|
2002
|
|
|
Baina aldaketa sozialak gure biologiarena
|
baino
azkarrago gertatzen dira eta, azkenean, gure organismoa ez da eskatzen dizkiogun guztiak egiteko prestaturik izaten.
|
|
|
Plastikozko poltsak, meheagoak izanik, plastikozko botila
|
baino
azkarrago eralda daitezke.
|
|
|
Valentziako oinezkoek Bartzelonakoek
|
baino
azkarrago gurutzatu behar dituzte kaleak
|
|
|
New Yorkeko Columbia Unibertsitateko ikertzaileek ikerketa bat aurkeztu zuten atzo Estatu Batuetako Endokrinologia Elkartearen urteroko bileran, eta, horren arabera, postura garaiz iristen diren emakumeen hezur ehunak uste zena
|
baino
azkarrago honda dezake. Zehazki, emakume horien hezurren barne egitura urtebeteko epean hondatu daitekeela adierazten dute adituek.
|
|
|
Boliviako, Ekuadorko, Peruko eta Ameriketako Estatu Batuetako ikerlari talde batek Amazoniako lehen oihan handietan neurtu eta kontatu ditu sare enkarguak, eta ondorioztatu du inoiz
|
baino
azkarrago ari direla hedatzen, zuhaitzak itotzen, eta oihanaren ahalmena murrizten, negutegiko gasak xurgatzeko. Zientzialariek erregistratutako oihan birjinaren landare osaeraren aldaketa nagusia zurkaizte sareak zabaltzea da, eta, hala, aurrez ezagutzen zen ekosistema delikatuetan inpaktu handiagoa eragiten dute gizakiek.
|
|
|
Oro har, jaiotza tasak %0, 4 jaitsi ziren hurrengo hamarkadan, eta, beraz, guztizko pobreen kopurua %2, 4 murriztu zen. Aukera demografikoa “Aukera demografiko” hori behin bakarrik irekitzen da, nazioen antolaketa ohartarazten du, eta herrialde azpigaratu horietako populazioak zahartu ahala itxiko da —fenomeno hori lehen mundua deiturikoa
|
baino
azkarrago ari da jasaten—, eta adineko mendeko pertsonen kopurua handitu ahala. Superpopulazioa mespretxatutako herrialdeen oparotasun ekonomikorako eta gizarte garapenerako eragozpen bat bada, emakumea baztertzea da bat, berdin eta lotura estua duena.
|
|
2003
|
|
|
Angola, Botswana, Namibia eta Zimbabwe hartzen ditu. Adituek, halaber, uraren krisia iragartzen dute mundu arabiarrean, non euriak zorupeko biltegiek berrezartzen dutena
|
baino
azkarrago kontsumitzen baita. Hori dela eta, itsasoko ura edateko uraren lurrazpiko horniduretan iragazten da, eta, Iraken, esaterako, lurraren %30 inguru bertan behera utzi da gazitzearen ondorioz.
|
|
|
Ontzia Australiako “Southern Supporter” patruilariari jazartzeko agindu zioten, eta Hego Afrikako “John Ross” atoiontziari eta “SA Agulhas” bandera bereko izotz hausleari laguntzeko kontratatu zuten. Hiru ontziek inguruko ur izoztu eta iletsuak zeharkatu dituzte, tretza ontziari heltzeko; izan ere, bere luzerarik handienean babestuta, bere jarraitzaileek
|
baino
azkarrago nabiga zezaketen, negu antartikoa astintzen duten ekaitz indartsuen artean. Viarsa 1 Uruguaiko Montevideora zihoan.
|
|
|
Ozono geruzako zuloa ohi
|
baino
azkarrago handitzen da
|
|
|
Ontziaren tamainak eta formak, betetzen den mugaren ondoan, eragina dute hozte denboretan. Sakonera txikiko lapiko batean, elikagaiaren barne tenperatura ontzi handi eta sakon batean
|
baino
azkarrago jaisten da. Ontziak tapatzeak ez du hozten uzten, taparen eta janariaren gainazalaren artean aire hesi bat sortzen baita.
|
|
|
Erabaki horrek aldatu egiten ditu 186/ 2003 Ebazpenak zehaztutako inskripzio epeak, 2004ko abuztura arte luzatzen baitziren, eta osasun erakundeak hartutako neurrien artean sartzen da eztiaren jatorria modu sinesgarrian identifikatzeko, joan den abuztuan Argentinako mieletan kanpoko merkatuetan debekatuta dauden albaitaritzako sendagaien hondakinak agertu zirelako. SENASAk, gainera, analisi metodologia berri bat aztertzeko asmoa du, emaitzak egungo sistemak
|
baino
azkarrago lortzeko. Nitrofuranoen lau analitoetatik bi aztertzen dituzten kitak dira, eta horiek daude maizen mieletan.
|
|
2004
|
|
|
Elikagaiak izozte hutsa
|
baino
azkarrago den ultraizozketari esker ganben egiturak eta nutrizio elementuek alterazio txikiagoak nozitzen dituzte.
|
|
|
Eltxoak aerosolak hedatzaile elektrikoak
|
baino
azkarrago desagertzen dituen arren, produktua erabili ondorengo minutuetan ezin gaitezke sartu gela horretan
|
|
|
Egun, Amazoniaren deforestazioa duela hogei urte
|
baino
azkarrago doa (arazoak mundu zabalean kezka piztu zuen garaian baino azkarrago, hain zuzen).
|
|
|
“Langileekin ari gara hizketan elikagaiak nola manipulatzen dituzten jakiteko eta ingurumen faktore guztiak aztertzeko, baina oraindik goiz da ondorioak ateratzeko”, esan zuen Breimanek. Agintariek jakinarazi zuten lehen kasuan
|
baino
azkarrago baieztatuko dituztela gaixoaren emaitzak. Izan ere, Cantongo Gaixotasun Infekziosoak Kontrolatzeko Zentroak (CCEI) deklaratu zuenetik astebete igaro zen gaixoa, eta horrek zalantzan jartzen du Gobernuak iragarritako gardentasun informatiboa.
|
|
2005
|
|
|
Balaztari eraginez gelditzean ibilgailuak desbideratzeko joera agertzen badu edo gurpil batek besteak
|
baino
azkarrago galgatzen badu, pastillak eta zapatak zikin daude, edo koipez blaituak.
|
|
|
Haurraren lehendabiziko urteko elikadurak berealdiko garrantzia dauka bere garapenean, orduantxe ari baita sekula
|
baino
azkarrago hazten eta, beraz, nutrizio premia handi handiak ditu.
|
|
|
Aldi berean, horren ondorioz, lehorrean basoak iparralderantz haziko lirateke, eta, azkenean, tundra, maila berdeko (Plectrophenax nivalis) eta enara bezalako hegaztien habitata, akabatuko litzateke. Artikoa planetako gainerakoak
|
baino
azkarrago berotzen da, eta iazko 250 zientzialarik egindako txosten batek aurreikusten zuen berotze horrek nabigazio bide berriak irekiko zituela eta petrolio gordina eta gasa esploratzeko eremu irisgarria sortuko zuela. Kiotoko protokoloa Munduko tenperaturak, gutxi gorabehera, 0,7 gradu igo dira 1750etik, eta zientzialari gehienen ustez, erregai fosilek fabriketan, energia instalazioetan eta autoetan igortzen dituzten karbono dioxidoa bezalako gasak ugaritu egin dira.
|
|
|
Eguzki argiaren fotoiek errebotatu egiten dute gainazal horretan, eta belari bultzada leun bat ematen diote, teorian nabeak bultzatzen duena. Proiektu honetan lan egiten duten zientzialarien ustez, ontziak abiadura irabazten duen heinean, ohiko erregaiak
|
baino
azkarrago iritsiko da eguzki sistemaren mugetara. “Eguzki kandela batek propultsatutako espazio ontziak 80 metroko fuselajea luke bultzada nahikoa lortzeko” esan zuen Murphyk.
|
|
|
1994an, Nazio Batuek Ozono Geruza Babesteko Nazioarteko Eguna izendatu zuten irailaren 16a. Ordutik, beste proba zientifiko batzuk aurkeztu dira, ozonoaren suntsiketa uste
|
baino
azkarrago gertatzen ari dela adierazten dutenak. Beijing-eko Adierazpenak, 1999ko abenduan onartu zenak, berretsi egin zuen 175 gobernuk eta zenbait industria erakunde eta taldek produktu horiek pixkanaka kentzeko hartutako konpromisoa.
|
|
|
Planetako ur gezaren hiru laurdenak, edo itsas mailatik 67 bat metrora dagoena, glaziarretan eta izotz plaketan gordeta daude”, azaldu du Eric Rignot ek, NASAren Zorrotadarako Propultsio Laborategikoak, Pasadenan (Kalifornia). “Izotzezko estalkia uste
|
baino
azkarrago ari da murrizten, Groenlandiako izotz plakak eta mendiko glaziarrak urtzearen ondorioz itsas mailaren azken igoeraren erdia baino gehiagorekin”, dio. Bestalde, Waleed Abdalatik, NASAren espazio hegaldien Goddard Zentroko Criofera Programaren (elurrez edo izotzez estalitako eskualdeak) arduradunak, uste du 100 milioi pertsona baino gehiago bizi direla Mississippiko deltatik hasi eta Maldivak uharteetaraino, eta itsasoaren inguruko kosta eremu askotan.
|
|
|
Lurraren barruko nukleoa lurrazala
|
baino
azkarrago biratzen da, AEBetako ikertzaileen arabera
|
|
2006
|
|
|
Paleontologo britainiar batek jakin du “Homo sapiens” duela 46.000 urte inguru iritsi zela Europara, orain arte uste
|
baino
azkarrago hedatu zela kontinentean, eta 6.000 urte “bakarrik” bizi izan zela neandertalekin, eta ez 10.000 urte uste zen bezala. Paul Mellars, Cambridgeko Unibertsitateko (Erresuma Batua) Arkeologia Sailekoa, ondorio hauetara iritsi da gure arbasoen hondakin fosilei 14 karbonoaren metodoa aplikatu ondoren.
|
|
|
–Bideo jokoek erantzuteko gaitasuna entrenatzen dute. Seguru asko, stop seinale baten aurrean, egungo eroaleek
|
baino
azkarrago zapalduko dute balazta. –Bideojokoek hobetu egiten dute ikusmenaren eta mugimenaren arteko koordinazioa, eta horrek areagotu egiten ditu gidatzeko orduan islak.
|
|
|
Elikagai baten zuntz edukiak, besteak beste, azukreak motelago xurgatzen laguntzen du. Horrek esan nahi du zukuko azukreak fruta freskoenak
|
baino
azkarrago xurgatzen direla, lehenengoak zuntz gutxiago baitu. Alderdi horrek ere justifikatzen du zukua asetzeko ahalmen txikiagoa izatea.
|
|
|
Forrazek eta McGuckinek ConoStem konpainia osatu dute, beren produktuen eraginak egiaztatu nahi dituzten farmazia laborategiei beren gibel txikiak emateko. Bere proiektuan, ikertzaileek zelula amak atera zituzten jaioberrien zilbor hestetik, eta NASAk diseinatutako biorreaktore batean sartu zituzten, grabitaterik ezaren ondorioak erreproduzitzeko eta zelulak ohi
|
baino
azkarrago ugaritzeko. Ondoren, hormonak eta substantzia kimikoak gehitu zituzten, zelulak gibeleko ehun bihurtzeko.
|
|
2007
|
|
|
Artilezkoa
|
baino
azkarrago higatzen bada ere, pipiak ez du jotzen eta nekezago trinkotzen da.
|
|
|
Bizikleta bestelako ibilgailuak baino errazkiago geldi daitekeenez zuk espero
|
baino
azkarrago geldi liteke.
|
|
|
Baina ikerketa berriek frogatu dute ondorioak desberdinak direla gizakiengan. Alde batetik, pertsonek beren organismoko substantzia karraskariek
|
baino
azkarrago metabolizatzen eta iraizten dute. Faktore horrek mugatu egiten du dosi baxuetan eta karraskariekin egindako azterketetan gizakientzat aurkitutako arriskuen balorazioak duen garrantzia.
|
|
|
FAOren kalkuluen arabera, ekoizpen hori 16,6 kilogramoko per capita hornikuntzaren baliokidea da, historian izan den handiena. 2004ko 140,5 milioi tonetatik 95 askatasunean harrapatu ziren eta 45,5 akuikulturan, guztizkoaren %32, 8 “Animalia jatorriko elikagaiak ekoizten dituen beste edozein sektorek
|
baino
azkarrago hazten jarraitzen du akuikulturak, eta munduan duen hazkunde tasa% 8,8koa da 1970az geroztik; harrapaketa arrantza, berriz,% 1,2 soilik hazi da”, adierazi du txostenak. Hala ere, FAOk uste du “munduko akuikulturaren hazkunde tasa maila gorenera iritsi dela dirudi”.
|
|
|
Aurkezten zituzten sentimendu guztien batezbestekoa ezartzean, autoreek ikusi zuten onarpena añorantza baino nabarmen handiagoa, eta hura baino gehiago ematen zen ukazioa, haserrea amaitu arte. Ikertzaileek ondorioztatu dute maite duten pertsona baten galera espero
|
baino
azkarrago onartzen dela, baina ankerkeria handiz. Duelu aurreratuaren lehen fasean, senideek shock emozionala dute, pena eta depresioa sentitzearen nahastea.
|
|
|
“Urtea 300 sarbide puntu baino gehiagorekin amaitzea eta Interneteko konexioa Chueca auzoaren hiri perimetrotik haratago zabaltzea da gure helburua”, zehaztu zuen Méndezek. Izan ere, arrakasta hori “auzoko bizilagunen eta merkatarien parte hartze aktiboari zor zaio, eta, horri esker, inoiz
|
baino
azkarrago hazi da mugimendua”. Ekimenaren sustatzaileek adierazi zuten fenomeno soziologiko bihurtu dela.
|
|
|
2000 urtetik egin diren antzeko ebaluazioen informazioa ere jaso du. Zerrendako zenbait espezie, hala nola Sumatrako Orangutan, beste primate batzuk
|
baino
azkarrago desagertzen ari dira. Zerrenda horretako zortzi primate, hala nola Sumatrako Orangutan, Indonesiakoa eta Kros ibaiaren mendebaldeko Gorila, Kamerunen eta Nigerian, aurreko hiru zerrendetan aipatu ziren.
|
|
2008
|
|
|
Mikrouhinak abantaila ugari eskaintzen ditu elikagaiak azkar desizoztu eta kozinatzeari dagokionez, baina emaitza hobeak lortzeko eta kozinatzeko ahalik eta uniformetasun handiena lortzeko, arau hauek hartu behar dira kontuan: Moztu elikagaiak zati berdinetan, gutxi gorabehera, eta jarri geruza bakar batean (elikagaiak modu biribilean karratuan
|
baino
azkarrago egosten dira). Estali aparra sortzeko joera duten elikagaiak plater edo geruza garden batekin, lurruna ateratzeko zulo bat eginez, nahiz eta estalki horrek elikagaia ukitu ez.
|
|
|
Gainera, tigre populazioa %70 jaitsi zela kalkulatzen da, eta, seguruenik, gaur egun 192 indibiduo baino ez dira bizi. “Ikusi dugu elefanteak eta tigreak Riauko basoak
|
baino
azkarrago desagertzen ari direla. Izan ere, animalia basatiak habitat berrien eta elikadura baliabideen bila joan behar izaten dute, eta, hala, giza populazioarekin maizago gatazkan sartzen dira eta lur jota uzten dituzte”, esan du Susan Lieberman WWF/ Adenaren Espezieen Nazioarteko Programako zuzendariak.
|
|
|
Erabiltzaileek nabarituko dituzte bertsio honetan egindako hobekuntzak abiaduraren atalean, webguneak ordenagailuaren pantailan kargatzeko. Safarik Internet Explorer 7 eta Firefox 2
|
baino
azkarrago kargatzen ditu orriak. ApenaApple, Safari orain Internet Explorer 7 baino 1,9 aldiz azkarragoa da eta 1,7 aldiz azkarragoa Firefox 2 Gainera, Javascript en exekuzio abiadura ere handitu egin da.
|
|
|
Hau da galdera: jatetxe batean aurreztu daiteke zoparako euli bat jarri gabe, sukaldeko kritikariaren plantak egin gabe, lokaleko platerak garbitu gabe edo gau mahaia
|
baino
azkarrago korrika egin gabe. Erantzuna bai.
|
|
|
Thomas Picard Artikuluak onartzen du uda bakoitzean urtzen den izotz kantitatea handitu egiten dela, baina gogoan du oraindik neguan eratutakoa geratzen dela. Gaur egun, Pfirmanen taldeak dioenez, lehen
|
baino
azkarrago garraiatzen da Artikoaren alde kanadarrerantz, ura askeagoa delako. Duela gutxi, Artikoko izotzari eta hango biztanleei buruzko berri onak eman zituen Nature artikuluak.
|
|
2009
|
|
|
Nahasmendu hori dutela esan ohi da bost sintoma hauetako bi agertzen dituztenek: ohi
|
baino
azkarrago irenstea, betekada deserosoa eta desatsegina sentitzeraino jatea, goserik eduki gabe ere erruz jatea, aseezina ezkutatu nahi eta bakarrik dagoenean jatea, eta ondoren errudun sentitzea.
|
|
|
John Church irakasleak, Australiako Klima eta Eguraldia Ikertzeko Zentroko irakasleak, zenbait arrazoi nagusik eragin dute itsasoaren maila igotzea. Batetik, glaziarrak, baita Groenlandiako eta Antartikako izotz masak ere, uste
|
baino
azkarrago ari baitira urtzen. Gainera, ozeanoak berotzen eta hedatzen jarraitzen dute.
|
|
|
“Atmosferak (hustubidea) bere gain hartzeko ahalmenaren gainetik berotegi efektuko gasak sortzen ari garelako da klima aldaketa”, adierazi du Ekologistak Martxan taldeak. Erakunde horrek ohartarazi duenez, “jasangarria
|
baino
azkarrago bizi gara. Baliabideak eskuratzeko eta hondakinak sortzeko abiadura gure ingurunea berreskuratzeko ahalmena baino handiagoa izatea”.
|
|
|
Buñuel doktoreak azaldu zuenez, haur batek sukarra edo ondoeza orokorra badu, baina sintoma arinak baditu, lehenbizi parazetamol edo ibuprofenoarekin tratatu behar dira sintomak, eta hidratatuta eduki. Buñuelek adierazi zuenez, “hiru eta lau egun artean sukarrak jarraitzen badu edo umea oso kaltetuta badago, arnasa nekez hartzen badu edo ohi
|
baino
azkarrago hartzen badu edo elikatzeko arazoak baditu, orduan komeni da espezialistarengana joatea”. Txertaketa Pandemiak adingabeengan eragin handiagoa izan arren, AEPk “oraingoz” babesten du Osasun Ministerioaren erabakia, osasuntsu dauden 14 urtetik beherakoak ez txertatzekoa.
|
|
|
Hala, kalkulu ezkorrenak berresten dira. Espainiako argiteria publikoaren gastua biztanleria
|
baino
azkarrago handitzen da urtean. 1990az geroztik bikoiztu egin da.
|
|
|
Goteborgeko Unibertsitateko (Suedia) Zoologia Saileko zientzialariek ohartarazi dute beharrezkoa dela alderdi guztiak ados jartzea, erakunde horien arrain hazkuntza komertziala bultzatu eta arreta printzipioa aplikatu aurretik. Lehen emaitzak Sail horretatik arrain transgenikoak ekoiztea lortu da, normalean
|
baino
azkarrago hazten direnak edo gaixotasunekiko erresistentzia handiagoa dutenak. Horretarako, beste organismo batzuen geneak (transgenea) sartu dituzte beren kromosometan, ingeniaritza genetikoko tekniken bidez. Aukeratutako genea bakterioen bidez hedatzen da, eta ostalariaren arrautzetan isolatu, garbitu eta sartzen da mikroinjekzioaren bidez. Aldatutako geneek DNA sekuentzia bat dute, nahi den ezaugarria kodetzen duena.
|
|
|
Nolanahi ere, adituek ohartarazten dute arriskutsua dela kontinente horretako egungo urtze erritmoa, planetako ur gezaren biltegi handiena. Klima aldaketari buruzko Kopenhageko Konferentziarako egunak falta direnean, “Nature” aldizkariak argitaratu duen aurkikuntza horrek presioa besterik ez die egiten nazioarteko liderrei, uste
|
baino
azkarrago aurreratzen ari den berotze globala geldiaraz dezaten.
|
|
2010
|
|
|
Gainera, funtzio bat izango du, gailuak marko digital gisa jardun dezan eta erabiltzaileak aurrez ezarritako album bateko argazkiak erakuts ditzan. Baina liburu elektronikoen irakurle gisa erabiltzea muga bateraino iristen da, tinta elektronikoan oinarritutako gailuek
|
baino
azkarrago neka baitezake ikusmena, hala nola Amazongo Kindlek. Funtzio askotarako izan daiteke iPad a, baina ez da horietako batean espezialista.
|
|
|
Patagoniako eta Alaskako glaziarrak gainerakoak
|
baino
azkarrago urtzen dira
|
|
2011
|
|
|
Izotzgeruza polarrak orain arte esandakoa
|
baino
azkarrago urtzen dira
|
|
|
Ikerketa horrek adierazten du fenomeno horrek itsasoaren mailaren igoera globala eragingo duela. Lan horrek ondorioztatzen du izotzgeruza polarrak mendietako glaziarrak
|
baino
azkarrago urtzen direla. Adibidez, 2006an, poloek urtean batez beste 475 gigatonelatutako masa konbinatu bat galdu zuten; kantitate hori nahikoa izan zen urtean batez beste 1,3 milimetro igotzeko, eta 402 gigatonelada, berriz, mendiko glaziarrek batez beste galdu zituzten.
|
|
|
Ontziko arraina behar bezala kontserbatzeko, gogoratu: Izotz ezkatatua eta plakatan txikitua
|
baino
azkarrago hozten da. Izotzaren eta arrainaren arteko aire poltsek hozteprozesua moteltzen dute.
|
|
|
Haurretan, zenbatean behin aldatu behar da inplantea? Zaila da aldi bat finkatzea, teknologia medikuntza
|
baino
azkarrago aldatzen baita. Hamar urtean, asmakizunik onena gara daiteke, noizean behin hondatzen dena.
|
|
|
Espezieek uste
|
baino
azkarrago erantzun diote klima aldaketari. Hala erakusten du Yorkeko Unibertsitateak egindako ikerketa batek.
|
|
|
Lurra gaur egun defizit ekologikoan dago, 2011rako baliabide naturalen aurrekontu osoa bederatzi hilabete baino gutxiagoan kontsumitu ondoren, “Zor ekologikoaren eguna” sortu duen The New Economics Foundation ek egindako Global Footprint Network en datuen arabera. Horrek esan nahi du, 2011ko irailaren 27tik abenduaren 31ra bitartean, eskaera ekologikoa asetzeko kontsumitzen diren baliabideak sor dezaketena baino gehiago ustiatu direla, eta horrek berotegi efektuko gasak metatzea ekarriko duela, bai eta planetak xurga dezakeen
|
baino
azkarrago kutsatzen duten beste gas batzuk ere. “Gaurtik aurrera, gizateria kredituan bizi da planetatik”, adierazi du News Economics Foundation eko ingurumen ekonomiako buruak, Aniol Estebanek, eta gaineratu du horrek hainbat arazo dakartza, hala nola klima aldaketa, biodibertsitatea galtzea eta ura, elikagaiak eta materialak bezalako baliabideen urritasun handiagoa.
|
|
|
Horrek esan nahi du beste 1.000 milioi tona zereal eta 200 milioi tona abeltzaintzako produktu ekoizten direla urtean. Txostenaren arabera, nutrizioa hobetu eta elikagaien segurtasunik eza eta azpinutrizioa atzeratzeko, etorkizuneko nekazaritza ekoizpenak populazioa
|
baino
azkarrago hazi du, eta kontsumo jarraibideek egokitu dute. Ekoizpenaren arloko irabazien lau bosten baino gehiago gaur egungo nekazaritza lurretan egin dira, neurri handi batean, lurren eta uren baliabideak modu eraginkorrean erabiliko dituen intentsifikazio iraunkorraren bidez, baina kalterik eragin gabe.
|
|
|
Laranja zukuaren azukreak fruta freskoarenak
|
baino
azkarrago xurgatzen dira, baina hori erraz eta atsegin hartzeko modukoa da.
|
|
2012
|
|
|
Klima aldaketak uste
|
baino
azkarrago loratzen ditu landareak
|
|
|
Klima aldaketak hasiera batean zientzialariek iragarri
|
baino
azkarrago loratzen ditu landareak, Estatu Batuetan aurkeztutako ikerketa batek dioenez, eta horrek ezusteko ondorio suntsitzaileak izan ditzake elikadura kateentzat eta ekosistementzat. Zientzialariek diotenez, berotze globalak eragin nabarmena du mundu osoko ehunka landare eta animalia espezietan, ugalketa, migrazio eta elikadura eredu batzuk aldatuz.
|
|
|
Kasurik larrienetan, zorabioa ere gerta daiteke. Nola hartu pultsua etxean Bihotzeko arazo bat duen txakur baten gorpua ohi
|
baino
azkarrago lan egiten saiatzen da, gorputzera ahalik eta odol gutxien iristen dela konpentsatzeko. Horregatik, gaitz hori duen txakur baten bihotzak azkarrago ponpatzen du odola, eta, beraz, taupadak azkartu egiten dira.
|
|
|
Hala ere, zakur guztiak ez dira adin berean zahartzen. «Arraza handiko txakurrak arraza txikikoak
|
baino
azkarrago zahartzen diren arren, sei edo zazpi urteko adina zahartzaroaren printzipiotzat hartzen da», dio Adrián Aguilera albaitariak. Irudia:
|
|
|
arrazoia, Googlek eskainitako terminalak, Nexusek onarpen handia du merkatuan, ofizialtzat jotzen den bertsioa hartzen dute. Haien abantaila da beste batzuk
|
baino
azkarrago eguneratzeko sistema dutenak Android en oinarritutako tresnak; horri esker, Nexus gailuek beren sistema eragilea honela egunera dezakete: ohikoena.
|
|
2013
|
|
|
Izan ere, lehen
|
baino
azkarrago zahartzen dira.
|
|
|
10 Ezgaitasuna duten pertsonentzako arreta. Pertsona desgaituek, sarritan, gainerako populazioak
|
baino
azkarrago zahartzen dira. Zahartze goiztiarra adimen minusbaliotasunarekin lotuta dago, eta horrek bizi itxaropena eta jarduera laburtu egiten ditu.
|
|
|
4 Txakur txiki bat elikatzea: aholkuak Txakur txiki baten gorputzak animalia handi batena
|
baino
azkarrago egiten du lan. Hau da, metabolismoak erritmo handiagoan funtzionatzen du.
|
|
|
dirua agintzen du, eta jateko modu horrek kostuak eta konplikazioak murrizten ditu. Oro har, erosotasuna, prezioa eta nutrizio alderdiek
|
baino
azkarrago egiten dute. Horregatik, eta betegarri klasikoak saltsa nahiko kalorikoekin astindu ohi direnez, dietetikako adituek aholkatzen dute noizean behin kontsumitzea, eta ez ohikoa.
|
|
|
Harburu erraldoien genetika bere aurka jokatzen du. Txakur handiak tamaina txikiagoko animaliak
|
baino
azkarrago zahartzen dira. Hau da, bizitza laburragoa izaten da.
|
|
|
no tfrancois Kontserbazio egokia balio erantsia da elikagaien kalitatea, propietate nutritiboak, zaporea, usaina, kolorea eta testura zaintzeko. Elikagai guztiak ez dira berdin kutsatzen; nutrizioaren ikuspegitik, beste batzuk
|
baino
azkarrago hondatzen dira. Elikagai freskoak dira galkorrenak (haragi xehatua, arrain freskoa, frutak, barazkiak, esnea eta arrautzak).
|
|
2014
|
|
|
Zenbait ikerketak diotenez, haurren ahosabaia helduena
|
baino
azkarrago ohitzen da zapore gazietara, eta horrek areagotu egingo luke gisa horretako elikagaiak jateko joera; hori, jakina, luzera arriskutsua izango litzateke bihotz hodien osasunarentzat.
|
|
|
Txakur arraza batzuek, hala nola tamaina handikoak (mastina), bihotzeko arazo batzuk izateko joera handiagoa dute. Txakur handiak txikiak
|
baino
azkarrago zahartzen dira, eta zazpi urterekin aldaketak izan ditzakete bihotzaren funtzionamenduan, ahula izan daitekeena. Hala ere, txakur txikiek beste gaitz kardiakoak ere izan ditzakete, hala nola endokrardiosia edo bihotzeko balbulen endekapena.
|
|
|
Kolorimetria adierazleak produktuaren narriadura maila berehala ezagutzeko aukera ematen du. Etiketak adieraziko luke, halaber, elikagaia prozesuaren uneren batean tenperatura altuagoetan egon den eta, beraz, espero zitekeena
|
baino
azkarrago honda zitekeen. Kimikako Elkarte Amerikarraren (UBS) 24 Bilera Nazionalean aurkeztu zen teknika, eta emaitzak aldizkarian argitaratu dira.
|
|
|
Bilboko Udalak gune lasaiak orokortzeko proiektu bat bultzatu du. Tecnalia euskal zentro teknologikoko ikertzaileek hiriko plaza batean lan egiten dute, eta «biologikoki garrantzitsuak diren» ebidentziak identifikatu dituzte aisialdirako hiri eremuetan soinu paisaia atsegina izatea «eguneroko estres biziagoa eta azkarragoa duten eta akustikoki poluitutako guneetan
|
baino
azkarrago leheneratzen dela».
|
|
|
Udako oporretan, haurrek urteko gainerako sasoietan
|
baino
azkarrago irabazten dute pisua; helduek, berriz, gauza bera gertatzen zaie Eguberrietan.
|
|
|
Gainera, AVE teknologia oso garestia eta inportatua da, eta inbertsio handia eskatzen du trenetan eta azpiegituretan; beste tren batzuetan, berriz, bideak behar bezala egokituta, batez besteko abiadura% 15 edo% 20 txikiagoa da. Eta trenbideaz
|
baino
azkarrago bidaiatzeko, ahots berberek hegazkina garraiobide bikain gisa defendatzen dute, eta azpiegiturak eginda daude (edo, komenigarria zen kasuetan, modernizatu egin dira) eta, gainera, prezio gero eta lehiakorragoak ditu. Bidaiariek alderatu behar dituzten alderdi batzuk Kostuak, errentagarritasuna edo ingurumenean duen eragina alde batera utzita, bidaiariak dira hegazkinaren edo abiadura handiko trenaren artean aukeratzeko aukera ematen dutenak.
|
|
|
1 Epidemiak agerian utzi du osasuneko desberdintasun sozial eta ekonomikoak daudela, eta kaltetuak beti dira pertsona pobreenak. 2 Izua birusak berak
|
baino
azkarrago zabaltzen da, eta horrek galera ekonomikoak eragiten ditu agerraldiak eragindako eremuetatik harago. Munduko Bankuak zenbatetsi du galera gehienak biztanleriaren ahalegin deskoordinatuen eta irrazionalen ondorio direla, gaixotzeko beldurragatik.
|
|
2015
|
|
|
Sistema horiek turisten bizitza erraz sinplifikatzen dute, eta, aldi berean, roaming aren gainkostu handirik ez dute. Dena den, oso litekeena da turismoan bultzada handia duten hirietan eta guneetan beste batzuetan
|
baino
azkarrago ezartzea. Izan ere, sistema horiek asko errazten dute turisten bizitza, eta, aldi berean, ez da izaten roaming aren gainkostu handirik.
|
|
|
Paradoxikoa da egoera, non elikagai osasungarrien kontsumitzeko joera positiboa gero eta produktu gehiago hartzen ari den. Health Day atariak egindako elkarrizketa batean, ikerlariek adierazten dute elikadura osasungarria elikadura osasungarria
|
baino
azkarrago ari dela hazten, eta, beraz, «joera hori aldatzeko neurriak hartu behar direla». Ikerketaren liderrak adierazi duen bezala, aurkikuntza horiek Fumiaki Imamura doktoreak eragina du mundu osoko gobernuetan eta nazioarteko organismoetan.
|
|
|
obesitatea, 2 motako diabetesa edo minbizi mota batzuk. Zoritxarrez, elikagai osasungaitzak hartzeak elikagai osasungarrien kontsumoa
|
baino
azkarrago hartzen du. Beharrezkoa da, beraz, gure dieta ohiturak aldatzea.
|
|
|
Bi egun baino gehiago kontsumitzen badira, plastikozko poltsa batean gorde eta izoztu egin daiteke. Ogia ez da hozkailuan sartu behar, freskotasunari eusteko guztiz kontrakoa lortzen baita; tenperatura hotzek giro tenperaturan
|
baino
azkarrago gogortzea eragiten dute. Komeni da kontsumitzea nahi dugun ogi kantitatea bakarrik ebakitzea; izan ere, kontutik xerra gehiago mozten badira, airearekin kontaktuan jartzean gogortu egingo dira (aireko oxigenoak elikagaiak hondatzen ditu) eta argia.
|
|
2016
|
|
|
liukov Hortzek ez dute data zehatzik izaten, nahiz eta «esne hortz» deiturikoek osatzen duten. Beste prozesu askotan bezala, haur batzuk besteetan
|
baino
azkarrago gertatzen dira. Hala ere, zenbait alditan hortzak ager daitezke.
|
|
|
Hozkailuan ez bezala, metodo hori askoz azkarragoa da, eta, ondo eginez gero, segurua da, nahiz eta produktua berehala prestatu behar den. Hozkailua
|
baino
azkarrago desizozteko beste metodo bat da ur hotzeko zorrotada baten azpian eta janaria hermetikoki bilduta. ura sar ez dadin.
|
|
|
Bestalde, aldian behin azterketak egin behar dira ihesak saihesteko. Hala ere, energia gutxien kontsumitzen duen aukera da, bitrozeramika
|
baino
azkarrago berotzen baitu. Azken hori, ordea, errazago garbitzen da.
|
|
|
Hazten ari den populazio bat duen mundua elikatzeko behar adina proteina dagoela ziurtatzeko modurik eraginkorrena eta iraunkorrena akuikultura da Hala ere, gero eta arrain gehiago kontsumitzen bada, itsasoek ezin dute eskari horri erantzuten jarraitu arrantza stocken birsorkuntza ahalmena gainditu gabe. Horregatik, akuikultura beste edozein
|
baino
azkarrago hazten ari da animalia ekoizpenean, itsas arrantza tradizionala barne. Populazioa hazten ari den mundua elikatzeko proteina nahikoa dagoela ziurtatzeko modurik eraginkorrena eta iraunkorrena akuikultura da.
|
|
|
144 km/ h. Horretarako, txirrindularia etzanarazi egiten da, gurpilak ohikoak
|
baino
azkarrago mugitzen dira, estalkia aerodinamikoki eta karbono zuntzez diseinatuta dago eta barruan monitore batek datu interesgarriak iragartzen ditu abiadura handitzeko. Hurrengo bideoan bizikleta hau ikusten da.
|
|
2017
|
|
|
Azterketek adierazten dute biztanleriak hurrengo hiru belaunaldietan% 30 baino gehiago jaitsiko duela probabilitatea. Hartz polarrak itsas izotzaren mende daude harrapakinak eskuratzeko, eta haien murrizketa iragartzen zuten eredu klimatikoek
|
baino
azkarrago egin du behera.
|
|
2018
|
|
|
Hau da, mundua sudurraren bidez hautemateak batzuetan beste arazo batzuk ere baditu txakurrentzat: birusak, germenak eta bakterioak nahi
|
baino
azkarrago sar daitezke haien gorputzean. Beste batzuetan, pertsonengan ere gertatzen den bezala, txakurrek eztul egiten dute neguan hain ohikoak diren birusetako batek kutsatu dituelako edo hotzeria dutelako. Usnatze bidezko esplorazioa dela eta, halaber, txakurren zenbait gaixotasun (adibidez, txakurtegiko eztula arriskutsua) oso bizkor hedatzen dira leku berean dauden txakurren artean.
|
|
|
Arrazoia? Artikulu honetan azaltzen den bezala, urte kolpeak eta txakurrak gizakiak
|
baino
azkarrago ibiltzen dira, eta albaitarien bisitek, beharrezkoak ez diren sustoak ez ezik, dirua ere aurreztu dezakete. “Urtebete txakur edo katu baten bizitzan pertsona baten bizitzaren baliokidea izan daiteke, bospasei urte bitartean; beraz, urteko osasun kontrolak ezinbestekoak dira”, dio Alfredo Fernández albaitariak Txakurkume bat etxera iristen denean, txakur txikia edo katua gaixotasun larrietatik babesten duten txerto erabakigarriak daude:
|
|
|
Besteak beste, elikagai baten zuntzak azukreak motelago xurgatzen laguntzen du. Horrek esan nahi du laranja zukuarenak fruta freskoarenak
|
baino
azkarrago xurgatzen direla, lehenengoak zuntz gutxiago baitu. Murtxikatu fruta, zure gorputzak eskertuko dizu Laranja bitamina, baina ez da nutrizio profilaren mikronutriente aipagarriena, ez eta bitamina gehien duen elikagaia ere.
|
|
|
Baina ez da patologia medikotzat hartzen, nahiz eta zenbait espezialistak arreta jartzea gomendatzen duten, Institut Marqués Bartzelonan. Pubertaroa aurreratzeko arrazoiak Izan ere, gure haurrak, herrialde garatu gehienetan gertatzen den bezala, orain dela urte batzuk
|
baino
azkarrago ari dira hazten. Oinarrizko Osasun Laguntzako Espainiako Pediatria Elkartea (AEPap) horren berri eman zuen 2013ko eguneratze ikastaroetan:
|
|
2021
|
|
|
lehenengo geruza izerdia urruntzeko, bigarrena gorputzeko beroa atxikitzeko eta hirugarrena hezetasunaren eta haizearen babes gisa. 3 Burua, belarriak, ahoa, sudurra, oinak eta eskuak ondo babestu, tenperaturekiko sentikorrenak baitira eta gorputzeko beste atal batzuk
|
baino
azkarrago hozten baitira. 4 Bereziki zaindu jaioberriak, gorputzeko beroa galtzeko arrisku handiagoa baitute, haien azala% 40tik% 60ra meheagoa delako eta larruazalpeko koipe gutxi duelako.
|
|
|
Gure ekoizteko eta kontsumitzeko moduak planetaren kontra jartzen du, baliabide naturalak ordezteko behar den erritmoan
|
baino
azkarrago erabiltzen baititu. Gaur egungo sistema hauxe da:
|
|
|
Hala deskribatzen du Antonio Guterres Nazio Batuetako idazkari nagusiak Klima Aldaketari buruzko Adituen Gobernu arteko Taldeak (IPPC) egindako azken txostena. Dokumentu horren arabera, berotze globala uste
|
baino
azkarrago doa. co2 aren emisioak erritmo berean handitzen jarraitzen badu, 2050 baino lehen 2 ºC gehiago berotuko da planeta.
|
|
2022
|
|
|
Soinuek lasaitzen eta loa errazten laguntzen dute. Eta haurrengan frogatuta dago haien aurrean jartzen diren gehienak entzuten ez dituztenak
|
baino
azkarrago lokartzen direla. Baina edozein soinu, musika edo abesti?
|
|
|
Zein da zure egoste denbora? Fideo txinatarrak beste fideoak
|
baino
azkarrago egosten dira, haien tamainak eta osaerak denbora gutxiagoan egiteko aukera ematen baitute. Oro har, bost minutu ur irakinetan nahikoak dira, baina badira fideoak ere, eta nahikoa da katilu bat ur bero ematea, berriz hidratatuta eta jateko prest egon daitezen.
|
|
|
Azukre intrintsekoak deitzen zaie. Fruta pureetan, berriz, azukreak modu librean aurkitzen dira Izan ere, birrindutakoan, zeluletatik eta elikagaiaren matrizetik ateratzen dira, eta aurreko kasuan
|
baino
azkarrago xurgatzen eta metabolizatzen ditugu. Horregatik, maiz edo neurriz kanpo kontsumitzen diren azukre libreak osasunerako arriskutsuak izan daitezke; beraz, ahal den neurrian ekiditea gomendatzen da.
|
|
2023
|
|
|
Horregatik, bi ale handitan banatzea gomendatzen da. f468f373f469f373 Orriak ikastetxea
|
baino
azkarrago egosten dira. Bruselako aza bakoitzaren zurtoinaren (zurtoinaren) behealdean gurutze itxurako ebaketa egiten bada, osorik prestatzeko, batera prestatuko dira barrutik eta kanpotik.
|