 2006ko azaroan, Harvardeko Unibertsitateko lan batek erakutsi zuen egunean errazio eta erdi haragi gorri baino gehiago jateak bularreko minbizi hormonal positiboa izateko arriskua areagotu dezakeela. Duela gutxi, maiatzean Epidemiology aldizkarian argitaratutako beste ikerketa batek iradoki zuen haragi ketuaren eta txingarretan erretako sukaldearen bizitza osoko kontsumo erregularrak bularreko minbiziaren arriskua gutxienez %50 areagotu dezakeela menopausia ondoko emakumeen artean.
2008
‎Jendeak lehen baino gehiago jaten du janari lasterra, diru gehiago jokatu zorizko jokoetan, marka zuriak gehiago erosi...
‎Egun batzuetan berak pisatzen duena baino gehiago jaten du. Baina ez da sabelkoikeria; haragi txatal bakoitza, proteina bakoitza, karbono hidrato bakoitza behar beharrezkoa izango du arrautza gehiago sortzeko.
‎Ikertzaileek beren aurkikuntzak haurdun zeuden 468 emakumeren eta haien seme alaben jarraipenean oinarritu zituzten sei urte eta erdian, elikadurari buruzko galdetegiak erabiliz. Denbora horren ondoren, ondorioztatu dute barazkiak astean zortzi aldiz baino gehiago jateak, arraina astean hiru aldiz baino gehiagotan jateak eta lekaleak astean behin baino gehiagotan jateak gaixotasun horien aurkako babesa hobetzen duela. Dieta mediterraneoa hartu zuten amen seme alabak %80 gutxiago ziren txistu iraunkorrak izateko joera gutxiago zutenak, hau da, haurren asmaren sintoma ohikoena.
‎Ikertzaileek beren aurkikuntzak haurdun zeuden 468 emakumeren eta haien seme alaben jarraipenean oinarritu zituzten sei urte eta erdian, elikadurari buruzko galdetegiak erabiliz. Denbora horren ondoren, ondorioztatu dute barazkiak astean zortzi aldiz baino gehiago jateak, arraina astean hiru aldiz baino gehiagotan jateak eta lekaleak astean behin baino gehiagotan jateak gaixotasun horien aurkako babesa hobetzen duela. Dieta mediterraneoa hartu zuten amen seme alabak %80 gutxiago ziren txistu iraunkorrak izateko joera gutxiago zutenak, hau da, haurren asmaren sintoma ohikoena.
‎Ikertzaileek beren aurkikuntzak haurdun zeuden 468 emakumeren eta haien seme alaben jarraipenean oinarritu zituzten sei urte eta erdian, elikadurari buruzko galdetegiak erabiliz. Denbora horren ondoren, ondorioztatu dute barazkiak astean zortzi aldiz baino gehiago jateak, arraina astean hiru aldiz baino gehiagotan jateak eta lekaleak astean behin baino gehiagotan jateak gaixotasun horien aurkako babesa hobetzen duela. Dieta mediterraneoa hartu zuten amen seme alabak %80 gutxiago ziren txistu iraunkorrak izateko joera gutxiago zutenak, hau da, haurren asmaren sintoma ohikoena.
2009
‎Horrenbestez, energia dentsitate handiko janariek asetze ahalmen txikia dute. Horrek behar baino gehiago jatea ekar dezake. Horrekin batera, janari zatien neurriak ere eragiten du asetasunean:
‎Estresatuta daudenean behar baino gehiago jaten duten horiek, gainera, energia dentsitate handiko janariak aukeratzeko joera izaten dute maiz. Badago horretarako azalpen bat.
‎Eta biharamunean berdin segitu zuen Gabinok, desgogara bezala, amari zuzendutako begirada iheskorrak areagotu zituen, halere, baita aurreko egunetan baino gehiago jan ere?, arratsaldean Maria Bibiana lanetik pozik etorri zitzaion arte:
‎Milioi bat espezie baino gehiago daude deskribatuta, gehienak intsektuak, ezagutzen diren animalia espezie guztien %80 ordezkatzen dutenak. 1.500 intsektu espezie baino gehiago jaten dira elikagai munduko hainbat eskualdetan, eta horien nutrizio balioa hain da garrantzitsua, FAO haien nutrizio eta merkataritza potentziala nola ustiatu ikertzen ari baita. Antolakuntzako espezialistek basoko intsektu jangarriak hazteko metodoak identifikatzen dituzte.
‎Ikerketa taldeak sei espezietako haziak jarri zituen harraparien eskura 2004an eta 2005ean. Emaitzek erakutsi zuten horietako batzuk beste batzuk baino gehiago jaten zirela, eta datu horiek konstante bat zirela, azterketak iraun zuen bi urteetan habitat desberdinetan mantentzen zirela. Granadako Unibertsitateko Luis Matíasek zuzendutako taldeak erakutsi zuen nagusi ziren zuhaitz espezieek, hala nola pinuak, arteak eta serbalak, jasaten zutela harrapari tasa handiena karraskarien artean.
‎Patataren kalitatea Tuberkulu hori lore zuriak dituen landare txiki bat da, Amerikatik datorrena. Leku batzuetan, hain hedatuta dago zerealak baino gehiago jaten direla dietan karbohidratoak ematen direnean. Uraren %75 eta %80 artean dago, eta almidoi kopuru handia du, %16tik %20ra bitartekoa.
‎Fluor argia 20 minutu baino gutxiago itzaltzekotan, hobe lanean utzi, pizketak tarte horrek baino gehiago jaten baitu.
‎Eta biharamunean berdin segitu zuen Gabinok, desgogara bezala –amari zuzendutako begirada iheskorrak areagotu zituen, halere, baita aurreko egunetan baino gehiago jan ere–, arratsaldean Maria Bibiana lanetik pozik etorri zitzaion arte:
2010
‎Egoera horri aurre egiteko, nutrizionista baten aholkuari jarraitzea komeni da. Oinarrizko jarraibideetako bat egunean behin baino gehiagotan jatea da, otordu batetik bestera lau ordu baino gehiago igaro gabe. Arau dietetiko horrek aukera ematen du egiazko gose sentsazioa naturaltasunez hautemateko eta gosetik bereizteko.
‎Modu selektiboan jan beharreko erantzun organiko horri “asetasun sentsorial espezifikoa” deitzen zaio. Bigarren plater baten zati bat postre gozo batera igotzean sentitzen den sentsazioa da, nahiz eta, teorian, “betea edo asea” izan, eta ikertzaileek elikagai bat baino gehiago jateari ematen dioten jokabide azalpen bera da, elikagai hori ongailuekin batera (saltsak edo kremak, esaterako) jaten denean, eta bakarrik jaten denean. Elikagai bat jatean, zaporea eta jateko gogoa aldatu egiten dira Centre Européen des Sciences du Goût (Dijon, Frantzia) erakundeko ikertzaile talde batek elikaduraren portaera hori ebaluatu zuen, hiru egoeratan patata frijituak eta browniak jatera boluntarioak animatuz.
‎Hasieran, gazte guztiak pisuaren arabera sailkatu ziren (pisu handiarekin eta gabe), baina portaera eredua lagin osoan errepikatu zen, parametro hori gorabehera. Lagun eta senideen aurrean pertsona ezezagunen aurrean baino gehiago jateko joera dago. Jokabide arau hori bera berretsi da beste batzuetan, eta ez da soilik gazteen artean.
‎“Betebehar batek dio haurrari jan behar duen janaria zerbitzatu behar zaiola” Inkestak errepikatu egiten dira, menuetan barazki, arrain, barazki eta lekale gehiago sartu behar direla adierazten baitute, baina pixkanaka sartu behar dira. Gaur egungo irizpideen arabera, ez dira frijituak astean behin baino gehiagotan jan behar, eta postrea bost egunetik lautan fruta izan behar da. Baina ohitura horiek gure ohituretatik hain urrun daude, hobetzeko tarteekin funtzionatzen jakin behar baita.
‎2 Gaur egungo alpinismoak ez daki? Goi mendiak berak jarri litzakeen zailtasunez gain, badaezpada ere eta aitzinetik, behar adina baino gehiago jatekorik, mineralak, botikina... eraman behar dela, 2+ 2= 4 anitzetan ez dira, ustekabekoak gehienetan gertatzen direla eta, mendiarengandik zer edo zer ikasi badugu, motz gelditzen garela anitzetan, eta goi mendietan gertatuz gero kinka larrian jartzen gaituela baldin eta betiko ez bagaitu uzten.
2011
‎Nire seme txikiak 3 urte ditu; barazkiak ondo jaten ditu, baina frutak ez zaizkio batere gustatzen. Gomendatutako barazkiak baino gehiago jaten baditu frutarik eza orekaturik ote dagoen jakin nahiko nuke
‎Osasun Ministerioak, dena dela, lasaitasun mezua zabaldu du, kutsatutako haragia behin baino gehiagotan jateak osasunean ez duela ondorio larririk ziurtatuta.
‎Aspalditik da jakina migrazioa neurri batean eragin genetiko baten ondorioa dela. Migratzeko garaia hurbildu ahala jokabidea aldatzen dute hegaztiek beste garai batzuetan baino gehiago jaten dute eta erloju biologikoa egokitzen dute, adibidez, eta prestakuntza horretan hainbat genek parte hartzen dute. Ornitologoek eragin hori ikertu nahi izan dute, gaueko jarduera handitzen duten geneetatik abiatuta.
‎GKEak beste erakunde batzuekin ere egiten du lan, kanpalekurako eta ospitalerako botikak eta ekipamendu teknikoa bermatzeko, bereziki erditze zailenetarako. Gainera, 22.000 laguni eman die janaria kanpamentutik, haurdun daudenek egunean behin baino gehiagotan jan dezaten. Larrialdi humanitario horietarako, Save the Childrenek Banco Santanderko zenbakiko larrialdietako funtsa du irekita.
‎Maiatza jaietako hilabete tradizional bat da, non ohikoa baino gehiago jaten den, burbuila batzuk edaten diren eta egun osoan litxarrerietara eramaten den. Horregatik, hurrengo asterako menu osasungarria aukeratzea ideia ona da.
‎“Ikusi dugu arrisku handiko genotipo baten eragina leundu egin daitekeela fruta eta barazki ugariko dieta bat kontsumitzeagatik”, dio Sonia Anand ek, McMaster Unibertsitateko medikuntza eta epidemiologiako irakasle eta ikerketaren ikertzaile nagusietako batek. “Horregatik, gure emaitzen arabera, egunean bost fruta edo landare zati baino gehiago jan behar dira, osasun ona sustatzeko”, adierazi du. “Gure ikerketak iradokitzen du geneen eta dietaren artean interakzio handia egon daitekeela gaixotasun kardiobaskularrean”, dio Ron Do doktoreak.
‎Baina, era berean, konturatu zen berezko ohitura hori azkar eta inkontzienteki askatzen dela kopuru agortezinak eskaintzen bazaizkie. Haurrek elikagai gehiago nahi ez zutela sumatu zuten bezala, zientzialariek egiaztatu zuten janari gehiegi proposatzen bazaie nahi baino gehiago jaten dutela gosetik eta gosetik. Portaera hori are nabarmenagoa da nerabezaroan.
‎Ageri da ala behi xahaldunak edo behi esnedunak behar duela antzu balitz baino gehiago jan. Zer egiten du horrek janean hartzen duenaren ordaina ematen badu mozkinean?
2012
‎Itzulerako luzean, baina, mexikarrak hegan egin zuen. 50 metrotan segundo eta erdi baino gehiago jan zion Oriberi. Bikain hura ere.
‎Osasuntsu dagoen pertsona batek astean lau arrautza baino gehiago jan ditzake?
‎Ez dago zalantza handirik: uste dugun baino gehiago jaten dugu.
‎Egun bakarrean, elikadurarekin zerikusia duten berrehun erabaki baino gehiago hartzen ditugu automatikoki, ia pentsatu ere egin gabe, eta erabaki horien ondorioz, behar baino gehiago jaten dugu, jabetu ere egin gabe.
‎Hala, bada, etorri ziren, eta mahai gainean jarri nituen goi aulkietan, neure aurre aurrean, beren jagoleak inguruan zituztela. Flimnap Altxorzain Nagusi Jauna ere hantxe zegoen, bere makulu zuriarekin 29; eta sarri begiratu garratza botatzen zidala ohartu nintzen, nik, ezikusia eginez, ohi baino gehiago jaten banuen ere, neure sorterri maitearen ohorez, baita Gortea miresmenez betetzearren ere. Baditut neure arrazoiak pentsatzeko Maiestatearen bisita honek aukera eman ziola Flimnapi nire kontra gaizki hitz egiteko bere jaunari.
‎Haien balio energetikoa txikia ez denez, neurriz jan behar dira, bereziki gehiegizko pisua eta obesitatea izanez gero. Pertsona askorentzat arazoa da tentazio bat direla, eta horrek errazio osasungarria izan daitekeena baino gehiago jatera bultzatzen ditu. Beste aperitibo eta zizka mizka batzuen aldean, krispetek ez dute glutenik, eta, beraz, zeliakia edo glutenarekiko intolerantzia dutenentzat egokiak dira.
‎Gauza bera egin liteke fruta lehortuekin (mahaspasak, orejoiak, mahaspasak, etab.).), nutrizio aldetik fruitu lehorren oso bestelakoa, baina baita osasunarentzat ere. Fruta freskoa astean behin baino gehiagotan jan litzateke snack gisa. Zuntz, bitamina, mineral eta organismoarentzat onuragarriak diren beste substantzia fitokimiko batzuen edukiagatik, ezinbestekoa da elikadura osasungarria izatea.
‎Nutrition&Metabolism aldizkarian 2010eko abuztuan argitaratutako azterketa batek erakutsi zuenez, «hiperelikadura eta sedentarismo» denbora kontzentratu baten ondoren, gorputzeko koipea handitu egin zen denbora hori igaro eta urtebetera arte. Kontua baino gehiago jaten lagunduko digun trikimailu bat da janaria plater txikietan zerbitzatzea. Nolanahi ere, Michelle Morgan dietista nutrizionistak dioen bezala, Gabonetan, gose eta asetasun mekanismoei inoiz baino gehiago erantzutea komeni da.
‎—Gaur osteguna da, kapitaina. Neskatila paillotean daukat —esan zuen Donatienek azkenean, hitzak inoiz baino gehiago janez: " Jourduijeudicaptainelafilleaupaillotte".
2013
‎Ez gehiegi luzatu ospakizun otorduetako eserialdiak, behar baino gehiago jatera eta edatera eraman ohi gaituzte eta.
‎aldizkarian argitaratu zen artikulu zientifiko bat, non esaten den egunean arrautza bat baino gehiago jateak areagotu egin dezakeela bihotz hodietako eritasunak pairatzeko arriskua, kontsumitzaile bakoitzaren kolesterol maila gorabehera.
‎Erosketa Gida honetan esan dugun moduan hanburgerrak gustuko baditugu haragi zuriz egindakoak hobetsi genituzke eta ez genituzke astean bitan baino gehiagotan jan.
‎Mekanismo horrek azalduko luke zergatik jarraitzen dugun jaten (gehiegi izateraino), nahiz eta goserik ez izan eta otordu oparo batean gure beharrizan fisiologikoek eskatu baino gehiago jan.
‎Otordu bat egin ondoren mahaian jaki gustagarri eta tentagarriak baldin badaude, are gehiago gantz eta azukre ugari badituzte (bonboi kaxa bat, adibidez), behar baino gehiago jateko arriskua izaten da, eta zenbaitetan, otordua bera luzatu egiten da, ezabatu egiten da-eta asetasun irudipena.
‎Elikadura arloko jokabideak aztertu dituenean, Wansink doktoreak behin baino gehiagotan egiaztatu du elikagai eskaintza ugaria jartzeak ere uste baino gehiago jatera eraman ohi gaituela.
‎Mekanismo horrek azal lezake gehiegi irenstea. (jatordu oparo baten aurrean edo bazkalondoan hain ohikoak), goserik ez izan arren eta behar fisiologikoak baino gehiago jan arren. Arazo bat dago, ordea:
‎Gainera, elikagai koipetsu edo proteina gehiegi janez gero, gerta liteke indigestioa. Jaki gozoz betetako mahaia, tentazio zoragarria. Bazkalondoan janari gozoa eskura izateak (are gehiago koipe eta azukre ugari badu, bonboi kaxa bat bezala) behar baino gehiago jatera eraman gaitzake, eta egoera eta giro askotan ezaugarri hauek izaten ditu: janariaren luzapena, asetasun sentsazioa baliogabetu egiten baita.
‎Aukera gehiago, gogo handiagoa. Hainbat gairi buruzko ikerketak elikadura portaera Wansink doktoreak behin baino gehiagotan egiaztatu du pertsona bat azaldu duela elikadura eskaintza handiagoa aurreikusitakoa baino gehiago jatera bultzatzen du. Antzeko elikagaiak izan arren, bazkalondoan hainbat gozoki (bonboiak, te pastak, pastelak…) eta kanape motako mokadu gaziak hautatzeko aukera, snack ak (patata frijituak eta antzekoak) edo edariak (zukuak, freskagarriak, garagardoa, ardoa, etab.).), forma eta kolore desberdinekin, gehiago kontsumitzera bultzatzen du.
‎Txakurrarekin egindako irteera horiek bultzatuta, haurdun dauden emakumeak beren pisuari eustera bultzatzen dituzte. Hala, animalia batekin bizi diren haurdunek zailago egiten dute komeni baino gehiago jatea. Haurdunaldiko obesitateak areagotu egiten du garaia baino lehen erditze goiztiarra izateko arriskua, baita haurra erditzean konplikazioak izateko arriskua ere.
‎2008ko urtarrilean aldizkarian argitaratutako artikulu zientifiko bat ilustratzen du. Zirkulazioa Egunean arrautza bat baino gehiago jateak arrisku kardiobaskularra areagotu egin lezakeela ikusi zuen, kontsumitzaileen kolesterol mailaraino modu independentean. Paradoxa horren azalpena diskrezio oso sinple batean egon liteke:
‎Egunero fruta freskoak hartu. Zukuei dagokienez, AICR erakundeak gomendatzen du egunean baso bat baino gehiago jatea, nahiz eta %100 naturala izan, EROSKI CONSUMEren artikulu honetan zehaztutakoarekin bat etorriz. Barazkien kontsumoa lehenestea (tomateak, hosto berdeko barazkiak, piperrak, azenarioak, etab.). Azken inkestaren arabera, Espainiako herritarrek ez dituzte betetzen fruta edo barazki hartzeak.
‎Margaret Chan doktorea, OMEko zuzendaria, gehitu zerbait gehiago. Orain dela gutxi esan duen bezala, oso prozesatutako elikagaiak (edari azukretsuak, esaterako) erresistenteak izateko diseinatuta daude, eta behar baino gehiago jaten dugu. Obesitateak ugarien arriskua areagotzen duelako gaixotasun kronikoak, neurriz kontsumitu behar da hura jasateko arriskua areagotzen duen edozein elikagai. Freskagarriak eta diabetea, zer harreman duzu?
‎«Batzuetan, janaria katuaren eskura uztea ez da hain ideia ona izaten, zailagoa izango baita hartzen duen janari kopurua kontrolatzea eta erraz elikatuko baita gehiegi», dio Gonzálezek. Gainera, baldin badago felido bat baino gehiago etxean ohikoa da batek besteek baino gehiago jatea; beraz, gehiegizko pisua izateko arriskua du.Bere beharren gainetik elikatzen den felido batek zenbat vianda hartzen duen kontrolatu behar du. Katuaren janari kopurua:
‎Hazkundeak nutrizio eskakizun handiak eragiten dizkie. Horregatik, katu kume batek egunean behin baino gehiagotan jan behar du. «» Kumeak egunean hiru aldiz elikatu behar dira, gutxienez sei hilabete bete arte», erantsi du Kallfelzek.
‎Bai, gehiago dago: aldizkariaren 2010eko otsaileko edizioa New England Journal of Medicine zehaztu espezia hori egunean 3 gramo baino gehiago jateak tabakismoa desagerraraztearen onura bera ekarriko luke, eta urtean 92.000 heriotza inguru saihestuko lituzke, Estatu Batuetan bakarrik. Bi urte geroago, metaanalisia behatu gatz kontsumo handiagoaren eta urdaileko minbizi arriskuaren arteko erlazio lineala.
‎Irudia: Ryan Tiran Katuaren diabetesa, gaixotasun arriskutsua Katuaren diabetesa gero eta ohikoagoa da etxeko felidoen artean, ariketa gutxiago egiten baitute eta komeni baino gehiago jaten baitute Katuetako mellitus diabetesa arriskutsua da, baina gero eta ohikoagoa, felidoen gaixotasuna, eta horrek animaliaren bizitza laburtzen du tratamendu egokirik gabe. Katua diabetes Ez du intsulina kantitate osoa sortzeko gaitasunik gorputzak behar bezala funtziona dezan behar duen hormona.
‎Hiru kanpainez elikatu gaituzte komunikabideek. Gurearekin betekada izateko arriskuan ibili izan gara, Kataluniakoan gartxuagoa izan da jatena, eta Atlantikoaz bestaldekoaz komeni baino gehiago jaten eman ote diguten dut susmoa.
2015
‎Ez dugu ahaztu behar, gainera, saltsa horiek gustagarriagoak egiten dituztela platerak, eta, horren eraginez, gerta liteke saltsarik gabe dagoenean baino gehiago jatea elikagai horretatik.
‎Ilea erortzen hasi zitzaion. Ohi baino gehiago jan ostean botaka egitera ohitu zen. Lokartzeko arazoak zituen, batez ere muga zeharkatzeko bezperatan.
‎Berorrek egin beza tratamendu ona eman diezaiotela eta har ditzala gauzaren batzuk segidako sukar horrentzat. Oi, bai ongi doakidala aitor entzulearekin!, izan ere, penitentziaren bat egin dezadan, egunero ohi dudan baino gehiago jan eta neure burua adiguriz trata dezadala egiten du. Ene Isabeltxo hemen dago; berak dio ea nola egiten dizkion berorren aitatasunak hainbeste burla beraren gutunak erantzun gabe utziz.
‎Jakina, ondo elikatzeak ez du esan nahi asko jatea. Izan ere, normala baino gehiago jatea erditzearen ondorengo depresioaren sintometako bat izan daiteke. 3 Laguntza onartzea Haurren lehen egunetan, adituen aholku nagusietako bat da familiakoei eta lagunei laguntza eskatzea, zaintzeko eta, behar izanez gero, atseden gehiago eta hobea izateko.
‎Hori dela eta, AFSCAk azterketa bat egin du hura irenstearekin lotutako arriskuei buruz. Agentziaren arabera, mundu osoan 1.500 intsektu espezie baino gehiago jaten dira (kakalardoak, tximeletak, erleak eta inurriak, matxinsaltoak eta grilloak edo txitxarrak, besteak beste). Europako Batasunean ohikoa da tropodoak jatea otarrain edo izkin gisa, baina ez kakalardoak, eta literatura zientifiko gutxi dago elikagai horren segurtasunari buruz.
‎belchonock Atsotitzak ez dira ebidentzia zientifikoak Espainiako hizkuntzak dituen milaka atsotitzetatik ehunka dira elikaduraz hitz egiten dutenak. Logikoa da, pertsona gehienek (ez guztiek, zoritxarrez) egunero eta behin baino gehiagotan jaten dutelako. Afariei dagozkien herri horien artean, denek aho batez aholkatzen dute afaltzea arriskutsua dela, sei adibide ezagun hauek berrikustean egiazta daitekeen bezala:
‎Seguru asko, pertsona askok esango dute baietz, dieta osasungarria dela eta ez dakitela elikagaiak (oso kalorikoak eta gantzatsuak, baina nutrizio gutxikoak) oso gutxitan agertzen direla mahaian. «Egun bat da» edo «Behin baino gehiagotan jaten dugu», esaten du noizean behin gutizia horiek. Kontua zera da:
‎festa hauek ekartzen duten trajinaren bidez eramaten uztea, ohiegia izan gabe: ohituta dagoena baino gehiago jatea, edatea eta erretzea, ariketa fisikoa egiteari uztea, alde batetik bestera joatea eta estresari aurre egitea. Eta hori guztia faktura pasatzen amaitzen da, neurri handiagoan edo txikiagoan.
‎Zeuk nahi duzuna jan, baina Lottek ezin du egunean gozoki bat baino gehiago jan.
2016
‎Ziurrenik hasi berriak ziren. Mahaiaren gainean zena baino gehiago jaten zituzten elkarren muturrak.
‎Pare bat kilo galdu dituzu?». «Ez digute gerrikorik eramaten uzten, horregatik erortzen zaizkit prakak; etxean baino gehiago jaten dut hemen. Baina bai, ondo nago.
‎Horixe proposatzen du Nutrizio eta Dietetika Akademiak. Hala ere, elikagai askok dituzten bilgarri erakargarriek desorekatu egiten dute (are gehiago) dieta eta jateko gogoa baino gehiago jaten dute, ondoren zabaltzen den bezala.
‎2 Nola elikatu katu esterilizatu bat? Zenbait katuk gaitasun naturala dute beren energia kontsumoa kontrolatzeko, behar dutena baino gehiago jan eta gehiegizko pisua edo obesitatea jasan ez dezaten. Baina mekanismo hori murriztu egiten da esterilizatzean.
‎Ebakuntzak kaloriak erregulatzeko mekanismo naturala oztopatzen du. Horren ondorioz, felido zikinak behar dutena baino gehiago jateko joera dute. Horregatik, katu esterilizatu bat elikatzeko lehen urratsa da jaten duena kontrolatzea.
‎Horregatik, katu esterilizatu bat elikatzeko lehen urratsa da jaten duena kontrolatzea. Ontzia zaintzen bazaio eta behar baino gehiago jaten uzten ez bazaio, felidoak onura handia aterako du. Ikas itzazu aholku gehiago gehiegizko pisua duen katu bat elikatzeko.
‎Baina, dagoeneko, osagai gehiago gehitu eta anoa gehiago prestatu behar dira. Behin baino gehiagotan jateko eta denbora aurrezteko balioko du horrek. Mediterraneoko dietari jarraitzeko, ez da beharrezkoa amonaren gisatzea su motelean eta hiru orduz.
‎Bai. Eta bloga baino gehiago jatea gustatzen zitzaidan niri.
2017
‎Aurten, gainera, ez ditudanez libururik salduenak erosi, elkarrizketatik kanpo geldituko naiz berdin berdin. Azokako atean lagun musikari batekin topo egin nuen, eta berbetan hasi ginen ekoizpenaz, salduenez, krisiaz... eta berak esan zidan arazoa dela batzuek pastelaren erdia baino gehiago jaten dutela, eta horrek pastelaren zatirik gabe uzten dituela besteak. Saltoki guztiek ez dute tamaina bera:
‎Bertan, Markus Lipp NBEko Elikadura eta Nekazaritzarako Erakundearen (FAO) eta Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) arteko batzorde mistoaren idazkaritzako kide den Markus Lipp ek azaldu du kontsumitzaileei gomendio onena dieta bat egitea eta ariketa fisikoa egitea dela. Hala ere, ziurtatzen du horrek ez duela eragozten haurrak bezalako arrisku taldeak izatea, haurrak baino gehiago jaten dutenak helduek baino proportzioan jaten dutelako eta beren gorputz pisuaren arabera substantzia horiekiko esposizioa askoz handiagoa delako. Dieta osasungarria eta osasungarria Dieta askotarikoa eta osatua da dieta, dieta orekatua, dieta orekatua, dieta mediterraneoa duena.
‎Gantz horien gantz profila osasungarria izan badaiteke ere (gutxitan izaten dira fruitu lehorrak edo mantekadoak oliba olioa baino ez dutenak), produktu osasungarria edo gomendagarria izaten da maiz jateko. Eta bai, astean behin baino gehiagotan jatea, bi hilabete baino gehiago, ez da neurrian jatea, ezta osasungarriak ez diren pertsonentzat ere. Gabonetako gozokien «azukrerik gabeko» bertsioak Orain dela urte batzuk, gozo horien guztien «azukrerik gabeko» bertsioak agertu ziren merkatuan, osasun arazoren bat duten pertsonentzat edo pisuagatik bakarrik kezkaturik dauden pertsonentzat.
2018
‎Nutrizioan eta dietetikan, beti esaten dugu maximo bat dagoela: «garrantzitsuagoa da jaten duzuna baino gehiago jaten ez duzuna». Alde horretatik, alferrikako elikagai gehiegi kontsumitzen ari bazara, baliteke osasungarrienentzat lekurik ez egotea.
‎Hain zuzen, 108 faktore desberdin zenbatu daitezke, lan hau Erresuma Batuko Gobernuarena. Erretzen dena baino gehiago jaten dela dioen arrazoibide sinplista ez da aski 80ko hamarkadaren hasieran gehiegizko pisuaren eta gizentasunaren munduko pandemia (haurrena zein helduena) bat batean agertzeko. Gainera, arazo bat dago Mediterraneoko Dieta kontzeptuarekin; izan ere, horietako askok ardoa ere sartzen dute bertan, gaur egun badakigunean alkohola edozein dositan toxikoa dela eta, OMEk gomendatzen duenez, zenbat eta hobeto.
‎Erresuma Batutik eta Irlandatik Norvegiara edo Portugalera oso elikagai preziatua da, eta urtean zazpi bat kilo pertsonako, Europako kontsumo zifren buruan. Espainian, 48 milioi kilo inguruko bolumena du, eta bakoitzak kilo bat baino gehiago jaten du urtean arrain zuri, magro eta prestatzen erraza. Bakailaoa gure herrialdeko espezierik kontsumituenetakoa da, legatza, sardina eta izokinarekin batera.
‎Inoiz ez. Hala, kontserbako lekaleak elikagai prozesatuak dira, baina ez dira osasungaitzak, baizik eta, alderantziz, denbora gehiago ematen digute osasuna galdu gabe. Arriskua Izan ere, Gabonetako ehunka produktu industrialen ustezko nutrizio hobekuntzaren babesean, bertsio estandarrak edo klasikoak erosten genituenean baino gehiago jaten dugu. Hiperprozesatu horiek azukrerik duten ala ez ere ezin dugu begiratu. Arazoa ez da osagaiaren edo osagaiaren berdina, produktua osatzen duten elementuen multzoa baizik; izan ere, osagaien lotura edo elkarketa horrek eragingo du adituek beren produktu zaporetsuak egitean aurkitzen dakiten gozamena —hori ezin dugu eztabaidatu— Gauza bera gertatzen da erroskoiekin.
‎Baina bat baino gehiago Jan, arriskutsua da.
2019
‎Bi datu gomendio honen garrantzia ulertzeko: batetik, haragiaren ekoizpena boskoiztu egin dela sei hamarkada eskasean; eta, bestetik, Estatu Batuetan, Zeelanda Berrian, Australian eta Argentinan pertsona bakoitzak, batez beste, 100 kilo haragi baino gehiago jaten duela urtean. Zer aztertzen du azterketa berri honek?
‎–Tira, askok baino gehiago jan behar duzu zuk.
‎Batzuoi arrain bera behin baino gehiagotan jan beharra tokatzen zaigu bizitzan. Ez dakit hala jazotzen zaigun gosea ase nahian ur berdintsuetara botatzen dugulako sarea edo mareak ez digulako ematen guretzat propio gordeta daukana baizik.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia